Leidse Courant | 1991 | 15 november 1991 | pagina 2

Christelijke waarden niet
bepalend voor economie

In de Rotterdamse Pauluskerk
heeft niemand van RaRa gehoord

1

GEESTELIJK LEVEN OPINIE

COMMENTAAR

Beeld van God als vader
past niet bij alle kinderen

CcidoeSounant

VRIJDAG 15 NOVEMBER 1991

Paus: minder geld naar leger

VATIKAANSTAD Paus Johannes Paulus II
heeft alle staten opgeroepen minder geld voor
de aankoop en produktie van wapens uit te ge
ven. Daarentegen moet er meer geld worden
uitgeven om de honger in de Derde Wereld te
bestrijden.

De paus zei dit donderdag tijdens een audiëntie
van de deelnemers van de conferentie van de
FAO, de landbouw- en voedselorganisatie van
de Verenigde Naties.

In het kader van de internationale ontspanning
is er nu een tijd aangebroken waarin aandacht
aan het voedselproduktie in de Derde Wereld
moet worden besteed.

Zonder het probleem van de bevolkingsexplosie
te noemen, verklaarde de paus dat alle projec
ten om het hongerprobleem uit de wereld te
helpen, niet in strijd moeten zijn met het recht
van echtparen om zelf het aantal kinderen te
bepalen.

Wetten maken is
gemakkelijker dan
regeren

Overleg met bisschop Haas levert weinig op

ZURICH Het gesprek van bisschop Wolfgang Haas
van Chur met gelovigen uit het kanton Zürich heeft
weinig resultaat gehad.

Dit hebben de vertegenwoordigers van de dekenaten
en de pastorale raden na afloop bekend gemaakt. Van
de zijde van mgr. Haas werden geen mededelingen ge
daan. Het gesprek was bedoeld om „verdere schade
voor de RK Kerk te beperken en de communicatie met
bisschop Haas open te houden totdat er een definitieve
oplossing is gevonden". Het gesprek zou aanvankelijk
een jaar geleden plaatsvinden, maar werd toen uitge
steld op verzoek van de bisschoppenconferentie die in
die tijd overigens mislukte pogingen tot verzoening on
dernam.

De gesprekspartners van de bisschop hebben hem er
opgewezen dat tegenbewegingen die zich op zijn idee-
en beroepen, een parallelle structuur naast de bestaan
de instellingen opbouwen. Dit houdt in dat „met stil
zwijgende instemming van de bisschop de tweedracht
en de polarisatie wordt gevoed", aldus het communi
que.

Armoede Derde Wereld
grootste probleem

DOORN De 150 deelnemers van het Christelijk
Sociaal Congres in Doorn vinden de armoede in de
Derde Wereld het belangrijkste sociale probleem.
Dat blijkt uit een enquête, waarbij de deelnemers
punten konden geven aan 29 verschijnselen en
problemen.

Milieuvervuiling en werkloosheid completeren de
top drie van de 'problemenschaal', op de voet ge
volgd door het vluchtelingen-vraagstuk en de posi
tie van etnische minderheden. Opvallend is de
hoge notering die de 'zinloosheid van het bestaan'
heeft gekregen. De deelnemers vonden dat het op
vijf na grootste sociale probleem.

Een lagere notering kregen de positie van de
vrouw (14), onveiligeid op straat (18) en inkomens
verschillen (22). Kerkverlating/secularisatie komt
pas op de 24e plaats. Hekkesluiter is 'te hoog mini
mum loon'.

ïtl
itd)

DOORN Het Christe
lijk Sociaal Congres in
Doorn moet uitmonden in
de opstelling van een
waarden-hiërarchie, vindt
de Utrechtse hoogleraar
dr. H.J. Tieleman.

Bijbelse en theologische
waarden als gerechtig
heid, solidariteit en rent
meesterschap leveren
christen-politici niet de
steen der wijsheid op,
meent hij. „We moeten le
ren leven met verschillen
de waarden, waartussen
we moeten kiezen". Een
afweging welke waarden
hoger moeten worden
aangeslagen dan andere,
kan daarbij helpen.

