LEYDSI
lit I
Maandagfè Courant
si
lllillllfil
I
Isillllissi.
I
m
mmmmi
2 «■SlSS.Segs O-af
*5&»
0
a
Ac. 17P«
PORTUGAL.
LISBON $ien 04 January. Vermits de Kdningtiarigtgékfee-
gen heeft., dat een groot Oorlogfchip nevens vier Xebéc-
quen van de Algetynén onder het gebied van den berugten
j Hagi Hoffnao in ZeC is, om onze uit Brazilien verwagt wor
dende Schepen te onderfchéppenzyn dezer dagen twee van zyn.e
,Majts. Oorlogfchepen nevens een Fregatgecommandeerd door
Pan Jofepb de Vafconcellos, onder zeil gegaanom de voorn. Al-
geryufe Schepen op te zoeken en de onzen te befchermen.
VRANKR-YK
I ROCHELLE den 15 February. Den 9 dezer Maand zyn alhier
bp Kollen van den Magiftraat dezer Stad vyftien paar Perfoonën on
der een Salvo uit het Kanon en meer andere Plegtighedèo inden
fgt verbondenvervolgens nevens hanne Nabeftainden aaneen
o-ïafel van 150 Couverten ter Maaltyd onthaald, dewelke dooreen
igront Ball waar op deMagiftraat ookdanfte, geëindigd is, zyndé
l|ap ieder van de Bruidegoms een Beurs met drie honderd Livrês
«nevens een gondé Ring ter hand gefield en beloofddat over het
berde Kind't geen uit één dezer vyftien Hüwelykeh zal worden
igebooren, de Intendant Peter en de Stad Meter weezen zal.
II MetPermiflie van den Heer kègnisrds Pwij»(,politiken Stede
houder alhier, heeft de Boekverkooper R. J. DuBordii het voI:
gende Verhaal van de Aardbevingen, welke men van den 18
Oftober tot den 9 December 1751 op het geheele Eiland St.
-j Domingo heeft gevoeld en van derzelver droevige Uitwer
kt kingen, in Druk doen uitkomen
lil Et Eiland St. Domingo heeft met de Antillifche Eilanden gé;
meendat hét zelve aan deOrkaanen onderheevigis dewelke
login.dit Jaagden sö September veel Verwoefling aldaar veroor-
#laakt hebben zoo door het overhoop herpen van het Suiker-Riet
tfls van de Gebouwen: Tot nog toe is het voor dat Eiland als een
•rivilsgie ge weeft, dat hetzelve van'de Aardbeevingeii bevryd
as, en daardoor boven andere onderscheiden en vereerd wierd
iet den raam van iafuiafbrttittati het gelukkige Eiland dien de
"Inden a*n hetzelvehebben toegelegf.
TÏegénwoordig kan dit Eiland dien toenaam met vólle regt niet
Den 15 Mey laatftleeden gevoelde men een ligtefchud-
i'ling, doch daar was nieirtanddie zig daaraan kreunde, om dat er
ene Eilanden ZVn, daar men hlet diergelyke gevoeld, Zonder dat
inigenaareÖmftandigheH daarop volgd: Maarden 18Oftober
itrent twee huren des namiddags, by de helderde Zonnenfchyn
de gtootfte Kalmteraakte de Aarde met zod gröot geweld aan
:t daverendat dezelve langen tyd héén en weer waggeldeéven
'lis ofzy hasten va den Zetel niet weder vinden tonde.
1De oude Kolommen geeven volkome Verzeekeridg, dat zig nooit
y%n diergelyke Beweeging op dit Eiland heeft doen gevoelen:
"tvenwel was het zoo even genoemde nog maar een begin van onze
aiopenEen nedergeworpe Klokeenige béfebidigde Huizen
f'laren de eénigfte Uitwerkzêlen in dé zoo-genaimde Fraöfip Land-
etreekdoch in de Spaanfeen op dë hoek van het Eiland was de
erwoeftiflg groot.
