EG-commissaris Andriessen: akkoord wereldhandel nabij Roof en plundering zijn van alle tijden Philips wil geen hele divisies kwijt Touwtrekken om 'Le Berlaymont' Economie winst Honda scherp gedaald yan Berkel's Patent volledige dochter GEC Stork koopt Mee Land van Ooit naar rechter WEEKOVERZICHT n Verlagingen van rente stimulans voor beurzen GELD GOED TOKYO De geconsolideerde winst voor belastin gen van de Japanse fabrikant van auto's en motor fietsen Honda is in de eerste helft van het op 1 april begonnen boekjaar met 38 procent gekelderd van 90,6 miljard yen tot 56,5 miljard yen 819 mil joen). De omzet verminderde met 3,8 procent tot 2,14 biljoen yen (ƒ31 miljard), zo heeft het concern gisteren bekendgemaakt. Honda schrijft de ver slechteringvan de resultaten toe aan het stagneren van de automarkt, de koersstijging van de yen en de stijging van de exploitatie- en onderzoekskosten. De omzet in de autodivisie daalde met 5,9 procent tot 1,72 biljoen yen 25 miljard) door een vermin dering van de vraag in Japan en Noord-Amerika. Beter ging het met de motorfietsen. Daarvan nam de omzet toe met 6,7 procent tot 291,1 miljard yen (ƒ4,2 miljard). Er was sprake van aanhoudende groei in Europa en Azië. RIJSWIJK De Britse General Electric Company (GEC) heeft een bod uitgebracht op alle aan delen van Van Berkel's Patent, producent van weeg- en snijap- paratuur. GEC, die al in het bezit is van 64,7 procent van Van Berkel, biedt 35 cent per aandeel of 8 miljoen in to taal op de resterende aandelen, zo hebben beide bedrijven gisteren be kendgemaakt. Ter beurze noteerde Van Berkel gisteren een slotkoers van 40 cent per aandeel. De hoogste koers dit jaar bedroeg 1,29. De raad van bestuur van Van Berkel beschouwt het bod als „billijk en re delijk". Het bestuur baseert zich daarbij onder meer op de voortdu rend tegenvallende resultaten van de onderneming. Over de eerste ne gen maanden van 1992 leed het con cern een verlies van 11,2 miljoen. In de vergelijkbare periode vorig jaar werd een bescheiden verlies ge leden van 46.000. Het resultaat in 1991 werd echter sterk positief be ïnvloed door 13,7 miljoen aan bui tengewone baten, die voortvloeiden uit de opbrengst van schadeclaims in verband met de brand in de snij- machinefabriek in Rotterdam in maart 1991. Ondanks de omzetting van een ach tergestelde lening van GEC van 10 miljoen in aandelen bedroeg het eigen vermógen eind september nog maar 8,6 miljoen tegen 21,4 miljoen ultimo september 1991. Per aandeel bedroeg de intrinsieke waarde eind september dit jaar 13 cent. De raad van bestuur voorziet op korte termijn geen verbetering van de moeilijke marktomstandigheden waarmee veel van Van Berkel's on dernemingen te maken hebben. Om de winstgevendheid te herstellen zijn verdere uitgaven noodzakelijk, aldus de directie. NAARDEN Stork (machine bouw en industriële dienstver lening) neemt een belang van 75 procent in het Belgische be drijf Mercantile Engineers and Contractors (Mee). De verkoper is Mercantile-Béliard te Ant werpen. Gimvindus, de indus triële tak van de Gewestelijke Investeringsmaatschapij voor Vlaanderen, neemt het reste rende belang voor zijn reke ning. De koopprijs wordt niet vrijgegeven. Onderdeel van Mee zijn Limebel te Tessender- lo en TCM te Huy. AMSTERDAM - Philips zal geen volledige bedrijfsonder delen afstoten om uit de pro blemen te geraken. Dat is een te gemakkelijke uitweg, zo hield president Jan Tim mer van het Eindhovense elektronicaconcern gisteren zijn gehoor van particuliere beleggers voor tijdens de veertiende Dag van het Aan deel. Buitenstaanders hebben tij dens de afgelopen moeilijke ja ren regelmatig gesuggereerd hele divisies van het concern te verkopen. Dat levert geld op, waarmee onder meer de schuld van het concern kan worden af