Maxwell-imperium
in diepe crisis
ECONOMIE
BEURS VAN AMSTERDA
Specialisatie maakt Renault kwetsbaar
Ruzie bij
Volvo Car
CURACAO WORDT WERELDCENTRUM 06-LIJNEN"
hhiükj
zelden?
jammer
eigenlijk
1
CcidócSoivumt
WOENSDAG 6 NOVEMBER 199 i
België kan ww niet uitkeren
BRUSSEL De gestegen werkloosheid
heeft de Belgische dienst die de uitkerin
gen aan werklozen verzorgt in financiële
problemen gebracht. Volgens een woord
voerder van deze rijksdienst voor de ar
beidsvoorziening (RVA) komt men (omge
rekend) zo'n 695 miljoen gulden te kort.
Minister van arbeid Luc Van den Brande
heeft toegegeven dat er een probleem is.
Maar hij spreekt over een tekort van onge
veer 445 miljoen. Oorzaak van het tekort is
het toegenomen aantal werklozen. Er zijn
er nu 25.000 meer dan vorig jaar. Het fi
nanciële gat wordt gedicht met geld van de
ASLK, een Belgische instantie die onder
meer pensioenen beheert. Omdat de Belgi
sche regering demissionair is en dus alleen
'lopende zaken' mag afhandelen, kan ze op
dit moment geen maatregelen nemen om
op de werkloosheidsuitgaven te bezuini
gen.
Vuilnisbakken
Onder de vele
nieuwigheden die op
de Ecotech een
vakbeurs voor
afvalverwerking,
recycling en
milieubeheer te
zien zijn, vallen deze
lachende
vuilnisbakken. Er
zijn aparte bakken
voor blik, gekleurd
glas, papier en
karton. De Ecotech
is gisteren in de
Utrechtse Jaarbeurs
geopend en duurt
tot en met morgen.
Siemens München
schrapt 1400 banen
MUENCHEN Het Westduitse elek-
tronicaconcern Siemens schrapt in zijn
divisie halfgeleiders in de periode tot
1994 1400 banen. Het besluit is een
rechtstreeks gevolg van de stap om de
produktie van tweepolige schakelingen
te bundelen in de vestiging in het Oos
tenrijkse Villach. De prijsdaling op de
markt voor halfgeleiders noopt boven
dien tot kostenbesparingen, aldus het
elektronicaconcern. Bij de verminde
ring van het aantal banen zullen ont
slagen zoveel mogelijk worden verme
den. Siemens heeft bij de produktie
van chips 16.000 mensen werken, in
Regensburg, in München en in Villach.
De banen worden alleen in München
geschrapt. Daar werken nu ruim 6300
mensen.
Grote handelsbeurs
in Johannesburg
JOHANNESBURG Tientallen Neder
landse bedrijven zullen van 4 tot 7 maart
1992 hun produkten tentoonstellen op een
handelsbeurs bij Johannesburg. Daarmee
willen zij een plaats veroveren op de Zuida-
frikaanse markt. Veel bedrijven konden tot
voor de afschaffing van het apartheidssys
teem geen zaken doen met Zuid-Afrika om
dat dat politiek te gevoelig lag. De Neder
landse overheid betaalt de tentoonstelling
samen met de circa vijftig bedrijven die er
aan deelnemen. Volgens een woordvoerder
van de Nederlandse ambassade in Pretoria
zullen geen produkten worden tentoonge
steld die vallen onder de nog van kracht
zijnde sancties van de Europese Gemeen
schap. Dat betekent: geen wapens, geen ijzer
en geen staal.
iBrui
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN De handel
en wandel van Robert
Maxwell, die gisteren is
verdronken voor de kust
van de Canarische eilan
den, heeft altijd evenzeer
de aandacht getrokken en
tot controverse geleid als
de vette koppen in zijn
roddelkranten.
De 68-jarige ging per helikop
ter naar zijn kantoor aan Fleet
Street, gaf grootse feesten en
schonk aan veel goede doelen.
De Britse pers noemde hem
vanwege zijn pet en zijn strikje
„Captain Bob".
