SPANJE N>
VRANKRYK.
DUYTSLAND en de aangrenzende Ryken
NEDERLANDEN,
CASTRO de URDIALES op de Kuft van Bitcayen den t>ecem-
ber. Vrvdag vertoonde zich een Walvifch met zyn-Jong op dize-
Kuft ên kort daar na in 't gezicht van de Haven waarop ver-
fcheide Ingezeetenen met eênige Barken uitvoeren om denetl-
ven re vapgen en vermits zy de jonge Walvifch eerft ontmoeteden
wierpen zy Hem een Harpoen in 't Lyf en lieten Hem zoo in 't Water
fpeelen om de Moeder tot zich te lokken) 't wélk gefchiedde 'deze
wierd met dr'e Harpoenen teffens gekwetftwanneer dezelvê ver-
fchrikkelyk begon te woeden, en na dat zy haar long) welkers nood zy
gewaar wjerd met haate Vinnen gedood had ïloeg dezelve met haar
Staart ee'it van de Barken, met twaalf Man bezetin meer dan honderd
Hukken De Zee wierd door de fterke bèwceging van dien Vifch op
eene zeer groote diftanjie ontroerd, en behaWcn dat zyn gekerm en het
verfchrikkelyk geluid zeer verre gehoord wierd zag men het Water
meer dan een vierde van een myl in 't rond met Bloed gCvevftDeze
Worfteling duurde too lang, tot dat Hy eindelyk met eene menigte
Hand-Fy!en omtrent twee mvlen van deze Haven gedood wierd Hon
derd en dertig Man in twaalf Barken hadden moeite genoeg om Hem
op Strand te brengen als vanneer mén bevond dat Hy 21 Spaanfe
Baren, die meer dan 26 HollandfC Ellen bedraagen lang, 28 Ellen dik,
en omtrent 7 Ellen in eene proportioïieelc vermindering tot aan den
Staaltwelkers Vinnen van ac eene Punt tot ain de andere 26 Voeten
breed waren, hoog wasDe T^ngvoeg 4*8 Pond, iedetvan 17 On
een en de Baart 816 Food Het Smeer, 't geen overeen halve El dik
was, gaf 26 duizend en honderd Pond Traan Echter heeft mende
zwaarte van den gchcelen Vifch niet kunnen opneemen om dat het
Gemeen, terwyl Hy in ftukken wierd gehakt, het VIcefch wegfleepte
Ondertuftchcn oordeelen verfcheide Kennersdat Hy ovet de ifo duiz.
Ponden moet gewoogen hebben i maar het Jong, datnoch zoog, wierd
door de Natuurkundigen een Maand oud gefchat cn wocg omtrent
18 duizend Pond De Oogen vari de Moeder waren niet grooter dan
'die van een Koe 43 het Vleefch was van 't zeifde gewicht als Honden-
Vleefch en van natuur als Rnnd-Vlecfch, zynde het meefte daarvan door
't gcmecne Volk in Zout gelegt.-
KADIX den 19 December. M^n heeft hier tydingdat bv de Cara-
qites zouw gearriveerd zyn het Schip de St. Ignatio van St. Sebaftiaan
by zig hebbende twee Engelfe Pryeen. Schipper Pieter Colombyn be-
rigt, dat Hy den 2+ dezer Maand door het Naauw van de Straat gezeild
was met Pieter Booyfe van Sevilien naar Lisbon en Corn. Kruyt, van
Genua naar deze Stad gaande Ook had Hy den derden dezer by Kaap
Gaat gepreit Jan Swartvan Sinirna herwaarts komende welke laatfte
in de Archipel gefcheiden was van Jan Hilkes,en by Sardinien vanRyn-
dert Schout, die Hy by Kaap Gaat ook meende ontmoet te hebben.
