p
1
1
mal
e
WEEKPUZZEL
Nr.14
Cryptogram
DAMMEN
BRIDGEN
SCHAKEN
POSTZEGELS
CfiidócSouocvrit
ft
ft
ff
ZATERDAG 4 APRIL 1992 PAGINA 34
Oplossing vorige puzzel
üaia.i.rij
3 .wuy unnis 3
ata joaj jooia u-is
ticij LaanüEsa «iraa
■jraoj ..innna -iana
jnaaj .ana jasss
B jnaani
a L3nadaja»3 sia
a a jas jan a a
üB30t3
a Lsnj Lioa a j
jj asaajsaaij aa
ijojoma 3 iauucn
aanau jhj ,incor
JS3U jnaa^ .sans
iiBis jaaaaoL? 433
jo i-ician acjaL. ju
JQB3 islQE.1 3
jnanasH
u|i |-r|e |R|'J
Uk ft
De winnaars van puzzel 13 zijn:
C.T Zonneveld Drechsbcrg 3, 2215 SE Voor
hout.
O. Vertuin, Prinsessestraat 33,2161 Rl. Lisse.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken op hun
bjnk- of girorekening bijgeschreven of een
cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van puzzel nr. 14
moeten uiterlijk woensdagmiddag in bezit zijn
LEIDSE COURANT.
Postbus 11. 23(10 AA Leiden.
HORIZONTAAL:
4. Grondgebrek voor zo'n kostbaar
bezit (8).
7. Zij hadden veel plezier op 't feest
(12).
8. Onderwijs in een kuuroord (12).
12. Ik hoor een wagen in die list (4).
13. Mijn smaakmakende grootmoeder
was vroeger wel van de partij (5).
14. Fooi voor een aanwijzing (3).
15. Binnentocht (5).
18. Bijna spoedig (5).
18. Haar hals is helemaal rood (4).
19. Wèg met fantasieën, of niet soms?
W-
20. Gevangenis in een achterbuurt (6).
VERTIKAAL:
1. Een plek bemachtigen om het
gebeuren te volgen (12).
2. Die kunstenaar is
seizoensgebonden (14).
3. Bovenmeester (10).
5. Hersenspel (9).
6. Voet bij stuk houden en het
verbieden (4).
9. Dat is niet zijn gereedschap (9).
10. Ik ben er van ondersteboven dat hij
haar heeft laten vallen (7).
11. Licht bijtend grapje (4).
16. Hij moet wel erg bezet zijn (6).
Europees
kampioenschap
Idoor
WIM VAN DER K00IJ
Het in Frankrijk, Parthenay, gespeelde
Europese kampioenschap is gewonnen
door de Letse grootmeester Valneris.
Hij scoorde 29 uit 19, evenveel als
Clerc, maar had een beter S.B. en dat
was direkt beslissend. Aan de ene kant
een merkwaardige ontknoping, waarbij
Valneris opnieuw garen spint bij het
S.B.-systeem. Vorig jaar zou hij immers
bij de herkamp met Sijbrands aan een
6-6 gelijkspel genoeg hebben gehad, en
daar hij van plan was zesmaal te remise
ren, heeft Sijbrands zich toen uit de
strijd om de tweede plaats teruggetrok
ken. Aan de andere kant is toch ook wel
bewondering op zijn plaats voor de
veerkracht die Valneris laat zien. Het is
tenslotte nog maar enkele maanden ge
leden dat hij door Tsjizov werkelijk ver
pletterend werd verslagen.Op de twee
de plaats dus Clerc, en als derde de ont
troonde titelhouder Jansen (28) die
lange tijd (mee) aan kop ging maar in
de laatste ronden wat terugviel. Verder
ziet de ranglijst er als volgt uit: 4. Foer-
man 27, 5. Koifman 27, 6. Van der Zee
26, 7. Boezinski 25, 8. Schwartzman 24,
9. Meijer 23,10. Ribakov21, 11. Chmiel
19, 12. Wigman 17, 13. Hubner 17, 14.