Robert Maxwell maakte een
bliksemcarrière waarin hij als
arme joodse vluchteling uit
Oost-Europa uit niets het Max
well-imperium opbouwde en
tot een van de bekendste me
diamagnaten ter wereld uit
groeide. De Britse uitgever
stond al heel jong bekend om
zijn gewaagde ondernemings
zin Met een ontegenzeggelijk
gevoel voor zaken kocht hij in
1949 de aan de grond zittende
uitgeverij Pergamon Press, die
hij binnen tien jaar tot de
grootste wetenschappelijke uit
geversgroep ter wereld uit
bouwde.
In de jaren tachtig werd hij ei
genaar van de Britse kranten
Daily Mirror en Sunday Mir
ror en van de New York Dai
ly, maar ook van de talen
school Berlitz. Hij had ook tal
van buitenlandse kranten in
handen, zoals de Israëlische
krant Maariv, de Hongaarse
bladen Magyar Hirlap en Esti
Hirlap, en enkele dag- en
weekbladen in Kenya.
Daarnaast investeerde 'Capt'n
Bob' zijn vermogen ruim
schoots in zijn hobbies, zoals
voetbal. Zo heeft zijn familie
belangen in de Britse clubs
Manchester United, Oxford
United en Reading. Vorige
jaar waagde hij nog een poging
om Tottenham Hotspur te ko
pen.
Een groot deel van zijn ener
gie stak hij verder in de poli
tiek: van 1964 tot 1970 was hij
afgevaardigde van de Labour-
partij in Buckingham. Hij
bleef altijd trouw aan de partij
en aan de eerste krant van de
Maxwell-groep, de Daily Mir
ror, die in een oplage van 3,5
miljoen de ideeën van Labour
weergeeft.
Maxwell, altijd een vlinderdas
dragend onder zijn dubbele
onderkin en voorzien van bor
stelige wenkbrauwen, sprak
hard en hield van uitdagingen.
Hij schrok er niet voor terug
plannen aan te kondigen om
die dan een paar dagen later
weer terug te nemen. Nooit
liet hij zich ontmoedigen door
zijn financiële échecs of beoor
delingsfouten. Zakendoen was
zijn lust en zijn leven, waarbij
voortdurend uitgersmaat-
schappijen en kranten werden
gekocht en doorverkocht.
Maar de afgelopen tijd begon
het imperium ernstige manke
menten te vertonen. De schul
den groeiden en kregen de
zelfde omvang als zijn ambi
ties. Sinds het begin van het
jaar was Maxwell naarstig op
zoek naar nieuwe geldbron
nen. In het voorjaar moest hij
de maatschappij verkopen die
hem het meest ter harte ging:
de uitgeverij Pergamon Press
ging over naar de Nederlandse
groep Elsevier.
'Capt'n Bob' ging ook naar de
beurs met 49 procent van de
Mirror Group Newspapers
(MGN). Britse investeerders
lieten het afweten wegens ge
brek aan vertrouwen in de
magnaat, die zijn financiële
handel en wandel liefst in ne
velen gehuld liet. Maar Max
well werd gered door Ameri
kaanse investeerders die sym
pathie toonden voor deze 'self
made man'. Maar daar bleef
het niet bij en de afgelopen
weken ging het steeds sneller
bergafwaarts, waarbij ook het
maart door hem overgenomen krant New Vork Daily
FOTO: EPA
privé-vermogen van Maxwell
werd aangetast.
Zijn duurste onderneming is
de afgelopen twee jaar onge
twijfeld de oprichting en het
draaiende houden van de
krant The European geweest,
waarin hij gigantische bedra
gen investeerde. De schuld
van MCC werd in juli in een
rapport geraamd op ruim 4
miljard gulden, net zoveel als
de bezittingen van de groep
waard waren. Maxwell heeft
de conclusies van het rapport
tegengesproken.
