Caravans compacter en completer
Stacaravan
wint terrein
E
ir
gtid^eouwntCARAVAN CAMPING RAI
Caravan Handboek
hoort in elke caravaf
Caravanrijden: cursus
om te leren manoevrerei
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1
I door
JAN VAN KERKVOORDE
Op de Caravan Camping
RAI brengen 26 exposanten
vijfendertig merken toercara-
vans in circa 350 verschillende
types en uitvoeringen op de
expositievloèr. De prijzen lo
pen uiteen van rond de 7.000
tot boven de 50.000 gulden. De
grootste groep zit rond de
20.000 gulden, de zestien- mil-
leklasse is ook goed vertegen
woordigd en in de luxe catego
rie is men ten minste 30.000
gulden kwijt. De goedkoopste
is de (Poolse) Predom van net
geen zeven mille en de duur
ste is waarschijnlijk de tande
masser Solifer 62 LI voor
54.000 gulden.
De nieuwe toercaravans zijn
compacter en completer, vol
wassen produkten die aanslui
ten bij de hoge comforteisen
van de consument. Door stan
daardisering lijken alle cara
vans sterk op elkaar. Ten eer
ste de aërodynamische vorm
geving; de disselbak is geiinte-
greerd en de superharde, kra-
songevoelige kunststof van het
totale front maken spatlappen
achter de (achter)wielen van
de auto overbodig.
Uiterlijk mogen de verschil
lende modellen dan veel op el
kaar lijken, de interieurs ver
schillen nogal. Over het alge
meen is er veel kunststof ver
werkt. Opvallend zijn soms de
grote, vaak ook dubbele ra
men. De eigen identiteit van
de merken én van de gebrui
ker is in het interieur terug te
vinden. De bovenbedden zijn
terug van weggeweest, opklap
bare stapelbedden eveneens en
er zijn ook uittrekbare latten-
bodems.
Eindkeuken
Veel types zijn uitgerust met
een eindkeuken, waardoor
voor veel zitcomfort aanwezig
is via een rondzitgroep, hoe
wel de treinzit van een aantal
jaren geleden met succes op
nieuw geïntroduceerd wordt.
Hoe duurder de caravan, hoe
luxer ook vaak de inrichting
in lichte kleuren, goed hang
en sluitwerk (druksysteem
zonder uitsteeksels) en centra
le energieregelsystemen voor
constante spanning (omvor
mers 12/220 volt) en verder
moderne aanrechten met 3-
pits gascomfoor. Elke nieuwe
caravan beschikt over een
koelkast. De inhoud van 60 li
ter lijkt standaard te worden,
evenals de uitschuifbare cas
sette-toiletten en serviceluiken
voor gasflessen, schoon water
tank en dergelijke van buiten
af bereikbaar. Kip introdu
ceert een schoonmaakkast die
zowel van binnenuit als van
buitenaf bereikbaar is. Wel ge
makkelijk misschien, maar
twee deuren naast elkaar (toe-
gangs- en kastdeur) oogt niet
zo fraai.
Tenten
De lichtgewicht tenten veran
deren voortdurend. Telkens
worden andere vaak betere
materialen voor doek en
stokken gebruikt; het gewicht
wordt constant terug gebracht.
De piramidetent is de meest
populaire. In de categorie
voortenten (caravan) zijn op
merkelijke vernieuwingen
doorgevoerd. Populair zijn de
modulair opgebouwde types
met uitritsbare en verwisselba
re voor- en zijwanden. Aan
passing aan de windrichting is
daardoor goed mogelijk en na
tuurlijk kan men er ook ge
makkelijk een luifel van ma
ken. Het materiaal is een com
binatie van katoen en kunst
vezelstof. Waterdicht en
ademend en glasvezelframes
verminderen het pakgewicht.
