Pk Europees Parlement Ede grote verliezer Gorbatsjov is voor alle kanten blok aan het been BUITENLAND IE EG-waarnemers: erkenning Kroatië leidt tot verheviging van de oorlog Straffe drinkers KAPITEIN ROB DE SCHAT VAN OPA LARSEN a 4Ccidóc6oivumt Lubbers: Parlementaire controle Europese zaken niet altijd mogelijk Eu- EPU) afge eft de andse velen nder- lende bbers DONDERDAG 12 DECEMBER 1991 (Vervolg van de voorpagina) )EN HAAG Premier Lubbers erkent (j dat voorafgaande parlementaire controle 9 op een aantal nieuwe Europese terrei- ien, bijvoorbeeld politie en justitie, on- nogelijk is. let Europees Parlement is niet bevoegd en de \veede Kamer zal een Nederlandse minister begin jieen kunnen wegsturen, „nadat het kalf is brede verdronken". Volgens de premier is dat echter poli-, ,een wezenlijk andere verhouding dan er in lederland bestaat tussen regering en parle ment. Bolkestein ver het tot waardoor leer positief waren VVD- fn D66-leider Van Mierlo gisteren tand komen van de monetaire uni er vanaf 1999 in de EG nog maar één munt, de ecu, zal zijn. Bolkestein was opgelucht over het schrappen van het woord 'federatie' uit de ver dragsteksten, waardoor er volgens de VVD al thans voorlopig geen sprake meer kan zijn van het ontstaan van een Verenigde Staten van Eu ropa. D66 betreurt juist, evenals de PvdA en het CDA, dat vooral Groot-Brittannië dit stre ven ernstig heeft bemoeilijkt. Van de grote fracties was het CDA het vriende lijkst voor de bewindslieden achter de rege ringstafel: premier Lubbers, minister Kok van financiën en (de jarige) minister Van den Broek van buitenlandse zaken. Fractieleider Brinkman begon zijn redevoering met het aan bieden van gelukwensen aan het drietal dat de conferentie in Maastricht had voorgezeten. „Geen voorzitter kan meer doen dan de voor- gezetenen toelaten", aldus de CDA-v Hij meent dat 'Maastricht' ondanks alles de vrede en de welvaart in Europa flink zal bevor deren. Wel twijfelde Brinkman aan de verzekering van minister Kok dat het akkoord van Maas tricht de Nederlanders geen geld zal kosten. De christen-democraat wees op het nieuwe fonds voor de arme zuidelijke landen, waar de noor delijke lidstaten flink voor zullen moeten beta len. En ook is er de verplichting voor ons land, wil het tot de monetaire unie worden toegelaten, om de staatsschuld in hoog tempo verder te verkleinen. Alles bij elkaar zal het Brinkman niet verbazen als er ook na deze kabinetsperio de, vanaf 1994 dus, weer forse bezuiningsmaat- regelen genomen moeten worden. Oekraïne wil vervolging Gorbatsjov om Tsjernobyl' KIEV Sovjet-president Michail Gorba tsjov moet gerechtelijk worden vervolgd, omdat hij informatie over de ernst en om vang van de kernramp in 1986 in het Oek raïnse Tsjernobyl achterhield. Dit hebben Oekraïnse parlementariërs gis teren geëist. Na een bijeenkomst van een speciale parlementscommissie werden de namen van achttien Oekraïnse en federale leiders genoemd die eraan zouden hebben bijgedragen dat ramp in de doofpot werd gestopt. „We zouden in een onafhankelijk Oekraïne vergevingsgezind van start willen gaan. Maar onze hele geschiedenis is er een van vergevingsgezindheid met als resultaat ar moede en misère", Javorivski. til bij garti- STRAATSBURG De rote verliezer van Maas- richt is het Europees Par ement. Vandaag likken Europarlementariërs lun wonden in aanwezig- ïeid van premier Lub- iers. Hij legt verantwoor ding af voor het feit dat le regeringsleiders afgelo- ien dagen het parlement ■aarschijnlijk niet eens sprake hebben ge tracht. Indanks het dreigement van oorzitter Baron Crespo van ft Europees Parlement het koord te zullen afkeuren zal :t parlement vandaag een ïnotie van die strekking niet lanvaarden. 