1 Het wis van dat Oofter-gedéelte af tot ian het Weftehdat zig de
'fweeginged (leeds uitftrestenVerfciieide Klooftere én Kerken
berden omver gefmeeten in de Stad St. Domingo, zyödetagdg
o'lylenver vanPort-au-Prince, nieuwe Hoofd-Stadvan deFranffe
illkndflreekalwaar ik dezen fchryfEen Spaans Dorp, met naame
iniqueisteneenemaal overhoop geworpen, en in deszelfs plaats
futen Meir van brik Water voor den dag gekomen; En omtrent
njititig Mylen van St. Domingo af heeft zig een Dal geopend, het
Ven door Vuur en Rook een begin ntm.
m'De Spanjaarden hebben de Toornigheid dés Heibels doof het
rifljen van pubiike Gebedenhét houden van Proceffienen door
Uien zoeken te bevredigen maar de tyd is nog niet gekomen, en
id wil ons op nieuw zyneGramfchap doen beproeven,
pen 19November ten agtuuren des ogtensook terWyl men een
Ipc Kalmte hadgevoelde men een ligte fchuddinggevolgd van
alge andere, dèWelke traps-getVyze zoo hevig wier dmdat alle
minden het grootfte gedeelte der Huizen, uit MetzelWerk be
nde die de meéfte vaftigheid haddente Fort-au-Prince indor
see Dé Huizen, die van Hout gebouwd waren, hielden wel een
19 tanig langer ftatid, maar het Timmerwerk raakte ook wel haalt in
ÖHigehen hit de jVootfing van den Gouverneur zag men een ffle-
»«tte Stof als een dikke Wolk boven Port-au-Prince, dewelke het
Ufapzaalig Noodlot, 'twelk kort te vooren een weinig verdér gei
1 P'Urd was, aantoondewant verfcheidenieuwgebouwdeCSzer-
vth en een pragtige Wooning, die conliderabele fommen gekoft
n>Mt, waren tot de grond toé ingeftort.
nln de Vlakte van de zoo genaamde Cnl-de-fac (Blinde Straat)
ysérdea de voornaamfte Hnïzen, de Suiker-MöoiensSuiker Bak-
'Wtyen, en Radaaderyen omver gefmeetenla fömfflige Woonin-
ftihkwamen Scheuren en Openingenwaar uitéén mernigte ftin-
ai jd Water opborreldIa het Opper-gedeelte van de groote Ri-
K£'t. die de Vlakre van de Cul-de fac doorloopt en bev. igtigdzyn
'OiTripnen van drie Bergen ingeftort, en hebben dhs de pafTage v in
il fcRiWer geflopt, die haarett loop naar elders genoomen heeft.
De Vlakte van Lartibonnite is ook nitermaaten mishandeld, ver-
rwiis aldaar mede verfcheide voornsame HuizesSniker-bakke-
i-,Jti, Rafihaderyen enz. ter aarde gefmeeten zyn,
Talk' ^ivier V4D Latliboanite is zeven voet buiten ftiare Oevers ge
il »Dc Stad St. Marc(choon dezelve ook vry hevige Schuddingen
lloéfi uitgedaanheeft egter geen fchade sis aan eefiige Mnuren ge-
deSdtn.
Van de Kaap verneemt men door geloofwaardige Lieden, dat de
nu al*n niet rohiderRampen isicnderheviggeweeftdit
afllet dan 35 duizend Ketels en Vormen, opgevuld met Suiker, ver*
'"Idzynen onder de Puinhoopen van dc Rafnaderyen bedol-
leni leggendat in den omtrekvan het Fort Dauphin eenrige aan-'
ryrtfl'vke Huizen en Süiker-Bakkeryet» ingezonken zynen dat op
dt'RHeedevan dè Kaap de Zee zoo fterk aan het bruiflhn geweeft
Bin dat dezelve een menigte Schulp-en Hoorn-Géwaffen uit de
1 lived heeft opgeworpen.
mW« rede vreefd' men dat de Gfarofchtp des Hemels nog niet be-
*6 A
SS SS
•SS g.ss§«^ I
SSS r oT3 5 o -
b D V
-
O 43
aj
s
.»e9
5? E
4»
a a
pé»
na
vfeédigd is, nadien tóen alle avond ta ögtént dlkwila een dof geluid
hoord ,teven als vah Kanonhet geen oader de Aarde tvo/d los ge
brand en waar |ran de weerklank zig in het dubbeld Gebergte doet
hoorenZedercdat fataale Oogenblik heeft dè Aarde nog al,et eena
ftand gehoudenDeo 22 ten drie uuren des nainiddagsis dc Schud
ding zeef geweldig geweeftén den 28 ten drie uuren vyftig Minu
ten des ogtentsgevoelden wy twee yffelyke Beevingen.
Des MenfcKen Verbeelding is niet in ftaat om te kunnen be-
grypen, hoe ftérk dét Vermoogen Weezen iiioet, 'twelk een zoo
zwaare en uitgeftrekte Aarde-Klo.mp van drie.hönderd Klyleii in
den Omtreken ihet zoo veele yltelyk hooge Bergen en ontallyke
Rotzèn Överlaadenin één eu dezelfde Minuut met zoo groot een
kragt kan doen daveren.