MADRID den j January. Den 27 December wierd de Koninglyke
lnfant-AdmiraalDon Philippo die met de oudfte Dogter des Konings
van Vrank rvk getrouwd is, door de Koorts overvallen en den 29 open
baarden zich de Kinderpokjens kort daar na wierd Bevel gegeeven tot
het vertrek van 't Hof naar het Pardo 'egeen den volgenden dag ge
fchiedde De Gemalinne van den gem. Infant was zeer bedroefd van
Haar Gemaal re verlaaten cn verzegt ioftanrelyk om by dien Prins te
blyven maar vermits men zegt dat gem. Princes zelfs de Kinderpok
jens noch niet gehad heeftwierd zulks niet raadzaam gevonden en
Haare Koninglyke Hoogheid raoeft tot Haar grootfte fmerte mede de
Reis naar het Pardo aanneemen OndertufTchen verneemt men, dat de
Pokjens redelyk wel uitgekomen zyn, zoo dat inen goede hoope heeft
van dien Prins in 't kort in Gezondheid herfteld te zien, zynde ten dien
einde in alle de Kerken Gebeeden aangefteldcn van deszelfs Onpafle-
lykheid aan de Hoven van Vrankryk en Napels per Expreflen kennis
gegeeven. De Kardinaal Vincenti Gonzaga is nu van zyne laatfte Indis-
pofirie volkomen herfteld maar van deszelfs te rng-Reis naar Romen,
dewelke nochtans omtrent dezen tyd vaftgefteld was word niet meer
gefproken, zoo dat veele meencn dat zyne Emin. noch wel in 't Mini»
fterie alhier mogt worden gebruikt. Het gerucht van ean Ondernee
ming continueerd nog zelfs word verzekerd dat ten dien einde reets
een Comraifl'aiis van de .Marine naar Gallicien is vertrokken, om op al
les ordre te ftcllcn Eenige Regimenten Ruiters nevens verfcheide
Compagnien Granadiers zyn, zoo men zegtnaar het Catnpemenr om
trent Gibraltar op marfch doch of tegen die Vefting iets zal worden
ondernomen, zal de tvd leeren Ondertuftchcn zyn des Konings Troup-
pes, voorpamentlyk de Ruytery, voltallig, en, zoo het gerucht wil, zal
in 't Prinsdom Catalonien mede een Campement geformeerd worden.
PORTUGAL.
LISBON den 17 December. Dezer dagen zyn in deze Haven na een
Reis van omtrent 50 dagen van Maranham ingekomen viet Schepen
met Cacao Nagelen Salfaparilla &c.als mede het Engels Oorlog-
fchip de Bithamgecommandeerd door den Lord Auguft Fifzroy, heb
bende tot Convoy van twaalf Schepen van-die Natie gediend.
LISBON den 21 December. Op deze Rivier zyn gearriveerd Harke
Klok van Amfterdam, Louis fetnandcs Antunes van St. Michiel, Vine.
Annes en Jeron. Vinhares van St. LucarEftevan Tarera, en de Spaanfe
Comnriflievaardcr van Kapt. Joftph Tores van Kadi* ChriftofFel Spul-
liet en Sam. Mcsley van Terraneufen vertrokken KI. Pauw naar Li-
vorno, L. Smith cn H. Colliitgs naar Londen. De twee Schepen naar
Rio de Janeiro gedeftineerd, zyn genaamt N. S. ao Bom Socefo, David
Marques de OliveiM en N. S. do Rozario y St. Domingo, Amero Mar
tins zynde mede een Petache afgedreeven. Van de Goederen der
twee geftrande Schepen word weinig geborgenmaar van de drie ver
ongelukte komen eenige aandryven. Het Schip van Daniel Marlot was
op des Konings Werf gedrceven doch de Goederen wierden geloft
om het zelve vlot te krvgen. De gcbleeve Engelfe Schepen zyn die van
-Jofeph Jordan, Allen Baker, en Geotge Wanneger.
F ARYS den 22 January. In 't begin van deze week heeft zich de Ko
ning vetzeld door verfcheide Heeren en Dames van 't Hof, met de
Sleetjévaart verluftigd. Zondag was een heerlyk Bal by den Dauphin.
Dingsdag is de Heer Walter Douglasgeweezen Kapitein Generaal van
Koning Jacobus van Engeland cn Gouverneur en Cktf over de Ergelfe
Eilanden onder de Wind in den ouderdom van lo Jaaren overleeden.