'ilosoferend op een tafel in de oyer van het gebouw erkent Nederlandse socialistische elegatieleider Eisso Woltjer de keuze van het parle- t zich beweegt tussen een lolle verklaring of loze woede, let als zijn fractie kiest hij rschijnlijk voor de lege rerklaring. Het Europees Par- heeft geëist dat er een ociaal Europees beleid moest 'omen. evenals uitbreiding an de bevoegdheden van het luropees Parlement. Maar elfs de meest hartstochtelijke lanhanger van premier Lub- zijn partijgenoot Jean - Penders, is teleurgesteld. „Het ociaal beleid is een drama en ntbreiding van onze bevoegd- leden is niet aan de orde", al- Jus de christen-democraat die gooi doet naar het voorzit terschap van zijn fractie. /ier belangrijkste ter- /an het Europees be leid hebben de Europarlemen- 'oor de eerstkomende vijf jaar geen enkele invloed Noch op het gebied van andbouw en buitenlands be leid, noch op het terrein van de sociale wetgeving en het in dustriebeleid heeft het Euro pees Parlement serieuze be voegdheden gekregen. Piet Dankert, oud-parlementsvoor- Europese zaken, deed gisteren in de wandelgangen weliswaar een dappere poging zijn geest verwanten vrolijker te stem men, maar de socialisten voe len zich in wezen bedrogen. Aan de ene kant hebben ze geen enkele toezegging gekre gen van de regeringsleiders en aan de andere kant heeft het afkeuren van de bereikte poli tieke en monetaire unie geen enkele zin. Pijnlijk detail Het Europees Parlement is met name verbolgen over het feit dat belangrijke terreinen van het EG-beleid zich ont trekken aan iedere democrati sche controle. Te denken valt aan de landbouw en de we reldhandel. Daarover kan de Europese raad van regerings leiders bij meerderheid een besluit nemen zonder terugge floten te kunnen worden door de nationale parlementen of het Europees Parlement. Vol gens Dankert heeft het parle ment ook nieuwe bevoegdhe den gekregen, maar die gaan niet gelijk op met de nieuwe bevoegdheden van de Europe se regeringsleiders. Alleen op het gebied van milieu, gezond heidszorg, cultuur, onderwijs en de infrastructuur krijgt het parlement het veto-recht. Maar dat deze mogelijkheid wordt onthouden bij het land bouwbeleid is voor de Euro parlementariërs een pijnlijk detail aangezien de landbouw het vlaggeschip van de Euro pese Gemeenschap vormt. Premier Lubbers krijgt van daag van de christen-democra tische EVP wel een pluim op zijn hoed, vanwege de vorde ringen. Maar zelfs deze partij gangers van de voorzitter van de Europese Raad spreken vandaag in een resolutie hun „ernstige bezorgdheid uit over de vertraging op het gebied van de sociale samenhang". Overigens reppen de christen democraten met geen woord over het gebrek aan democra tische controle dat de rege ringsleiders in Maastricht heb ben gecreëerd, zodat de resolu tie niet op steun mag rekenen van de meerderheid van het Europees Parlement. Zelfs over de vorm waarin het par lement zijn teleurstelling wil verwoorden bestaat geen over eenstemming. De liberalen dreigen uit kwaadheid met de uitkomsten van Maastricht de komst van Zweden en Oosten rijk in de Europese Gemeen schap tegen te houden, maar ook dat zal, gezien de econo mische belangen, een loos dreigement blijken te zijn. Osijek worden met ambulances naar een ander ziekenhuis gebracht, dicht bij de grens met ZAGREB Waarnemers van de Europese Gemeen schap in Joegoslavië heb