15. en 16. Vandenberg Issalaane en
Cordier 14, 17. Borghetti 12, 18. Marek
6,19. Uhlig 4 en 20. Machado 4.
In deze titelstrijd waren tevens plaatsen
te verdienen voor het wereldkampioen-
Kluitjes
Idoor
JAN KELDER
Het zal je maar gebeuren: als klavertje
of ruitje op de wereld gezet zijn en met
de regelmaat van een klok vanuit de
dummy of de hand van de leider
moeten aanzien hoe er in een contract
in sans-atout of een van de hoge kleu
ren wordt gezwoegd, terwijl er zoveel
moois te bereiken zou zijn geweest in
een van de 'minors'.
Dat is een vrij logisch gevolg van de his
torisch gegroeide puntentelling en de
wijze waarop biedsystemen daarop in
spelen. Wie opent er nu nog 1«?» 01 1
met een vierkaart of langer?
Toch is het zowel in paren- als in vier-
tallenwedstrijden nuttig om het bieden
van de lage kleuren goed in de hand te
hebben, w ant er zijn af en toe geweldige
- offensieve of defensieve - acties mee
te ondernemen, maar dan moet je wel
een zekere garantie hebben over wat er
aan de overl
re garantie
«■erkant zit.
Partner opent l«f» (kan driekaart zijn)
en er volgt er rechterzijde een infodou-
blet.
Wat moeten wij nu met:
Truscott (3^) kon wel eens dramatisch
aflopen: rechts 1 klavertje en links de
andere vijf en met een actie als 1
wordt het de tegenpartij veel te gemak
kelijk gemaakt, want in schoppen of
harten zullen ze gerust wel een tit heb
ben.
Op het moment dat je weet dat partner
met 4+ in klaver heeft geopend, is 3+
een actie die je vol vertrouwen kunt
doen.
Om dit verhaaltje af te maken het com
plete spel uit een parenwedstrijd:
N/
NOORD
H B93
B 6
A 64
AB 105
WEST
OOST
106 5 2
A V 8 4
V 73 2
A 10 9 5
H 5
B93
873
A H 2
ZUID
7
H 8 4
V 10872
V 964
ruiten uit, maar met harten. Wat moet-
ie "anders? Alle drie de andere kleuren
vallen af. Noord nam - niet zo vreemd -
de verkeerde beslissing in ruiten en
ging zelfs twee down, voor een regel
rechte nul.
Het rampzalige van bovenstaande bied-
serie is dat noord meer of min gedwon
gen wordt om 1 te bieden - het alter
natief was geweest passen op 1 -
waarmee OW aan de weet komen wel
ke hoge kleur ze niet moeten gaan spe
len.
Ook na sansopeningen worden de lage
kleuren niet altijd voor vol aangezien.
Wat moetje bijvoorbeeld met:
Aan een van de tafels ging het 14* -
doublet - 3+ - pas - pas - pas en wat
moet oost starten? Die koos voor ^3
en dat liep slecht af voor OW, aange
zien 3+ nu gemaakt werd.
Aan een van de andere tafels het vol
gende biedverloop:
1*
1#
3*
pas
l
2+
pas
En nu kwam oost natuurlijk niet met
HV3
AV 102
VB95
72
in een parenwedstrijd.
NOORD ZUID
Wat moet het einde worden? 3SA zal
nu door het gros van de bridgers gebo
den worden, maar die vergeten dat 't
makkelijk 6^ kan zijn. Op het moment
dat er in die kleur een fit is - misschien
wel 5-4! - telt deze zuidhand slechts 6
verliezers (in de basistelling; na correc
tie komt daar iets bij, d.w.z. worden het
6+ a 7 verliezers). Maar toch, met de
juiste controles kan het makkelijk.
