jloskou viert
evolutie in
e lange rij
BUITENLAND
:R
Verdi's Rigoletto
luidt NAVO-top in
l
Duisternis
zit Brussel
als gegoten
Sush met tegenzin naar Nederland
NE HINGTON Als
APITEIN ROB
DE SCHAT VAN OPA LARSEN
letdóe.
(2ou>umt
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1991
eo-nazi krijgt
(jaar celstraf
|E Een Franse neo-nazi
fisteren door de rechtbank
Bice tot 18 jaar gevangenis-
veroordeeld wegens ver-
HMgidene bomaanslagen op te-
^^Ben voor buitenlanders aan
^^Vranse zuidkust. Bij de aan-
Ben in 1988 viel een dode.
medeplichtigen kregen
HKraffen opgelegd tussen
en veertien jaar. De 70-ja-
m ideoloog van de groep
BB vorige maand wegens
ÉSBeplichtigheid tot vier jaar
^^Bngenisstraf veroordeeld.
^^Bn hem had de openbare
^^Klager 15 jaar geëist.
Snelle oplossing voor
Sovjetschuld verwacht
MOSKOU /PARIJS Sovjet-premier Ivan Si-
lajev verwacht met behulp van kredieten van
buitenlandse banken binnen tien dagen een
oplossing te vinden voor de dreigende situatie
dat zijn land niet meer aan buitenlandse
schuldverplichtingen kan voldoen. De vice-
voorzitter van de raad van bestuur van de
Vnesjekonombank, Anatoli Nosko, had juist
verklaard dat de Sovjetunie de schuldverplich
tingen aan het buitenland in november waar
schijnlijk niet meer kan nakomen. Volgens de
topbankier komt de Sovjetunie vanwege een
verminderde export een miljard roebel te kort
om harde valuta's aan te schaffen die nodig
zijn om de schuld ter grootte van zeventig mil
jard dollar te kunnen terugbetalen. Duitsland
is de grootste schuldeiser.
Jeltsin verbiedt Saddam vervangt President Peru stuurt
CP in Rusland defensieminister Premier naar huis
MOSKOU De Russische
president Boris Jeltsin heeft
gisteren een decreet gete
kend dat alle activiteiten van
de Communistische Partij op
het grondgebied van de repu
bliek Rusland verbiedt.
Daarmee houdt de partij in
Rusland feitelijk op te be
staan. Jeltsin gelastte op 24
augustus, drie dagen na het
mislukken van de couppo
ging, al de inbeslagneming
van de archieven van de par
tij. Ook de gebouwen van de
communisten werden over
genomen.
NICOSIA De Iraakse president Sad
dam Husayn heeft de minister van de
fensie, zijn schoonzoon, gisteren vervan
gen door de minister van binnenlandse
zaken, zijn neef Ali hassan al-Majeed.
Majeed, die een leidende rol speelde bij
het neerslaan na de Golfoorlog van op
standen tegen Saddams regime in het
noorden van het land, behoudt voorlo
pig ook zijn post als minister van bin
nenlandse zaken. Beide mannen beho
ren tot de kring van Saddams familie en
vertrouwelingen. Majeed, die in oktober
werd benoemd tot Saddams Revolutio
naire commandoraad, is een van de
meest gevreesde mannen in Irak.
LIMA De Peruaanse president Al
berto Fujimori heeft gisteren voor de
derde maal sinds hij 15 maanden gele
den aan de macht kwam, een belang
rijke wijziging in zijn regering doorge
voerd en premier Carlos Torres y
Torres de laan uitgezonden. Torres y
Torres is opgevolgd door minister van
arbeid Alfonso de los Heros. Daar
naast heeft Fujimori tien andere mi
nisteries onder andere leiding ge
plaatst, waaronder het ministerie van
defensie en het ministerie van bin
nenlandse zaken. De regeringswisse
ling volgde na vijf dagen van geweld
dadigheden waarin tientallen
de dood vonden.
