Moskouse bank sluit deuren,
buitenlanders zonder geld
ta
al
£eidóeSou/iant
BUITENLAND
Italië bereidt zich voor op verkiezingen
li
Ierse activisten hebben Britse overheid weer tuk Doden bij Israëlisch
bombardement in Libano
Zittende president enige serieuze kandidaat Bulgaarse verkiezinl
KAPITEIN ROB
DE SCHAT VAN OPA LARSEN
VrijdagpïV:
qebed lan en
ZATERDAG 11 JANUARI
ROME De Italianen
gaan op 5 april naar de
stembus om een nieuwe
volksvertegenwoordiging
te kiezen. Premier Andre-
otti en president Cossiga
zijn overeengekomen om
het natuurlijke einde van
de parlementaire zittings
periode in mei van dit jaar
niet af te wachten, en zo
de verkiezingsstrijd te
verkorten.
De laatste parlementsverkie
zingen dateren van 1987.
Sindsdien heeft Italië vier ver
schillende kabinetten gehad,
maar de regeringscrises zijn
alle binnenskamers opgelost.
De regering heeft de verkie
zingsstrijd al ingezet door im
populaire maatregelen tegen
de verkeersoverlast van een
tiental gemeentebesturen - zo
als het om de dag laten rijden
van auto's met even en oneven
nummers - aan strenge voor
waarden te verbinden. Burge
meester Carraro van Rome
heeft het kabinetsbesluit aan
gegrepen om de met veel tam
tam voor deze maand aange-
Een ander impopulair decreet,
tegen het roken in overheids
gebouwen, wordt vooralsnog
opgehouden tot na de verkie
zingen, terwijl een besluit dat
garant staat voor tienduizen
den stemmen op de regerings
partijen in de afgelopen dagen
in sneltreinvaart door de ka
mer is gejaagd. Daardoor zal
nog eens zeven miljard gulden
worden vrijgemaakt voor de
wederopbouw van het gebied
rond Napels, dat twaalf jaar
geleden door een aardbeving
werd getroffen.
Kohl verontrust over kernwapens
voormalige Sovjet-republieken
BONN De Duitse bondskanselier Helmut Kohl heeft gisteren
zijn verontrusting uitgesproken over de kernwapens en chemi
sche wapens die zich nog in de republieken van de voormalige
Sovjetunie bevinden. De Oekraïne is gisteren al begonnen de
tactische kernwapens van zijn grondgebied te verwijderen. De
wapens worden voor vernietiging naar Rusland gestuurd, zo
meldde het persbureau Tass. Op een persconferentie zei Kohl
dat Duitsland de leden van het Gemenebest van Onafhankelijke
Staten (GOS) graag wil helpen, maar in ruil voor steun eist dat
zij hun kennis op het gebied van kernwapens en chemische wa
pens niet verspreiden naar of verkopen aan andere landen. Ook
wil Kohl dat de GOS-republieken die beschikken over chemi
sche wapens deze vernietigen. Diplomaten in Bonn zeiden dat
Duitsland er bij de NAVO op aangedrongen heeft een werk
groep te vormen die de GOS-staten kan helpen kernraketten
voor de korte afstand en nucleaire artillerie te vernietigen. Het
Duitse plan wordt maandag op een bijeenkomst van de NAVO
besproken.
Mitterrand oppert Europees
bevel Franse kernwapens
PARIJS De Franse president Francois Mitterrand
heeft zich gisteren voor het eerst bereid getoond de Fran
se kernwapens onder Europees bevel te stellen. „Is een
gemeenschappelijk Europees kernwapenbeleid mogelijk?
