NdAwil nog
deer korten
p Defensie
Verdachte kindermoorden
vrij tegen wil Van Mesdag
„Ik wil kunnen
tanken zonder
geld op zak!'
BINNENLAND
"ir
)at uitgerekend de NVD dit nu moet overkomen"
Nauwelijks meer banen
door lager minimumloon
Niet elk
kind is
blij met
de Sint"
tSomatit
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1991
ER VOS VAN UNIE BLHP:
?n de
iag in
ronde
Midden-
niet zo
Israël
omd,
goed n
s word
nd, kui
bespri
een va
van de voorpagina)
|j naar een week geleden
de bedrijfsgroep beveili-
van de Unie BLHP een
naar het ministerie van
gezonden, waarin aan-
wordt gevraagd voor de
nende agressie bij win-
;fstallen.
„Natuurlijk gaat het hier om
een incident en zoiets is nu
eenmaal niet te voorkomen
omdat je je er onmogelijk te
gen kunt wapenen", zegt Peter
Vos, voorzitter van de bedrijfs
groep. „Maar het is bijzonder
wrang dat dit nu uitgerekend
de Nederlandse Veiligheids
dienst moest overkomen. De
NVD is de organisatie in Ne
derland die haar mensen het
beste opleidt en er ook voor
zorgt, dat ze meestal met zijn
tweeën zijn, wat ook hier het
geval was". De gisteren in
Amsterdam doodgestoken be
waker was wel degelijk op zijn
taak voorbereid en had ook al
enige ervaring met het werk
opgedaan.
„Was het winkelend publiek
nu maar niet zo passief. Als
het actief wordt keert het -zich
zelfs vaak tegen de bewaker.
En het komt voor, dat een
winkeldief gewoon door het
publiek wordt ontzet", ver
volgt Peter Vos. „Het publiek
bekijkt zoiets duidelijk met
verkeerde ogen. Ze weten
niets af van de rechten die een
bewaker heeft, als hij dat zelf
al weet. Want de wet zit zo in
elkaar, dat iedereen van de
ene op de andere dag een uni
form kan aantrekken en be
waker kan gaan spelen".
Peter Vos begrijpt wel, dat bij
voorbeeld het winkelpersoneel
zijn handen niet aan een win
keldief wil branden. Daar heb
ben ze nu juist die bewaker
voor ingehuurd. Vandaar dat
de Unie BLHP heel voorzich
tig zou willen discussiëren
over de vraag of een bewaker
niet toch voorzien zou moeten
worden van enige dwangmid
delen, waarbij de gedachten
dan uitgaan naar handboeien.
DEN HAAG De verlaging van de minimumlonen
heeft tot dusver niet geleid tot extra groei van de
werkgelegenheid voor laagbetaalden.
Bovendien werkt, gelet op de wervingsproblemen, een verlaging
van het wettelijk minimumloon in sectoren als detailhandel en
horeca vermoedelijk averechts. Dat schrijven twee medewerkers
van het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf
(EIM), L. Bosch en W. van der Hoeven, in het economenvakblad
ESB. Het wettelijk minimumloon voor volwassenen is in 1984
met 3 procent verlaagd en tot januari vorig jaar bleven aanpas
singen achterwege De minimum-jeugdlonen zijn in 1981 en 1983
al verlaagd. Dit zou de werkgelegenheid stimuleren. Recentelijk
stelde de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid
(WRR) nog voor het minimumloon met 30 procent te verlagen.
rede
IVashin
hamir
VS, nii
ng dat
r moes
sie. Isr
ag voo
tijden
Israëli)
nnen
at nog
lak bet
ds grot
,p gesp DEBRAND BIJLEVELD
'st Sadfc HAAG De PvdA
en niee Tweede Kamer wil
te hou $3 verder bezuinigen
sgeefli; |efensie. Vijf maanden
de An jen de pvdA dat
edespr voorzichtig doorsche-
Israël Bn maar toen kondig-
redesr met name minister
stand den Broek van bui-
!ris l! mdse zaken een groot
•uitenl aan ais de Tweede
;t Midi ier dat zou accepteren.
