L E Y DS E
3
A«\I7 if
N-.ïfé
Woensdagfe Couranti
T U R IC Y E N.
INGEMERLAN D.
SPANT E N.
POOLEN, PRUYSSEN, enz.
Z W E E D E N.
1
-q
Duytsland en d'aangi enzende Ryken.
V R A N K R Y K.
Aral
d vaj
Mo]
begij
erdej
örtg,
U'.f
lwd|
den
en z
>rek
)lge
ride
zar<
Ten
2S
"g
:yn
rim
ruk
:e v
,die
ileti
rcrt
in'tl
en.
fen
idr
De
end
t,
©NSTANT1NOPOLEN de.n 8 September. BehalvendeOmftandig-
heden wcike bereids gemeld zyn van de verovering van Tauris in
Perfien, heeft men nog de volgende, te weeten, dat van de 8 Kwartie
ren of Wyken der Stadmaar z zich aan deTurken op discretie had
den overgegevenen dat de Overwinnaars in de andere f Kwartieren geduu-
rendc 3 dagen en 3 nagten alles geplunderd hadden en de Inwoonders ten
getale van omtrent 200 duyz.daar onder alle de Werklieden van deZyde,
Goude en Zilvere Matuifafturen, die de voornaamfte Rykdommen van deze
el q groote Stad uytmaaktendoor't Zwaard geveldDat de Turken inde Ge-
vegten voor cn na de Verovering omtrent zooco Mannen verloren hadden
ije 1 én men meende dat Schach Thamasnieuwe Koning van Perficnzich toen
zelfs in de Stad had bevonden, zonder dat men wift of hy't gevaat ontko
men, dan of hy onder de dooden was. Men verzekerd dat de Potte ge-
rezolvcerd heeft een Minifter aan het Keyr. Hof te zenden dieniet alleen de
liwaliteytvan Rezidentzal hebben, maat ook het Ampt van ChabcncUr ofte
Gonful bekleedenen ondet hem hebben zal vier Confuls, welke te Otfova
Beigrado, EiTek, en Often zullen rczidecten.
PETERSBURG den cerftcn Oftober. De GtheimeRaaden van Staat wel
ke de Keyzctinne voor eenige dagen benoemt heeft, zyn de Heeten Succatin,
Batcrün, de Prins Dolhoruki, en dé Heercn Nowofiekof en Pleskou, refpefti-
enl ve rrezidenten van de Collegien van de Tollende Commercien, de Manu-
fafturen, de Magiftraten, en van de Rentekamer. Haare Keyz. Majt. bevind
zich ftipter als ooir in de geheime Conferentien. Zederd eenige dagen zyn
verfcheide Exprcfl'cns van hier naarMoscou, Aftraean, en Derbent afgevaar-
n bi digd. De Hertog van Holftein en de Prins MénzikofF, die den arbeid aan 'c
k anaal van Ladoga bezigtigt hebben, zyn hier te rug gekomen, zeer votóaatf
van den yver der Aibeideis.
MADRID den z Oftober. Het Hof heeft het dubbelde Huuwlyktuflchen
de Spaaufe en Portugeefe Infanten en Infantes gedeclareerd. In het atbeyden
aan de gtoote Weg tuflehen het Escuriaal en St. Ildefonfe heeft men graven
de om de Rotfen te doen fpringen, gevonden iiz Medailles van verfcheyde
RoomfeBurgermeeftersen Kcyzers,en daar onder 2 Kopere van den Keyzet
Cffo, en een Goude van de Keyzerinne FdttJUna, met het omfchrift i Faujlind
diva ^Angujlt1en op de andere zydeDiva c/£;crnitas.
WARSCHAU demo Oftober. De Graaf van Wtatislau Ambaffadeurdes
Keyzetsheeft een eygenhandige Brief van zyn Keyzetl. Majt. aan den Ko
ning overgegeevenbehelzendezoo men zegthet houden van den Ryks
dag, om dezelve niet langer uyt te ftellen, Zedetd eenige dagen zyn hier
aangekomen de Hertog van Weilfenfels uyt Saxen, en een A ga van den Pa-
fcia van Choczimdie eenige Paarden tot Prezent aan zyn Majeft. mede ge-
bragt heeft. Dé Gedeputeerdens van den Adel van Lublin hebben Inftantien
gedaan tot het hervatte» van den Ryksdag. De Koning heeft den Hr. Frens-
doiff, geweezen Legations-Secretaiis van zyn Majeft. aan het Ruflife Hof,
tot Baton verheven.
