Kerken gaan
oecumenisch
lobbyen voor
ontwikkelings
samenwerking
Hervormde beleidsman stapt op
wegens Vervreemding van beleid'
pi
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Kerstfeest op Cuba: geen lichtpuntjes
Van der Zee: „Kosto haalt
Vietnamezen niet uit kerken
COMMENTAAR
Verantwoordelijk vo|
het vergankelijke
Chinese 'ondergrondse'
bisschop gearresteerd
HELP
HELPEN
CeidaeSowa/nt
CcidócSomatit
dinsdag 24 december 19
HAVANA Aartsbisschop Jaime Ortega van
Havana betreurt het dat de Cubanen het kerst
feest niet op een passende manier kunnen vie
ren; kerstmis is op Cuba afgeschaft als feestdag.
Op Nieuwjaarsdag vieren de Cubanen niet het
begin van het nieuwe jaar, maar de triomf van
de revolutie (1 januari 1959). In een tijd dat zij
nauwelijks voedsel kunnen kopen en het ge
bruik van electriciteit sterk moeten beperken,
beschrijft de aartsbisschop in een brief aan de
gelovigen in de Cubaanse hoofdstad, hoe de Cu
banen vroeger het kerstfeest konden vieren.
„Rijst, zwarte bonen, sinaasappelmarmelade en
gebak maakten deel uit van het traditionele
kerstdiner op het eiland". De bisschop voegt er
nog aan toe dat „de kerststal en de drie wijzen
uit het oosten die cadeautjes voor de kinderen
meebrachten, centraal stonden in de viering bin
nen het gezin". Ortega is het nooit eens geweest
met de argumenten die de communisten aan
voerden om de viering van het kerstfeest te ver
hinderen. „Mensen moeten tradities hebben die
hun gezin bijeen brengt. Wij betreuren niet zo
zeer dat we niet meer de produkten van vroeger
kunnen eten, maar dat we onze geestelijke rijk
dommen hebben verloren en dat we het kerst
feest niet meer met onze kinderen en jongelui
kunnen vieren"., Cubaanse gezinnen zetten de
kerststal op een speciale plaats in het huis neer.
Kerstbomen zijn er maar weinig op Cuba te vin
den. De beperkingen in het gebruik van electri
citeit zullen de gelukkigen die er wel een bezit
ten, ertoe dwingen de lichtjes uit te laten. Alleen
de internationale hotels en de winkels voor di
plomaten hebben kerstversiering. Vele kerkelij
ke organisaties hebben gepleit voor opheffing
van de Amerikaanse blokkade van Cuba. Zij
zien deze blokkade als de belangrijkste oorzaak
van de economische problemen op het eiland.
Iemands werkelijke
leven is zo vaak het
leven dat hij niet
leidt.
Nachtmis niet met middernacht
BELGRADO Aartsbisschop Franc Perko van Bel
grado heeft de pastores in zijn bisdom aangeraden in
verband met de „uitzonderlijke situatie" in Servië de
nachtmis dinsdag niet om 24.00 uur te beginnen, maar
op zijn laatst om 20.00 uur.
Perko roept de pastores op tijdens de missen met kerstmis te
bidden voor vrede tussen „onze volkeren". Hij herinnert aan de
vele slachtoffers van de burgeroorlog in Joegoslavië en schrijft:
„De situatie waarin wij leven, is verschrikkelijk. Het doden en
de verwoesting zijn alleen de uiterlijke tekenen van de verwil
dering die de oorlog in de ziel van velen bewerkt en die hen tot
haat en wraak drijft".
Het hoofd van de Servisch-Orthodoxe Kerk, patriarch Pavle,
heeft Perko laten weten zich zeer verbonden te voelen met „ie
dere mens die onschuldig lijdt, ieder die bij de verdediging van
zijn vaderland is gevallen en allen die verdreven werden". De
Orthodoxe Kerk, veruit de grootste kerk in Servië, viert het
kerstfeest op 6 januari.
praak
DEN HAAG Kerkelij
ke organisaties op het ge
bied van ontwikkelingssa
menwerking, zending en
werelddiaconaat hebben
een lobbybureau opge
richt. Het bureau, dat in
Den Haag wordt geves
tigd, wil „nog luider dan
voorheen" de stem van de
Zuidelijke Wereld laten
klinken in de richting van
overheid, parlement,
bedrijfsleven, de banken
en de Europese Gemeen
schap.
K. Berends, algemeen secreta
ris Zending en Werelddiaco
naat van de Gereformeerde
Kerken in Nederland, zegt dat
organisaties in de Derde We
reld er bij de Nederlandse ker
ken op hebben aangedrongen
hun lobbywerk te verbeteren.