Dat wordt binnenkort de belangrijkste vraag bij het ont
wikkelen van een gemeenschappelijke defensie'zei Mit
terrand op de eerste dag van een tweedaagse Franse con
ferentie over de EG. Jacques Delors, de voorzitter van
Europese Commissie en volgens opiniepeilingen de meest
populaire Franse politicus, zei dat het denkbaar is dat de
Franse kernwapens in de toekomst, als de politieke unie
van de EG goed van de grond is gekomen, onder een Eu
ropees bevel komen. Frankrijk heeft zich op het gebied
van defensie altijd zeer onafhankelijk getoond en is geen
lid van de NAVO. Frankrijk en Groot-Brittannië zijn de
enige EG-lidstaten die over eigen kernwapens beschik
ken.
EG GAAT SANCTIES Tl
ZUID-AFRIKA OPHEF
BRUSSEL De EG zal op 3^
het embargo op de invoer v,
ijzer en gouden munten u
Afrika opheffen, nu Deni
zijn voorbehoud over deze zóT 4
ingetrokken. Dat heeft de P
minister van buitenlandse
Joao de Deus Pinheiro, gisti
kendgemaakt na een ven
met zijn EG-ambtgenoten. D,
EG-landen beslpten in apflr
jaar een eind te maken aan; INT HOU
bargo dat in 1986 werd inges""
het Zuidafrikaanse regime i
gen de apartheid op te gev nioet I
parlement van Denemarkeiris H
keerde deze beslissing echtqnd te n
commissie buitenlandse zak zjjn
het Deense parlement trok I
week haar veto pas in. f
pn zelfs
Tder, w<
MOSKOU De toene
mende economische en fi
nanciële chaos in Rusland
heeft ertoe geleid dat bui
tenlandse bedrijven in
Moskou geen geld meer
kunnen opnemen van hup
rekening bij de Russische
staatsbank.
De Vnesjekonombank sloot
dinsdag de deuren vanwege
het kerstfeest van de ortho
doxe kerk. Sindsdien is de
bank dicht gebleven.
Het oude Sovjet-systeem stond
geen andere banken toe dan
die van de overheid. Gorbats-
jovs perestrojka heeft de laat
ste zes jaar niet geleid tot een
doorbreking van dit staatsmo
nopolie. Het daaruit voort
vloeiende gebrek aan alterna
tieven leidt er nu toe dat bui
tenlanders in Moskou meede
len in de Russische malaise en
financieel droog zijn komen te
De problemen van de bank
zijn niet van vandaag of giste
ren. Al geruime tijd stagneer
de de aanvoer van contant
geld. De huidige sluiting zou
echter te maken hebben met
een reorganisatie, want na de
opheffing van de Sovjetunie
moet de bank onder Russische
jurisdictie komen. Is die reor
ganisatie voltooid, dan gaan de
deuren naar verluidt weer
open.
Niet alleen buitenlanders zijn
de dupe van de tijdelijke slui
ting van Vnesjekonombank.
Onder de rekeninghouders be
vinden zich ook vroegere Sov
jet-brancheministeries en nu
dus de bedrijven die onder die
ministeries vielen. Zo heeft
een vliegtuigfabriek in Nizjni-
Novgorod een valutarekening,
want een gedeelte van de pro-
duktie gaat naar het buiten
land. Voor de harde deviezen
die daarvoor binnenkomen,
koopt het bedrijf machines
voor de voedselverwerking.
Om de werknemers vast te
houden, produceert de fabriek
naast vliegtuigen ook voedsel
voor het eigen personeel.
Russische minister van econo
mie en financiën Gajdar heeft
al aangekondigd dat van de
bijna 40 miljard gulden die de
voormalige Sovjet-republieken
volgend jaar dienen terug te
betalen aan westerse schuldei
sers elf miljard niet zal wor
den
President Matjoechin van de
Russische Centrale Bank ver
klaarde gisteren dat Moskou
verder uitstel van betaling wil.
De voormalige Sovjet-repu
blieken hebben een gezamen
lijke schuld tussen de 100 en
110 miljard gulden, waarvan
Rusland 61 procent op zich
heeft genomen.