ragings,ens fractiewoord-
der Vos maken de in-
ationale ontwikkelin-
ivilegi nu extra bezuinigin-
vingen mogelijk.
ntspraken van Vos wor-
lcl "OO'hem door de eigen minis-
olitiekvan defensie, Ter Beek,
ijgen.in dank afgenomen. De
fhanki Ufractie kan niet garan-
r veel
i"
i It ui
dat de Defensienota
itgevoerd zoals die en-
evoog?d. De nota voorziet in een
t veninking van het defensie-
e stocfraat- V°s deed gister-
id al enkele suggesties nog
Ier te bezuinigen. Zo wil
inder F-16-jachtvliegtui-
minder tanks en de op-
AR['nS van onderzeedienst
lde marine.
ZfcKDA is bezorgd over de
Jgtijdige uittocht van mili-
n die nu al aan de gang is.
fractiewoordvoerder
onicf" heeft Defensie geen en-
licht meer op de aantallen
tairen die afzwaaien nu de
mkingsoperatie van ^e"
ie is begonnen. „Ze lopen
overal 'weg, zodat we geen
zicht meer hebben op de hui
dige situatie. Hierdoor is het
leger minder operationeel en
inzetbaar dan verantwoord is",
aldus Hillen. Voor de afslan
king was geld uitgetrokken
voor sociaal beleid, maar Hil
len vreest dat het geld eerder
gebruikt moet worden voor
het aantrekken van nieuwe
militairen dan het begeleiden
van vertrekkende militairen.
Hij stelde minister Ter Beek
gisteravond voor dienstplichti
ge soldaten tegemoet te komen
bij het aflossen van hun stu
dieschuld. Volgens de CDA-
fractiewoordvoerder lopen de
diensplichtigen tegen twee jaar
extra renteschuld op door het
vervullen van hun diensttijd.
Daardoor raken ze in een rela
tieve achterstand ten opzichte
van degenen die niet in dienst
hoeven.
D66-woordvoerder Ter Veer
hekelde het feit dat PvdA en
CDA nu ineens tegen de
dienstplicht zijn. Bij de behan
deling van de Defensienota in
juni van dit jaar, was de PvdA
nog tegenstander van afschaf
fing van de dienstplicht. De
PvdA steunde minister Ter
Beek in zijn opvatting dat de
dienstplicht voor een breder
maatschappelijk draagvlak
van het leger zorgt. Gisteren
liet de PvdA blijken voorzich
tig van standpunt te zijn ver
anderd. CDA en VVD waren
overigens in principe al voor
stander van afschaffing van de
dienstplicht, hoewel de feitelij
ke afschaffing nog vele jaren
kan duren. Eerst wordt een
rapport afgewacht onder lei
ding van de Drentse Commis
saris van de Koningin, Meijer.
IK GA NAAR HET OPEN HUIS VAN DE HEAO AAN DE HAAGSE
HOGESCHOOL OMDAT MIJN TOEKOMST ANDERS NOOIT MEER
WORDT WAT'IE GEWEEST IS.
E KWALITEIT IN HBO "OGiSCHOOL
K KOOS HEAO BEDRIJFSECONOMIE AAN DE HAAGSE HOGESCHOOL
OMDAT IK HOGEROP WIL IN DE FINANCIËLE WERELD (WIE NIET), EN
EZE STUDIE NAAR MIJN IDEE DE ALLERBESTE MARKTKANSEN BIEDT.
n .EAO Bedrijfseconomie. Een HBO-opleiding die
bedrijfsleven heel wat mogelijkheden biet
name in financiële richting En waarmee je
n of vendien kunt doorstuderen. Economie of
e Management van de Haa
ressante dag-en avond-
e studiebegeleiding door
e praktijk. Veel toekomstperspectie'
Protest
Rond de dertig
dienstplichtige
militairen hebben
gisteren
gedemonstreerd
op Het Binnenhof
in Den Haag
tegen het
gewapend
wachtlopen bij
kazernes.
