LEIDEN OMGEVING
Leiden wil ook
profiteren van
Rembrandt
CeidócSommit
Meisjes op rooftocht
in bejaardentehuizen
EEN JAAR SOCIALE VERNIEUWING
Een cadeau van
formaat
CeidoeSowont
DINSDAG 3 DECEMBER 1991 i
IN NAAM DER WET
Sociaal leven
Het valt ook allemaal niet
mee. Kom je als vrachtwa
genrijder doodmoe uit
Duitsland en ben ie bijna
thuis, moet je door die rijtij-
denwet je wagen langs de
kant van de weg zetten en
acht uur lang de slaapcabi-
ne in. „Die cabines zijn te
genwoordig best luxe, maar
geef toe: iedereen zit toch
liever thuis bij moeder de
vrouw", meende de Kat-
wijkse directeur van een
transportbedrijf vaderlijk.
Zijn chauffeurs waren vorig
jaar tot driemaal toe in de
fout gegaan. Formeel juist,
vond ook kantonrechter
Van Leeuwen, maar enig
begrip voor de naar huis
hunkerende chauffeurs had
hij wel. „Een moeilijke
zaak, heel moeilijk. Maar ik
zit als rechter nou eenmaal
vast aan de wet en die is
duidelijk". „De rijders heb
ben al zo'n beperkt sociaal
leven", probeerde de baas
van het transportbedrijf
verder, en hij probeerde
nog wel zo fanatiek de wet
na te leven. „Ik zet op zo
veel mogelijk ritten dubbele
bemanningen in. Drie
chauffeurs per rit is ideaal,
maar dat kan ik niet beta
len", legde hij Van Leeu
wen uit. Die toonde weer
alle begrip, maar zag zich
tot zijn eigen spijt toch ge
bonden aan de wet. „Die
wet is er ook voor de ar
beidsomstandigheden van
de chauffeurs zodat ze niet
afgejakkerd kunnen wor
den. Maar ook de concur
rentievervalsing speelt een
rol, anders hebben we
straks alle EG-partners op
onze nek". Waarop hij de
standaardboete van 1.500
gulden wel verlaagde tot
1.000.
Rolstoel
Een 40-jarige Leidenaar
kon ook al op begrip en cle
mentie rekenen van de
kantonrechter en officier
van justitie Van Ek. Het
was ook wel wat rigoureus
geweest, zoals de politie te
werk was gegaan bij een
parkeerovertreding op het
Noordeinde. „Ik had m'n
auto half op de stoep gezet.
Iedereen kon er zo langs rij
den", probeerde de Leide
naar begrip te kweken.
„Maar iemend in een rol
stoel kon er op de stoep niet
meer langs", verzekerde
Van Leeuwen de man die
zelf in een rolstoel zit. Die
vond uiteraard dat dat best
had gekund. En juist zijn
handicap was reden ge
weest om de auto daar neer
te zetten. „Ik moest even
een vriend opzoeken in een
café daar. Dat duurde i
Ik
te
rug". Juist op dat moment
hing zijn auto in de takels
van de politie, die bezig was
het voertuig weg te slepen.
Geweeklaag mocht niet ba
ten, de auto ging naar het
politiebureau. „En mijn
cliënt moest er in zijn rol
stoel achteraan. Dat lijkt me
straf en moeite genoeg",
meende ook de raadsvrou
we die de Leidenaar had in
gehuurd. Om aan alle dis
cussie helemaal een einde te
maken toonde de advocate
ook de invaliditeitskaart
van de man, die 'recht'
geeft op drie uur lang par
keren op plaatsen waar dat
voor anderen verboden is.
Van Leeuwen zag het nut
wel in van het pleidooi een
legde geen straf op, „maar
neemt u een volgende keer
wel het minimum aan ver
keersveiligheid in acht".
Meineed
Een beroerde keuze, vond
de broer van een Leidenaar
het, dat hij moest kiezen
tussen een straf voor iets
waar zijn broer niet aan
schuldig was, of het risico
lopen van meineed te wor
den beschuldigd. Want daar
kwam het advies van kan
tonrechter Van Leeuwen op
neer. De jongen was ervan
overtuigd dat het niet zijn
broer was geweest die vorig
jaar stomdronken over de
Breestraat was gesprongen,
waardoor verschillende au
tomobilisten bovenop de
rem moesten trappen om
hem niet omver te rijden.