De financiële staat van het
'Maxwell-imperium bleef een
groot geheim, tot ergenis van
de City, het financiële cen
trum van Londen. De zaken-
en privébelangen van de fami
lie Maxwell zijn nauw met el
kaar verbonden en worden in
besloten kring beheerd door
maatschappijen in Liechten
stein en Gibraltar.
De laatste keer dat Maxwell in
de publiciteit kwam, was toen
hij onlangs met verve beschul
digingen tegensprak dat hij
banden zou hebben met de Is
raëlische geheime dienst Mos-
sad. De aantijgingen die in het
boek van de auteur Seymour
Hersh The Samson option
staan, deed hij af als „grotesk
en pure verzinsels".
Maxwell was getrouwd met
een Frangaise en was vader
van negen kinderen. Zijn
zoons Kevin en Ian Maxwell
(32 en 35) zijn benoemd tot
waarnemend voorzitters van
respectievelijk Maxwell Com
munication en Mirror Group
of Newspapers. Beiden zijn al
enkele jaren in het familiebe
drijf actief. De handel in aan
delen van de ondernemingen
werd gisteren onmiddellijk na
de bekendwording van Max
wells vermissing in Londen
opgeschort.
MARKTEN
VEEMARKT LEIDEN (5-1T91):
Prijzen slachtrunderen per kg ge
slacht gewicht zonder nier en slotvet,
inklusief BTW (Volgens PVV): Aan
voer slachtrunderen 89 waarvan man
nelijk 10. Mannelijk 2e kwal 6,00-
6,75. Mannelijk 3e kwal. 5,50-6,00.
Handel redelijk en prijzen gelijk.
Vrouwelijk 2e kwal. 4,80-5,40, 3e
kwal. 4,20-4,80 en worstkwal. 4,10-
4,70. Handel matig en prijzen gelijk.
Gebruiksrunderen per stuk inklusief
BTW: Aanvoer gebruiksrunderen 101,
waarvan 11 graskalveren. Melk- en
kalfkoeien 1e soort 1900-2300, 2e
soort 1400-1900. Handel rustig en
prijzen gelijk. Melkvaarzen 1e soort
1750-2200 en 2e soort 1350-1750.
Handel rustig en prijzen gelijk. Kalf-
vaarzen 1e soort 1900-2300 en 2e
soort 1450-1900. Handel stil en prij
zen gelijk. Guste koeien 1e soort
1300-1850 en 2e soort 900-1300.
Handel stil en prijzen iets lager. En
terstieren 1050-1650. Handel rustig
en prijzen iets lager. Pinken 750-
1150. Handel slecht en prijzen lager.
Graskalveren 500-900. Handel slecht
en prijzen gelijk.
Nuchtere kalveren voor de mesterij,
inklusief BTW: Aanvoer roodbont
600. Stierkalveren extra kwaliteit 750-
860, 1e kwaliteit 580-700 en 2e kwali
teit 390-550. Handel redelijk en prij
zen gelijk. Vaarskalveren extra kwali
teit 400-500, 1e kwaliteit 275-350 en
2e kwaliteit 175-240. Handel rustig en
prijzen iets lager. Aanvoer zwartbont
1000. Stierkalveren extra kwaliteit
400-500, 1e kwaliteit 320-380, 2e
kwaliteit 125-275. Handel traag en
prijzen lager Vaarskalveren extra
kwaliteit 225-325, 1e kwaliteit 150-
240 en 2e kwaliteit 100-130. Handel
traag en prijzen lager. Aanvoer vlees
rassen 181 Vleesrassen 1e kwaliteit
550-825 en 2e kwaliteit 225-500.
Handel rustig en prijzen lager.
Varkens per kg levend gewicht. Aan
voer slachtvarkens 525. Prijzen
slachtvarkens 3,00-3,10, zeugen 1e
kwal. 2,70-2,80 en 2e kwal. 2,60-2,70.
Handel goed en prijzen gelijk.
Slachtschapen en lammeren per kg.
geslacht gewicht inklusief BTW: Aan
voer 1000 waarvan lammeren 900
Slachtschapen 3,50-5,25. Handel
goed en prijzeh hoger. Ooien tot 20
kg 7,25-8,00. Handel goed en prijzen
gelijk Ooien boven 20 kg 6,50-7,25.
