L E Y D S E m
i t A L I t N,
ZW ÏTZERLAND.
DUYTSLAND en d'aangrenzende Ryken.
DEENMARKEN.
VRANKRYK.
N&.iifJ
Vrydagfe Courant
NEDERLANDE N;
As. S7**>
RÖMEN den eerften Oftobe*. Zaturdag hebben de Kardinaalén
Conadini als Dataas, Marefofcbi en Pipia en de Heet Brafchi;
Ondet-Datsris, een particuliere Congregatie gehouden, en Maan
dag was de eerftgenoemde Kardinaal tet Audienrie van den Pails;
i Men verftaat dat het geweeft is over de Zaaken van Portugal die hoe
langer hoe meer vetleegentheid maaken aan dit Hof en aan de Datarie,
erte Pauffelyke Kanceleiy. Men heeft tyding dat de Koning van Sat»
I dinien in 't voornermen is te CagliatiHoofdftad van dat Koningtyk,
«n Getftelyk of Kerkelyk Gerechtshof op te techten,dat onafhangelyk
van den Paus zal weezen en zulks na het Voorbeeld van het onafhan-
gelyk Ketkelyk Tribunal van Sicilien. Na dat de Kardinaal Coscia zyne
befte Meubilen en Goederen naai Benevento heeft gezonden verwacht
men nu dat zyn Emin. zelfs deiwaaids zal volgen om dus zyn F«ifoi>»»'
en Goederen in veiligheid te ftellen als men na de dood van den Paus
Hem Reckening van zyn Huyshouden zouw willen afvtaagen Onder-
tuffchen word gezegt dat de Kardinaalén zyne Vyanden aan het Key-
zetlyk Hof zullen weeten uyttewerken dat de Keyzet aan dien Kardi
naal in zoodanig Geval geen Proteftie zal verleeneo. Men zegt dat dit
Hof in gtoote Verlegenrheid is wegens de Zaak van Toscaanen &c. en
I Don Carlos zoo ten opzichte van dat gtoote Wetk in 't algemeen als
J wegens Caftro en Ronciglione welke twee Votftendommen de H. Stoel
ael in bezit heeft, maar op zoodanige Tituls, die op goede Gronden bo-
1 twrft zouden kunnen worden waat toe de tegenwoordige Conjunftuureo
vel occafie mochten geerven.
ZWEED EN.
STOKHOLM den 3 Oftober. Men verzeekerd dat de Koning ten eei-
ftcn een exttaordinaris Amballadeur naat Vtankryk zal zenden om
Haare Allerchtiftelykfte Majefteyten wegens de Geboorte van den Dau
phin re complimenteeren: De Senateur Graaf.van Meyerfeld Gouver
neur Generaal van Pottieren ftaat in 't kif re naar Stiaalzond re kecten,
Zyn Mait. heeft aan den Heer Albert Giefe Oftrooy verleend om een
Societeyt ofte Collegie opterechten waai in de Kinderen van den Adei
en anderen voorname Lieden in de Taaien, Mathefis, Hiftoiie Geogra-
phie, en andere nutte Weetenfchappen te onderwyzen.
SOLOTHURN den 6 Oftober. De Marquis de Bonac Ambaffadeut
van Vtankryk, doed onge meer.e Preparatien maaken, om de Geboorte van
dea Dauphin te vieren. Van Sion in Wallis Land heeft men, dat de Heer
Coutben Collonel vaD een Regiment Zwitfers in dieaft van Vtanktyk
in confideratie van dat voornaam Geval meede een magnificq Feftyn
I ftaat te geeven waat toe alle de Hoofden en de vootnaamfte Officieren
j van dat Land genoodigd zyn j Dat Feftyn zal beftaan in een gtoote
Maaltyd Uluminatien en Vieugdevuuren Voot het Volk zullen dtie
Fonteynen met Wyn loopen, en een geheelen Os gebraden worden.