Dr. Tieleman, hoogleraar eco
nomie aan de theologische fa
culteit van de Rijksuniversiteit
Utrecht en deelnemer aan het
Christelijk Sociaal Congres in
Doorn, gelooft niet meer in de
steen der wijsheid.
Dat ongeloof is gebaseerd op
de eerste prille resultaten van
een onderzoek aan zijn facul
teit over de invulling van bij
belse begrippen bij christelijke

organisaties. „We zijn ons rot-
geschrokken". Bij het onder
zoek werden basisdocumenten
van eerst 40, en later zes chris
telijke kerken, partijen of or
ganisaties onderzocht. Hieruit
bleek dat deze organisaties to
taal andere doelstellingen had
den gebaseerd op dezelfde uit
gangspunten. Leidt het begrip
'gerechtigheid' bij de ene orga
nisatie tot het streven naar een
liberaal maatschappelijk be
stel, bij een andere voert het
tot een socialistische, soms
zelfs revolutionaire staatsop
vatting. „Je kunt blijkbaar met
dezelfde grondwoorden alle
kanten uit".

Tieleman onthulde de resulta
ten van het onderzoek, dat op
grote schaal wordt voortgezet,
gisteren voor het eerst op het
congres in Doorn. „Er is blijk
baar geen relatie tussen ver
trekpunt en conclusie. Ik wil
de integriteit van deze christe
lijke organisaties niet in twijfel
trekken, maar een gewaar
schuwd mens telt voor twee.
Dat geldt ook voor dit con
gres".

Hirsch Ballin

Het eerste slachtoffer van Tie-
lemans analyse werd gisteren
minister van justitie Hirsch
Ballin. Deze hield een toe
spraak waarin hij pleitte voor
een terugtredende overheid.
Wanneer de overheid zich

weer tot haar kerntaken zou
bepalen, gaan de berekenend-
individualistisch geworden
burgers weer over tot een
'deugdzaam leven', aldus
Hirsch Ballin.

„Dat is een verwisseling van
oorzaak en gevolg", aldus Tie
leman. „Het is dezelfde con
clusie als: 'Hoe meer paraplu's
ik zie, hoe groter de kans dat
het regent'. Er zijn veel meer
oorzaken waardoor de mens
berekenend en geatomiseerd is
geworden. De samenleving is
bovendien zo ingewikkeld, dat
de mensen nauwelijks meer
verantwoord zelf keuzen kun
nen maken".

Rijk rekenen

Hirsch Ballin wekte volgens
Tieleman in zijn speech de in
druk dat de terugtreding van
de overheid als feitelijk ver
trekpunt was gekozen, „waar
bij elke redenering daaraan
dienstbaar moet zijn".

Overigens was Hirsch Ballin
niet meer aanwezig tijdens
Tielemans toespraak om op
diens kritiek te reageren. Hoe
wel voorzitter Til Gardenier
Hirsch Ballins afwezigheid
van het predikaat 'wettig'
voorzag, liet Tieleman duide
lijk zijn afkeuring hierover
blijken. Net als over het feit

dat de bewindsman zijn speech
niet van tevoren had laten in-

Aan de situatie waarin aan elk
christelijk begrip (bv. deugd
zaamheid) blijkbaar elk wille
keurig eindpunt (bv. terugtre
ding) gekoppeld kan worden,
moet volgens Tieleman een
eind komen. „Ik ben er als de
dood voor dat de kerk hier zo
veel kruit mee verschiet, dat
niemand straks meer luistert
als ze wel wat te zeggen heeft.
Laten we ons niet rijk reke
nen met al die mooie
woorden".

Concreetheid moet in de plaats
komen van deze situatie waar
in „iedere ketter zijn letter
heeft", vindt Tieleman. Chris
ten-politici moeten volgens
hem aanvaarden dat er nu
eenmaal verschillende waar
den zijn die met elkaar in con
flict kunnen komen. „Als je
kiest voor de ene, verwerp je
de andere". Als voorbeeld
noemt hij het duurder maken
van autorijden. „Daar schuilen
normen en waarden over het
milieu achter. Wie dan zegt:
'Dat gaat ten koste van de
kleine man', heeft gelijk. Ook
dat is een waarde. Maar dan
moet er geen compromis geslo
ten worden. We moeten kie
zen welke waarde we het be
langrijkst vinden".

'God als vader' is een begrip dat in lang niet alle schoolklassen
te hanteren is.

FOTO: DIJKSTRA

11

DEN HAAG Het on
derwijzend personeel op
diverse christelijke basis
scholen in Den Haag
maakt zich niet zozeer
druk om vragen als welke
bijbelverhalen ze zullen
vertellen, maar ze vragen
zich af hoe ze de kinderen
kunnen duidelijk maken
wat een begrip als 'liefde'
inhoudt.