;nt dal
itelijkf
*(5KOU - In de inval-
omda|le schemer, even na 3
itaat ii s middags, staat langs
n". Hevels van winkels aan
)k ex, voormalige Gorki-
^v°°kt, nu Tverskajastraat,
ms e„Moskou een rij van
heefltallen meters. 'Brood'
De vult boven de ingang
iet aaijr de rij naar binnen
jikelt. De klant wacht
.eveer een uur. Er valt
)in aan de overkant staat
Oosteiiog langere rij. Hier kron-
meen| een menselijke slang
glooijonald's binnen voor een
il 't 'njjurger met randgebeuren.
ip Motns het wachten sta je dan
oog it uitlaatgassen te happen,
iten dt een etmaal voor de feest-
e doordie de viering van de Ok-
k. Herrevolutie wonderlijk ge-
an he nog steeds is, zit het cen-
Tot jt van Moskou potdicht,
d lees feit dat het wagenpark
tie val de Russische hoofdstad
le pensteeds mobiel is, is een
'lseviedie raadsels van het Sov-
iepartjjk. Een Moskoviet is te-
aos. Zfoordig een halve dag
len ii als hij gaat tanken bij
geveivan de zeldzame benzine-
opposbns die de stad rijk is.
ze hebopgesteld overigens, dat
om djs vaker niet het geval,
e kab|Popov moeten ze opkno-
zegt een 30-jarige huis-
als ze hoort dat de bur-
irice d|ester van Moskou op-
jv een aantal levensmid-
gdheicj op de bon doet. Suiker
rele beodka waren al op de bon,
zekeioverigens niet betekent
rs, frasen Moskoviet, gewapend
rote bjle bonnen die hij van zijn
oals dhgexploitatiebureau
;ek tei, die goederen in de win-
Libraook daadwerkelijk aan-
osterbi Nu komen daar brood,
n. StuJ
worst, boter, slaolie en eieren
bij.
De mopperende vrouw blijkt
er moderne opvattingen op na
te houden, want ze trekt bij als
ze hoort dat de grijze Popov
van plan is een parallel net
werk van 300 'commerciële
winkels' op te zetten waar de
zelfde waren voor vrije, dus
hoge prijzen zonder bonnen te
koop zullen zijn.
„Voor wie zijn die bonnen dan
wel?", vraagt ze wantrouwend.
„Voor bejaarden en andere so
ciaal-zwakkeren?". Het wan
trouwen valt te begrijpen want
bonnen zijn een aantrekkelijk
object voor de handige jongens
van de zwarte markt. Voorlo
pig geeft Popovs nieuwe plan
op dit soort vragen geen ant
woord. Overigens is 300 'nor
male' winkels op een stad van
6 miljoen inwoners niet al te
veel.
Vertekening
De feestdag van vandaag,
waarschijnlijk de meest troos
teloze oktoberviering sinds de
revolutie van 74 jaar geleden,
zorgt voor een lichte verteke
ning van het straatbeeld. De
revolutie zal de i
een feestdag en daar horen
champagne, taart en ander
lekker eten bij. Vandaar dus
de iets langere rijen. Overi
gens zijn er vandaag Ook op
tochten, maar dan alternatie
ve. Voor het eerst sinds 1974 is
er geen militaire parade op het
Rode Plein.
De voedseltekorten zijn uiter
aard niet nieuw. Medio vorig
jaar verdween het brood ook
al een keer spoorloos uit de
circulatie, om na een aantal
weken als vanuit het niets
weer te verschijnen. Dezer da
gen sta je in Moskou voor
brood ongeveer een uur in de
rij. Voor melk ook. Tot groot
geluk van toevallige voorbij
gangers op de Lenin Avenue,
een grote verkeersader naar
het zuiden van Moskou, bleek
ROME De organisatoren
van de conferentie die de
NAVO een ander aanzien
moet geven, geloven niet in
boze voortekenen. In dat geval
zou de top immers niet zijn in
geluid met Verdi's opera Rigo
letto, waarin de hoofdpersoon
aan het einde per abuis zijn ei
gen dochter van kant maakt.
