pembrandt-drukte
loverspoelt VVV
Klein fijnproeverskoor draagt schoonheid van Gregoriaans uit
^aidóaQowvant
LEIDEN OMGEVING
Rembrandtjes: Leidens
eerste zoete lekkernij
Aanpasbaar bouwen voor gehandicapten nog steeds te duur'
L
maandag 2 december 1991
genda,
dagen,
e gra-
Conducteur grijpt vernielers
(EIDEN Een doortastende hoofdcon-
jucteur van de NS heeft zaterdagavond
tat twee jeugdige Leidenaars opgepakt
adat deze een ruit van de stationsrestau
ratie hadden ingetrapt. De jongste, 15 jaar
ijid, kwam de oudste (18) te hulp zodat de
onducteur zich genoodzaakt zag de poli-
je erbij te halen.
Heven te traag voor Road Runners
(eden van hardloopvereniging de Leidse
load Runners hebben twee dieven vanuit
iun accommodatie aan de Voorschoter-
[eg zaterdagavond laat geen enkele kans
jïgeven. De dieven hadden het gemunt
p een damestasje en maakten zich uit de
peten toen ze merkten dat ze ontdekt
laren. De Road Runners, die net aan het
fainen waren, zetten de achtervolging in
n hadden de dieven in geen tijd te pak-
Posterdieven
achterhaald
LEIDEN Twee jongens die
posters hadden gestolen uit re
clamezuilen zijn in de nacht van
zaterdag op zondag klemgere
den en aangehouden door de
politie. De jongens hadden net
de mupi's leeggehaald aan de
Steenstraat, Lammermarkt en
Vondellaan toen ze door de sur
veillerende agenten werden op
gemerkt. De jongens, 15 en 18
jaar oud, gingen er vandoor op
hun brommer maar werden
klemgereden op de Darwinweg.
Daarbij blokkeerden wel de
wielen van de surveillancewa
gen waardoor de 15-jarige tegen
de wagen botste en een pijnlijke
knie opliep.
Inbraken in zes woningen
LISSE Inbrekers hebben zaterdag toegeslagen in
zes woningen aan Prinsessestraat en Nassaupark in
Lisse. Bij sommige woningen werd een raam aan de
achterzijde opengebroken om binnen te komen. Ook
konden de dieven soms via een in de tuin aanwezige
ladder naar de eerste verdieping klimmen om daar
een slaapkamerraam te openen. Er zijn sieraden en
geld weggenomen.
Snelheidsmaniak op
Rijksstraatweg kleni
WASSENAAR Een 24-jarige man uit Katwijk is
in de nacht van vrijdag op zaterdag op Haags grond
gebied klemgereden nadat hij met 140 kilometer per
uur over de Rijksstraatweg jakkerde. Zijn auto is
onmiddellijk in beslag genomen. De man bleek ook
nog voor 1230 gulden aan bekeuringen te hebben
openstaan. Die heeft hij ter plekke betaald.
WAO-discussie Dieven maken biertap buit
LEIDEN Wel of niet
inleveren van vakan
tiedagen bij ziekte, vo
lumebeleid of harde
maatregelen? Die vra
gen komen morgen aan
bod tijdens een discus
sieavond over WAO en
Ziektewet. Sprekers
zijn onder anderen Hil
Peperkamp, bondbe-
stuurder van de Indus
triebond FNV en CAO-
onderhandelaar in de
metaalindustrie, en
Walter Paulus, fractie
medewerker van het
CDA in de Tweede Ka
mer. Plaats: Antonius
Clubhuis, Lange Mare
43. Tijd: 20.00 uur.
SASSENHEIM Bij een inbraak in een
sportkantine aan de Menneweg in Sassen-
heim is zaterdagnacht geluidsapparatuur
en een biertap gestolen. De inbrekers ver
schaften zich via een bovenlicht toegang
tot het pand.
Illegale zenders
LISSE De radiocontroledienst heeft in
samenwerking met de rijkspolitie van Lis-
se naar aanleiding van klachten op zater
dag een inval gedaan in een woning in
Merenburg Lisse. Daar werden drie ille
gale middengolfzenders ontdekt en in be
slag genomen Tegen de eigenaar, een 23-
jarige inwoner van Lisse, is proces-ver
baal opgemaakt.
