Mensen
Zelfs in zoenen
verschilt Europa
De diepere achtergrond van Kerkstraat 10
RICHARD HILL
Rudi
On
De Fransen spannen de
kroon met vier kussen. Op
het vaste ritme van links,
rechts, links, rechts.
Behalve het eigenzinnige
Parijs, waar met hoogstens
drie kussen volstaan kan
worden. Net als de
Nederlanders kussen de
Waalse Belgen driemaal.
nier was om daar iets tegen te doen.
En daarom lanceerde hij op de Ant
werpse Boekenbeurs vol hoop en
verwachting zijn 'We Europeans'.
Met veel bruikbare thermiek nu er
in heel het 'gehakketak' over het
verdrag van Maastricht weer zo veel
te doen is over de eigen verschillende
nationaliteiten en opvattingen in
het grillige mozaïek van de Europese
Gemeenschap.
In dat grote Europese mozaïek gaat
het om miljoenen mensen die vaak
maar heel weinig van elkaar weten.
links, rechts. Behalve het eigenzin
nige Parijs, waar met hoogstens drie
I kussen volstaan kan worden. Net als
de Nederlanders kussen de Waalse
Belgen als regel driemaal. Volgens
Hill doen ze dat heel luidruchtig. De
I vermaarde klapzoenen dus. Uitge
zonderd de mannen, die het bij voor-
keur op één beslist minder luidruch-
j tige kus houden. Terwijl de Vlaamse
Belgen daarentegen de kus het liefst
achterwege laten.
door Haye Thomas
Misschien hebben we het
altijd wel een beetje ge
weten. Zo niet, dan
houdt Richard Hill ons
de spiegel nog eens goed voor en le
ren we dat de Nederlander in het
buitenland een reputatie van vaak
irritante betweterigheid en zuinig
heid heeft opgebouwd.
En dat hij thuis een grootmeester is
in het creëren van gezelligheid; een
typisch Nederlands begrip, waarvan
de juiste betekenis vele buitenlan
ders ontgaat. Maar ook dat de ge
middelde Nederlander een inge
bouwde hekel heeft aan alles wat
buiten de normale orde valt. Zo hele
maal onder de oeroude vaderlandse
stelregel van: 'Doe maar gewoon,
dan doe je al gek genoeg'.
Richard Hill is een Brit die meer dan
twintigjaar in Brussel woont. En als
communicatie-adviseur voor allerlei
bedrijven en instellingen een grote
Europese kennis en ervaring heeft
opgebouwd. Zo groot zelfs dat hij
zich steeds meer begon te ergeren
aan de almaar groeiende stroom van
'slechte, saaie en soms zelfs idiote
boeken over Europa'.
Hill redeneerde dat zelf een beter
Europa-boek schrijven de beste ma-
En kennelijk steeds weer met dezelf
de, veelal onjuiste stereotiepen over
elkaar genoegen nemen. „Ik heb des
tijds voor mijn eigen pr-bureau veel
gereisd door Europa en veel mensen
ontmoet. Natuurlijk kende ik het
beeld van 'de luie Spanjaard'. Dat
had voor mij iets onherroepelijks.
Net zoals de vaste stereotiepen dat
Schotten gierig en Nederlanders zui
nig zijn. Maar door mijn directe con
tacten in Europa kon ik veel genuan
ceerdere oordelen vormen", verdui
delijkt Richard Hill met een ondeu
gende twinkeling in de ogen.
En na de uitleg dat het beeld van 'de
luie Spanjaard' een uitvinding is van
Franse operaschrijvers in hun po
gingeen romantisch en zuidelijk
personage te creëren, volgt onmid
dellijk de algemene opvatting dat
'Duitsers georganiseerde mensen
zijn'. Volgens Hill klopt dat wel.
