ONTDUIK
BELASTING
NET
STEUN
VAN
NISSAN
DEALER
schone motoren.
„Ik zal altijd
omstreden blijven
7/£mmm
y/umma
BINNENLAND BUITENLAND
Medewerkers Zegwaard wassen handen in onschuld
„Washington wil
onafhankelijkheid
Oekraïne erkenner
NISSAN
C^idaeSouiaiU
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1991
99
AMSTERDAM Heel even is
er die lichte trilling in zijn stem
en het knipperen met de ogen,
waarmee hij tijdens de gerucht
makende verhoren over de Iran-
Contra-affaire de sympathie van
miljoenen Amerikanen verover
de. „Ik zal tot na mijn dood om
streden blijven", zegt voormalig
luitenant-kolonel Oliver North
op een manier, die twijfel laat
bestaan over de vraag of hij het
echt zo erg vindt als hij doet
voorkomen. Dan wenkt zijn uit
gever: het gesprek is voorbij.
Thank you, Jos", en weg is-ie,
op naar het volgende interview.
Schiphol, woensdagmorgen. Oliver
North, hoofdpersoon in het op Water
gate na grootste politieke schandaal
uit de Amerikaanse geschiedenis, is op
bliksembezoek in Nederland. De man
die in het geheim Iran wapens ver
kocht in ruil voor gijzelaars en ille
gaal miljoenen dollars liet stromen
naar de Contra's in Nicaragua, is even
over komen vliegen om de Neder
landse vertaling van zijn boek 'Under
Fire' (In de Vuurlinie) aan te prijzen.
Toen, midden jaren tachtig, was alles
wat hij deed 'top-secret'. Van zijn be
sprekingen met Israël tot en met zijn
bezoek aan het Iran van ayatollah
Khomeiny. Maar nu zoekt North na
drukkelijk de aandacht van de media.
Tien interviews, een persconferentie
en een tv-optreden - alles kan, als hij
vandaag op Thanksgiving Day {naar
weer thuis is om de traditionele kal
koen aan te snijden.
Het toch al sombere, massieve Hilton-
hotel op de luchthaven heeft door het
verblijf van North helemaal veel weg
van een belegerde veste. In de hal
drentelen in grijs uniform gestoken
mannetjes van een veiligheidsdienst,
een walkie-talkie in de hand. Wie
aanstalten maakt de lift te nemen
naar de eerste etage wordt aangespro
ken. Wie je bent en wat je komt doen.
Vijf jaar nadat president Reagan hem
aanwees als zondebok in het Iran-
Contra-schandaal en hij de laan van
het Witte Huis werd uitgestuurd,
neemt Oliver North nog steeds geen
risico. Er lopen op de wereld voldoen
de mensen rond die vinden dat zij een
rekening met hem hebben te vereffe
nen. En terwijl 'Ollie' met de journa
listen praat, doet zijn vrouw in het ge
zelschap van twee lijfwachten bood
schappen in Amsterdam.
Terry Waite
Het bezoek van North volgt toevalli
gerwijze kort op de vrijlating van
Terry Waite, de afgezant van de
aartsbisschop van Canterburry, die
1763 dagen in Libanon in gijzeling
werd gehouden. De thuiskomst van
Waite heeft vooral in Groot-Brittan-
nië de discussie doen herleven of hij
inderdaad zo'n voorname rol heeft ge
speeld bij de vrijlating van westerse
gijzelaars als steeds is gedacht. Van
verschillende kanten is gesuggereerd
dat Waite, waarschijnlijk zonder het
zelf te beseffen, door de Amerikanen
is misbruikt om zoveel mogelijk de
aandacht af te leiden van hun illegale
transacties met Iran en de Contra's
North zou Waite tijdens diens laatste
bezoek aan Bayrut bovendien van een
zendertje hebben voorzien, in de hoop
zo achter de verblijfplaats te kunnen
komen van de westerse gijzelaars in
Bayrut. Kortom: de luitenant-kolonel
zou medeschuldig zijn aan de gijzeling
van Terry,Waite.
„Dat slaat allemaal nergens op", rea
geert North boos. „Er is geen sprake
van dat Waite door de Amerikaanse
regering of door mij is misbruikt. Na
tuurlijk kwam het ons wel goed uit
dat hij zich zo inzette voor de gijze
laars en daardoor veel aandacht trok.
Maar hij is geen instrument van ons
geweest en we hebben hem nooit iets
als een zendertje meegegeven. Wat
Terry Waite deed, heeft hij gedaan op
basis van zijn geloof, zonder politieke
motieven. Ik heb in mijn leven veel
mogen werken in de nabijheid van
dappere mensen, veel dapperder dan
ik ooit zou kunnen zijn. En Terry
Waite is een van de dappersten die ik
ooit heb ontmoet".
