Leidse Courant | 1991 | 2 december 1991 | pagina 2

'Val rode regimes
geen reden voor kerk
om te juichen'

„Catechese beter laten aansluiten
bij ontwikkelingsfasen jongeren

GEESTELIJK LEVEN OPINIE

Vaticaan blind voor
problemen in bisdom Chur

COMMENTAAR

Cciclóc (Soutant

£«icUc(Boivtmvt

MAANDAG 2 DECEMBER 1991

KRITIEK RKK INDONESIË OP
NEDERLANDSE REGERING

HILVERSUM —De Indonesische RK Kerk heeft kritiek
geuit op het besluit van de Nederlandse regering voorlo
pig geen nieuwe ontwikkelingsprojekten in Indonesië te
beginnen naar aanleiding van de schietpartij op Oost-Ti-
mor.

„Dit besluit is te voorbarig," zei bisschop Leo Soekoto van
Jakarta zondagmorgen voor de IKON-radio, „omdat de
ware toedracht nog niet duidelijk is." De schietpartij is
paar zijn mening het gevolg van een „stommiteit" van
een of twee soldaten. De grote vraag is hoe de schietpartij
is ontstaan. „Iemand kan kwaad geworden zijn, misschien
omdat hij zag dat een van zijn kameraden was aangeval
len." Mgr. Soekoto verwijst naar ooggetuigen volgens wie
.sommige soldaten geprobeerd hebben anderen ervan te
;weerhouden het vuur te openen.

Naar zijn mening is de schietpartij noch het beleid van de
regering noch van de militaire leiding. Daarom verdient
het hele volk niet om hiervoor te worden gestraft, aldus
mgr. Soekoto.

Benoeming leidt bijna tot taalstrijd in VPKB

Menigeen vindt zijn
hart pas als hij zijn
hoofd verloren heeft.

Frledrtch Nietzsche

ANTWERPEN De benoeming van een
nieuwe voorzitter van de Verenigde Prote
stantse Kerk in België heeft bijna tot een
taalstrijd tussen Vlamingen en Walen ge
leid. In tweede instantie werd zaterdag een
Franstalige dominee gekozen, ds. D. Vanes-
cote, tot opvolger van de huidige voorzitter,
ds. M. Beukenhorst, die over ruim een jaar
aftreedt.

De voorzitter moet volgens de kerkorde tweetalig
zijn. Vanescote, die over een grote bestuurlijke er
varing beschikt, beheerst amper de Nederlandse
taal. Op verzoek van de Vlaamse kerkdistricten
stelde daarom de tweetalige predikant B. Blom-
maert, uit het kerkdistrict Franstalig Brussel, zich
kandidaat.

Zaterdag dreigde de kwestie opnieuw te worden

uitgesteld nadat de synode vorige maand niet tot
een besluit kon komen. Beide kandidaten lieten
weten dat ze zich bij uitstel zouden terugtrekken.
Ds. Vanescote, die daarbij voor het eerst in het Ne
derlands de synode toesprak, zegde toe dat hij voor
1 januari 1993 hard aan zijn Nederlands zou wer
ken. De Nederlandstalige kiesdistrichten lieten
daarop hun veto tegen hem vallen, waarop hij met
een nipte meerderheid zijn rivaal versloeg.
Daarmee heeft de VPKB voor de eerste maal een
voorzitter die uit Franstalig België afkomstig is.
Sinds 1954 hebben de Vlaamse kerkdistricten, die
een minderheid vormen, de voorzitter van de syno
dale raad geleverd.

De VPKB wil met een openbare bijeenkomst haar
afschuw over de opkomst van uiterst rechts laten
blijken. Voor deze bijeenkomst worden ook de
rooms-katholieken, anglicanen, orthodoxen, joden
en moslims uitgenodigd.

PAX CHRISTI OP EUROSYNODE:

VATICAANSTAD
Christenen in het Westen
moeten de val van de
rode regimes in Oost-Eu
ropa niet als een bewijs
van hun gelijk zien. Zij
doen er volgens Pax
Christi beter aan te besef
fen dat het communisme
ontstond doordat de Kerk
zich niet om armoede en
sociale onrechtvaardig
heid bekommerde. De sy
node moet de christenen
aansporen deze proble
men die nog altijd be
staan, nu wel aan te pak
ken.