Luidkeels
Ter illustratie daarvan krijgen we de
grap van het 12-jarige Duitse jonge
tje dat nog nooit één woord gespro
ken heeft. Tot hij op een dag ineens
luidkeels om zout roept. Zijn blij ver
raste ouders vragen meteen waarom
hij nu wel en vroeger niet gesproken
heeft. Waarop het jongetje zonder
blikken of blozen antwoordt dat tot
MULD
foto Jean Giiyaux
De Brit Richard Hill ergerde zich aan boeken over Europa en schreef er daarom zelf één.
nu toe 'alles in Ordnung' was.
De een zus, de ander zo! 'We Europe
ans' staat er vol mee. Want Richard
Hill is niet over één nacht ijs gegaan.
Zijn speurtocht naar de verschillen
de Europese gebruiken en gewoon
ten heeft tot op zijn minst geestige
constateringen geleid. Bij voorbeeld
het kussen in Europa bij begroetin
gen en afscheid nemen. De Fransen
spannen de kroon met vier kussen.
Op het vaste ritme van links, rechts,
Als de Duitsers het bij één kus laten,
gebeurt dat als regel op de rechter
wang. Dat doen ook de Britten, die in
tegenstelling tot vroeger zo'n beetje
elke gelegenheid te baat nemen om
hun mond op de wang van een ander
te drukken. Dat is nadrukkelijk an
ders dan in het 17e-eeuwse Groot-
Brittannië, toen zowel mannen als
vrouwen elkaar bij begroeting of af
scheid nemen vol op de mond zoen
den.
Toon geeft geld
voor synagoge
A oon Hermans stelt de opbrengst
van zijn optreden op 11 december in
het Circustheater in Scheveningen
beschikbaar voor de restauratie van
de synagoge in de Haagse Jan
Evertstraat.
Van het gebouw, ingewijd in 1726, is
onlangs de kap grondig vernieuwd,
maar de stichting Behoud Oude
meer wensen op het verlanglijstje
staan. Zo moeten muren opnieuw
worden gevoegd, wacht het antieke
meubilair een opknapbeurt en zou er
voorts een installatie voor een goede
klimaatbeheersing moeten komen.
Van de benodigde 1,4 miljoen gulden
ontbreekt nog vier ton.
Hoofdrol Faithfull
in 'When pigs fly'
De
e regisseuse Sara Driver is
begonnen met de opnamen van de
speelfilm 'When pigs fly', waarin de
Engelse zangeres Marianne
Faithfull een van de hoofdrollen
speelt. In de film zijn ook Seymour
Cassel (bekend van zijn rollen in de
films van John Cassavetes), Alfredo
Molina en Freddie Brooks te zien.
'When pigs fly' vertelt het verhaal
van twee geesten, een kleine
eenzame man, een
stripteasedanseres en een man die
krijgt wat hem toe komt.
Cameraman is de Nederlander
Robby Müller, die veel heeft
samengewerkt met de Duitse
regisseur Wim Wenders. De
produktie is in handen van Kees
Kasander en produktiemaatschappij
Allarts.
Uitvoerende producenten zijn Denis
Wigman en Jim Jarmusch. De
opnamen hebben plaats op locatie in
Duitsland.
Geen armoe
voor Bush
A resident George Bush treedt
binnenkort toe tot een exclusieve
groep van pensioengerechtigden, die
van voormalige presidenten. Hij
moet echter nog even geduld
hebben, omdat hij pas vanaf juli
volgend jaar onder de financiële
regeling voor oud-presidenten valt.
Maar tot die tijd hoeft hij ook niet te
hongeren, want hij krijgt anderhalf
miljoen dollar om zijn vertrek uit het
Witte Huis te regelen.
Overstekende eekhoorns Ambtenaren van
Vancouver (in de Amerikaanse staat Washington) hebben
het eekhoorns gemakkelijk gemaakt om pinda's in de
vensterbank van het gemeentegebouw bereiken.
Oud-presidenten hebben tot aan
hun dood recht op een jaarlijks
pensioen ter grootte van een
ministerssalaris, momenteel
143.800 dollar. Daarnaast worden de
huur van kantoorruimte en de
salarissen van medewerkers
vergoed.
Verder geldt voor ex-presidenten
een ruime vergoedingsregeling voor
reis-, telefoon- en andere kosten.