gelost. „Maar", zo stelde Tim mer, „daar stootje ook toekom stige winst mee af'. Bovendien bestaat het risico dat er divisies worden afgesto ten die het concern in de toe komst hard nodig heeft. Daar om wil Philips via onder meer „verbetering van het manage ment en meer aandacht voor het werkkapitaal door deze moeilijke periode heenkomen", aldus Timmer. Bij deze aanpak hoort volgens de Philips-president het stre ven naar kostenbeheersing. Maatregelen op dat terrein die recent werden aange kondigd en enkele honderden miljoenen moeten opleveren zijn volgens hem geen wan hoopsdaad, maar betekenen juist dat de „lijnen die tijdens de Centurion-operatie zijn uit- gezet, consequent worden door getrokken". Operatie Centurion werd twee jaar geleden door Timmer aan gekondigd. Deze ingrijpende herstructurering van het con cern hield onder meer in dat 45.000 banen werden geschrapt om het bedrijf weer gezond te maken. Nu staat het Eindho vense concern opnieuw voor harde ingrepen, vooral in de sector consumentenelektronica en componenten. De bijdrage van deze twee divisies aan de nettowinst uit gewone bedrijfs uitoefening bedroeg in de eerste negen maanden van dit jaar 852 miljoen gulden negatief. Het lag in de bedoeling de sec tor consumentenelektronica stapsgewijs te reorganiseren, zodat in 1994 het resultaat weer in zwarte cijfers zou kun nen worden geschreven. Maar de groeiende overcapaciteit in deze branche en de sterk ge daalde vraag naar audio- en vi- deo-apparatuur hebben deze plannen in de war geschopt. Vandaar dat de Philips-top zich nu beraadt op een versnelde uitvoering van deze aanpassin gen. „Dat heeft een negatief effect op de korte-termijnwinst, maar is beter voor de toekomst", meent Timmer, die voorts op merkte dat het nu maar eens af gelopen moet zijn met het ge voel van algehele malaise. „We moeten ophouden met elkaar het graf in te praten Essentieel voor het welslagen van alle ingrepen bij het elek tronicaconcern is volgens top man Timmer, dat zowel het personeel als de buitenwereld (onder wie de aandeelhouders) vertrouwen hebben in de toe komst van het bedrijf. DRUNEN Het Brabantse at tractiepark Land van Ooit heeft een kort geding aangespannen tegen haar grootste aandeel houder MKB-Investment. Het Land van Ooit wil de aandeel houder dwingen haar aandelen pakket te verkopen aan een Brabantse beleggingsgroep, zo dat de dreigende sluiting van het attractiepark kan worden afgèwend. Het park is in con flict geraakt met MKB-Invest- ment omdat MKB weigert de onverwachte verliezen over 1992 aan te vullen. AMSTERDAM - EG-com missaris Frans Andriessen gaat ervan uit dat zowel de Verenigde Staten als de Eu ropese Gemeenschap vol doende concessies zullen doen om volgende week in Washington een akkoord te bereiken over de wereldhan delsbesprekingen. Andriessen,-die de EG-delega- tie zal leiden, baseert zich daar bij onder meer op intensief tele fonisch overleg tussen de on derhandelingspartners na af loop van de stagnatie die vorige week optrad in Chicago. Dat zei de vice-voorzitter van de Euro pese Commissie gisteren tij dens de veertiende Dag van het Aandeel in Amsterdam. De be sprekingen onder auspiciën van de GATT (Algemene Overeen komst inzake Tarieven en Han del) liepen vorige week stuk op de gesubsidieerde Europese produktie van oliehoudende za den. Washington wil daarvoor een plafond vastleggen, terwijl de Gemeenschap liever afspra ken wil maken over het areaal. Boeren Vooral Frankrijk hecht er grote waarde aan dat de Europese produktie van oliehoudende za den niet al te zeer wordt be knot. Uit de woorden van de Franse president Frangois Mit terrand maakt Andriessen ech ter op dat ook de Fransen zich inschikkelijk zullen tonen. „Ik interpreteer de uitspraken van Mitterrand als zeer bemoedi