Het enige dat wel was ge
beurd, was dat zijn broer de
planten in een plantenbak
wat zurig water had gege
ven. De broer was in de
war geweest toen hij een
verlaring ondertekende,
door drank beneveld en hij
stond onder druk. Van
Leeuwen was niet onder de
indruk. „Twee agenten heb
ben verklaard dat hij het
was. U kunt een proces voe
ren, maar dan loopt u het
risico dat u van meineed
wordt beticht en dat wordt
een heel vervelende rechts
zaak. Ook als u wordt vrij
gesproken. Heel naar voor
zo'n klein vergrijp". Waar
op de jongen eieren voor
zijn geld koos. De officier
eiste 150 gulden, vanwege
het 'milieudelict' in de plan
tenbak. Van Leeuwen was
coulanter: 90 gulden.
Hond oorzaak
binnenbrand
LEIDERDORP Een gevallen
waxinelichtje veroorzaakte giste
ren een binnenbrandje in een
woning aan de Kalmoeskreek in
Leiderdorp. Het lichtje was ver
moedelijk door toedoen van de
hond op de grond gevallen. Een
gat in cfe vloerbedekking en flin
ke rookontwikkeling waren het
gevolg. De brandweer had het
vuur snel onder controle. Per
soonlijke ongelukken deden zich
niet voor en ook de hond is voor
zover bekend ongedeerd geble-
Bromfietsers gewond
bij frontale botsing
HOOGMADE Een 17-jarige brom
fietser uit Woubrugge is vanochtend
rond acht uur op de parallelweg tus
sen Hoogmade en de MMO-sportvel-
den zwaar gewond geraakt na een
frontale botsing met een 17-jarige
bromfietser uit Leiderdorp, die even
eens gewond raakte. De toedracht
van het ongeluk is niet bekend. Vol
gens de politie reden beiden waar
schijnlijk op het midden van de weg.
De aard van de verwondingen waren
vanmorgen ook nog niet bekend. Het
tweetal is overgebracht naar het
AZL. De politie van Leiderdorp
vraagt om getuigen (tel: 071-411421).
Fietser grijpt
automobiliste
LEIDEN Een onbekend
gebleven fietser heeft giste
ren een 48-jarige Leidse au
tomobiliste bij de keel ge
grepen nadat de vrouw had
geprobeerd hem op de Stille
Mare te passeren. Volgens
de vrouw deed de man alle
moeite om het inhalen te
beletten en gaf hij een
dreun op de auto. Toen de
vrouw stopte en vroeg wat
dat te betekenen had, greep
de man haar bij de keel.
Zonder veel omhaal fietste
hij daarna door.
Illegaal
opgepakt
LEIDEN Op de He-
rensingel is gistermiddag
een 33-jarige illegaal in
Nederland verblijvende
man aangehouden nadat
getuigen hem op de
Lage Rijndijk een tele
fooncel hadden zien slo
pen. De man deed daar
verwoede pogingen de
kwartjes uit de geldauto
maat te halen. Getuigen
zagen hem bezig en bel
den de politie. De man
zal worden uitgewezen
naar zjn vaderland.
Snelheidsduivel
op Plesmanlaan
LEIDEN Met een boete van 500
gulden is een 37-jarige automobilist
uit Leiden er gisteravond erg goed
vanaf gekomen. De man reed in
zijn auto met een topsnelheid van
130 kilometer per uur over de Ples
manlaan. Toevallig surveillerende
agenten moesten het gaspedaal diep
intrappen om de snelheidsduivel te
achterhalen. Direct nadat hij was
aangehouden is overleg gepleegd
met de officier van justitie over het
in beslag nemen van de auto. De
officier volstond echter met de boe
te, die de man terstond en opge
lucht betaalde.
