DENKSPORTEN
27
WEEKPUZZEL
Nr.47
Cryptogram
POSTZEGELS
BRIDGEN
SCHAKEN
M
i
4
I
i
m
1
m
m
m
m
m
w
ra
DAMMEN
£eidóc0outtmt
;|idóe(SouqcMtt
hoorl de
n vinden
de CA(
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1991
Oplossing vorige puzzel
De winnaars van puzzel 46 zijn:
Mevr. J. Walter-Lagerberg, De Sitterlaan
131, 2313 TM Leiden.
Mevr. W. v.d. Ploeg, Meidoornrode 28,
2215 LE Voorhout.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
op hun bank- of girorekening bijgeschre-
of een cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 47 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
HORIZONTAAL:
3. Luchtvaart (12).
7. Beestachtig feest van die studentes
00).
8. Kaarten blesseren (7).
9. Zo'n opmerking doet zeer (5).
10. Tom kraakte ze op het gravel (10).
12. Venijnig serpent (5).
15. Die blokkade krijg je nog wel op je
brood (5).
18. Inderdaad, een steen (4).
19. Het haasje steekt er één op (6).
20. Hoe Els scheldt over de ruimtes in
het hoofd (13).
24. Ruilgemeenten (14).
25. Keurig meisje (3).
VERTICAAL:
1. We zullen oprecht vertellen wat we
van Goes vinden (10).
2. Wat een schatjes, zei ze vriendelijk
(7).
4. Niet eenvoudig verbonden (11).
5. Zo te horen een vrolijk gezelschap
in het café (10).
6. Zij is een echte diva in huis (8).
11. Geen spuit, protesteerde hij (8).
13. Die vriend houdt van orde (9).
14. Die bevallige Miss Kelly kreeg gratie
(5).
16. Zo heet zij, edelachtbare! (2).
17. Domme vogel (4).
19. De verhoudingen tussen doppen en
kommen (7).
21. Zij heeft 't in Gelderland gevonden
(4).
22. Een bergplaats op maat voor dat
meisje (4).
23. Loot om die mooie visplaats (4).
Maf is niet genoeg. Ontwerper/postzegel
maker/uitgever Joost Veerkamp wil
méér met zijn alternatieve filatelie dan
schokken, glimlachen toveren en lach
spieren vermoeien. Heeft Jan Lenferink
afgedaan met zijn zoveelste 'sex, cultuur
en wetenschap'; Veerkamp bedenkt
steeds weer iets nieuws.
Zoals dit jaar met de postzegels die in
het teken staan van Veronica-journalist
Gert Berg. Ontwerper Veerkamp, hij
haat Berg, op de tekst van het derde sup
plement op het album uit 1987: „Voor
Gert Berg zegels is géén ruimte in het al
bum gereserveerd. Gooit u ze alstublieft
weg, als gebaar". Thuis levert hij er nog
een schaterlach bij.
In 1987 kwam het eerste album plus ze
gels uit. 'Het postzegelalbum van Joost
Veerkamp' heette het eenvoudig; naar de
maker en bedenker.
Schokkend voor sommigen waren de ze
gels van Ot en Sien, waar de laatste de
piemel van de eerste beroerde. Alterna
tieve kinderzegels, vond Veerkamp. Het
was een vorm van protest tegen de zoet
sappige PTT-uitgiften.
Maar tevens wraak op die postzegelop
koper die jaren geleden „niet voor 50,
maar voor 25 gulden" de mooie postze
gelcollectie („van mijn peetoom gekre
gen") van hem afhandig maakte. Die
daad is nog steeds één van de drijfveren
om bijzondere postzegels te maken.
TRIEST
Schelden kan hij als geen ander. De laat
ste PTT-kinderzegels krijgen het daarbij
met name zwaar te verduren. Vormge
ving van niks, kleuren slecht gekozen en
een typoggrafie die waarschijnlijk met
een betonschaar tot stand is gekomen.
Veerkamp: „Het is zelfs niet ondenkbaar
dat het de eerste keer zal zijn dat de ge
stempelde exemplaren van een serie
schaarser worden dan de ongestempelde,
immers: het plakken van de nieuwe kin
derzegels getuigd van weinig mededogen
met de ontvanger".
