Bezwaren studenten
tegen tempobeurs
gedeeld door Kamer
CetdócScHvumt
BINNENLAND
ibicU
Nederland krijgt
belastingstatuut
Mestplan Landbouwschap afgewezen door coalitie
üos
ir
Staatssecretaris Simons positief
over privéklinieken
De Vries pleit voor plan-Simons
Geweld en verontwaardiging bij studentendemonstratie
WOENSDAG 13 NOVEMBER 1991
DEN HAAG Nederland krijgt in navolging van
Groot-Brittannië, Frankrijk en de Verenigde Sta
ten een belastingstatuut. In het statuut zijn alle
rechten opgenomen die voor de belastingplichtige
en de Belastingdienst van belang zijn. Staatssecre
taris Van Amelsvoort van financiën heeft het sta
tuut gisteren naar het parlement gestuurd. Volgens
de bewindsman is het wenselijk dat de burgers
hun rechten voldoende kennen. Het belastingsta
tuut geeft aan dat de belastingbetaler mag rekenen
op een zorgvuldige behandeling, zowel wat des
kundigheid als respect betreft. Bovendien moet de
Belastingdienst uitgaan van de goede trouw van de
belastingplichtige. Ook is geheimhouding gegaran
deerd en zijn in het statuut de klachten- en be
roepsmogelijkheden vastgelegd.
DEN HAAG De regeringspar
tijen CDA en PvdA vinden het
alternatieve 'Plan van Aanpak-
Plus', dat het Landbouwschap
gisteren aan de Tweede Kamer
heeft aangeboden „onvoldoende"
voor de aanpak van het mestpro
bleem. Volgens de landbouw-
woordvoerders van deze fracties
blijft het risico bestaan dat de
veestapel verder groeit.
Beide fracties zullen volgende week bij
de behandeling van de landbouwbe
groting dan ook hun steun geven aan
de kabinetsvoorstellen. Het kabinet
wil maatregelen nemen om te verhin
deren dat de mestproduktie verder
stijgt. Daarmee moet worden voorko
men dat de problematiek op korte ter
mijn verergert. De mestproduktierech-
ten worden daarom verlaagd en in
schone gebieden mag minder worden
uitgereden.
Het alternatief van het Landbouw
schap komt er op neer dat het mest
probleem via technische middelen
moet worden aangepakt. Door gebruik
te maken van moderne veevoertech-
nieken kunnen de mineralengehaltes
in de mest drastisch worden vermin
derd, aldus het schap.
Dit doel moet bereikt worden door
boeren al vanaf 1993 een mineralen-
boekhouding te laten bijhouden. Dat
zou moeten gebeuren op vrijwillige ba
sis, zo maakte voorzitter J. Mares van
het Landbouwschap duidelijk. De boe
ren kunnen dan volgens hem al aan
die aanpak wennen. In 1995 wordt het
voeren van een mineralenboekhou-
ding volgens de kabinetsplannen ver
plicht.
CDA-woordvoerder Van Noord en zijn
PvdA-collega Huys noemen het posi
tief dat het Landbouwschap met een -
door de hele sector gesteund - plan
komt. Zij vinden het voorstel echter te
mager om als alternatief te kunnen
dienen voor de kabinetsplannen, zoals
het schap wil.
Inning boetes toch
per bank en giro
DEN HAAG Minister Hirsch
Ballin (justitie) dient tegen zijn
zin de inning van geldboetes via
beslag op bank- en girorekenin
gen alsnog te intensiveren. Een
Kamermeerderheid van VVD,
PvdA, D66, Groen Links en de
kleine rechtse fracties heeft de
bewindsman gisteren daartoe via
een motie opgeroepen. Het CDA
ziet met Hirsch Ballin geen heil
in deze vorm van verhaal van
boetes. CDA-woordvoerder Van
der Burg stelde gisteren bij de
stemmingen dat zijn fractie met
de bewindsman meer ziet in al
ternatieve vormen van inning
van boetes, zoals bij voorbeeld
door middel a
'Milieu' en 'visserij'
vormen werkgroep
GOES Organisaties op gebied van visserij
van natuur en milieu hebben zich gisteravoi
Goes geschaard achter het plan om een gezam
ke werkgroep in net leven te roepen. Daariip]
overeenstemming moeten worden bewerksti i
tussen beide kampen, onder meer over het al
niet sluiten voor visserij van bepaalde gebii scl
Het idee werd gelanceerd door Thijs Krame
de Zeeuwse Milieufederatie. „Er is meer dat
rij en natuur- en milieu-organisaties bindt
scheidt", gaf hij aan. Tijdens de discussie
overigens nog geen sprake van het op één lij
ten van beide partijen. De vissers waren het 1
worden afgeschilderd als milieuvandalen ei
schuldigden de natuur- en milieu-organisaties k<
„volksverlakkerij en opjutterij" en „beïnvl<
van het overheidsbeleid zonder wetenschap]
onderbouwing".