Met hun pensioen plus de
onkostenregeling komen de huidige
oud-presidenten Ronald Reagan,
Jimmy Carter, Gerald Ford en
Richard Nixon aan een toelage van
ongeveer een half miljoen dollar per
jaar per persoon. Daarnaast wordt
jaarlijks zeventien miljoen dollar
uitgegeven voor bewaking.
Sandra gaat toch
verder met Ferdi
ndanks hun scheiding blijft
Sandra Reemer op muzikaal terrein
samenwerken met Ferdi Bolland.
„Ferdi maakt in grote lijnen
hetzelfde door als ik dus wat dat
betreft waren er weinig
misverstanden", zegt Sandra
Reemer wiens nieuwe album de
veelzeggende titel 'Valleys of
emotions' meekreeg.
V andaag bezegelt de yi1
I Amsterdamse raad het lot vai®
Haags Gemeentemuseum.
Fuchs gaat weg. Dat is heel r1
I spijtig. Aan acht jaar renaiss^2
aan de Stadhouderslaan komPe
abrupt een eind. Fuchs openqjg
ramen en zoog het stof uit de -fst
I kieren. Je liep weer door een »d:
I spannend bos. Niet met hordf1;
tegelijk, maar alleen of met zf^
j tweeën. Gretig onderweg na^p
het artistieke avontuur. n2
II:
Er heeft al die jaren van Fuch)bt
I nooit één rij wachtenden vooit^
I ingang van het museum gestad(
j De kijkcijfers bleven bescheicbe
j Sommigen hebben dat Fuchsia
verweten. Wat een onzin. Er
hoort helemaal geen queue vc|'
de deur van een museum te stR-|
Fuchs is Walt Disney niet. Ee:si
museum is geen pretpark of AF
stadion voor een popconcert.
Rudi had een gezonde weerzik.
tegen mega-tentoonstellinger
van grote veilige namen, medjeu
mogelijk gemaakt door de barn i
door de PTT en met stropdas^ f
te koop in de museumwinkelier
hield er niet van dat hij of zijrfjf!
klanten over de hoofden van c
mede-klanten moesten lopen?H1j(
nog een glimp op te vangen va.cw
pet van de postbode van Arle^ 0
circus Van Gogh, komt dat zi(na
of van de blote Hendrickje 51S
Stoffels (in club Rembrandt,
kijken en keuren!).
Fuchs bleef liever met beide Ne
stappers op de grond en daarii 2i
beende hij eigenzinnig door zp
rijk- o
Het leek een ontdekkingsreislde
je op een druilerige zfn(
zondagmiddag door de zalen j n
dwaalde. Bij de hand nemen dPht
Rudi je niet. Geen wegwijzerso t
de gang of verhalen aan de mil
30
Dat past ook niet bij een Q
ontdekkingsreis. Bij mijn wetfaÈ
is Columbus op zijn eenzame j K
tocht ook geen 'tekstborden nfo]
achtergrondinformatie' ni
gepasseerd. De zeevaarder
naar eigen overtuiging in Aziévc
en niet in Amerika. Die waan
moet kunnen, maar alleen de kf
ziener als eenling, Cristoffel (L^
Rudi F., hebben er oog voor. ho
Van de allereerste brief schrokken ze
een beetje. Een vrouw schreef dat ze
niet aan 'deze flauwekul' mee wilde
werken, omdat er vast wel weer com
mercie achter zat. Maar achteraf was
het de enige negatieve reactie.
Johan en Ineke van Elburg kregen de af
gelopen maanden meer dan honderd
vijftig brieven van gezinnen die net als
zijzelf op Kerkstraat 10 wonen. Het
echtpaar uit Hattem had hun 'adresge
noten' aangeschreven om uit te vissen
wat voor soort huizen er in de verschil
lende Kerkstraten staan. De actie sloeg
dermate aan dat diverse mensen inmid
dels het voorbeeld van de Van Elburgs
hebben gevolgd. Een nieuwe hobby is
geboren.
