Voedingsvoorlichting
krijgt meer gezicht
Pleidooi voor hardere
aanpak criminele junks
BINNENLAND
Afschaffen
basisaftrek
eerste stap
Gabor wil jacht in natuurgebieden beperken
fcidac Gouaaut
- <S stelt invoering
joordtarief uit
JTRECHT De Nederlandse Spoorwegen
lellen de algemene invoering van het
loordtarief (een hogere prijs voor een trein
kaartje dat in de trein wordt gekocht) voor-
opig uit. NS en de vakbonden zijn het r~
op hi jes
1 vooi 5.
wesl
?st€ ei
:entra ila£
dat de verkrijgbaarheid van kaar-
op NS-stations momenteel onvoldoende
om de invoering te rechtvaardigen. NS
Jil met het boordtarief mensen ontmoedi-
treinkaartjes in de trein te kopen. Dat
vaak tot onenigheid tussen reiziger en
jnducteur, met name omdat in de trein ge-
g kochte kaartjes vijf gulden duurder zijn dan
eidt 1
lt jatsbewijz
I iangeschaft. Tijdens de onderhandelingen
°l»or vprminHprinp van agressie in de trei-
rer vermindering
_>n spraken de bonden en NS af dat de
poorwegen zouden onderzoeken of het
xiordtarief wel wenselijk zou zijn.
DONDERDAG 12 DECEMBER 1991
Dienstplichtigen lopen kansen en inkomsten mis
deze ge-
die
het loket worden
DEN HAAG Tijdens een manifestatie
vandaag op het Binnenhof werd door de
Algemene Vereniging van Nederlandse
Militairen (AVNM) een rekening van 1
miljard gulden overhandigd aan de
voorzitter van de kamercommissie voor
defensie. De AVNM wil op deze wijze
aandacht vragen voor wat zij noemt een
onrechtvaardige lastenverdeling tussen
dienstplichtigen en burgers.
Slechts drie op de tien jongens worden
daadwerkelijk opgeroepen voor de
dienstplicht. Dit betekent dat zeven van
de tien gewoon verder kunnen gaan
met hun maatschappelijke carrière. Het
zou volgens de AVNM daarom vanzelf
sprekend zijn dat de dienstplichtigen
compensatie krijg
miste maatschappelijke kans.
De vereniging stelt echter vast dat dit
niet het geval is. Jaarlijks verdienen
dienstplichtigen gemiddeld 25.000 gul
den minder dan zij voor hetzelfde werk
in de burgermaatschappij zouden ver
dienen. Op een totaal van 40.000 dienst
plichtigen gaat het dan om een bedrag
van 1 miljard aan 'misgelopen' inkom
sten.
Er is ook veel mis met de arbeidssituatie
waarin dienstplichtigen verkeren. Op
het Binnehof lieten militairen zien hoe
saai en zinloos zij hun werk ervaren.
Een reeds brandschone legertruck werd
nog eens omstandig gewassen en in een
zelfgebouwde legerkamer midden op
het Binnenhof, compleet met kasten en
bedden, zaten militairen te kaarten om
de tijd te doden.
Dementerende vrouw
vier weken in huis
met overleden man
Sponsors gezocht voor aankoop Tzummarum-schat
OSS Een 79-jarige
van Oss heeft vier weken dood
in zijn woning gelegen, waar
ook al die tijd zijn demente
rende vrouw verbleef. De
vrouw werd thuis verzorgd
door haar man. De afgelopen
weken zijn familieleden ver
schillende keren aan de deur
geweest. Die werden wel door
de vrouw te woord gestaan
maar niet binnengelaten. Deze
week vertrouwde de familie
de zaak niet meer en werd de
politie gewaarschuwd. De
vrouw is inmiddels onderge
bracht in een verzorgingste-
LEIDEN Het Koninklijk
Penningkabinet in Leiden
gaat sponsors zoeken om de
onlangs gevonden Karolingi
sche muntschat uit Tzumma
rum voor circa 125.000 aan
te kunnen kopen.
Dat maakte medewerker A.
Pol vanmiddag bekend op een
persconferentie in het Rijks
museum voor Oudheden in
Leiden, waarin het Penning
kabinet is ondergebracht. Vol
gens deskundigen is de schat
theoretisch ten minste 2,5
miljoen waard.
De muntschat uit Tzummarum
is kortgeleden gevonden door
iemand die er zijn hobby van
maakt met een metaaldetector
op pad te gaan. Zowel vinder
als eigenaar van de grond
wensen onbekend te blijven.