De aflossing van buitenlandse
schulden loopt via Vnesjeko
nombank. Matjoechin waar
schuwde het Westen vooral
begrip te tonen. Anders zit er
voor ons niets anders op dan
Vnesjekonombank failliet te
verklaren, aldus de Russische
bankchef.
ïjden, zijr
zogeh
Een medewerker van de Libanese burgerdefensie draagt een man die gewond raakte bij <j|Deseffen
sche aanval van op het Libanese Na'ameh gisteren. 'hhVan
EG hopeloos
verdeeld over
Joegoslavië
Idoor
JO WIJNEN
BRUSSEL Het Brussels
overleg van de EG-ministers
van buitenlandse zaken over
Joegoslavië is gisteravond in
opperste verwarring geëindigd.
De ministers slaagden er niet
in een gezamenlijk standpunt
te formuleren over de erken
ning van een of meer Joegosla
vische republieken. Het wordt
nu aan de individuele lidstaten
overgelaten wanneer en welke,
republieken ze zullen erken
nen.
Vooral het halsstarrige stand
punt van de Duitse minister
van buitenlande zaken Hans-
Dietrich Genscher verdeelde
de EG-ministers volkomen.
Duitsland gaat Slovenië en
Kroatië voor 15 januari erken
nen. Daarmee houdt Bonn zich
aan het standpunt dat het al op
16 december van het vorig jaar
innam.
De Franse oud-minister van
justitie Badinter kreeg, als
voorzitter van een speciale ar-
britragecommissie, opdracht na
te gaan of de republieken aan
de EG-maatstaven voor erken
ning voldeden. Genscher wilde
evenwel niet op de bevindin
gen van Badinter wachten. Hij
liet zijn EG-collega's weten dat
hij op 15 januari het door Bonn
genomen erkenningsbesluit zal
effectueren.
Mede door het harde standpunt
van Genscher slaagden onder
meer minister Van den Broek
er niet in zijn collega's te bewe
gen voor 15 januari alsnog bij
een te komen om een stand
punt over het Badinter-rapport
te bepalen.
„Wij knijpen onze handen in
elkaar over wat Badinter gaat
rapporteren. Geeft die een po
sitief oordeel over de erken
ning van meerdere republie
ken, dan is het voor de indivi
duele lidstaten niet zo moeilijk
snel een standpunt te bepalen.
Maar als Badinter zekere reser
ves heeft, wordt het heel moei
lijk, en is iedere lidstaat ge
dwongen zelf uit te maken wel
ke republieken ze op een be
paald tijdstip erkent", aldus mi
nister Van den Broek.
LONDEN Britse poli
tieke voormannen vrezen
dat de IRA een campagne
van bomaanslagen heeft
gepland om plaats te vin
den terwijl in Engeland
de verkiezingsstrijd volop
bezig is.
Hoewel premier Major de da
tum van de aanstaande nieuwe
parlementsverkiezingen nog
moet afkondigen, proberen de
grote partijen momenteel al op
diverse manieren in de gunst
te komen bij het electoraat.
Hun leiders zijn geprikkeld,
wantrouwig en uiterst kwets
baar.
De IRA maakte gistermorgen
van deze situatie gebruik om
de Londenaren al een voor
proefje te geven van wat hen
allicht nog te wachten staat.
Op relatief korte afstand van
Numero 10, de ambtswoning
van premier Major in Dow
ning Street, ontplofte een zwa
re bom. De explosie deed zich
voor toen Major net de deur
uit was.
Scotland Yard had twee tele
fonische bommeldingen ont
vangen. De politie waarschuw
de de hele buurt. Whitehall -
de straat van de ministeries -
werd afgegrendeld voor alle
verkeer. Er vielen dan ook
geen slachtoffers, maar de ma
teriële schade is zeer aanmer
kelijk. De bom zat in een ak-
tentas. Deze lag op Whitehall
Place (een brede zijstraat van
Whitehall) naast geparkeerde
auto's. De politie ontdekte het
verdachte object nog voor de
explosie, die luid genoeg was
om tot bijna 2 km ver te wor
den gehoord. Tijd om de bom
onschadelijk te maken ont
brak: de oorverdovende knal
had tot gevolg dat ten minste
een politieman tegen het trot
toir werd gesmakt.