Nu zijn vooral werkgroepen
die zich op de situatie in een
bepaalde regio, zoals de Hoorn
van Afrika en Midden-Ameri-
ka, richten, in Den Haag ac
tief. Dat leidt tot een versnip
pering van het lobbywerk. Als
het gaat om wereldomvattende
zaken als het voedselvraagstuk
en de schuldenlast laten de
kerken zich nauwelijks horen.
De organisaties gaan ervan uit
dat hulp aan de ontwikke
lingslanden zich niet mag be
perken tot financiële en niet-
materiële hulp. Er is ook een
mentaliteitsverandering in het
Westen nodig is om tot een
rechtvaardige samenleving te
komen.
De oprichters van het bureau
zijn de medefinancieringsorga
nisaties CEBEMO en ICCO, de
Bisschoppelijke Vastenactie,
Solidaridad, de Stichting Oe
cumenische Hulp en de bu
reaus voor zending en wereld
diaconaat van de Hervormde
Kerk en de Gereformeerde
Kerken. De stichting Oikos,
waarin onder meer de werk
groep Kerk en Ontwikkelings
samenwerking van de Raad
van Kerken is vertegenwoor
digd, heeft de status van waar
nemer. De initiatiefnemers
willen de relatie met de Raad
van Kerken de komende tijd
versterken, aldus Berends.
Ronde
tafelgesprek
Joegoslavische
kerkelijke
leiders
SARAJEVO Religieuze lei
ders in Joegoslavië komen 30
december in de hoofdstad van
de deelrepubliek Bosnië, Sara
jevo, bijeen.
Voor de bijeenkomst onder au
spiciën van de Franse staatsse
cretaris voor humanitaire ac
tie, Bernhard Kouchner, zijn
uitgenodigd de Kroatische
kardinaal Franjo Kuharic, de'
Servisch-orthodoxe patriarch
Pavle, verscheidene rooms-ka-
tholieke en orthodoxe bis
schoppen en de belangrijkste
vertegenwoordigers van de
moslims en joden in Joegosla
vië.
Tot dusver zijn alle pogingen
om de leiders van de godsdien
stige gemeenschappen in Joe
goslavië bijeen te brengen mis
lukt. Ook een bezoek van en
kele Joegoslavische bisschop-
Soldaten in het Joegoslavische Nustar tuigen in bizarre omstandigheden een kerstboom op: de Ej™ KeAen'mi"^ We"
kerstballen hebben ze gehaald uit verlaten en vernielde huizen en de boom hoefden ze niet om te Kerken in r.eni
hakken; die was van stam geschoten door artillerievuur. foto: ar ln °enè"
Oorlogsboom
VV
Ds.W.van der Zee. FOTO: ANP
AMSTERDAM Secretaris
ds. W.R. van der Zee van de
Raad van Kerken verwacht
dat staatssecretaris Kosto van
justitie zeker niet op korte ter
mijn zal besluiten de Vietna
mese asielzoekers uit de ker
ken in het noorden van het
land te halen.
„Kosto heeft in een opwelling
gezegd dat hij zonodig met
hulp van de politie de asielzoe
kers uit kerken zal verwijde
ren. Zoiets zou met Kerstmis
in het vooruitzicht op de pu
blieke opinie een erg slechte
indruk maken".
Van der Zee heeft overigens
„groot begrip" voor Kosto.
„Hij zit klem". Het kerkasiel is
er dan ook niet op gericht het
beleid van de staatssecretaris
te doorkruisen, maar om een
„adempauze" te verkijgen
waarin een oplossing voor het
probleem van de Vietnamese
asielzoekers kan worden ge
zocht. De Raad van Kerken
Relikwie
teruggevonden
dankzij
zigeuners
Idoor
AART HEERING
ROME De onderkaak van
de Heilige Antonius, die op 10
oktober uit de Dom van Padua
werd gestolen en afgelopen
vrijdag in een schuur bij het
Romeinse vliegveld Leonardo
da Vinei werd teruggevonden,
stond op het punt om te wor
den verkocht aan een Colombi
aanse groothandelaar in cocai
ne. De terugkeer van het relik
wie is te danken aan een groep
zigeuners die de politie op het
spoor van de dieven heeft ge
zet.
