L E Y D S E
Vrydagfe Courant
I E N
TAL
S P A N J E N.
V R A N K R Y K
Duvtsland en d'aangrenzende Rvken.
isho
in t}
twc
«om
o CCl
aiit;
Ce«
3e.n I
n 1|
die i
Re
ft
s»m
ïifl,
eti
gaf
Til
1*1
(tin
Sfl
Mai
P 6«
i gi
Co
ion
kcr,
6'
hie
tleb
30d|
ayi
iikli
i u
*1
1724-
N-. U
N:aj
ABELS den 22 February. Gepafleerde Donderdag heeft de vi
ceroy met de gtbruykely„e fotmalueyten de eeifte spykef ge
Dagen aan ceo n cttw Oorioglthip d?i men op Stapel heeft ge
zet. Zondag heeft men de derde Triurr.ph-kar zyr.dc die van
Je Hoendetverkopets, aan 't Gemeen tet plundeiing over gegeven.
ROMEN den zt Feluuaty. Zondag morgen heeft de Kardinaal Cin-
ftcgos de Heer Majini Bynediftwer Monnik tot BiDcliop van Sitacufa
iJugewêid. Maandag morgen is in 'r Quirinaal een Congregatie van ver-
febeidé Kardinalen en ITciaten gehcuoen des n-micdags begaf zig de
'Xirdinaal Alberoni met ccn groot Gevplg naar 'CValeys van den Kard.
de! Giu fice daar zyn Emin. op een Balcoi. 'i vermaak nam van 't ry-
kc!ll|fti] der Konfen in de Si raat Ati Ctrrfo te zien. Woensdag heeft de Kard.
Onohoni als Cancelier van de H. Ketk, de Auditeurs van de Rota vol-
jrns gewoonte ter Maaltyd onthaald, er; de volgende dag gaf zyn Em.
ten pragtige Maaltyd aan verfcheide Kardinalen,welke geafTif^perd had-
dtn by de ten toon ftelüng van het Venetabile in de Kerk van St. Lan
gui in Damazo. Dezer dagen bevond zich de raus onpaslyker als na
gewoonte waarom men zyn H. op fct advis van drie Doftoren eenige
*"encen Bloed door Bloedzuigers aftrok, waar door hy merkelyke vcrlig-
eft|ling kreeg, maar egter nier volkomen herfteld i» waarom men feeftoo-
een heeft hem een Fontanel te zetten.
MILAAN den 23 February. Viydag heeft men hiet het Feeft van St.
1 Tbom is d'Aquino met veel magnificentie en fraay Muzicq gevierd.
LIVORNO den 2j February. De Kooplieden alhier hebben het De-
'f" neet ontfa gen, waar medé de Koning van Sardïnicn de Regten op alle
Joopmanfchappen verminderd welke in zyne Havenen gebiagt zullen
«otden. Hier zyn gearriveerd Will. Arnouts, Simon Frank Scc. uyt de
Jliddelandfe Zee, John Brooks van Amfterdam, en meer andere.
VENETIEN den 4 Maait. De Carnaval is zonder eenig ongemak
geëindigd.
BARCELONA den 17 February. Na dat men hiet beflooten had Lo-
jewyk de I. tot Koning nyt te roepen welke Plegtighcid in deeze Stad
ie vooien niet gefchied is, had zig iedet bevlytigt om zyn vreugde op't
"1 liagtigfte re doen nyrblinkeo waarom men gifteren alle de Straaren
met Tapyten behangen veele preparatien tot konftige Vuurwerken ge
snakt, en alle de Huyzen mex een zegt groote mecnigte Kaarilën bez.et
lid, om die des avonds als de Proclamatie gefchied zouw wezen aan re
teelten de Commandant Graaf van Monremar had meedè alles doen
gereed maaken om een groot Feftyn en Bal te geer en, dog op 'r aanko
men cener Exprefle van Madrid alhier, is alles gefufpcndeeit geworden.