Op korte afstand van de plek
waar gistermorgen de bom tot
ontploffing kwam wierp de
IRA afgelopen jaar een zelfge
maakte mortiergranaat rich
ting Numero 10. Premier Ma
jor zat daar net een kabinets
vergadering voor. Hoewel dit
IRA-projectiel dichtbij het
doel viel, bleef de schade be
perkt. Er waren geen Slachtof
fers.
Nadien onderwierp Scotland
Yard het hele systeem van
veiligheidsmaatregelen in de
Londense binnenstad aan een
komplete herziening. Gezegd
werd dat diverse nieuwe
schikkingen zouden worden
getroffen om IRA-bomaansla-
gen te kunnen voorkomen in
hartje Londen. Op strategische
plaatsen verschenen videoca
mera's. De politie hoopt nu vu
rig dat de daders van gisteren
op ten minste een van de vide
obanden staan.
Maar het is duidelijk dat de
Britse overheid de IRA-situa-
tie nog steeds niet in haar
greep heeft. Politici in Londen
maken zich alsmaar meer zor
gen omtrent hun persoonlijke
veiligheid. Overheid en politie
weten geen raad meer. Zij ver
kondigen wel dat de IRA niets
zal bereiken, maar ondertus
sen is het duidelijk dat de
nieuwe generatie van Ierse ac
tivisten hen hard weet te pes
ten. De zware explosie van gis
termorgen deed zich voor te
midden van de ochtendpiek.
Duizenden forensen waren op
weg naar hun werk. In de na
burige Liberale Club en in het
Horse Guards Hotel vlogen
praktisch alle ramen aan
scherven. Hele brokken wer
den weggeslingerd uit het as
falt, ten minste een auto vloog
in brand en verder naar Tra
falgar Square toe werden dure
etalages vernield.
De Britten beweerden al vaak
dat zij de IRA praktisch kom
pleet uitgeroeid hadden, maar
achteraf bleek telkens dat zij
hun wensen voor werkelijk
heid namen. Het illegale Iers-
republikeinse Leger is nog
lang niet verslagen. „Onze po
litie moet meer spionagewerk
doen in IRA-kringen", zo
Wordt nu in Londen gezegd.
BAYRUT Israëlische vlieg
tuigen hebben gisteren doelen
in het zuiden van Libanon ge
bombardeerd en daarbij zeker
twaalf Palestijnse guerrilla
strijders gedood en nog eens
twaalf verwond. De toestellen
bombardeerden bases van het
Volksfront voor de Bevrijding
van Palestina-Algemeen Com
mando, een organisatie van
Ahmed Jibril die zich verzet
tegen het beleid van de PLO.
De bases van het Volksfront
van Jibril in de buurt van het
dorp Na'ameh, in het zuiden
van Libanon, zijn al eerder het
doelwit geweest van Israëli
sche aanvallen. Een Israëli
sche legerwoordvoerder be
vestigde de aanval. Volgens Is
raël gebruikt de Pj
groep Na'ameh als eery
basis voor aanvallen
Het bombardement h^
op het moment dat d&
sche delegaties ii
aankomen voor een f
ronde in het overleg!
raël over vrede ii
Oosten.
Shamir riep in Golfoorlog bommenwerpers te
w
JERUZALEM Premier-
Yitzhak Shamir heeft op de
derde dag van de Golfoorlog
Israëlische jachtbommenwer
pers die op weg waren naar
Irak teruggeroepen, zo heeft
de Israëlische krant „Yedioth
Aharonot" gisteren gemeld.