DANTZIG den to Oftober. Volgens de Brieven van Warfchan, zouden
de Veldheeren van Poolen op het aanhouden van vetfeheyde andere Magna
ten gerezolveetd hebben, eenige Tronppes in deWerdets van deze Stad re
zenden om alle de daar zynde Provizie te verteetenten eynde als men
vreemde Trouppes derwaards zouw willen zenden, dezelve daar geen Onder-
koud mogten vinden. Men voegddaarbydat zoo dra van eenige bewee
ging dietTrouppen gehoord word, deWerders Van Marienburg ook met
Poolfe Trouppen zullen bezet wordennevens alle andere Werders en Kwar
tieren langs de WeyfTel. Veele Poolfe Groot en biceven infteeren op het be-
roepen van de Pofp$Ktt "^npu'nie, ofte Generaale Bandoor dewelke de Poo-
Jen in ryd van 4 weeken 100 duyzend Mannen kunnen in't Veld brengen.
M en verzekerd dat de Koning van Pruyflen geïnformeerd zynde van den In
boud der Memotiedoor den Primaat aan den Koning van Poolen overgege
ven door zvnen Minifter aan zyn Poolfe Majt. zouw hebben verklaard ,dat
zyn Pruydife Majeft. niets meerderwenfehte, als de zweevende Verfchillen
met de Republicq in der minne afte doenen dewyl de Graaf van Schwerin
Minifter van den Koning van Pruyffeneen zeer moderaate Memorie we
gens die Zaak had overgegeeven, fcheenen de Senatoren en Minifters zeer
genegen tot een minnelyk Vergelyk met het Piuyflife Hof. Men ziet hier
een Lyft waaruyt blyktdat zederd het (luyten van de Vteedc van Oliva,
den Proteftanten ontnomen zyn in 't Koningtyk Poolen 42 Kerken en 66
Schooien, en in 't Groor-Hertogdona Litthauwen *6 Kerken en 3 o Schooien,
behalven de particuliere Huyzen, in welke men den Godsdienftoeffende,
wordende in die Lyft mede niet genoemd de Inwoonderswelke zederd dien
tyd van haare Goederen door Geweld ofte anderfins zyn verdreeven gewor
den. Men begind tegelooven, dat de Ryksdag binnen korten tyd te Grodno
2al gehouden worden. De Storm heeft hier geen fchade veroorzaakt. In de
ze Haven zyn gearriveerd Jan Corn.Will. Hend. ,Robb. Steffenfon,en an
dere van Amfterdam en vettiokken Marten Zwaan, Jan Janfle &c.
STOKHOLM den ro Oftober. Men ziet biet Copievan eenBrief, doot
den Koning van Gtoot-Biittannien aan onzen Koning gefchreven gedagte
kend den 24Sept. .behelzendein fubftantieDat zyn Majt. ongetwyfeld
n doordeszelfs Minifter te Hanover geïnformeerd zal wezen van een Trac-
taat tuflehen de Kroonen van Gtoot-BrittannienVrar.kryken Pruyflen
„.Dat de gefteldheid van Tyd en Zaaken niet toegelaaten hadden het zelve
„aanftonds pubücq te maaken, maar dat het in't kort aan alle de Hooge
Geallieerden der gcm. Mogenthcden gecommunicaerd zouw worden 5 Dat
zyn Groot-Brittannife Majt. aan des Konings aandagt liette overwegen,
of Europa tegenwoordig niet in een Torftand was, welke reede gaf te dug-
1, ten vooreen ganfche omkccriog van alle de voorgaande Ttaftaaten 3 Dat
n men daarvan zoo in Poolen als elders bereids eenige Blvken zag Dat bet
beiaend wasdat dc Koningen van Zweeden ongelooffclyke Poogingen ge--
„daan haddenzelfs tot kofic van hun leef esom de Verdrukten te hulp tc
ïH
irn
rfcr
tvi
itl
en
rge
lod
N
1 al
rld
Bd
lei
ivi
d