Het Penningkabinet heeft zelf
op dit moment niet voldoende
geld beschikbaar om de mun
ten aan te kopen en ook het
ministerie van cultuur wil niet
over de brug komen, zodat er
nu gezocht moet worden naar
sponsors.
De munten uit de negende
eeuw, waarop afbeeldingen
van de keizers Lotharius en
Lode wijk de Vrome zijn gesla
gen, zaten in een pot met aar
dewerk. Ze zijn geslagen in
Dorestad, een verdwenen Vi
kingnederzetting in de buurt
van Wijk bij Duurstede. De
grootste vondst uit dit tijdvak -
ongeveer 1500 munten - was
tot nu toe gedaan in de buurt
van het Duitse Pilligerheck.
Volgens deskundigen is de
prijs waarover het Penningka
binet met de vinder overeen
stemming bereikt heeft, best
voordelig. De totale waarde
van de 2800 munten uit Tzum
marum bedraagt namelijk zo'n
2,5 miljoen gulden. De waarde
is echter maar theoretisch, om
dat de markt onmiddellijk zou
instorten als de muntschat in
een keer of in porties op de
markt zou komen.
dire
Dert G
?re So
leid"
917 n
onalisl
nder
Vervolg van de voorpagina)
^fjSpri )EN HAAG Het afschaffen
êjyan de basisaftrek beschouwt
Ie PvdA overigens als eerste
de n °P weê naar een nieuw
Dre oc'aa^ en ^scaal stelsel waar-
P iij het individu het uitgangs-
ii |unt js en njet ianger ,je kost-
doo irinner.
krij )e PvdA wil op den duur ook
is we en (fors) hogere kinderbijslag,
ietere verlofregelingen en
h j neer kinderopvang. Van Zijl
fo"ens het belang
deeltijd, waar-
uwe' rioor vooral veel vrouwen aan
endhe et werk zouden kunnen
ischapaan Momenteel behoren zij,
iet minderheden en gehandi-
apten tot de groep die heel
ft ïoeilijk aan een baan komt.
)ok zou in diverse sectoren
lan het bedrijfsleven de vier-
aagse werkweek moeten
orden ingevoerd.
Zijl noemde al deze maat-
ki egelen in een debat dat zich
ook aespitste op de werkgelegen-
iki eid en een mogelijk mini-
et fi*sel voor sociale zekerheid.
/llet de werkgelegenheid gaat
iet niet meer zo goed als in
oorgaande jaren. Er komen
Mo leeds minder banen, ongeveer
nieuv e helft van de vacatures is
Gorb 'et of zeer moeilijk te vervul-
en de werkloosheid stijgt
De Tweede Kamer vindt
om dat minister De Vries
meer moet doen om men-
veer aan het werk te krij-
Dat kan door maatregelen
lals betaald werk financieel
intrekkelijker maken en
ior werkgevers en werkne
mers onder druk te zetten,
pe Vries kreeg op dit punt de
piste kritiek van zijn eigen
lartij, het CDA. Woordvoer-
er De Jong zou graag zien dat
et minimumloon omlaag
RUIS ing. De minister weigert dat
elselmatig zolang het pro-
leem van de vacatures niet is
Volgens het CDA
ouden om te beginnen het
linimumloon en het sociaal
enkele jaren niet
erhoogd kunnen worden,
de discussie over het even-
Je mini-stelsel kwamen de
VIJF INSTANTIES SAMEN IN VOEDINGSCENTRUM
Idoor
ERIK HUISMAN
DEN HAAG „De voe
dingsvoorlichting krijgt
meer smoel". Zo zou je
volgens Cees Wagenaar,
directeur van het Voor
lichtingsbureau voor de
Voeding (VoVo), de bete
kenis van het nieuwe
Voedingscentrum kunnen
samenvatten. Het centrum
aan de Jan Willem Friso-
laan 13 in Den Haag is
vanmorgen geopend door
hoogleraar voeding prof.
F. ten Hoor en de staatsse
cretarissen Simons (WVC)
en Gabor (LNV). In het
Voedingscentrum vinden
vijf instanties onderdak
die actief zijn op het ge
bied van de menselijke
voeding.