Driejarig meisje rijdt
met auto pa man aan
KATWIJK Een kennelijk wel
heel bijdehand driejarig meisje is
gisterochtend op het Andreasplein
in Katwijk met de auto van haar
vader gaan rijden. Ze botste daarbij
tegen een voorbijganger op die met
onbekend letsel is opgenomen in
het Academisch Ziekenhuis Lei
den. Het meisje was achter het
stuur gekropen toen haar vaders
was uitgestapt om een boodschap te
doen. Hij had de sleutel in het con
tact gelaten en dat was voor doch
terlief voldoende om de auto in be
weging te kunnen zetten.
LEIDEN Rembrandt van
Rijn noemde het gisteren zelf
al: „Ik heb het eeuwige even
voor het tijdelijke verwis
seld". De meester in eigen
persoon leek zijn geboorte
plaats Leiden voor een mo
ment te hebben bezocht om
daar het startsein te geven
voor de hausse, die rond zijn
figuur moet ontstaan. In de
Taffeh-zaal van het Museum
voor Oudheden toonde hij
zijn beroemde Nachtwacht.
In beide gevallen, zowel het
schilderij als de schilder, be
trof het natuurlijk kopieën. De
oorspronkelijke Nachtwacht is
nog steeds te zien in het Am
sterdamse Rijksmuseum, waar
vanaf woensdag de grootste
Rembrandtexpositie sinds de
jaren vijftig is te zien.
Leiden wil daar een graantje
van meepikken en pakt het
voortvarend aan: Morgen
wordt in de Lakenhal de expo
sitie over Rembrandt en zijn
tijdgenoot Lievens geopend, de
VVV organiseert weer de
Rembrandt-wandelingen door
de stad, we hebben al sinds
jaar en dag de Rembrandtbrug
en daar worden binnen niet al
te lange tijd een Rembrandt-
atelier en een Rembrandt-
parkje aan toegevoegd. En
sinds gisteren kent ook Lei
den, navolging van Weesper
moppen, Arnhemse meisjes en
Bossche bollen, zijn eigen
snoepgoed: het Rembrandtje,
een petit-glacé van marsepein
op een bitterkoekje.
Vooral de ondernemers, vere
nigd in Leiden Leeft, hopen
dat Leiden flink kan meepro
fiteren van de publiciteitsgolf
die rond de schilder is opgesto
ken. Op hun kosten werd dan
ook de levensgrote kopie van
Rembrandts bekendste werk
naar Leiden gehaald, dat werd
geschilderd door de Dalfsenaar
Jan van der Horst. Hij deed er
overigens een jaar langer over
dan zijn grote voorbeeld, die
het doek in vier jaar vervol
maakte. En raakte zo bezeten
van de Nachtwacht dat hij be
reid bleek zijn hele huis te
verbouwen om het schilderij
bp ware grootte te kunnen ko
piëren. Het leverde het echt
paar Van der Horst een extra
rij dakkapellen en de breedste
brievenbus van Nederland op:
het schilderij is 3.90 meter
hoog en 4.80 breed.
Aan de actie is een prijsvraag
verbonden: degene die raadt
hoeveel figuren er in het schil
derij zijn verwerkt, dingt mee
naar een camcorder. Beschik
baar gesteld door één der
sponsors wel te verstaan.
ALPHEN AAN DEN
RIJN Drie meisjes
12, 14 en 15 jaar jong
zijn gisteren in bejaarden
centrum Westerhoven
aangehouden op verden
king van beroving van
een bejaarde.
De oudste is in verzekering
gesteld, de jongsten zijn naar
huis gestuurd. Het drietal
klopte bij het bejaardencen
trum aan met het verhaal dat
zij bezig waren met een werk
stuk voor school. Eén van de
vragen in het kleine onder
vroeg één van de meisjes of ze
even van het toilet gebruik
mocht maken, maar terwijl
haar collega's de bejaarde aan
de praat hielden, doorzocht zij
de bejaardenwoning.
Het trio heeft inmiddels één
diefstal van vijfhonderd gul
den bekend. De politie ver
moedt echter dat het nog meer
diefstallen op zijn geweten
heeft, aangezien de meisjes
een lijstje bij zich hadden met
nog te bezoeken bejaardencen
tra. Het werkterrein zou zich
uitstrekken van Leiden tot
Langeraar, en de groep zou
kunnen bestaan uit meer en
oudere meisjes, tot een ja^r
over zeventien.