Handel goed en prijzen gelijk. Ram
men tot 22 kg 7,50-8,75. Rammen
22-25 kg 7,50-8,50. Handel goed en
prijzen gelijk. Rammen boven 25 kg
7,00-7,60. Handel goed en prijzen ge
lijk.
Slachtschapen en lammeren per stuk
inklusief BTW: Slachtschapen 100-
175. Ooien tot 20 kg 145-160. Ooien
boven 20 kg 150-165. Rammen tot 22
kg 175-190. Rammen 22-25 kg 190-
215 en rammen boven 25 kg 190-
225.
Gebruiksschapen en lammeren per
stuk inklusief BTW: Aanvoer 101.
Weidelammeren 110-180. Handel
goed en prijzen hoger.
Aanvoer geiten en bokken 51. Prijzen
per stuk 30-75. Handel redelijk en
prijzen iets hoger.
Totale aanvoer: 3648.
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD (5-11-'91): Aanvoer:
3.216.600 stuks en de stemming was
vriendelijk. Prijzen in gulden per 100
stuks: eieren van 42/52 gram bruin
7,00-11.48 en wit 7,08-11,62. Eieren
van 52/62 gram bruin 11,87-13,28 en
wit 12,40-13,19. Eieren van 62/71
gram bruin 13,26-13,64 en wit 12,58-
13,50. Eieren van 82/83 gram bruin
13,95.
KAASMARKT BODEGRAVEN (5-
11-"91): Aanvoer 24 partijen. Bij een
goede handel werd een prijs geno
teerd van f 8,40 voor 1e soort tot 12
kg en f 8,60 tot f 9,30 voor 1e soort
tot 16 kg en f 9,55 voor extra/zware
3 VAN HUET
PARIJS Terwijl de on
derhandelingen tussen
vakbonden en directie
nog in een breekbaar sta
dium verkeren, becijfert
Renault de kosten van de
staking in Cléon op ruim
400 miljoen gulden. Zo
veel bedraagt de gemiste
'winstmarge' op de 60.000
auto's die niet konden
worden geproduceerd.
Volgens Michel Pradérie, de
secretaris-generaal van Re
nault, betreft het geen defini
tief verlies. Bij een spoedige
oplossing van het loonconflict
zouden de negentien stakings
dagen eind januari al kunnen
worden ingehaald, aldus een
optimistische directeur. De
doelstelling tien procent van
de Europese automarkt te ver
overen zou zo haalbaar blij
ven.
De stakingen van de commu
nistische vakbond CGT die
nog geen bakzeil heeft gehaald
en een tweede stakingsfront
opende bij de fabriek in Le
Mans hebben wel aange
toond hoe kwetsbaar de Fran
se autogigant is. Het gezegde
dat als Renault kucht de hele
Franse economie griep heeft,
gaat binnen het bedrijf even
eens op. Als Cléon of Le Mans
worden geblokkeerd door een
boze vakbond, staat de toe
komst van heel de Regie op
het spel.
Het is een consequentie van de
zogeheten 'gestroomlijnde pro
duktie'. Evenals Japanse en
Amerikaanse fabrikanten
streeft Renault tegenwoordig
naar een optimale specialisatie
per fabriek en een minimale
voorraad. De laatste vijf jaar
kon zo 330 miljoen gulden
worden bezuinigd. De risico's
blijken van vergelijkbare
waarde sinds CGT, de commu
nistische vakcentrale, de
strijdbijl heeft opgegraven.
Voor het eerst heeft de meest
militante bond niet meer de
absolute meerderheid in de
verschillende personeelsverte
genwoordigingen. In Cléon en
ook in Le Mans verdedigt de
CGT haar laatste bastions met
een meerderheid van gemid
deld 82 procent. Terwijl in an
dere fabrieken de neutralere
bonden FO en CFDT in op
mars zijn, wil de rode centrale
aantonen nog steeds spil te zijn
in de Franse auto-industrie.