INN-
Dui
>D), H
tot le
Duitsi
;hil
ibur£
ite fa\
lelin.
,had 2
van
;i Jdidaa
:omst
ide z
:n ei
iby's:
DEN HAAG Het con
trast had niet groter kun
nen zijn. Terwijl op het
Binnenhof zo'n tiendui
zend studenten en scholie
ren minister Ritzen uit
maakten voor alles wat
lelijk is, demonstranten en
mobiele eenheid op elkaar
inhakten en verf- en
rookbommen door de
lucht vlogen, was de rust
in de Tweede Kamer bij
na sereen. Geen van de
'yells' van de studenten
drong door tot het selecte
clubje Kamerleden dat
zich tijdens de begrotings
behandeling onderwijs
boog over de maatregelen
waartegen de demon
stranten ageerden.
Veel van de bezwaren van de
studenten leken al weggeno
men door de nota van wijzi
ging die de minister nog geen
dag voor de begrotingsbehan
deling naar de Kamer had ge
stuurd. Daarin trok hij zijn
plan tot lesgeldverhoging met
bijna driehonderd gulden in.
Maar tot de demonstranten op
het Binnenhof leek die te elf
der ure gekomen wijziging nog
niet doorgedrongen. Met kre
ten als „Ik blijf langer student
dan jij minister" en „Ritzen en
kabinet moeten worden afge
zet" lieten die er geen misver
stand over bestaan elke bezui
niging op het onderwijs af te
wijzen.
Hoewel het tumult niet door
drong tot in de vergaderzaal,
kwamen de Kamerleden voor
een deel aan de bezwaren te
gemoet. De overigens niet al
leen de door studenten fel be
kritiseerde 'tempobeurs',
waarin de basisstudiebeurs
wordt gekoppeld aan het in
één jaar volbrengen van de
propaedeuse, werd door zowel
coalitiepartners CDA en PvdA
als oppositiepartijen VVD en
D66 van de hand gewezen. De
PvdA vindt de maatregel
overbodig; met de eerder inge
voerde vijfjarige studiebeurs
bedenkt een student zich wel
drie keer voor hij langer dan
een jaar over de propaedeuse
doet, aldus PvdA-woordvoer-
der Netelenbos. Haar CDA-
collega 'Huibers wees op het
mogelijke effect dat studenten
afzien van een technische stu
die, waarin zoals bekend
slechts een klein deel er in
slaagt de propaedeuse ook in
een jaar af te ronden. CDA en
PvdA vinden dat er wel een
beurs mag komen die gekop
peld is aan resultaten, maar
dan over de hele studieduur,
en niet alleen over dat voor
velen zo zware eerste jaar.
Nijenrode
Ook de plannen om leerlingen
die een omweg maken in het
onderwijs (bijvoorbeeld van
havo naar vwo) meer lesgeld
te laten betalen werden door
een Kamermeerderheid afge
wezen. CDA en PvdA vinden
beide dat de gelijke onderwijs
kansen in gevaar komen als
Een agente blijft de betogende
studenten in de gaten houden
nadat ze is getroffen door een
zakje witte verf.
FOTO: STEPHEN EVENHUIS
het kiezen voor een hogere
onderwijsvorm wordt bemoei
lijkt door een financiële straf.
Het zijn vaak allochtone leer
lingen en leerlingen uit lagere
sociaal-economische milieus
die deze omweg kiezen, zo
werd betoogd.