ben gisteren gezegd dat internationale erkenning van Kroatië zou kunnen leiden tot verheviging van het conflict en uitbreiding van de strijd naar de repu bliek Bosnië-Hercegovina. Ed Koestal, de "^Nederlandse de EG- De republieken die zich heb- i Zagreb, ben afgescheiden zijn nog door jou meer geen enkel groot land erkend, slachtoffers en^vluchtelingen Maar Duitsland heeft aange- T"-"- kondigd daar rond de kerst toe over te gaan en volgens Kroa tië zullen een tiental landen woordvoerder van waarnemersteams „Het gevolg kunnen zijn. Wij neigen naar tamelijk pessimistisch te ziin". De EG-ministers van erkenning Servië. Kroatië en de naburige republiek Slo- hoopt dat het na erkenning venië, die zich op 25 juni onaf- hankelijk hebben verklaard. sinds het begin van de gevech ten ongeveer eenderde van zijn grondgebied verloren. Op het slagveld werden gisteren zware gevechten gemeld rond steden in het oosten van Kroa tië. De wapenstilstand aan de Adriatische kust leek te hou den, zelfs rond de nog altijd belegerde havenstad Dubro- vnik. De premier van Servië, Dragutin Zelenovic, trad giste ren af. door ROGER SIMONS LONDEN Voor miljoenen Britten is Kerstmis geen echt feest als ze zich die dag geen ferm stuk in de kraag mogen drinken. Om dus de kerst te kunnen vieren zoals het hoort, leggen zij al een hele tijd van tevoren een uitgebreide voorraad 'booze' aan. Om redenen van economische aard bestaat deze verzameling drinkbaar vocht hoofdzakelijk uit wijn en bier. Omdat gerstenat en gegist druivesap in Groot- Brittannië een stuk duurder zijn dan aan de overkant van het Kanaal, maken letterlijk duizenden Britten nu elk weekend e naar de Franse kustplaats Calais. Die c 'de kortste route naar Europa'; in de stille tijd kost hij maar enkele pondjes. De goede burgers van Calais kennen hun Engelse pappenheimers. Elke supermarkt van dit stadje stalt op haar planken speciaal voor de Britten schier eindeloze voorraden bier en wijn uit. Deze zelfbedieningszaken zijn het hele weekend open: zij adverteren tot in Noord-Engeland toe. De Britten komen in touringcars, vaak van heel ver, met hun zakken vol geld en hun verstand alleen afgestemd op 'booze'. Iedereen die de Britse bodem betreedt, mag vijftig liter bier meebrengen. De Engelse dagjesmensen berekenen dus van tevoren heel precies hoeveel flesjes zij zich kunnen aanschaffen in Frankrijk voor import in het Verenigd Koninkrijk. Karretjes vol worden geladen in de bagageruimten van de touringcars. Als er niets meer bij kan, moeten ook alle bagagerekken eraan geloven. Elke beschikbare ruimte wordt gevuld met Belgische en Franse 'booze'. De douaniers in Dover zijn dit soort import uit Frankrijk helemaal gewend. Vooral in de kersttijd kijken zij niet op een dozijn flesjes meer of minder. De problemen beginnen pas in het graafschap Kent waar inspecteurs van het ministerie van verkeer zich op de weg naar Londen in een hinderlaag leggen. Alle buschauffeurs worden daar beleefd maar dringend verzocht te stoppen. Daarna wordt hun vehikel zorgvuldig gewogen. Vijftig liter bier per passagier is niet niks; de meeste uit Frankrijk terugkerende touringcars worden dan ook veel te zwaar bevonden. Onlangs was dit ook weer het geval met niet minder dan tachtig bussen vol Engelse 'shoppers'. Iedere bus was zwaar overbelast. Voor een van deze vehikels bedroeg de overbelasting ruim vijf ton. Chauffeurs en reizigers werden gedwongen zeventien ton bier te lossen; pas dan zouden de touringcars verder mogen. Maar de dranklustige dagjesmensen waren niet van plan