De Israëlische toestellen wa
ren op weg om bij zonsopgang
raketlanceerinrichtingen in
het westen van Irak te bom
barderen nadat er Iraakse
Scud-raketten waren neerge
komen in Haifa en Tel Aviv in
Israël, aldus de krant. Irak be
gon op 18 januari met Scud-
aanvallen op Israël. De Israëli
sche aanval, waarvoor het be
vel was gegeven door de op
perbevelhebber van i
macht generaal Av
Nun, werd op het lal!
ment tegengehoude|
Shamir na een telefo<|
president George Bus|
Verenigde Staten,
krant.
ANC-leider Nelson Mandela verwelkomt de Amerikaanse zanger
Paul Simon in Johannesburg. Eerder was tegen de vijf concerten
die Simon zal geven verzet gerezen van de kant van enkele klei
ne organisaties van radicale zwarten. Mandela verklaarde giste
ren echter dat de culturele boycot van Zuid-Afrika verleden tijd is
en dat „kunstenaars nu vrij zijn om naar Zuid-Afrika te komen".
Simon, die vandaag zijn concerttournee begint, was de hoofd
persoon van de door Mandela belegde bijeenkomst.
foto: ap
SOFIA Zijn eigen naam
vindt de voorzitter van de Bul
gaarse Pauperspartij niet van
belang. Hij spreekt uit naam
van de zeven miljoen Bulgaren
die volgens hem onder het be
staansminimum leven.
Van politiek moet de langhari
ge tekenleraar in zijn geitewol
len trui eigenlijk niets hebben.
Enige programmapunt en ultie
me doel van de Pauperspartij is
om zichzelf zo snel mogelijk
overbodig te maken. „Als ie
dereen van onze achterban ge
noeg geld heeft, dan beleggen
we een feestelijke opheffings
vergadering", verzekert hij.
Eerder kan de voorzitter een
dergelijke bijeenkomst niet
betalen.
De partij wordt geleid door 'de
twaalf apostelen' maar die heb
ben het ook al niet breed, dus is
het voorlopig zuinig aan doen.
De partij neemt niet deel aan
de presidentsverkiezingen zoals
die komende zondag in Bulga
rije gehouden worden. Waarom
kan de partijvoorzitter niet
precies uitleggen, maar de par
tij steunt een ex-dissidente
schrijver die als een van de 22
kandidaten een gooi doet naar
het presidentschap. Of deze
daarmee de stem van alle pau
pers zal krijgen is daarmee niet
zeker. In de opiniepeilingen
staat zijn procentuele aanhang
als 'niet meetbaar' opgetekend.
Enige serieuze kanshebber tij
dens de verkiezingen lijkt de
zittende president, de 56-jarige
Zjelju Zjelev. Na de paleisrevo
lutie die twee jaar geleden een
einde maakte aan het bewind
van oud-dictator Todor Zjivkov
groeide Zjelev uit tot de leider
van de oppositie. Hoewel zijn
partij, de Unie van Democrati
sche Krachten, de UDK, er tij
dens de eerste verkiezingen na
de omwenteling niet in slaagde
de oud-communisten van een
meerderheid in het parlement
af te houden, werd Zjelev enige
maanden later als president be
noemd. Hij volgde de commu
nist Petar Mladenov op die het
veld moest ruimen, toen be
kend werd dat hij tanks had
willen inzetten tegen demon
stranten.
Als een Bulgaarse Havel pro
beert de filosoof Zjelev sinds
die tijd waar mogelijk een brug
te slaan tussen oud-communis
ten en oppositie, die elkaar te
vuur en te zwaard bestreden en
bestrijden. Ondanks een aantal
politiek fouten overleefde hij
diverse politieke crises, maar
na de aanname van een nieuwe
grondwet komt er dit weekend
een einde aan zijn eerste
ambtstermijn. Dat er een twee
de zal volgen lijkt vrijwel ze
ker. In de - overigens niet al te
betrouwbaar geachte - opinie
peilingen staat hij op meer dan
50 procent. Geen van de overi
ge eenentwintig kandidaten
scoort hoger dan rond de 4 pro
cent.