Een derde maatregel van mi
nister Ritzen die op forse .kri
tiek van de Kamer stuitte is
zijn afspraak met het bestuur
van de bedrijfseconomische
opleiding Nijenrode. Ritzen
heeft de subsidie van twaalf
miljoen gulden per jaar aan
Nijenrode stopgezet, en heeft
het bestuur alle steun beloofd
bij het voortzetten en uitbrei
den van de opleiding MBA
(Master of Business Admini
stration), een opleiding op doc
toraal niveau. De minister
heeft daar in totaal 63 miljoen
gulden voor uitgetrokken. En
dat bedrag werd nogal hoog
gevonden door de Tweede Ka
mer, vooral ook omdat van die
63 miljoen 'afkoopsom' naar
onlangs bekend werd een klei
ne dertig miljoen gulden
wordt weggehaald van de be
groting van de Open Universi
teit in Heerlen. „Dit moet de
duurste bezuiniging zijn sinds
jaren. Dit lijkt me geen ver
standig akkoord", zo vond
D66-woord voerder Nuis.
Bakzeil
Ook op het punt van de stu
diefinanciering aan studenten
van particuliere opleidingen
als Schoevers haalt minister
Ritzen waarschijnlijk bakzeil.
Ritzen wilde die studiefinan
ciering schrappen, maar CDA,
PvdA, VVD en D66 zijn erte
gen. Het particulier onderwijs
werkt goed, en bovendien
gaan die studenten bij het
wegvallen van de studiefinan
ciering gewoon naar een ande
re school. De minister zou ze
dan toch moeten bekostigen,
zo luidde de opvatting.
CDA en PvdA ondersteunen
wel, in weerwil van de protes
ten die daartegen buiten de
vergaderzaal werden geuit, de
verlaging van de basisbeurs tot
het niveau van de kinderbij
slag voor de scholieren in het
voortgezet onderwijs. Minister
Ritzen gaf vanmiddag ant
woord op de bezwaren tegen
zijn begrotingsplannen.
UTRECHT Staatssecretaris
Simons van volksgezondheid
ziet geen reden om sturend in
te grijpen in de ontwikkeling
van privéklinieken, zo heeft
hij vandaag, vooruitlopend op
een binnenkort verschijnende
nota, meegedeeld op een bij
eenkomst van de Landelijke
Specialisten Vereniging in
Utrecht.
Simons vindt de term privék
linieken, die aan „villagenees-
kunde" doet denken, trouwens
ongelukkig. Hij noemt ze daar
om behandelcentra. Deze cen
tra kunnen volgens hem in
principe een bijdrage leveren
aan de groeiende behoefte aan
kleinschalige voorzieningen.
Hij zei ook dat ze passen in het
nieuwe verzekeringssysteem.
Dat biedt volgens hem vol
doende waarborgen voor de
toegankelijkheid, kostenbe
heersing en kwaliteit.
Maar in de overgangsfase naar
het nieuwe stelsel moeten
knelpunten worden opgelost.
Daarom gaat Simons onder
zoeken of het mogelijk is de
bouw van poliklinieken door
ziekenhuizen niet langer aan
een vergunning te binden.
Voor privéklinieken is name
lijk ook geen vergunning no
dig.
Verder mogen de ziekenhui
zen niet in een nadelige con
currentiepositie komen door
dat zij gebonden zijn aan aller
lei nu nog geldende wettelijke
bepalingen voor ziekenhuizen
en de behandelcentra niet. Si
mons denkt dat de oplossing
moet worden gevonden in het
doorbreken van de huidige
starre tariefsstructuur van de
ziekenhuizen.
SUSKE EN WISKE
"TAZUUR EN TAZIJN"
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Productions
De Nationale Raad voor de
Volksgezondheid heeft in een
advies de verwachting uitge
sproken dat de kosten van de
gezondheidszorg door de op
komst van privéklinieken aan
vankelijk iets zullen toene
men, zeker als ze gaan helpen
met het wegwerken van be
staande wachtlijsten.
Maar volgens Simons mogen
de totale kosten niet stijgen.
Hij herinnerde aan het Vijf-
partijenakkoord waarin is af
gesproken dat de totale kosten
voor medisch specialistische
hulp, waar hij ook die in de
behandelcentra toe rekent,
voorlopig worden bevroren.
Bij recente bezoeken van de
inspectie aan enkele behandel
centra is volgens Simons niet
gebleken dat de kwaliteit van
de zorg er te wensen overlaat.
Hij ziet wat dit betreft geen
aanleiding tot ongerustheid.
Wel vraagt hij zich af of de
kwaliteit van de ziekenhuis
zorg kan worden gehandhaafd
als specialisten van ziekenhui
zen overstappen naar behan
delcentra, terwijl de totale
hoeveelheid zorg gelijk moet
blijven.
