Pk
Europees
Parlement
Ede grote
verliezer
Gorbatsjov is voor alle kanten blok aan het been
BUITENLAND
IE
EG-waarnemers: erkenning Kroatië
leidt tot verheviging van de oorlog
Straffe
drinkers
KAPITEIN ROB
DE SCHAT VAN OPA LARSEN
a 4Ccidóc6oivumt
Lubbers: Parlementaire controle Europese zaken niet altijd mogelijk
Eu-
EPU)
afge
eft de
andse
velen
nder-
lende
bbers
DONDERDAG 12 DECEMBER 1991
(Vervolg van de voorpagina)
)EN HAAG Premier Lubbers erkent
(j dat voorafgaande parlementaire controle
9 op een aantal nieuwe Europese terrei-
ien, bijvoorbeeld politie en justitie, on-
nogelijk is.
let Europees Parlement is niet bevoegd en de
\veede Kamer zal een Nederlandse minister
begin jieen kunnen wegsturen, „nadat het kalf is
brede verdronken". Volgens de premier is dat echter
poli-, ,een wezenlijk andere verhouding dan er in
lederland bestaat tussen regering en parle
ment.
Bolkestein
ver het tot
waardoor
leer positief waren VVD-
fn D66-leider Van Mierlo gisteren
tand komen van de monetaire uni
er vanaf 1999 in de EG nog maar één munt, de
ecu, zal zijn. Bolkestein was opgelucht over het
schrappen van het woord 'federatie' uit de ver
dragsteksten, waardoor er volgens de VVD al
thans voorlopig geen sprake meer kan zijn van
het ontstaan van een Verenigde Staten van Eu
ropa. D66 betreurt juist, evenals de PvdA en
het CDA, dat vooral Groot-Brittannië dit stre
ven ernstig heeft bemoeilijkt.
Van de grote fracties was het CDA het vriende
lijkst voor de bewindslieden achter de rege
ringstafel: premier Lubbers, minister Kok van
financiën en (de jarige) minister Van den
Broek van buitenlandse zaken. Fractieleider
Brinkman begon zijn redevoering met het aan
bieden van gelukwensen aan het drietal dat de
conferentie in Maastricht had voorgezeten.
„Geen voorzitter kan meer doen dan de voor-
gezetenen toelaten", aldus de CDA-v
Hij meent dat 'Maastricht' ondanks alles de
vrede en de welvaart in Europa flink zal bevor
deren.
Wel twijfelde Brinkman aan de verzekering
van minister Kok dat het akkoord van Maas
tricht de Nederlanders geen geld zal kosten. De
christen-democraat wees op het nieuwe fonds
voor de arme zuidelijke landen, waar de noor
delijke lidstaten flink voor zullen moeten beta
len.
En ook is er de verplichting voor ons land, wil
het tot de monetaire unie worden toegelaten,
om de staatsschuld in hoog tempo verder te
verkleinen. Alles bij elkaar zal het Brinkman
niet verbazen als er ook na deze kabinetsperio
de, vanaf 1994 dus, weer forse bezuiningsmaat-
regelen genomen moeten worden.
Oekraïne wil vervolging
Gorbatsjov om Tsjernobyl'
KIEV Sovjet-president Michail Gorba
tsjov moet gerechtelijk worden vervolgd,
omdat hij informatie over de ernst en om
vang van de kernramp in 1986 in het Oek
raïnse Tsjernobyl achterhield.
Dit hebben Oekraïnse parlementariërs gis
teren geëist. Na een bijeenkomst van een
speciale parlementscommissie werden de
namen van achttien Oekraïnse en federale
leiders genoemd die eraan zouden hebben
bijgedragen dat ramp in de doofpot werd
gestopt.
„We zouden in een onafhankelijk Oekraïne
vergevingsgezind van start willen gaan.
Maar onze hele geschiedenis is er een van
vergevingsgezindheid met als resultaat ar
moede en misère",
Javorivski.
til bij
garti-
STRAATSBURG De
rote verliezer van Maas-
richt is het Europees Par
ement. Vandaag likken
Europarlementariërs
lun wonden in aanwezig-
ïeid van premier Lub-
iers. Hij legt verantwoor
ding af voor het feit dat
le regeringsleiders afgelo-
ien dagen het parlement
■aarschijnlijk niet eens
sprake hebben ge
tracht.