De kaak en zijn reliekhouder
bleken te zijn gestolen door
plaatselijke gauwdieven die
grote problemen ondervonden
bij het plaatsen van het kostba
re, maar vrijwel onverkoopba
re kleinood. Toen de zigeuners
van Padua daarbij op de hoogte
kwamen van de verblijfplaats
van het relikwie, dat tijdens de
vruchteloze onderhandelingen
half Italië heeft doorgereisd,
besloten zij de politie in te lich
ten. Eenmaal op het spoor van
de bende bleek dat de georga
niseerde criminaliteit het gesto
len relikwie inmiddels had
overgenomen. Via haar inter
nationale contacten was al een
akkoord bereikt met de niet
nadergenoemde cocainehande-
laar die ondanks het beroep dat
hij uitoefent „zeer godsdien
stig" zou zijn. De carabinieri,
die verder het stilzwijgen be
waren over de geslaagde opera
tie, verwachten in de komende
dagen de rovers te kunnen ar
resteren.
Lutheranen: meer
bewegingsvrijheid
voor Palestijnen
GENEVE De Lutherse We-
reldfederatie heeft Israel ge
vraagd christelijke Palestijnen
tijdens de Kerstdagen een
vrije toegang tot de kerkdien
sten te garanderen.
In een brief aan de Israëlische
minister-president Shamir
pleit de LWF ervoor om met
de Kerst het uitgaansverbod
tijdelijk op te heffen. De chris
tenen in Ramallah en El Bireh
moeten in staat worden gesteld
hun godsdienst in vrijheid te
belijden, aldus de LWF.
Priesters mogen dan worden gerresteerd en gelovigen gepest, sommige elementen van het kerst
feest dringen door in China. Op de foto: nieuwsgierige aandacht voor opblaasbare kerstmannen in
een straat in Peking. FOTO: AP
Burgemeester
Bethlehem
maant tot
rust met Kerst
BETHLEHEM De
Palestijnse burgemeester
van Bethlehem heeft de
inwoners van de door Is
rael bezette westelijke
Jordaanoever opgeroepen
geen gehoor te. ge ven aan
een stakingsoproep voor
de dag dat Kerstavond
wordt gevierd.
Elias Freij, een christen die
deel uitmaakte van de Pale
stijnse delegatie bij de vredes
besprekingen in Madrid en
Washington, deed de oproep
na de verspreiding van een
pamflet waarin werd opgeroe
pen op 24 december winkels
en kantoren te sluiten.
In het schrijven werd gea
geerd tegen „de onderdruk
king onder Israëlische militai
re bezetting" en tegen „de pijn
en het lijden van Iraakse kin
deren" na de Golfoorlog.
LEIDSCHENDAM Ds.mr. J.
Haeck vertrekt met ingang van
1 januari 1992 als secretaris al
gemene zaken van de Neder
landse Hervormde Kerk. Dat
heeft het breed moderamen
(uitgebreid bestuur) van de
hervormde synode na overleg
met Haeck besloten.
Volgens een mededeling van
de Hervormde Kerk hebben
Haeck en het breed modera
men geconstateerd dat Haeck
„op grond van zijn visie op het
gevoerde inhoudelijke beleid,
alsmede op grond van zijn op
vatting ten aanzien van de
structuur van de organisatie
van de Nederlandse Hervorm
de Kerk, geen verantwoorde
lijkheid kan dragen voor het
veranderingsproces" waarin de
Hervormde Kerk zich bevindt.
In overleg met de raad van de
kerkelijke medewerkers en
Haeck zoekt het breed modera
men een passende functie voor
Haeck elders in de kerk.
Haeck (50), lid van de Gerefor
meerde Bond, werd in mei 1986
algemeen secretaris. Hij was
voordien 23 jaar werkzaam ge
weest bij de rijksbelastingen,
waar hij het bracht tot hoofd
inspectie van de directe belas
tingen in Baarn. In 1985 sloot
hij een rechtenstudie (fiscaal-
juridische studierichting) af aan
de Universiteit van Amster
dam. Haeck, die in 1973 over
stapte van de Gereformeerde
Gemeenten naar de Hervorm
de Kerk, was van 1977 tot 1981
lid van de hervormde synode.
