In de schaduw van Disney
Giethoorn:
Boot die
fluistert
verdringt
punter
Holland:
Tips en
ideeën
binnen de
grenzen
Echt vol is Nederland nog nooit geweest
Vakantie
LEIDSE COURANT DINSDAG 30 JUNI 1992
Heel veel aandacht in het dagtoerisme gaat dit seizoen uit naar Eurodisney bij Parijs. Niet zo
vreemd, want met een investering van acht miljard, 12.000 medewerkers en een verwacht
aantal bezoekers van elf miljoen per jaar, is Euro Disney het grootste pretpark van de Oude
Wereld. Waaraan nu alle kleintjes worden getoetst.
door aad struijs
■j n de strijd om de gunsten en
het geld van het kritischer wor-
W-j dende publiek zullen de attrac-
|p tieparken naast Disney het
fiL aanbod en de kwaliteit dus
voortdurend moeten opvijze
len. Dat is prettig voor de con
sument, al zullen alle uitbrei
dingen en verbeteringen op
den duur ook leiden tot een
erhoging van de entreeprijzen. In de
[ederlandse attractieparken betalen
e bezoekers nu nog tussen de 16,50
ti 20 per persoon all-in (met de Efte-
ng als uitschieter: 25). Dat is een
:hijntje vergeleken met de 79 (kinde-
;n 52,50), die Eurodisney voor een
agje fun rekent. Bovendien zijn ook de
Dnsumpties even ten zuiden van Parijs
ink duurder.
'an spectaculaire prijsverhogingen is
r dit seizoen geen sprake. Toch zijn in
e schaduw van Disney door de vader-
indse eerstelijns-pretvoorziening
joed-voor 28 miljoen dagtrips per jaar)
ok nu weer vele tientallen miljoenen
uldens geïnvesteerd in nieuwe pu-
liekstrekkers. Een rondgang in vogel-
lucht:
)e Efteling, die de titel 'grootste pret-
jark van Europa' weggekaapt ziet door
Eurodisney, viert het 40-jarig bestaan
pet de 'Droomvlucht'. In deze nieuwe
kiperattractie, die binnenkort open-
jaat, maakt de bezoeker in een 'zwe-
ende' gondel een 450 meter lange reis
oor de wonderlijke wereld van het
prookje. De vlucht voert door diverse
cènes, compleet met echte watervallen
n overdonderende berglandschappen,
jeureffecten prikkelen de neus, terwijl
en uitgekiende belichting en perspec-
ivistische trucjes de ogen bedotten.
Histomfloerste kastelen en wouden lij-
.en op het water te bewegen. Het enige
n Droomvlucht dat op de uitgeslapen
merkelijkheid van alledag is gebaseerd
6 de investering: 19,5 miljoen. Nieuw is
iet familiehotel van de Efteling, dat
inds enkele weken open is.
Iet fantasievolle en theaterrijke 'Land
'an Ooit' (tussen Drunen en Vlijmen),
rouwde in het Reuzenland een span-
lende attractie voor wat oudere kinde
en: de Grote Bruggenloop.
Ooit gedacht aan waterkracht' is een
lieuwe attractie, waarin kinderen en
'olwassen zich op verschillende man
lieren over water kunnen bewegen,
ét 'Toeren tijdens tafelen' kunnen be
oekers rijdend door het Land van Ooit
le lunch gebruiken.
n het Autotron in Rosmalen kunnen
inderen tot 10 jaar op de '4x4-jeep-
iaan' rondkarren in sportieve terrein
wagens. De chauffeurtjes mogen zelf
ituren en gasgeven. Elektromotoren
torgen voor een milieuvriendelijke aan-
lrijving. Op het circuit heeft de veilig-
leid voorrang.
.evende vervoermiddelen van 1 pk vor-
nen allang niet meer de enige pijler on
der het succes van Ponypark Slagha
ren. Dit seizoen is veel geld gestopt in
een nieuwe cowboy- en indianenshow
en een uitbreiding van de wildwater
baan 'Gigant Flumeride'.
ioor Rien van den Anker
let Leidschendamse hoofdkantoor van
tiet Nederlands Bureau van Toerisme is
ïen wereld vol hoop en vrees. Hoop dat
ir ieder jaar weer meer buitenlandse
oeristen op bezoek zullen komen. En
ïatuurlijk, dat ook steeds meer Neder-
anders in eigen land hun vakantie zul-
en doorbrengen.
Haar vrees is er ook, temeer omdat juist
ie vakantie-deskundigen maar al te
goed weten hoe grillig het gedrag van de
moderne reiziger is. „Graag een groei,
imaar laten de Nederlanders alsjeblieft
niet en masse besluiten om dit jaar hier
te blijven. Laat dét niet gebeuren", rea
geert NBT-directeur Frans Jansen bij-
ina smekend, nadat we hebben gesugge
reerd dat zijn grote droom toch wel
Met 'Splash' zorgt Duinrell dit seizoen voor een spetterend nieuwtje.
