Het verborgen tranendal Omroep stelt interne sponsorrichtlijn op 13 Krant op Zondag wil ingreep kabinet ,Niveau meeste programmasvan iadio 3 dubieus' Spanjaarden hongeren naar Nederlandse cultuur op Wereldtentoonstelling 1992 1 Efiid^cSoivtant zet >en als vo jktsch w aanva vormi agen aiddeli 1,93 g. KUNST/RTV VRIJDAG 6 DECEMBER 1991 Nelleke van der Krogt nieuwe presentatrice 'Opsporing verzocht' HILVERSUM Nelleke van der Krogt wordt naast Jan Scholtens de nieuwe presentatrice van 'Opsporing verzocht'. Zij volgt Will Simon op die eind oktober met VUT is gegaan. Nelleke van der Krogt heeft ruim dertien ervaring als presentatri ce van veel radio- en televisie-programma's. Voor de AVRO-radio maakte zij onder meer culturele programma's en was zij lange tijd samen met Ka- rel van de Graaf te horen in 'Op een klein station netje'. Later presenteerde zij voor de NOS 'Hori- zon-tv', een aantal Teleac-cursussen en voor de TROS het middagmagazine. Zij zal voor het eerst 'Opsporing verzocht' te zien zijn op donderdag januari. De eindredactie blijft in handen van Jan Scholtens. Nelleke van der Krogt AMSTERDAM De Krant op Zondag heeft staatssecretaris Van Rooy van econo mische zaken ge vraagd de omroepen te verplichten om hun programmagegevens aan de Krant op Zon dag beschikbaar te stellen. De krant reageert daar mee op de weigering van de NOS om de Krant op FOTO: RVU Zondag toe te staan week overzichten van televisie programma's te publice ren. Dit heeft uitgever Pieter Storms van de Krant op Zondag gisteren meegedeeld. i de op artikel 27 van de Wet Economische Mededin ging. Daarin wordt be paald dat de bewindslie den kunnen ingrijpen als er sprake is van een eco nomische machtspositie die schadelijk is voor het algemeen belang. De Krant op Zondag heeft zich al eerder op dat artikel beroepen. Dat was in oktober vorig jaar. toen dagbladen weigerden ad vertenties in het kader van de introductiecam pagne van de Krant op Zondag te plaatsen. De staatssecretaris stelde de Krant op Zondag toen in het gelijk. Volgens Storms zijn de argumenten van de Krant op Zondag in de huidige kwestie „stukken sterker". Hij rekent er dan ook op dat zijn krant zoals aangekondigd op 2 februari het eerst programmagegevens zal publiceren. De NOS weigert de ge vraagde gegevens omdat de omroepen de huidige marktpositie willen hand haven. Inkomsten uit de bladen zijn voor de om roepen van belang om uit eigen middelen bij te kunnen dragen in de fi nanciering van de publie ke omroep. Verder staat volgens de NOS een ex clusieve licentie voor De Krant op Zondag op ge spannen voet met de con tracten met uitgevers van dag- en nieuwsbladen. Veronica en RTL4 gaan samenwerken voor de UNICEF HILVERSUM Veronica en RTL4 gaan samen het live-programma 'Kans Voor Een Kind', een reeks van zeven programma's ten bate van UNICEF, uitzenden. De reeks gaat donderdag 2 januari van start en zal wekelijks door beide omroepen rond tien uur 's avonds worden uitgezonden. Elke uitzending duurt zeventig minuten. Doel van het programma 'Kans Voor Een Kind' is het werven van blijvende donateurs die genegen zijn elke maand twintig gulden over te maken en hiermee een kind te voor zien van de meest elementaire zaken in het 'OPTIMISTEN', MEEST INDRINGENDE DOCUMENTAIRE VAN 1991 telke terw tlofpe HILVERSUM „Dit was de zwaarste en langste klus uit mijn carrière", programmamaker Jaap Vermeer aan de vooravond van 'De Opti misten'. In de honderd twintig minuten durende vertelling, die door de IKON in twee keer op het scherm wordt gebracht, komen