PORT LOUIS den 7 Maart. Het Schip de Triton Kapt. Jonkeri, dat
den 4 Mey in Vvoorlede Jaar, met Amonitie, Vivtes, en 260 Werklie-
„qdt i naar de Eylynden Mascatin en Mouricies was vertrokken is den
tuften dezer Maénd van daar doch laaft het Eyland Bontbon biet te
mg gekomen de Kapt. zegt dat de Schecpen de Bourbon en la Tante,
vtlke der 28 January I72J van Poncheri vertrokken, aan gemelde Ey-
lefl l®1"* Bourbon gearriveetd en kort daar na door een zoo felle Orkaan
„II (hervallen waren, dar het Schip de Boutbon al zynMaftcn kwyt geraakt
ween gat in zvn Boeg gekieegen had waar door men alle de Goede-
tw had moeten lollenhet Schip la Tante had ook een Maft verloren,
w was na zyn Anker gekapt te hebben in Zee gedreeven dog nader
hand aan dat Eyland te tug gekomen en daar gekielhaald na dat de
Goederen uyt het zelve mede waren gelcft geweeft ock was het Schip
l'Orgonoite daar van Mocha mede aangekomen de Ladingen dezer
<kie Scheepen wierd op 12 a 13 Millioenen en de fchade die de 2 eer-
fic geleeden hadden op 1200 duyzend.Livr. gcfchat 5 en toen hy van't
Eyland vettrok,waren dezelve herfteld en de Goederen weder ingeladen,
vaarom men ze hiet in 't laaft van deze Maand te gemoet zier,
REGENSBURG den 9 Maatt. Vervolg van de Brief deer de Heer van
ar.}i de Miniflcrs van de Proteflanlfe Kgurvorflën irc. alhier gefchreeven.
Den inhoud van dit Exttaft is niet anders, als dat ik de Ketkentasd
"rzogt heb om gepermitteerd narlgt in wat flaat zich de reftitutie-
jwk tot het eynde des voorleeden Jaars bevonden heeftwaar omttent
'h niets heb gedaan als 't geen my gelsift was van welke vettigting ik
•oli de approbatie van 't gehcele hoogloffelyke Corps heb, die door het
Beis aangehaalde Pre Mtmoria van den Z2 Maart 1722 en Bylage tit.
aan zvn K. M. en 't gebeele Ryk bekent gemaakt is. Hoe zouw ik
Jolt hebben konnen inbeelden dat «en zoodanig lAdus Publieus waar
ik de Keur Faltfife Kerkenraad om geoorloofde narigt van den ftaat
Jt teftirutie zaaken tot het eynde wan Ao. 1722 fchiiftelyk verzogt
■<t>. zouw misduid en gehouden worden vobr een aanhitftng der Onder
danen regens hunnen Landsheer, nademaal zyn K. V. Dts. genadigfte
*'1 en meening isalle de zederd de Badenfe Vreede opgekomen Reli-
{'Ons-Bezwaatniflën agtervolgerts des Keyzers Mandaat te herftellen
dat men derhalren dezelve had aan te toonen door zöo veele reeds
l'gegeevene Genetaiien én publique Patenten allen deszelfr Onderdaa-
,(ni gelyk mede aan den Kerkenraad doen aankondigen: buyten twyfel
geen ander inzigr als dat daar door aan zyn K. M. ja 't gehecle
Mk. en in '1 Kyzonder aan de Proteftantfe Standen die het meeft be-
'R daar by hebben blyken zouw wat inderdaad en met waarheid van
ioodanige Bezwaarniflen reeds afgedaan ofte nog onafgedaan gcblee-
'en was waar op ook buyten twyfel zoo veele door den Druk bekent ge
jokte ed aan 't Keyzerlyke Hof overgegeeven paritions-bawyzen van
J'ur Palts dienen gelyk dan ock zyn K. V. D. zig in de meer aange
haalde beantwoording van d^n r8 Mey T72Z daar aan gedogt én het
""genadig fchynd optevarten wanneer zyn Proteftantfe Onderdanen tivt
ttnigt vreeze hunne fteligie-Bezwaarniffen zouden te rug houden, daar
*1 doch niet alleen vtvhetd hadden dezelve febrifrelyk en mondeling
"ot te dragen, maar zelfs daas 10e bevel hadden. Hoe kan men dart de
rrho
rati
Cut
eed
z:ei
hut
baai
f tl
11
dol
icdi
yk
aet
itOl
1 il
LO'
'at
vat
er,
eet
iff
iet
el
alt
'at
•t|
•O,
en
ce
el'
re
rn
«1
kj
rn,
111
Ai
iet
iet
Si'
:0'
Proteftantfe Keur'orften Vorftefi en Standen alt, Compaciscenten en
C.irandeur» van de Weftpbaallc Vteede, en hunnen op den openbsaien
R ksdag li. vergaderde R-adcn Ao.bafl.dturs en Gezanten k*alvk
afneemen wanneer zy door hunne Ge>oimagtigde laten onderzoeking
en ondervtaging doen na den flam prtfenti return EiangclicariMt, dewelke
van zyn K. V. D. zeivc de zorge voor 't Kiccltatitfc welzjrn volgen*
Eed en Pl'gt op hel Herie gebonden legt.