WEENEN den s Oftober. Woensdag is de Naamdag van den Hertog
van Lotharingen aan dit Hof met groot Gala gevierd. Mitord Walde-
grave, Miniftet van den Koning van Groot-Brittannien, is van Hanovet
ovct Ptaag hier te rug gekomen.
KOPPENHAGEN den tt Oftober. Het vernieuwd Oftrooy dat de
Koning aan de Compagnie det Indien heeft toegedaan behelfd zj Ar
tikelen waat van den voornaamften Inhoud is als volgd
Het oud Oftrooy word voot 4® Jaaren vernieuwd. De Scheepen
en Bffeften tullen zoo in tyd van Vteede als Ootlog nooyt aangehouden
nogte gevifiteerd worden. De Kapitaalen, welke van vreemde Na-
tien in de Foodfen van de Compagnie zullen worden gelegt zullen vty
weezen van alle Beladingen en Indulto zelfs in tyd van Ootlog, en het
zal vty ftaan gem. Kapitaalen ten allen tyden te rug te necmen zonder
eenig Recht daar van te betaalen. Zelfs verklaatd zyn Majt. voot
zich en zyne Navolgeien dat de Kapitaalen en Effcften toebehoorende
aan Vreemde van wat Natie zy zyn zelfs die met welke de Koning in
Ootlog zouw mogen weezen, onder geen Pretext te Watet nogte te Land
aangehouden, geconfisqueerd, nochtc belemmerd zullen wotden. De
Scheepen van de Compagnie zullen geen Recht van Roey of Peylinge
ofte andete Belading betaalen en haaie Koopwaaren zullen meede van
alle Impoften &c. vry weezen. De Compagnie zal haat eigen Ge-
techtshof hebben, van welkers Uytfpraak men echtet aan een Koniugly-
ke Commifïiezal kunnen appellcercn. De Compagnie zal haar ei
gen Gewicht en Maat hebben. De vreemde Matioozen en Am-
bachtslieden van die Compagnie zullen veele Privilegiën genieten. De
Compagnie zal Vtyheid hebben geen gezeegeld Papier te gebruyken.
Zes Perfoonen in de Commencie wel ervaaren zondci Ondetfcheid van
Natie en Religiezullen de Direftie van de Compagnie hebben. De
Koning ontlaft de nieuwe Compagnie van alle de Schulden en Pretenlïen
van de oude Compagnie. Het nieuwe Etabliffement zal beftaan in
7Jo Aftitn, ieder van 1000 Ryksdaaldets. Men zal ook halve Ac
tiën kunnen «eersten, en daat meede een geheele Stem in de Compagnie
hebben. Het eetfte Fourniffement van 10 pet Cent zal gedaan
worden in de Maand Maart en het tweede van 30 in de Maand July 1730
het derde van to pet Cent in de Maand Maart, en het vierde in de Maand
July 1731, en het vyfde van zo pet Centeenigen tyd daat na,
St. ESPRIT, n»hy Bujonne, den 6 Oftober. Vootleeden Donderdag heb
ben de Portugeefe Jooden alhier ter occafie van de Geboorte van den
Dauphin een magnificq Feftyn gegeeven Omtrent ten 4 uuien des na
middags begaven zich de Ouderlingen en de aanzienlykfte van de Natie
met Fiambeauwcn, gevolgt van een Compagnie Gtanadiers en een gtoo
te me«nigtc Volks, als meede eer. Muficq van Trommels en Pypers naar
de Plaats daat een groot Vteugde-Vuur wietd aangefteeken, onder ver»
fcheide Salvos van de Mucquctrety en 20 Moordllagen die rondom het
Vuur geplaatft waren 5 De Lucht weÊrgalmde van Vreugde, en 't toepen
van Lang.keve de Koningde Koninginng co de Dauphin 'fex ztlvet
lty$ deed then een Fonteynhiet Wyn ibopên 't geer. dfiurdï tot 3 uuren