„Gejammer over zorgkosten
van ouderen niet terecht"
EDE Het voortdurende ge
jammer over stijging van de
kosten van de gezondheidszorg
door de vergrijzing plaatst ou
deren in een hoek alsof zij
schuldig zijn aan de toenemen
de kosten. De verpleeghuisarts
A. Hoogerwerf zei dit vandaag
in Ede op een bijeenkomst van
de Katholieke Vereniging van
Ziekeninrichtingen over ver-
delingsvragen in de intramu
rale gezondheidszorg.
Maar het percentage van het
nationaal inkomen dat aan ge
zondheidszorg wordt besteed,
is de laatste jaren niet meer
gestegen. Tegelijk nam het
aantal ouderen wel toe.
In de praktijk blijkt dat veel
hoogbejaarden zeggen „het
hoeft voor mij allemaal niet
meer" en vaak laat en moei
zaam naar de dokter gaan.
Hoogerwerf citeerde de Ame
rikaan Callahan die beperking
heeft bepleit van de ongebrei
delde levensreddende techno
logie bij ouderen. Als ouder
dom geen eigen betekenis
heeft, leidt dat tot de ongerem
de wens om koste wat het kost
het leven zo mogelijk einde
loos te verlengen.
Volgens Hoogerwerf gaat het
om een keuze tussen dure le
vensverlengende technologie
of een gezondheidszorg waarin
ouderen op een menswaardige
wijze vorm kunnen geven aan
hun laatste levensfase. Hij zei
dat het daarbij niet alleen gaat
om een billijke verdeling van
het geld voor de gezondheids
zorg maar ook om een verde
ling van sociale en culturele
waarden en om aanvaarding
van de betekenis die ouderen
hebben.
In het verpleeghuis concentre
ren zich de problemen die ook
in de samenleving voorkomen.
Hoogerwerf noemde het „toch
eigenlijk te gek" dat de werk
druk in de verpleeghuizen zo
groot is dat bezinning op deze
grote problemen er nauwelijks
mogelijk is.
Bedrijf
verpreidt 870
foppaketten
ARNHEM Een bedrijf
Neede heeft bij de PTT in
phen 870 foppakketten
verzending aangeboden
geadresseerden, meest t
ven, voor een flink geldbe de
in ontvangst hadden mi
nemen. De pakketten bevs
echter slechts confetti en
lonnen. Een van de bijruj0|"j
dupeerden was directeur
Drent van een foto-burea
Arnhem. Hem werd een i
ning van 325 gulden voo si
houden. Omdat hij de afzei
niet kende, opende hij in -
wezigheid van de postbesti
de doos, waarop de verras Jr
volgde. Nadat er bij de rijk
litie in Neede aangifte was
daan, heeft de officier van
titie in het arrondisser r
Zutphen alle pakketten o A
ëist. Een woordvoerder varx#^
PTT zegt dat dit mogelijk
grond van het wetboek
strafvordering.
Een werkneemster van
Arnhemse fotobedrijf Cc
Drent toont een doos met
lonnen en confetti.
DEN HAAG Minister De
Vries van sociale zaken ziet de
koopkrachtgarantie voor de
lagere inkomens in gevaar ko
men als de Eerste Kamer vol
gende week zou besluiten de
invoering van het plan-Simons
af te blazen. Volgens minister
De Vries is het plan-Simons
van groot belang voor de
koopkracht van vooral de
laagste inkomens, zo verklaar
de hij vanmorgen voor de
VAR A-radio. „Als de Eerste
Kamer nee zegt hebben we
wat het behoud van -koop
kracht betreft een groot pro
bleem". De Vries pleit voor
een principiële keus voor het
plan-Simons en daarna een ge
faseerde invoering. Hij komt
met deze reactie omdat de
Eerste-Kamerfractie van I
CDA nog steeds twijfelt f
de invoering van het vert
de plan-Simons. Volgens ij
tievoorzitter Kaland
staatssecretaris Simons
alle bezwaren kunnen wei
men. Dinsdag wordt in de 1
ste Kamer over het plai
mons gestemd.
waarbij zeventien gewon
den vielen.