Op de vraag waarom hij desondanks
in zijn boek slechts één keer verwijst
naar Waite, met wie hij talrijke ont
moetingen heeft gehad, zegt North:
„Het boek is geschreven toen Waite
nog in Libanon werd vastgehouden.
Ik wilde hem niet verder in de pro
blemen brengen".
Valkuilen
Geroutineerd als hij intussen is, weet,
Vietnam-veteraan North tijdens de
interviews en de persconferentie alle
mogelijke valkuilen te ontwijken.
Neen, hij heeft indertijd niet gelogen
over het doorsluizen van dollars naar
de Contra's in Nicaragua. Als militair
had hij geleerd orders op te volgen.
De opdracht niet over de steun aan de
Contra's te praten kwam van de pre
sident, de opperbevelhebber van de
strijdkrachten. Zo'n bevel sla je niet
zomaar in de wind.
North: „Bovendien, als je nu terug
kijkt, blijkt de steun aan de Contra's,
de vrijheidstrijders, er toe te hebben
geleid dat er in Nicaragua democrati
sche verkiezingen zijn gehouden
waarbij 98 procent van de kiezers is
opgekomen en de Sandinisten zijn
weggevaagd. Moet ik dan nu nog, ach
teraf, veroordelen wat ik toen heb ge
daan?"
De strekking van Norths antwoorden
is steeds dezelfde, als de rode lijn in
zijn door ghost-writer William Novak
geschreven boek: North is ervan over
tuigd dat al zijn superieuren - inclu
sief de president - van alles op de
hoogte waren en overal mee instem
den. Dat Reagan zich niet alles meer
herinnert, vindt North ook vandaag
de dag niet zo bezwaarlijk. Wel vindt
hij dat Reagan de gevoerde politiek
tegenover het Congres had moeten
verdedigen.
Ook als die strijdig was met de wet?
North: „Ik ben niet van mening dat
het doel altijd de middelen heiligt.
Maar we hadden hier niet te maken
met een keuze tussen goed en slecht.
We moesten kiezen tussen slecht - de
verkoop van wapens aan Iran - en
slechter niets doen voor de gijze
laars. Dan is de keus veel moeilijker".
Vrijgesproken
DEN HAAG Niet al
leen hoofdverdachte Wil
lem Zegwaard, maar ook
zijn directe medewerkers
kunnen zich deze week
voor de rechtbank in Den
Haag opmerkelijk weinig
herinneren van het trans
port en de lozing van che
misch afval, waarvan het
bedrijf wordt beschuldigd.
„Ik wist niet eens dat er che
misch afval op het bedrijf aan
wezig was", hield een 51-jarige
topfunctionaris van het trans
portbedrijf gisteren vol.
Niettemin had hij als hoofd
van de afdeling 'planning'
sinds 1970 de chauffeurs van
Zegwaard op pad gestuurd.
Hij zei van illegale stortingen
in België niets te weten. „De
vergunningen werden door ie
mand anders binnen het be
drijf geregeld", deelde hij mee,
doelend op de 56-jarige staf
medewerker van het bedrijf
die dinsdag al drie jaar cel te
gen zich hoorde eisen. Ook zei
hij geen weet te hebben gehad
van het vermengen van huis
vuil met chemisch afval.
De belastende verklaringen
van chauffeurs verwees hij
dan ook naar het rijk der fabe
len. Volgens één chauffeur zou
hij - om problemen bij de
grens te voorkomen - hebben
gezegd: „Zet maar op de lading,
dat het huisvuil is". Tegen een
andere chauffeur zou hij heb
ben gezegd:, „Als je het spul
niet kwijt kunt, pleur het dan
maar in de haven van Rotter
dam".
Officier van justitie mr. N.
Zandbergen typeerde de ver
dachte als een 'man met een
volstrekte onverschilligheid
ten opzichte van mens en mi
lieu'. „Bij het uitvoeren van
zijn werk had hij maar één
motto: afval is afval. Om de
samenstelling maakte hij zich
niet druk". Hij zou voortdu
rend met Willem Zegwaard
onder één hoedje hebben ge
speeld en zelfs zo'n hechte
band met de hoofdverdachte
hebben gehad, dat hij zou heb
ben gezegd voor hem wel in
de gevangenis te willen zitten.