na nndnachtAlle deHuyzen zonder Ooderfcheid waten gciillurmneérd
me: een gtoote meenigte Kaarffen en Lampen 3 6 gtoqte Lantaatnea
met Lelien en Devifen, opgehangen in de Lucht aan Touwen dwars ovee
de Plaats én een Pytamide in 't midden maakte vermits het Pleyn
vierkant is een zeer aanger.aame Veitooning die verzeld was van
veele Ve.cictingen aan de VenfbersOndet anderen zag tnen eea
Schip dat gantfeh in brand zynde dooi Middel van een Machine van
de eene zyde van de Srtaat tot aan de andere zeylde Dien geheelen dag
en nacht zyn met Vreugdebedryven doorgebracht, en men zag vetfehei-
de Trouppcs van Volk Jong en Oud van de beide Sexen danffende in dé
Straaten met Violen Ballen Hautbois Trompetten Keetelttom-
men Pypers en Rinkel-Trommen als meede vetfeheide Pattyen
prachtige Masques.; By ieder Vive le Hoy hoorde men Salvo's uyt dé
Musquctteiy en de Mooidflagcn Daar is geen Particulier, die zich niet
heeft gediftingueerd In de meefte Huyzcn wierd open Tafel gehouden,
en Wyn en Confituuren in overvloed uyrgedeeld De Ouderlingen dea
den ook zonder ondetfcheid Verveifchingen en Kruyd geeven aan alle
die 't hebben wilden Voorts hebben Zy veele Aalmoeffen aan haare
Armen doen uytdeelen, alles tot blyk van tvtaren byzonderen iever voot
de Confervatie van de Koninglyke Familie.
PARTS den 14 Oftober. De Paftoralc Inftruftie van denAartsbilTchop
deczet Stad wegens de ConftitmieX'n<;<»tr«> is zeet wydloopig en b«-
flaat 24 Bladzyden in Quarto Eenige aanmerkelyke Paffages van dat
Gefchrift behelzen het volgende r
Wy zullen de Gelovigen haat Plicht, om God te beminnen, altyd aan
kondigen en de Liefdadigheid abfolut tet Zaligheid noodzaakclyk ag-
ten te weezen, maat Wy zuilen niet gedoogendat ondet den fchyn van
Liefdadigheid de andere Deugden benadeeld woideuj ofte dat men wilde
voorgeeven dat 'et geen Geloof, geen Hoop en gtene Religie zoudet
Liefdadigheid zouden kunnen weezen.
Wie kan ontkennen dat God almachtig is dat Hy de Heiten dei
Menfchen in zyne hand heeft, en dezelve buygt zoo als't Hem behaagt,
en dat in God een Wil is volgens dewelke Hy niemand dan de Gepte-
deftineerde zalig wil hebben Maat het Geloof vetplicht Ons te erken-
neu dat 'er noch een andere Wille in God is die zich niet bepaald aan
de Zaligheid alleen dei Gepredeftineerden, en dat God wegens het Off«
dat J. C. geofferd heeftaan andete Menfchen genorgfaeme Middelen
geeft tet Zaligheid welke Middelen Zy tcgenftaan zonder dat men
daarom zouw kunnen zeggen, dat de^Wille van God Almachtig dooi dc
hardnekkigheid van den Menjfih overwonnen worde Sec.
T-ex zclvei tyd als Wy leeten dat God in zyne Schatten Gnnften be-
(luyt, waatdoot Hy Ons het geen Hy Ons bevccld doed willen envei-
vullen, beweeten Wy ook dat 'at noch andere Gnnften zyn, aan dewelka
Wy tegenftaarten dat 'et geen een is die Wy niet zouden kunnen te-
genftaan Wy verwerpen beftendig de Giond-Regelcn waaruyt bewee-,
zen word, dat de Menfoh als Hy een Gebod overtreed, het vermoogea
niet heeft, dat Gebod te vervullen, en dat de Menfch dat Gebod vervul
lende, bet vetmoogen niet heeft, om het zelve te overtreeden.