Voor een strategische actie
waren Cléon en Le Mans aan
gewezen fabrieken. In de eer
ste wordt' meer dan de helft
van alle motorblokken en ver
snellingsbakken geproduceerd,
terwijl in de tweede een be
langrijk deel van de voor- en
achterassen wordt gemaakt.
Imitatie
Door de onbuigzame houding
van de CGT lag de totale pro
duktie stil. Naar schatting
30.000 werknemers bij Renault
zelf plus nog eens 50.000 bij de
diverse onderaannemers en -
toeleveringsbedrijven
waaronder Volvo Car in
Born hadden sinds maan
dag te maken met werkloos
heid wegens 'technische facto
ren'.
Economische commentatoren
verklaren Renaults kwest-
baarheid uit een slechte imita
tie van het Japanse model. De
voorraadinkrimping blijkt
achteraf een zware verliespost.
Te afhankelijk heet het con
cern van zijn interne produk
tie. Japanse fabrikanten heb
ben hun risico's doorgaans ge
spreid over verschillende toe
leveringsbedrijven.
Ander punt is dat de arbeids
verhouding binnen het bedrijf
abominabel schijnt. Een van
de eisen in Cléon was „verbe
tering van de menselijke rela
ties". Minder stugge hiërarchie
en meer waardering voor de
arbeidsprestaties aan de band.
In de moordende concurren
tieslag tussen de grote auto
merken kan Renault het zich
niet meer permitteren de ge
prezen 'sociale vitrine' van de
Franse industrie te onderhou
den. Maar, zo onderstreepte
Michel Pradérie, de salarissen
zijn gemiddeld nog altijd veer
tien procent hoger dan bij de
naaste concurrent, Peugeot.
Voor een montagetechnicus
met vijftien dienstjaren bete
kent dat vaak minder dan
2000 gulden bruto.
HELMONDBORN Binnen
de centrale ondernemingsraad
(cor) van Volvo Car is naar
aanleiding van de discussies
over de uitvoering van een in
grijpende reorganisatie on
enigheid ontstaan.
Onlangs zijn vier leden van de
cor, allen afkomstig uit de fa
briek in Born, na een schor
sing niet aan de vergadertafel
teruggekeerd. Pogingen om
het geschil op te lossen hebben
tot nu toe niets opgeleverd.
De cor van Volvo Car bestaat
uit dertien leden. Van hen zijn
er zeven afkomstig uit Born.
De overige zes zijn afkomstig
van het hoofdkantoor in Hel
mond en de vestigingen in
Beesd en Amsterdam. Volgens
bestuurder G. van Os van de
Unie BLHP vinden de cor-le-
den uit Born dat de fabriek
onevenredig zwaar wordt ge
troffen door de reorganisatie
waardoor ruim 1400 arbeids
plaatsen moeten verdwijnen.
Van Os bestrijdt dat echter.
„Er is inmiddels al aan 35 top
functionarissen in Helmond
ontslag aangezegd. Verhou
dingsgewijs is dat meer dan
waar ook in het bedrijf".
Polygram en Motown
sluiten overeenkomst
BAARN Polygram heeft
met Motown Record in de
Verenigde Staten afgesproken
produktie en distributie van
Motown-opnamen in alle lan
den buiten de Verenigde Sta
ten te verzorgen. De overeen
komst is geldig vanaf 1 januari
1992. Per 28 september werd
een dergelijke overeenkomst
voor Canada al van kracht.
Voor de Verenigde Staten ver
wierf Polygram vanaf 29 sep
tember de exclusieve verkoop
en distributievan Motown-
produkten. Deze overeen
komst wordt echter juridisch
aangevochten door MCA, die
vóór Polygram de distributie
rechten van Motown bezat. Bij
de cd-fabriek van Polygram in
Hannover moeten ongeveer
125 werknemers afvloeien als
gevolg van modernisering van
de fabriek en verhoging van
de efficiency.