twaalf Nederlan ders aan het woord, die in Japanse krijgsgevangen schap hebben gezeten en op zestienhonderd meter afstand de atoombom op Nagasaki hebben zien leerkomen. honger, barbaarse ziekte en altijd weer dat sprankje hoop. „Wie geen opti mist meer was, zag de dood in de ogen", aldus een van de hoofdrolspelers in de meest in dringende documentaire van 1991. Vermeer: „Er hebben heel wat hete tranen gevloeid, voordat dit werkstuk zijn definitieve vorm had. Ik ging op bezoek bij Charles Burki, die mij door de telefoon had verzekerd geen trauma's te hebben over gehouden aan zijn oorlogsjaren als Japanse krijgsgevangene. Nauwelijks aan het woord barstte hij al in tranen uit. Be halve zijn verhaal heb ik in de documentaire ook wat teke ningen van hem verwerkt. Charles („ik moest tekenen, omdat een tekening meer uit legt dan een foto") heeft die werkstukken aan het einde van de oorlog in zeildoeken gerold en bij de ingang van het kamp begraven. Na de oorlog is hij teruggegaan om ze op te graven". „In de voorbereidingen van het programma heb ik ook met een man gesproken, die uiteindelijk niet in beeld komt omdat zijn antwoorden nogal kort waren, maar die zich in de vijftig jaar na de aanval van de Japanners op Pearl Harbor nog nooit had geuit over wat hij had meegemaakt. Zijn vrouw wist echt van niets en heeft in de vijf uur dat ik bij hem ben geweest met inge houden adem zitten luisteren. Voor hem was mijn luisterend oor een therapeutische erva ring, voor mij bleek zijn ver haal vooral van belang als achtergrond-informatie. Hij vertelde echt heel belangrijke dingen en bleef maar zeggen 'de mensen begrijpen het niet wat het betekent om de bom op Nagasaki te hebben meege maakt". Het is een frustratie waar het merendeel van de Nederlan ders die in Japanse krijgsge vangenschap hebben gezeten, mee zit. De oorlog werd in Eu ropa gevoerd en de vijand was een Duitser. Die hele Japanse kampgeschiedenis met al zijn gevaren en ontberingen heeft nooit de aandacht gekregen die de onmenselijke drama's in de gaskamers en de Joodse vernedering wel heeft gehad. Het is een deels verborgen tra nendal gebleven. Vermeer: „Kijk, ik ben blij dat al mijn collega's het verhaal van de Japanse bezetting van Neder- lands-Indië min of meer links hebben laten liggen, maar ei genlijk is het treurig. Het is voor het allereerst dat het ver haal in chronologische volgor de op' televisie komt. Tot nu toe bleef die geschiedenis be perkt tot fragmenten". Jaap Vermeer begon vol opti misme aan zijn opdracht. Vijf tig uur research-gesprekken, achttien uur videobeelden en een montage-periode van zes weken later, is hij blij dat het voorbij is. „Twee jaar geleden begon ik met drieendertig adressen van overlevenden. Ik heb ze allemaal aangeschreven en had na veertien dagen zes reacties. Daarna heb ik een tweede brief gestuurd waarop zesentwintig reacties binnen kwamen. Vier mensen bleken niet bruikbaar. Ze konden het geestelijk niet opbrengen hun verhaal te vertellen. Uiteinde lijk hield ik twaalf praters over, de een wat beter ver staanbaar dan de ander. Ik vind René Schafer bij voor beeld een adembenemend ver teller". „Mijn grootste handicap was dat ik bij alle mensen waar ik - aanklopte voor het belangrijk ste verhaal uit hun leven kwam. Ze wilden mij dus uit voerig te woord staan over al les wat ze hadden beleefd. Voor televisie is dat eigenlijk onbruikbaar, maar heb dat graag op de koop toegeno- 'De Optimisten' is bijna als een speelfilm in elkaar gezet. Jaap Vermeer heeft de gesprekken zo versneden