Wie rouw zoo vermeetel wcezen om voortegeeven dat iemand ooit
zonder in den Middelaai te gelooVen tet Zaaligheid gekomen was
Maat zouw men daarom moeten leeren dat alle de Wetken det Ooge-
loovigen, aan dewelke J. C. en het Evangelium niet vetkondigd zyn ge
worden, Zonden zouden wcezeh en dataiochte de Heydenen nochte de
Ketters eenige Gunft bekomen, die voorgaat aan de gaaf van hetGeloof»
Wy weeten dat een Hetdet fomtyds zyn macht in de Cenfutes ofté
Beftraffingen kan misbruyken en Wy zyn onbekwaam om te kunnen
denken dat de Chtiftenen doot de vrees van een onteehtvaardige Cen-
fure ooit zouden kunnen handelen tegen de Trouwe die zy aan haaren
Souveteyn vetfchuldigd zyn Maat Wy weeten ook dat het nooit geooi*
lofd iste leeren dat de Kerk ofte het Corps der vootnaamfte Herders
een tyrannige Heeifchappyc ocffencen dc Waaiheid en Onnozelheid
vervolge 8ce.
Decze en andere Plaatfcn zyn aan fommige Menfchen zeer zwaar otti
te verftaao, en fchynen Tegenfliydigheeden te vervatten. Men had voti.
wacht dat in dit voornaam Gefehiift iets zouw gefpiooken worden var»
de Legende van Gttpyito VII.die tegenwoordig zoo veel gerugt maakt,
maai dezelve fchynd door een diep Stilzwygen goedgekeurd te weezen»
Men vetwacht, dat de Appellanten van de eetfte Otdte deezc Oidonnau»
tic van den Aactsbiffchop niet onbeantwoord zullen laateuj
ANTWERPEN den t7 Oftober. Men heeft tyding van Oofténdé,
dat de twee Scheepen van de Ooftendifche Compagnie Welke met Hottt
gelaaden zyn, uyt die Haven waten veittokken en op de Reede een fa--
vorabcle Wind zouden afwagten, om naar Kadix te zeilen Men vétzeè^
kerd dat gemelde Compagnie de vootfz. Scheepen aldaar zouw tragteö
te verkopen als meede haare Laading van Houtwaai meede noch wel
twee andere Scheepen Zouden kunnen worden gebouwtEgter flatteerea
zich fommige noch dat gam. Scheepen wél naar elders mogten Woidea
bevragtdoch dewyl dezelve met geen dubbelde HUyt zyn vöorzien,
word daat geheel aan getwyffeld Ondertuffchtn zyn in de gepvil'eerdè
week op deeze en andere getugten de Aftien van gemelde Compagnie
merkelyk geieczen geweeft doch heeden zyn deceive tet Bcurfe wedet
cénigzints gedaald en men meend dat die noch btgéx zullen löopen.
De Sonnï/tin, zoo als men die hier noemd, zynde defteikfte Partyèn wel
ke de Aftie-Handel dryven, hebben tot nu tóe allerhande Middelen aan
gewend, om de Aftien te doen rcyeen, en in de gCpaffecrde wCek had iherj
een getuaht doen loopen dat een voornaam Buytcnlands Koopman
groote foinmé Geld hetwaatds zouw hebben getemirteert óm Aftitu tc
Itooper, 't geen men naderhand een loutet Vetdigtlel heeft hoonden te
zyn, welke maniet van doen aan veele btave Kooplieden en Borgers veel
ergenis geefr. De Marquis de Ruby, Onzen Göuvernéüt die wegen*
zeckete Zaaken roch niet heeft konnen vetttekkCrt meend nu cinQeti
Weinig dagen de Reis naat WccnCn aau té neemen, t)z Aftic-HandeJaax,
die zich over eenige dagen heeft fnoettü abfenteertn is nu met zynt
Sïbuldcaaaten geacco:d«ett, ea weêt té yooxfehyn gekomen,