Indanks het dreigement van
oorzitter Baron Crespo van
ft Europees Parlement het
koord te zullen afkeuren zal
:t parlement vandaag een
ïnotie van die strekking niet
lanvaarden.
'ilosoferend op een tafel in de
oyer van het gebouw erkent
Nederlandse socialistische
elegatieleider Eisso Woltjer
de keuze van het parle-
t zich beweegt tussen een
lolle verklaring of loze woede,
let als zijn fractie kiest hij
rschijnlijk voor de lege
rerklaring. Het Europees Par-
heeft geëist dat er een
ociaal Europees beleid moest
'omen. evenals uitbreiding
an de bevoegdheden van het
luropees Parlement. Maar
elfs de meest hartstochtelijke
lanhanger van premier Lub-
zijn partijgenoot Jean
- Penders, is teleurgesteld. „Het
ociaal beleid is een drama en
ntbreiding van onze bevoegd-
leden is niet aan de orde", al-
Jus de christen-democraat die
gooi doet naar het voorzit
terschap van zijn fractie.
/ier belangrijkste ter-
/an het Europees be
leid hebben de Europarlemen-
'oor de eerstkomende
vijf jaar geen enkele invloed
Noch op het gebied van
andbouw en buitenlands be
leid, noch op het terrein van
de sociale wetgeving en het in
dustriebeleid heeft het Euro
pees Parlement serieuze be
voegdheden gekregen. Piet
Dankert, oud-parlementsvoor-
Europese zaken, deed gisteren
in de wandelgangen weliswaar
een dappere poging zijn geest
verwanten vrolijker te stem
men, maar de socialisten voe
len zich in wezen bedrogen.
Aan de ene kant hebben ze
geen enkele toezegging gekre
gen van de regeringsleiders en
aan de andere kant heeft het
afkeuren van de bereikte poli
tieke en monetaire unie geen
enkele zin.
Pijnlijk detail
Het Europees Parlement is
met name verbolgen over het
feit dat belangrijke terreinen
van het EG-beleid zich ont
trekken aan iedere democrati
sche controle. Te denken valt
aan de landbouw en de we
reldhandel. Daarover kan de
Europese raad van regerings
leiders bij meerderheid een
besluit nemen zonder terugge
floten te kunnen worden door
de nationale parlementen of
het Europees Parlement. Vol
gens Dankert heeft het parle
ment ook nieuwe bevoegdhe
den gekregen, maar die gaan
niet gelijk op met de nieuwe
bevoegdheden van de Europe
se regeringsleiders. Alleen op
het gebied van milieu, gezond
heidszorg, cultuur, onderwijs
en de infrastructuur krijgt het
parlement het veto-recht.
Maar dat deze mogelijkheid
wordt onthouden bij het land
bouwbeleid is voor de Euro
parlementariërs een pijnlijk
detail aangezien de landbouw
het vlaggeschip van de Euro
pese Gemeenschap vormt.
Premier Lubbers krijgt van
daag van de christen-democra
tische EVP wel een pluim op
zijn hoed, vanwege de vorde
ringen. Maar zelfs deze partij
gangers van de voorzitter van
de Europese Raad spreken
vandaag in een resolutie hun
„ernstige bezorgdheid uit over
de vertraging op het gebied
van de sociale samenhang".
Overigens reppen de christen
democraten met geen woord
over het gebrek aan democra
tische controle dat de rege
ringsleiders in Maastricht heb
ben gecreëerd, zodat de resolu
tie niet op steun mag rekenen
van de meerderheid van het
Europees Parlement. Zelfs
over de vorm waarin het par
lement zijn teleurstelling wil
verwoorden bestaat geen over
eenstemming. De liberalen
dreigen uit kwaadheid met de
uitkomsten van Maastricht de
komst van Zweden en Oosten
rijk in de Europese Gemeen
schap tegen te houden, maar
ook dat zal, gezien de econo
mische belangen, een loos
dreigement blijken te zijn.