Gisteravond werden de dele
gaties onthaald op een strikt
besloten gala-uitvoering van
dit klassieke drama. Zo'n 25
lakeien met pruik en livrei be
geleidden de gasten in het Ro
meinse operagebouw, dat voor
de gelegenheid volledig is ver
bouwd. En tijdens een balscè
ne daalden vijftig acrobaten
van de zoldering neer tussen
het publiek, tot zichtbaar on
genoegen van de aanwezige
veiligheidsagenten. De onge
kroonde koning van de confe
rentie, George Bush, liet ech
ter verstek gaan. De Ameri
kaanse president kwam pas
laat in de avond aan.
Rigoletto is het voornaamste
onderdeel van het culturele
programma, waarmee Rome
minstens zoveel eer hoopt te
behalen als Madrid vorige
week met de Midden-Oosten
besprekingen. De Italiaanse
president Cossiga biedt van
avond een diner aan, dat vol
gens ingewijden vooral uit ge
raffineerde pasta's zal bestaan,
maar waarvan de samenstel
ling voorlopig nog een militair
geheim is. En voor de dames
van de groten der aarde is een
uitje gepland naar hoe kan
het ook anders het atelier
van modekoning Valentino.
Om veiligheidsredenen wordt
de conferentie niet in het cen
trum gehouden, maar in de
ver weg gelegen en tamelijk
naargeestige buitenwijk EUR,
die grotendeel bestaat uit na-
maak-klassieke bouwsels uit
het Mussolini-tijdperk. De
wolkenkrabber van het Shera-
ton-hotel, waar niet alleen de
vergaderingen worden gehou
den, maar ook de meeste dele
gatieleden slapen, wordt door
3000 man carabinieri en politie
als een bunker afgeschermd.
Niet alleen tegen ETA- en
Palestijnse terroristen, maar
ook tegen de circa 2000 journa
listen, voor wie een halve kilo
meter verderop een perscen
trum is ingericht. Het hotel
zelf is voor de pers verboden
terrein. Tenslotte is nog maar
drie dagen geleden de ex-ko
ning van Afghanistan hier in
Rome door iemand die zich
voor journalist uitgaf, neerge
stoken
De Italiaanse minister van
buitenlandse zaken, Gianni De
Michelis, presenteerde aan de
vooravond van de NAVO-top
in het dagblad Corriera della
Sera weer eens een pasklaar
plan voor een nieuwe, interna
tionale militaire orde. Volgens
De Michelis kan de NAVO
nog wel 50 jaar mee, maar dan
als verdedigingsorganisatie
'van San Francisco tot Wladi-
wostok' De onenigheid tussen
enerzijds Frankrijk en Duits
land en aan de andere kant
Groot-Brittannië en Italië over
de rol van een toekomstige
Europese defensiemacht is vol
gens hem een schijn-probleem:
„Het blijft de taak van de
NAVO om haar leden te be
schermen tegen agressie, ter
wijl andersoortige crisissitua
ties buiten de bevoegdheden
van de organisatie vallen en
dus zo nodig door de West-Eu-
ropese Unie tegemoet getreden
moeten worden. NAVO en
WEU vullen elkaar aan", al
dus De Michelis, die er vanuit
gaat dat zijn zienswijze in de
cember bij de Europese top
van Maastricht ongetwijfeld
zal worden overgenomen.
Een Russische vrouw dringt er in een snoepwinkel op aan dat zij
geholpen wordt voordat de zaak gaat sluiten. Spannende tijden
breken aan voor de Sovjet-burger nu de autoriteiten hebben be
sloten veel goederen op de bon te doen.