Zo lag het spel:
NOORD
A 7
B87
A H 4 2
AB95
WEST
OOST
108 5 4
B 96 2
65
H 943
1087
63
H643
V 108
ZUID
HV3
AV 102
V B 9 5
72
Geen lastig parkoers naar 6>, maar na
een ISA-opening moeilijk te bereiken.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
Nederlands kampioenschap
(2)
Idoor
LEO HOFLAND
Het prolongeren van zijn titel heeft Je
roen Piket meer moeite gekost dan van
tevoren verwacht werd. Zijn naaste
concurrenten. John van der Wiel en
Genna Sosonko, haakten pas in de
resp. negende en tiende ronde af. Nor
maal gesproken zou een supergroot
meester (ELO boven de 2600) met
meer overtuiging een toernooi van dit
kaliber moeten winnen. Omdat ik niet
de indruk had dat Piket slecht in vorm
was, moet de oorzaak psychologisch
zijn. De meeste (sub)toppers van ons
land hebben de opkomst van Piket
meegemaakt en in die periode volwaar
dig tegenstand kunnen bieden. Voor
zijn tegenstanders ligt dat nog zo vers in
het geheugen, dat ze hem met pieer on
bevangenheid tegemoet treden, dan ze
bij een vergelijkbare andere speler zou
den doen. Voor de sterkere speler is zo
iets een handicap, want veel zwakkeren
helpen vaak zichzelf om zeep door
overmatige angst. Getuige de vele
spannende tijdnoodduels was Piket ook
nog niet los van zijn vroegere respect
voor sommige spelers.
Hoewel de ELÓ-ratings niet veel meer
verschillen, denk ik dat op dit moment
Piket nog niet het niveau haalt van
Timman. Komend jaar zou daar wel
eens verandering in kunnen komen,
misschien krijgen we dan een nationale
titelstrijd met eindelijk weer als inzet:
'Sterkste schaker van Nederland'.
De zesde ronde was cruciaal voor Piket.
Met verkrampt spel werd hij regelrecht,
door zijn vroegere leermeesterTiaar de
volgende verloren positie gespeeld:
1
I
i
I
'm
T
1
4
m
M
M
4
ft
8
Ei
LI
J. VAN DER WIEL-J. PIKET
Stelling na de 13e zet van wit.
opening i
13. .0-0 14.Pe4 staat wit overwegend,
vandaar dat Piket in troebel water gaat
vissen.
13. ..ff»! 141x51
Wint een pion bij goede stelling, maar
zwart heeft nu tenminste een paar drei
gingen.
I4...Dxc5 15,exf6+ Kf7 16.fxg7 Kxg7
17.0-0-0 Lb7 18.De5?
De zwarte koning staat slechter dan zijn
witte collega, dus wit had beter met
18.Db2 de dames op het bord kunnen
houden.
Door de zwakte op e5 kan zwart afwik
kelen naar een gelijke stelling.
18...Dxe5 19.fxe5 Tad8 20.PbS The8
21.1x13 Txe5 22,Thel Tde8 23.Txe5
Txe5 24.g3 c5 25.Kd2.
Remise gegeven.
In de staart van de ranglijst vinden we
ex-kampioen Rini Kuijf, die de laatste
jaren niet meer het hoge niveau van
vroeger weet te behalen. In het begin
leek er voor hem weinig aan de hand,
getuige onderstaande vlotte overwin
ning op debutant Eric Knoppert uit de
vierde ronde.
R. Kl'UF-E. KNOPPERT
Onregelmatig.
I.d4 H6?!2.e4a6?
In de eerste toernooihelft was Knop
pen duidelijk onder de indruk van ae
ambiance van een titeltoernooi. Na een
half uit drie neemt hij zijn toevlucht tot
een uiterst dubieus systeem, dat op dit
niveau onspeelbaar is. In de tweede
helft van het toernooi maakte Knop
pert veel goed, door o.a. van Sosonko
en Van der Wiel te winnen.
3,Ld3 c5 4.dxc5 eó 5.Le3 Dc7 6.P13 Lxc5
7.Lxc5 Dxc5 8.0-0 b5?
Zwart heeft zijn 'dubieuze-zetten-kre-
diet' al bij de tweede zet verspeeld. Er
had nu echt aan de ontwikkeling ge
werkt moeten worden. Kuijf weet er
prima raad mee.