gend". De Franse president hamerde afgelopen maandag tijdens een televisietoespraak op het be lang van de zadenproduktie voor de Franse boeren, maar stelde tevens dat Frankrijk de wereldhandelsbesprekingen niet mag frustreren. Een me ning die Andriessen deelt: „het gaat niet alleen om ons eigen belang, maar ook om dat van onze partners". Een wereld handelsakkoord is volgens An driessen overigens nog jang niet gesloten. Ook als de vol gende week woensdag begin nende besprekingen in Was hington slagen, zullen er op an dere punten nog een aantal har de noten moeten worden ge kraakt. „We focussen ons te eenzijdig op het landbouwbeleid. Dat is EG-commissaris Frans Andriessen is ervan overtuigd dat een han delsakkoord tuqsen de Verenigde Staten en de EG dichtbij is. foto: dijkstra een al te simplistische weergave van de werkelijkheid", aldus de EG-commissaris. Niettemin meent Andriessen dat een oplossing voor de huidi ge impasse zeer wel mogelijk is. „Maar we moeten er niet vanuit gaan dat het akkoord er al is. Er zal volgende week in de Vere nigde Staten nog echt onder handeld moeten worden", al dus Andriessen. Idoor PEET VOGELS Hele gezinnen zitten nufe' staatskosten in zogenaanPn „bed and breakfast hotelfn hetgeen jaarlijks hondertfjë miljoenen guldens kost. Bo Nu de rente weer tot draaf16 ke proporties is teruggebrajg^ kan Engeland zich langzay'1 aan weer aan de crisis ont\vft" stelen. De beurs nam met f^t se koerstijgingen vast èe voorschot op het herstel. Ook in Frankrijk en Ita werd op de beurzen enthij" siast gereageerd op de verlagingen in eigen land. verlagingen gebeuren st< in kleine stapjes, maar de r ting omlaag is duidelijk i slagen. Bemoedigend das is dat de waarde van de nu ten niet lijdt onder de ren verlagingen. Daardoor is weg vrij voor verdere rentei lingen. In Nederland daalde de rei ook, hoewel er geen officii stappen door De NederlaijSl sche Bank werden genomeféi Op de obligatiemarkt stegtki de koersen voor de tienjarig Nederlandse staatslening, in graadmeter voor de lange rem te, waardoor het renteperceig tage zakte tot onder de 7 procent. Een lagere rente, een doll? rond de 1,80 gulden, goede c{ei fers van Koninklijke Olie \e{ een sociaal akkoord waren I. goede berichten van de afgeLj pen week. Genoeg go^ nieuws om de sombere steifrg ming van vorige te verander^ in wat hoopvollere vooruit zichten. De aandelenkoerse._ DEN HAAG Sombere be- drijfsberichten wennen snel op de beurs. Nu het besef is doorgedrongen dat er econo misch magere tijden voor de deur staan is de zoveelste on heilstijding van de bedrijven geen nieuws meer om wakker van te liggen. Liever kijken handelaren en beleggers naar mogelijke lichtpuntjes. De af gelopen week vonden ze die in de renteverlagingen in Euro pa. In Italië, Frankrijk, Zweden en Engeland ging de rente naar beneden. Vooral de Brit ten hebben fors het mes gezet in de rentestanden. Met een rentevoet van zeven procent hebben de Britten de laagste rente in Europa. Twee jaar ge leden bedroeg de Britse rente nog 15 procent. De renteverlaging is goed nieuws voor bedrijven die wil len investeren en voor de hui zenbezitters. In Groot-Brit- tannië is de hypotheekrente variabel, hetgeen de huizenei genaren de laatste jaren lelijk is opgebroken. In de jaren tachtig heeft Thatcher op gro te schaal goedkope huurwo ningen van de gemeenten aan de huurders verkocht. De renteverhogingen brach ten de nieuwe huizenbezitters zwaar in de problemen en dui zenden moesten gedwongen hun huis uit, omdat ze de hy potheek niet meer konden betalen. Alternatieve woon- ruimte was er niet, want die konden dan ook de verliezt huizen waren juist verkocht, van vorige week goed makerij Brussel zit opgezadeld met leegstand van het stervormige EG-gebouw 'Le Berlaymont'. fot BRUSSEL