Er komen ook steeds meer
produkten op de markt met
kookhoek en slaapcabine en
verder verlangt de consument
méér licht (panoramaven
sters), terwijl de oppompbare-
en éénstoks voortenten zich in
een toenemende belangstelling
mogen verheugen. Op de ko
mende RAI zijn 21 exposanten
aanwezig met tenten, voorten
ten en worden geëxposeerd in
60 stands. De prijzen variëren
van duizend tot vierduizend
gulden.
Vouwwagens
Zeventien exposanten komen
met 85 verschillende modellen
en uitvoeringen in vouwwa
gens- en caravans naar de ten
toonstelling. De opbouwlengtes
variëren van 1.60 tot 4 meter
en zijn geschikt voor twee tot
acht personen. Het goedkoop
ste aanbod is de Conway Clip
per (4.995 gulden) en in de top
klasse springt de Holtkamp
Flyer 2 er uit met 12.792 gul
den. De vouwwagen blijft een
populair kampeerartikel en
misschien komt dat ook wel
door 'bijkomend' gemak als
gemakkelijk te vervoeren en
te stallen. Verder de ruimte.
Geweldig royaal. De moderne
vormgeving en het comfort.
Het laatste is formidabel toe
genomen met compleet uitge
voerde (berm)keukens, echte
rondzitgroepen in standaard-
maten met sterke stoffering,
sterke tentdoeksoorten, vaste
deksels en technische uitvoe
ringen die het 'uitklappen' tot
een fluitje van een cent redu-
Vouwcaravans trekken een
geselecteerd publiek. Je moet
er echt van houden, want het
lijkt of de opgezette vouwcara
van gammel in elkaar hangt.
Bij de oudere typen is dat ei
genlijk ook wel zo, maar de sy
stemen zijn verbeterd en de
uitrusting (verwarming) ook.
Een groot artikel zal het even
wel niet worden en dat geldt
pok voor toercaravans met
hefdaken.
Kampeerauto's
Het aanbod in kampeerauto's
op de tentoonstelling is royaal
te noemen, hoewel het een
luxe en vooral duur(zaam) ar
tikel betreft. Opvallend zijn de
half integraal campers en die
met een alkoof boven de cabi
ne, de opbouwsystemen en
exemplaren met een zijwaartse
'uitstulping' waardoor het in
terieur opmerkelijk wordt ver
groot. Populair zijn de pick
ups met dubbele cabine. De
opbouw wordt op steunberen
achtergelaten en dan kan men
met de auto eventueel bood
schappen doen. Dit laatste is
niet onbelangrijk, want met
een kampeerauto 'winkelen'
levert nogal eens parkeerpro
blemen op. De prijzen liegen
er niet om. De Tramp wissel
container kost (zonder auto)
bijna 24.000,-, maar motorho
mes van 'Amerikaanse' afme
tingen (truck met oplegger)
zijn te koop vanaf twee ton.
Het (Engelse) fenomeen staca
ravan beleeft in Nederland
wellicht niet opnieuw de eufo
rie van de jaren zeventig
toen er jaarlijks 10.000
exemplaren werden ver
kocht maar het mobiele zo
merhuisje is toch bezig uit een
diep dal te klimmen.
De kopers van nieuwe stacara
vans behoren niet (meer) tot
de laagste inkomstencatego-
riën. Het zijn de draagkrachti-
ger gezinnen met jonge kinde
ren (tot 15 jaar) die dertig tot
zeventigduizend gulden beta
len plus de seizoenplaatsen
van gemiddeld 1600 gulden
van april tot oktober. Nog al
tijd zijn de seizoenplaatsen in
het oosten van het land het
goedkoopst (gemiddeld 1344
gulden) en aan de kust en op
de eilanden het duurst (21.00
gulden).
De stacaravan is mateloos po
pulair geweest. Eind de jaren
zestig hadden 14.000 Nederlan
ders zo'n tweede huisje en op
het hoogtepunt in 1983
waren dat er reeds 150.000. De
vraag was nauwelijks bij te be
nen. Vooral in de Randstad
was de stacaravan populair en
werd ook de gehele zomer be
woond, al moest er gewoon ge
werkt worden. De permanente
huisvesting werd gedurende
die periode in de steek gelaten,
hoewel huur en andere vaste
lasten daarvan doorgingen.