Osijek worden met ambulances naar een ander ziekenhuis gebracht, dicht bij de grens met
ZAGREB Waarnemers
van de Europese Gemeen
schap in Joegoslavië heb
ben gisteren gezegd dat
internationale erkenning
van Kroatië zou kunnen
leiden tot verheviging van
het conflict en uitbreiding
van de strijd naar de repu
bliek Bosnië-Hercegovina.
Ed Koestal, de "^Nederlandse
de EG- De republieken die zich heb-
i Zagreb, ben afgescheiden zijn nog door
jou meer geen enkel groot land erkend,
slachtoffers en^vluchtelingen Maar Duitsland heeft aange-
T"-"- kondigd daar rond de kerst toe
over te gaan en volgens Kroa
tië zullen een tiental landen
woordvoerder van
waarnemersteams
„Het gevolg
kunnen zijn. Wij neigen
naar tamelijk pessimistisch te
ziin". De EG-ministers van
erkenning
Servië. Kroatië
en de naburige republiek Slo- hoopt dat het na erkenning
venië, die zich op 25 juni onaf-
hankelijk hebben verklaard.
sinds het begin van de gevech
ten ongeveer eenderde van
zijn grondgebied verloren. Op
het slagveld werden gisteren
zware gevechten gemeld rond
steden in het oosten van Kroa
tië. De wapenstilstand aan de
Adriatische kust leek te hou
den, zelfs rond de nog altijd
belegerde havenstad Dubro-
vnik. De premier van Servië,
Dragutin Zelenovic, trad giste
ren af.
door ROGER SIMONS
LONDEN Voor miljoenen Britten is Kerstmis
geen echt feest als ze zich die dag geen ferm stuk
in de kraag mogen drinken. Om dus de kerst te
kunnen vieren zoals het hoort, leggen zij al een
hele tijd van tevoren een uitgebreide voorraad
'booze' aan. Om redenen van economische aard
bestaat deze verzameling drinkbaar vocht
hoofdzakelijk uit wijn en bier.
Omdat gerstenat en gegist druivesap in Groot-
Brittannië een stuk duurder zijn dan aan de
overkant van het Kanaal, maken letterlijk
duizenden Britten nu elk weekend e
naar de Franse kustplaats Calais. Die c
'de kortste route naar Europa'; in de stille tijd kost
hij maar enkele pondjes. De goede burgers van
Calais kennen hun Engelse pappenheimers.
Elke supermarkt van dit stadje stalt op haar
planken speciaal voor de Britten schier eindeloze
voorraden bier en wijn uit. Deze
zelfbedieningszaken zijn het hele weekend open:
zij adverteren tot in Noord-Engeland toe. De
Britten komen in touringcars, vaak van heel ver,
met hun zakken vol geld en hun verstand alleen
afgestemd op 'booze'.
Iedereen die de Britse bodem betreedt, mag vijftig
liter bier meebrengen. De Engelse dagjesmensen
berekenen dus van tevoren heel precies hoeveel
flesjes zij zich kunnen aanschaffen in Frankrijk
voor import in het Verenigd Koninkrijk.
Karretjes vol worden geladen in de bagageruimten
van de touringcars. Als er niets meer bij kan,
moeten ook alle bagagerekken eraan geloven. Elke
beschikbare ruimte wordt gevuld met Belgische en
Franse 'booze'.
De douaniers in Dover zijn dit soort import uit
Frankrijk helemaal gewend. Vooral in de kersttijd
kijken zij niet op een dozijn flesjes meer of minder.
De problemen beginnen pas in het graafschap
Kent waar inspecteurs van het ministerie van
verkeer zich op de weg naar Londen in een
hinderlaag leggen. Alle buschauffeurs worden daar
beleefd maar dringend verzocht te stoppen.
Daarna wordt hun vehikel zorgvuldig gewogen.
Vijftig liter bier per passagier is niet niks; de
meeste uit Frankrijk terugkerende touringcars
worden dan ook veel te zwaar bevonden.
Onlangs was dit ook weer het geval met niet
minder dan tachtig bussen vol Engelse 'shoppers'.
Iedere bus was zwaar overbelast. Voor een van
deze vehikels bedroeg de overbelasting ruim vijf
ton. Chauffeurs en reizigers werden gedwongen
zeventien ton bier te lossen; pas dan zouden de
touringcars verder mogen.