De Kttkpnraad en 't Confiftorium wieeeren ook hunne genouwe on
derdanigheid niet, en indien zy hadden konten denken, dat myn >tA
zoek bun verpligting zouw gekrenkt hebben, zouden ay my in dezen tref
ie wille geweeft zyn. Daaientegen zouw ik meer reden hebben my ovst
de Kerkenraad te beklagen wtgens-deazelfs al te groote agterhoudir gy
door dien tk ganfeb geen Communieatie heb kontien bekomen alt
door uytdrukkfivke eenparige toefteromir g van *1 geheele Collegie vara
de Kerkenraad. Ja ik voor my zelve heb ook al le veel oneerd.nrg re-
fpeft en devotie voot de Perfoon van zyn K. V. D. als dat ik my tof
iets zouw laten employeren dat eenrgfinrs gelyken zouw r« ophuling
der Ondcrdaanen jegens hunne hooge Lands-Overigheid. Myi.eVol*
magtcn zyn Public/ Jurisen daar houde ik my naauwkeurig aan, gelyk
de cxperientie getuygd dat ik altoos de klagende Ótdeidaanen *aa
zyn K. V. D. en deszelfs Religions-Coinmiiïle geweezen heb en dat
geduutende myn verblyf in de Palts, nooit geen Oproei geweeft is al*
hoewel het de Katholyken drkwils by den Vroreftanten daar toe hebben
aangelcgt en ook dezelve by hunne onfchuid'gfte defer.fien pioieft*1
tie en tcfetvatie niet alleen als cffrftive Muytmaakers aangeklaagd
maat deze Onoozelen zyn ook aan Lyf, Eet en Goed geftraft gewoinen,
IV. De laafte wyzc myner impuraiie is-, dat men my wilde te lafte
leggen dat allerhande uytgekomene tydingen (gelyk het «ie Heer var»
Franek zelfs noemd) uyt myne berigten gefprootcn waren lyazt van
Exempelen te vinden zyn, in het Kcut-Paltfis fchiyven aan zyn K. M.'
van den 9 April 1722 en deszelfs Bylage No. 11 'tem in hei leWecnen
in dato den 2 January 1723 door de Kcurvorftel. Miniftei ovétgegeer
ven Memorie en deszelfs Bylage. Tot vetamwoording van 't welke, he(
genoeg zal zyn als ik my gedrage aan myne in onderdanigheid civet-'
gezondene origineele Berigten die getuygeo moeten dat dezelve vt/
zyn van de haatelyke te laft gelegde, dog geheel onfchuldige pajfasen
dat de van Keut-Palts opgegevene tydingen myne Concepten niet zyn
uyt het welke ik moet b fluyten dat het Kear-Paltfilë Ho.' van myn
waar berigt geen Copye bekomen heeft.
Maït als ik iets aan *t hcrogloffelyke Proteftantfe Corps had moeten
febtyvendat juyft niet aangenaam mogt zyn aan 't Keui-Paltlilë Hof^
zoo ïouw ik egtet daar over aan niemand verantwoording fchuldig zyn,
als aan zyrt Koninglyke Majefteyt myu genadigfte Heer, ofte de jegen-
woordige Heeren CM>imittenteii.