Hogere inkomens gepaard aan
de drang naar avontuurlijke-
en actieve vakanties, concur
rentie van de bungalowparken
en minder privacy en afne
mende koopkracht als gevolg
van de bezuinigingsdrift van
de overheid hadden een on
gunstige invloed. Bezitters
werden bovendien geconfron
teerd met een zekere 'machts
wellust' van de terreinbeheer
ders. Men hanteerde eigen re
gels voor gebruik van elektri
citeit, bezoekersgeld werd ge
heven en indien men van
camping wilde veranderen,
moest een flink bedrag op ta
fel worden gelegd voor het
.weghalen'. De ongecontro
leerde maatregelen van cam
pingbazen hadden tot gevolg
dat er nauwelijks nieuwe cara-
vanbezitters bijkwamen. Sta
caravans die aan vervanging
toe waren, werden nogal eens
door de beheerders tegen kos
ten van niet betaald staangeld
'gekocht', soms in de verhuur
gegooid of afgevoerd om plaats
te maken voor bungalows.
Eind de jaren tachtig zat de
klad er goed in.
Herstel
Thans is er sprake van een
licht herstel, een trend die vo
rig jaar al zichtbaar en nu door
schijnt te zetten. Volgens twee
nationale caravanbouwers is
er sprake van een stijging van
vijftig procent en ze bouwen
zeer luxe exemplaren, veel
comfortabeler dan twintig jaar
geleden. De bezitters krijgen
op de campings ook wat priva
cy terug, want de recreatie-on
dernemers hebben hun terrei
nen opgeschoond voor een
aantrekkelijker imago. Daar
naast worden sta-caravans die
men indertijd voordelig in
handen heeft gekregen (en
vervolgens verhuurd) vervan
gen door nieuwe exemplaren
en verhuurd. In veel gevallen
is er inmiddels ook sprake van
jaarplaatsen; nieuwe stacara
irigim
iat-pl;
direct
22 t/m 27 novemberl9l
Amsterdam iSlv
S stoo
rijver
FOTO: SP
nagebootst met douche, toilet,
koelkast, verwarming en
KTV. En dat kan allemaal
vandaag de dag, want de cam
pings zijn up tot date ingericht
en de verhuurders hebben ser
vice (weer) hoog in het vaan
del staan.
E. Jan Schukking: Caravan Hand
boek; uitg.: Kluwer Technische Boe
ken, Deventer; prijs: 27,50 gulden.
Idoor
BOB B1RZA
Het klinkt als een reclamek
reet, maar het is de werke
lijkheid: het nieuwste, aange
paste 'Caravan Handboek'
(Kluwer/ANWB) zou iedere
caravanner moeten bezitten.
Daarin hebben Jan Schuk
king, Bert de Rek en Henk
Kroon zó veel wetenswaar
digheden verzameld, dat
zonder twijfel elk typisch en
vaak besproken caravan-on
derwerp aan de orde komt.
Zo werd het een betrouwba
re vraagbaak.
Dit 'Caravan Handboek'
(met 336 pagina's en veel il
lustraties) is een aanpassing
van de eerste druk die intus
sen al weer vier jaren oud is.
Sommige gedeelten moesten
geheel worden herschreven
en andere met nieuwe gege
vens worden aangevuld.
Leuk is het stukje geschiede
nis (het Engelse woord 'cara
van' bestond al in 1674),
evenals het 'weetje' dat de
Nederlandse caravandicht
heid de hoogste ter wereld is:
1 caravan op 45 Nederlan
ders.
Aandacht wordt onder meer
besteed aan de voor- èn na
delen van het caravannen.
(Citaat: 'Men moet het juiste
type mens zijn om de beheer
sing te kunnen opbrengen
met zo'n 80 km/h naar de
plaats van bestemming te rij
den'.) Ook de sta-caravan, de
vouw-caravan en de c,
worden besproken.