Een grote tas met brieven en ansicht
kaarten vormt het bewijs voor het suc
ces van het rondschrijven. „Dit hadden
we nooit verwacht", zegt Johan van El-
burg in zijn sigarenwinkel/slijterij in
hartje Hattem. De goedlachse winkelier
is overrompeld door de enorme respons.
„Gelukkig heeft die eerste brief niet de
toon gezet voor de rest. Want dat er
commercie achter zou zitten, is natuur
lijk onzin. Het is gewoon een leuke hob
by van ons".
Zuid-Afrika
Het begon allemaal tijdens een reisje
naar Zuid-Afrika. Het echtpaar liep
door het stadje Tulbagh, waar ze tot hun
verbazing in een Kerkstraat terecht
kwamen. Het zette Johan (52) en Ineke
(50) aan het denken. Hoeveel Kerkstra
ten zouden er eigenlijk in hun eigen
land zijn? En wat voor soort gebouwen
zouden er op nummer 10 staan, hun ei
gen huisnummer?
Postcodeboek
Terug van vakantie doken ze in het
postcodeboek om alle Kerkstraten in
Nederland te achterhalen. Daarna
stuurde hun dochter alle
foto Freddy Schinkel
Johan en Ineke van Elburg kregen meer dan honderdvijftig
brieven van gezinnen die net als zijzelf op Kerkstraat 10 wonen.
tien' een brief, waarin de bewoners
werd gevraagd een paar vragen te be
antwoorden. Bij voorbeeld over het
bouwjaar van de woning, hoe ver het
pand van de plaatselijke kerk verwij
derd staat en wat voor functie het huis
vervult.
„We zijn niet op zoek naar specifieke za
ken of overeenkomsten", aldus Van El
burg, „we willen alleen uit pure belang
stelling inventariseren hoe de huizen
van onze collega-bewoners van Kerk
straat 10 eruit zien".
Het enquêteformulier, opgesteld met
hulp van een plaatselijke architect,
werd in maart verstuurd naar vierhon
derd adressen. Zeventig kwamen onbe
stelbaar retour. In de meeste gevallen
I stuurden bewoners een begeleidend
briefje mee terug. Waaronder een gezin
uit Baarle-Nassau: „Wij wonen op Kerk-
I straat 10, maai' onze overburen ook. Die
hebben namelijk een huis net over de
grens, in de Kerkstraat in België".
En de mensen van de Amsterdamse
Stadswacht, die zo veel plezier kregen in
het uitzoeken van de historie van hun
eigen onderkomen dat ze een complete
geschiedsbeschrijving van hun pand
naar Hattem stuurden.
„Of deze uit Sint Nicolaasga"zegt Van
Elburg enthousiast, terwijl hij een an
sichtkaart met het opschrift 'Groeten
uit Sint Nicolaasga' uit de tas opdiept.
Samen met het ansichtkaartje en de in
gevulde vragenlijst stuurde het Friese
echtpaar een aantal foto's mee. Niet al
leen van hun huis, maar ook van de vie
ring van hun huwelijksjubileum, met op
de achtergrond alle kinderen en klein
kinderen. En een foto van de nieuwe
auto, die vol trots wordt gepresenteerd.
Van Elburg buldert van de lach als hij de
prenten bekijkt. „Wat een prachtige
mensen zijn dat toch, dat ze zo spontaan
op onze brief reageren. Ik heb ook een
reactie van iemand die schrijft dat de
langste Kerkstraat in Pretoria ligt. En
van de eindredacteur van de actualitei
tenrubriek NOVA, die ook op Kerk
straat 10 woont en schrijft dat hij het
zo'n leuk initiatief van ons vindt. Men
sen zijn erg betrokken bij de plaats waar
ze wonen, ze houden van hun huis. Dat
is me uit alle reacties wel duidelijk ge
worden", aldus de slijter.
Kerkstraten liggen vaak in het centrum
van dorpen en steden, en behoren
meestal tot de oudste straten van een
plaats. Op foto's die naar Hattem zijn
gestuurd staan prachtige monumenten,
waaronder de vroegere Sint Pieterskerk
in Brielle en 'Het Verloren Huis' in
Hoorn, een pand in particulier bezit uit
de 17e eeuw.
