Christelijke organisaties
zoeken 'sociale quaesties'
Duitse bisschop keert zich tegen abortuspil
CeidócSomatit
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Ruim half miljard voor kerken DDR
FNV mag op congres
aanschuiven
Herboren Russen geven de Heer een groot applaus
COMMENTAAR
£cidóc0ouumt
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1991
Oekrains-Katholieke Kerk beschuldigt orthodoxen
BAD WILDUNGEN De Evange
lische Kerk in Duitsland trekt vol
gend jaar ruim een half miljard
mark uit voor steun aan de lidker
ken in de voormalige DDR. Dat is
220 miljoen mark meer dan de
kerkleiding zich had voorgenomen,
zo bleek gisteren tijdens de synode
in Bad Wildungen.
Van het bedrag is 480 miljoen bestemd
voor personeelskosten, de overige 40 mil
joen mark zijn voor onderhoud en restau
ratie van kerkgebouwen, aldus financieel
expert Karl-Heinrich Beek. Het geld zal
door de kerken in de Westduitse deelsta
ten door middel van bijzondere hulppro-
gramma's bijeen gebracht worden. De
tostduitse kerken kunnen zelf 20 procent
van de benodigde 650 miljoen aan perso
neelskosten opbrengen. Als de traktemen
ten voor predikanten worden opgetrok
ken tot het Westduitse niveau, lopen de
personeelskosten op korte termijn op tot
een miljard mark, zo werd gewaarschuwd.
De kerken in het westen van Duitsland
zullen de broekriem nog strakker moeten
aanhalen, omdat de financiële situatie in
het oosten alleen maar verslechtert. Het
westerse systeem van kerkbelasting, de
'kirchensteuer', levert in het oosten voor
alsnog weinig op, terwijl de opgelegde so-
lidariteitstoeslag (bestemd voor de inwo
ners van de voormalige DDR) veel West
duitsers ertoe heeft gebracht de kerk te
verlaten.
Wanneer men niet
durft te zeggen, wat
men meenteindigt
men met niet meer te
menen, wat men zegt
LVOV Het hoofd van de Oek-
rains-Katholieke Kerk, kardinaal
Myroslav Loebatsjivsky, beschuldigt
de Russisch-Orthodoxe Kerk van
„lasterlijke en ongegronde" aantij
gingen tegen zijn kerk. Loebatsjiv
sky reageert in een publieke verkla
ring op het besluit van patriarch
Aleksej II van Moskou om de uitno
diging van paus Johannes Paulus II
voor deelneming aan de bijzondere
bisschoppensynode eind deze maand
in Rome af te slaan. De patriarch
noemde als reden onder meer dat
de met Rome verbonden Oekrains-
Katholieke Kerk de dialoog met zijn
kerk uit de weg gaat.
Loebatsjivsky schrijft dat hij al
sinds 1988 heeft geprobeerd het ge
sprek met de Russisch-Orthodoxe
Kerk aan te gaan. Maar de ortho
doxen negeerden elke toenaderings
poging. Hij herinnert eraan dat zijn
kerk, die in 1946 door Stalin werd
gedwongen op te gaan in de ortho
doxe kerk, decennialang veel heeft
geleden.
De kerk heeft ook stilzwijgend „het
feit aanvaard dat het patriarchaat in
Moskou haar vijandig gezind was,
zowel in de tijd van vervolging als
in de huidige tijd, omdat de mensen
in de Oekraine dringend behoefte
hebben aan een glanzend voorbeeld
van morele kracht en eenheid on
der hun christelijke leiders".
Loebatsjivsky roept de orthodoxe
kerk op „haar tweedracht zaaiende
acties te stoppen en met ons in de
Oekraine een vorm van samenleven
te beginnen die is gegrondvest op
vrede en gerechtigheid".
DOORN Het congres
zal „de situaties moeten
opsporen waarin personen
en organisaties ten on
rechte geen verantwoor
delijkheid dragen of wil
len dragen voor de gevol
gen van hun eigen hande
len". Maar het zal niet al
te gedetailleerd ingaan op
de huidige sociale proble
men, „laat staan daarvoor
oplossingen aandragen",
onderstreept voorzitter
prof.dr. D. Kuiper van de
'Stichting '91' bij de pre
sentatie van de congres
stukken.