Maar zonder twijfel
toercaravan het populdu
vakantieverblijf. De
stellers voeren daarvoi
argumenten aan: optj-
comfort op elk momere"
wordt gestopt; slechtsv
keer in- en uitpakken e
timale bewegingsvrijhe11
de plaats van bestemm
bereikt.
Geen nadelen? Jaweljaane
toercaravan is windgev va^
waardoor het motorve
gen van de trekkende*"
voldoende moet zijn; de[_
auto zwaar genoeg moei"
en dat het brandstofverj
van de auto toeneemt. I
toch, deze (betrekkelijk||^
delen wegen kennelijk;
op tegen de voordelen)
tuige de aantallen die
den verkocht. Met eentj
caravan ben je (althans!
je je) vrij om te gaan en
waar je wilt. r() 4
In het 'Caravan Hand)
komen verder de vol^_
onderwerpen uitgebreid^
de orde: wettelijke bei/p
gen, soorten caravans, C
ding, stabiliteit, het st
van de caravan, voorte^-
huishoudelijke appai
vers water, afvalwater, s
(aan boord), elektra, gai>^r
derhoud, reparatie, accr-Cv
res en woordenlijsten ii
Frans, Engels en Duits.
ho
Interessant is dat in dit Ie oi
(veelal technische) arti toe
uit de Kampeer- en Cai zo
Kampioen zijn verwerk g
gegeven vergroot de w e
van het 'Caravan Handt) -r
ter
Nieuwkomers betalen forse prij;
vans zijn goed geïsoleerd en de
terreinen berekend op winter
se omstandigheden.
Er bestaat ook een toenemen
de vraag naar tweedehands
stacaravans tussen de vijf- en
tienduizend gulden. De meeste
in voor luxe.
in de jaren zeventig ge
kochte exemplaren zijn
overigens niet geschikt voor
de tweedehands markt en over
het algemeen niet geschikt
voor bewoning in de winter.
Volgens de recreatieonderne
mers overstemt de vraag het
aanbod, omdat de consument
behoefte heeft aan kortere va
kanties. Voor gezinnen met
jonge kinderen is de sta-cara-
van een uitkomst, ook al van
wege het comfort. Het wonen-
thuis wordt zoveel mogelijk
Idoor
JAN VAN KERKVOORDE
Heb je eenmaal een rijbewijs
dan is het (auto)rijden vaak
een fluitje van een cent. Voor
uit gaat sowieso wel, achteruit
rijden is wat moeilijker, maar
het totaal van de stuurkunst is
iedereen snel machtig. Rijden
met en aanhanger, boedelbak-
ken, caravans en dergelijke
kost aanmerkelijk meer moei
te.
Er zijn mensen die er al tien
jaar met een caravan op uit
trekken en zonder blikken of
blozen vertellen dat ze geen
meter achteruit kunnen ma
noeuvreren. Dat is ook niet
nodig, zo redeneert men. Wan
neer je op een camping ver
schijnt, schieten vele mensen
te hulp om de caravan, baga
ge/vouwwagen op de plaats te
duwen.
Maar als men het manoeuvre
ren niet onder de knie heeft,
kan dat verdraaid lastig zijn.
Sommigen schamen zich voor
hun gestuntel. Op de rechte,
vlakke weg zullen zich nau
welijks problemen voordoen.
Maar er kunnen kritieke situ
aties ontstaan als men probeert
uit stilstand op te rijden vanaf
een helling bij een verkeers
licht; zoals rond Parijs, op de
Cauberg of bij het parkeren op
een hellende campingweide.
En tijdens het passeren van
een 22 meter vrachtwagen
combinatie is het zaak de han
del in het juiste spoor te hou
den. Auto's met caravan zijn
gemiddeld acht tot tien meter
lang; een 'heel gevaarte'.