Dat zei drs. Caroline Strij
ker, kerkelijk werkster,
gisteren op een vergade-

ROTTERDAM Nee, een
feestie is er woensdag niet ge
vierd in de Rotterdamse Pau
luskerk. Aan de ongeveer
veertig illegale asielzoekers
die daar op dit moment onder
de hoede van ds. Hans Visser
verblijven, ging het nieuws
over de aanslag op de staatsse
cretaris grotendeels voorbij.
Slechts een enkeling is het Ne
derlands zodanig machtig dat
krant, radio of televisie goed
kunnen worden gevolgd. Er
wordt vooral gekeken naar de
buitenlandse zenders en die
brachten dat nieuws niet of ui
terst bescheiden.

„Kosto? Ja, ja, daar heb ik wel
eens van gehoord", zegt Ri
chard (26) uit Sierra Leone.
Maar dat diens woning woens
dag door een bom van RaRa
slooprijp is gemaakt, heeft hij
niet meegekregen. Hij vertrok
woensdagmorgen in alle
vroegte uit een asielzoekers
centrum in Limburg op weg
naar Rotterdam. Een paar we
ken geleden werd zijn asiel
verzoek afgewezen en kreeg
hij te horen dat hij op korte
termijn Nederland moest ver
laten. Vrienden hielpen hem
toen aan het adres van de
Pauluskerk.

„Teruggaan naar Sierra Leone
kan echt niet", legt hij uit. Als
„student in de literatuur" was
hij eind vorig jaar betrokken
bij demonstraties tegen presi
dent Joseph Saidu Momoh. Hij
zat daarvoor enige maanden in
het gevang. De situatie ver
slechterde bovendien het afge
lopen jaar door de komst van
een grote groep vluchtelingen
uit het buurland Liberia. Aan
hangers van de Liberiaanse
rebellenleider Charles Taylor
hebben inmiddels grote delen
van Sierra Leone bezet en
voeren daar een waar schrik
bewind. Richards vader kwam
daarbij om het leven.
„Het verhaal van Richard
staat in zekere zin model voor
het overgrote deel van de
mensen die ik hier binnen
krijg", zegt ds. Hans Visser,
sinds jaar en dag de man ach
ter de Rotterdamse Paulus
kerk waar niet alleen afgewe
zen asielzoekers en andere il
legale vreemdelingen maar
ook junks en straatprostituees
een beroep doen op onderdak
en een warme hap.

Jaarlijks helpen Visser en zijn

Jeugdwerk

Ds. Hans Visser in gesprek met een vluchteling.

medewerkers enkele honder
den afgewezen asielzoekers.
„Dat wordt wel steeds moeilij
ker", is Vissers ervaring. Het
belangrijkste probleem vor
men de inkomsten. Eenmaal
afgewezen is het met de ver
zorging via het asielzoekers
centrum of een ander opvang
huis gedaan en worden ook de
paar tientjes zakgeld per week
gestopt. „De kans dat zulke
mensen vervolgens in het cri
minele circuit, vooral de
drugshandel, terecht komen is
dan bijzonder groot", aldus
Visser.

Sommigen vinden dan werk
in de 'zwarte' sector en zingen
het op die manier uiteindelijk
voor langere tijd uit. Voor an
deren regelt Visser de reiskos
ten naar een ander land in
West-Europa „waar ze wel
licht een betere kans hebben"
of naar Canada of Nieuw-Zee-
land „waar vooral beter opge
leide asielzoekers doorgaans
wel terechtkunnen". Weer an
deren zorgen dat ze aan een
Nederlandse vrouw of man
blijven hangen om via een hu
welijk legaal in Nederland te
kunnen blijven.

Al die mogelijkheden dreigen
echter op korte termijn sterk
te worden beperkt, weet Vis
ser. „Ga maar na: het is bin

nenkort niet meer mogelijk
om als illegaal aan een sofi-
nummer te komen terwijl so
wieso de mogelijkheden om
zwart te werken steeds minder
worden, het Schengen-ak-
koord maakt het asielzoekers
die in Nederland zijn afgewe
zen onmogelijk in een ander
Schengen-land nogmaals hun
geluk te beproeven en ook te
gen die zogenaamde schijnhu
welijken wordt straks strenger
opgetreden dan nu het geval
is."