Dat is een van de wensen
waarmee de internationale rk
vredesbeweging Pax Christi
zich tot de synode richt. De
bisschoppen moeten de chris
tenen ertoe aanzetten tegen
antisemitisme en buitensporig
nationalisme te strijden. Ver
der moeten de mensen in
Oost- en West-Europa de we
derzijdse vooroordelen opge
ven.

In het Westen denken velen
dat de Oosteuropeanen kwe
zelachtig, chauvinistisch en
bekrompen zijn, terwijl in het
Oosten de Westeuropeanen
voor naïef en bevoogdend
worden gehouden. Deze voor
oordelen ontstonden doordat
Oost en West lange tijd nau
welijks contact met elkaar
hadden. Christenen moeten
via particuliere organisaties
contacten met elkaar aankno
pen. Pax Christi probeert al ja
ren parochies en kerkelijke
gemeenten in Oost en West
met elkaar in contact te bren
gen.

De rk vredesbeweging hoopt
dat de synode alle pogingen
om de bewapening terug te
dringen zal steunen. Verder
zou Pax Christi „enorm" ge
holpen zijn als de synode tegen
de gevaren van verspreiding
van kernwapens zou waar
schuwen.

Tijdens de synode, die tot en
met 14 december duurt, heeft
Pax Christi in het Willibrord-
centrum in de kerk der Frie
zen aan het St. Pietersplein
een eigen informatiecentrum
ingericht.

Kardinaal dr. A.J. Simonis
heeft zaterdag tijdens de bis
schoppensynode gewezen op
de gevaren van het nationalis
me in Europa. Europa staat
voor twee grote uitdagingen:
het moet zijn eenheid vinden
en zijn verscheidenheid be-
houden, meent mgr. Simonis.
De kardinaal had besloten zijn
toespraak van acht minuten in
het Duits te houden, nadat hij
had gemerkt dat vele van zijn
Oosteuropese collega's deze
taal beter beheersen dan het
Engels. De belangrijkste bij
drage die de kerk kan leveren,
is volgens de Nederlandse kar
dinaal de bevordering van een
spiritualiteit van vrede en ge
rechtigheid. Mensen moeten
leren dat er geen plaats is voor
vijandschap, minachting, wan
trouwen, rassenhaat en ideolo
gische vooringenomenheid en
dat zij bereid moeten zijn el
kaar te vergeven. Hij riep de
Europeanen op ook over de
grenzen van hun continent
heen te kijken. De Europese
identiteit kan alleen bestaan,
als zij 'inclusief denken' ins
luit: een fundamenteel gevoel
van betrokkenheid bij wat in
de andere continenten ge
beurt, vooral in wat nog altijd
de Derde Wereld wordt ge
noemd.

Behalve de Nederlandse kar

dinaal kwamen nog 15 andere
synode-deelnemers aan het
woord. De Poolse bisschop Jo
zef Zycinski viel de houding
van vele westerse intellectue
len tegenover de communisti
sche regimes in Oost-Europa
aan. Hij noemde als voorbeeld
de Franse filosoof en schrijver
Jean-Paul Sartre. Westerse in
tellectuelen verdedigden het
marxisme en het maoïsme en
de volkerenmoord in Kampu-

Ook sommige bevrijdingstheo
logen die het marxisme kri
tiekloos overnemen, kregen
een veeg uit de pan. Zycinski
vergeleek de houding van de
intellectuelen met die van
Russische baboesjka's (oma-
'tjes) die veel beter doorhad
den wat het marxisme inhield.
De Poolse bisschop veroor
deelde ook de „privé-theolo-
gieën", zoals de feministische
theologie, waarvan hij ook in
vooraanstaande theologische
tijdschriften kennis kan ne
men. Alleen als de theoloog
met beide benen in de geloofs
gemeenschap staat en het ge
loof met de andere gelovigen
deelt, kan hij voorkomen dat
hij met uitsluitend „pseudothe-
ologische oplossingen" komt
aandragen. De ervaringen van
de mensen die onder de kerk
vervolging in Oost-Europa
hebben geleden, kunnen de
godgeleerden op het juiste
theologische pad brengen.
De aartsbisschop van Parijs,
kardinaal Jean Marie Lustiger,
hield een pleidooi voor de vrij
heid van godsdienst, waarop
het totalitaire atheïsme zich
heeft vastgelopen. De gods
dienstvrijheid is volgens Lusti
ger een gebaar van rechtvaar
digheid en naastenliefde te
genover gelovigen en niet-ge-
lovigen, ja zelfs tegenover
anti-christenen en anti-clerica-
len.