Maar wel in fpecie heb ik! reede rot klagten over de Keur-Paltfile Ge
zant de Vryheer van Ftanck te Weenen die niet alleen in zyn overge-
geveue Memotien myn Bediening en Petfoon t'elkcns vetagrclyk 11 a--
fteerd en myn Legatie als een onverdraachelyke Ifiquizirie die van
1 zyn K. V. D. niet te dulden waateopgegeven heeft maar ook rn een
eyge Memorie van den 11 Maait 1722 te kennen gegeven, zoo lang ik
uiet yvierd te rug onrbodeDofte my in de Keur-Paltfi!è Landen KB.
ofte derzelvet Nabuutfchap zouw ophouden dat daar door de i'fatnén—
I hooping van allerhande Querellen (die of in fado onwaar en ODnafpein-
lyk ofte by nader onderzoek der omftandigheden ónoptoflelyk zvnV
zouden continueeren, ende de in het Ryk ontftaane Animofiityren geen
eynde hebben maar eerder vergrooten als vermindei en zouden rjuajè
vero als qf de voornaamfte Paltfife Gravamina nier reeds Voor my a
aankomfte aldaar, in Druk geweeft waren, en als öf ik, en r.iet de Keur-
Paltfife Rejectingde ^AtetBw Gravamfnum was. Uwe Exellentren, mva
I toegenegen en hoog-geterdfte Heeren, weeren beft, of de aangeklaagde
Gravamina iri fado onwaar en onnafpeurlyk, ofre onoploffelyk zyn.
Maar op die wyze geeft men van de Keur-Paltfi'fe 2yde te kennen dat
men de ontdekking des waaragtigen ftaais der Religie in de Palis vreeft,
en allerhande hindetpaalen zoektwant wanneet ik na de intentie van
het Hof door dc verboode Commercien, niets had konnen te weeten ko*
men van 't geen waar ovtr by de Ketkenraad geklaagt wierd, zoo zouar,
myn jegenwoordigheid indifferent zyn en men zonde niet Zoo zeer op
myn te rugtoeping hebben aangehouden. Maar wanneer ik myne berig
ten uyt de van den Kerkenraad bygebragte Memoiicn en Voorftellin-
genen uyt de Keurvorftelyke genadige Rezolutien getrokken tor een
bewys bygebragt beb is zoodanige moilts agenii hun ganfeh niet fma-
kelyK en daarom wil men zulk een Geiuyge der Waarheid niet alleen
van Heydelberg en uyt de Palts, maar ook geheel uyt de NabtUirlisiiap
weg hebben.
Hoe het gelegen zy met de van den Heer Ftanck in zyne Memor'ert
van den 27 November 1722 en den 2 January 1723 voor onwaar opge
gevene Gravamina van Lauterecken Lohntheim en Bornheim zulks is
voor't grootfle gedeelte reeds aan Uwe Exêllentien myne Hoog. gene
gen en geëerdfte Heeren bekent, en in dé nadere Aden beweezerr 3 waar
door voofnamentlyk de Keligions-Commiffie met derzelver berigt varr
den 4 December 1722 tmnemend befchaamd is geworden,daf zy de Gra
vamina te Lohntheim en Bornheim gcconfondeeit, en deze laafte Plaats
quiftionis'cetft in 't opper-Ampt Germersheim gezogt daar het 'n 'c
Land van Afz'ey légt ook geen kenniüc geh-d hebben van *t geer.
door de opentlyke Dink id additarhent0 tertio ad Num. XL. en da*r by
zynde Memorie vhrr den zde April ifn al voor lang was heke:,1 ge
maakt. Pn 't zelve zyn wel re vinden deezc wooiden 3 dat de Predikant
het Bornheimfe Gravamen korielyk, dat is Brevibus nfte raueir lieert wil
len daar byvocgen maar niet gelyk hei de Re ig.or.s-ComnVi'Jir r*r
Fattaciam verdraaid, als wsare het eerll onlants, dat is nupfrrime hrgon-
nfti3 wnnr her buytén regenfpraak is, dar dli Gradanten ruder -Is d tla
denfe Vreede is, eeter moet het dfeg waar en wel gevrond »yn. 7.' it
ook hef van deRefijidnt-Cnmm-.ffic aldaar van my aangehaalde bengt
van den j-p Septrmbpr in dezeMsierie nier in rcrura narura, maat op den
2de September had ik hei ccnliaiie gefchreevcn.