LEYDSE
Vrydagfe Courant.
F R
I K A.
P O R T U G A L.
1 T A L I E N.
Duytsland en' d'aangrenzende Rykeft.
ZWITZERLAND,
GROOT-BRITTAN NIEN.
Nw.i5
ALTHA dén 24 December. Dé Advizen dié wen vad tyd tot
tyd bektftnt van Konftantinopolen doen hier de verlegenheid
om gcattaqüeerd te worden niet wéinig toenecmen, om dat zy
der Turken groöte toerufting ten Oorlog eenparig beveftigttl.
«enige dagen airiveérden hier een Frans Schip, dat te Konftantlno-
Koopwaren ingeladen had,welker Kapt. zeide dat dé Ottpmannife
v; louwbeftaan ift 70 Oorlogfcheepen van 80 tot 100 ft. Kanon, 60
jytn.veele Galliotten en een groote menigte Transportfcheepen op
Ut 2cooo Mannen van der Ottomannen bcfteTrouppen ftonden inge
eft te worden 5 welk véihaal fchoon 't hier niet volkomen aange
ven word, evenwel niet nalaat veele nabuurige Mogendheden nevens
i, itor.truften, om dat men vaft fteld dat alle deze Krygs-preparatien
i dit Eyland ofte op Italicn gemunt zvn. Men zal hier publiqde Gebe-
n ieftellen om van God af te bidden byzondetlyk deze Landen te be-
btimeii. De Militie en de Kanonniers wörden hier regulierlyk geëxer-
tiiien men maakt ftaat om 4 a j duyzend Mannen gereguleerde
Troappen uyt Sicilien en Napcis te zullen trekken.
USBON den 31 December. De Patriarch Mezzabarba, nevens dcTa-
iA»t, de Magalhans Arobafiadeur van de Keyzer van China, hebben
ttn particuliere Audiëntie by hunne Majeftc'yten gehad. Hiet is eenTar-
taan van Maltha gearriveerd, met Brieven voor't Hof, welke melden dat
itGrootmeefter Don Lopo d'Almeyda tot zyn groot-Canceljer had be-
potaid, cn te gelyk tot Hoofd van de Spaanle en PortugeefeTaalen aan-
nlttld. De Kardinaal Pereira hiej: van Romen een eZtra fchoone groo
te z.ilvcre Lamp mede gebragt hebbende,heeft dezelve aan het Kloofter
tra St. Barbara vereerd.
JJAPELS den 11 January. Woensdag heeft den Onderkoning, nevens
lilt de Lecdcn van de Regeering en de Militaire Officieren, geaffilieerd
irdefolemneele Proceffie van het Venerabile. Zyn Eminentie heeft alle
lipvaardige. Vrouws-Ferfoonen by Ordonnantie op zeer zwaare ftraffe
Kiboden geduurende de Carnaval gemasquerd ofte mét Karofientever-
fciyncn op die Flaatfen daat zich de fatfoenlyke Luyden met Ryden of-
it Windelen verluftigen. Een Dief die de behendigheid had om de Gla
ns te üeelen uyt de KarofTen welke des avonds voor dc Huyzen ftonden
itwagten, is op de Galey gebannen.
