<V&
«WW
£cld6c 6ou*a/rti
mm
prijzen vrij
Rusland laat
Wor ks h o p
Pot en ketel
3
11
27
Eerste kunstpols van
titanium geïmplanteerd
14 Dagen Gratis
3.47.57.67
CeidócSouxcmt
ZATERDAG
7 DECEMBER 1991
32 PAGINA'S
in vier katernen
GEESTELIJK LEVEN
Braziliaanse CDT
krijgt alternatieve
Nobelprijs
[Europees Parlement
vreest verlies voor
democratie
Onderwijs aan
zwarten karig
LEIDEN OMGEVING
Leiden wil ijshal
behouden
LEIDEN OMGEVING
Miljoenenverbouwing
Rijnlands Lyceum
Tijdnood speelt de
KNVB danig parten
bij Oranje
Frank Boeijen: „De
luisteraar moet het
gevoel hebben dat ik
tegen hem praat"
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
83ste jaargang no. 25207. Losse nummers 1,45.
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
BINNENLAND
1 BUITENLAND
I OPINIE
LEIDEN/REGIO 9
DIENSTVERLENING
RTV-PROGRAMMA'S
WEER/PUZZEL/MENU
1 SPORT 17
ECONOMIE
1 BEURS
KUNST/RTV
i AUTONIEUWS
FINALE 25
Wolkenvelden en droog.
In de ochtend plaatselijk
mist. Middagtemperatuur
ongeveer 4 graden.
Zwakke tot matige
noordwestelijke wind,
rond kracht 3. De
vooruitzichten voor
morgen tot en met
woensdag: droog en
perioden met zon. In de
nacht lichte, plaatselijk
matige vorst.
Middagtemperaturen iets
onder het vriespunt.
Puzzelen voor het
NEDERLANDSE RODE KRUIS
Zie pagina 24
ADVOCATEN
VAN ROY c s
Rapenburg 55, 2311 GH Leiden.
Tel. (071) 122362
MOSKOU De Russische
republiek onder leiding
van Boris Jeltsin wil de
prijzen van de meeste le
vensmiddelen en goede
ren vanaf 16 december
vrijlaten. Daarmee wordt
een eind gemaakt aan de
prijsstabiliteit van de Sov
jetunie.
Zes andere voormalige Sovjet
republieken, waaronder Oe
kraïne, zijn bereid hun prijs
controle eveneens op te hef
fen. In Rusland houden boe
ren produkten achter omdat ze
verwachten dat de prijzen
straks omhoog gaan. Vlees en
andere produkten zijn in de
grote steden in de Sovjetunie
zo schaars dat steeds meer
burgers zich met geweld voed
sel toeëigenen. Sovjet-presi
dent Michail Gorbatsjov heeft
vier republieken per telegram
gevraagd voedsel naar Moskou
te sturen. Donderdag deed
Gorbatsjov al een oproep om
Moskou te hulp te komen,
waar de toestand nijpend is.
Gisteren liet hij die oproep
volgen door een telegram aan
Oekraïne, Kazachstan, Wit-
Rusland en Moldavië. De pre
sident waarschuwde dat de
voedseltekorten tot massale
protesten tegen de democrati
sche hervormingen kunnen
leiden. Hij zei dat de vlees-,
boter- en suikervoorraden in
Moskou binnen enkele dagen
uitgeput zullen zijn en dat de'
broodfabrieken niet tegen de
hamsterwoede van de Mosko-
vieten op kunnen. Het persbu
reau Tass meldde dat inwoners
van de Kazachse stad Naryn
160.000 schapen hebben gesto
len van collectieve boerderij-
Ondanks de enorme voedseltekorten in de Sovjetunie krijgt deze soldaat van een fruitverkoper enkele appels toegestopt.
Lubbers met
compromissen
naar Maastricht
DEN HAAG Premier Ruud
Lubbers, die volgende week
maandag en dinsdag de Euro
pese Top in Maastricht voorzit,
komt naar die conferentie met
drie compromissen in zijn ach
terzak. Dat blijkt uit zijrï brief
aan het Franse staatshoofd,
Francois Mitterrand, zijn EG-
collega's en de voorzitter van
de EG-commissie, Jacques De-
lors. Het is de gebruikelijke
brief die de voorzitter aan de
vooravond van de topconfe
rentie rondstuurt. Nieuwe
voorstellen zijn mogelijk op
drie terreinen van de Europe
se Pplitieke Unie (EPU).