9.a4 Lb7 10.Pbd2 Pc6 ll.axbS axb5
12.Txa8+ Lxa8 13.Dal Lb7.
q
f"!
n
PI
tl 1
1
■ni 1
F1
li
LZ
0
3
FT
Si
,v=ïl
14.b4!
Een niet al te moeilijke klap, bij een
dergelijk onderontwikkelde konings
vleugel. De dreiging 15.Dxg7 kost zwart
een vitale pion.
14...Df8 15.Lxb5 f6 16.Lxc6 Lxc6 17.b5.
Zwart gaf het op. Petje af voor Knop
pert. dat hij na zo'n start nog terug wist
te komen. Genna Sosonko kwam (te)
traag op gang in dit toernooi. Tegen de
andere debutant Klarenbeek, die zeer
solide voor de dag kwam. won hij op
elementaire wijze een eindspel.
ABCDEFGH
G. SOSONKO-H. KLARENBEEK
Stelling na de 39e zet van zwart.
Wit staat duidelijk beter, maar na
40.Pxb6 Pxb3+ 41.Kc3 Pc5 42.Kd4
Pb3+ is niet te zien hoe wit verder
moet komen. Sosonko wikkelt echter af
naar een pionneneindspel, met een be
kend winstthema.
40.Pxa5! Pxe4 41.Kxe4 bxa5 42.Kd4
Kd6 43.Kc4.
Hier zag Klarenbeek in, dat wit na
43...f5 met 44.b4 de verste vrijpion
creëert. Zwart moet deze op de a-lijn
stoppen, waarna wit pion c6 wint en het
eerste bij de koningsvleugel is. Hij gaf
het daarom op.
Correspondentie-adres: Leo Hofland,
C. FocKstraat 113,2613 DE Delft.
door
GERRIE C0ERTS
Thaise postzegels trekken zich niets aan van geschiedenis
zijn, zo veelvuldig komen ze in het
straatbeeld voor. Overal (politieke)
posters voor militairen. Heel soms ge
flankeerd door het portret van de ko
ning. De Thaise militairen zijn niet de
eerste die een 'papieren' leider naar vo
ren schuiven. Stalin regeerde altijd in
naam van Lenin, die allang dood was en
eigenlijk tegen Stalin als leider was. In
Turkije wordt Ataturk nog aanbeden,
tenminste 's mans kop komt voor in bij
na iedere winkel, alle officiële gebou
wen en als menig standbeeld in elke
plaats.
Postzegels geven in die drie landen
(Sovjet-Unie, Turkije en Thailand) een
perfect beeld van het gebruik maken
van een populair iemand als borstbeeld
van de eigen politiek. Lenin, Ataturk en
Bhumipol, staan vaker op postzegels
dan de werkelijke leiders.
EXTREEM
Het naar voren brengen van het ko
ningshuis in Thailand neemt op postze
gels extreme vormen aan, zeker in ver
gelijking met Nederland en de Scandi
navische landen met 'royalty'. Onze ko
ningen en koniginnnen staan eigenlijk
alleen op de normale frankeerzegels
zoals de laatste 'Beatrix in puntjes'.
Hooguit wordt voor '100 jaar vrouwen
op de troon' een uitzondering gemaakt.
Zo niet in Thailand. Buiten de tiental
len frankeerzegels met het hoofd van
de koning zijn er tientallen bijzondere
zegels gewijd aan het koningshuis. Dé
laatste 20 jaar bijvoorbeeld verschenen
er 43 zegels, dat is meer dan twee per
jaar.
Zoveel aandacht voor het blauwe bloed
heeft nog een andere reden dan mis
bruik (of gebruik) maken door de mili
tairen van de populariteit van het ko
ningshuis. Alle aandacht wordt, ten
minste via postzegels, van het staatsge-
loof: Boeddhisme. Van de ruim 1500
zegels zijn er maar een paar gewijd aan
die vorm van Oosters denken. De reden
ligt voor de hand. De militairen zien het
niet zitten om reclame te maken voor
hun concurrenten, de Boeddhisten, die
een compleet andere politiek nastre
ven. Daarom gebruiken de militairen
het minder 'gevaarlijke' koningshuis als
een soort schild tegen de Boeddhisten.