KOMEN den 14 January. Dc Kardinaalen Otroboni en Aejuaviva
«cfeteeren dikwils over de zaaken van Vranhryk en Spanjen. De Fdtrs
liigt het Jacro Collegio wel te beletten geen' Party te kiezen in de tegen-
locidige tyds-gefteltenis, maar kan egter dé Faftien niet ftuyten. Den
Bidder van Sr. Joris heeft weêr groote Remizen bekomen, dog men zegt
itt hjr zyne Domeftiquen voor een gedeelte gaat verminderen om dat
Ir met zyn Ftnantie gebrouilleerd is ook wil men dat hy ia 't kort
gmoodtaakt zal wezcazyn verblyf in deze Stad te verlaten, en zyn tefi-
dmiete Uibino ofte eenig andere Plaats in de Kerkelyken Staat te gaan
nemen: die Ridder onthaald de Kardtn. Aqua viva en Gualtieri dikwils
tf Maaltyd, en heeft veele Conferenticn met hen. Den Abt Tanfin Mi-
lihcr van Vrankr^k, heeft aan de Kardinaal Spinola Secretaris van Staat,
eenige importante Papieren wegens de Fretemien van Spanjen op den
fUst van Toscaanen overgegeven. Men zegt dat de Kardinaal d'Aéun-
kr dooi de Koning van Portugal te rug geroepen is ter oorzaake van
geringe, fucces zynet Kegotiatien aan dit Hof rakende de Heer Bi-
Den Heitog van Parma heeft by Miffive aan den H. Vader ver-
«fgt eenige Papieren van importantie, zyncbelangen en die van Span-
jen betreffende, uyt des Kardinaals AlberonPs handen te willen trekken,
«aai men twyfeld of zyn Eminentie dezelve wel zal overgeeven eet
ifltk ly de Kardinaals Hoed inde volle Confiliorié ontfangen zal hebben.
Af'! H« verg lyk tnflchen dit Hof en dat van Tutin ftaat op een goeden voet.
vhv Dc Agent des Hertogs van Lotharingen heeft Audiëntie by de Paus ge
lei» bad wegens eenige Depeches die hy van zvn Meefter had ontfangen en
Etf pompt antwoord eyfehten. Het Sacro Collegio is oneenig met de Kat-
di" finaal van Althan Viceroy van Mapels, en heeft niet willen antwoorden
gff 19 de E ,even die zyn Emin. wegens het Kers-Feeft aan *t zelve gefehre-
at ff 'en heeft, om dat den Onderkoning zyne Brieven in het Spaans gefchre-
'dw 'en hebbende aan zyne Meedebroedeis maar alleen denTitul geeft van
y*® Seniorin plaats dat de Kardinalen die van Eminenliffima Sc-
*r OJftrumiJJimo pretendee'ren. Men vetzekerd dat 'er een Brevet is
W trpheeerende de Bulle Ex-ilU-dic tegen de Chineefe Ceremoniën dat
lit' looi Clemens de XI. gegeven is aan de Heet Mezzabarba welke door
1(1 ft Paus als Legaat naat China gezonden is, maat 't geen hy niet als in
»t Land mogt communiceercn dit Brevet was abfolut onbokent in Eu
ro» opa, maar is uytgelekt zederd de te rugkomft van gemelde Legaat, die
el* m'i zdye geen geb nik heeft kunnen maaken door de wedetfpannig-
nö'Oi tid der Jefuiten welke nogte met de Bulle nogte met het Brevet tot
'pücatie re doen wilden hebben. Indien dit Brevet Reëel is was het
't Cv fardig gemaakt te zyn dooi Clemens de XI.die halfteniglyk de Ex-
er kaïicn van zyn Bulle Vniocnitus door veclc Bilfchoppcn enTheologan-
Kif 10 in Vrankryk opgefteld geweygerd heeft, om dat hy dezelve bef'chul-
roof igde dt fondamenten van 't Geloof, de Zecden en de Discipline om-
ft'e ftooten ;n cmdertuffchen wel heeft willen toeftemmen in het ver-
Si it* der Jefuiten weike verklaringen verzogten van een Balie waar in
Knt Chineefe Bygelovigheden gedoemd en zich dus in voordeel
1 ""eer Afgodcrv verklaarden. De MiffiouarifTen die de vergoding van
'kn de Kard. de Tournon meenden te bevorderen zyn byna troofle-
°!°ver het verlies van zyn Ligha.tn^'t geen de Patriach Mezzabarba
'China herwaards btagt, maar dat door de Opftand in 't Schip daar
1* 1 zelve op wasweg geraakt is welk geval zeer tegen de Jefuiten
""■kii muimuiecien.