Kijk- en luisteronderzoek
in Leiden en Bollenstreek
Rembrandt van Rijn bij de Nachtwacht in het Museum van Oudheden
KATWIJK Er wordt vol
gend jaar een kijk- en luiste
ronderzoek gehouden onder
de kabelabonnees in de Leid
se regio en duin- en bollen
streek.
I Het gaat om een telefonische
enquête met als doel inzicht te
krijgen in het gedrag en wen
sen van de abonnees. Het on
derzoek vindt plaats in op
dracht van de kabelexploitan
ten in de streek en houdt ver
band met de komende uitbrei
ding van de kabelnetcapaci
teit. Deze 'upgrading' is moge
lijk doordat het kabelnet vol
gend jaar grotendeels wordt
overgezet op glasvezel. Het be
stuur van de kabelexploitan
ten, de GemReg (Gemeen
schappelijke Regeling Anten
ne-Energievoorziening Leiden
en Omgeving), besloot gister
avond tijdens een vergadering
in Katwijk zowel tot de upgra
ding als het onderzoek. Het
enquêtebureau zal de streek
voor dit kijk- en luisteronder
zoek in vier delen splitsen en
in elk daarvan 500 kabelabon
nees telefonisch vragen stel
len. Het onderzoek zal onge
veer 27.000 gulden kosten.
Een jaar oud is de sociale vernieuwing nu, of
moeten we zeggenjong? Vanaf het moment dat
het begrip werd gelanceerd, is het omringd
door een aura van vaagheid. Het proces moest
'de dreigende tweedeling in de maatschappij
tussen de werkenden en de niet-werkenden,
tussen de elite en de onderste klasse' een halt
toeroepen. Zo'n 150 gemeenten ondertekenden
vorig jaar het landelijk convenant en verplicht-
Drie wijken werden hier als sociale
wingswijk aangemerkt: Pancras-Oost/Noord
Rijnevest, de Slaaghwijk en Leiden-Noord. Wij
ken waar de stadsvernieuwing al goed had
huisgehouden, of waar de problemen zich zicht
baar dreigden op te stapelen. Elke wijk kreeg
een wijkgroep, samengesteld uit a
bewoners en buurtwerkers. De trein met als
eindbestemming SV-Leiden kon gaan rijden.
Nu, na ruim een jaar sociale vernieuwing in het
Leidse, klinken echter luidkeels, van verschil
lende kanten, stemmen op 'dat die hele sociale
vernieuwing niks voorstelt'. Ook de partijen in
de gemeenteraad laten zich er kritisch over uit.
Tijdens één van de vergaderingen 'op lokatie'
van de commissie sociale vernieuwing, in
buurthuis Mirt/Honken, wilde Roel Roos, voor
zitter van de wijkgroep Leiden-Noord, van de
raadsleden weten wat zij zelf nu eigenlijk van
de sociale vernieuwing verwachtten. Er bleek
vrijwel niemand, die dat duidelijk kon aange-
Een jaar sociale vernieuwing in Leiden. Wat
heeft het opgeleverd, wat is er blijven liggen?
Waar ging het fout, of misschien: waar gaat het
juist goed?
Met de aanwijzing van de
Slaaghwijk tot aandachts
gebied voor sociale' ver
nieuwing, koos Leiden
niet voor de gemakkelijk
ste weg. De wijk biedt een
kleurrijke schakering van
.nationaliteiten, culturen
en gewoonten. Een wijk
ook waar problemen de
neiging hebben zich op te
stapelen: hoge woonlasten
in combinatie met lage in
komens, frustraties, een
hoog percentage werk
loosheid, een meer dan
gemiddeld beroep op al
gemene bijstand.
Een uitgelezen wijk dus om de
sociale vernieuwing op los te
laten, en met een traditie van
bewoners- en wiikcomités zou
de wijk een eind kunnen ko
men. In de praktijk bleek het
allemaal wat moeizamer te
verlopen, zelfs als er rekening
wordt gehouden met de com
municatiestoornissen tussen
bewoners en gemeente, die te
bescnouwen zijn als aanloop
problemen.