Dien dag 1$ de Hertogin van Caftro fignano Gemaaiiu van den Am-
baffadeut des Konings van de beide Sicihen aan Hunne Majéftcitefl eft
de verdere Koninglyke Familie geprefentecrden den volgenden dag
'f^-eft die Ambafladcut alle de buirenlandfe Minifters heerlyk ter Maal-
tyd Onthaald. Gifter is de Heer de la Galailiere, Kancelier van Lotka»
ringenvan Luneville hier aangekomen. Van Madrid lieeft mén
dat de Prins dclla Torella Caraccióligeweezen Ambaljadeur des Ko
nings van de beide Sicilien aan dit Hof, daar aan eene Beroerte is ovet»
lecden. Dingsdag is het Ys in dé Rivier losgeraakt, maat door de goé
de Maatregelen welke de Lieutenant Generaal van de Politie ér. de
Prevooft der Kooplieden genomen hebbengeen aanmcrkelyke Schade
daardoor veroorzaaktzyndé aileenlyk ecn'ge Schepen eenigftnts be»
fchadigdcn fommige Bohnen met Rivier-Vifch welke men onmoog-
Ivk zoo fchrélyk konde bergen, doOt (iet YS weggedrteven cn verbty-
•zeld Kotr na den Ysgang hebben de Kooplieden hunne Huiten en
Winkels op de Bruggen weder gaan bcwooneh.
i>ARYS den iy January. Eergifter is de Koning Vah Verfallles haar
het Kafteel Choify le Roy vertrokken, van waar zyne Majt. overmorgen
te rug verWagt word. Morgen zal de Marquis de las Minas, Ambafladeur
des Konings van Span jen, den fjertog van Penthievrc de Orde van 't Gul-
de Vlies omhangen, en vervolgens dien Prins en andere Heeren, welkè
by deze Plechtigheid tegenwoordig zullen zyn, op een heerlyk Middag-
ma»! onrhaalen. Het gerucht wil, dat zekere Mogentheid Haate Tropp-
pes met eenige duizend Man zal vermeerderen, 't wtlk zoo veel te meet
geloof vind, om dat men pofitivé tyding heeftdat de Redu&ie ondet
de Kcyzerlyke Trouppes vaftgefteld is, wordende zulks als een kenree-
ken aangemerkt dat de refpe&ive Mogentheden de onzvdigheid ia
den tegenwoordigen Oorlog tuflehen Spanjeh en Groor-Brlttannieft
ftiptelyk willen waarncemen, en zich tegen alle Voorvallen veilig maa»
kende deze Oorlogs-Vlam helpen uitbluuchen. De Hertog van Or»
leans bevind zich bui ren gevaar In tegendeel word de Heer Herauk
nieuwe Intendant van deze Stad, van de Do&Oren opgegeevxn.
0e A&ien zyn zjtoiivres.
HAMBURG den,26 January. Volgens de Brieven van Stokholrtl,
heeft de Koning nevens den Senaat vaftgefteldom binnen drie Jaa-
rên geen Rvksdag te houden. Men ziet hier een Brief uit Rusland,
waar van de Inhoud is als volgd
VErmitszedert eenigen tyd veel gefproken is vin de Confpiratie,de
welke indien ze ter uitvoer zouw gebragt geworden zyn ten na
deel* van de Keyzerin en het geheele Ruftifche Ryk gtftrekt zoude heb
ben, en 't Gemeen voornamentlyk buiten 's Lands dieswegens allerhan
de ongegronde Gïflingen gemaakt heeft,word goedgevonden dien aan»
gaande iets re melden. Het Gemeen in Rusland heeft geduurerüde
een langen tyd met geen goede oogen kunnen aanzien dat veele
Vreemdelingen aan het Kof met Bedieningen vereerd cn de inboorlin
gen daarvan verfteeken-wierden, welk ^ongenoegen noch meerder'toe
genomen is wanneer men zich begon te verbeelden dat diergelyke
Btdienden ndoit «ene opregte genegenheid ten welzyn van het Rufti
fche Ryk konden hebben, tnair altoos de 2aaken ten vooidecle van diê
Natie, waai uit zy gefprooten zynzouden tragfftn te fchikken, 't welk