Met 'Splash' zorgt het attractiepark
Duinrell in Wassenaar voor een spette
rend nieuwtje, dat een investering van
enige miljoenen vergde. Vanaf vijftien
meter hoogte duikt een boot met twin
tig mensen aan boord in een vijver. De
vrije val veroorzaakt een enorme plons.
Toeschouwers, die daar niet veel voor
voelen of een beetje bang zijn, kunnen
het spektakel van héél dichtbij volgen.
Een glazen wand zorgt ervoor dat ze
niet nat worden. Wie op warme dagen
wel zin heeft in een verfrissende dou
che, mag zich vóór het glas wagen.
Speelser
Na veel geworstel en tegenslagen lijkt
de Flevohof goed te draaien. De nieuwe
eigenaar de Belgische Walibi-
groep ontwikkelde een nieuwe stra
tegie voor het kijk-, speel- en doepark in
Biddinghuizen. De educatieve onderde
len krijgen de komende jaren een dyna
mischer en speelser karakter, terwijl
ook méér ruimte wordt ingeruimd voor
speelvoorzieningen. De Flevohof-nieu-
we-stijl mikt op jongeren èn ouderen.
De eerste resultaten van die nieuwe
aanpak ontluiken. Zo zijn er bij voor
beeld zeven nieuwe gezinsattracties ge
plaatst, waaronder een waterglijbaan,
een antieke paardencaroussel, een
zweefmolen in barokstijl, een bootjesca-
roussel en een Zweeds speelcomplex
met klimnetten en glijbanen.
Avonturenpark Hellendoorn presen
teerde vorig seizoen al een Europese
primeur met de 'Rioolrat'. In deze on
dergrondse 8-baan maken bezoekers in
het duister en belaagd door echte ratten
(veilig achter glas) een duizelingwek
kende reis door een gangenstelsel dat
veel lijkt op de riolen van Parijs.
Bovengronds is de sfeer van de Licht
stad nu terug te vinden op de nieuwe
Place de Paris, een tot in alle details na
gebouwd Frans pleintje, omzoomd door
cafeetjes en terrasjes.
De Julianatoren in Apeldoorn, met zijn
82 jaar een van de oudste pretparken
moet zijn dat we met z'n allen gewoon
besluiten om voortaan binnen de lands
grenzen de vrije tijd door te brengen.
Met bijna 75 procent kent Nederland
vrijwel de hoogste vakantie-participatie
van de hele wereld. Dat betekent dat
van elke vier Nederlanders er drie op
vakantie gaan. Omdat grote groepen
soms twee, drie of vier keer op pad gaan,
komen we jaarlijks op ongeveer vijftien
miljoen binnenlandse vakanties. Bo
vendien maken we jaarlijks ook nog
eens twaalf miljoen buitenlandse trips
en reizen. (Ter verduidelijking: volgens
deze statistieken is een vakantie een
verblijf met twee overnachtingen bui
ten het eigen huis).
Een kwart van de Nederlanders gaat al
leen in het buitenland op reis, een even
groot deel alleen in het binnenland en
weer een kwart viert zowel binnen als
buiten de landsgrenzen de vakanties.
De rest, ook weer 25 procent, gaat niet.
Deze laatste groep bestaat uit heel klei
ne kinderen, ouderen en mensen die het
financieel niet kunnen betalen. Verder
ook Nederlanders, die om allerlei rede
nen, zoals geboorte of verhuizing, een
malig niet (kunnen) gaan.
„Maar ondanks de vakantiespreiding is
er 's zomers in Nederland toch altijd
nog een periode van zo'n twee a drie we
ken dat er sprake is van een echte piek.
Minder scherp dan enkele jaren gele
den, maar op dat moment is Nederland
toch wel goed bezet", aldus Fransen,
die er direct aan toevoegt: „Maar ook
dan is Nederland nog steeds niet echt
compleet vol. Misschien wel stukken in
Zeeland of op de Waddeneilanden, maar
er is ook dan nog altijd wel een plaatsje
te vinden".
Drukte
Volgens hem kan Nederland dan ook in
de toekomst best meer buitenlandse en
Nederlandse toeristen opvangen. „Als
de groei m ïar stapje voor stapje ge
beurt, want dan kunnen de overheid en
de toeristische industrie de omstandig
heden daaraan aanpassen. Kijk, drukte
is een relatief begrip. Vroeger was het
volgens iedereen druk op de Van Brie-
nenoord-bruggen. Nu hoor je daar nie
mand meer over, omdat de bruggen zijn
verbreed. Maar er raast nu waarschijn
lijk meer verkeer over dan in de oude si
tuatie".
Nederland is volgens de NBT-topman
bij uitstek voor de Nederlanders dé be
stemmingvoor een tweede of derde va
kantie, maar aan de andere kant gelooft
hij ook dat er in de toekomst steeds
meer 'grote' vakanties in eigen land
zullen worden gevierd. „Dat is waar
schijnlijk een reactie op de trend, dat ie
dereen zo nodig maar steeds verder weg
moest. Ook de files en de vertragingen
hoeven voor veel mensen niet meer. En
wat denk je van de gezondheidsmanie.