dat het één ver haal wordt (zonder tussen komst van een interviewer) en dat de verschillende verder ongenoemde vertellers moeiteloos op eikaars verhaal inhaken. Daarbij weet hij de spanning ook visueel aan te scherpen door de vertellers steeds meer in close up te la ten zien. Hierdoor krijgt de kijker het idee een film te zien Charles Burki: ,,lk moest tekenen". waarbij de makers zijn verge ten het drama in beelden te vangen. Hoewel, van het ver haal gaat zo'n kracht uit. dat de fantasie de rest doet. Wie dan ook naar de eerste vijf mi nuten kijkt, haakt niet meer af. Maar hoe puur de verhalen ook zijn, om een saaiheid in beelden te voorkomen, werd een slimme trucage toegepast. Zo wordt, vooral in het tweede deel, sterk de indruk gewekt dat alle hoofdrolspelers zich met z'n allen in een ruimte be vinden. Vermeer: „Die mensen hebben heel veel te vertellen, maar documentatie-materiaal, dat als illustratie kon dienen, was nauwelijks aanwezig. In de eerste aflevering heb ik nog gebruik kunnen maken van wat Japanse bioscoopfilmpjes. op heidje toegepast, door beelden van glimlachende of knikken de hoofdrolspelers, door het verhaal heen te snijden. Hier door lijkt het alsof ze op elkaar reageren en krijg je het idee met een grote familie te ma ken te hebben. Voor mij'was het ook een manier om alvast de volgende spreker te intro duceren. Wat ik in de beelden heb geprobeerd, is om een huiskamer-sfeer te scheppen, waarbij het interieur niet zou afleiden". ^NCRV'S-PRESENTATOR HARRO DE JONGE: ENTRA "viaC (E HILVERSUM Eén van >3 de betere popprogramma's 3 van Radio 3 wordt door de n°NCRV uitgezonden op za terdagavond tussen negen >n twaalf: 'Crossroads' ivan Harro de Jonge. De °{bebaarde presentator heeft voor deze uurtjes zijn baas helemaal de vrije hand om naar eigen '«•smaak een keus te maken uit het aanbod van pop, blues, rock and roll en country. „Ik ben een pre sentator en geen discjoc- key", stelt De Jonge. ■o»bl ^zou c AN** S E itual berd W erirtfl „Discjockeys zijn single-programma's zonder 19 diepgang aan elkaar praten. Ik willen. Als je zo- ik ceedee's aankondigt en vertelt iets over de achter- 'ond, dan ben je een presen- ™°Jtator". arro de Jonge stelt sinds 1977 ipprogramma's samen voor i de NCRV. Daarvoor deed hij administratief werk bij dezelf- omroep. „Het is alweer 24 r geleden dat ik bij de RV in dienst kwam. Het altijd de wens van mijn Trouw of bij de w werken. Toen ik van de middelbare school kwam, las advertentie waarin de NCRV een administratieve hulp vroeg bij produktie-opna- )fe men. Ik had er geen idee van wat dat inhield, maar ik solli- :iteerde toch. En ik werd aan- Het bleek dat ik al lerlei formulieren moest in vullen voor combo's die in de studio opnamen kwamen ma ken. Ik vond die opnamen reuze spannend en stond er dan ook altijd met mijn neus ivenop". Voor de omroep was snel dui- lelijk dat het ging om een groot muziekliefhebber, met een voorkeur voor blues en country. „Ik kon de mensen die de meer specialistische pla- tenprogramma's presenteerden altijd precies vertellen hoe de namen van de artiesten moes ten worden uitgesproken. Want daar hadden de meesten geen flauw benul van. Ze kre gen een tekst aangeleverd, maar braken hun tong over de uitspraak van die namen". Het duurde niet lang of mu ziekkenner Harro de Jonge kreeg zijn eerste programma: 'Middernacht Blues'. „Ik pre senteerde het niet zelf, dat deed Kirsten Kleinsma, maar ik was wel verantwoordelijk voor de platen en schreef de verbindende teksten". Hoewel De Jonge opgroeide in het