„Ik had geen greintje verstand van mo
numentale panden, maar door dit soort
foto's en de beschrijvingen heb ik heel
wat opgestoken. Het is enorm interes
sant. Misschien wel juist omdat je een
leek bent", zegt Van Elburg.
Als alle reacties binnen zijn, zijn Johan
en Ineke van plan een éénmalig magazi
ne uit te geven. In het blad worden vrij
wel alle foto's en brieven geplaatst die in
de afgelopen maanden naar het echt
paar zijn gestuurd. Ook worden alle fei
ten die uit de beantwoording van de vra
genlijst naar voren zijn gekomen, op een
rijtje gezet.
Van Elburg: „We wilden wachten met
de inventarisering van de gegevens tot
ons pensioen, want we zagen wel aanko
men dat er vele uren werk in zouden
gaan zitten. Maar we zijn gezwicht voor
de druk van mensen uit onze omgeving.
Die vonden het zo'n leuk idee dat ze tel
kens vroegen of we nog iets met het ma
teriaal zouden doen. En eerlijk gezegd
hadden we zelf ook niet meer het geduld
er nog een paar jaar mee te wachten".
Johan en Ineke hebben met hun unieke
hobby een kettingreactie veroorzaakt:
„Mensen schrijven dat ze zelf ook met
zo'n actie zijn begonnen. Dat kan ik al
leen maar aanmoedigen, want het is een
fantastische ervaring. Het verzamelen
van postzegels is ook leuk, maar met
deze hobby kom je in aanraking met
mensen. En je hebt een doel als je een
stad of dorp bezoekt. Je pakt direct een
stadsplattegrond, omdat je een Kerk
straat nummer 10 wilt vinden. En soms
bellen we ook even aan. Je hebt meteen
een goed contact, want door onze brief
kennen de meeste mensen ons al".
Helaas is de hobby niet voor iedereen
„Stel datje in een nieuwbouwwijk
woont, in een straat met een moderne
naam als Arresleedreef of zo.
ik mensen weinig kans dat ze veel
'straatgenoten' in Nederland zullen vin
den".
Zij staf
geduldig in de rij voor het °o
museum en mag er tenslotte ihei
Stuift dan uiteen. Holt trappeQ
op en trappen af. Drukt op nat
knoppen die onduidelijke zakf*
doen bewegen en wacht het
resultaat niet af, want om de h°
staat een ding waarin lichten
gaan branden als je eraan 8.:
zwengelt. Grist documentatie^,
bakken die in de zalen im
opgehangen zijn. Laat dat pap[lu:
later buiten weer dwarrelen r<j~~
de kar van de Italiaanse ijsconi
voor de ingang. En leest
naambordjes, nooit genoeg J-
naambordjes, want daarop kuL
zien wat het voorstelt.
I in
Vj
Dat vindt de gemiddelde s>
j conservator ook. Veel j2i
I naambordjes. Daarin verschil™
j niet van de gemiddelde eigenajlc
van een stoelenwinkel. Die wilv<
zijn burgermans-nering van L
rustiek eiken aangeduid zien r(
j bovenop het nieuwe Haagse
stadhuis. Met een naambord ite'
kobalt-blauwneon.
5n
Of van een uitbater van een fa
hoerenkast in een nette I
Scheveningse straat, die op zijbt
gevel per naambord inontuchjd
rood neon spreekt van 'sauna'®"*
Maar wat is waarheid? Een !e
stadhuis of een meubelhal? Ee e
bordeel of een fitness-centrun?
Een museum of een museon? fv
it
Rudi Fuchs liet ons zelf zoekerj j
Een enkele keer vonden we heh
ook. Helemaal alleen. pi
Amsterdam gefeliciteerd! d.
dt
En dames en heren van Den c
Haag: de renaissance van FucPi
is voorbij. Voorkom alsjeblieft^
nieuwe middeleeuwen.
EUROPUBIJCAI1PNS
Toon Hermans