Het congres is bedoeld ter her
denking van het eerste Chris
telijk Sociale Congres, dat in
1891 onder leiding van Abra
ham Kuyper in Amsterdam
werd gehouden. Eerder dat
jaar was de encycliek Rerum
Novarum verschenen, de eer
ste sociale encycliek van de
Rooms-Katholieke Kerk. De
kerken gingen zich zelf bezig
houden met 'sociale quaesties',
zoals de armoede van de arbei
ders en hun slechte werkom-'
standigheden.
De organisatoren menen dat
de jaren negentig een keer
punt in de sociale kwestie zijn.
De mensen hebben zich vele
rechten verworven, waardoor
vele situaties van onrecht uit
de weg zijn geruimd, maar ze
worden zich er nu van bewust
dat zij medeverantwoordelijk
zijn voor allerlei kwalijke ont
wikkelingen in eigen land en
daarbuiten, zoals de milieuver
vuiling en de rechteloosheid
van mensen buiten Nederland.
In dit verband spreken de or
ganisatoren van 'substantiële
verantwoordelijkheid': de ver-
Christelijke organisaties, van het CNV tot de KRO, gaan vol
gende week op zoek naar de sociale problemen van deze tijd.
Zij doen dat tijdens het Christelijk-Sociaal Congres in Doorn,
precies honderd jaar nadat Abraham Kuyper maatschappelij
ke en kerkelijke aandacht heeft gevraagd voor de 'sociale
quaesties'.
antwoordelijkheid die voort
vloeit uit de doelen van het so
ciaal en economisch handelen
en de gevolgen daarvan. On
voldoende bewustzijn van deze
verantwoordelijkheid is de
diepere oorzaak van allerlei
sociale wantoestanden en pro
blemen.
De organisatoren zijn nogal
pessimistiscH. „Het schip van
ons sociaal-economisch bestel
ligt op een foute koers, ingege
ven door materialisme, kort
zichtigheid, gebrek aan ver
antwoordelijkheidsgevoel en
liefdeloosheid", wordt in het
basisdocument van het congres
gezegd. Een koerswijziging is
daarom dringend gewenst.
De techniek moet dienstbaar
worden gemaakt aan de mens
en de natuur moet niet uitslui
tend worden gezien als een in
strument dat door de mens
naar' believen kan worden ge
bruikt. In het basisdocument
wordt verder gepleit voor
tweezijdige emancipatie. Vrou
wen moeten meer kans op be
taalde arbeid krijgen en man
nen zullen zich meer moeten
inspannen in het huishouden
en de opvoeding.
Op het basisdocument zijn
ruim veertig reacties binnen
gekomen. Niet alleen van or
ganisaties die door de stichting
waren benaderd - zoals de
vakcentrales FNV en CNV, de
werkgeversorganisatie NCW,
de omroepen KRO en NCRV,
de Vrije Universiteit en de
drie grote kerken in ons land -
maar ook spontane reacties
van bijvoorbeeld het CDA
Vrouwenberaad, het Theolo
gisch Economisch Adviesbu
reau en de arbeidersgemeen
schap der Woodbrookers.
Uit het grote aantal en de
kwaliteit van de reacties lei
den de organisatoren af, dat er
niet alleen een grote belang
stelling voor een nieuwe be
zinning op het christelijk-soci-
aal denken bestaat, maar dat
de reagerende organisaties ook
de behoefte hebben hun iden
titeit aan te scherpen. „De re
acties geven aan dat het chris-
telijk-sociaal denken leeft en
een dynamiek, in zich draagt
die bemoedigend is voor de
toekomst van de samenle
ving".
In het algemeen was er veel
waardering voor het basisdo
cument, al vonden sommigen
dat de verantwoordelijkheid te
veel tot persoonlijke verant
woordelijkheid was ingeperkt.
Ook vonden sommigen dat
men ervoor moet oppassen de
mensen persoonlijk verant
woordelijk te stellen voor alle
feilen van de samenleving.
Naar aanleiding van de reac
ties is besloten dat tijdens het
congres in ieder geval vier on
derwerpen aan de orde
moeten komen: de verdeling
en kwaliteit van de arbeid, de
sociale zekerheid en de gevol
gen van het sterk anonieme
karakter van het huidige soci
ale zekerheidsstelsel, de pro
blemen van de Derde Wereld
en de milieuverontreiniging.
Deze vier vraagstukken
moeten niet worden be
schouwd als geïsoleerde the
ma's, maar eerder als verza
melpunten voor een waaier
van concrete noden en proble
men, onderstrepen de organi
satoren.