hun kostbare Belgische bier zo maar prijs te geven. Een slimmerd kwam op het idee naar een naburige boederij te snellen om daar te informeren of er misschien plaats was in de schuur. Landbouwer Vaughan Howland (53), waarschijnlijk zelf een dorstig mens, stelde zijn pakhuis ter beschikking. „Ik had nog nooit zoveel Belgisch bier bij elkaar gezienzei Vaughan. „Ze reden de bussen op mijn erf en begonnen te lossen. Het nam ruim vijf uur in beslag". Sommige dagjes-'boozers' uit het noorden weigerden hun kostbare bier toe te vertrouwen aan de goede zorgen van boer Howland of de politie van Kent en deponeerden hun vracht netjes op de berm van de weg. Hun touringcar vertrok na achterlating van drie stoere knapen, die het bier zouden bewaken. Het bier aan de kant van de weg en in het pakhuis van boer Howland werd in het holst van de nacht opgehaald door een drietal vrachtwagens. Het wordt weer een zatte kerst in Noord-Engeland. Idoor Nu heeft Gorbatsjov, in plaats MARK ALMONDvan blijk te geven van een doortastender visie, weinig OXFORD Michail Gor- meer te zeêgen dan dat verde- UAh uko Micnau uor re afwijzing van zijn ideeén zal batsjovs langzame doods- leiden tot wereldwijde chaos, strijd van de afgelopen De enige mensen die nog naar maanden had niet in hem luisteren bevinden zich scherper contrast kunnen in het buitenland. Thuis - in staan met de eerste vijf een ataat die volgens hem nog u steeds bestaat - vindt Gorba- jaar van zijn bewind, toen tejov hoor meer v00r hij de wereld met doortas- zijn standpunt, tende gebaren en drama tische acties versteld deed staan en tientallen jaren Na de tu van Sovjet-politiek her- riep. munistische partij bleef betui gen. Voor het gewone volk vertegenwoordigde Gorbatsjov als secretaris-generaal van de almachtige communistische partij alles wat er verkeerd was in hun leven. De glasnost was bedoeld om de inwoners van de Sovjetunie in staat te stellen hun steun voor het sy- De paradox van Gorbatsjov als de zogenaamde hervormer van het systeem die uiteindelijk het voortbestaan ervan onder mijnde, is dat hij nooit een cy nicus is geweest. In tegenstel ling tot zijn geslepen oude baas, Leonid Breznjev, lijkt hij er nooit aan getwijfeld te heb ben dat er grote loyaliteit steem te tonen; zij zouden de steun bestond voor de Sovjet- en de communistische verbeterin- Hoezeer hij de Sovjetunie ook gen te geven 1 gen. In de praktijk bleek de glasnost de sluizen open te zet ten voor zeventig jaar opge kropte oppositie, ding en walging. daadwerkelijk demo cratisch fundament wilde plaatsen, hij kon er zichzelf nooit toe brengen de 'leidende rol' van de communistische partij los te laten. Voor hem was het doel van de democra tisering dat de mensen het uit vrije wil met hem eens zouden moeten worden. Het contrast tussen de retoriek van de hervormingen en de realiteit was pijnlijk duidelijk voor de burgers in de steeds langer wordende rijen. Sovjet leiders zijn nooit populair ge weest, maar respect en zeker angst waren van essentieel be lang voor hun autoriteit. De economie gleed af in chaos en de voorheen bombastische sta tistieken werden vervangen door oproepen van Gorbatsjov om toch vooral harder te wer- In de zomer van 1991 was Gorbatsjov voor alle kanten een blok aan het been gewor den. De conservatieven door wie hij zichzelf eind 1990 had omringd zagen het feit dat hij niet bereid was meedogenloos in te grijpen als obstakel voor de 'normalisering' van het Sovjet-leven. Voor zijn vroege re bondgenoten, zoals Edouard Sjevardnadze, was het feit dat hij