7' Bedevaart
gangers in
>v Jacobuskerk

Leden van de
stichting
Koningin van de
Vrede waarin
zich met name
bedevaart
gangers naar
het

Joegoslavische
plaatsje
Medjugorje
verzameld
hebben, baden
zaterdag in de
Haagse St.
Jacobuskerk
voor vrede in
Joegoslavië.

VU-vereniging:
meer discussie
tussen geloof en
wetenschap

AMSTERDAM De Vereni
ging voor Christelijk Weten
schappelijk Onderwijs, het be
voegd gezag van de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam, gaat
de komende jaren de discussie
over de relatie tussen geloof
en wetenschap aan de VU ver
sterken. De rol van de VU-
vereniging als bevoegd gezag
zal daarbij meer naar de ach
tergrond verdwijnen.

Dat heeft de ledenraad van de
VU-vereniging besloten. De
ledenraad stemde in met een
voorstel van het bestuur, dat
het resultaat is van een al ja
ren durende bezinning over de
christelijke identiteit van de
VU. Om de dialoog tussen ge
loof en wetenschap aan de VU
te versterken, is een commis
sie benoemd die concrete plan
nen daartoe moet ontwikke
len. Gedacht wordt aan con
gressen, seminars en weten
schappelijk onderzoek. De
VU-vereniging overweegt
daarbij samenwerking met het
Bezinningscentrum van de

VU.

BEROEPINGEN

Nederlandse Hervormde Kerk

Beroepen te Rijssen (wijk 3) J. van
der Meijden en (wijk 6) K. van Meije-
ren te Wierden; te Voorthuizen drs. J.
Westland te Kampen.

Aangenomen naar Apeldoorn(predi-
kant voor b.w. als predikant voor de
psych. inrichting De Wellen) J. P. van
der Leur, kandidaat te Zutphen.
Beroepen te Werkhoven (part-time)
en Bussum(part-time) D. Dekker te
Hendrik Ido Ambacht; te Heiloo H.C.
van het Maalpad te Schipluiden; te
Cadzand en Retranchement en Sluis-
St. Anna ter Muiden A.J. Houwaart te
Kuinre en Blankenham.

Aangenomen naar Lelystad E.W. van
der Poll, Jcandldaat te Amersfoort.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Buitenpost D. Lof te
Schoonebeek.

Gereformeerde Kerkenb Vrijge-

Aangenomen naar Blija-Holwerd A.
Kroezen, kandidaat te Kampen, die
bedankte voor Garrelsweer i.c.m. met
Ten Post.

Beroepen te Franeker-Sexblerum in
samenwerking met Arum D, Noort
kandidaat te Kampen.

Nuntius in Baltische landen benoemd

VATICAANSTAD De Spaanse aartsbisschop Justo Mullor
Garcia is benoemd tot apostolisch nuntius (pauselijk ambassa
deur) in de drie Baltische landen, Litouwen, Estland en Letland.
Hij is sinds 1985 de permanente vertegenwoordiger van de Heili
ge Stoel bij de Verenigde Naties in Genève.

ZÜRICH „De Heilige
Stoel sluit de ogen voor de
ernstige problemen die de
benoeming van bisschop
Haas in Chur tot gevolg
had voor de priesters, de
gelovigen en zelfs de bis
schoppenconferentie." Dit
zegt het overkoepelende
centraal comité van rk or
ganisaties in Zwitserland
in een reactie op de steun
die het Vaticaan de afge
lopen week aan bisschop
Haas heeft gegeven.