Volgens de
Vereniging van
Dienstplichtige
Militairen (VVDM)
zijn
dienstplichtigen
die deze taak
uitvoeren
onvoldoende in
staat met een
vuurwapen goed
te reageren op
overvallen.
Aanleiding voor
het protest zijn
twee recente
overvallen
waarbij Uzi's
werden
buitgemaakt.
„We willen wel
wachtlopen, maar
dan met de
wapenstok",
aldus voorzitter
van de VVDM,
Èrwin Haan.
FOTO: MILAN
KONVALINKA
„JE KUNT NIET IEDERE PATIËNT LEVENSLANG OPSLUITEN"
n Ditshuizen vice-president UPI
STERDAM Voormalig ANP-directeur Carel van Ditshui-
is bij het persbureau United Press International benoemd tot
!-president voor Europa, het Midden-Oosten en Afrika. De
oeming werd gisteren bekend gemaakt door UPI-president
ir van Bennekom. Van Bennekom verklaarde dat de benoe-
g onderdeel was van de pogingen van het 84 jaar oude pers-
;au om financieel gezond te worden en nieuwe investeringen
te trekken. Van Ditshuizen (51) is voorzitter geweest van
samenwerkingsverband van 26 Europese persbureaus en de
rnationale pers-telecommunicatieraad IPTC. Zijn stand-
its wordt Londen.
GRONINGEN De 49-
jarige M.S. uit Assen, die
verdacht wordt van de
moord op drie kinderen,
is in 1987 tegen de wil van
de Van Mesdagkliniek in
Groningen vrijgelaten.
Volgens algemeen direc
teur C. R. Hessen vonden
de specialisten van zijn
kliniek S. destijds nog niet
geschikt om weer terug te
keren in de maatschappij.
S. bekende dinsdag dat hij
de drie kinderen, de 11-ja-
rige Jessica Laven en
twee Duitse jongetjes, sek
sueel heeft misbruikt en
daarna vermoord.
De van oorsprong Belgische
man verbleef vanaf 1981 in de
Van Mesdag. Hij had zes jaar
cel en tbs gekregen vanwege
acht zedendelicten met min
derjarigen. De straf was hem
opgelegd door de rechtbank in
Zwolle. De man heeft daarop
een contra-expertise aange
vraagd bij een andere psychia
ter, waarna de rechter besloot
hem in vrijheid te stellen.
Hessen zegt dat deze tegenstel
ling tussen zijn kliniek en de
rechterlijke macht regelmatig
voorkomt: „Dit is een toene
mend probleem dat bij ons
veel vraagtekens oproept. Wij
vragen ons bij een beoordeling
voortdurend.af: zijn wij zorg
vuldig geweest en hoe gevaar
lijk is iemand nog? In feite is
de maatschappelijke veiligheid
ons enige criterium. De rech
terlijke macht hanteert vaak
ook andere criteria".
Volgens de Zwolse officier van
justitie D. Veurink is het uiter
mate ernstig en droevig dat de
beslissing over de periodieke
verlenging van de tbs van
M.S. achteraf verkeerd is ge
bleken, maar naar zijn zeggen
valt bij twijfel een juridische
beslissing vaak uit in het voor
deel van de verdachte.
Mr. F. Wieland van de arron
dissementsrechtbank in Gro
ningen ontkent deze stelling
van Veurink: „Bij twijfel zou
ik juist de belangen van de
maatschappij zwaar laten we
gen en meegaan met het ad
vies van de kliniek. Dan zou
ik de tbs met een jaar verlen
gen om het nog even aan te
zien" Volgens de rechter kan
het Openbaar Ministerie overi
gens altijd in beroep gaan te
gen de rechterlijke uitspraak:
„Als de kliniek de officier van
justitie belt met de boodschap:
die uitspraak is niet goed,
want die man is nog steeds le
vensgevaarlijk, dan lijkt het
mij logisch dat de officier in
beroep gaat".