ZIELIG
Maar hij haalt ook uit naar de langlo
pende serie Beatrix-zegels waarvan begin
dit jaar een nieuwe versie verscheen. Die
moet enkele jaren mee. Veerkamp ont
dekt in die nieuwe zegel een „door acne
geteisterd hoofd van onze vorstin". Zie
lig voor haar. Vindt hij.
Daarom is er een 'goedmakertje' in de
vorm van een zegel voor Prins Claus.
De tekst op het albumblad bij het vakje
van Claus verraad enige zendelingen
drift: „Werk voor Amnesty, want zelfs
Holland kent politieke gevangenen, al is
het er maar een. De hoogste tijd om, na
het vrijlaten van de drie van Breda, ook
de Duitser uit Den Haag op vrije voeten
te stellen, want vanuit humanitair oog
punt staat 's mans gezondheid verdere
detentie niet toe".
Een zegel uit het supplement van 1991
van het Postzegelalbum van Joost Veer
kamp': Clauszegel.
Minder geroutineerde spelers verbazen
zich vaak wanneer ze geconfronteerd
worden met het spelen van topspelers en
wel om uiteenlopende redenen: of ze
spelen supersnel, alsof ze er niet bij na
denken. of ze gaan zo lang in de denkka-
mer dat het erop lijkt alsof ze er niet
meer uit kunnen komen. Dat geldt voor
alle sectoren van bridge: bieden, spelen
en tegenspelen.
De verklaring is niet zo moeilijk. Ruim
de helft van de spellen is 'standaard', dat
wil zeggen die herbergen voor toppers
geen speciale bied- of speelproblemen.
Die vallen in een bekende en gekende
categorie. Een topspeler zal ineen oogop
slag zien in
welk laatje dit spel thuishoort:
NOORD
H V 7 2
5
A H 10 2
10 9 4 2
ZUID
10 8 5 4 3
A V B 2
Het bieden is gedaan (Z/NZ):
ZUID WEST NOORD OOST
Tegen 44 start west met een weinig zeg
gende 46.
Hoe speel je zo'n spelletje? Meteen maar
snijden in slag één?
Er is een overeenkomst in het spelen
van troef- en sanscontracten en wel de
volgende: bij troefcontracten moet je be
ginnen met het tellen van de vaste sla
gen in de bijkleuren. Dat zijn er hier
precies vier (voorlöpig). Wanneer je dan
op je hebt genomen om 44 tot een goed
einde te brengen, betekent dat dus dat je
ZES slagen in de troefkleur moet maken.
In SA ligt dat vaak overeenkomstig: in 2
of 3 kleuren heb je een vast aantal slagen
en dat houdt dus in dat je zo moet spe
len datje in de andere (2 of 1) kleur(en)
de overige benodigde slagen binnen
haalt.
Hoe zit het bij dit spel met die zes sla
gen in troef?
Wanneer de troeven 2-2 zitten, heb je 6
troefslagen: een slag maak je met troef-
trekken en een slag geef je af met troef-
trekken. Dan heb je in noord nog twee
troeven over en in zuid nog drie en die
maak je allemaal apart. Dat is dus sa
men 6.
Maar zo'n troefkleur zit niet altijd 2-2.
Meestal niet zelfs!
Aan een van de tafels tijdens een viertal-
lenwedstrijd ging het zo:
1. ruiten voor 4A
2. klaver naar 4A
3. schoppen naar 4H (die houdt)
4. klaver na voor oosts 4B
5. ¥8 na, voor ¥A
Dit is over:
ZUID
4 10 8 5 4
V B 2
We hebben al vier slagen. Hoe doen we
de volgende zes?
De tegenpartij heeft nog 4A en 4B en
die mogen ze alle twee maken! Wanneer
ze met 4B introeven en met 4A twee
troeven collecteren, moet er nog een ex
tra slag uit een van de bijkleuren komen,
dat wel.
In de praktijk speelde zuid nogmaals
troef in en toen viel het doek, want oost
had 4A ën 4B en kon vier troeven van
NZ onschadelijk maken. Aansluitend
kwam er nog wel een ruitenslag extra
binnen, maar verder dan 9 slagen kwam
zuid niet.