Cursussen
Leden van de ANWB kunnen
via wegenwachtstations cur
sussen volgen, die bestaan uit
caravan manoeuvreer-instruc-
tie (duur 3 uur), caravan rij-in-
structie (4 uur) en compleet ca
ravanrijden (1 dag). Het basis
principe van de cursussen is,
dat men alle soorten manoeu
vres leert beheersen. Ze wor
den gegeven met de eigen
auto-aanhanger-combinatie,
maar indien men daarover
niet beschikt wordt tegen een
geringe vergoeding en caravan
ter beschikking gesteld. Vorig
jaar volgden zeshonderd per
sonen een dergelijke training.
De kosten variëren van 175 tot
335 gulden'
Een belangrijke hulp bij het
manoevreren van aanhangers
is de zogenoemde 'Motor Mo
ver'. Dat is een elektrisch
neuswiel, dat wordt aangedre
ven door een 12 volts accu.
Zonder dit hulpmiddel zijn er
zeker drie volwassenen nodig
om een aanhanger/caravan op
de gewenste plek te manoeu
vreren; thuis (insteekhaven,
carport enz.) en op de cam
ping. De 'Motor Mover' kan
voor- en achteruit bewegen en
omdat er een handel aan be
vestigd is, kan de 'bestuurder'
ook langs de cdravan kijken.
Het apparaat van Britse make
lij wordt geïmporteerd door
handelsonderneming Scorpio,
kost compleet 1760 gi:dem en
is op de RAI een primeur.
Scorpio tekent er overigens bij
aan dat het apparaat perfect
werkt op een vaste onder
grond en ook wel op gras,
maar dat problemen te ver
wachten zijn in zand, los grind
en modder. Bovendien past de
Motor Mover niet standaard
op iedere caravan, moet de
(grote) accu in de disselkoffer
geplaatst worden (extra ge
wicht) en het neuswiel moet er
af (waardoor de poten uitgezet
moeten won), kortom: handig?
Eigenlijk niet. Het staat duur
en het is duur.
Er zijn mensen die er al tien jaar met een caravan op uittrekken en zonder blikken of blozen
len dat ze geen meter achteruit kunnen manoeuvreren.
Diskette
Om wegwijs te worden
grote variëteit aé
brengt de ANWB
met het complete
volgend jaar op de maiei
'koopwijzer' stelt de con a)
gebruiker in staat daarif
keuze te maken op
prijs, gewicht, indeling
tal slaapplaatsen. Van i
vans die uit de computlo<
len wordt een uitgebrei
schrijving gegeven. N
kost de diskette 13,50
maar in de ANWB-star
C+C-Rai een gulden rr
De nieuwe typen có
nagenoeg allemaal
met een drie-pits-gass
dat is bijzonder gemak
Je vraagt je af waaror
lang zo'n tweepittertje
bouwd. Verder zijn de
kasten vergroot (soms
liter), zijn er containei
schoon en afvalwater,
tenten met vaste luifel
plaatsbare voorwand (Fi
BV over
bedrijve
Service
Software i
moven en
Nieuwe;
aanbifindernem
•rk. De o
vindt d(
iting op
e sgevende
kosten'
>r de v
;i chalighei
d<
uctuur v,
TALI
Noviteiten
HAAC
opbouwlengt nde dl
In het topsegment
ravanmarkt is de ,High
(Polar 580 GLE)
Deze luxueuze tande
heeft
5.83
vloerverwarming
de hoogwaardige isolatii
rialen uitstekend
voor wintersportvakanti
fraai gestoomlijnde
liter nodi
Europ
f&ich ui
dkaap
en va
minimaal t
beschikt o1*
let, verswatertank, afval
tank, boiler en droogka
convector voorzien vai
wer. Het woonoppervla$erak 2
twee vierkante meter enjrde
een flinke (leef)ruimte.
51.500 gulden. L sincjs
dat zi
Attali,
vatir van
'Jt Mitt
een
de Eui
krachtbroögsbanl
aar is.
aand(
