Kilometer gap-plezier
wordt verkoopplezier"
Beoordeling van gewetens
bezwaren taak van rechter
Snelle
spoorlijn
goed voor
milieu
B3
Nieuwe
sponsor
voor
Lansink
B5
ongetje
iedreigd
Tolerantie gaat zo ver als de beurs diep is
EN OMGEVING
LEIDSE COURANT VRIJDAG 13 NOVEMBER 1992
lan ter bestrijding van winkelcriminaliteit
IDEN Winkeliers, poli-
en gemeente gaan nauw
henwerken bij de bestrij-
ig van winkeldiefstal, van
isme en alle andere delic-
waarvan Leidse winke-
fs in de binnenstad het
chtoffer worden. Hiertoe
;en groot plan van aanpak
twikkeld, dat gedeeltelijk
rdt gesubsideerd door de
erheid.
bn kilometer gap-plezier
rdt weer een kilometer ver-
jpplezier", zei de Leidse bur-
neester Goekoop vandaag bij
presentatie van het plan van
apak. Het plan is gemaakt
ar een adviesbureau voor cri-
naliteitsbestrijding en is ge-
l op een onlangs gehou
den onderzoek onder 300 win
keliers in de Leidse binnenstad.
Leiden is één van de acht steden
in Nederland die door de over
heid zijn uitgekozen om als
voorbeeld te dienen bij het be
heersbaar maken van winkel
criminaliteit. Daarvoor heeft de
overheid een bedrag van 1,8
miljoen gulden beschikbaar ge
steld. Onder dit betrekkelijk
nieuwe woord wordt zowel win
keldiefstal, als vandalisme en
graffiti, diefstal onder bedrei
ging en dergelijke verstaan.
Kortom, alle strafbare zaken
waarvan winkeliers het slacht
offer kunnen worden.
Uit het onderzoek bleek dat het
met de criminaliteit in de win
kels in de Leidse binnenstad op
zich wel meevalt. Het aantal
winkeldiefstallen ligt bijvoor
beeld dertig procent onder het
landelijk gemiddelde. Wel
kwam hieruit naar voren dat
ondernemers er alles aan willen
doen om het winkelklimaat in
het centrum te verbeteren.
In het plan van aanpak staan
voorstellen voor onder meer het
aanhaken bij HALT-projecten
(de winkeldief moet de vakken
vullen, waaruit hij kort tevoren
heeft gestolen), vereenvoudigde
aangifteformulieren, de moge
lijkheid om bepaalde personen
de toegang tot de winkel te ont
zeggen en een stenger lik-op-
stuk-beleid (elke op diefstal be
trapte klant moet naar het poli
tiebureau).
In het plan van aanpak staan
een security-check en trainin
gen aan ondernemers en perso
neel centraal. Er wordt verder
gekeken naar de kwaliteit van
het toezicht in de winkel en de
inbraakpreventie. Inmiddels
hebben 150 winkeliers in de
binnenstad laten weten, mee te
willen doen aan het project.
Dankzij de subsidie van de
overheid, hoeven ze twintig
procent van de kosten voor het
project zelf mee te betalen. Dat
komt neer op een bedrag van
ongeveer 120 gulden per winke-
Het is de bedoeling dat de win
keliers een fonds gaan vormen
om de maatregelen die verder
nodig zijn, bijvoorbeeld voor
het aantrekken van toezicht
houders, te financieren.
JIDEN - Een 12-jarig jonge-
heeft vooral veel schrik over
houden aan een bedreiging
steravond. Hij reed van de ijs-
1 aan de Vondellaan naar
lis in de Stevenshof, toen hij
per het Plesmanviaduct werd
aande gehouden. Een jongen
ste dat hij hem een lift gaf
lar het station en bedreigde
;m met een mes. Het slachtof-
Stadsknapenkoor Elburg naar Roelofarendsveen
;aat1
ALKEMADE Het Stadskna
penkoor uit Elburg zingt op
zondag 29 november om elf uur
tijdens een,bijzondere eucharis
tieviering in de kerk van Maria
Presentatie in Roelofarends-
Het koor zingt ondermeer een
aantal Nederlandse liederen,
uitgevoerd in de Engelse stijl,
een paar delen uit de beroemde
Missa Creola van A. Almiros,
het Sanctus uit de Caeciliamis
van Gounod, fragmenten uit de
Messiah van Handel en enige
Latijnse motetten.