De Socialistiese Partij heeft
geen toestemming gekregen
om in de lucht te protesteren
tegen de EG-Top. De partij
kreeg van de politie te horen
dat het luchtruim boven Maas
tricht gedurende de Top uit
veiligheidsoverwegingen ge-
slo.ten moet blijven. De SP
mag wel op de begane grond,
althans op plaatsen waar dit
door de politie is toegestaan,
demonstreren. De tekst op de
sleep had moeten luiden: „Zeg
nee tegen deze EG".
Pagina 3: Europees Parle
ment vreest verlies voor de
mocratie
Restaurateur noemt rapport overschildering 'Who is afraid' leugen
AMSTERDAM De
Amerikaanse restaurateur
Daniel Goldreyer ontkent
dat hij bij de restauratie
van 'Who's afraid of red,
yellow and blue III', het
schilderij gedeeltelijk
heeft overgeschilderd
waardoor het kostbare
doek van Newman onher
stelbaar is beschadigd. Hij
noemt deze bewering in
het rapport van het Ge
rechtelijk Laboratorium
in Rijswijk „een leugen".
Het laboratorium maakte gis
teren het rapport openbaar
van een onderzoek dat men in
opdracht van het Stedelijk
Museum in Amsterdam heeft
naar de restauratie
(kosten acht ton) van het vijf
jaar geleden zwaar beschadig
de doek van Barnett Newman.
Goldreyer, werkzaam en
woonachtig in New York, be
weerde dat hij gisteren via Ne
derlandse journalisten voor
het eerst op de hoogte is ge
steld van de bevindingen van
het Gerechtelijk Laborato
rium. De directeur van het
Stedelijk Museum, W. Beeren,
heeft het rapport aan de Am
sterdamse wethouder van cul
tuur M. Baak (D66) aangebo
den, en schrijft in een begelei
dende brief dat de opperste
verflaag van het schilderij van
een andere samenstelling
blijkt dan de door Newman
gebruikte verf op basis van
lijnolie. „Ook buiten de be
schadigde gedeelten, lijkt dus
sprake te zijn van overschilde
Kroatië niet!
NEW YORK/ZAGREB
Europese landen moeten
een vredesakkoord in Joe
goslavië niet in gevaar
brengen door Kroatië en
Slovenië te erkennen als
onafhankelijke staten, zo
heeft secretaris-generaal
Javier Perez de Cuellar
van de Verenigde Naties
gisteren in New York ge
zegd.
De opmerkingen van Perez de
Cuellar zijn vooral bedoeld
voor Duitsland, Oostenrijk en
Italië. Die drie landen hebben
te kennen gegeven binnenkort
te willen overgaan tot de er
kenning van de onafhanke
lijkheid van Kroatië en Slove
nië. Evenals Perez de Cuellar
zijn ook de Verenigde Staten
gekant tegen erkenning van
de Joegoslavische republieken.
De VS kondigden gisteren eco
nomische sancties af tegen alle
zes republieken van Joegosla
vië. De Europese Gemeen
schap had haar sanctiebeleid
eerder in de week genuan
ceerd. Het Amerikaanse sanc-
tiebesluit is voornamelijk sym-
ring", aldus Beeren. Goldreyer bolisch. De Joegoslavische
zou~ aldus het rapport, voor de
restauratie een soort huisschil-
dérsverf hebben gebruikt.
Toch is het doek volgens Beer-
ligt al in puin.
In Kroatië werd gisteravond
door het federale leger de ver
en door de restauratie weer overing gemeld van het plaats
een „volwaardig schilderij"
worden.
Pagina 23: Goldreyer negeer
de internationale restaura
tiecode
je Tenja, 9 kilometer ten zuid
oosten van de zwaar onder
vuur liggende stad Osijek.
Tenja telt ongeveer 10.000 in
woners.
Boorsma breekt lans voor
vrijwillige basisverzekering
DEN HAAG Er valt
veel te zeggen voor uit
sluitend een verplichte
verzekering tegen buiten
gewone ziektekosten. De
verplichte basisverzeke
ring tegen normale ziekte
kosten (zoals de huisarts)
moet dan afgeschaft wor
den. Tegen die kosten
moet de burger zich vrij
willig naar eigen goed
dunken al dan niet parti
culier verzekeren.
Prof. dr. P.B. Boorsma bepleit
dit in het decembernummer
van Openbare Uitgaven.
Boorsma is lid van de Eerste-
Kamerfractie van het CDA en
eerste woordvoerder voor de
gezondheidszorg van de chris
ten-democraten in de Senaat.