Ten Hoor was een van de ini
tiatiefnemers. Hij schetste van
daag de te boeken winst door
de concentratie. „Wat we mis
sen is een gezamenlijke 'voe
dingsfilosofie'. Hij hoopt dat er
binnen het Voedingscentrum
een maatschappelijk discussie
platform ontstaat, naast een
wetenschappelijk forum als de
Voedingsraad. Daar moet ge
praat worden over vragen als
wat essentiële kenmerken van
goede voeding zijn, of die te
verwezenlijken is, of het zin
vol is een goede voeding te re
aliseren en of er zo gezond
heidswinst is te boeken. Een
ander 'winstpunt' moet vol
gens Ten Hoor zijn het hand
haven in een verenigd Europa
van de goede positie die Ne
derland heeft op het gebied
van de agrarische produktie,
levensmiddelenindustrie en
voedingsonderzoek. „In-el-
kaars-nabijheid-verkeren kan
daarbij van grote betekenis
zijn". In het verlengde daar
van ligt de vernoeming van
een zaal naar prof. Den Har-
tog, de grondlegger van de
voedingswetenschap en -voor-
lichting in Nederland, die als
geen ander overzicht hield
over de vele deelgebieden van
'de voeding*.
Volgens Wagenaar is vanaf
volgend jaar de samenwerking
voor het publiek merkbaar.
„We denken aan bijeenkom
sten voor wisselende groepen.
Bijvoorbeeld een themabijeen
komst over afvallen. Of voor
mensen uit de horeca een
workshop met een bekende
chef-kok. Of we houden een
avond over wat er op het ge
bied van de voeding speelt in
Brussel". Over een nieuw tijd
schrift valt met Wagenaar ze
ker ook te praten, bijvoorbeeld
een combinatie van het blad
Voeding van de Stichting Voe
ding Nederland en het blad
Voeding en Voorlichting van
het VoVo.
Pluimage
De sinds vandaag officieel in
het Voedingscentrum verenig
de instanties zijn van zeer ver
schillende pluimage. Met zijn
allen zorgen ze voor zowel
voedingsvoorlichting aan con
sumenten en intermediairen
als voor wetenschappelijke ad
viezen. De vijf hebben elk een
eigen taak en zijn ingesteld
door de overheid of worden
(mede) door de overheid gefi
nancierd.
De Voedingsraad bestaat uit
een zeer geleerde 'club'. De 24
leden ervan hebben een stevi
ge ballotage ondergaan. Ze zijn
ooit aanbevolen aan de minis
ters van WVC en LNV door
streng geselecteerde organisa
ties „met inzicht in de beschik
bare wetenschapelijke experti
se op het gebied van de voe
ding". Die ministers hebben
een voordracht aan de Kroon
gedaan, waarop benoeming
volgde. De taak van deze
'zwaargewichten' is het „die
nen van advies over onder
werpen welke de voeding en
de voedselvoorziening raken".
Dat advies is gericht aan de
beide genoemde ministers. Bij
de adviezen moet volgens de
regels uiteraard worden uitge
gaan van een wetenschappelij
ke benadering.
Het Voorlichtingsbureau voor
de Voeding is een heel andere
instelling dan de Voedings
raad. Het bureau adviseert de
bevolking over het samenstel
len van een goede, veilige en
betaalbare voeding. Het is
daardoor bekender, terwijl het
werk voor de leek toegankelij
ker is. Het VoVo geeft veel
brochures en ander voorlich
tingsmateriaal uit, gericht op
het volk en op bepaalde be-,
roepsgroepen, en daarnaast
boeken, rappporten en stan
daardwerken zoals voedings
middelentabellen. Het heeft
een telefonische informatie
dienst, pagina's op teletekst,
een telefonische menu- en een
informatielijn en het bureau
presenteert zich op beurzen,
symposia en andere bijeen
komsten.
Een 'hot item' wordt gedekt
door het LIVO, het Landelijk
Informatiecentrum Voedselo-
vergevoeligheid. Deze stich
ting heeft als doel het geven
van algemene informatie over
voedselovergevoeligheid. Het
richt zich daarbij op onder
meer consumenten (denk aan
kleurstoffen waardoor kinde
ren hyperactief kunnen wor
den), patiënten, hulpverleners
en andere professionals op dit
Een lopende band met Latta dat ook in Nederland wordt geproduceerd. Het Voedingscentrum moet helpen in een verenigd Europa
de goede positie te handhaven die Nederland heeft op het gebied van de levensmiddelenindustrie. foto: sp
gebied. Dat gebeurt onder
meer via een informatielijn.
Hokken
De Stichting Voeding Neder
land heeft een brede taak en
'dus' een platformfunctie: het
wil voorlichting, onderwijs en
onderzoek op het gebied van
de voeding van de mens be
vorderen. De stichting geeft
het blad Voeding uit en richt
zich op kadergroepen als on
derzoekers, voorlichters, pro
ducenten. consumentenorgani
saties en de overheid.