Lr klopt iets niet met de postzegels van
Thailand. Het land telt sinds 1930 en
kele revoluties, sommige succesvol,
maar uit de plaatjes en teksten op post
zegels is daar niets van terug te vinden.
Het nieuwe bewind geeft postzegels uit
met mooie plaatjes van dieren, planten,
oude Thaise gebouwen en vooral veel
zegels van het koningshuis.
Dat prinsen, prinsessen en koningen de
afgelopen decennia enkele malen het
land zijn uitgevlucht wordt in ieder ge
val niet filatelistisch vertaald. Sterker
nog. Iemand die alle zegels van Thai
land zou bekijken krijgt de indruk dat
het land sinds 1883, het jaar van de eer
ste zegel, in het teken staat van het ko
ningshuis. Vroeger, maar ook nu nog.
Het volwassen worden van de kroon
prins is goed voor een zegel; de 84-ste
verjaardag van de moeder van de ko
ningin is 6 miljoen maal (de oplage van
de zegel) verspreid, terwijl de 60-ste
verjaardag van de koning (Bhumipol)
gevierd wordt met zeker vijftien bijzon
dere zegels en drie blokjes.
De revolutionairen (in 1932 de militai
ren met burgers, in 1973 de studenten)
hebben eigenlijk geen directe propa
ganda gemaakt voor hun zaak. Hooguit
hebben de militairen enkele malen na
een zijweg 'reclame' gemaakt voor het
militairisme. In de jaren zeventig en
tachtig verschijnen enkele zegels met
militaïre vliegtuigen (1987) en marine
schepen 1979).
De revolutionairen die in 1973 de
macht van de militairen overnemen
doen helemaal niets aan propaganda
via postzegels. Terwijl ze wel revolutio
nairen zoals Stalin, Mao en Lenin om
armden. Die drie hebben in hun tijd en
in eigen land postzegels zeer vaak ge
bruikt voor politieke propaganda. Dat
is nog goed te zien aan de overwegende
(socialistische en communistisch) rode
kleur van hun postzegels.
En aan wat is de eerste zegel gewijd die
verschijnt na het terugwinnen van de
macht door de militairen in oktober
1976: Dag van de Verenigde Naties!
CONTRAST
Zo afwezig.de militairen op postzegels
schap. Zo hebben zich bij het viertal
reeds bekende deelnemers, Tsjizov,
Valneris, Sijbrands en Clerc, de volgen
de spelers gevoegd: Jansen, Foerman,
Koifman, Boezinski, Chmiel en Hub
ner. Heel opmerkelijk hierbij is het fa
len van Schwartzman: de hoog inge-
schatte Russische titelhouder zal nu J
zelfs niet eens aan het
wereldkampioenschap deel kunnen ne- j
men.
Van de tien overwinningen die Valneris 1
boekte kwamen er een groot aantal wel
erg gemakkelijk tot stand. Verschillen-
de keren sloeg hij door een blunder van
zijn tegenstander toe, terwijl ook diver
se malen het strategische tegenspel der
mate zwak was, dat men niet van een
echte strijd kon spreken. Als voorbeeld
de partij tegen de Fransman Cordier.
H. CORDIER-G. VALNERIS
Vijfde ronde EK 1992.
I.33-29 17-22 2.39-33 11-17 3.44-39 6-11
4.50-44 1-6 5.32-28 19-23 6.28x19 14x23
7.35-30 10-14 8.30-24 5-10 9.31-27
22x31 10.36x27 20-25 11.24-20 15x24
12.29x20 14-19 13.20-15 10-14 14.37-32
17-22 15.40-35.
Nadat hij de partij scherp heeft opge
zet, haakt wit nu af. Als gevolg daarvan
verkrijgt zwart een duidelijk overwicht
op het middenbord.