Wy verbeelden ons nu te zyn inéén Schuit, öföp een vlottend
Eiland Een ieder fchynt oplettend om rondsom toe te zien, óp wat
plaats dc Aarde zig openenen het binnenfte van haaren Boezetó
toonenzal.
Zoo moejelyk als het nu is een volkohien Begrip van dit alles ts
maakeneven zoo moejelyk is het ook de algemeéseNèei (lastig
heid te befchry ven, waarvan dit Ongeval de oorzaak is: De Goé
deren verminderen in WaardeIeder een fpreekt van na Vrankryk
te willen keeren, en de Koophandel zal van dezèti ongelükkigen
dag lanjfèn tyd gevóel Jiebben.
De meefte IawoonderS en Behhlsden in de Stedènzelfs de eer
de Intendant niet Uitgezonderdlbgcerën by nagt niet als onder
tenten:
De Heere verhoore onze pnblike Gebedendie op het geheele
Eiland tot hem gedaan worden, en doe onze Rampen ophouden
De Aardbeving is begonnen den 18 Oélober ten tvfee uuren
des namiddags tiiet twee (lerke Schuddingendewelke óm-
trent drie Minilten geduurd hebben.
Denzelfden dag ten vyf uuren deo avonds had men eenige
Schuddingen doch minder fterk ais'de cerftej tti de Aarde
heeft niet opgehouden van geduUrende agt dagen lang meercr
min te beeven eü të fchudden.
Den 28 ten tien uuren des ogténtsten vyf en ten agt uureö
des avonds.
Den 29 ten agt uuren des ogtents: ten drie unren twintig
Minuten des namiddags.
Den 19 November ten agt uUren des ogtents veel fterker alt
op den 18 Oétober Ten tien uuren des ogtents: En ten vyf
kuren des avonds met een onoplloudelyke en gevoelige be-
weeglng.
Dén 22 ten vier uuren des ogtents tweeBeëvingcn. Ten zes
UUren één. Teu drie uufen ca den middag één zoo fterk als
die van den 18 Oftober. Ten elf uuren dés avonds Weder dé-
he met een groote be Weeging.
Den 23 fen half (wee des ogtents. Ten vyf uuren. Quartfer
Vbortweëendes namiddags. En ten drie uuren ao Minuten.
Den 24 ten halfzeven. Tenhalfagt. Ten den uuren. Eu
ten half twaalf des ögtentr.
Deü 25 quartier voor agtën. Tea half vyf, en ten halfze
ven des avonds.
Den 26 ten hélf zeven. Quartier over zeven, ten twee
en ten drie uuren des agtcrimddags:
Dén 28 quartier voor vieren des ogtents, twee Schuddingen,
flag op dag verdubbeldwaarvan de laatfte zop fterk is ge
weeft als die vin den 18 Oftober.
Den 30, ten drie uuren des ogtents, een zeer gevoelige
Schudding.
Den eerden December ten zeeven üurëö des «vonds:
Den sten half vyf des avonds 5 en te middernagt.
Den 8 te middernagt een hevige fchüdding.
PAR.Y3 den al February. EergifterishetLykvan Madams Hén
riette met de gewoone piegtigheden na de Koniüglyke Abdy van St.
Denii gebragt. Madams de Dauphiae bevind zig reeds in de derde
Maand van Haare Zwangerheid. De Koning heeft aan den derden
Zoon van den Graaf van Solkówski, Minifter van Staat en Geae-
raai van de Infantery des Kotiings vjïPoolenKeurvorft van Sa
xen, het Brsvti van Colonel i la /idMinhetRegiinentte veetvan
Royai-Pologne toegedaan. Meia zegt dat zyneMajt, den Biffchop
van Bajeux cèrften AalmoeffeniervandeDauphinetotzynenAm
bafladeur by den Paus zal verklaaren, in plaits van deti Marquis de
Nivernois diwelke Zig Zsturdag na Vfcrfïilles begeevcn zal, om aan
den Koning van den aitfiag zyner Ambaflade te Romen Vetflag te
doen. Door de mêenigvüldige Aardbevingen, weike het Filaad St.
Öomingó in de laatfte drie Mianden van 't voorgaande Jaar heeft
uitgedaanzyn alle de fchikkingen verydeldwelke gemaakt wa
ren ombyLeoganeofFdr/aaPWoM (en niet Port Royal, zoo ais
dlë $(id van veeien verkeerdeiyk genoérad word) een nlruwe
Stad re bouwen. Zedért cenige dagen zyn de pryzen van ille de
Koningl. Effeften ainmerkelyk gedaald 't welk een blyk van dén
flegten toeftand onzer Commercie is c.