Van de Stuurgroep Goede
Voeding heeft vrijwel geen
leek gehoord, maar het werk
van de Stuurgroep waarin
de overheid samenwerkt met
organisaties op het gebied van
voeding en levensmiddelen
zal weinigen zijn ontgaan. De
stuurgroep is ervoor om Ne
derlanders te winnen voor het
in praktijk brengen van de
Richtlijnen Goede Voeding,
die worden opgesteld door de
Voedingsraad. Dat gebeurt via
een jaarlijkse campagne. De
campagne 'Let Op Vet' was de
laatste.
Wagenaar en Ten Hoor jui
chen de inniger contacten toe.
„Maar", benadrukte Ten Hoor
die de realisatie van het
centrum „een lot uit de loterij"
noemt in een tijd van krim
pende middelen „ik zeg be
wust onder één dak, niet on
der één noemer. Want wat
zouden de adviezen van een
Voedingsraad nog waard zijn,
wanneer die niet meer onaf
hankelijk kunnen worden ge
geven? Of een voorliehtings-
boodschap die beïnvloed zou
kunnen zijn door belangheb
benden van welke zijde dan
ook?"
Wagenaar is zeer tevreden
met de nieuwe behuizing,
waar hij al 2,5 maanden werkt.
„Het is goed om bijeen te zit
ten. Door die concentratie ont
staat er één aanspreekpunt
voor consumenten, voedings
industrie en voorlichtend ka
der. Dat was precies wat de
initiatiefnemers 2,5 jaar gele
den beoogden".
Spoortunnel in aanbouw
Duidelijk ortder de indruk bekijken leden van de vaste kamercommissie van Verkeer en Waterstaat
de spoortunnel in aanbouw in het centrum van Rotterdam. Op 1 juni 1993 zullen de eerste twee
sporen voor de treinen geopend worden. Een jaar later moet ook het werk aan de overige twee
sporen geklaard zijn. foto: anp
Idoor
DICK VAN RIETSCHOTEN
DEN HAAG Drugsver
slaafden die zich herhaal
delijk schuldig maken aan
criminaliteit moeten har
der worden aangepakt.
Het opleggen van een
langdurige gevangenis
straf, eventueel in combi
natie met een afkickpro
gramma, is de meest wen
selijke maatregel die je
gens deze groep junks
moet worden genomen.
Dit heeft het wetenschappelijk
bureau van het ministerie van
justitie vandaag aan minister
Hirsch Ballin geadviseerd. Het
bureau komt tot deze aanbeve
ling op grond van een uitge
breid onderzoek onder drugs-
verlaafden in Amsterdam.
Uit dat onderzoek is gebleken
dat bijna 80 procent van de
junks in meerdere of mindere
mate crimineel gedrag ver
toont, variërend van zeer veel
vuldig tot sporadisch. Er is
echter een harde kern van
ruim 20 procent voor wie dief
stal, inbraak en roof de be
langrijkste bronnen van in
komsten vormen. Van deze
groep is 13 procent uiterst ac
tief op crimineel gebied: deze
junks plegen gemiddeld 29 de
licten per maand met een tota
le gemiddelde opbrengst van
2700 gulden. Een opmerkelijke
uitkomst van het onderzoek is
overigens dat de helft van alle
hard-drugsgebruikers zich al
op het pad van de misdaad be
vond vóórdat ze verslaafd
raakten.
Winkeldiefstal is onder de cri
minele verslaafden het meest
populair: 44 procent van alle
delicten die door verslaafden
worden gepleegd bestaat uit
winkeldiefstallen. Daarna vol
gen fietsendiefstal (23 pro
cent), autokraken (10), inbraak
(8), heling (4) en zakkenrollen
(3.
Uit het onderzoeksrapport
blijkt ook dat het gratis ver
strekken van methadon (een
vervangend middel voor hard
drugs) bij de zogenaamde met-
hadonbussen geen verminde
rend effect heeft op de crimi
naliteit van de verslaafden. De
criminaliteit neemt wel bedui
dend af als verslaafden deel
nemen aan een methadonpro-
gramma van de GGD, waarbij
ze onder geregelde controle
De onderzoekers van justitie
schetsen in hun conclusies
twee extreme mogelijkheden
om het criminaliteitsprobleem
rond drugsgebruikers te ver
minderen Mogelijkheid 1: een
veel harder optreden tegen
alle verslaafden. Mogelijkheid
2: vrije beschikbaarstelling
van hard drugs. Deze twee
scenario's zouden echter zo
veel nadelen met zich mee
brengen dat ze beide als onge
wenst van de hand worden ge
wezen. Beter is het volgens de
onderzoekers meer aandacht
te besteden aan bepaalde groe
pen junks. De 'hoogcrimine-
len' moeten strenger worden
aangepakt (door ze geruime
tijd uit de maatschappij te ver
wijderen) en de criminele ver
slaafden die ernstige risico's
voor de volksgezondheid ople
veren (de verloederde junks
die vuile naalden gebruiken
en in veel gevallen seropositief
zijn of aids hebben) dienen be
ter te worden begeleid. Voor
die laatste groep zou zelfs gra
tis verstrekking van heroïne
of cocaïne mogelijk moeten
zijn.
landpunten van het CDA
leer overeen met die van op-
ositiepartij VVD dan met die
coalitiepartner PvdA.