Het zijn ontwikkelingen die
Visser, voorstander van een
veel ruimhartiger asielbeleid
dan door het kabinet wordt
gevoerd, soms woedend ma
ken. „Het gaat hier om men
sen die nauwelijks een andere
keus hebben", roept hij uit.
„We zitten met een compleet
verouderd Vluchtelingenver
drag. Natuurrampen, hongers
noden, stammentwisten, het
wordt allemaal niet erkend en
in andere gevallen moet je
echt zelf aantonen dat je per
soonlijk vervolgd wordt op ba
sis van papieren die in veel
Afrikaanse of Aziatische lan
den absoluut niet terug te vin
den zijn."

De frustraties lopen bij hem en
zijn medewerkers in de Pau
luskerk daarom regelmatig

hoog op. „Af en toe heb ik
echt de neiging ergens een
zware kei door de ruiten te
gooien. Inderdaad, om met fy
siek geweld te protesteren",
geeft Visser toe. Echt gedaan
heeft hij dat evenwel nooit.
Dat „die jongens van RaRa"
die daad wel bij het woord
hebben gevoegd, kan Visser
echter wel navoelen. „Ik sta
nogal ambivalent tegenover de
acte. sta. Ik begrijp de frustra
tie, de emotie die er achter zit.
Morele oordelen zul je mij er
dan ook niet over horen uit
spreken. Ik vind voor RaRa
pleiten, dat er ook nu weer
geen slachtoffers zijn gevallen.
Ze hebben iedereen keurig
van tevoren gewaarschuwd."
„Maar strategisch gesproken is
het natuurlijk niet slim", voegt
Visser er in een adem aan toe.
Zijn Pauluskerk werkt bij de
hulpverlening aan illegalen sa
men met onder andere het So-
lidariteits Komitee Amsterdam
dat zich woensdag als enige
min of meer tot de verdedi
ging van de RaRa-actie geroe
pen voelde. Het had Visser
daarover niet vantevoren ge
raadpleegd.

„Als ik die jongens volgende
week weer zie, zal ik ze in ie
der geval een paar dingen vra
gen'kondigt hij daarom nu

FOTO: DE JONG EN VAN ES

alvast aan. Bij voorbeeld over
de keuze van staatssecretaris
Kosto als doelwit. „Vraag je
mij wat ik van hem vind, dan
zeg ik dat hij het beter doet
zijn voorgangers".

„Ik zal ze ook vragen of ze
goed over het draagvlak voor
een dergelijke actie hebben
nagedacht. Het is in Nederland
nu eenmaal niet zo, dat er hier
een zwijgende meerderheid
voor het door ons voorgestane
ruimhartige asielbeleid be
staat. Sterker nog, ik vrees dat
de meeste landgenoten be
paald niet op nog meer vreem
delingen zitten te wachten. Ik
wil niet zeggen dat het alle
maal racisten zijn, maar het
staat wel vast dat we nog een
hoop werk moeten verzetten
om er wat dat asielbeleid be
treft bondgenoten bij te krij
gen. Ik vind dat je daar met je
acties rekening mee moet hou
den. Deze actie stoot volgens
mij die potentiële bondgenoten
juist af."

„Geweld is een laatste mid
del", besluit Visser zijn betoog
over RaRa. „Je kan dat middel
pas gebruiken als alle andere
middelen hebben gefaald. Vol
gens mij is dat nog steeds niet
het geval."

Keuzen in gezondheidszorg ECH

t—v werric

DE vergrijzing in Nederland en de toenemende kosten had g<
de gezondheidszorg kunnen de medici voor moeikijke aFts~
zen stellen. Neem de situatie dat zowel een minister als ^d
wao'er wacht op een hartoperatie. Moet de minister voor jer ee

J- I__. U. het C

verlenen boven een oudere patiënt van ongeveer 80 jaar,
dat de jongere er menselijkerwijs gesproken langer pr^'
van kan hebben?

krijgen op de wachtlijst? En moet je bij het wachten op
donor die een lever afstaat, een jongen van 20 de voori r aan

ietroh
lieno
de 1
die i
Ihuis 1

De Commissie Dunning beantwoordt die vragen ontlui11
nend in een rapport dat gisteren aan staatssecretaris Sin
n. Zij stelt voor bij de keuze van een beha
ling geen rekening te houden met maatschappelijke oms
digheden (zoals leeftijd en levensstijl), maar zich enkf
richten op de medische perspectieven (consequenties van
ingreep dan wel het achterwege blijven van een ingreej

an d<
ilijft i

go

Yl>

ring van haar werkgever,
de gereformeerde classis
Den Haag.