lar
Cl
em
ki
komen es hen ruft te VerfchaftcnDat tyd Groot-firittannifeMaft. niét
n twyflelde, of de Koning en de Senaat van Zweeden zouden den inhoud van
„ditTtaftaat rypelyk vrillen overwegen en door alle behoorlyka Weegert
medewetken om het Oogmerk te beryken.dat men zich daatify vootfteld,
te weeten de Ttaftaaten van Weftphalen en Oliva tehandhavenj Dar zyn
Gtoot-Btittann. Majtr een gelyke medewerking hoopte van de andere Md*
genthedenaan dewelke dit Traftaat gecommuniceetd zouflr wordenta
,,dat hy ten fpoedigften een voordeelig Befluyt van zyn Zweedfe Majt. ver*
wagtede. Hier zyn geattiveerd Ifaak FrindGeorge HorsleyWilh
Andetion, en Robb. Btun van Londen, Ralf Willidmfon van Hull, J an Döu-
wes van Rotterdam, Abtam Spencer van Romansgaatc; Hend. Jttrg. Schade
en KaspeiKempe van Gtypswalde, John OlofTe van Sttaalzond, Paul,Mayer
van Bergen, HansFredlan van Roflok, Mich. Pot ken van Lubek, H iels Éot-
genfon en Gabriel Saflis van DantzigJonas Peteifon en William Brandt uyt
Schotland en vettiokken Thomas Btun naai Engeland.
HANOVER demp Oftober. De Jagt-Partyen te GÖhr zyn bereids be*
gonnen. De geheime Raad Bufcii bevind zich mede te Göht, om de Zaaken
van dit Keurvorftendom aan't Hofwaat te necmen. De Gtavinne van Pla
ten is ook naat Göhr ventokken. Het Slot id deze Stad word tot des Ko
nings vetblyfgexeed gemaakt,
IFONTAINEBLKAU den 18 Oftober, Maandag namiddag arriveerde de
K. Staniflaus te Paard in 't Kafteel van Beurron. De Hertog van Bourbon
die zich mede derwaards begeven had. geltuie hem in't Vertrek dat voor
deszelfsGemaalinnegedeftineerdwas, en na dat zyn Hoogh. een kwartier
uurs by hem was geweeft, vertrok hy van daar, om den K. Staniflaus telaaten
veikleeden. Ten 3 uuren begaf zich deKoningimie met alle haare Juweeien
vetcierden verzeld met de Princes vanCletmontde Dames van 't Palcys,
en de voornaamfte Officieren van haar Huys, naar gem, Kafteel. DéK. Sta
niflaus on tfing de Koninginne zy n Dochter aan het Portier va» de Koetseo
nadat zy elkander met deuytetfletederheidomhelfd hadden, gaf de K. aan
de Koninginne de Hand, en geleide haar in eenVettrek, daat zy te famen bic
ven tot de aankomft van de K. Staniflas haat Majts. Moeder, De Koningin
ne ging haat Moeder tegemoeten omheifde dezelve met allebedenkelyke
blydfchap en tedeiheid. Kott daat na gingen de K. Staniflaus en de Hertog
van Bourbon in een andere Kamer, en lieten de 2 Koninginnen Moeder cn
Dochter daar by malkander,' Haar Alletchriftely kfte Majt. prezent reide aart
de K. haar Moeder alle de tegenwoordig zynde Heerenen Dames, welke zy
by hunne Naamen betekende. Den volgende dag ging daKoning den K,
Staniflaus en zyn»GemaalinneVizite geevenen hield daar met de Konin-
i ginne het Middagmaal. Alle de Princen van den Bloede, de Heeten en Da
mes van 't Hof, de Minifters e» Secretaiiffen van Staat, hebbenden K. Stani
flaus en zyne Gemaalinne mede Vizite wezen geeven. Giftcr morgen was de
Koning op de Herten-Jagt, en een Hert in 't Kanaal van het Pare van dit Ka
fteel geraakt zyndewierd daar door zyn Majeft. gedood. Die dag is de K.