Mishandeling
in verkeer
ALPHEN AAN DEN RIJN In
het verkeer lijken de handjes
steeds losser te zitten, heeft een 18-
jarige Alphenaar dit weekend aan
den lijve ondervonden. Toen hij
met zijn fiets een auto passeerde en
één van de inzittenden daarmee
blijkbaar niet zo ingenomen was,
kreeg hij eerst een scheldpartij te
verduren. Toen hij daarop iets te
rugzei. stapte één van de passagiers
uit. die hem prompt twee flinke
klappen verkocht. De Alphenaar
was nog wel in staat het kenteken
van de auto op te nemen. Korte tijd
later kon een 23-jarige stadsgenoot
in de Van Nesstraat worden ingere
kend. die de mishandeling inmid
dels heeft bekend.
Inbraken in
Voorschoten
VOORSCHOTEN
Uit een woning aan het
Sweelinckhof in Voor
schoten is zaterdagmid
dag tussen drie en acht
uur een televisie weg
genomen. De inbrekers
kwamen binnen door
de achterdeur van de
woning open te breken.
Op dezelfde wijze kwa
men inbrekers gister
middag tussen vier en
negen uur binnen in
een woning aan de
Bartoklaan. Ze gingen
er vandoor met een te
levisie en een video-re
corder.
LEIDEN KRIJGT WERELDWIJDE RESPONS
JE AC 1
21.30.
an (12);
Mortal
21.30.
Reiden zelfs in Oost-
Azië teert Leiden op de
]oem van haar beroemd
ste schilderszoon. Steeds
/aker horen VVV-mede-
A'erkers gebrekkig Engels
Hoor de telefoon, terwijl
'Duitse, Belgische, Zwit
serse en Franse vragen
stellers de werkdruk hoog
.opzwepen. Promotie,
voorlichting, vergaderen
en veel koffie houdt de
Leidse VVV dezer dagen
bp de been. De Rem-
.brandt-storm breekt deze
maand los.
Directeur C. Hugens heeft een
groep Japanse journalisten nog
niet op de trein naar Schiphol
gezet, of de Zwitsers komen er
al aan. Tussendoor worden
brochures in elkaar gezet,
drukkers gemaand zich te
haasten, Rembrandt-borst-
beeldjes in gips gegoten, de
reisindustrie bewerkt en be
zoekers te woord gestaan. Tus
sen de stapels papieren raakt
hier en daar wat zoek. „We
kunnen het nauwelijks bijbe
nen", verzucht Hugens. „we
krijgen er geen personeel bij".
De VVV sloeg de handen in
een met het Nederlandse Bu
reau voor Toerisme (NBT) om
de Rembrandt-campagne
vorm, inhoud en vooral uit
houdingsvermogen en kapitaal
te geven. Uit het eigen promo
tiebudget kan het circus niet
intrale
^W-directeur Hugens: lekker.
071-
LEIDEN De nieuwste lekkernij van Leiden: Rembrand
tjes. Een veelkleurige petit four om de kleurrijke schilder
uit de zeventiende eeuw een waardig eerbetoon te geven.
Vooralsnog met een lang houdbare vulling uit het bonbon-
vermaarde België, waar een chef-patissier uit Roeselare de
eerste dozen met kunstzinnig opdruk inpakte en in Antwer
pen liet ophalen door VVV-directeur C. Hugens. Hugens is
er content mee: eindelijk een zoete opvolger van de zo tradi
tionele Leidse happen bij uitstek: haring, wittebrood en hut
spot.
Aan de Leidse banketbakkers de uitdaging om een luxe
roomvulling in de Rembrandtjes te spuiten, die minder lang
goed blijft maar wel het extra cachet, dat Rembrandt zelf in
zijn schilderijen legde, benadert in culinaire exclusiviteit.
Een zoete promotie voor Leiden: dat moet mensen lokken.
Vanaf vandaag te krijgen bij verschillende Rembrandt-ma-
nifestaties en in elk geval in de speciale winkel in het Rem-
brandt-atelier in de voormalige Stadstimmerwerf. Een
(w)aardige opvolger van het Arnhemse Meisje of de Bossche
Bol
VAN NOORT
worden betaald. „Niet goed
koop, maar wel effectief",
kwalificeert Hugens de pro-
motietoer. Een affiche voor
het Rembrandt-atelier in de
voormalige Stadstimmerwerf
aan het Galgenwater komt
morgen pas uit,.voor de per
manente tentoonstelling wor
den banenpool en werkerva
ringsplaatsen gebruikt.
Gek, maar leuk
Voor de VVV is dat een nieu
we activiteit: niet eerder werd
de toeristeninformatiedienst
gevraagd zelf een expositie
ruimte te gaan exploiteren.
