LËYD5E
NMO£
C H I N A.
S P A N J E N
P O R T U GAL.
I T A L I E N.
DUYTSLAND en d'aangrenzende Ryken.
ZWITZERLAND,
V R A N K R Y K.
NËDERLANDËN
Ae. £7iS>-
MAGA# den jo November 1728. Van Peking hééft men dat
daar in den beginne van de Maand Ó&obertaatftleeden een
vreefelyke Aatdbeeving was geweeft, die by meenigvuldige Her
vattingen vier da,;cii geduurd had, waar door indie groote Stad
óngeloofetyke Schade gefciued walen wel vooinamentlyk aan het Pa
leis des Xeyzcrs 't geen voor een gtoot gedeelte geruïneerd was gewor
den 5 Deezc Aardbeeving heeft zich ook doen gevoelen in de Provintien
Xamfi, HOnan, Cantanri en andere, daar veele Tempels, Toorens en a«-
deie groote en kleine Gebouwen ingèftort en een gtüot getal Menfchbn
Omgekomen zyn. De Key/.er van dit Ryk door dat verfchiikkelyk On
geluk ten uyterften ncê 1 ïlagrig zynde, heeft plechtige Boet-Vaft-en
Beede-dagen doen iiytfcbiyvén in alle dc Landen en Gdweften van China,
daar men noch nooit te vooien Aaruibeevir.g gehad heeft
Óok heeft die Monarch bereids verfcheide Ordres gefteld zoo tot het
wederopbouwen der geruïneerde publiquc Gebouwen, als tot Verlichtinge
van het Volk. Kort na deeze algemecue Verflagenthéid aan't Hof te
Peking ontfing de Keyzer, die zig naar een Land-Huys Cham Chutn Tam
geretireerd had de aangenaame tyding van een groote Overwinning
door een van zyue Zoonen commandeerende het Keyzerlyk Leeger
op de Weftet-Frontiereif aan 't Gebied van den zoogenaamden Grooten
Tibeth den i4den September van dit Jaar op de Xrygs-Macht van
dien ontzachelyken Votft bevochten zoodanig dat het Kyk van Tibeth
nu onder de Macht der Chineefen ftond te vervallen over welke groote
Viékorie de Keyzer geordonneerd had acht dagen doot het geheele Ryk
Vreugde-Feftynen te houden en Dankzeggingen te doen. De Keyzer
die het welzyn van zyn Kyk en Ondetdaanen ongemeen behertigt, en wel
weet dat door den Koophandel met andere Natiën den Overvloed in
allt Landen kan onderhouden, en de Armen ryk gemaakt worden, heeft
permiffie gegeeven dat de Ruffifche Kooplieden tweemaal 's Jaars met
haare Caravanen naat China mogen komen.
GIBRALTAR den 27 July. Met een Vaarruyg van Salée gekometi
heeft men tyding dat daar Geruchten waren dat de Stad Fez zich aan
het Leeger der Zwarten van den Koning Muley ^ibdallah had moeren
overgeeven. Te Salée was het Goud en Zilver in zoo groote meenigte,
dat men daar te vcoren nooit diergelyke overvloed gezien had waar
dooi in die Plaats allés in een bloeyende Staat was. Hier leggen 4 En-
gelfe Oorlog- en verfcheide Koopvaardyfcheeptn daar onder George
Merim.ui en William Hudfon van Londen naar de Middtlandfc Zee
gaande.
LISBON den jï July. In de vocileeue week zyn hier verfcheide Mon
nik ken in de Gevangeniflen van de Inquifitie gebrachtom dat zy ge
heime iuirigues met Nonnen gehad hebben. Van Braga en Coïmbta
heeft raen dat daar veel Beeldweik en Infcriptien gevonden zyn
welke «xel licht ctblen geeven in de Epocha's det Hiftorle van Pottugal.
Onze Academie der Weetenfchappen continueerd haare Onderzoekingen
én Studiën met veel iever. Te Braganza en te Modenego in Gallicien
heeft men eenige groote Phoenomena ofte Veifchynfelen in de Lugt ge
zien, waarvan de Befehryvingen heiwaards gezonden jiyn om Aanmer
kingen over dezelve te kunnen maaken. Gifter arriveerde hier «en Ex-
prtlTe van Po.t Santa Maria.
NAPELS den 9 Augufty, De Patér CömmilTarilr van het H. Land
heeft tot Prefent voor de Kerk ofte Kapelle van het H-. Graf tc Jetufa-
len gezonden 24 zilvere Kandelaars, en een groot ztlvei Kruys, als mtc
dc 6 Lloem-Potten, een Tabernakel met Engelen en andere kleyneBeel
den, drie Altaar-Treeden alles van verguld Kooper, voorts een maflive
goude Kelk, wegende 7 Oneen, en een magnifique Schildery, verbeelden
de de Verryzenis van den Zaaligmaker al het welk gemaakt was uyc de
Aalmeeflen die gemelde Pater ten dien cynde in dit Koningryk geza
meld had.