din ook de rede was dat zelfs dë Ruftifche Edellieden niet zoo zeet
tegen de Keyzerin als wel tegen zulke Perfoonen dié zy meenden dat
Hen alleen zogten te onderdrukken en even als in Slavérr.y ttt houden,
onvergenoegt wielden., 't welk door het Huowlyk van de Princes An
na met den Print van Brunswyk-WOlfenibutwl niet weinig wierd be
vorderd om dat men daar oir vaftftelde dat onder de Regeeiing van
dien Prinsdewelke reets als prefumptive Erfgenaam van den Rufli-
fchenThroon word aangemerkt, de Zaaken geenlints verbeeeeren, maat
veel eerder veiflimmeren zouden en dat uit de Gewoonte van têr-
fcheide vreemde Heeren zoo wel met militaire als civile Bedi&rtingen
te bekleedendoor de langheid van ryd eene wezintlyke Wet gemaakt
zouw worden: Dit gaf aanleiding, dat men allerley golegenheeden
zogt om de Vreemdelingen te benadeelen en zelf»eene Confpiratie
maakte om te beletten dat niet de Ptins van Brmrtwyk-Wolfembuttel
maat een van de voomaamftcn uit Ruftifchen Bloededewelke met de
Princes Elizabeth zoude trouwen, by het ovetlyden van de Keyzerin den
Keyzerlyken Throon mogt beklimmen, welke Aanflag, gevoegd by die,
welke men ten tyde van den Keyzer Pieter de I. mede heeft gehad, cn
die van dezelfde natuur wasaan verfcheide van de Medepl i gr igen het
Leven gekoft heeft; behalven dat veele naar CafanTobolskoyen
meet andere Plaatfen in Ballingfchap gezonden zyn wordende het ge
tal van die welke om het Leeven zyn gebragtreets op meer dan lo
gcfchat, en by continuatie naauwkeurig onderzoek gedaan na die, Wel
ke zich in ftilte naar andere Landen begeeven hebben, door welke
goede Schikkingen het te wenfehen is, dac de innetlyke Ruft in 't Ryk
eens herfteld mag worden.
LUYK den i« January. Het gerugtdat buiten 's Lands verfpreid is,
als of men hier een groote quantiteit Hand-Geweer voor zeker nabuU-
rig Prins bearbeidde word onzeker bevonden. Men lietft hter een
zeer felle Koude, en de meenigvuldige Sneeuw, die 'er gevallen is, ver
oorzaakt veel Ellende ten platten Lande te meer, om dat de meonig-
te Wolven ook veel schade toebrengen»
AMSTERDAM den j« Januaty. In Teflel is niets gepaflfeerd Het
Schipden 2) dezer binnen gekomen is dat van lacob van de Krauw
van Bourdeaiur. By Kaap Finistetta was gebJeevcn net Schip van LaUt.
•Booyfedar van vooi Port a Pott weggedreeven was en by St. Marten
gezonken dat van Pietet Chriftiaanfc, van daat naar Noorwegen gaan
de, maar het Volk geborgen. De Briesen van Ooftcxdc van den 27 de
zer melden dat door het dryf-Ys twee Viflèrs schuyten waren veron
gelukt en dat nog een groot Schip in 't Ys dreef. Zeven mylen van
Koppenhagen was met twee Man gefttand het Schip van Teunis vifter,
Tan Danrzig herwaarts komende. Te Mallaga was gearriveerd Dirk
Laut. van Lisbon te Marfeille Engelbregt van Veen en Wout. Soldaii
van hier, en Hans Smithals mede te Cettc Hugo van Nréwburg, berde
van Pott a Porten Th. Lingcheftet Tan Lisbon. Van Salou was met
verlies van Boot en Sloep herwaarts vertrokken Andries Tolletiaar, all
mede van St. Lueat Schipper Moolenaat naar Londen w etwlarts jaft
Spanjaard ook zeilréé lag; als mede te Bajonne Pictre Nai.riyn fiéit
deze had; Sinncit'z l dagen ftond ven Li-tfrfic naar Merrónt (A