Door deze houding van het
Vaticaan kan de „immense
schade" die deze benoeming
heeft toegebracht, alleen maar
groter worden. Het comité
heeft zich dit weekeinde over
de kwestie-Haas beraden.
Het comité hoopt dat de Heili
ge Stoel (de paus en zijn naaste
adviseurs) de realiteit in Zwit

serland respecteert en de
„noodzakelijke stappen" wel
zal doen. De afgelopen week
maakte de Zwitserse bisschop
penconferentie bekend dat het
Vaticaan met het oog op de si
tuatie in het bisdom Chur geen
concrete stappen zal doen.
„Het aftreden van bisschop
Haas is niet aan de orde," zo
had het Vaticaan de Zwitserse
bisschoppen laten weten.
De meeste bisschoppen waren
na het lezen van de brieven
uit het Vaticaan teleurgesteld
geweest, aldus mgr. Bullet, se
cretaris van de Zwitserse bis
schoppenconferentie. De bis
schoppen hebben de indruk
dat het Vaticaan hen niet se
rieus heeft genomen. Zelf had
Bullet het gevoel dat zowel het
bezoek dat zij eind april aan
Rome hadden gebracht, als het
onderzoek van Curieprelaat
Rauber nutteloos was geweest.
In een reactie op het starre
standpunt van het Vaticaan in
de kwestie-Haas heeft de

PLEIDOOI BART ROBBERS VOOR NIEUWE OPZET

UTRECHT De refor
matorische traditie heeft
haar kracht altijd gezocht
in het leren. Daarom was
de catechese een uurtje
'les' vanwege de kerk
ook de trots van die tradi
tie. Maar die trots heeft
forse deuken opgelopen;
het kerkelijk onderricht
aan jongeren vanaf 13 jaar
zit 'in de crisis'.

In de Nederlandse calvinisti
sche traditie wordt de catechi
satie afgesloten meestal na
het achttiende jaar met het
doen van 'openbare belijdenis',
formeel een voorwaarde voor
het volop meedoen in de kerk.
Om over de crisis in de cate
chese en eventuele oplossingen
te praten was er afgelopen za
terdag een conferentie in
Utrecht. Centraal stonden de
opvattingen van Bart Robbers,
gereformeerd kerkelijk toerus-
ter in de provincie Utrecht.
Hij heeft een aantal duidelijke
opvattingen over de proble
men en de oplossingen en er
een boekje over geschreven:
'Basiscatechese' (prijs f 14,90).
Het werd uitgegeven door de
Stichting Godsdienst en Op
voeding te Hoevelaken, die
ook de bijeenkomst in Utrecht
organiseerde.

In vrijwel iedere gemeente er
varen de predikanten en ande

ren die catechisatie geven hoe
moeilijk het is om jongeren,
met name in de leeftijd van 13
- 18 jaar, te 'vangen' voor de
zaken die de kerk wil over
dragen. Het aantal jongeren
dat vrijwillig gaat is klein; de
meeste catechisanten worden
door hun ouders gestuurd.
Vooral de zaken die te maken
hebben met het 'ABC' van de
kerk(dienst) en formele kwes
ties stoten jongeren in de cate
chese af, om nog maar te zwij
gen van dogmatische onder
werpen.

tanten roept deze ontwikke
ling veel zorgen op. Ze bevin
den zich in de spanning tussen
enerzijds de nadrukkelijke
wens tot overdracht van dat
gene wat als waardevol wordt
ervaren en anderzijds is er de
tegenzin of zelfs agressie van
jongeren om te worden onder
worpen aan de traditie van de
catechese. De jongeren hun zin
geven lost niets op; die toege
eflijkheid schept er nog een
probleem bij: die van het
schuldgevoel.

In heel veel plaatsen wordt
het probleem aangepakt door
zogeheten huiscatechese te ge
ven: ambtsdragers of gemeen
teleden ontvangen eens in de
zoveel tijd een groep jongeren
om in huiskamersfeer te pra
ten over onderwerpen die te
maken hebben met God, gelo
ven, kerk en 'het leven'. Soms
is er ook kritiek op zulke
avonden: de jongeren zouden

er niets 'leren' en alleen maar
wat 'praten'. Anderen menen
dat dergelijke avonden juist
heel goed zijn omdat daar ten
minste de tijd wordt genomen
om naar jongeren te luisteren,
naar wat hen bezig houdt en
naar wat hun zorgen geeft.
Hoezeer het probleem van de
catechisatie leeft, bleek afgelo
pen zaterdag ook uit de forse
opkomst van predikanten en
andere belanghebbenden:
ruim tweehonderd, afkomstig
uit het hele land.

Remedie

Volgens Bart Robbers heeft
het niet zoveel zin naar oplos
singen te. zoeken die 'meer van
hetzelfde' inhouden. Het is
veel vruchtbaarder het anders
te doen.