ROMEN den II Angnftv. Maandag oehtent is de Keyterlyke Gene
raal Prin» van Winenberg hier aangekomen. Tuffchen dit Hof en dat
«n Turin is een nieuw Verfchil opgekomen hebbende de Koning van
Sardinien een Prelaat benoemd tot bet vacante Bisdom van Alexandria,
't geen de Paus aan den Puntten Pater Fedo Generaal van de Catmeli-
ten, had opgedragen. Omtrent 21 Kardinaalen hebben een Verbond ge
maakt en gaan dikwiis opentlyk alhoewel niet alle teffens naar den
Kardinaal Barberinimet weiken zy Gonftrentien houden zonder dat
men weet waar over. Eerglftel he«ft dc kardinaal Albéroni met de Kar
dinaalen AlbaniImperialien folignac in de Kerk van 't Vaticaan we
der een Conferentie gehad wegens het Penfloen van to duyzend Stukken
van Achten op het Spaanfe Bisdom Mallaga dat aan zyn Eminentie by
het Accoord met wylen den Paus Clemens KI. is roegelegr en dat Hy
nu in twee Jaaren niet heeft ontfangen, zynde gem. Kardinaalen plet al
leen Gctuygen maar zelfs Aflïftenten van gem. Aceoord gewaeft.
MILAAN don 10 Augufty. De Treforier Ramirez is-van hier vertrok
ken om In de Naam van den Keyzer PofTeffi» te gaan neemen van het
teen-Goed Treeea in 't gebied van Movnra welk Leen-Goed door het
overiyden van den Graaf de Lampagnani zonder Nakopiclingen aan
de Keyzerlyke Kamer vervallen is.
LIVORNO den 12 Augufty. Hier zyn gearriveerd Jooft Hoop en
John Francisco Traband van Algiers, Nic. Daleft van Marfeille, Thom.
Lan'gword en George Vygli .van Londen, Ant. Michtel en Pietro fepinar
van Agde, Carlo Carre van Alexandria &e.
VENETIEN den zn Augufty. De Ridder CornarO die tot Bailo of
Ambaffadenr van deeze Republicq te KoiiftantinopoUn benoemd was
voor die Eere bedankt hebbende heeft den grooten Raad den HeerDo-
merrico Ruzzini in zyn plaats tot Baiio veikoören.
WEENEN den 20 Aagufty. De Heer Frans Anthoni van Stemberg,
Xtyzeriyke Oppee-Bcftieidet te liria of Hyiri&t Gebergte, a airie ge ver-
'vmaardé Kwikzilver-Mynen zyn, heeft aan dén K-eyzér geprezentéerd eéd
gantfeh byzöndeté Machine van nieuwe Inventie met d« Befchryving
Van dien onder dta Titul fchntgraphi* Metabiifcdinarum Hydrianartm Me
chanica dat is Meckanii Madell aftt Vtrlacnin£ in 't klein »ün de Metal-My-
ntn te Hydtia Na dat zyn Keyz. Majt. gemelde Machine bezichtigtca
ook doot eenige Minifters, Mathematici en Metalkundige had doen on
derzoeken, heeft Hy tot betuyging van deszelfs genoegen gemelden HedC
van Stemberg niet alleen ter Handkus geadmitteerd, maar hem óok een
Jaarlyks Per.fioen teegelegt 5 Vooits geordonneerd die Machine in dé
nieuwe Keyzerlyke Bibliotheek te ftelleu r 't geen ook order't Bellier
van den Heet Pio Nicolao de GarelliRidder van de Koningiyke eerfte
Otde in Portugal, Raadsheer en Proto-Medicus van deh Keyzer, als meede
Prxfe&us van de Keyzetlyke Bibliotheek, gedaan is. Dit Konft-Ge
vaarte :t beftooten in cfco vierkant* Kas die 200 wel 'oöven als op de viêe
zyden geopend kan worden j Van boven ziet men het voornoemde Ge
bergte Hyariamet zyne Heuvels, en Dalen, Boomen, Boffchen Wey- ert
Zaay-Landen, en allcde verfcheide Werk-Plaatfen, Stamp- Zaag-en an
dere Moolens 8cc. én aan de vier zyden vertoond zich her gehéele bin-
nenfte Myn-Gebouw van 't Gebergte met alle deszélfs Gédeeltens met
Mathemarifehe en Mechanique Konft doorzichtig van Draatwerh ge
maakt, en alles met de natuurlyke Coul-uren Voorzien. Dé voorgemelde
Plaats Idtia ii een Stad in de Ooftenrvkfe Ptovintié CUP» niet vetre van
dewelke het Importante Kwikzilver-Borgverk gelcegén is,'t geen een Re
venue van eenige Tonnen Gouds aan den-Keyzer «pbrengt. Don
Ferdinando Pignatelli Hertog en Heer de Hijar G.ande vah Spanjert
van de eerfte Claffe zyn Keyz. Majts. KameiheerGeheime Raad van
Staats en Spaanfe Generaal Veldmaaifchalk is hier in den ouderdom
van 78 Jaaren overleeden. Volgens eenige Advifen was de Graaf van
Bonnevaldie men zegt te Konftanti'nopolen te weezen om. daar For-
tuyn te zoeken daat toe verleid geworden door zceker Rooms-Katho-
lyk Paterdie voot eenige Jaatcn wegens een Misdaad van hiet gevan
gen naar Romen gebragt wordende onderweg echapptcrde en zeederd
dien tyd te Konflantiftopoler. Mahometaans geworden is met Welke
Pater gem. Graaf, toen Hy noch tê Venetieu was, gccorrcfpondeerd had.