Van sommige kanten is zware
kritiek op de organisatoren ge
komen. Vier jongerenorganisa
ties, waaronder de CNV- en
CD A-jongeren en Youth for
Christ, noemden tijdens een
apart congres in september het
congres een elitaire zaak. De
christelijke sociale beweging
bestaat volgens hen uit organi
saties en instellingen die geleid
worden door een intellectuele
en bestuurlijke elite. „Daar
mee maakt zij te veel deel uit
van het systeem en kan zij on
voldoende fundamentele kri
tiek uitoefenen op de huidige
sociale problemen (mens en
arbeid, milieu, wereldhandel)
en de structurele oorzaken
daarvan."
Het industriepastoraat DISK
verwacht evenmin veel van
het congres. De organisatoren
hebben zich te veel „neerge
legd bij de huidige kapitalisti
sche marktstructuur die haar
dictaten oplegt aan onderne
mingen en arbeiders", aldus
DISK-voorzitter H. Bode.
Linkse christenen houden ko
mende zaterdag een alternatief
congres waar zij willen aanto
nen dat de christen-democra
tie en de sociaal-democratie,
die naar hun mening het
Christelijk-Sociaal Congres
sterk kleuren, geen oplossin
gen bieden voor de sociale en
economische porblemen van
deze tijd.
Aan het Christelijk-Sociaal
Congres nemen naar verwach
ting ongeveer 200 mensen
deel. Tot de sprekers behoren
minister van justitie Hirsch
Baïlin, die zal ingaan op de be
tekenis van het verantwoorde-
lijkheidsdenken voor de aan
pak van maatschappelijke
vraagstukken, en de vroegere
Belgische premier en lid van
het Europees oparlement, Leo
Tindemans.
Zaterdag 16 november wordt
het congres in tegenwoordig
heid van koningin Beatrix af
gesloten
38H
FNV-voorzitter J. Stekelenburg
FOTO: DIJKSTRA
DOORN De voorbereiding
van het congres lokte een ru
zie uit tussen CNV en FNV
over de christelijke identiteit
van de FNV. FNV-voorzitter
Stekelenburg waarschuwde
dat het CNV het congres niet
moest aangrijpen om de in
druk te wekken dat christelij
ke en katholieke werknemers
alleen tot hun recht komen in
het CNV.
De FNV beschouwt zich als
rechtsopvolger van het Neder
lands Katholiek Vakverbond
en daarmee als „eerstbetrok-
kene wat betreft het erfgoed
van Rerum Novarum", zei de
FNV-voorzitter.
Stekelenburg, die onlangs in
een interview zei dat zijn keu
ze voor de vakbeweging en
zijn denken over de samenle
ving zijn bepaald door zijn op
leiding aan het hervormde
vormingsinstituut Kerk en
Wereld in Driebergen, heeft
na enig touwtrekken een
plaats gekregen in het comité
van aanbeveling van het con
gres. Hij treft daar naast zich
onder anderen kardinaal Si-
monis, CNV-voorzitter Hofste
de, premier Lubbers en werk
geversvoorzitter Ruding aan.
Maar de FNV kreeg geen
plaats in de congrescommissie
en het congrespresidium. In
dat presidium zitten achttien
prominente personen uit on
der meer het CDA, het CNV
en het Verbond van Katholie
ke Maatschappelijke Organisa
ties, allemaal respectabele per
sonen, moest Stekelenburg vo
rige week erkennen, „maar
geen van hen heeft enige affi
niteit met de FNV of het vroe
gere NKV".
In haar reactie op het basisdo
cument onderstreept de FNV
dat zij graag wil meewerken
aan een bezinning op de actue
le sociale problemen in het
licht van christelijke waarden
en idealen. Maar zij neemt af
stand van de wens van een
aantal organisaties op christe
lijke grondslag om met behulp
van het congres hun eigen be
staansrecht en identiteit in de
samenleving opnieuw te be
vestigen en te legitimeren.
De FN V-deelnemers hebben
vorige week van hun achter
ban opdracht gekregen ab
stracte discussies zoveel moge
lijk uit de weg te gaan en ab
stracte vraagstukken, bijvoor
beeld de menselijke verant
woordelijkheid voor de econo
mie, te koppelen aan actuele
discussies over bijvoorbeeld de
ziektewet en de WAO.
Het CNV wil tijdens het con
gres handen en voeten geven
aan zijn evangelische opdracht
om verantwoordelijkheid te
dragen voor de samenleving,
de economische orde en 'kwa
liteit boven centen'.
Hoogleraar Prof.dr. P.