„Gek, maar leuk", vindt'Hu-
gens die nog met de expose
rende kunstenaar schippert in
de beperkte ruimte. De helft
van de benedenverdieping is
voor de kunstenaar, de andere
helft voor de verkoop van al
lerhande Rembrandt-artike-
len. Rembrandt is immers ook
geld, in de vorm van etsen van
de Rembrandtbrug, handdoe-
kfen met een identieke opdruk
en gipsen borstbeeldjes die
overigens verlaat komen: ze
ker niet voor de Kerst.
Wakkere winkeliers zetten
een prijsvraag op: mededingers
moeten het aantal koppen op
de Nachtwacht tellen en kun
nen zo een aardig prijsje ver
dienen. De wereldwijd meest
gewaardeerde imitatie van de
Nachtwacht, geschilderd door
Dalfsenaar Jan van der Horst,
hangt in Oudheden op authen
tiek formaat.
Wandelroute
De Rembrandt-wandelroute,
die al jaren in Leiden bestaat,
is in het kader van alle festivi
teiten nieuw leven ingeblazen:
een nieuwe folder met dikke
bijlage verhaalt honderduit
over broers en zussen van Lei
dens illustere schilder. Heden
daagse kunstwerken van Am
sterdammer Ab van Hanegem
langs de looproute, die krach
tig de link leggen met Rem-
brandts verleden, moeten nog
worden geplaatst. Omwonen
den en bedrijven hebben hier
en daar bezwaar tegen een
kunstwerk juist bij hen voor
de deur. Wandelaars, die de
wandelgids voor 3,50 gulden
kopen bij de VVV, moeten er
dus rekening mee houden dat
de meeste kunstwerken pas na
de jaarwisseling op hun plek
staan. Desondanks is Leiden
een dagje Rembrandt meer
dan waard, zo blijkt uit de
stroom reacties uit de binnen-
en buitenlandse toeristenbran
che.
Toegangskaartje vaak enige aankoop op vlooienmarkt
Het toegangskaartje voor de vlooienmarkt in de Groenoordhallen
kost menig bezoeker meer dan de spullen die worden gekocht.
Gisteren was er opnieuw rommelmarkt in het hallencomplex aan
de Willem de Zwijgerlaan, waar mensen tussen de kramen strui
nend op zoek waren naar aardige koopjes. In een tijd waarin de
cd de LP met straatlengte verslaat in de commerciërle wedren,
gingen platenspelers nog wel van de hand voor een paar tientjes.
Verouderde modellen, dat wel, maar voor menig platenbezitter
die in de glorietijd van de radiopiraterij nog massa's langspeel
platen kocht een goedkope uitkomst. De meeste andere spullen
werden verhandeld voor fors hogere prijzen die veel bezoekers
afschrikten. De vlooienmarkt was duidelijk de stek van de echte
handelaars, die er bar weinig voor voelden veel af te laten din
gen. FOTO: WIM VAN NOORT
Beroving van
cafébezoeker
KATWIJK Een 20-jarige
cafébezoeker uit Katwijk
heeft weinig plezier gehad
van het stapgeld dat hij vrij
dagavond had meegenomen
om de bloemetjes buiten te
zetten.
De man werd na enkele cafés
te hebben bezocht op de Sluis-
weg in zijn woonplaats volko
men verrast door enkele onbe
kend gebleven mannen. Die
sloegen hem tegen de grond en
beroofden hem van zijn geld,
een halsketting ter waarde
van duizend gulden, een oor
bel en een ring.
Spelletjesdief
uit bus geplukt
NOORDWIJK/OEGST-
GEEST Het werd geen wil
de achtervolging, maar het
achterna rijden van een NZH-
bus leverde wel de dief op van
een spel ter waarde van ze
ventig gulden.
De 59-jarige Amsterdammer
had zijn slag geslagen in een
winkel in het centrum van
Noordiwjk aan Zee. Bij aan
houding bleek hij ook enkele
boeken onder zijn jas te ver
bergen. De Amsterdammer
wist zich echter los te rukken
en sprong vervolgens in een
bus naar Leiden.
Getuigen zetten de politie op
het spoor van bus en winkel
dief, die uiteindelijk in Oegst-
geest kon worden onderschept.
HOOFD VOLKSHUISVESTING LEIDEN:
LEIDEN Hoe graag de
gehandicaptenorganisaties
ook zouden willen dat
aanpasbaar bouwen voort
aan de norm wordt bij
nieuwbouw en renovatie,
het is niet rendabel om
het overal uit te voeren.
„We moeten wel rekening
houden met de maximale
huurprijs van 600 tot 650
gulden".
Die mening ventileerde het
hoofd van de directie volks
huisvesting van de gemeente
Leiden, D. Schilder, vrijdag op
een mini-symposium over wo
ningaanpassing voor gehandi
capten. Al jarenlang maken
belangenorganisaties zich
sterk dat bredere deuren en
lagere bellen in het standaard
pakket van een woning
moeten zitten. Speciale aan
passingen kunnen, afhankelijk
van de behoefte, later worden
toegevoegd.