„Welnu, hij wordt wat mij be
treft op zijn wenken bediend",
fulmineerde de officier. Hij
eiste vijf jaar gevangenisstraf,
één jaar minder dan hij maan
dag tegen Zegwaard zelf had
geëist. Een en ander was voor
advocaat mr. M. Wladimiroff
reden om te spreken over 'een
show van het openbaar minis
terie'. „Ondanks al het rumoer
is niet bewezen dat mijn cliënt
wetenschap had van de feiten.
Een hard bewijs van boze op
zet ontbreekt".
De rechtbank in Den Haag
werd zodoende voor de derde
achtereenvolgende dag gecon
fronteerd met verdachten die
ondanks hun hoge functies
binnen het transportbedrijf
elke vorm van verantwoorde
lijkheid van zich afschuiven.
De indrukwekkende rij ord
ners met bewijsmateriaal in de
rechtszaal ten spijt wassen zij
hun handen in onschuld. Of
de rechtbank er net zo over
denkt, zal blijken op dinsdag
17 december, wanneer er uit
spraak wordt gedaan.
WASHINGTON De VS zullen de Oekraïn
plomatiek erkennen als de inwoners bij hel
mende referendum voor onafhankelijkheid I jjns eer
men. Dat heeft een hoge Amerikaanse regei 0p h
functionaris gisteren gezegd. v
De Oekraieners stemmen zondag over uittre'
uit de Sovjetunie. Verwacht wordt dat zij ma,r de
voor onafhankelijkheid zullen stemmen. De 12 krijg
tionaris zei dat Washington momenteel met bnt 0p 1
genoten overlegt over de erkenning van de a
kraïne. Hij voegde er aan toe dat het Witte e-
vooral met Europese landen tot dezelfde pol f,
wil komen. Binnen de Amerikaanse regering
de tot voor kort nog de zorg dat snelle erken
van de Oekraïne de positie van Sovjet-presi
Michail Gorbatsjov verder zou kunnen onde
ven. Met de VS zijn veel westerse landen bo
dien bezorgd om de zeggenschap over de So
kernwapens die in de Oekraïne staan. Onduid
is ook of de Oekraïne zich als zelfstandig lam
houden aan wapenbeheersingsovereenkomstei
de centrale regering in Moskou in het verledei
sloten heeft.
North: „Er is geen sprake van dat Terry Waite door de Amerikaanse regering of
door mij is misbruikt".
FOTO: DIJKSTRA
OLIVER NORTH, AARTSLEUGENAAR OF HELD?
In de zomer van 1987 werd Oliver
North door een commissie uit het
Amerikaanse tongres verhoord over
de Iran-Contra-affaire. De beelden er
van gingen over de hele wereld. Door
voor de commissie te verschijnen, wist
North gedaan te krijgen dat alles wat
hij daar vertelde nooit meer gebruikt
kon worden in een mogelijke straf
zaak. Het is dus niet zo verwonderlijk
dat de zaak 'Het volk versus Oliver
North' uiteindelijk in een juridisch
moeras is vastgelopen. In september
van dit jaar besloot de speciale aan
klager Lawrence Walsh dan ook alle
aanklachten te laten vallen.
Uiteindelijk heeft de Iran-Contra-af-
faire North in financieel opzicht al
leen voordeel opgeleverd. Zijn toren
hoge advocatenrekeningen zijn voor
een groot deel betaald uit fondsen, die
patriottische Amerikanen bijeen had
den gebracht. Nadat hij het korps van
de 'Marines' had verlaten, richtte
North in 1989 samen met een compag
non een inmiddels succesvol bedrijf
op dat beschermende uitrusting maakt
voor politie- en brandweermensen.
Bovendien is North een veelgevraagd
spreker: wie hem wil horen (North:
„Ik houd zo'n zestig a zeventig lezin
gen per jaar") moet naar verluidt re
kenen op een nota van zo'n twintig
duizend dollar.
De interviews in Schiphol-Hilton - in
spreektijd uitgedrukt toch altijd ter
waarde van een paar duizend dollar -
waren evenwel gratis. North en zijn
uitgever zien ze als een investering,
die, als het boek in Nederland net zo
goed verkoopt als in de Verenigde
Staten, rendement zal opleveren. In
een kleine maand zijn er in Amerika
meer dan een half miljoen exempla
ren over de toonbank gegaan.
Was het daarom dat North nogal laco
niek constateerde, dat de volledige
waarheid van het Iran-Contra-schan-
daal waarschijnlijk nooit boven water
zal komen? Voor de een blijft hij een
aartsleugenaar, voor de ander een
held. En beiden worden door 'In de
Vuurlinie' in hun oordeel bevestigd.