Wieland erkent wel dat de af
wegingen lastig zijn: „Een tbs-
patiënt en zijn behandelaars in
de kliniek staan vaak heel
dicht bij elkaar Dan kan er
een subjectief element in de
beoordeling sluipen. Wij kie
zen dan voor een beoordeling
met meer afstand. Wij krijgen
bijvoorbeeld weieens signalen
en aanwijzingen, waaruit wij
de conclusie trekken: laten we
de sprong maar wagen. In zo'n
geval is de patiënt vaak al heel
lang behandeld en redelijk ge
resocialiseerd". De rechter
geeft een voorbeeld uit de
praktijk: „Volgens een kliniek
moet een bepaalde tbs ver
lengd worden, maar dan horen
wij in de Raadkamer dat de
betrokken patiënt weliswaar
nog wel in de kliniek woont,
maar al geruime tijd werk
heeft in de stad. Als iemand al
zoveel vertrouwen geniet, is
het soms onlogisch om de tbs
te verlengen".
Zeer complex
Mesdag-directeur Hessen geeft
oók toe dat het zeer complex is
om individuele mensen te be
oordelen op hun gedrag in de
maatschappij na afloop van
een langdurige hechtenis.
„Daar hebben wij natuurlijk
wel allerlei waarborgen voor.
Het traject naar volledige vrij
heid is lang. Zo kent een
proefverlof voorwaarden. Ie
mand moet zich bijvoorbeeld
één of meer keer keren per
week bij de reclassering mel
den. Iemand mag niet zonder
toestemming verhuizen of van
werkgever veranderen. Als hij
medicijnen moet gebruiken,
wordt daar op toegezien. Per
twee maanden rapporteert de
reclassering aan ons over het
maatschappelijk gedrag van de
patiënt. Zo zien wij in hoever
re hij zich aan de spelregels
houdt. Mocht dat niet lukken,
dan hebben wij het recht om
de patiënt direct weer op te
halen".
Hessen zegt dusdanig vertrou
wen in de aanpak van zijn kli
niek te hebben, dat hij de
meeste ex-patiënten redelijk
rustig durft te laten lopen. Dit
geldt zelfs voor patiënten die
begeleid en onbegeleid verlof
krijgen voor een paar dagen of
een middag of een avond: „Wij
hebben ongeveer 2500 patiën
tenbewegingen per jaar. Het
aantal incidenten is letterlijk
op de vingers van één hand te
tellen. En dat betreft vaak niejt
eens ernstige gevallen. Dik
wijls is het iemand die zich bij
voorbeeld te laat aan de kli
niek meldt".
Hessen beseft intussen duide
lijk genoeg, dat elke gerust
stellende uitspraak van hem
morgen geloochenstraft kan
worden: „Laat ik maar direct
even afkloppen, want wij zijn
geen tovenaars. We hebben
met levende mensen te ma
ken, van wie het gedrag nooit
helemaal voorspelbaar is".
Hij illustreert deze uitspraak
met de moord op een jonge
vrouw uit Groningen door een
Van Mesdag-patiënt in 1988.
Deze verkrachtte en doodde
deze vrouw tijdens een onbe
geleide verlofperiode. Uiter
aard zou deze patiënt nooit een
dergelijk verlof gekregen heb
ben, als er ook maar de ge
ringste aanwijzing geweest
was in deze ge weldadige rich
ting. Hessen: „Het publiek
steekt in dergelijke gevallen
altijd onmiddellijk de beschul
digende vinger in onze rich
ting. Die emoties kan ik heel
goed begrijpen. Maar ons tbs-
beleid is louter gericht op een
maatschappelijke veiligheid.
Maar risico's zijn natuurlijk
vrijwel niet uit te bannen. Je
kunt niet iedere patiënt le
venslang opsluiten".
NIJMEGEN Sinter
klaas blijkt niet alleen
voor veel blije gezichten
te zorgen maar veroor
zaakt bij een aantal kinde
ren een ongezond hoge
spanning.