We zitten met een wrijving
tussen haalbaarheid en betaal
baarheid, aldus Schilder. Bo
vendien plegen de standaar
daanpassingen een aanslag op
de ruimte, die in Leiden al be
perkt is. „Een standaardwo
ning is 5.10 meter breed. Wil je
bredere deuren en gangen,
dan moet je de hele woning
verbreden, anders blijft er
niks meer over voor een keu
ken of het toilet". Dat kan niet
anders leiden dan tot minder
woningen op eenzelfde opper
vlakte, of er moet hoger wor
den gebouwd en dat stuit
meestal op nog meer bezwa-
Daarnaast zag Schilder ook
het probleem van aanpassin
gen in reeds bestaande wonin
gen. Bij nieuwbouwprojecten
kan nog rekening worden ge
houden met de wensen van de
gehandicapten, maar bij reno
vatie of verbouwing van be
staande woningen is dat een
stuk moeilijker omdat een
muurtje uitbreken nu eenmaal
niet vanzelfsprekend is. Bo
vendien daalt het aantal wo
ningen dat in de sociale huur
sector mag worden gebouwd.
Op de bouwvoorschriften bij
deze projecten kan een ge
meente nog invloed uitoefe
nen. Maar nu projectontwik
kelaars eigenlijk nog louter
voor de marktsector bouwen,
is dat niet langer mogelijk. Het
laatste project waar die in
vloed nog wel mogelijk bleek
was de Stevenshof. „Daar zijn
heel kleine aanpassingen zon
der meerkosten uitvoerbaar
gebleken".
Duurste categorie
Ook P. Janssen, hoofd van de
technische dienst van de WBV
Leiden en sprekend namens
de Federatie Leidse Woning
corporaties, wees het aanpas
baar bouwen niet van de hand.
Hij wees echter
de kosten die ermee gemoeid
zijn. Bij nieuwbouw zijn de
wensen zonder veel extra kos
ten te realiseren, maar een be
staande woning voor gehandi
capten aanpasbaar maken kost
10.000 tot 20.000 gulden, hield
hij zijn gehoor voor. „En we
willen ook niet dat deze men
sen automatisch in de duurste
huurcategorie vallen".
Juist vanwege het probleem
van de betaalbaarheid pleitte
hij voor het selectief aanwijzen
van locaties waar aanpasbare
woningen kunnen worden ge
bouwd. Die stelling leidde ech
ter tot een confrontatie met J.
Singelenberg van de Stuur
groep Experimenten Volks
huisvesting. Hij vreesde dat
gehandicapten opnieuw letter
lijk een speciale plek zouden
krijgen in plaats van te wor
den geïntegreerd in de maat
schappij.
toegankelijkheid
Het mini-symposium werd ge
organiseerd door het Overleg
Gehandicaptenbeleid Leiden
e.o.. dat vrijdag zijn Beleids-
en Actieplan voor de jaren '90
aan wethouder S. de Vreeze
overhandigde. Ook daarin
wordt aanpasbaar bouwen als
één van de speerpunten ge
noemd. Een ander hot item is
de toegankelijkheid van de
binnenstad, waarover al jaren
door de gehandicapten wordt
geklaagd. De verantwoordelijk
wethouders hebben echter al
bij eerdere gelegenheden toe
gezegd hierin verbetering te
willen aanbrengen.
Het zou onder meer moeten
resulteren in een verbod van
het plaatsen van winkeluitstal
lingen in smalle straten zoals
de Dónkersteeg, terwijl ook de
overlast van gestalde fietsen
zal worden bestreden. Uit een
evaluatie van de Breestraat
door de Nederlandse Vereni
ging van Blinden en Slecht
zienden bleek dat de fietsen op
de trottoirs van de Breestraat
de grootste hinder
sf? „JE WORDT MEEGESLEEPT EN GEDRAGEN'
De Schola Gregoriana Lugdunensis, het Leids Gregoriaans koor, repeteert in de Petruskerk.
FOTO: WIM VAN NOORT
LEIDEN Leiden is een
stad die op koorgebied
veel te bieden heeft. Een
van de vele koren is het
Leids Gregoriaans koor of
de Schola Gregoriana
Lugdunensis (SGL). Het is
een klein fijnproeverskoor
dat de oorspronkelijke
schoonheid van het Gre
goriaans binnen en buiten
de kerk wil uitdragen.