DA-woordvoerder Doelman-
el stelde dat werkgevers en
rerknemers meer mogelijkhe-
krijgen om per be-
rijfstak eigen afspraken te
ïaken over aanvullende uit-
eringen bovenop de basisuit-
ering bij werkloosheid en ar-
eidsongeschiktheid. De over-
i dan niet langer uni-
or alle bedrijfstakken
oorschrijven hoe die aanvul-
ide uitkeringsregelingen er-
t moeten zien. Doelman-Pel
rkende wel dat dit niet mag
ïiden tot strengere selectie
werkgevers van sollici-
:n met gezondheidsrisico's.
vdA'er Van Zijl zei juist om
ergelijke redenen tegen een
lini-stelsel te zijn. Zijn partij
m indt wel dat in bedrijfstak-
n die veel abeidsongeschik-
i afleveren een relatief ho-
:e wao-premie moet worden
etaald.
'VD'er Linschoten drong er
lij De Vries op aan snel in
verleg te treden met de socia-
i partners over het mini-stel-
Infolijn over
plan-Simons
roodgloeiend
UTRECHT Honderden tele
foontjes per dag krijgen de
medewerkers van Stichting
De Ombudsman te verwerken
op de speciale informatielijn
voor vragen over het plan-Si
mons, het nieuwe ziektekos
tenstelsel.
De meeste mensen willen
vooral weten wat de verande
ringen voor hun portemonnee
gaan betekenen. Verder
„snapt de overgrote meerder
heid er geen bal van", aldus
een woordvoerder van .de
stichting. Naast de meeste vra
gen over de financiële gevol
gen, willen veel bellers weten
hoe het met hun dekking zit,
wat de gevolgen zijn van het
geneesmiddelen vergoedings
systeem (GVS) en hoe het gaat
als ze bij voorbeeld in Beni-
dorm
MET JAN TERLOUW NAAR
ARTSEN ZONDER GRENZEN
IN THAILAND.
Kijk vanavond om 22.00 uur naar Veronica.
Giro 4054 Amsterdam. JL/mtsih zomdir oh*™
DASPER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
IfcHÉPOÖKMMe tw
A-A-Vt
NOTA GAAT KRITISCH FAUNABEHEER NIET VER GENOEG
DEN HAAG Het ministerie van landbouw, visserij
en natuur wil de jacht in natuurgebieden beperken.
Verder moet de jacht op de krakeend, de goudplevier,
de bunzing en de hermelijn worden verboden.
Ook wil het ministerie een eind maken aan de handel in een
tiental niet-schadelijke trekkende vogelsoorten, zoals de hout
snip, de watersnip en de kuifeend. Dat staat in de „Nota Jacht
en Wildbeheer" van staatssecretaris drs. J.D. Gabor van land
bouw, visserij en natuur. De nota is gisteren voor commentaar
naar een aantal adviesraden gezonden. Gabor stelt in zijn nota
voor in grootschalige natuurgebieden in principe geen jacht toe
te staan. Alleen kan jacht nodig zijn voor het behoud van de
natuur of bestrijding van wildschade. Het ministerie overweegt
het damhert van de lijst af te voeren. Op de lijst van wildsoorten
horen alleen die soorten thuis die van nature in ons land voor
komen en waarvan de verspreiding in de Nederlandse natuur
gewenst is.
De Stichting Kritisch Faunabeheer (SKF) vindt de nota een ge
miste kans om de jachtwetgeving eindelijk eens te modernise
ren. „Modern" noemt bestuurslid R. Stockmann van SKF een
beleid waarin wordt uitgegaan van een algemene beschermings
gedachte voor in het wild levende dieren. Het is volgens SKF
dierenmishandeling dat allerlei dieren permanent kunnen wor
den bejaagd, ongeacht of ze jongen hebben of niet. Daar had de
nota iets aan kunnen doen. Verder is het verwerpelijk dat de
nota niets doet aan het gebruik van allerhande moderne jacht-
middelen", aldus Stockmann.