Robbers baseert zich voor zijn
remedie mede op 'gevoelige
perioden' in de ontwikkeling
van jongeren. Hij denkt bij
voorbeeld dat kinderen in de
leeftijd van 10 - 12 jaar kri-
tisch-nieuwsgierig zijn en ge
richt op het snappen van de
dingen. Ze staan open voor
nieuwe dingen en willen ver
banden leren zien. Kinderen
tussen globaal 13 - 17 jaar
daarentegen zijn veel meer
met de vragen van zichzelf be
zig ('wie ben ik', 'aan wie kan
ik me spiegelen' e.d.) dan met
de vraag waar het in de kerk
om gaat. Jongeren vanaf een
jaar of achttien proberen een
beeld van zichzelf als volwas
senen te ontwerpen, oriënte
ren zich daarbij op uitgangs

punten en willen daarover
praten.

De praktijk van de catechese
sluit niet aan bij de kenmer
ken van de diverse leeftijds
groepen; in tegendeel. Immers,
de meeste catechisaties voor
jongeren tussen 13 en 17 jaar
zijn op leerstof geënt en daar
aan hebben die jongen nu net
geen behoefte. Ze hebben wel
wat anders aan hun hoofd, na
melijk zichzelf. In feite heb
ben, aldus Robbers, jongeren
gekregen wat ze niet nodig
hadden en waaraan ze behoef
te hadden is geen aandacht be
steed. Het gevolg is vaak dat
jongeren vóór hun zeventien
de beslissen dat ze in de kerk
niets (meer) hebben te zoeken.

Behoefte

Zijn oplossing is het op elkaar
laten aansluiten van vraag en
aanbod. Concreet betekent dat:
kinderen van 10 tot 12 jaar ca
techese geven met leerstof die
gericht is op introductie en
verkenriing van de wereld van
geloof en kerk (de basiscate
chese); tussen 13 en 17 jaar
geen leerstof aanbieden, maar
ménsen, kerkleden die be
schikbaar zijn als 'kerkvrien-
d(in)' als luisterend oor, als
vertrouwensmens, als 'schurk-
paal'; iemand die belangeloos
belangstelling heeft in het le
ven van de jongeren, hun vra
gen, hun school- en werkerva
ringen en hun verliefdheden.
De kerk laat in die periode de
jonge mensen dus niet vallen,
maar laat het geleerde een

Verzekeringsfusie

De verzekeringsmaatschappijen Avéro Centraal Beheer en
Interpolis hebben besloten tot een bundeling van krachten.
Binnen enkele jaren moet dat leiden tot een volwaardige fu
sie. Daardoor ontstaat er een bedrijf, dat qua omvang met de
grootste twee verzekeraars in Nederland mee kan. De sa
menwerking wordt ingegeven door de ontwikkelingen op de
landelijke en de internationale verzekeringsmarkt. De verze
keraars zijn bang, dat de open grenzen in Europa de concur
rentie met gerenommeerde internationale verzekeraars al
leen maar zal toenemen. Daaroverheen komen de verschui
vingen met het plan-Simons en de integratie van de verzeke
ringswereld en het bankwezen.

EeN positief effect van de vereende krachten is het tegen
wicht tegen al aanwezige giganten op de markt. Betere con
currentie dwingt tot redelijke prijzen en betere service. De
effecten op lange termijn zijn moeilijker in te schatten. Loopt
men niet het gevaar dat er juist een tegengestelde beweging
op gang komt? Door het beperkten van het aantal bedrijven
vermindert de concurrentie en door de vergroting van de
concerns neemt het verantwoordelijkheidsbesef bij de werk
nemers af. Daardoor is de winst op termijn onzeker, of het
zou al moeten zijn dat goed management en de instandhou
ding van een redelijk concurrerende markt dwingt tot scher
pe concessies aan de markt. Als het maar geen banaan wordt,
waarmee een van de verzekeraars nu adverteert: De eerste
vrucht smaakt goed, maar men struikelt licht over de schil.

"VREEMDE VOGELS"

Zwitserse kardinaal Henri
Schwery gezegd dat alleen die
gene bisschop kan zijn „die het
vertrouwen van de meerder
heid der priesters, kerkelijke
medewerkers en gelovigen
heeft". Het comité van Zwit
serse katholieken zegt zijn vol
le steun toe aan de nieuwe
voorzitter van de Zwitserse
bisschoppenconferentie, mgr.
Pierre Mamie van Genève en
Fribourg, bij de vervulling
van zijn „uiterst moeilijk ge
worden taak".