„Gregoriaans is niet alleen
voor de mensen die het al zo
lang in de kerk zingen. Het is
gewoon heel mooie muziek die
ook daarbuiten jonge mensen
kan aanspreken". Clothilde
Scholte is sinds 1987 dirigente
van de SGL. Onder haar lei
ding is het koor regelmatig te
horen in kerken in Leiden en
elders in de Randstad. Voorzit
ter Judith Thomas valt haar
bij: „De verhouding tussen
tekst en muziek is prachtig. Ze
passen precies bij elkaar. Het
zou gewoon niet anders kun
nen. Als je Gregoriaans zingt
is het alsof je in de zee staat en
er een stroming onder je komt.
Je wordt helemaal meege
sleept en gedragen".
Wat is Gregoriaans? Clothilde
Scholte: „Gregoriaans is zuiver
eenstemminge muziek, zonder
begeleiding. Het heet naar
Paus Gregorius I uit ongeveer
700 na Christus. Hij is niet de
componist. Hij heeft als eerste
de muziek geordend en in het
systeem van het kerkelijk jaar
ondergebracht. De muziek zelf
is gemaakt door de beste com
ponisten uit zijn tijd. Vanuit
Rome is het daarna over West-
Europa verspreid en later
steeds aangevuld en ver
nieuwd. Karei de Grote heeft
ook aan die verspreiding mee
gewerkt".
Greoriaans is dus heel oude en
eerbiedwaardige muziek. Clo
thilde Scholte: „Ja, en het is de
kunst die muziek zo fris moge
lijk te brengen". Het koor wil
dit doen door een authentieke
uitvoering na te streven. De
oudste handschriften van het
Gregoriaans bevatten namelijk
een heel apart muziekschrift
dat eeuwenlang niet gebruikt
Clothide Scholte: „Dat schrift
geeft alleen ritmische aanwij
zingen. Men had indertijd nog
geen notenbalk, dus werd het
gebaar van de dirigent geno
teerd. Na het jaar 1000 kwam
de notenbalk pas. Daarmee
kon je de toonhoogte goed
weergeven, maar dat ging
weer ten koste van d
sche verfijning. Die
zijn zo verfijnd dat je, als je
kijkt hoe die genoteerd zijn
met alle bewegingen en .nuan
ces die erin zitten, de muziek
nooit meer zonder neumen
wilt zingen. Je weet dat je dan
tekort zou doen aan de bedoe
ling varj de componist. Je ziet
hem als het ware zelf dirige-
Verrassend
Mensen die van kindsbeen af
Gregoriaans zingen zijn vaak
verrast als ze de SGL horen.
Door de uitvoering krijgt de
muziek namelijk een heel ge
varieerd tempo. En dat terwijl
veel mensen gewend zijn aan
een plechtige manier van zin
gen waarin de meeste noten
even lang moeten worden aan
gehouden. Clothilde Scholte:
„Zo kan het natuurlijk ook.
Die manier van zingen is het
resultaat van onderzoek uiNde
vorige eeuw en net zozeer een
interpretatie je kiest".
Het aparte karakter van het
Gregoriaans maakt ook dat het
bij de SGL anders toegaat dan
bij de meeste andere koren.
Clothilde Scholte: „De meeste
koren hebben meerstemmige
muziek op hun programma en
verdiepen zich in latere mu
ziek, later we zeggen vanaf
1200. Wij zijn bezig met mu
ziek die gecomponeerd is tus
sen pakweg 400 en 800. Boven
dien zingen wij a capella".
Judith Thomas vult aan: „Met
eenstemmigheid en zonder be
geleiding wordt er extra veel
van je gevraagd. Maar het is
een uitdaging om geen fouten
te maken". Het koor heeft een
heel aparte sfeer, vervolgt: „Ik
denk dat de samenstelling van
het koor ook heel uniek is. Wij
hebben wat betreft studie,
beroep en leeftijd heel ver
schillende mensen in het koor
heel gezellige groep". Apart is
ook dat het koor speciale theo
rie-avonden organiseert.
Het koor voert regelmatig uit.
Judith Thomas: „Het is de be
doeling dat we om de zes we
ken de mis verzorgen in een
van de kerken in Se Randstad.
Bovendien zijn we van plan
volgend jaar in Leiden een
concert te geven".
De SGL is op zoek naar men
sen die kunnen zingen en eens
iets anders willen proberen.
Speciaal de vrouwengroep kan
versterking gebruiken. De re
petities zijn op donderdag
avond van 19.30 tot 21.00 uur
in de Petruskerk aan de Lam-
menschansweg (ingang Lo-
rentzkade 16a). Bellen kan
ook: 127476.