^OiMEN den i« January. Zondag had den Ridder van St. Jotis met
hinccffe zyn Gemaalinne particuliere Audiëntie by de Pans, die Maan-
'Sook een lange Audiëntie gaf aan de Kardinaal Aquaviva waai na
"Abt Tanfin vctzeld met ayn geheeie Bof, in den zwaaren R01A»
raad 01
gekleed, aan zyn H. prezënteerden de Mifïïvè vïn het FiZnfTe Hof tf
gens het ovetlyden van de pertoginnc Wed. van Orleans. Woensdag
morgen wierd men gewaar dat de Deure der Archiven van St. Fitter ge
forceerd was, en men bevond 4 Deelen de Dataiie betreffende Weg ge
nomen te wezen. Donderdag affifteërden de Paus in de Congregatie van
het St. Officie. Gifteren had de Kardinaal Cinfuegös' publiqué Audiëntie
by zyn H.waat na in des Paus tegenwoordigheid Examen van Biffchöp-
pen gehouden wierdzoo dat men nu niet twyfeld of daar zal asnftaan-
de Woensdag Confiftorie gehouden worden.
GENUA den t< January. Men zegt dat de Vaartuygen fnet Wynen
uyt Languedocq komendehier toegelaten zullen worden, mits dezelve
alvoorens in deeze Haven te koomën in ecnig andere Plaats aangeweeft
moeten hebben. Een der 3 Éngelfc' Oorlogfcheepen welke zedetd ecni-;
ge tyd hier geweeft zyn is Woensdag nevens een kleyn Iers Vaanuyg
uyt deze Haven naat Londen gezeild. De Heet de Coftelet, die zederd;
het vertrek van de Heer de Chavigny de zaken van Vrankryk by deeze
Requbücq waargenomen heeft, is Conful fan zyn Natie geworden. Van
Otranto word gefchreeven, dar te Corfu een Ttukfe AmbafTadeur aange
komen was, De Neef van de Commandeur Ilderis is naar Milaan ver
trokken, om zig vervolgens naar WCenen bv zyn Oom ie begeven, wel*
ke reis oorzaak geeft tot veele {Laizonnemcnren. De Schecpen van Mar-
fêillien ftaan hier in 't kort, midseen kleine Quarantaine houdende, ge
admitteerd te worden. Het maakt hier ruuw Weer <n dé Koude is in
eenige Jaaren zoo ftreng niet geweeft als tegenwoordig.
WEENEN den 23 January. De rcyze V2n hunue Keyzerlyke Maie«
fteyten en de twee Karolinife Aatdshettoginnen naar Praag is aBfolué
vaftgefteld, maar men weet niet hoe lang hoog gemelde haaie M .ijeflci-
ten daar blyven zullen uyt het Collegie der Ryks-Hofraden zullen de
Prezidënt, nevens twee der gém. Hofraden maar alleen mede derwaatdl
gaan. De Graaf Mercy GOu'verncur van Temiswar, word hrier in 't koit
te gemoet gezien 3 als mede de nieuwe Biffiphop van PafTau. De Land-
Standen te Presburg zyn met des Keyters toeftemming voor eenige we
ken gefcheiden. De Keyzerlyke Hofraad van Blumingen van Pafiau hiet
te rug gekomen zynde, zal met een Jaarlyks Fenfioen van zooó Flory-
tten begiftigt worden'. 1
REGENSBURG den 28 January. -Ket Ontwerp waat van voor dieren
gefprooken is voerende tot Tit Ui ^tmwdord op het jongde KjyzjerhK.Com-
htiJJionr-Dccrcet irc. 't geen' de Roomfe Miaifters voorgeven door dé
Preteftanten opgefteld te wezen, geeft dé Keyzet zoo grooten Ongenoe
gen dar zyn Keyzerl. Maft. voornemens zottw wezen Ora den Autheuf
het kófte wat her wil te doen ontdekken vermits deszelfs hoógfte ag-
ting daat in gektënkten zyn Miniftérs mét onordentlyke handelingen
befchuldigJ worden.