FOTO: EPA
EG-hoofdkwartier Brussel gerenoveerd
BRUSSEL Het hoofdkwartier van de EG-commissie in Brus
sel, het over de gehele wereld bekende Berlaymontgebouw,
wordt gerenoveerd, zo_is gisteren besloten door een gemengde
een melkwinkel gisteren plot
seling eieren te verkopen.
Ruim 2 roebel voor tien eieren
en je mocht onbeperkt inslaan.
De mopperende huisvrouw
haalde haar neus op. Zij koopt
liever op de markt, waar je
niet in de rij hoeft te staan,
maar waar je vijfmaal zoveel
de Belgische nationale regering
het Brusselse Gewest samenwerken. Begin volgend jaar start
men met het verwijderen van het asbest uit het gebouw, waar
door het berucht is geworden. De renovatie zal zo grondig wor
den aangepakt dat het Berlaymontgebouw er als nieuw uit te
voorschijn zal komen.
door JO WIJNEN
BRUSSEL Wat Brussel met bijvoorbeeld Rome
gemeen heeft is dat er zich 's avonds - en dan
vooral in het weekeinden - onwaarschijnlijk veel
mensen op straat bevinden. In Brussel zie je de
historische waarheid bevestigd dat de mens nu
eenmaal altijd naar de stad trekt. Dat hij daar wil
zijn waar iedereen al is. Vooral de steden die een
zeer compact en toch groots karakter hebben,
oefenen een onweerstaanbare aantrekkingskracht
op de massa 's uit. Brussel is zo 'n stad. Als het weer
een beetje behoorlijk is, zijn wandelingen vooral in
de avonduren een genot. De duisternis zit Brussel
als gegoten. De stad ligt in een soort kuil en er zijn
tal van plaatsen vanwaar je als het ware bovenop
de nacht kunt kijken. Dan wordt het bewijs
geleverd dat het donker als een deksel op de
Brusselse pot past.
Bovendien verhult het donker de stedelijke
onvolmaaktheden enigszins. De mooie gebouwen
maken daarentegen met een zekere listigheid
gebruik van het donker. Ze dringen zich naar
voren en vragen zelfs om van dichtbij bekeken te
worden. Ze zijn 's èvonds dan ook behaagziek,
uitdagend en in een enkel geval zelfs enigszins
licht van zeden. Er zijn prachtige met leisteen
bedekte courtisanes bij, van gouden opschriften
voorziene madammen, gedecolleteerde
schoonheden van baksteen, met prachtig stucwerk
besmeerde dansmeisjes, neo-klassieke cocottes van
graniet en hier en daar zelfs enkele zandstenen
sletten.
Geen mens zal intussen de vraag kunnen
beantwoorden waarom juist 's avonds iedereen
naar de stad gaat. Nu ja, er zijn in Brussel ettelijke
duizenden eethuizen en ongeveer een gelijk aantal
café's. Aan nachtclubs
gebrek. Er zijn theaters
Toch lijken de meeste i
gaan. Ze lopen maar w
heen of houden elkaar
aanwezigheid verklaart
disco's bestaat geen
i er is zelfs een opera.
nergens naar toe t
rond, kijken om zich
de gaten. Hun
het bestaan van
ingeschikte types zoals zakkenrollers,
parkeerwachters, straatmuzikanten, kroegbazen,
wafelbakkers, autodieven, politieagenten,
bloemenmeisjes en pralineverkoopsters. De
omstandigheden creeëren aldus een vreemd, maar
ook min of meer perfect evenwicht waarbij
iedereen elkaar nodig heeft en alles zijn nut
afwerpt. De nacht doet de rest. Die houdt de
massa 's bij elkaar en maakt ze deel van het grote
complot dat een stad nu eenmaal is. Het duister
veroorzaakt de onderlinge afhankelijkheid die de
minnaar in de armen van zijn minnares jaagt, de
toerist overlevert aan de zakkenroller, de dorstige
de kroeg in drijft, de nieuwsgierige in het rond
doet gapen, de stille genieter sprakeloos maakt, de
snob van eigenwaan vervult en de wanhopige tot
radeloosheid drijft.