Het Elburgs Stadsknapenkoor
is opgericht in 1984 door de hui
dige dirigent Pieter Jan Leus-
sink. Het koor verzorgt in El-
burg het gehele jaar door kerk
diensten en concerten. In de va
kantieweken geven de Elburgse
mannen en jongens iedere
woensdagmorgen een toeris
tenconcert in de Sint Nicolaas-
kerk in hun stadje aan de Zui
derzee.
Wethouder in sterbus
Wethouder Steven de Vreeze van ouderenbeleid (links) maakte gisteren een rit met de sterbus tijdens een werkbezoek aan de stichting Ster
bus. Die stichting beschikt over drie busjes die worden bemand door ongeveer 30 vrijwilligers. Met de busjes worden bejaarden die niet meer
per openbaar vervoer kunnen reizen vervoerd naar familiebezoek, clubs en dergelijke. De busjes worden zeer intensiefgebruik, waardoor het
accent nadrukkelijk op groepsvervoer is komen te liggen en het individuele 'leefvervoer' in het gedrang is gekomen. Voor de stichting Sterbus
reden om zich te beraden. foto wim van noort
en zag zijn
fclager op het station de bus
kar Woerden nemen.
Ir ouw krijgt
;omaar klap
ÉIDEN Een 31-jarige
•ouw heeft gisteren aangifte
ïdaan van mishandeling,
it- ond half zes 's middags liep zij
lat Kidgemoedereerd in de Narm-
raat, toen zij plotseling een
!ap op haar hoofd kreeg. Daar-
er n viel ze- De dader sprintte er
indoor en is niet meer achter-
aald.
Ie
(utokraker door
in ligenaar gepakt
iEIDEN Een 20-jarige Lei
enaar slaagde er gistermiddag
ond kwart voor twee in, een
utokraker, een 32-jarige stad-
enoot, te overmeesteren. De
utokraker had net een ruitje
igetikt. Omwonenden waar-
fchuwden de eigenaar van de
Uto, die zelf de man wist de
vermeesteren en over te dra-
en aan de politie.
Jlauwpoortsbrug
weer dicht
IEIDEN De Blauwpoorts-
Irug is in de nacht van maan-
ag op dinsdag gesloten voor
[et verkeer dat de stad in wil.
Iet verkeer zal tussen 01.00 en
15.00 uur worden omgeleid via
Ie Langegracht. De Blauw-
joortsbrug wordt in die nacht
Mgeregeld', wat wil zeggen dat
Ie beweegbaarheid van de brug
?ordt uitgetest. De brug wordt
'olgende week donderdag offi-
deel geopend door wethouder
tj.van Rij.
Zo'n 4500
nieuwe
codicildragers
\LPHEN/WOUBRUGGE -
!o'n 4500 nieuwe codicildra-
;ers zijn er sinds de Landelij
ke Donordag op 14 oktober
)ijgekomen in Alphen en
tVoubrugge.
)e actie in Alphen en Woubrug-
;e werd gehouden door de
ilaatselijke rotary-club. Dit re-
tultaat houdt in dat in totaal
•ngeveer 27 procent van de Al-
ihense en Woubrugse bevol
king een donorcodicil draagt.
zeven procent hoger dan
iet landelijk gemiddelde.
^aast de bovengenoemde actie
roeren Rotary-club Alphen-
Voubrugge en andere betrok
kenen artsen en docenten, ook
persoonlijk actie en voorlich
ting over het donorschap.
Bernsen serveert beste Tourist Menu van Zuid-Holland
In restaurant Bernsen in de Breestraat prijkt sinds gisteren een oor- Stroganoff en griesmeelpudding toe, goed smaken. Verder lette hij
konde van het Nederlands Bureau voor Toerisme aan de wand voor onder meer op bediening en ambiance. Het Leidse restaurant, dat
het beste Tourist Menu van Zuid-Holland. Zo'n Tourist Menu kent om de zes weken een ander Tourist Menu samenstelt, is de eerste
drie gangen en heeft een vaste prijs van 21,50 gulden. De inspecteur die de oorkonde voor het beste Tourist Menu krijgt. Het is de bedoe-
van het Nederlands Bureau voor Toerisme liet zich het diner van Ber- ling dat er volgend jaar weer eentje wordt uitgereikt,
nsen, met als voorafje een grapefruitcocktail, vervolgens een Boeuf foto: wim van noort
LEIDEN Hoe serieus
moeten gewetensbezwaren
worden genomen? Dat moet
uiteindelijk de rechter maar be
slissen, vindt prof. E. Alkema.