Vandermeersch, priester van
het Vlaamse bisdom Brugge, is
benoemd tot hoogleraar gods
dienstfilosofie aan de theologi
sche faculteit van de Rijksuni
versiteit te Groningen. Van
dermeersch (44) studeerde filo
sofie en godgeleerdheid aan
het grootseminarie te Brugge
en aan de Katholieke Univer
siteit te Leuven. Hij werd op
17 juli 1971 priester gewijd.
Vandermeersch, die ook een
opleiding tot psycho-analyticus
heeft gevolgd, promoveerde in
1974 tot doctor in de wijsbe
geerte op het proefschrift
'Jung in gesprek met Freud
over het onbewuste'. 1976 is
Vandermeersch verbonden
aan het Hoger Instituut voor
Wijsbegeerte en aan de facul
teit der godgeleerdheid van de
Katholieke Universiteit te
Leuven. Sinds 1987 is hij daar
hoogleraar. Van 1977 tot 1979
was Vandermeersch tevens
werkzaam in Tilburg.
BEROEPINGEN
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Rijssen J. Veldhuijzen te
Putten: te Zelhem R.J. ten Have te
Burgh; te Siddeburen en Wagenbor-
gen(toez.) C.N. van Dis te Wassenaar
(buitengewone wijkgemeente, part
time). Aangenomen naar Linschoten
R.W. van Mourik te Meeuwen die be
dankte voor Brakel. Toegelaten tot de
evangeliebediening Mevr. E. Groene-
veld, Himalaya 174, 3524 XJ Utrecht,
tel. 030-895311; P.J. van Rooyen,
Bunderweg 10, 9693 BS Nieuwe-
Schans. Toegelaten tot de evangelie
bediening en beroepbaar E. van
Gooswilligen. Ter Braaklaan 92, 3705
BX Zeist, tel. 03404-60953; Mevr. C.
Inkelaar-de Mos, Simplonbaan 565,
3524 GK Utrecht, tel.030-888079.
Bedankt voor Colijnsplaat C.C.J. van
der Dussen, kandidaat te Nieuwer-
kerk aan den IJssel; voor Kampen J.
Quist te Hendrik Ido Ambacht.
Gereformeerde Kerken vrijgemaakt
Beroepen te Droaeham L.E. Leeftlnk,
kandidaat te Ureterp;
te Dronten G. Treurniet te Waardhui-
Aangenomen naar Dalfsen J.W. van
der Jagt te Emmeloord;
Aangenomen naar Assen-Zuid D.W.L.
Krol te Aduard die bedankte voor
Dronten, Rotterdam-Oost, Terneuzen
en Zutphen.
Christelijke Gereformeerde Kerken
Tweetal te Gorinchem J. Dol te Dron
ten en N. Ribbers te Meppel.
Doopsgezinde Broederschap
Beroepen te Apeldoorn Th. van der
Laan te Utrecht die dit beroep heeft
aangenomen.
BERLIJN De voorzitter
van de Duitse roomskatholie-
ke bisschoppenconferentie,
bisschop Karl Lehman, heeft
gisteren gewaarschuwd tegen
het legaliseren van de abortus
pil. Hiermee heeft hij zich in
een debat gemengd waarin
Duitse politici van dezelfde
partij recht tegenover elkaar
zijn komen te staan.
Abortus is een zeer gevoelig
onderwerp in het verenigde
Duitsland en parlementsleden
zijn er niet in geslaagd de libe
rale regelgeving uit de voor
malige DDR te verenigen met
de strenge Westduitse wetten.
Vooraanstaande vrouwelijke
politici van de coalitieregering
van bondskanselier Helmut
Kohl hebben het debat een
nieuwe dimensie gegeven door
zich uit te spreken voor de le
galisering van de abortuspil,
RU 486 genaamd.
Bisschop Lehman ging giste
ren in de tegenaanval met de
uitspraak dat deze pil bedoeld
is om „leven te vernietigen"
en daarom niet moet worden
gelegaliseerd. Lehman voegde
daar in een interview met
Stldwestfunk aan toe dat vrou
wen door de invoering van de
pil onder nog grotere druk ko
men te staan om door te gaan
met abortussen.
In Frankrijk zijn tienduizen
den abortussen uitgevoerd met
RU 486 sinds de pil daar vorig
i'aar beschikbaar werd voor
iet publiek. Artsen zien nauw
toe op het gebruik van de pil,
die in de eerste zeven weken
van de zwangerschap moet
worden ingenomen. RU 486
moet samen met een hormoon
achtige substantie, prostaglan
din genaamd, worden ge
bruikt. In april maakten Fran
se gezondheidsfunctionarissen
melding van het eerste overlij
den van een vrouw als gevolg
van het gebruik van de abor
tuspil, die geproduceerd wordt
door het Franse farmaceuti
sche bedrijf Roussel Ulclaf. De
Duitse chemiegigant Hoechst
heeft een meerderheidsaan
deel in Roussel Uclaf.