De toenemende vervreemding
tussen het landelijk apparaat
van de Hervormde Kerk en de
plaatselijke gemeenten was
voor Haeck de belangrijkste re
den om ontheffing van zijn
functie te vragen. De druppel
die de emmer deed overlopen,
was het aannemen door het
breed moderamen van een be
leidsplan, dat is opgesteld na
inschakeling van een manage
mentbureau. Dit plan gaat uit
van versterking van het lande
lijk apparaat van de kerk om
haar functioneren te verbete
ren. Het centrale probleem is
volgens Haeck juist dat de
ambtsdragers in de plaatselijke
kerken niet goed opgewassen
zijn tegen de deskundigheid
van de landelijke functionaris-
Als voorbeeld van de ver
vreemding binnen de Her
vormde Kerk noemt Haeck het
conflict tussen de provinciale
kerkvergaderingen en de syno
de. De provincies eisen dat de
synode eerst aangeeft welke rol
zij aan de provincies toekent,
alvorens zij met het synodebe-
stuur willen praten. De vereni
ging van kerkvoogdijen, waar
bij de 'penningmeesters' van de
gemeenten zijn aangesloten,
Gevraagd wat hij het meest typerende element]'
van onze huidige tijd, noemde de protestantse denkel
Ricoeur onlangs het wegvallen van alle morele instelï
De allesbeheersende bron van moraal, zoals de kerker|
tijd waren, is weggevallen. Voor een deel betrokken c
stellingen, zien zij hun invloed tanen. Niet in vastlj
aan, maar in vernieuwing van die traditie zou daarop
scherwijs het antwoord gevonden moeten worden. Bij i
aan steun van hun officiële leidslieden, die vastgenagjl
ken aan hun onveranderlijke grondstellingen, zoeken»
moeizaam hun eigen weg. Maar de behoefte aan eerf
tinggevende moraal blijft zeer groot. Volgens Ricoeuij
enorme bloei van de alternatieve religie het duidelijki"
ken dat de officiële, gezuiverde religie niet goed
neert. Hier stoot Ricoeur dan ook op de paradox var
tijd. De normen zijn weggevallen, maar velen, met nai
wetenschappers, vragen ethici en theologen steeds val^
bruikbare normen.
DiT is op zich een hoopgevend teken. Er blijkt uit dati
zich wel degelijk verantwoordelijk willen voelen. V
woordelijk voor wat we de vergankelijkheid van ons b"W T 4
zouden kunnen noemen. Nog nooit zijn problemen (ff
van het milieu, de ongelijkheid van de inkomens op v
schaal, de grenzen van de toepassing van de medische
schap en de behoefte aan democratie om ons te b
tot deze vier kernterreinen zoveel bediscussieerd
Natuurlijk valt het niet moeilijk daar veel negatiefs
over te stellen. Normloosheid, chaos, hebzucht lijken
eerste gezicht te prevaleren. Het is, voordat men al
geneigd is de rekening aan anderen tè presenteren,
ook het gevolg van verstarde religie.
rn meisjes
1 OCH schuilen er en we zeggen het niet zonder sc e g0ede
omdat het zo vaak op zo'n pretentieuze wijze is gebe [je heel
in die christelijke traditie elementen die het verdiene a^en vo
voren gehaald te worden. Waarschijnlijk nergens wo j ze
menselijke persoon zo glorieus, voorbij alle starre com i£n 0p
heen, afgebeeld als in die traditie. Die traditie moet nacj ach
lectief worden toegepast. Vooral het nog niet zo verre lcjere 0
den heeft geleerd dat menigeen daardoor verminkt is. 0lgen
zich christen willen noemen, naar het beeld van Hem jng ^le
geboorte wij vannacht vieren, moeten die ruimte dan jjkhede
hun gedrag uitstralen. Alleen dan kunnen zij vandaag arbeids
nog overtuigen. Hun gemeenschappen kunnen bewijs
het zin heeft zich te wortelen. Maar dan zullen die men
die gemeenschappen het moeten doen. Zij moeten
staat van volwassenheid hebben bereikt, dat anderenan SOCja
nieuwsgierig worden. 0den aa
haag -
neisjes
heeft Kosto vorige week ge
vraagd de gedwongen uitzet
tingen van de Vietnamezen
met vier weken uit te stellen.
Van der Zee is blij dat kerken
zich zozeer met vluchtelingen
voelen dat zij onder bepaalde
omstandigheden uitgeproce
deerde asielzoekers in een
kerk opnemen. Maar hij is er
allerminst voor dat er een
wettelijke regeling voor ker
kasiel komt. „Dat past niet
meer in onze tijd".
PEKING Bisschop Paul Li Zhenrong van Cangzhou
in de provincie Hebei in het noordoosten van China is
11 december jongstleden in het ziekenhuis van Tianjin
gearresteerd, zo is nu pas uit religieuze kringen verno-
Zhenrong (72), aangesloten bij de ondergrondse Rooms-Katho-
lieke Kerk in China, onderging een week voor zijn arrestatie
een operatie wegens maagkanker. Ook de chirurg, diens vrouw,
een priesterstudent en een katholiek echtpaar dat de bisschop
voor zijn opname in het ziekenhuis huisvesting had geboden,
zijn aangehouden.