ZURICH den 28 January. Dé Schout van WinterdeurStciöer ge;
naamt, is hier gevangen gebragt, befchuldigd wordende dat hy gevaar^
lyke Correspondentie voerdé, waar van èenige Brieven c'nderfehëpt zyn.
Het verfchil tufichen de Magifiraat te Lucetn en de Klooftcrs aldaar ii
zoodanig hoog gerezen', dat de Fauffelykc Ban deswegen daar albeteidi;
aangekomen was maat' mén lroopfe de Proclamatie dóór bemiddeling'
vóór te komen.
HONDEN den 29 January. De ondetftaande fraaje en heerlykc Brief
die het Pjotefl. Corps te Regensburg aan de Koning van Gjoot-Btittan-
nien in 't Latyn gcfchreven heeft, wegéns een gepexale Coilefte voor de
Protcftantfe Gemeentcns in Duvtsland, U van den volgendeO inhouwd,
DOORLUGTIGSTE EN MAGTIGSTÉ KONING,
Uw' gcheyligde Majr. neemt de zaaken van het Dnytfe, Ryk derma-
ten ter herten, dat het overtollig zonw zyn dezelve mcy veel woon
den re ondeil.oüden wegens de mmpen en gebteltlyken ftaat waat meedé
der regtfinnigen (die men Proteftanten noemd) Leeraars en Schoolbe-
zorgers in de beneede-Falts worftelen, Zoo wel Inboorlingen als die wel
ke gedwongen haar Vaderlykè Woonplastfen te verlaten, voor veelejaa-
ren uyt Nederland derwaards zvn gevlugt zoo in het Hertogdom va;>.
Tweebrnggen als van Gtilick in zoo verre dat een groot getal dier Oidq
tot hunne uyterfte fchande bedelende', ganfclt Duytsland dooi/.vyetven
en dus van hunn' etbarmelyken ftaat overvloedig getuygeniflc geven.
Wy kunnen derhalven hiér nalaaten hun raropfpoCaig Lor te beklagen
tc meer daar toe genoopt door de dagelykfe Cebec'dcn en Traanen der
Klagende en Zugtende, daat wy du» !ange uyt lafl onzer Heeren en Alec«
fters te vergeefs hebben gearbeid om der. Kwaadwilligen ongclyfe af t-p
weetén, zoo dat êindlyk géén beter hulpmiddel voor zoo grooten jtwaaj.
heeft kunnen worden uytgevonden als een Collecle niet alleen hinoen
•Je Paaien van Duytsland maat ook bttyten dezelve met' ootmoedig
verzoek aan de Kerken jn alle Steedén Burgten en Vlekken van ieder»
Didrift n.iet met die inteptie om die gccpliigeerde Penningen zoo in
her generaal tot hun gebruik te converteereu, maar vee! eer om deze'sg
tot Kapitaal gemaakt op IitterefTe uyt te zftren, latende aart ons goed?
dunken détzelver Jaatlykfe difttiburie aan ieders nood en behoefte, zul
lende Onzes eragrens dus van alle goede en vtoome Chriftencn ligt ve.--;
werven milde liefde-Giften ten voordeden van de Behoeftige» en een
gunftige interpretatie zoo ergens een Wet ofte gewoonte hun verzoek
mogt tegen ftaan.
Dit is het Doorlugtigfte Koning dat zy door onzetu(Tcher,fpr»ak Uwe
gebeyligde Majt. durven vooihouden wat doch zouden zy niet verwag-
ten van zulk een allerzagtmoedigft en godviugtig Prins, Befchermex des
Geloofsniet meer met de naam als met de daad.
Niet onkundig dat wylen de Komngen van Groot Brittannien, zOo in,
deze als vroegere tyden, de Behoeftigen en Noodlydendcallcfints httlpe
hebben tocgebragt, onderfteund door dc genegenc Herten van alle Ryks-
Ordens inzonderheid van de Kerkvoogden, 7.00 door de Oudheid als
Heyligheid van Leer en Leven Eerwaardig; cUe eindelyk belietrfchLe-.^
Natie magtig in Schattenbecoemd doot oóovettjonno dappej^pajf/