Terwijl in de omgeving de torenkranen overuren maken, betonwa- gens af en aan rijden en het geluid van boor- en zaagma chines het verkeerslawaai overstemd, is het in het Ber- laymont-gebouw merkwaar dig stil. Het bekendste ster vormige EG-gebouw in Brus sel - symbool van Europa - staat al sinds half december leeg, in afwachting van een grondige renovatie of her bouw. Maar tot op de dag is daarover nog geen besluit j nomen. De Belgische staat als eigenaar en de Europese com missie als huurder spelen een pokerspel, dat vooral veel geld kost. Asbest was er geconsta teerd. In het EG-gebouw aan het Schumanplein in de Belgi sche hoofdstad waren de 3.200 ambtenaren en de zeventien commissarissen in paniek ge raakt. Het zweet brak hen uit. Het inademen van de vezeltjes asbest kan kanker veroorza ken, hadden ze gelezen en ge hoord. De EG-ambtenaren wis ten niet hoe snel zé Berlaymont in december moesten verlaten. In het gebouw, voor 75 procent eigendom van de Belgische staat en voor 25 procent van de naamloze vennootschap Ber laymont 2000, werken nog slechts een paar congièrges en techneuten. De keuken en het restaurant in de sokkel van het gebouw zijn nog wel in gebruik, maar verhuizen eind oktober. 'Le Berlaymont' was de zetel van de Europese Cmmissie, een van de drie Europese instellin gen in Brussel. De commissie heeft onderdak gevonden in een kantoorgebouw even verderop, maar het zware apparaat van Eurocraten is verspreid over een tiental gebouwen in de ag glomeratie. De Belgische staat betaalt voor die kantoren 1,2 miljard frank per jaar, terwijl de EG voor het nog lopende con tract van het Berlaymont-ge- bouw 480 miljoen frank af- Schande Dé Brusselse gemeenteraad sprak er onlangs schande van, dat er nog altijd geen oplossing is voor 'Le Berlaymont', het grootste leegstaande gebouw in de Brusselse agglomeratie. Een liberaal raadslid stelde voor om een belasting te heften op de leegstand. Volgens de gemeen teraad is de ontruiming over haast gebeurd. Bovendien is door de langdurige besluiteloos heid de eerstvolgende vijf jaar niets te verwachten, zo vreest de Brusselse politiek. Een dergelijk geluid valt ook te vernemen bij het Brusselse hoofdstedelijk gewest. „Ook wij zien deze leegstand met lede ogen aan", zegt een medewer ker van Charles Picqué, voor zitter van het gewest. „Het is voor de bevolking moeilijk te begrijpen dat een gebouw vorig jaar met slaande trom hals over kop moest worden verlaten, ter wijl er nu negen maanden later geen teken van leven is dat duidt op renovatie. Dat is wei nigbemoedigend". De verantwoordelijkheid voor de verbouwing ligt in handen van de nationale regering, ofte wel de Belgische rijksgebou wendienst, waarvoor vice-pre mier Coëme bevoegd is. Zijn ka binet is voorstander van reno vatie. De kosten daarvan zijn geraamd op 11 miljard frank, de werkzaamheden zouden 51 maanden in beslag nemen. Bij de plannen zouden enkel de on derbouw en de ruwbouwstruc- tuur behouden blijven. Deze op tie werd, vorig jaar althans nog, gezien als de goedkoopste en snelste methode. bouw dat efficiënter is en duide lijk anders van indeling. De behoefte van de Europese Commissie is duidelijk. Met de vermoedelijke uitbreiding van de EG, zullen meer lidstaten in het toekomstige gebouw een onderkomen moeten krijgen. Maar de Belgische staat vreest bij zo'n bouwplan voor grote overlast voor de toch al zo ge teisterde en weinig leefbare Eu ropa-wijk. En indien er in het toekomstige Berlaymont-ge- bouw twee keer zoveel mensen komen te werken, wordt boven dien het verkeer in de drukke Wetstraat te zwaar belast. Stempel Hoewel de Europese Commissie Vl&ggCIl als gebruiker in feite buiten de In de tussentijd hebben de dui- bouwplannen staat, drukt de EG wel degelijk zijn stempel op het schandaal dat 