£3 NISSAN
AUTO'S FORS DUURDER
Zeef teften tfe tfeas tan auloimporteors en belangen ^organisaties ran automobilisten jn heeft
<*e regering beslaten per I januari de subsidie op schone motoren voor personen aetn's dwsftscb
te Verlagen. Daardoor ontslaat een hogere Bijzondere Verbruiksbelasting personenauto's (8VF)
die de annschaf van een anlo na I Januari rond f800,- duurder maakt.
Per 1 januari gaan de autoprijzen fors omhoog. De milieusubsidie op schone
auto's wordt verlaagd, waardoor de BVP (Bijzondere Verbruiksbelasting
Personenauto's) drastisch stijgt. Maar u komt daar slim onderuit, in samen
werking met de Nissan dealer. Hij heeft extra voorraad genomen en de BVP
(tarief'91) al afgedragen. Als u nü een nieuwe, uit voorraad leverbare Nissan
koopt, betaalt u de '91 prijs en staat uw auto straks klaar met een kersvers
'92 kenteken! Dat scheelt u rond de f 800,- en geldt zolang de voorraad
strekt. Dat maakt uw overkomst naar de Nissan dealer dringend gewenst.
Pittig en vlot gelijnd, in 3- en 5-deurs. Populair en betrouwbaar
tot en met. Met 1.2 liter motor en 5-bak. Een van de meest
complete auto's in z'n klasse. Helemaal nieuw is de Micra March
1.2 in sportieve en extra luxe uitvoering waar u nauwelijks meer
voor betaalt.Vraag ernaar bij de Nissany
dealer. De Micra, dit jaar nog
U RIJDT NU AL EEN MICRA VANAF 195,- PER MAAND."
Even vlot als zijn lijnen beloven en met een zeer compleet uitrus
tingsniveau. Met 16 kleppen twin-cam benzinemotoren van
1.4 tot 2.0 liter èn een 2.0 liter diesel.
De Sunny 3-deurs, dit jaar nog
U RIJDT NU AL EEN SUNNY 3-DEURS VANAF 299 - PER MAAND.*
Representatief, voorzien van weldadige luxe, vlotte stilering met
ruimbemeten binnenruimte en een kofferbak met een inhoud
van 490 liter. Met 16 kleppen twin-cam benzinemotoren van
1.4 en 1.6 liter èn een 2.0 liter diesel.
De Sunny 4-deurs, dit jaar nog
U RIJDT NU AL EEN SUNNY 4-DEURS VANAF 345 - PER MAAND"
Een unieke kans om uit je dak te gaan. De T-bar geeft de sensatie
van cabriolet rijden zonder de nadelen ervan. Sportieve volbloed.
Van 1.6 liter 16 kleppen twin-cam tot 2.0 liter GTi met ABS.
Sportstuur en -stoelen, toerenteller en
getint glas. De 100 NX, dit jaar nog
U RIJDT NU AL EEN 100 NX VANAF 410,- PER MAAND.'
Het nieuwe revolutionaire concept, zowel qua design als tech
nologie. 16 Kleppen twin-cam benzinemotoren van 1.6 en
2.0 liter of krachtige 2.0 liter diesel. Hoog uitrustingsniveau,
sublieme afwerking, en een laadvermogen tot 640 kg. Trekauto
van het jaar 1991 (ANWB KCK).
De Primera Wagon, dit jaar nog
U RIJDT NU AL EEN PRIMERA WAGON VANAF 445,- PER MAAND*
Dc lening wordt verstrekt door Nissan Finance onder de gebruikelijke voorwaarden van een huurkoopovereenkomst- De effectieve rente bedraagt 18,3% (Micra), 17,7% (Sunny 3- en 4- dcurs), 17,3% (100 NX, Primera Wagon)
en is fiscaal aftrekbaar. Maandbedrag is een voorbeeld en is afhankelijk van aanbetaling, looptijd en restsom. Informeer bij uw Nissan dealer naar alle bijzonderheden. Voor iedere Nissan geldt 3 jaar of 100.000 km algemene garantie
6 jaar carrosseriegarantie. Prijzen incl. BTW, e'xcl. kosten rijklaar maken. Wijzigingen voorbehouden. Nissan is ook de maker van de Prairie, Maxima, 200 SX, 300 ZX, Terrano, King Cab, Patrol, Vanctte, Urvan, Cabstar en Trade.
Alphen a/d Rijn, Autobedrijf Van Leijden B.V., Koperweg 1, tel. 01720-40366. Leiden, Auto Heemskerk B.V., Lammenschansweg 128, tel. 071-310811.
Noordwijk, Garage Abswoude B.V., Nieuwe Offemweg 2, tel. 01719-19246/13150. Roelofarendsveen, Auto Heemskerk, Alkemadelaan 1, tel. 01713-1286 f 'fj
1*i