NOORD
4 H V 7 2
5
A H 10 2
4 10 9 4 2
WEST
4 9
9 7 6 3
8 6 5 4 3
4 H 8 6
OOST
4 A B 6
H 10 8 4
V 9
4 V B 7 3
ZUID
4 10 8 5 4 3
A V B 2
B 7
4 A 5
Door oosts listige tegenspel heeft zuid
zich laten verleiden om nog een keer
schoppen te spelen. Wanneer zuid tot 10
had geteld, zou hij hier niet ingetrapt
zijn.
Nog een voorbeeld, ook uit een viertal-
lenwedstrijd:
NOORD
4 H 8 7 2
B 9 6 4
10 2
4 H 9 3
ZUID
4 9
A H 10 2
H V 9 4
4 V 7 4 2
De bieding is gegaan (O/allen):
ZUID WEST NOORD OOST
West start met 45, voor 410 van oost en
die speelt 43 na, voor 4H. Hoe luidt het
speelplan? (Oplossing volgende week).
Voor de tweede keer werden dit jaar de
halve finales van het Nederlands
kampioenschap in Enschede gehouden.
Weer was de bezetting sterker geworden.
Maar liefst zeven internationale mees
ters schreven in om één van de vier fel
begeerde finaleplaatsen te bemachtigen.
In vergelijking met tien jaar geleden een
superbezetting, want toen was er zelden
een titelhouder in de voorronden te vin
den. Een bewijs dat het niveau in ons
land. in de breedte, gestegen is.
Voor buitenstaanders lijkt de overtui
gende plaatsing van Ene Knoppen daar
om een verrassing. Diegenen die echter
regelmatig de uitslagen van wedstrijden
bestuderen, weten dat Knoppen al jaren
een speler van meestersterkte is. Moeiza
mer ging de kwalificatie van de favorie
ten Nijboer en Cifuentes (een in Neder
land wonende Chileense meester). Ver
rassend was wel de plaatsing van de on
bekende Hans Klarenbeek.
Voor Knoppen was de zesde ronde van
cruciaal belang. Met de witte stukken
kwam hij slecht te staan tegen kandi
daat-grootmeester Fnso Nijboer, maar
in de tijdnoodfase vergaloppeerde Nij
boer zich. Een euvel dat in dit toernooi
meer regel dan uitzondering was. Door
de grote belangen werden veel partijen
in nerveuze tijdnoodduels, met daarbij
vele blunders, beslist.
E. KNOPPERT-F. NIJBOER
Stelling na de 32e zet van wit.
Zwart is, vanwege zijn sterke loper, dui
delijk in het voordeel. Wel moet hij
zorgvuldig spelen, daar de vrije witte b-
pion ook gevaarlijk kan worden. Hier
had Nijboer helaas geen tijd meer voor.
32...d3?
Zwart had beslist de witte a-pion moeten
ophalen, niet alleen vanwege pionwinst,
maar vooral om veld b4 tijdig in handen
te hebben: 32...Ta3 33.b6 Txa4 34.Tbl
Tb4 35.Txb4 axb4 36.b7 Lxb7 37.Pxb7
b3 en de pion is niet meer te stoppen.
33.Kf2 d2?
Nog steeds was 33...Ta3 aangewezen, om
in ieder geval nog remise te maken.
34.Tdl Tf3+?! 35.Ke2 Ta3 36.Txd2
Txa4 37.T51.
Zwart verloor door tijdsoverschrijding.
Ook zonder de klok was de strijd hope
loos, daar de b-pion zwart nu een stuk
gaat kosten en de witte koning centraal
genoeg staat.
KWALITEIT
Zoals gezegd was de kwaliteit van de
partijen in deze halve finale niet erg
hoog. Toch gebeurden er ook aardige
dingen. De finalist van vorig jaar, Gert
Pieterse, kwam deze keer niet voor
plaatsing in aanmerking. Toch versloeg
hij twee meesters, beide keren door aan
te lonen dat een kwaliteit in sommige
stelling niet veel waard is. Twee leerza
me momenten voor al te materialisti
sche spelers.
R. CIFUENTES-G. PIETERSE
Stelling na de 13e zet van wit.