'Le Berlay mont' zou kunnen worden. Hoewel de Belgische staat al sinds dit vooijaar beschikt over acht offertes van voornamelijk buitenlandse ondernemingen die de renovatie willen organi seren, is er nog altijd geen keu- „De onderhandelingen hebben nog niets opgeleverd", is het enige dat een medewerker van minister Coëme erover kwijt wil. Het verhaal gaat dat een aantal potentiële project-mana gers zich heeft teruggetrokken, omdat ze de vingers niet willen branden aan een project, waar van de Europese Commissie wellicht niet eens gebruik zal gaan maken. Europees commis saris Antonio Cardoso e Cunha heeft meerdere malen laten doorschemeren geen gewone renovatie te willen, maar 'ver nieuwbouw'. Hij wil een ge ven vrij spel, maar wapperen de vlaggen van de twaalf lidstaten al lang niet meer voor het Ber- laymont-gebouw, zoals de tal rijke archiefbeelden op televisie in de heisa rond 'Maastricht' de afgelopen weken en maanden suggereerden. Het is frappant dat, hoezeer de EG de regelgeving in de Europa wil bepalen, er in Brussel bij de nieuwbouw van de Europese Raad en het Europees Parle ment, wordt gesjoemeld met de bestaande wetgeving, aanne mers uit binnen- en buitenland zich schuldig maken aan zwart werk of combines vormen om de concurrentie buiten te wer ken. De EG staat ook daar officieel buiten, omdat die bouw-activi- teiten een Belgische aangele genheid zijn. En in België, zo is bekend, behoort sjoemelen tot de dagelijkse - maar soms ook charmante - bezigheden. Criminaliteit in het bedrijfsleven is van alle tij den. De bekendste vorm uit vroeger tijden was de zeer oof van Algerijnse kapers, die ten gevolge van de pri mitieve communicatie doorgaans met succes en zonder al te grote risico's opereerden. Over die zeeroof valt nogal wat te lezen in geschiedenis boeken, maar over de crimina liteit in de rederijen en bedrij ven van die tijd is veel minder terug te vinden. In een boek als 'Het Amsterdamse Kapita lisme in de 17de Eeuw' van Violet Barbour kunt u onder meer lezen hoe Elias Trip, de grote munitiekoopman in Am sterdam, in 1619 werd gear resteerd en berecht op be schuldiging van de uitvoer van gemunt geld. Toen hij in 1633 failliet ging zat hij diep in de schulden. Dat was overi gens een tijd, dat de handela ren aan vriend en vijand lever den. Geld moest, hoe ook, ver diend worden en die mentali teit bestaat nog steeds. Zeeroof veroorzaakte zware verliezen aan mensenlevens, schepen en koopmansgoede ren. En het verzekeringswe zen was in die tijd even primi tief als de communicatie. De grootste verzekeraar van thans, Lloyds of London, werd weliswaar in 1688 gesticht, maar had aanvankelijk nog weinig betekenis. Dezelfde Lloyds wordt op het ogenblik geteisterd door de enorme schades, die geleden worden door alle mogelijke en onmo gelijke soorten van criminali teit en talloze rampen van andere aard. Criminaliteit Ik heb dan ook sterk de in druk, dat de moderne koop man en industrieel dag in, dat uit worden blootgesteld aan brandstichting, pogingen tot oplichting, winkeldiefstal, diefstal en verduistering door medewerkers en onnoembaar veel andere vormen van crimi naliteit, zoals bijvoorbeeld computercriminaliteit en bankovervallen. Daarbij komt dat sommige kooplieden en in dustriëlen zelf zich schuldig maken aan belastingontdui king, misbruik van voorwe tenschap, het ontvangen en uitbetalen van steekpennin gen en de levering van oor logsmateriaal aan oorlogvoe rende landen. Een bijzonder grove vorm van criminaliteit door ondernemers is het moedwillig tot zinken bren gen van schepen om de assu rantiepenningen van die sche pen en hun ladingen op te strijken. Criminele ondernemers gaan soms werkelijk over lijken. Het is overigens bijna een on- dernemerssport geworden om door de talloze mazen van