De vereniging 'Pro Ecclesia' in
Zwitserland heeft zaterdag
met instemming gereageerd op
de drie brieven waarin het
Vaticaan mgr. Haas steunde.
De afgelopen week is voor rk
Zwitserland „zeer belangrijk"
geweest, zo zei voorzitter dr.
Herbert Meier. Hij betreurde
het dat de meeste gelovigen
niet door de inhoud van de
brieven van mening waren
veranderd.

Steltlopers hebben ondiep water nodig om
voedsel te kunnen vinden.

Als we echter maar doorgaan met het grond
waterpeil te verlagen Of moerassen op te spui
ten dan verdwijnen zulke gebieden.

Vreemde vogels worden dan heel gauw zeld
zame vogels.

Help landschappen en biotopen beschermen.
Steun ons, stort uw bijdrage voor natuur en vo
gels op giro:

550.30.20

STICHTING NATUUR- EN VOGELWACHT
Weerdestein 41; 3328 MK Dordrecht; Tel. [phone]

paar jaar betijen en neemt ze
serieus in hun behoefte om 'al
leen' te zijn, tegelijkertijd met
het aanbieden van 'leunpalen'
in de vorm van een kerk-
vriend(in) en een aanbod van
allerlei ontmoetingsplaatsen
tussen gemeente en jongeren.
Na het bereiken van het acht
tiende jaar nodigt de kerk de
jongeren uit voor een nieuwe
ronde catechese. Nu niet voor
het 'ABC', want dat hebben ze
al leren spellen, maar voor ge-
loofs- en levensvragen. In de
opzet van Robbers kan in deze
ronde die in principe twee
seizoenen kan duren kan
het doen van openbare belijde
nis aan de orde worden ge
steld.

De Utrechtse praktisch-theo-
loog prof. dr. M. van den Duik
betoogde zaterdag dat Robbers
wellicht nog radicaler had
kunnen (en: moeten?) zijn. Bij
voorbeeld naar het model van
de zestiende-eeuwse Vlaamse
theoloog Micron.

Deze stelde voor om de cate
chese op het veertiende jaar te
laten beëindigen. De kinderen
zouden op die leeftijd, na en
kele jaren basiscatechese, ker
kelijk volwassen zijn. Kun je
die lijn niet doortrekken,
vroeg Den Duik zich af en die
leerperiode afsluiten met iets
wat vergelijkbaar is met Bar
Mitswa in de joodse traditie?
Het belangrijkste element
daaruit, het lezen uit de
Schriften, geeft precies aan
waar de basiscatechese op is
gericht: het kunnen meedoen
in de dienst.

Uitgave: Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff-F

Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.

Telefoon 071 -122 244

Telefax 071 -134 941

Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.

Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.

Telefoon: 070-3190 933.

Telefax 070-3906 717.

Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag

Directeur/hoofdredacteur' J. Leune.

Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.

Chef-redacteur: G - J. Onvlee.

Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L

n Herpen (chef), F. Buurn

Sport Leiden e.o. (tel. 071 - 144 049)' K. van Kesteren.

Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel 070 - 3190 815):

A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs C. van Haersma Buma, A. van Holstein,
E Huisman, H Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo. drs K Veraart.

Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834) G. Ansems (coordinator), B. Jansma, H. Piet.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra. drs. P van Velthoven
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S Evenhuis, S. Pieterse.

Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T Kors.

De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van

- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;

- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, een re
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland en
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs. K Swiers. M van de
Ven en P Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout (chef), H. Bij-

R. Hasselerharm (Johannesburg), T. Heard (Kaapstad), drs A Heering (Rome).

Huët (Parijs). M. de Koninck (Washington), H Kuitert (Nieuw Delhi),
F. Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs. R. VunderinkJMoskou).
W. Werkman (Jeruzalem),

F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel)

De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- en
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster: drs.
M. de Cocq

Nabezorglng

Telefoon 071 -122 248 op ma t/m vr. van 18.00 tot 19.00 uur, op za. van 14 00 tc
15.00 uur

Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)

Bij automatische betaling:

per maand 25,70

per kwartaal 76,60

per jaar 294.30

Bij betaling per acceptgirokaart:

per kwartaal 78,60

per jaar 299,30

Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.

Advertenties

Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941

Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Bankiers

ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050