Als die afhankelijkheid het echte kenmerkt van de
grote stad is, dan hoort Brussel inderdaad bij de
grote steden. In de buitenwijken mag het doods en
saai zijn, beneden in de stad, in die met licht
gevulde kuil waarin het ruist en bromt en glanst
en schittert, is het leven onweerstaanbaar.
Er valt ten slotte ook nog een exclusief Belgische
verklaring te geven voor de massale avondlijke
bezoeken aan de stad. In België worden bij het
intreden van de avond collectief de rolluiken
neergelaten. Er is geen volk ter wereld dat zich zo
tegen de nacht wapent als het Belgische. In de
avonduren wordt de Belg je reinste nestdier dat
zich ontzichtbaar, onhoorbaar en onbenaderbaar
maakt. Alleen de De Grote Stad en meer in het
bijzonder Brussel stelt zich tegen deze domesticale
afwijking te weer. Met licht en luister lokt de stad
de mensen uit hun avondlijke beslotenheid weg.
Brussel is daarom het stedelijke weermiddel tegen
de angst voor het donker die in België een
nationaal karakter lijkt te hebben. Eenmaal in de
stad lijken al die van huis en haard bevrijde
bezoekers opeens te zeggen: Brussel bij nacht is de
mooiste zonde die er bestaat.
oud.
Vellicl
pC DE KONINCK
rikaans president
e Bush morgenmid-
bij aankomst op
|)hol zou verklaren
zijn in Nederland te
mo'mendan neemt hij een di-
mkerihatiek loopje met de
ontwibheid. De waarheid is
^Bush gisteren met gro-
iïn vetêenz*n naar Rome is
aamst Jokken, omdat deze
tenisseplste buitenlandse
;ft vei hem in zijn eigen
jrika uiterst kwalijk
c^forft genomen.
inhoudend slechte econo-
situatie in de VS heeft
de politieke wind in
nd doen keren en presi-
Bush tot een worstelend
s gemaakt in een maat-
ïpelijke storm. Naarmate
bij miljoenen Ameri-
stijgt
Toespraak live op televisie
DEN HAAG De toespraak die president Bush zaterdag
houdt in de Ridderzaal in Den Haag wordt rechtstreeks op
tv uitgezonden, evenals de rede van premier Lubbers. De
uitzending is zowel op Nederland 2 als op Nederland 3 (on
vertaald) te zien van 12.10 tot 12.50 uur.
i dak
loos te worden, daalt de popu
lariteit van het staatshoofd,
dat tot voor kort volhield dat
de recessie voorbij was en dat
hij een groot deel van zijn
energie moest blijven steken
in de leidersrol van Amerika
Maar de recessie blijkt niet
voorbij en bedreigt nu behalve
de welvaart van veel Ameri
kanen ook het economisch
fundament van een Ameri
kaanse prominentie in de
nieuwe wereldorde. De werk
loosheid bedraagt zeven pro
cent van de beroepsbevolking
en is stijgende, in sleutelsecto
ren als de auto-industrie en de
woningbouw duurt de crisis al
twee jaar en het bankwezen
staat op de rand van instor
ting.
In die depressieve atmosfeer,
versterkt door tv-beelden van
recordaantallen daklozen die
kampen met de ingevallen
winter, kijkt Amerika naar
zijn president die het almaar
heeft over de wereld buiten
Amerika. Die het inmiddels
almaar had over die buitenwe
reld, want ineens blijkt tot het
Witte Huis doorgedrongen dat
de onrust-thuis de republi
keinse president volgend jaar
zijn herverkiezing voor een
tweede ambtstermijn kan kos-
Toen het buitenhuis van Geor
ge en Barbara Bush in Maine
afgelopen weekeinde goed
deels door een stormvloed
werd vernield, viel er leedver
maak te beluisteren in veel
commentaren dat deze ramp
symbolisch is voor wat er ge
beurt als iemand zijn eigen
land verwaarloost
Van paniek in de regering-
Bush is volgens veel waarne
mers ook sprake waar het gaat
over de concrete maatregelen
die nodig zouden zijn om de
investeringen en de bedrijvig
heid in de VS weer in op
waartse richting te krijgen.