Boorsma vindt het streven van
de regering om de kosten van
de gezondheidszorg te beper
ken (tot de eeuwwisseling niet
meer dan een half procent per
jaar extra,,afgezien van prijs
stijgingen) op gespannen voet
staan met de maatschappelijke
ontwikkeling en de keuzevrij
heid van de burger.
Economische groei veroor
zaakt extra vraag naar medi
sche diensten (beroepsziektes,
psychische belasting, milieu
vervuiling). Vergrijzing van
de bevolking vergt meer medi
sche zorg. Bovendien groeit de
bevolking en dat vertaalt zich
eveneens in extra medische
consumptie. Van inkomens
verhogingen wordt tenslotte
een deel besteed aan medische
zorg.
DWZ waarschuwt
voor bevriezen
leidingen
DEN HAAG/LEIDEN Het
Duinwaterbedrijf Zuid-Hol
land waarschuwt voor het be
vriezen van de waterleiding.
Een folder met praktische tips
is verkrijgbaar bij alle kanto
ren van het DWZ. Het belang
rijkste is dat de leidingen niet
mogen worden blootgesteld
aan tocht bij vrieskou. Leidin
gen moeten worden afge
schermd en, als dat niet moge
lijk is, worden afgesloten. Wie
met vakantie gaat moet de
verwarming op een laag pitje
laten branden, zodat de tempe
ratuur in huis niet te laag kan
worden.
Het populairste Engelse warenhuis
zoekt personeel in Den Haag
MARKS SPENCER
Lees de advertentie van Marks Spencer pag. 28
Een nieuw polsgewricht van titanium.
FOTO: AN
DORDRECHT Plastisch
chirurgen in het Dordtse Mer-
wedeziekenhuis hebben bij
een vrouw het polsgewricht
vervangen door een exem
plaar van titanium. De vrouw
is de eerste patiënte in Neder
land die deze uit de Verenigde
Staten afkomstige kunstpols
heeft gekregen. Ze kan haar
pols, die vijftien jaar geleden
na een ongeluk in een ver
keerde stand was verstijfd, al
weer bewegen hoewel ze pas
goed kan gaan oefenen als het
gips er af is.
Volgens één van de twee be
trokken plastisch chirurgen,
C.M. van Leeuwen, bestaan
kunstpolsen in Nederland tot
nu toe uit een onbeholpen
soort plastic scharniertje dat
aan slijtage onderhevig is en
daarom alleen maar wordt toe
gepast bij oudere mensen.
De Amerikaanse kunstpols,
die een steel heeft van het
harde metaal titanium met een
kogel in de vorm van een rug
bybal, maakt niet alleen bewe
gingen op en neer mogelijk,
maar ook zijdelings. De functie
van de pols wordt volgens Van
Leeuwen voor ongeveer 90
procent hersteld.
De prothese is ook geschikt
voor jongeren met tengevolge
van reuma of een ongeluk
verstijfde polsen. Het materi
aal is zeer duurzaam en de
prothese hoeft niet worden ge
lijmd. Ze heeft een coating
waar het eigen bot ingroeit.
De kunstpols kost 2.500 gul
den. De operatie, waarvoor
geen volledige narcose nodig
is, duurt twee uur en de pa
tiënt hoeft maar drie dagen in
het ziekenhuis te blijven. De
kosten worden door de verze
keraars vergoed.
Van Leeuwen en zijn collega
P. Poeschmann gaan andere
orthopedisch en plastisch chi
rurgen met veel ervaring met
handchirurgie leren hoe ze de
nieuwe kunstpols kunnen im
planteren.
Het Merwedeziekenhuis heeft
nu al een wachtlijst van vijf
tien patiënten. Van Leeuwen
denkt dat er eerder duizenden
dan honderden patiënten voor
de kunstpols in aanmerking
komen: „er lopen ontzettend
veel mensen met kapotte pol
sen in de wao".
„Goh, een nieuwe bank?" „Ja, gisteren gekocht bij Ikea".
Een normale dialoog, die in elk gezin gevoerd kan worden,
behalve in dat van dokter Lidy van der Ploeg uit de televisie
komedie 'Zeg 'ns Aaa\ Waarom niet? Omdat het reclame is.