de tegenstanders van ver anderingen nog steeds be schermde onaanvaardbaar. (c) The Times, Londen „Mogelijk binnen vijf jaar aids-vaccin" PARIJS Luc Montagnier, de directeur van het Parijse Pas teur Instituut en ontdekker van het HIV-virus, verwacht dat er binnen vijf jaar een aids-vaccin op de markt komt. Montagnier deed zijn uitlatingen in het Duitse tijdschrift Stern. Hij zei dat het vaccin geproduceerd zal worden uit het deel van het virus dat de ziekte niet verspreidt. Het bewuste deel bevat geen genetische informatie, maar wa pent wel het immuunsysteem tegen gelijkaardige indringers. Montagnier zei dat het vaccin mogelijk geen totale oplossing biedt voor Afrika, waar het aids-virus zich in allerlei voordoet. Kennedy krijgt voordeel van de twijfel (vervolg van de voorpagina) Idoor MARC DE KONINCK WASHINGTON De familie Kennedy heeft naar schatting miljoen dollar uitgetrok- de QN1018 - De Chinese jonk heeft koers gezet naar het paradijsei- 'and van Kees Touw en uiteraard zijn de Chinezen hem uiterst dankbaar voor hetgeen hij voor hen heeft gedaan. „Wij willen proberen zo spoedig mogelijk passage te vinden naar Europa", zegt kapitein Barker tegen de Chinese kapiteitn. Ja, dat is moei- HJk... Maar dan doet de Chinees een koninklijk aanbod. Kapitein Barker kan de jonk van hem krijgen, zodra zij het eiland hebben bereikt. De stemming aan boord is opperbest, want ofschoon zij dagen geleden aan de horizon even een schip menen te hebben gezien, dat op de „Zephir" leek, het Japanse roversschip is niet weer opgedoken. Na twintig dagen zeilen bereiken zij het eiland en Kees Touw loodst de jonk de baai binnen. Uit het Westen nadert dan echter tevens de „Zephir", voor de bemanning van de jonk onzichtbaar in de stralen van de ondergaande zon. 31-jarige 'neef Willy'. Advocaat Roy Black had de beschikking over een team van zes topjuristen en een aan tal andere specialisten, tot een meteoroloog toe die de weers omstandigheden op de avond van de beweerde verkrachting in het voordeel van de be schuldigde kon uitleggen. Achteraf is al die deskundig heid mogelijk overbodig ge weest. Het proces kwam in principe neer op 'zijn woord tegen het hare'. De uitspraak heeft eens temeer aangetoond dat het vrijwel onmogelijk is beweerde verkrachting te be wijzen als geen directe getui gen aanwezig zijn geweest en als geen sprake is van duidelij ke verwondingen bij de be- schuldigster. Een zichtbaar opgeluchte William Kennedy Smith nadat hij gisteren door de zes-koppige jury werd vrijgesproken van verkrachting. B foto: ap 'zichzelf in de ogen wil kun nen kijken'. Veel kritiek is er op openbaar aanklaagster Moira Lasch, die het met haar gebrekkige op treden de verdediging extra gemakkelijk zou hebben ge maakt. Lasch ondervroeg de verdachte soms op agressieve met insinuerende vragen. Die beschuldigster, de 30-jari- ge Patricia Bowman, heeft tij dens het proces een mogelijk nog overtuigender indruk ge maakt dan de ontkennende William Kennedy Smith. Maar de jury is gehouden tot vrij spraak als er geen hard bewijs is en zodra er sprake is van 'redelijke twijfel' over wie de waarheid spreekt. Dat voor deel van de twijfel kon daar om moeilijk anders dan ten bate van de beschuldigde uit pakken. De moeder van Patricia Bow man verklaarde gisteren na de uitspraak dat haar dochter 'door een hel is gegaan' omdat ze een verkrachter met een beroemde naam heeft durven aanklagen, maar dat ze geen spijt heeft omdat ze de waar heid heeft willen vertellen en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 5