„Leerkrachten vertellen me
dat ze niet hoeven aankomen
met verhalen over God als
'vader'. Want er zijn op diver
se scholen nogal wat kinderen
die een merkwaardig vader
beeld hebben gekregen. Bij
voorbeeld omdat ze hebben
gezien hoe hij door de politie
geboeid werd weggevoerd. En
het is ook moeilijk om over
een begrip als God als 'liefde'
te praten met kinderen die in
hun jonge leventje nog niet zo
veel liefde ervaren hebben".
Het materiaal voor het gods
dienstonderwijs, bijvoorbeeld
het zeer veel gebruikte 'Kind
op maandag', voldoet in zulke
situaties volstrekt niet; het is
bovendien gemaakt voor kin
deren die al min of meer be
kend zijn met wat er in de bij
belse begrippen en verhalen
aan de orde komt. Er zijn ech
ter steeds minder kinderen op
christelijke scholen die deze
vertrouwdheid hebben.
Mevrouw Strijker rapporteer
de op de classis over haar
werk dat zich met name richt
op het terrein van Kerk en
Onderwijs. Volgens haar is er
bij leerkrachten aan basisscho
len voor christelijk onderwijs
behoefte aan begeleiding bij
godsdienstonderwijs en bij
dagopeningen en om begelei
ding bij het omgaan met le
vensvragen van kinderen.
Volgens de kerkelijk werkster
kunnen kerk en school op dit
punt iets voor elkaar beteke
nen. Tegelijkertijd merkte ze
op dat er bij de scholen nogal
eens 'oud zeer' zit als het om
de kerk gaat. Dat blijkt uit op
merkingen als: „toen de we
kerk wilden gebruiken voor
kerstviering moesten we huur
betalen. Dat kén toch niet".
En: „toen onze school haar ju
bileum vierde, hebben we
niets van de kerk gehoord".

De Commissie Dunning heeft in principe een juiste k<
gemaakt door zich te houden bij de medische leest. An
zou men voor vreemde situaties komen te staan, waarbij
venredige en moeilijk te peilen argumenten tegen el
zouden moeten worden weggestreept.

De terugkeer van Sihanoi#(

NORODOM Sihanouk heeft gisteren opnieuw zijn inti
gedaan in Phnom Penh, de hoofdstad van het grotend
verwoeste Cambodja. Met hem komt een van de meest a
batische politieke koorddansers van deze eeuw opnieuver^n
het voorplan. Vele politieke leiders zijn de jongste h d w
eeuw de revue gepasseerd in Indo-China. Sihanouk h'k- J
hen allen overleefd. Hij is ongeveer van alles geweest:
man van Frankrijk, playboy, koning, staatshoofd van
eenpartijstaat, afgezette leider en politieke balling, guerr
leider en handlanger van de Rode Khmers, gevangem
zijn eigen paleis, verzetsleider tegen dezelfde Rode Khns
en de door Vietnam geïnstalleerde regering in Phnom P< 'k
en tenslotte onvermoeibare diplomaat die de hele wereld
rotste voor steun voor zijn gefolterd volk. Op 23 okt(s'
werd in Parijs zijn streven bekroond: er werd een akktr *9
ondertekend om eindelijk een streep te trekken onder
periode van twintig jaar oorlog, verwoesting en dood.

De grote gok van het akkoord is de veronderstelling daL^t"
Rode Khmer zich aan de bepalingen van het akkoord zu s
houden en zich zullen omvormen van een bloeddon i
communistische guerrilla-bende tot een gewone polit 'ntig
partij, die er vrede mee neemt dat de politieke strijd ui0(?rz
vochten wordt door middel van de stembus en niet door r n
del van de wapens. De Rode Khmer, die tussen '75 en'
misschien wel twee miljoen Cambodjanen in de dood heh^Q
gejaagd, onder wie ten minste 12 kinderen en kleinkindf
van Norodom Sihanouk, geloven in het axioma van Maogj^
alle macht uit de loop van het geweer komt. De vrees bes
dat de Rode Khmer hun geloof in het geweer niet hel PJE
opgegeven en opnieuw naar het geweld grijpen zodra b
dat de stembus hen die macht niet geeft.