Toch is ook Zjelev er niet in
geslaagd de politieke cultuur in
Sofia op een hoger plan te
brengen. Na een aantal hoogst
onverkwikkelijke affaires wis
ten de radicale anti-communis
ten vorig jaar de meer gematig
de krachten binnen de UDK te
wippen. Tijdens de in oktober
gehouden parlementsverkiezin
gen wonnen zij 110 parlements
zetels, waarna de heksenjacht
naar alles wat naar communis
me rook kon beginnen.
Voor het eerst sinds de oorlog
trad in Bulgarije een regering
zonder communisten of oud
communisten aan. In - zij het
ongemakkelijke - samenwer
king met de Turkse minder
heidsbeweging voor vrede en
recht worden legers en minis
teries stelselmatig gezuiverd
van oude communistische ka
ders. Een van de eerste wetten
van de nieuwe politici betrof
de confiscatie van alle bezit
van de socialistische partij, stel
selmatig aangeduid als oud
communisten.
En vooral dat miljoenenverlies
van al het in 45 vette partij-ja-
ren verkregen bezit, zit de soci
alisten dwars.
Westerse waarnemers zijn het
in zoverre met de socialisten
eens dat de UDK niet echt
voorzichtig omspringt met de
democratische rechten van de
minderheid. „Socialisten wor-
QN1041 - Rob, die natuurlijk wel op zijn vingers kan uitrekenen,
dat Moetsji-Foetsji de achtervolging zal inzetten, wanneer hij
merkt dat de „Vrijheid" er stiekem vandoor is gegaan, besluit
ten behoeve van de kruiser een automatische noodzender op te
bouwen, drijvende op een boei in zee. Want als hij zelf seinen
blijft geven, kunnen de Jappen hem ook gemkakkelijk opsporen.
Dan wendt hij de steven en vaart om het eiland heen, want het is
zijn bedoeling naar een punt van de kust te zeilen, vlak bij de
grot, waar de schat verborgen ligt. De noodzender doet onder
tussen zijn werk en de nog ver verwijderde kruiser kan met be
hulp hiervan zijn koers bepalen. Doch de Jappen ontvangen de
seinen ook en omdat ze zo hard doorkomen kunnen ze wel be
grijpen, dat de zender vlak in de buurt van het eiland moet zijn
opgesteld.
den uit alle machtsful
weerd. Ze hebben geJ
voorzitter geleverd v
parlementscommissie tjt_P|- h,
Zelfs een vice-voorzu
is hen niet gegund.
In plaats van zich op
ring van de economie
ten - op papier lever'p"\ FT1
Bulgaren onder het -Lj V JL
minimum van 1125 le'
veer 110 gulden - hetjactie be
litiek in Bulgarije na'oor inge
wenteling twee kostbigragen
in onderling gekrakeel evem
ren. De nieuwe regern wel te
nu weliswaar ecoi inzendi
wetgeving op stapé de pruil
maar nog steeds wo te wordt
energie opgesoupeerdjrzien va
tweedeling in oud-cofoonnum
en hervormer. sseerd te
Zelfs als Zjelev, de tedactie v
het midden, de komes 92501
kiezingen wint en de
weer een beetje bij elLp /"Yv
brengen, zal het nog f V-'Vt
ren voordat de Paut
zichzelf feestelijk zal™ere bei
opheffen. Voorlopig wakke
achterban nog wel ev(let verz>
staan. van ma
i schrijve
van 7 ja
a over v;
Een jonge ft**;
bidt tijdeni
vrijdaggeb? Nj
A'gie'sepL^bu
doodskist. Ij
nfh^S^n.
na het gebi c
sterven, wo-r.
doorgaans.,
volgende dQ
de moskeeje di
alwaar vool.q„
wordt gebhevnengM
uws dat j
stelling ii
i krant i
bij. Zo g£
uinbouw
d, over
•frika nae
I knipsels
angelegei
laanderei
te laat be
in Zeeu1
nonnen]