i Sranillas inco'n ta hiergeweeft, en des avonds weet naaiBourtongekeerd,
i va» waar hy heden naar Chambord vertrokken is,
FaRYS den ip Oftober. ZaturdagisdeGraafdeColgni met een convc-
nable Titul van hier naat Spanjen vertrokken, 't geen doed gelooven dat tuf-
fchen dit Hof en dat van Spanjenïn 't kott een optegte Verzoening zal ge-
fchieden, waar na de Welmcenende alhier zeer vetlangen. Men meend dat d«
Reforme der Officieren van het Huys des Konings omtrent op den Voet als
die van wylen den Koningin't Jaat 1660 wezen zal, In het beftierdervyf
i gtoote Pagten zyn drie duyzend Commizen afgcfchaft.als mede het houden
van groot Boekdar men omtrent die Middelen onnoodzakelyk bevonden
heeft. Dewyl het zedetd eenige dagen aangenaam Weêtgeweeft ia, meene»
fommige dat de Vendange daat noch gevoel van zal hebben. Men fpreekt
fterk van eenige groote Ptojefteo van Financien. De tyding als of in 'c Ko
ningtyk Peru eenige Onluft voorgevallen was, wotd dooi de laatfte Blieven
die men uyt Engeland bekomen heeft, tegen gefproken. In de Havenen de
zer Stad zyn werkelyk 1700 Mudden Gtanen,en deKooplieden hebben bevel
om diekwantiteyt alle Marktdagen te onderhoudenopeen boete van 3°°o
Liv. Vtydag als wanneei een Vleeshouwer die vafte plaats in de Ha'lle heeft
door een Bende Archets naar de Gevangenis van St. Mattin geleid wierd,
wilden de Vleeshouwers Knegts en Jongens den Gcarteftcerde onderweg om
zetten, waar toe zy zich met Hakmeflen gewapend haddendoch te ver
geefs, alzoode Archersvan welke drie op de plaats fneuveldenzich met
den Degen inde Vuyft defendeerdenen de Vleeshouwers Knegts eindelyk
op de Vlugt drceven. De Dames de Lisen deFjavhebben voor
eenige dagen over een Jaloufiezoo hevig handgemeen geweeft dat zy mal-
j kanders Aangezigten ganfeh gefchonden hebben. Een jdnge Dogter uyt
FrancheComté ,17 Jaaren oud zynde, is hiet gekomenom Pardon by den
Koning te verzoekenvan dat zy eeR andere Vtyfter, die een Jaar ouder was,
en die in een WyngaartlsuytenBefan$on een Kogel met haar gcwifleld had,
op de plaats had doodgefchotentot welk uytetftczy beyde vervoerd waren
geweeft, om dat deNeêrgeflageneden Vtyetvandeiehadweetenteontrek
ken. De Dominikanen van 't groot Kloofter in dc Straat St. Jscfues, op de»
vyfde dezer den Pater Roquette tot hun Superieur verkoren hebbende, kwam
den volgenden dag de Lt. van de Politie de Paters van dat Klooftei aanzeg
gen dat zy op otdre van 't Hof een Ptiot moeften veikiezen die geen Appel
lant noch Rtappellant waswaat op zy zeydenzulks bereids gedaan te heb
ben in hoope dat de verkooren Patet dooi het Hof goedgekeurd zouw wor
den, zoo als ook gefchied isOndettuflchen is de nieuwe Prior een der ieve-
rigftc Tegonftaandeis van de Conftitutiedie zich egtet altyd ftil gehouden
heeft.
PAR YS den 19 Oftober. De Koning heeft aan den Keur-Prins van Beye-
ren een Degen met Diamanten bezet, die 40 duyzend Ltvtes waardigis, Pre
zent gedaan; Zyn Majt. zal aan de 3 andere Princen, zyne Biordets, Prezen
ten van gelyke waarde doen welke beftaan zullen ineen P.ing, Knoopen iet
de McUwen, eh Schoen-Gespen. De Geeftelykheid coutinuecid fiaatc Vet-
gaderingert noenen heeft dezen mosgen éen Deputatie naar Fontaineblerfu
gezonden, om de Ve:fchillen wegens het Vyftigfte te reguiceien. DeEtf»
Ptlns va» Modena, die zich met zyne Gcmaalinr.e wetkelykteLiinevilUbt»