„De sociale vernieuwing
werkte voor ons frustrerend",
zegt Hans van Pelt. „Wij wa
ren al jaren georganiseerd en
alles waarmee de sociale ver
nieuwing wil pronken, stond
bij ons al in de steigers. We
waren al heel ver". Marian
Mooijen vult hem aan: „We
hadden al een signaleringssys
teem opgezet, met het sociaal
beheer en het buurtbeheer wa
ren we ook al ver gevorderd.
De sociale dienst en het maat
schappelijk werk hadden hier
Ambtenaren
zijn een
beetje
wereld
vreemd"
aardig vaste voet aan
de grond. Het was voor ons al
lemaal niet zo nieuw als het
leek".
Een soort déja vu-gevoel had
den de actieve bewonerscomi
tés dan ook toen het begrip so
ciale vernieuwing in hun wijk
werd geïntroduceerd. In de
loop der jaren hadden zij een
democratisch stelsel opge
bouwd, met werkgroepen die
ook optreden als vertegen
woordiging en in die hoeda
nigheid in gesprek treden met
onder meer woningbouwvere
nigingen en de gemeente.
Voor elke beslissing hebben
die werkgroepen echter wel
toestemming nodig van de al
gemene bewonersvergadering.
De zo gewenste overlegstruc
turen bestonden dus allang en
daar was een etiketje met een
moeilijke naam helemaal niet
voor nodig geweest. Sterker:
„Met de instelling van de offi
ciële wijkgroep, waarin ge
meenteambtenaren, bewoners,
de woningbouwverenigingen
en maatschappelijke organisa
ties zitting hebben, hadden we
het idee jaren teruggeworpen
te worden. Wij waren allang
op het punt beland waar de
wijkgroep nog moest aanko
men. We moesten opnieuw be-
Eilandjes
Ondanks alles heeft de sociale
vernieuwing wel degelijk haar
goede kanten, geven de wijk
bewoners toe. De dialoog met
de gemeente is goed op gang
gekomen, vooral met de direc
ties volkshuisvesting, civiele
werken, de reiniging en groen.
„Het loopt wat sneller. De lij
nen naar de ambtenaren zijn
wat korter. En als je banen
wilt scheppen voor kansarme
werklozen, dan kün je die
scheppen. De samenv/erking
met Traject (het banenproject
via de club- en buurthuizen-
mr) is sinds de invoering van
de sociale vernieuwing een
stuk verbeterd".
Over de directies onderwijs,
verkeer en gebouwen is Van
Pelt echter heel wat minder te
spreken. „Ze lijken wat we
reldvreemd, alsof ze op eiland
jes zitten. Ze zijn nog niet bij
de gesprekken geweest, terwijl
hun terreinen een wezenlijk
deel uitmaken van de sociale
vernieuwing. Ze staan ver van
de mensen. Zeker het overleg
met de ambtenaren van on
derwijs verloopt moeizaam".
Zijn collega Jos Hoogstraaten
springt hem bij: „Ik vergelijk
hen wel eens met kloosterlin
gen. Die lijken ook nauwelijks
te weten wat er in de buiten
wereld gebeurt".
Ook de dubbele positie van de
voorzitter van ae wijkgroep,
Mariet Portheine, verandert
daar weinig aan. Portheine
werd in februari aangesteld als
voorzitter en is tegelijk ambte
naar. Op die post zou ze zowel
haar oor te luisteren kunnen
leggen bij de klagende wijkbe-
de factor mogen zijn waarop
de sociale vernieuwing in de
wijk hangt, dreigen de bewo
ners opnieuw met het boycot
ten van elk gemeentelijk over
leg als de woonlastenwerk
groep, die momenteel een uit
weg zoekt uit die impasse, niet
op 1 januari met een bevredi
gend oordeel komt.
Eigen idee
Opnieuw hangt een boycot bo
ven het weer voorzichtig ge
starte overleg tussen bewoners
en gemeente. Deze zomer
strandde dat al omdat de be
woners nauwelijks meenden
vorderingen te bespeuren.
Bang voor een werkelijk stag
neren van het vernieuwings
proces, wist de gemeente niet
hoe vlug de gevraagde speel-
plaatsjes en verkeersdrempels
er moesten komen. Van Pelt
lacht: „Zeven jaar lang hebben
wij gevraagd om die verkeers
drempels, en toen wij er niet
eens meer zo'n heet hangijzer
van maakten, kwam de ge
meente zelf met het voorstel", i
Ook de komst van de Raad- en
Daadwinkel, waar op één plek
in de wijk informatie beschik
baar moet zijn over wonen,
werken en leren, zien de be
woners als een goede zaak.