Wie gaat er nu nog nog veertien dagen
echt bakken aan de Middellandse Zee?"
Daarnaast zijn er volgens Jansen na
tuurlijk ook nog voldoende groepen, die
in verband met hun gezinsomstandig
heden of hun leeftijd in Nederland blij
ven. „Met kleintjes ga je gewoon naar
een bungalowpark en niet, zoals in je
vrijgezellentijd, met de rugzak naar In
van ons land, blijft zich voortdurend
verjongen en vernieuwen. Gloednieuw
zijn een fiets-monorail, een reusachtige
'muis'-schommel en de 'Venture'.
In deze simulator (voor het opleiden
van piloten) worden natuurgetrouwe
films vertoond. Het publiek kan zelf de
verrichtingen van een wildwatervaar-
der, skiër, coureur of piloot volgen. Let
terlijk een schokkende ervaring.
Net echt
'Nèt echt' is tegenwoordig ook in de die
renparken het trefwoord. De beesten
worden niet langer in gevangeniskooi-
en gestopt, maar krijgen de ruimte in
een natuurlijk mogelijke leefomgeving.
Dat is niet alleen voor de dieren aan
trekkelijk, maar verhoogt ook de attrac-
tiewaarde voor de bezoekers.
In het Noorder Dierenpark in Emmen
bij voorbeeld kan het publiek in een
nieuwe vliegkooi op visite bij Zuidame-
rikaanse water- en waad vogels. Met een
lengte van 100, een breedte van 33 en
een hoogte van 12 meter is het een van
de grootste vrije-vluchtvolières ter we
reld. Van heel dichtbij zijn rode ibissen,
roze lepelaars en deftige Incasterns te
bewonderen. Een woud van planten,
watervallen, riviertjes en poelen geven
de kooi een exotische aanblik.
Ouwehands Dierenpark bouwde op de
kop van de Grebbeberg een levensecht
stukje Waddenzee na. Torenhoog boven
NAP zwemmen en luieren acht zeehon
den. Het wad ligt in een vrijevlucht-vo
lière van 50 bij 100 meter. Er scharre
len en vliegen kluten, scholeksters,
wulpen, eenden en ganzen rond. Het
publiek kan de dieren vanaf een brug
bespieden. Het Noordzeewad gaat 18
juni officieel open.
Burgers Zoo Bush en Safari heeft met
het overdekte oerwoud een wereldat
tractie binnen de poorten. Daar komen
twee toppers by: een woestijnhal en een
overdekt mangrovebos. De woestijn is
eind 1993 klaar; de hal met het eb- en
vloedbos is reeds voor het pubhek geo
pend.
Veel spectaculairs is er in de 750 vier
kante meter grote kas nog niet te ziep,
geeft bioloog Joep Mensingtoe. „Het
moet een ongelofelijke jungle worden.
Maar dat ligt nog ver van ons, want zo'n
kustbos groeit maar heel langzaam in
de golfslag". Tussen de boompjes krab
belen nu alleen nog wat krabben rond.
Die krijgen in de toekomst gezelschap
van mangrovereigers, ijsvogels, brilvo-
geltjes, grote vissen, joekels van schild
padden en varanen.
Labyrinth
Eurodiosney toont aan dat in Europa
ook het dagtoerisme grenzeloos is ge
worden. Ons eigen Staatsbosbeheer il
lustreert dat letterlijk in Vaals. Op het
Drielandenpunt van Nederland, België
en Duitsland verrees een expositie met
het thema 'Grenzen'.
Het museumpje ligt naast een reusach
tig doolhof. Zo'n 17.000 haagbeuken
vormen een wirwar van paden, hoeken
en lanen. Het is een hele klus om de uit
gang van het labyrinth te vinden. Er is
waarschijnlijk geen toepasselijker mo
nument denkbaar voor het doolhof dat
EG heet?
dia. Dat geldt natuurlijk ook voor de ou
deren. Die willen misschien nog wel,
maar die durven of kunnen niet meer".
En hij vervolgt: „Dat zijn vastigheden,
maar daarnaast heb je ook te maken
met trends, die veel grilliger zijn. Ik heb
het idee dat het nu voor velen een soort
must is om een tweede of derde vakan
tie in eigen land door te brengen. Sa
men met vrienden in een kasteeltje, om
een verjaardag of iets anders te vieren".
De Nederlandse toeristen-industrie
heeft zijns inziens goed ingehaakt op de
veranderende wensen van de toerist,
die zich steeds sportiever wil gedragen
en die steeds meer interesse toont voor
cultuur. „En zo", concludeert Jansen
met een glimlach, „ontdekt de Neder
lander vanaf het zadel dat er in zijn ei
gen land veel moois is te zien".
samenstelling rlen van den anker vormgeving hans fresen