tijdperk van The Beatles, heeft die muziek hem nooit aangesproken. „Ik was eerlijk gezegd meer gecharmeerd van klassieke muziek dan van beat". Maar daarnaast ontwik kelde ik een grote liefde voor de blues. Ik liep alle concerten op dat gebied af. Want ja, als je eenmaal de blues hebt, raak je 'm niet meer kwijt. Ik kocht mij wild aan uitverkoopplaten in dat genre en binnen de kortste keren had ik een enor me collectie. In de jaren ze ventig begon ik allerlei artike len over popgroepen te verza melen. De gedachte was ooit .nog eens een popencyclopedie samen te stellen. Maar toen muziekkrant Oor met dat ini tiatief kwam, hoefde dat dus niet meer. Ik was trouwens ook veel te selectief voor een encyclopedie. Ik knipte alleen uit wat mijzelf interesseerde. Daarom trof je David Bowie niet aan in mijn collectie, want die man heeft mij nooit aange sproken. Ik ben trouwens al lang gestopt met het opbou wen van dat archief. Dat heeft, denk ik, ook te maken met het feit dat ik niet meer over pop schrijf. Ik was in de jaren zeventig verbonden Harro de Jonge: „De opvattingen over mijn presentatie lopen uit een: sommigen vinden het uitstekend, anderen vinden het niks". FOTO: NCRV HILVERSUM De STER krijgt een coördinerende rol bij de werving van sponsors. Dat blijkt uit de gisteren door de NOS ge publiceerde interne spon sorrichtlijn voor de pu blieke omroepen. De regeling moet duidelijkheid verschaffen in de praktijk tot dat nieuwe regelgeving van kracht wordt. De NOS heeft om het karakter van de pu blieke omroep te benadruk ken, beperkingen aangebracht op de Europese richtlijn. Ze hebben betrekking op de cate gorieën programma's welke voor sponsoring in aanmer king komen en de wijze en de duur van de sponsorvermel ding. Bovendien is een afgren zing aangebracht tussen spon soring en de plaatsing van spe cifieke produkten in program ma's. De regeling verstaat on der sponsoring elke financiële bijdrage van een overheidsbe drijf of particuliere onderne ming die zich niet bezig houdt met omroepactiviteiten, met als doel handelsmerk, imago of activiteiten meer bekendheid te geven. Sommige soorten programma's komen niet voor sponsoring in aanmerking. Het gaat dan om nieuwsbulletins, politieke informatieprogram ma's, actualiteitenrubrieken en consumenten-informatie programma's. Omroepen moeten er ook voor zorgen dat personeel belast met aquisitie geen invloed uitoefent op de inhoud en de programmering. Gesponsorde programma's worden aan het begin en/of het einde als zodanig geken merkt door vermelding van de naam of het logo van de spon sor. Uitzending van een zoge noemd billboard duurt ten hoogste vijf seconden. Produk ten van de sponsor mogen uit sluitend in een gesponsord programma worden getoond indien ze een functionele bij drage aan decor, vormgeving of andere programma-onder delen leveren. De sponsor mag in dat geval geen andere gel delijke of op geld waardeerba re bijdrage leveren en het pro- dukt mag niet worden aange prezen of overdreven in beeld worden gebracht. Over prijs, uiting en aard van de sponsor zullen de omroepen overleg voeren met de STER. formeerde Jonge renblaadje. Daarnaast maakte ik af en toe een hoestekst voor Phonogram zoals voor een elpee van John Mayall. Maar schrijven is voor mij altijd een moeilijke beval ling geweest. Wat dat betreft ben ik blij dat ik niet bij een krant terecht ben gekomen". „Als ik nu presenteer, heb ik geen tekst meer voor mij lig gen. Ik doe het zo uit de losse pols. Vroeger was dat anders. Dan las ik alles woord voor woord op. Nadat