De opening lijkt voor zwart mislukt. Er
dreigt 14.Lxf6 en na 13...Td8 14.Pxd7
valt el. Pieterse ontdekte een fraaie mo
gelijkheid om aan de druk te ontsnap
pen. Of dit vooraf gepland was, betwijfel
ik. maar effectief was het wel.
!3...Pxe5! 14.Lxe8?
Wit dacht waarschijnlijk dat zwart uit
nood een kwaliteit gaf en hapte zonder
al te veel aarzeling toe. Beter was
14.dxe5 Pd7 15.f4 (15.Da4 Pxe5!), waar
na wit zeker niet slechter slaat.
14...Pxe8 lS.dxeS Lxe5 16.PI3.
Na 16.Lxe7 Lxc3 krijgt zwart een ge
vaarlijke vrijpion.
16...Ld6 17.Lh4 e5 18.Lg3 e4 l9.Pd2
Lf8 20.Dc2 f5.
Cifuentes zal hier spijt gehad hebben
van zijn hebberigheid; de zwarte pion-
nenwals is nauwelijks te stuiten.
21.Db3 Lc6 22.c4 De6 23.Tfcl d4
24.Da3 Td8 25.Tb8 Td7 26.Pb3 dxe3
27.fxe3 Td3 28.Dxa7 Lh6 29.Lf2 Dd6
30.h4 f4 31.Pxc5 fxe3 32.Lel Tdl
33.Pxe4 Txcl!
Met een aardig dame-offer beslist Pieter
se de strijd.
34.Pxd6 Txel+ 35.Kh2 Lf4+ 36.Kh3
Lxd6.
En zwart won zonder moeite.
w
I
i
JI
i
ij
L. PLIESTER-G. PIETERSE
Stelling na de 17e zet van wit.
Was het vorige kwaliteitsoffer uit de
nood geboren, deze keer is alles zorgvul
dig voorbereid.
17...Txd4! 18.De5.
Op deze manier had wit, indirect, zijn
pion verdedigd. Verstandiger was
18.Txd4 Dxd4 19.Tdl Dc5 20.Le3 De5
21.Del!, waarna wit compensatie voor
de pion heeft. Maar wie geeft nu een
pion als er een kwaliteit te verdienen
valt!
18„.Txf4! l9.Dxf4 Pg4 20.Td2 Lb4
21.Tc2 Lc5 22.Tc3 Td8 23.Tgl Pxf2
24.Tb3 Dc7 25.Dxc7 Kxc7 26.LI3 Pe4
27.Lxe4 fxe4 28.Tc3 f5 29.Tc2 h5
30.Te2 Td4 31.b3 h4 32.Tfl hxg3
33.hxg3 Td3 34.g4 Tf3 35.Thl Tg3
36.gxf5 exf5 37.Tfl Tg5 38.Kc2 Kd6
39.Td2 Ke5.
En zwart won.
Nadat er begin dit jaar een toernooi is
gehouden ter nagedachtenis van de le
gendarische Baba Sy, is er onlangs in Se
negal weer een internationaal toernooi
georganiseerd: van 27 september tot en
met 7 oktober is in Dakar het Mémorial
N'Diaye Diouf gespeeld.
Evenals het Mémorial Baba Sy, was ook
dit toernooi, gehouden ter herdenking
van diens tijdgenoot Diouf, zwaar bezet.
Naast de vele sterke Afrikaanse spelers
waren bijvoorbeeld ook Schwartzman,
de Russische titelhouder, en Baljakin
aanwezig, terwijl Nederland door nie
mand minder dan Sijbrands vertegen
woordigd werd.
Gewonnen is het toernooi heel opmerke
lijk door de Senegalese kampioen Samb.
Uit de tien volgens het Zwitserse sy
steem afgewerkte ronden, scoorde hij 14
punten. Weliswaar evenveel als Schwart
zman, maar die werd op weerstandspun-
ten tweede. Achter dit duo eindigde Sij
brands met 13 punten als derde. Verder
zag de top van de ranglijst er als volgt
uit: 4 en 5. Kouassi en Baljakin 13; 6, 7
en 8. Mac. N'Diaye, Ba en Sene 12.