Op de Goude en Zilvere'Medailles gedaan in den eerften Steen die de
Keyzer voorleeden Zoudag tor Je magttifiqus Jofephx-Züyl van Map-
mor gelegt heeft ziet men op de eene zyde de Afbeelding van gemeld*
Zuylen op de andere de Woorden
EX. V O T
OPUS. L I G N E U M.
A. DIVO. LEOPOLD O. AUG. POSITÜMi
IMP. CiES. CAROLUS. PIUS. CLEMENS. Ft
A, EVNDAM. MARMOREUM,
RESTITVIT.
E T. D E D I C A V IT.
M D C C X X I X.
met het Omfchrift s 'bs: >tv isiJsess
s. s. Josephb Ér T&
De Gedeputeerden van den Lutherfe Magiftriit ré Brdlau', die iW^iftis
een Verfchil met den Prelaat van St. Vincent aldaar hetwaands geko
men zyn hebben by den Keyzer vetfehéidé maaien Audiëntie gehad.
LEIPZIG deu 28 Augufty. De Heet van Steinheil, Keur-Saxifdti Re-
lïdent te Frankfott-cn in de Ftankife Kreitz, die wegéns zyne byzonderë
Weeterféhap in de Griekfe Taaie en Critique vermaard itheeft eehtgE
honderd Vellen geleerde Aanmerkingen gemaakt over Griste* A*rites
met een Regifter in twee Tomi beftaar.de over alle Griekfe en Latyni'e
Autheuren, waarin Èrrttpra zyn vin alle Hifitrka Phikfopèit 1 Nètturalia
8ec.mitsgaders ai 'e Griekfe taare Woorden, fraaye en byzondere Phrafei
8cc. Gehielde Aanmerkingen zyn als volgd i NoitZ over HtHtydort
tAEthiopicd 81 Vellen 1 Nota: in Silciphrentm 2t NotX ya\ArttmiiSrum
4J I NotT in Kiteto'et minaret grtcol <4 Notre in Dionil Cbbyfefterni OPo-
ri<«J 70 i Notz in PoIJtani Strataytmata 24 Notac in Dtrnafihentm zij
Nots in Epiarammata grwra edit a J 8 Ëpigrammata adhuc intdita, ciim Ver-
fione notis $6 Notx In LXX. Interprile'i 1«5 Note in Nu-andrutti 2f
Nota: in ^Atijbcr.ttHm it j Notx in "Maximi Tyrit Diffirtatiantt jt j'Nota:
in Mehillii Tatii Erotica 12} Varia Obferveuioittt 88 CoHtclanea de Ldpidi
bus bttemm 16 Vellen. - -
Hét Proces van de vooraaamé Gevangenen, die ii» de Gitadelie PleilTén-
burg alhier zitten is wel opgeóSaaktmaar Zy zullen gèen Senteneié
krygen als na «Ut de Koning uyt Eoolen in Saxen té rug gekomen iah
wee zen.
CHUft. den 24 AUgUfty. De Stenden van het zoo-genaamJe Gods-
Huys Verbond hebben wedet etn Miffive aan het Canton Zurich gefchtc-
♦en en vetzochtten eeiften een Deputatie naar de Gtifons té zenden„
ten eyndede Gevolgen van de gevaarlyke Vexlchillon onder de j Stea-
I den voor te kqraem
PARVs den ifi Augufty. De Pater Roger, Socretaris Generaal dér Or
de van Sr. Franciseus, voor eenige dagen aan den Koning geprefeoteertf
zynde is naar Madrid by zyn Generaal vertrokken; Gifter deed des>
Abt Seguier, een der Leeden van de Franffe Academie, itr tegenwoordig-
I heid van dat Corps de Panegyrtéus of Loffpraak van St. Lodewyk. De
Heer Petard ordinarii Vroedmeefter van de Kcuinginne bevind zich
beeter, waar over men aan 'r Hof heel verheugd is. Alles wacht zóo aars
i't Hof als m deeze Stad na de Verloifflng van de Koninginne, en de Dt-
votien, Miffen en Gebeeden, die zoo pübllqiielyk als in 't particulier ge-
houden worden zyn Zeer gr'oot; Naat de Provintien van Dauphint t
Bourgogne en Elzal zyn Ordres afgevaardigd otn Magaxynen v;>
Graanen te snakken.
AMSTERDAM den }t Augufty. Volgens de Brieven van Mantét.zap,
men te Port Louis nog te gemoet het Frans Ooftindis Schip de Merk»riisr
van randecheiy eir Bengale. Het Schip de Providentie Kapt. Power, w*_
van Liséon naar Barcelona y«tiiohk«u> Het Schip de Engel^bt-