de NCRV had besloten dat ik de pro gramma's die ik samenstelde, ook maar zelf moest presente ren, heb ik eerst een cursus gevolgd. Ik vond het allemaal maar gênant, want volgens mij had ik absoluut geen radio stem. Die mening ben ik trou wens nog steeds toegedaan. De opvattingen over mijn presen tatie lopen uiteen: Sommigen vinden het uitstekend, ande ren vinden het niks. Het hoofd van mijn afdeling zei laatst nog dat hij mijn manier van presenteren bepaald niet ide aal vond. Maar goed, het paste volgens hem wel bij het pro gramma en daarom laat hij het maar zo. En de mensen zijn er zo langzamerhand wel aan ge wend. Ik doe 'Crossroads' elke zaterdagavond, soms neem ik het wel eens op. Als ik het dan later terugdraai, betrap ik mij erop dat ik soms enorm aan het wauwelen sla. Het voorbereiden van 'Cross roads' kost Harro de Jonge minstens twee dagen. „Elke woensdag komen de pluggers van de platenmaatschappijen de nieuwe releases brengen en die moet ik allemaal afluiste ren. Daar gaat verschrikkelijk veel tijd in zitten. Meestal ben ik daar tot diep in de nacht mee bezig. Ik heb er inmiddels wel een gigantische platencol lectie mee opgebouwd. Ik denk dat ik zo'n tienduizend elpees en tweeduizend ceedee's heb". Contacten met andere presen tatoren heeft Harro de Jonge nauwelijks. „Ik ken alleen Jan Douwe Kroeske en Hubert van Hoof. Die mensen zitten met hun programma's op de zelfde lijn als ik. Maar de rest zie of spreek ik nooit. Ik vind het niveau van de meeste Ra dio 3 programma's overdag maar bedenkelijk. Ik heb het idee dat er steeds minder disc jockeys met kennis van zaken aan het woord komen. Nou ja, voor dat soort programma's hoef je ook niet veel te weten. Je moet een vlotte babbel heb ben, dat lijkt de enige voor waarde". Expositie over W.F. Hermans DEN HAAG Het Letter kundig Museum in Den Haag houdt van 13 december tot en met 23 februari een grote ten toonstelling over de schrijver Willem Frederik Hermans, onder de titel 'Hermans is hier geweest'. In de expositie zijn vele zeldzame stukken opge nomen, zoals prenten van Constatin Guys, de negentien de eeuwse Franse tekenaar, die zo'n grote rol speelt in 'Au Pair'. 'Ava en Gabriel' weer in de prijzen AMSTERDAM De 'Ava en Gabriel' van het multiculture le filmbedrijf Cosmic Illusion Productions, heeft tijdens een internationaal filmfestival in Amiens de 'Prix spécial du jury' gewonnen. Het is de tweede keer dat de film in de prijzen valt. Tijdens de Neder landse Filmdagen in septem ber 1990 werd 'Ava en Ga briel' onderscheiden met het Gouden Kalf. Veiling Dit 'staand naakt' is een van twee schilderijen van Carel Willink, die op 12 december bij het veilinghuis Sotheby's in Amsterdam onder de hamer gaan tijdens de veiling van Moderne en L Hedendaagse kunst. Willink maakte het doek in 1929, in hetzelfde jaar werd het tentoongesteld in het Stedelijk Museum in Amsterdam. Het veiljnghuis verwacht dat het doek maximaal 120.000 gulden zal opbrengen. Het andere werk van Willink dat zal worden geveild is het schilderij 'De Verleiding' uit 1921. Het vertegenwoordigt volgens Sotheby's een waarde van maximaal twee ton. FOTO: PR Dieuwertje Blok eist half miljoen gulden van RTL4 AMSTERDAM Televisie- presentatrice Dieuwertje Blok wil van RTL4 een schadever goeding van bijna een half miljoen gulden. Dit heeft haar advocaat gisteren in een kort geding bij de president van de rechtbank in Amsterdam laten Dieuwertje Blok wenst zowel voor het afgelopen televisiesei zoen haar talkshow werd in maart 1991 gestaakt als voor het huidige