WILLEMSTAD Door sa
menwerking tussen het Antil
liaanse overheidsbedrijf
Landsradiodienst en Lipscomp
Curasao is Curasao bezig een
wereldcentrum te worden
voor telefonische informatie
diensten, zo heeft de marke-
ting-directeur van Lipscomp,
Steven van der Velden, ver
klaard.
De dienst, die sedert septem
ber vorig jaar operationeel is,
levert de Curagaose overheid
over het eerste jaar rond 10
miljoen dollar (18,5 miljoen
gulden) op, aldus Van der Vel
den. Lipscomp en de gezamen
lijke informatieleveranciers
krijgen elk hetzelfde bedrag.
Voor volgend jaar zijn de ver
wachte totale opbrengsten 120
miljoen dollar (ruim 220 mil
joen gulden). Dat bedrag moet
in 1995 zijn opgelopen tot 300
miljoen dollar (ruim 550 mil
joen gulden). Lipscomp zegt
voor Curasao te hebben geko
zen om onder meer de gunsti
ge geografische ligging ten op
zichte van de satellieten boven
de evenaar en de gunstige po
sitie met het oog op de ver
schillende tijdzones. In tegen
stelling tot bijvoorbeeld de 06-
lijnen van de Nederlandse
PTT wordt boven de verbin
dingskosten niets extra bere
kend. Momenteel kunnen uit
twaalf landen de informatie
diensten worden opgeroepen.
Daarbij is wel de VS maar niet
Nederland. De reden daarvoor
is volgens Van der Velden dat
GOUD Niauw Vorige ZILVER
onbewerkt 20910 - 21510 20860 - 21460 onbewerkt
bewerkt 23110 23060
Opgave: Drijfhout, A'dam
asarco me 25% 25 ford
bethlehem 15% 15% genlelec
boeing 49 49 genl motors
canpac 17 genl public
chevron cor 75% 73 goodrich
Chrysler 12% 12% goodyear
Citicorp 11% 11 hewlett-pac
cons edison 25 25 intl paper
de informatiediensten via de
06-nummers in Nederland met
een maximum van vijftig cent
per minuut ernorm goedkoop
zijn. In dat bedrag zijn de ge
sprekskosten inbegrepen.
Daarbij komt dat de telefoon
kosten vanuit Nederland naar
de Antillen extreem hoog zijn.
Akzo naar
hoogtepunt
AMSTERDAM Akzo mocht
zich gisteren op de Amster
damse effectenbeurs verheu
gen in een aardige (buiten
landse) belangstelling. De
koers van het Arnhemse che
mieconcern kon mede als ge
volg van de eerder verschenen
gunstige kwartaalcijfers een
rijksdaalder aandikken tot
125. Het was de hoogste
stand voor dit jaar.
Elders op Beursplein 5 was de
stemming opgewekt. Gedre
ven door het herstel van de
Amerikaanse dollar en hogere
noteringen aan de andere bui
tenlandse beurzen wist de
stemmingsindex 0,4 punt te
stijgen tot 89,1. De koersindex
ging van 194,1 naar 195,4. De
omzet kwam uit op 1,7 mil
jard waarvan de aandelen
586 miljoen voor hun reke
ning namen.
De internationale waarden
werden alle hoger uit de
markt genomen. Koninklijke
Olie moest evenwel genoegen
nemen met een relatief be
scheiden toeneming van 1,20
op 152,70. Veel beleggers ble
ven afzijdig en wachten met
enige argwaan op de kwartaal
resultaten die vrijdag het licht
BEURS
zullen zien. Philips kon
een dubbeltje meer w
worden op 33,30, ondanl
toezegging van de EG
meer financiële steun te
nen bij de invoering v
voor het Eindhovense con
zo belangrijke 'high-defin
tëlevision'(hdtv).
DAF kende een goede
zag de koers met 0,8(
men tot ƒ22,70. Verzeki^
Aegon, die gisteren de
verhandelingsdag vierde
beurs van New York ei
vendien in mei 1992 de a<
len zal splitsen, deed hel
leuk door 1,60 te winne
in.
lsior
Bosch
Sfolle
SP
dt n
zond
ïagei
omzÊ
Eind
aktei