GROOT-BRITTANNIRN,
LÖNDÉN den a2 February: Gifter hebben deGemeéntenshé-
voolendat een Bill zal worden ingebragt om de verfchrikkelyke
Misdaad van Moord zwaarder te ftraffen: Vervolgens zvn in't
Huis de Veranderingen,-gemaakt in de Bills nopend de Straffen van
MiSdaaden die minder dan Hoog- Verraad zynals mede dik'
wegens deDiefftsllengoedgekeurdmet bevel, om dezelvéih'èt
de daarin gemaakte Veranderingen in 't net të (lellen. Tc# zêlvei
tyd hebben dèLofds de Bill, om in de Stad Edenfcürg de Belading
Van twee Pcntingcn op iedër Pint Ale ea Bief te cnutinueeren
voor de tweëde maal gelee zen. Heden is in de béide Huizen nistd
vanbelang voorgevallen.
De Koning fieéfi ten voordeelêVan dsaïar.öfiiftuörffrs en Koop
lieden in ditKyk toegedaan dat de Rouw over. de Dood dérKo-
ninginnevanDeenma-ken verkort, en in'tvervoig via ryd over
nicmantwie het ook mogr zynniét meer zoo lane als vow dezen
Rou w gedraagen zal worde». De Geboorte - Verjaaring van zyne
Maj;. zal den 21 van de aanftaande Maand gevierd worden, op wel
ken dag alle de Dames in gecouleerde ZydcKIeedereir iau'tHnf
znlieovetfchyuen InaevoofleedeiveëkiJdeHeët ftinTsmpis
*5 V «O .S
J s es 5
'S SJ u
i
«f
-9 wO
.S>
co
CS
II S^gSi.8|'
c fim-a 9 -
a H a.
a O.
O ai
e
S BS
3
6 „f4 ras V Jf
S V s«2 B-S
tf fl Jjzif
«■s'S33'!
èö>«gO
rC5 -
C QJ 4>
sï
■§*1*8*13
"O'S H S
g fi-" of o
JO "O g
•3
13
ï-o
M "S .d»
S Sm*'®
WT3 q TC r—o Z e Ai SI
Sgli-SgofifgS
■SEÖjSiisSSïL-S
g©!> g'S a 5 I
M «J S - *2 J-'
w Pk "O wp O - 3 ikrt, c.
.S 2 °.2
L, r" feci Ga <U ai p
aö-g o-W
- «4 a wj QJ a>
TJ ft» ft» T3
w ft «a M .J fl B
C
w cjs'Sii
o (Si g O 4rt tvo JW ^1 Khéïï
.2«SEo°go|^|
fi L"£Ef5 a
fi &-S »-
o g*5® g
s c« S
H M
g «J w
o
*CJ ^5 O
w
o a O
C. QJ Mi
g-5.^
<3 a "U
-«a-3
&.«5'
S-M
tod r-* és-dSi A *0
0 V 8
ofi a jg
So .1
Tjj-g'z' oNi -l
Z *-* - «J «o
•S^g g'g
1 5?n
w
jr
13 c C3 P et» '23-
H" N 'o,JS 2 v o
lEollsslviltl
«3 S®1? S S8j3.8'®
Zï K u V* 8 a
•3® ofer O =5 -
-*§0 s|18K»I|1
s|^SsvS-2§^S
2r! 522 Ï3 SJ ft ÏJ.
«ft 2
rtó O d.» 2 éi <->
X ï-4 X O «V? TA
■iE'
sê't-s >8 i
Ï'a-'ï'za
*z «-I -Ö iT v fu e
2? S3 lv tij Ptm
I», w
O „'ZV M
M iPtl CS»,
5) aa a Z bi A O
iJ P c- S 25 to -i
w
AÏ 'êS 5», SM« iff
B'U o k af tP'
P< ft» <3 Vm
- zz A- g jq
.I'S g-? k
- E«'C "jrs.a 6^3
5S 2 O rt .&i (5 ft> O
o M, C v o- p jw
a» >v a Üi '3
w K al - -Ufi
pa - lUi
►«1 SJ -p c
ft»
■"s-8
g,g a S1
•w m i (j3 O
v 3 its M 3? tëi- P'1?? P.
1 om
és gpo -
<2
S ii V- 3: A js va"
Ja st-2
o^-sjjg g
stS«
1 II ÖSSyUiS-S ft
"S S 'S v S «j® M
05 S>g^"a-a,4l 2-S-W(£^3
fi q AJi V