seizoen haar eerder afgesproken salaris van in totaal 381.000 gulden te ont vangen. Omdat het volgens haar in oktober 1992 vanwege lange afwezigheid op televisie moeilijker wordt weer op nieuw op de buis te komen, moet RTL4 voor geleden im materiële schade ook nog eens een ton betalen. In oktober besliste de recht bank-president reeds dat de presentatrice een schadever goeding toekomt. Toen be stond voor RTL4 nog de moge lijkheid om Dieuwertje Blok een vervangend tv-program- ma aan te bieden. Volgens haar advocaat heeft het Lu xemburgse station daar in het geheel niet op gereageerd. Volgens RTL4, die het niet eens is met de eerdere uit spraak van de rechtbank-pre sident, was het onmogelijk vervangend werk te bieden Volgens de advocaat van RTL4 moet bij het vaststellen van de schade wel nadrukke lijk rekening worden gehou den met het mislukken van het programma. Dieuwertje Blok heeft daar naar zijn me ning zelf schuld aan. Ook meende de advocaat dat een schadevergoeding in een uit voerige bodemprocedure moet worden bepaald. Uitspraak 19 december. (ADVERTENTIE) AMSTERDAM Neder land is op cultureel gebied 'o: langzamerhand een we- ^reldmachtje aan het wor den in Spanje. Onze cul tuur wordt er zeer ge waardeerd en er heerst zelfs een zekere honger ihaar. Dat zei J. Boeles van de Ne derlandse ambassade in Ma drid gisteren in Amsterdam tijdens een persbijeenkomst over de culturele bijdrage van Nederland aan de Wereldten toonstelling in 1992 in Sevilla. Aan deze Expo '92, die van 20 april tot 12 oktober duurt, doen in totaal 111 landen mee. Algemene thema is 'The Age of discoveries'. De Nederland se bijdrage aan Expo '92 is op cultureel gebied niet onaan zienlijk. Volgens Arthur van Schendel, artistiek directeur van de Stichting Holland-Se villa 1992, behoort Nederland tot de tien landen die zich sterk voor 'Sevilla' inspannen. In 1970 werd een tentoonstel ling van een dergelijke om vang voor het laatst in Osaka georganiseerd. Met de totale Nederlandse bijdrage is een in vestering van rond de 35 mil joen gulden gemoeid, a 10 miljoen gulden afkomstig is van het bedrijfsleven, en 24 miljoen van het rijk. Het totale project kost de Spaanse over heid 25 tot 30 miljard gulden, inclusief het aanbrengen van infrastructurele verbeteringen. Het uitgangspunt van de Ne derlandse presentatie is niet zozeer een volledig beeld van ons land te geven. Enkele de- Op cultureel gebied betekent dat, dat er veertien groepen en ensembles in totaal 42 voor stellingen geven. Bovendien zijn er vijftien hedendaagse kunstenaars met werk verte genwoordigd, en eenzelfde aantal „oude" meesters. Vooral het werk van Rembrandt en Van Gogh zal volgens Van Schendel bezoekers trekken, omdat Spanje geen enkel schilderij van de twee bezit. Verder speelt de Toneelgroep Amsterdam (TGA) op 7 mei de voorstelling 'Ballet', geschre ven en geregisseerd door de artistieke leider van het gezel schap Gerardjan Rijnders. Het stuk wordt voor de gelegen heid in vijf talen gespeeld, en de cast is speciaal uitgebreid september af: met de actrice Ellen Vogel. Op het gebied van de moderne muziek hebben een-aantal ver tegenwoordigers van de Expo in Nederland voorstellingen gezien. Zij hebben onder meer het ASKO-ensemble en het Schönberg Ensemble uitgeko zen. Het Koninklijk Concert gebouw Orkest onder leiding Ricardo Chailly, zal het CIRCUSTHEATER Scheveningen dag. 20.00 u. beh. 's maandags zondags ook matinee 14.00 u Regiohoofdkant Ver Spaarbank Mis Les Misérables r

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 13