„Waarom Wij", staat te lezen
op een spandoek. De maatre
gelen waardoor onder meer de
spandoekdragers zich geplaagd
voelen zijn: de invoering van
een tempobeurs voor scholie
ren die zijn blijven zitten. Als
zij niet snel genoeg doorstude
ren 'wordt de beurs in haar ge
heel omgezet in een lening te
gen 11 procent rente. Dit geldt
ook voor eerstejaars- en docto
raal studenten. Het verkrijgen
van een tegemoetkoming in de
studiekosten wordt beperkt.
Verder wordt de basisbeurs
voor scholieren van 18 jaar en
ouder verlaagd naar kinderbij
slag-niveau en de rente op stu
dieleningen verhoogd van 8,7
procent naar 11 procent.
„Dit kan gewoon niet meer",
zegt Bastiaan Hogeweg van
het Landelijk Aktie Komité
Scholieren (LAKS). Hij zit ook
Agenten van de ME proberen met de wapenstok studenten weg te houden bij de toegang tot de Tweede Kamer.
Idoor
INEKE BATS
DEN HAAG „Ritzen in
de wao, tatataratata
Vrolijk maar beslist kaatst
het gezang van honderden
samengedromde studen
ten tegen de muren van
Het Binnenhof, waar de
onderwijsbegroting wordt
besproken. In totaal wa
ren gisteren zo'n tiendui
zend lerende en studeren
de jongeren op de been
om tijdens 'De dag van
het onderwijs' te demon
streren tegen minister Rit
zen. En vooral tegen het
mes waarmee hij wil
snoeien in de kosten voor
studiefinanciering. De de
monstratie eindigde in
een gewelddadige con
frontatie met de politie,
achter de actie „De dag van
het onderwijs" die mede-geor
ganiseerd is door de Landelijk
Studenten Vakbond (LSVb) en
andere jongerenorganisaties.
Hectisch
De actie die omstreeks één uur
begint, beheerst de hele bin
nenstad. Daar verzamelen zich
circa vijfduizend actievoerders
op het Plein, nabij het Binnen
hof. Er ontstaat een hectische
situatie als de demonstratie
zich in tweeën splitst. Het was
de bedoeling dat er een tocht
door het centrum werd gelo
pen, maar een groot deel van
de actievoerders gaat meteen
al naar het Binnenhof.
Verschillende trams stoppen
alleen vooraan op het Spui
omdat een groot gebied is af
gezet met dranghekken. Niet
alleen op Het Binnenhof is het
afgeladen, ook de straten er
omheen zitten vol met studen
ten en scholieren. Er staat ook
een ambulance waarin een po
litieman zit met een bebloed
hoofd en pak. „Ja, er hebben
zich enige schermutselingen
voorgedaan", zegt een agent
nors. Verfbommen, een enkele
steen, lege blikjes en stokken
zijn dan richting de ordebe
waarders gevlogen, die de
Tweede Kamer afschermen.
Er vallen daarbij twee gewon
den. Ook beklimmen enkele
jongeren de muren om in de
fraai gesmede lampen te gaan
hangen die vervaarlijk wiebe
len. Omdat het koua is, wor
den er hier en daar kléine
vuurtjes gestookt. Een pop die
minister Ritzen voorstelt gaat
in vlammen op.
De tweehonderd koppen tel
lende politie is niet mals. Met
name bij de ontruiming aan
het eind van de middag, waar
bij gebruik wordt gemaakt van
de wapenstok, krijgen de res
terende paar honderd studen
ten en scholieren het flink te
FOTO: STEPHEN EVENI mom:
ie (El
EPl
HHRHI1 ge
verduren. Er vallen zestiefete s
wonden en er worden 30 se:
mensen gearresteerd. Opilijke
Plein wordt de demonstor de
relatief rustig voortgezet, ilands
Al met al vindt Bastiaan F"
weg de actiedag een grool
ces. „Er zijn veel meer ml
op de been dan wij ver
ten en er is enorm veel pel
dat doet de demonstrate
leen maar goed. Ritzen i
naar ons luisteren wantL
zijn de toekomst van Na|
land".
De politie verwijt de orgal
toren van de demonstratil
zij zich niet aan de afspri
hebben gehouden. Er wasl
op gerekend dat de deil
stratie zich zou opsplitsen
dat er zoveel jongeren zoil
komen. De LAKS en
reageerden verontwaardig
het optreden van de
die het Binnenhof zou heS
afgesloten en ten onrechte
Binnenhof zou hebben j
ruimd.