Desondanks ontkomt Bush
niet aan weer een Europese
reis. Zaterdagochtend zal hij
op het Binnenhof in Den Haag
met onder anderen premier
Lubbers als voorzitter van de
Europese Raad, besprekingen
voeren over de GATT (libera
lisering van de wereldhandel).
Pagina 6: Den Haag houdt
adem in voor bezoek van
Bush
Wervelstorm
- De twee mannen, die Rob en Taaie Toon met behulp
W.C.I.liun „historisch oog" zien zijn matrozen van het driemast-
ide-maiLDolphyn", dat op 7 Januari 1865 in een zware moesson-
0140 gr. O.L. - 12 gr. N.B. is vergaan. Het zijn Olaf Larsen,
man, 24 jaar en Kees Touw, volmatroos, 21 jaar, de enige
tvenden, die zich hebben weten te redden met een kleine
werksloep. Drie weken lang hebben zij rondgezworven, voortge
jaagd door de wind en de stroom. Eindelijk doemt een eiland op
aan de horizon en hierheen hebben zij koers gezet. Met moeite
slagen zij er in hun bootje door de rotsen heen te laveren en
tenslotte gaan zij. totaal uitgeput, aan land. Het eiland blijkt on
bewoond te zijn.
Een Filipijns echtpaar staat voor hun huis dat werd verwoest door wervelstorm Thelma die dinsdag
over het land trok. De storm heeft mogenlijk zesduizend dodelijke slachtoffers geëist, zo meldde de
Filipijnse staatstelevisie gisteren. Officieel bevestigd was tevoren de dood van bijna 2.900 mensen
in de provincies Leyte, Samar en West-Negros. Alleen al in de kustplaats Ormoc vielen meer dan
2.000 doden.
FOTO:AFP
Zware strijd
rond
monumenten
Dubrovnik
DUBROVNIK Het Joego
slavische leger en een federale
oorlogsbodem hebben gisteren
zware beschietingen uitge
voerd op het fort in Dubro
vnik, waar de Kroatische troe
pen zich hebben verschanst.
Rook en vlammen stegen op
van het over de middeleeuwse
stad uitziende fort en de Kroa
tische radio riep om: „Dubro
vnik beleeft de moeilijkste dag
in zijn duizendjarige geschie
denis". Ook elders in de afge
scheiden republiek Kroatië
duurden de gevechten voort
ondanks het nieuwe bestand
waarover Kroatische en Servi
sche leiders het dinsdag in
Den Haag onder bemiddeling
van de EG eens waren gewor
den. Federale gevechtsvlieg
tuigen vielen volgens de Kroa
tische radio Daruvar 100 km
ten oosten van Zagreb aan.
Felle gevechten werden ge
meld uit Karlovac ten zuiden
van de hoofdstad. Pakrac,
Nova Gradiska en Novska.
Kroatië noemde de bombarde
menten op Dubrovnik de
zwaarste sinds het beleg op 1
oktober begon. De Unesco zal
een permanente waarnemer in
Dubrovnik stationeren, die tot
culturele erfgoed in de stad in
kaart te brengen. Verder dient
de functionaris een plan op te
stellen voor de benodigde res
tauratie, zo heeft Frederico
Mayor, directeur-generaal van
de Unesco gisteren aangekon
digd. Volgens Mayor zijn in
Joegoslavische steden honder
den kerken, paleizen, monu
menten, scholen en bibliothe
ken, veelal uit de 17de, 18de
en 19de eeuw, vernietigd of
onherstelbaar beschadigd. „De
verwoesting van culturele goe
deren rechtvaardigt een
krachtige veroordeling", zei
Mayor.