De mogelijkheid dat er in Cambodja eindelijk toch een j
de komt aan de oorlog, ligt in het feit dat de groten der
de, onder wie de VS, de Sovjet-Unie en China bereid zijr
akkoord na te leven en te doen naleven. Een belang erst
taak is bovendien weggelegd voor de Verenigde Naties,
aan het ogenblik van de vooropgestelde democratische
kiezingen, staat Cambodja eigenlijk onder VN-voogdij.
Opperste Nationale Raad, waarvan Norodom Sihanoufyr
voorzitter is, heeft slechts nominale macht.

Ook wanneer de wapens eindelijk zwijgen in Cambodja 'l
de strijd om de macht voortduren. Sihanouk zal al zijn l|t di

sten moeten aanwenden om het evenwicht te bewaren tu 1£j j
de verschillende naaste en verre buren die zullen blijven
byen voor invloed in Zuidoost-Azie.

Drs. J.H. van Dam, classicaal
predikant voor jeugd- en jon
gerenpastoraat, vertelde hoe
steeds meer 13 tot 17-jarigen
niet meer of alleen met grote
tegenzin naar cathechisatie
gaan. Voor veel kerkeraden en
predikanten is dat feit een
probleem. Ds. Van Dam meen
de dat wellicht andere vormen
van kerkewerk voor deze
groep beter geschikt zijn: tie
nerpastoraat of tienerdiensten.
„Misschien moet de kerk deze
jongeren een paar jaar wat vrij
laten en accepteren dat ze an
dere behoeften hebben. Wel is
het van belang dat de kerk be
schikbaar is op het moment
dat jongere behoefte hebben
aan contact. Bijvoorbeeld in
verband met hun persoonlijke
vragen of met de schoolsitua
tie".

Huis aartsbisschop
Zaire aangevallen

BRUSSEL In Zaire is het
huis van de roomskatholieke
aartsbisschop Monsengwo in
Kisangani aangevallen, zo
heeft het Belgische ministerie
van buitenlandse zaken don
derdag bekendgemaakt.
In een officieel communique
veroordeelde het ministerie de
aanval, „zoals iedere vorm van
intimidatie van politieke en
kerkelijke leidersHet vroeg
de Zairese autoriteiten er alles
aan te doen om de veiligheid
van personen en eigendom te
garanderen. Zaire verkeert al
acht weken in onrust en de
meeste buitenlanders hebben
het land inmiddels verlaten.

CeidócSotnarvt

Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff F

Kantoor: Apothekersdijk 34. Leiden

Telefoon071 -122 244

Telefax: 071 -134 941

Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.

Hoofdkantoor' Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.

Telefoon 070-3190 933

Telefax 070-3906 717

Postadres: Postbus 9. 2501 CA Den Haag

Directeur/hoofdredacteur: J Leune.

Adjunct-hoofdredacteur J. Timmers.

Chef-redacteur: G.-J Onvlee.

Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. v

n Herpen (chef). F Buurman.

Sport Leiden e.o. (tel. 071 - 144 049)' K. van Kesteren.

Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815)

A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs C. van Haersma Buma, A. van Holstein,
E. Huisman, H. Jansen, drs J van Leeuwen - Voorbij, R de Roo, drs. K Veraai

Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G Ansems (coördinator), B Jansma, H. Piet
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Kooistra, drs. P van Velthoven.

Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse.

Redactie-secretaresse (tel 070 - 3190 819): T. Kors.

De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:

- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied;

- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederlant.
België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs. K Swiers, M van "9
Ven en P. Vogels. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout (chef), H. bi
leveld, D. Hofland, P. Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees.

- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus,

- de volgende correspondenten in het buitenland: S. Akkerman (Praag),
drs. D J van den Bergh (Peking), drs H Botje (Tunis). A Courant (Athene).

R. Hasselerharm (Johannesburg), T Heard (Kaapstad), drs A. Heering (Rorr )re
B. van Huët (Parijs), M de Koninck (Washington), H. Kuitert (Nieuw Delhi), ig
F. Lindenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs. R. Vunderink (Moskou)
W. Werkman (Jeruzalem), E Winkels (Barcelona), G. van Wijland (Belgrado),^
F. Wijnands (Bonn), J Wijnen (Brussel)

De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster
M de Cocq.

van 08.30 tot 17.00 uur.

Nabezorglng

Telefoon: 071 - 122 248 op ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 uur, op za. vai
15 00 uur.

Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)

Bij automatische betaling

per maand 25,70

per kwartaal 76,60

per jaar 294,30

Bij betaling per acceptgirokaart:
per kwartaal 78,60

per jaar 299,30

Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.

Advertenties

Informatie en tarieven over advertenties tel [phone]
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 703
Bankiers

ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050