Maar de dranklustige dagjesmensen waren niet
van plan hun kostbare Belgische bier zo maar prijs
te geven. Een slimmerd kwam op het idee naar
een naburige boederij te snellen om daar te
informeren of er misschien plaats was in de
schuur. Landbouwer Vaughan Howland (53),
waarschijnlijk zelf een dorstig mens, stelde zijn
pakhuis ter beschikking. „Ik had nog nooit zoveel
Belgisch bier bij elkaar gezienzei Vaughan. „Ze
reden de bussen op mijn erf en begonnen te lossen.
Het nam ruim vijf uur in beslag".
Sommige dagjes-'boozers' uit het noorden
weigerden hun kostbare bier toe te vertrouwen
aan de goede zorgen van boer Howland of de
politie van Kent en deponeerden hun vracht netjes
op de berm van de weg. Hun touringcar vertrok na
achterlating van drie stoere knapen, die het bier
zouden bewaken. Het bier aan de kant van de weg
en in het pakhuis van boer Howland werd in het
holst van de nacht opgehaald door een drietal
vrachtwagens. Het wordt weer een zatte kerst in
Noord-Engeland.
Idoor Nu heeft Gorbatsjov, in plaats
MARK ALMONDvan blijk te geven van een
doortastender visie, weinig
OXFORD Michail Gor- meer te zeêgen dan dat verde-
UAh uko Micnau uor re afwijzing van zijn ideeén zal
batsjovs langzame doods- leiden tot wereldwijde chaos,
strijd van de afgelopen De enige mensen die nog naar
maanden had niet in hem luisteren bevinden zich
scherper contrast kunnen in het buitenland. Thuis - in
staan met de eerste vijf een ataat die volgens hem nog
u steeds bestaat - vindt Gorba-
jaar van zijn bewind, toen tejov hoor meer v00r
hij de wereld met doortas- zijn standpunt,
tende gebaren en drama
tische acties versteld deed
staan en tientallen jaren Na de tu
van Sovjet-politiek her-
riep.
munistische partij bleef betui
gen. Voor het gewone volk
vertegenwoordigde Gorbatsjov
als secretaris-generaal van de
almachtige communistische
partij alles wat er verkeerd
was in hun leven. De glasnost
was bedoeld om de inwoners
van de Sovjetunie in staat te
stellen hun steun voor het sy-
De paradox van Gorbatsjov als
de zogenaamde hervormer van
het systeem die uiteindelijk
het voortbestaan ervan onder
mijnde, is dat hij nooit een cy
nicus is geweest. In tegenstel
ling tot zijn geslepen oude
baas, Leonid Breznjev, lijkt hij
er nooit aan getwijfeld te heb
ben dat er grote loyaliteit
steem te tonen; zij zouden de steun bestond voor de Sovjet-
en de communistische
verbeterin- Hoezeer hij de Sovjetunie ook
gen te geven 1
gen. In de praktijk bleek de
glasnost de sluizen open te zet
ten voor zeventig jaar opge
kropte oppositie,
ding en walging.
daadwerkelijk demo
cratisch fundament wilde
plaatsen, hij kon er zichzelf
nooit toe brengen de 'leidende
rol' van de communistische
partij los te laten. Voor hem
was het doel van de democra
tisering dat de mensen het uit
vrije wil met hem eens zouden
moeten worden.
Het contrast tussen de retoriek
van de hervormingen en de
realiteit was pijnlijk duidelijk
voor de burgers in de steeds
langer wordende rijen. Sovjet
leiders zijn nooit populair ge
weest, maar respect en zeker
angst waren van essentieel be
lang voor hun autoriteit. De
economie gleed af in chaos en
de voorheen bombastische sta
tistieken werden vervangen
door oproepen van Gorbatsjov
om toch vooral harder te wer-
In de zomer van 1991 was
Gorbatsjov voor alle kanten
een blok aan het been gewor
den. De conservatieven door
wie hij zichzelf eind 1990 had
omringd zagen het feit dat hij
niet bereid was meedogenloos
in te grijpen als obstakel voor
de 'normalisering' van het
Sovjet-leven. Voor zijn vroege
re bondgenoten, zoals Edouard
Sjevardnadze, was het feit dat
hij de tegenstanders van ver
anderingen nog steeds be
schermde onaanvaardbaar.