En dat mag niet op de televisie. In de Finale van vandaag
een artikel over omroep en geld en de rol van de politiek
daarbij. Wie de Leidse Courant vandaag voor het eerst mee
naar huis neemt, komt er niet alleen achter wat de Hilver-
sumse pot en de Haagse ketel zijn, maar ook wat ze tot nu
toe zonder onze wekelijkse bijlage Finale allemaal hebben ge
mist. „Goh, heb je een andere krant?" „Ja, de Leidse Cou
rant, zojuist gekocht, maar ik vul de bon in!"
Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen:
l J .Ik wil een proefabonnement van 5 weken.
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 18,50.
Noteer mij direct als abonnee.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 25,70 (met automatische betaling)
kwartaal f. 78,60
I Dhr/Mevr:
I Postcode/Plaats:
Vroege kerst
Sinterklaas heeft nog maar amper zijn hielen gelicht of overal in
het land worden al weer kerstbomen te koop aangeboden.
FOTO: RON NAGTZAAM
AUTOVERHUUR
f.pramgebb
Verhuur van luxe auto's en
s'es vanaf 30.- d dan
HOOFDSTRAAT 104LEIDERDORP
Tel. 071-894040
help1
Het werken met onze
kunststof containers is
minder vermoeiend, minder
tijdiovend en brengt
minder schade met zich mee
Deze bon opsturen in een open envelop
- zonder postzegel - naar
Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
I 2501 VC Den Haag
Of bel 071 - 313 677
iin,inm»i.M,nau'uiin
Opera
De Amerikaanse
tenor Bruce Ford uit
Texas zong de
titelrol in Mozarts
opera 'Mitridate,
koning van Ponte'
ineen productie van
het Britse Royal
Opera House,
waarmee het
gezelschap de
tweehonderdste
sterfdag van
Wolfgang Amadeus
Mozart herdacht.
Mozart
componeerde deze
opera toen hij 14
jaar oud was.
FOTO: AP
Bush roept op tot
verzoening 'Pearl Harbor'
WASHINGTON President George Bush
heeft gezegd' dat de Amerikanen bij de her
denking van de Japanse aanval op Pearl
Harbor meeten beseffen dat de vijanden
van weleer „nu onze vrienden zijn'. Van
daag is het precies vijftig jaar geleden dat de
Japanners met hun aanval op de marineba
sis de VS bij de Tweede Wereldoorlog be
trokken. Bush leidt vandaag de herden
kingsplechtigheid op Hawaii. De president
zei dat hij er trots op is dat de VS onmiddel
lijk na de oorlog economische steun hebben
aangeboden aan hun voormalige vijanden.
Bush zei onlangs al dat hij geen excuus van
de Japanners verwacht voor Pearl Harbor,
evenmin als de VS spijt zöuden hoeven be
tuigen voor de atoombommen op Japan.
Pagina 3: „Nederland mocht afzien van
Japanse ereschulden"
Mogelijk 'knalverbod'
in centrum Beverwijk
BEVERWIJK Het gemeentebe
stuur van Beverwijk verzoekt de
bevolking met klem geen knal
vuurwerk af te steken in de Nieu
we Kerkbuurt. Volgens gemeen
tewoordvoerder G. Hermus zijn
talrijke buurtbewoners zo ge
schokt door de gasexplosie van
dinsdag, dat het gemeentebestuur
ernstige psychische gevolgen
vreest van knallend vuurwerk in
het gebied. Het gemeentebestuur
is nog niet overgegaan tot een ab
soluut verbod op het afsteken van
vuurwerk in en rond de Kerk
straat. Wel zal de politie alle knal-4
vuurwerk dat in strijd met het
verzoek wordt afgestoken in be
slag nemen.
Dollar onderuit
AMSTERDAM De slechte toestand van
de Amerikaanse economie heeft de dollar
onderuit gehaald. Op de Amsterdamse wis
selmarkt noteerde de Amerikaanse munt
eenheid gi6teren tegen het eind van de han
del 1,7720 tegenover een slot van ƒ1,7990
op donderdag. Sinds woensdag is de dollar
bijna vijf cent omlaag gegaan. De Ameri
kaanse werkloosheidscijfers over november,
die gisteren gepubliceerd werden, lieten een
sterke achteruitgang zien van de werkgele
genheid. Op de valutamarkt speelde giste
ren ook een rol dat de Bundesbank haar
markttarieven misschien toch gaat verho
gen. Volgens waarnemers komt de Bundes
bank met een disconto verhoging na de bij
eenkomst van de Europese regeringsleiders
in Maastricht. Op de beurzen van Europa
sloeg de daling van de werkgelegenheid in
de Verenigde Staten in als een bom.
VN-chef: erken
Slovenië en