de steeds ingewikkelder wetten te slippen. De vrijwel onafge broken stroom zogenaamde reparatiewetten, die moeten worden gemaakt om die ma zen te dichten, zijn daarvan een gevolg. Belastingontdui king wordt echter steeds ris kanter. Zenuwslopend Niet crimineel maar niettemin even zenuwslopend zijn de schommelingen in de wissel- en beurskoersen, de goud- en zilvernoteringen als mede van de grondstoffenprij- zen. Daarbij komen de nega tieve invloeden van recessies met de bijbehorende faillisse menten en ontslagen van gro te aantallen medewerkers. Wie de kranten goed leest weet ook, dat de besprekingen met banken over de krediet verlening buitengewoon ener verend kunnen zijn. En weetu wat misschien voor de onder nemer nog het allerenerver- endst is: de introductie van een nieuw consumentenarti kel - mislukking kan miljoe- nenstroppen veroorzaken. Als u dergelijke toestanden van nabij zou willen volgen zoudt u eens een kijkje moeten kun nen nemen op de chefs-etages van bedrijven als DAF en Phi lips. Over criminaliteit gesproken: Wat denkt u van het maken van kleurenfoto's van bank biljetten die vervolgens als 'echt geld' worden uitgegeven. Ik las een dezer dagen dat Ca non met een kopieerapparaat op de markt denkt te komen, waarmee het onmogelijk is bankbiljetten te vervalsen. In dit klimaat moeten de mo derne ondernemer en bankier zien zich staande te weten houden. Gezegd kan worden, dat de meeste ondernemers dat redelijk tot goed lukt. Zij zijn vaak oud vóór hun tijd en gaan vaak al op 60- of 62-jari- ge leeftijd met pensioe. Vut bestaat niet op management niveau, maar wel de 'gouden handdruk'. Die gouden hand druk valt vaak ten deel aan managers die gewogen en tfr( licht bevonden zijn. Ik Risico's 01 Ik heb al met al het idee, daije de moderne koopman, indusjr; trieel en bankier dag in dag uil>} worden blootgesteld aan de ril sico's van een veel groter scalft aan steeds ingewikkelder cri™ minele handelingen dan in-l vroegere tijden. In dit toch wei»r droevige klimaat gedijen be veiligingsdiensten, registerac-" countant% en de langzamerf hand tot legers uitgegroeide aantallen professionele advi seurs. Te begrijpen valt, dal de tuchtrechters van het NI-& VRA, het Nederlands Instif tuut voor Registeraccoun-P1 tants, talloze klachten hebberig te behandelen van klantfeir van de 8000 NTVRA-leden. Nu11 ik het toch over accountants®' heb, het is triest om te lezen'1 hoe moeizaam soms de control le verloopt van de boeken van!' sommige lagere en hogere'1 overheden. Hoe moeilijk en in-r gewikkeld die controle van de;1 overheden is blijkt maand nap maand uit ingewikkelde be-i schouwingen over deze mate-| rie in 'De Accountant', het NI- VRA-orgaan. U wilt natuurlijk ook eenj voorbeeld van de risico's waaraan een moderne onder nemer wordt blootgsteld. Heti betreft hier een risico met dui-, delijke criminele aspecten.) Grote aantallen Roemenen! sluiten zichzelf op in contai ners om via België naar Cana da te trekken. Deze Roeme-i nen berokkenen de container maatschappijen vele miljoe nen schade. De desbetreffende maatschappijen draaien niet alleen op voor de schade aan de containers en de lading, maar zij moeten ook boetes betalen voor iedre versteke ling, die Canada bereikt. De zielige Roemenen, mannen, vrouwen, kinderen en bejaar den, zijn hier uiteraard niet de criminelen, maar wel zijn dat de organisatoren van deze 'route' die voor hun bemidde ling veel geld vragen. De conclusie kan luiden, dat Nederlands industrie, handel en bankwezen door de eeuwen heen bedreven werd door zo wel schavuiten als nobelen. Is de toestand thans beter? Ik zou zeggen: nou, nee, je loopt alleen wat sneller tegen de lamp als je al te zeer over de schreef gaat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1992 | | pagina 4