Met dit fraaie succes laat Samb, die deze
zomer ook reeds het Fair-Play toernooi
in Brunssum gewonnen had, opnieuw
nadrukkelijk van zich horen. Zijn speel
stijl zou men typisch Afrikaans kunnen
noemen, en misschien herinnert u zich
nog wel partijen van hem uit dat Fair
Play toernooi: Samb mijdt in de regel
scherpe openingsvarianten en heeft,
evenals bijvoorbeeld Baba Sy ook had,
een voorkeur voor het klassieke spelgen-
re. Zijn kracht ligt vooral in een slag
vaardige behandeling van het midden
spel. Deze drie ingrediënten kunt u dui
delijk herkennen in zijn sensationele
zege op Schwartzman, een partij die van
essentieel belang is geweest voor de
eindstand van het toernooi:
N. SAMB A. SCHWARTZMAN
Mémorial N'Diaye Diouf 1991.
1.33-28 18-22; 2.38-33 12-18; 3.31-26 7-
12; 4.37-31 19-23; 5.28x19 14x23; 6.31-
27.
Ondanks het feit dat zwart kennelijk be
reid is de hekstelling die na 6.32-27 kan
ontstaan tegen te spelen, kiest wit voor
een rustige aanpak.
22x31; 7.26x37 10-14; 8.34-29 23x34;
9.39x30 14-19; 10.44-39 5-10; 11.40-34
10-14; 12.42-38 17-22; 13.37-31 11-17;
14.31-27 22x31; 15.36x27
Geheel overeenkomstig zijn stijl streeft
Samb klassiek spel na.
6-11; 16.41-37 20-24; 17.46-41 17-22;
18.37-31 24-29; 19.33x24 22-28;
20.32x23 18x20; 21.30-25 11-17; 22.39-
33 20-24; 23.34-30 13-18; 24.50-44 8-13;
25.44-39 18-23; 26.41-36 13-18; 27.38-32
9-13; 28.33-28 23-29.
Met deze Ghestem-doorstoot compli
ceert zwart het spel. Omdat wit de hem
toegeworpen handschoen nu wel op
neemt, zal er een geladen stelling ont
staan.
29.43-38 18-23; 30.39-33 1-6; 31.31-26
3-8; 32.36-31 2-7; 33.27-22 7-11; 34.49-
43 17-21; 35.26x17 12x21; 36.31-27 8-
12; 37.43-39 4-9; 38.47-42.
29-34?
Nu wordt de Russische kampioen het
slachtoffer van een verraderlijke wen
ding. Wat de stelling na bijvoorbeeld
38....21-26 waard zou zijn geweest, is me
niet duidelijk.
39.25-20!! 14x25; 40.22-18 13x31; 41.28-
22 34x43; 42.38x49 25x34; 43.33-29
24x33; 44.42-38 33x42; 45.48x8.
Na deze wellicht originele combinatie, is
zwart kansloos. Er volgde nog: 15-20;
46.8-2 20-24; 47.2-8 9-14; 48.8-26 23-29;
49.32-28 34-39; 50.26-48 en zwart gaf
op.
Ook in zijn ontmoeting met Sijbrands
probeert Samb het spel in klassieke ba
nen te leiden. En hoewel de oud-wereld-
kampioen met aanvallende akties uit dit
spelgenre probeert te blijven, slaagt
Samb er toch in zijn voorkeursgenre op
het bord te krijgen. Desondanks komt
Sijbrands in het voordeel, maar voordat
het echt gevaarlijk wordt stelt Samb met
een doorbraakaktie de remise veilig:
T. SIJBRANDS-N. SAMB
Mémorial N'Diaye Diouf 1991.
I.32-28 18-23; 2.33-29 23x32; 3.37x28
20-24; 4.29x20 15x24; 5.41-37 17-21;
6.39-33 21-26; 7.44-39 16-21; 8.38-32
12-18; 9.31-27 11-16; 10.43-38 18-23;
II.49-43 10-15; 12.37-31 26x37;
13.42x31 21-26; 14.47-42 26x37;
15.42x31 8-12; 16.34-29 23x34;
17.40x20 15x24; 18.46-41 12-18; 19.27-
22 18x27; 20.31x22 7-12; 21.41-37 5-10;
22.45-40 6-11; 23.40-34 11-17; 24.22x11
16x7; 25.32-27 13-18; 26.27-22 18x27;
27.28-23 19x28; 28.33x31 14-19; 29.39-
33 10-14; 30.50-44 12-18; 31.44-39 18-
23; 32.31-27 7-12; 33.36-31 14-20; 34.31-
26 9-14; 35.34-30 20-25; 36.37-32 25x34;
37.39x30 12-17; 38.27-21 2-7; 39.21x12
7x18; 40.43-39 3-8; 41.32-27 23-29;
42.48-43 4-10; 43.30-25 19-23; 44.39-34
29x40; 45.35x44 14-19; 46.44-40 10-14;
47.38-32 8-13; 48.43-38 24-30!; 49.25x34
23-29; 50.34x12 13-18; 51.12x23 19x37;
52.27-22 37-41; 53.22-17 41-46 en de
spelers kwamen remise overeen.