Hij is voorzitter van het
F. M. van Asbeckcentrum voor
Mensenrechtenstudies van de
Leidse universiteit. Maar toet
sing van Nederlandse wetge
ving door de rechter gebeurt
nog te weinig.
Gisteren begon in Leiden een
seminar over het begrip 'gewe
tensbezwaarden'. Zo'n honderd
juristen uit meer dan dertig
landen zijn tot en met zaterdag
bijeen om te discussiëren over
de term, die soms veel onduide
lijkheid oproept. Want hoe se
rieus moetje iemand nemen die
zich beroept op zijn geweten om
niet in militaire dienst te hoe
ven, zich niet tegen polio te la
ten inenten, of weigert een aan
sprakelijkheidsverzekering af
te sluiten
Erg serieus, vindt prof. Alkema.
Hij is voorzitter van het
F. M. van Asbeckcentrum, dat
het seminar samen met de Raad
van Europa organiseert. „Als
mensen in staat zijn tot zelfver
branding, of voor hun doel be
reid zijn om in hongerstaking te
gaan, menen ze het werkelijk.
Dan zul je je moeten afvragen
waar zij voor staan, en of de wet
voldoende rekening houdt met
hun gewetensbezwaren".
Alkema geeft het voorbeeld van
milieuactivisten. „Ook zij zijn
bereid heel ver te gaan: ze den
ken niet alleen aan het milieu,
maar handelen ook naar hun
opvatting dat het milieu be
schermd moet worden. Hun
manier van voeden, van kleden,
van wonen is erop afgestemd.
Op die manier lijkt het bijna
een nieuwe religie. En als we de
vrijheid van godsdienst aan
vaarden, waarom zouden we
deze nieuwe vorm dan afwijzen
Alleen omdat hier sprake is
van een geloof waarin van een
God geen sprake is
Verfijnd
De vraag is dan waar het einde
ligt. Juist bij een vaag omschre
ven begrip als 'gewetensbe
zwaar' is de grens moeilijk te
trekken. Het Europees verdrag
van de Mensenrechten, dat on
dertekend is door vrijwel alle 26
lidstaten van de Raad van Eu
ropa, biedt daarin weinig hou
vast, geeft Alkema toe. „Andere
rechten van de mens, zoals vrij
heid van meningsuiting en het
recht op een eerlijk proces, zijn
breder erkend maar ook beter
uitgewerkt. Op de vrijheid van
geweten wordt weinig beroep
Dat zou naar de mening van Al
kema vaker moeten worden ge
daan, tot de rechter aan toe.
Ook in Nederland, ook al heb
ben inwoners van ons landje
weinig reden tot klagen. „Ne
derland heeft in vergelijking
met andere Europese landen
een vrij verfijnd systeem waar
in rekening wordt gehouden
met gewetensbezwaarden. Als
een aantal groepen moeite
heeft met naleving van de wet,
komen zij al gauw voor een uit
zonderingspositie in aanmer-
king".
Op de vrijheid van geweten en
het recht op gewetensbezwaar
wordt niet dikwijls een beroep
gedaan. Maar als het wel ge
beurt, raakt de discussie ook
het hart van de Nederlandse sa
menleving raakt: de vrijheid.
Een vrijheid die verankerd is in
de Nederlandse democratie.
„Maar daarom is het ook een
lastig probleem: uit democra
tisch oogpunt houden we reke
ning met kleinere groeperingen
en brengen verfijning in de wet
geving aan. Maar tegelijk is het
creëren van een uitzonderings
positie in strijd met de demo
cratie". Hij noemt als voorbeeld
de strijd die is opgelaaid tussen
de voor- en tegenstanders van
verplichte vaccinatie sinds het
uitbreken van de polio-epide
mie. „Wil je het voor ieder kind
verplicht stellen, dan moetje in
het meest vérgaande geval ou
ders uit de ouderlijke macht
ontzetten omdat zij hun kind
aan de wettelijke verplichting
willen onttrekken. Het is maar
de vraag of je zo ver wilt gaan.