Deze kan zo hoog oplopen dat
peuters trillend van angst Sin
terklaasfeestjes bezoeken,
nachten wakker liggen en dat
zij zelfs na het vertrek van de
goedheiligman nog weken last
houden van klachten. Dit con
cludeert de orthopedagoge An-
nelies Engelbert-Vaske (33) na
een klein onderzoek.
De Nijmeegse opvoedkundige
herinnert zich een meisje van
5,5 jaar dat bibberend als een
rietje een „heerlijk middagje"
bezocht. „Ze bleef er bijna in
en is de twee weken na Sinter
klaasavond ziek geweest", ver
telt Engelbert. „Ik heb haar
gevraagd waarom zij zo bang
was. Het bleek dat zij thuis een
elpee had met de Sint die met
een zware basstem vroeg: 'Zijn
hier nog stoute kinderen'? Het
kind was daardoor gewoon
doodsbang geworden".
Annelies Engelbert bekeek
eind vorig jaar een groep van
47 kinderen in de leeftijd van
vier tot acht jaar: 32 kinderen
van een basisschool en vijftien
van een mytylschool. Beide
groepen vierden een Sinter
klaasfeestje en kregen de kin
dervriend persoonlijk op be
zoek. De feestjes werden op vi
deo vastgelegd en later geana
lyseerd.
De „sint-stress" bleek gelukkig
niet bij elk kind te hebben toe
geslagen. „Over het algemeen
hadden alle kinderen emotio
nele gevoelens over Sinter
klaas maar waren er vier tot
vijf echt bang", aldus de op
voedkundige. „Al snel bleek
dat er twee verhalen over Sin
terklaas de ronde deden Het
eerste was het tradionele: je
moet lief zijn anders krijg je
met de roe en neemt de Sint je
mee naar Spanje. Het andere
sprak dat tegen. De Sint is lief
en daar hoef je niet bang voor
Ouders spelen een belangrijke
rol in de mate van angst die
kinderen voor Sinterklaas
hebben. „Kinderen die van
zichzelf vinden dat zij stout
zijn, zullen meer angst heb
ben", zegt Engelbert. „Als ou
ders hun kinderen vaak straf
fen en vaak zeggen dat zij
stout zijn, ontstaat dat zelf
beeld. De ouders hebben op
die manier een indirecte in
vloed op het al of niet bang
Voor de ouders heeft de op
voedkundige een belangrijke
raad. „Houd het aantal Sinter
klaasfeestje beperkt. Sleep de
kinderen niet naar vier of vijf
feestjes. Dat gebeurt. Elke
keer hebben de kinderen weer
te maken met oplopende span
ning. Eén keer een goed Sin
terklaasfeestje is meer dan ge
noeg".
ADVERTENTIE
ASPER EN HOBBES
t i MAdFSTUÉUZ& APfrAAR
lÊKfUT UAKJ6ZAA/14 IU
DOOR BILL WATERSON
MVT ZldN06FU,PIE 10 5CHERP
ZIJSPAT HIJ F&N PeP0l FFN
KllOA/1E.7EE ONPEf? l\CU ZIET,
VIWPT HIJ 'KJ
MET EfcKJ iNPUnfclP VAN AAFER
PAN 100 KM/U SUIST HU 0?
Z'KJ WlWlZMOZDMl
SLACHTOFFER AF...
WBSH
giromaatpas terecht.
Is uw pas nog
niet geschikt voor
Een thuisbankier betaalt dan gewoon
met z'n giromaatpas.
elektronisch betalings
verkeer? Bel dan
gratis 06-0400 voor
de folder 'Elektro
nisch geld opnemen
en betalen'. Een thuis-
Op dit moment kunt u bij elektronisch betalen. Overal bankier moet tenslotte ook
vrijwel alle tankstations en waar u één van de afgebeelde kunnen tanken als hij geen geld
in een groeiend aantal winkels vignetten ziet, kunt u met uw bij zich heeft. POSTBANKÜij
Thuisbankieren doe je met dc Postbank.