Als laatste partij de winst van Samb op
zijn landgenoot Sene:
N. SAMB-M. SENE MEMORIAL
N'Diaye Diorf 1991.
1.32-28 17-22; 2.28x17 12x21; 3.33-28 7-
12; 4.39-33 1-7; 5.44-39 21-26; 6.31-27
19-23; 7.28x19 14x23; 8.37-31 26x37;
9.41x32 10-14; 10.46-41 11-17; 11.41-37
5-10; 12.37-31 7-11; 13.34-29 23x34;
14.40x29 14-19; 15.42-37 17-21; 16.45-
40 19-24; 17.39-34 20-25; 18.29x20
25x14; 19.35-30 18-23; 20.47-42 14-19;
21.33-29 2-7; 22.29x18 12x23; 23.43-39
10-14; 24.39-33 7-12; 25.49-43 12-18;
26.33-28 14-20 27.30-25 20-24.
Ook hier dus weer: klassiek.
28.27-22 18x27; 29.31x22 21-26; 30.36-
31 11-17; 31.22x11 16x7; 32.31-27 8-12;
33.37-31 26x37; 34.42x31 13-18.
Beter lijkt 34... 15-20. 35.25x14 9x20; in
het vervolg komt althans schijf 15 bui
ten spel te staan.
35.31-26 7-11; 36.40-35 9-13; 37.34-30
4-9; 38.50-44 11-17; 39.44-39 6-11;
40.39-34 9-14; 41.43-39 3-8; 42.39-33
11-16; 43.48-42 17-21; 44.26x17 12x21.
45.28-22!
Sterk gespeeld! Door deze zet komt
zwart in moeilijkheden, en dat zou na
45.42-37? 8-12 bepaald anders zijn ge
weest. Dan staat immers de bekende
standaardpositie Ricou - Bonnard op het
bord, die verloren is voor wit: 46.34-29
23x34; 47.30x29 18-23; 48.39-34 en nu
garandeert 12-17! een snelle winst. In de
bewuste partij uit een in 1927 gespeelde
match, deed Bonnard evenwel 48... 13-18
met als vervolg: 49.25-20? (latere analy
ses heben uitgewezen dat wit na 48.28-
22 23-28; 49.17x18 28x30 enz. veel com
pensatie heeft voor zijn schijf) 14x25;
50.28-22 23-28!; 50.32x14 21x43;
51.22x13. waarop zwart bijzonder fraai
won middels de zogeheten Coup des
contraircs met 24-30!; 52.35x24 12-18;
53.13x22 en 43-48!
45...8-12; 46.22-17! 21-26 want na
46...23-29; 47.27x16 enz. is zwarts korte
vleugel zeer zwak.
47.17x8 13x2; 48.42-37 2-8.
Erg gevaarlijk; veel beter is 48... 15-20
en na 49.34-29 23x34; 50.30x39 18-23
kan het gewoon niet meer fout gaan
49.33-28 8-12.
Verliezend. Met 49...8-13; 50.38-33 15-
20; 51.34-29 23x34; 52.30x29 18-23;
53.39-34 13-18 kan zwart mijns inziens
zowel na 54.28-22 24-30! enz., als na
54.34-30 16-21; 55.27x16 23-29 nog ver
der vechten.
50.28-22 23-29; 51.22x13 29x40;
52.35x44 19x8; 53.30x10 15x4; 54.25-20
4-9; 55.44-39 8-13; 56.38-33 13-19;
57.20-15 9-14; 58.33-29 en zwart gaf op.