„Ik ben geen voorstander van
verplichte inenting".
De discussie over de grens van
het gewetensbezwaar mag zich
niet beperken tot het parle
ment. Ook de rechterlijke
macht zou hierin een belangrij
ke rol moeten spelen. Dat ge
beurt tot nu toe te weinig, vindt
Alkema. „De rechter kan uit
eindelijk beslissen of de wetge
ving voldoende rekening houdt
met het geweten van de bur
gers.
Zo is het mogelijk om de wetge
ver te corrigeren als die iets
over het hoofd heeft gezien. Bij
die toetsing moet ook de Euro
pese rechter worden ingescha
keld. Als wetgeving is getest,
eerst door het parlement, dan
door de rechter en daarna nog
door het Europese Hof in
Straatsburg, en goed is bevon
den, dan is het Schlufi. Ook
minderheden moeten zich aan
de regels houden".
(Vervolg van voorpagina)
LEIDEN Nederland moet
zichzelf niet op de borst slaan
als het gaat om tolerantie, vindt
prof. E. Alkema. Hij is voorzit
ter van het F. M. van Asbeck
centrum voor Mensenrechten
studies van de Leidse universi
teit. Landgenoten hebben
meestal niet te klagen over de
spreekwoordelijke Nederlandse
tolerantie. Behalve als hun eco
nomische positie dreigt te wor
den aangetast.
Nederland heeft een traditie op
het gebied van vrijheid en tole
rantie hoog te houden, vindt Al
kema. Leiden vervult daarin
een minstens zo belangrijke rol.
„Het is niet voor niets dat Lei
den onlangs een prijs kreeg
voor haar vluchtelingenbe
leid". Toch is enige bes -heiden
heid op zijn plaats. „We moeten
onszelf niet op de borst slaan.
Ook wij hebben aan de voora
vond van de Tweede Wereldoor
logjoden teruggestuurd toen ze
aan de oostgrens stonden. Ne
derlanders zijn tolerant, zolang
het hen niet direct raakt".
Dat de discussie over buitenlan
ders, illegalen, gezinshereni
ging en immigratiebeleid op
laait juist op het moment waar
op het slecht lijkt gaat met de
Nederlandse economie, lijkt Al
kema's betoog alleen maar te
ondersteunen. Nu tientallen
bedrijven worden getroffen
door verliescijfers, saneringen
en massontslagen, moet er wor
den gezocht naar vervangende
werkgelegenheid. Die zou er
moeten zijn, denkt Nederland,
als de banen maar niet werden
bezet door 'die Turken'.
Het is ook niet voor niets dat ze
ven leden van de sociaal-demo
cratische fractie in het Euro
pees Parlement gisteren met de
Leidse afdeling van de PvdA in
discussie ging over minderhe
den en het immigratiepro
bleem.
Malaise
De Portugese vertegenwoordi
ger toonde aan dat economische
malaise een voorwaarde is voor
het ontstaan van vreemdelin
genhaat. De problemen met
asielzoekers in het voormalige
Oost-Duitsland zijn genoeglijk
bekend. Vooral jongeren
voor wie elke kans op een goede
opleiding of een baan ont
breekt richten hun frustra
tie op asielzoekers. Ook Londen
kent zijn rassenrellen. Maar
Portugal is tot nu toe nooit echt
in trek geweest als mmigratie-
land. Het trok altijd minder mi
granten aan dan er inwoners
vertrokken. De werkloosheid
ligt er onder de vijf procent.
..Bij ons ontbreekt de politieke
discussie over minderheden na
genoeg", zei de Portugese Eu
roparlementariër Antonio
Coimbra Martins gisteren. Dat
heeft er zelfs toe geleid dat Por
tugal de enige lidstaat binnen
de EG is, die pleit voor gelijke
rechten voor EG-ingezetenen
èn voor inwoners van 'derde'
landen.
Alle andere landen proberen
immigranten te beperken in
hun rechten. Groot-Brittannië
wil dat doen door asielzoekers
het recht op gratis rechtsbij
stand te ontzeggen. De maagde
lijkheidstest waaraan Aziati
sche meisjes zich moesten on
derwerpen, werd na heftige
protesten afgeschaft.