„Het is iets waar de bewoners
al heel lang om vragen. Maar
daarbij moet wel worden aan
getekend dat het een idee van
de bewoners zelf was, hoewel
de gemeente er prat op gaat".
Zonder medewerking van de
bewoners komt de sociale ver
nieuwing niet van de grond,
hoe hard er ook aan de andere
kant wordt getrokken. Inmid
dels is gebleken dat zonder
flexibele opstelling van de
gesprekspartners aan de ande
re kant het vernieuwingspro
ces net zo min op gang komt.
En momenteel wringt op dat
punt de schoen nog het pijn
lijkst: de bewoners willen eer
vliegende start maken terwij
de ambtenaren amper weter
welke kant i
Mooie woorden op papier, maar in en aan de woningen in de
Slaaghwijk werd tot voor kort niks gedaan.
FOTO: WIM VAN NOORT
bleef slechts de vader van de
gedachte: „Ook Mariet loopt
telkens tegen huizenhoge mu
ren op. Maar ondanks dat ze
een ambtenaar is heeft ze zich
onvoorwaardelijk achter de
bewoners geschaard en soms
lukt het haar om bressen in
die muren te slaan. Als zij iets
gedaan wil krijgen, dan hangt
ze dagen aan de bel, en krijgt
ze het gedaan. Wethouder
Koek doet ook haar best op
politiek gebied maar Mariet
Portheine moet het vuile werk
opknappen".
Haat i nijd
Maar aan de bron van veel
frustraties in de Slaaghwijk
heeft ook de sociale vernieu
wing niks kunnen veranderen,
ook al hadden veel wijkbewo
ners daar wel op gehoopt: het
ongenoegen over de stijgende
woonlasten. „Als je je eten niet
kunt betalen, je kinderen niet
naar een sportclub kunt laten
gaan, waarom zou je dan wel
aan sociale vernieuwing kun
nen denken?" vat Mooijen de
kwestie samen. Het klinkt
dramatischer dan het is maar
ze slaat de spijker op de kop:
voor d£ bewoners betekende
sociale vernieuwing een nieu
we aanleiding om tekeer te
gaan tegen het beleid van
vooral de woningbouwvereni
gingen. „We hadden een
prachtig plan van aanpak,
waar de woningcorporaties
zich onmiddellijk achter
schaarden. Maar in en aan de
woningen werd niks gedaan.
De bewoners zagen hoe ze elk
jaar meer moeten betalen zon
der dat daar een goede woning
tegenover staat". Maar niet al
leen die toestand leverde een
hoop haat en nijd op.
„Juist de mensen met een laag
inkomen zijn in het verleden
hier naartoe gekomen, gelokt
als ze werden met grote flats
tegen schappelijke huurprij
zen. Maar de huren, de reini
gingsrechten, de onroerend
goedbelasting, zijn in de afge
lopen jaren zo gestegen, dat
juist de oude bewoners, de
mensen met lagere inkomens,
weer de wijk worden uitge
jaagd. Die dreigen tussen wal
en schip te vallen: de huidige
flats worden te duur maar
naar een goedkopere woning
mogen ze niet".
En hoewel de woonlasten niet
Een luxe handdoek van
50 x 100 cm wordt uw
deel als u ons een nieu
we abonnee opgeeft.
De nieuwe abonnee
wordt ook hartelijk
verwelkomd: deze
krijgt de krant de
eerste twee weken
gratis.
I
Noteer als n
I Dhr./Mevr.:
abonnee ingaande:
I Postcode/plaats.
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per:
maand (automatische betaling) f 25,70
kwartaal (automatische betaling) f 76,60
I kwartaal via acceptgiro f 78,60
Stuur als dank de luxe handdoek naar:
I Naam:
I
I Postcode/plaats:
I Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodig - naar de
i Leidse Coufant, antwoordnummer 998, 2501 VC Den Haag. |NZ I
I
ZE23ZDJ