22x31 16.32-28 23x32 17.38x36 11-17
18.41-37 7-11 19.44-40 17-22 20.43-38
11-17 21.36-31 6-11 22.31-26 22-28!
23.33x22 17x28 24.49-43 11-17 2537-31
2-7 26.46-41 16-21 27.41-36 17-22
28.26x17 12x21 29.31-27 21x32
30.38x27 22x31 31.36x27 7-11 32.47-41
8-12 33.42-37 12-17 34.37-31 11-16
35.31-26 19-23 36.34-29 23x34 37.40x29
18-22 38.27x18 13x22.
Vermoedelijk staat zwart reeds gewon
nen. 39.45-40 16-21 40.39-34 21-27
41.29-24 9-13 42.34-29.
13-19! Met een klein zetje maakt Val
neris een eind aan de partij. 43.24x13 3-
8 44.13x2 27-31 45.26x37 28-32
46.37x28 22x24 47.2x30 25x45 en enke
le zetten later gaf wit op.
Heel anders was bijvoorbeeld de winst
op de Belg Hubner, die na een span
nende strijd tot stand kwam:
G. VALNERIS-G. HUBNER
Elfde ronde EK 1992.
1.32-28 19-23 2.28x19 14x23 3.35-30 18-
22 4.31-27 22x31 5.36x27 12-18 6.40-35
7-12 7.33-29 1-7 8.39-33 13-19 9.44-39
8-13 10.50-44 10-14 11.41-36 17-21
12.37-32 21-26 13.30-24 19x30 14.35x24
3-8 15.42-37 11-17 16.44-40 6-11 17.49-
44 5-10 18.47-42 17-22 19.33-28 22x31
20.36x27 11-17 21.28x19 14x23 22.46-41
17-21 23.41-36 20-25.
Ruilen met 23...23-28 enz. was ook mo
gelijk; zwart wil echter de spanningen
in deze Roozenburg-positie verder op
voeren.
24.38-33 7-11 25.43-38 12-17 26.33-28.
9-14.
Een ander idee is 26...2-7 27.28x19 17-
22. 27.28x19 14x23 28.27-22 18x27
29.29x9 4x13 30.24-19! Opmerkelijk.
Kennelijk verwacht Valneris weinig van
30.39-33 17-22 en kiest hij daarom voor
een scherpe speelwijze die door een tij
delijk offer wordt ingeleid. 13x24 31.34-
29 24*33 3239x28 8-13 3337-31 26x37
34.42x22 2-8 35.36-31 8-12 36.31-26 10-
14. Op 36...12-18 is 37.28-23 enz. gun
stig voor wit. De aanvalsaktic blijft ech
ter in het spel. 37.44-39 14-19 38.40-34
15-20 39.45-40 20-24 40.48-43 24-30.
Zwart speelt op winst: na 40... 12-18 zou
wit 41.40-35 18x27 42.28-23 19x37
43.34-30 enz. kunnen doen. 41.38-33Nu
heeft wit op 41...12-18? sterk 42.43-38
18x27 43.40-35 en zwart is in moeilijk
heden. 19-24 42.40-35 24-29 43.33x24
30x19 44.43-38 19-24? Gaat te lang op
winst door; 12-18 had gemoeten. 45.38-
33! Met deze krachtzet heeft wit zijn te
genstander ongetwijfeld verrast.
Omdat nu op 45...12-18? winnend
46.34-30! 18x29 47.30x8 volgt, 29-34 (op
47...29-33 48.35-30! enz!) 48.39x30
25x34 49.35-30 34x25 50.8-2 21-27 51.2-
13 enz., is het ineens uit. 13-19 47.22x13
19x8 48.29x20 25x14 49.28-23 8-12
50.32-28 21-27 51J3-29 27-32 52.28x37
12-18 53.23x21 16x27 54.26-21 27x16
55.29-23 11-17 56.35-30 14-20 57.23-18
16-21 58.18-13 17-22 59.13-9 22-27
60.39-34 en zwart gaf op.