Zhenrong werd vorig jaar ook gearresteerd, maar kort daarna
vrijgelaten. Talrijke priesters en bisschoppen van de onder
grondse Rooms-Katholieke Kerk zitten gevangen. De onder
drukking schijnt bijzonder sterk te zijn in de provincie Hebei,
waar tamelijk veel katholieken wonen.
Bus
De Chinese autoriteiten proberen volgens de rooms-katholieken
te voorkomen dat veel mensen deelnemen aan de eucharistie
vieringen met Kerstmis. In Peking is de traditionele nachtmis
vervroegd van 23.30 uur naar 18.30 uur. Als reden gaven de au
toriteiten dat de gelovigen dan nog de bus terug naar huis kun
nen nemen.
Het gemeentebestuur van Guangzhou gaf de kerken begin deze
maand opdracht het aantal vieringen met Kerstmis beperkt te
houden. Katholieken mogen alleen bijeenkomen in de gebou
wen die voor hen zijn gereserveerd, en niet-gelovigen werden
ontmoedigd om uit nieuwsgierigheid naar de mis te gaan.
RODE KRlr
DEN HAAG GIRO 6b
eist al jaren zonder veel resul
taat een plan voor bezuinigin
gen op het landelijk apparaat.
„Om eerlijk te blijven tegen
over de kerk en tegenover mij
zelf" heeft Haeck om een ande
re functie binnen de kerk ge
vraagd. Het Samen-op-Weg-
proces, waarbij hij grote aarze
lingen heeft, heeft geen rol ge
speeld.
Volgens voorzitter G.H. van de
Graaf van de hervormde syno
de was Haeck niet in zijn hui
dige functie te handhaven, om
dat hij als secretaris algemene
zaken een centrale rol zou spe
len in de uitvoering van het
beleidsplan.
Van de Graaf sluit niet uit dat
Haeck voorlopig geen opvolger
krijgt. Hij acht de kans groot
dat een van de huidige functio
narissen tijdelijk wordt belast
met de functie van secretaris
algemene zaken.
Uitgave:
Kantoor
Telefoon
Postadres:
Westerpers bv (maakt deel uit
Apothekersdijk 34, Leiden.
071 - 122 244
071 - 134 941
Postbus 112300 AA Leiden.
Sijthoff Pers bv)
pAAG
lederlar
veek.
de V
[gen op i
pochten
file,
Ir slechts
[er voor
00t- I V
er 40
Stadsredactie Leiden (tel. 071 -144 046 of 071 -144 047): R. Kleijn (chef), Mop de w
drs. J. van Zeijl. L maanc;
Omgeving Leiden (tel. 071 -144 048) K van Herpen (chef). F. Buurman, biensen
drs. R. Koldenhof, M. Kroft. T. Pieters [rij gene
Sport Leiden e.o. (tel 071 - 144 049): K. van Kesteren.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon 070-3190 933.
Telefax: 070-3906 717
Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J Timmers.
Chef-redacteur: G.-J. Onvlee.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 80
economie (tel: 070-_3190 815) De he
fws en
op de
Sport algemeen (tel. 070 - 3190 826): F. Werkman (chef), P. Alleblas, D Dijkfelft is
D. Kiers, R. Langeveld, drs. H.-F. Ruijl. 'Lje zon
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B Jansma, H. Plet j- weet
voor Ti
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs. P van Velthoven nisteries
Foto (tel. 070 - 3190 838) M Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse I op hal
Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch. Bels (chef), A de Bruijn, W Diekstra, L. ThgJftV
Den H
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;!grootste
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie.lerland,
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederflpens d'1
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs K Swiers. M \f xpM1-,
Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R. in "t Hout (chef)1
leveld, D. Hofland, P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees foduktie
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus; geslotï
AHeei
R. Hasselerharm (Johannesburg), T Heard (Kaapstad), drs. A. Heering (RPt geen
B. van Huët (Parijs), M. de Koninck (Washington), H Kuitert (Nieuw Delhi)cavond(
F. Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs. R. Vunderink (Mos%nflflL.tp
n Wijland (Belgrad UdclK-LC:
Binnen- en buitenland, financiën e
A van Rijn (chef), W Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A
E. Huisman, H. Jansen, drs. J van Leeuwen - Voorbij. R de Roo, drs. K Vet
van 08 30 tot 17.00 uur. jjj
Nabezorging I
Telefoon: 071 -122 248 op ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 uur, op za. van 1fcj
15.00 uur. r
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand 27,00
per kwartaal 79,80
per jaar 312,65 P
Bij betaling per acceptgirokaart:
per maand 28,20
per kwartaal 82,80
per jaar 318,65
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902'
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