(c) The Times, Londen
„Mogelijk binnen vijf jaar aids-vaccin"
PARIJS Luc Montagnier, de directeur van het Parijse Pas
teur Instituut en ontdekker van het HIV-virus, verwacht dat er
binnen vijf jaar een aids-vaccin op de markt komt. Montagnier
deed zijn uitlatingen in het Duitse tijdschrift Stern. Hij zei dat
het vaccin geproduceerd zal worden uit het deel van het virus
dat de ziekte niet verspreidt.
Het bewuste deel bevat geen genetische informatie, maar wa
pent wel het immuunsysteem tegen gelijkaardige indringers.
Montagnier zei dat het vaccin mogelijk geen totale oplossing
biedt voor Afrika, waar het aids-virus zich in allerlei
voordoet.
Kennedy
krijgt
voordeel van
de twijfel
(vervolg van de voorpagina)
Idoor
MARC DE KONINCK
WASHINGTON De familie
Kennedy heeft naar schatting
miljoen dollar uitgetrok-
de
QN1018 - De Chinese jonk heeft koers gezet naar het paradijsei-
'and van Kees Touw en uiteraard zijn de Chinezen hem uiterst
dankbaar voor hetgeen hij voor hen heeft gedaan. „Wij willen
proberen zo spoedig mogelijk passage te vinden naar Europa",
zegt kapitein Barker tegen de Chinese kapiteitn. Ja, dat is moei-
HJk... Maar dan doet de Chinees een koninklijk aanbod. Kapitein
Barker kan de jonk van hem krijgen, zodra zij het eiland hebben
bereikt. De stemming aan boord is opperbest, want ofschoon zij
dagen geleden aan de horizon even een schip menen te hebben
gezien, dat op de „Zephir" leek, het Japanse roversschip is niet
weer opgedoken. Na twintig dagen zeilen bereiken zij het eiland
en Kees Touw loodst de jonk de baai binnen. Uit het Westen
nadert dan echter tevens de „Zephir", voor de bemanning van
de jonk onzichtbaar in de stralen van de ondergaande zon.
31-jarige 'neef Willy'.
Advocaat Roy Black had de
beschikking over een team
van zes topjuristen en een aan
tal andere specialisten, tot een
meteoroloog toe die de weers
omstandigheden op de avond
van de beweerde verkrachting
in het voordeel van de be
schuldigde kon uitleggen.
Achteraf is al die deskundig
heid mogelijk overbodig ge
weest. Het proces kwam in
principe neer op 'zijn woord
tegen het hare'. De uitspraak
heeft eens temeer aangetoond
dat het vrijwel onmogelijk is
beweerde verkrachting te be
wijzen als geen directe getui
gen aanwezig zijn geweest en
als geen sprake is van duidelij
ke verwondingen bij de be-
schuldigster.
Een zichtbaar opgeluchte William Kennedy Smith nadat hij gisteren door de zes-koppige jury werd
vrijgesproken van verkrachting. B foto: ap
'zichzelf in de ogen wil kun
nen kijken'.
Veel kritiek is er op openbaar
aanklaagster Moira Lasch, die
het met haar gebrekkige op
treden de verdediging extra
gemakkelijk zou hebben ge
maakt. Lasch ondervroeg de
verdachte soms op agressieve
met insinuerende vragen.
Die beschuldigster, de 30-jari-
ge Patricia Bowman, heeft tij
dens het proces een mogelijk
nog overtuigender indruk ge
maakt dan de ontkennende
William Kennedy Smith. Maar
de jury is gehouden tot vrij
spraak als er geen hard bewijs
is en zodra er sprake is van
'redelijke twijfel' over wie de
waarheid spreekt. Dat voor
deel van de twijfel kon daar
om moeilijk anders dan ten
bate van de beschuldigde uit
pakken.
De moeder van Patricia Bow
man verklaarde gisteren na de
uitspraak dat haar dochter
'door een hel is gegaan' omdat
ze een verkrachter met een
beroemde naam heeft durven
aanklagen, maar dat ze geen
spijt heeft omdat ze de waar
heid heeft willen vertellen en