In juli stond Groot-Brittannie
het gebruik van RU 486 toe, zij
het onder verschillende re
stricties. Dit Britse besluit leid
de in Duitsland tot een grotere
belangstelling voor de abortus
pil. Voorzitster Rita Suessmuth
van het Duitse parlement zei
in het weekeinde dat Duits
land „zichzelf niet kan afslui
ten" voor de pil terwijl de
Westeuropese landen hun re
gelgeving meer en meer op el-
IC
MOSKOU In de kleur
loze sporthal van de Le-
nin-machinefabriek in het
hart van Moskou voerde
dominee John Vande Riet
uit Louisiana (VS) de me
nigte geleidelijk naar een
climax. „Sta op en geef de
Heer een groot applaus",
bulderde de 38-jarige pre
dikant in de microfoon.
„En laten we zingen. La
ten we zingen ter meerde
re eer en glorie van de
Heer."
Zijn woorden werden in
razendsnel tempo vertaald
naar het Russisch door een
kleine vrouwelijke tolk. En
toen stonden tweehonderd
mensen, onder wie vele jonge
ren in oude spijkerbroeken en
T-shirts, op van hun rode stoe
len en er barstte een applaus
los. Sommigen staken hun ar
men in de lucht, anderen
wiegden heen en weer, en al
lemaal zongen ze de Russische
woorden die op het grote
scherm verschenen: „Jezus, ik
wil bij U horen."
Dergelijke taferelen zijn de
laatste tijd steeds vaker te zien
in Moskou. Evangelisten,
voornamelijk uit de Verenigde
Staten, trekken naar het Oos-
In extase verkerende, biddende mensen ziet men nu ook in Mos
kou. FOTO: AP
ten om de leer van Jezus te
verkondigen. Hun gemeenten
stromen samen, al was het al
leen maar om een gratis bijbel
te krijgen, of iets te vinden om
de dode communistische ideo
logie te vervangen.
Het was tot voor kort onvoor
stelbaar dat een dergelijk reli
gieus enthousiasme in Moskou
kan worden waargenomen.
Jarenlang was het aanhangen
van een godsdient verboden.
Gelovigen kregen gevangenis
straffen en privileges werden
hen ontzegd. De Russisch-or-
thodoxe Kerk heeft het hoofd
boven water kunnen houden,
maar alle activiteiten stonden
onder scherp toezicht van de
staat. Nu is de kerk boos over
de komst van de indringers.
Vanaf 1988 werd de gods
dienstvrijheid hersteld en het
Sovjetparlement nam vorig
jaar een wetsvoorstel aan dat
gewetensvrijheid moest garan
deren. Sindsdien is de Sovjetu
nie overspoeld met godsdien
stige groepen uit het Westen.
Hare Krishna's trekken zin
gend door het Arbat-winkel-
centrum in Moskou, Luthera
nen en leden van de Pinkster
gemeente zoeken bekeerlingen
tijdens openluchtbijeenkom
sten. Zelfs de Moonies, volge
lingen van Sun Myung Moon,
zijn gearriveerd.
De ijver van de Amerikaanse
evangelisten kent geen gren
zen. Video-opnamen van Jim
my Swaggart, de verguisde
Amerikaanse predikant, wor
den elke zondag uitgezonden
met Russische ondertiteling.
Onlangs gaf een evangelisch
koor een concert in het con
gresgebouw van het Kremlin,
waar de Communistische Par
tij zijn grote bijeenkomsten
placht te houden. De Christe
lijke Kerk van Moskou, de
grootste evangelische bewe
ging in de hoofdstad, telt al
meer dan duizend vaste ge
meenteleden. „We zien dat
God aan het werk is in Rus
land", aldus een van de kerke
lijk leiders. „Nu is het onze tijd
om miljoenen en miljoenen en
miljoenen zielen voor Jezus
Christus te winnen." Vande
Riet, de leider van de Christe
lijke Kerk, heeft grootse plan
nen en wil het 'spirituele net
uitgooien' om de meeste volge
lingen te vangen en de con
currenten te vlug af te zijn.
„Wij maken ons vooral zorgen
over de toevloed van oosterse
religies en valse sekten", zegt
Vande Riet. „Er zijn hier
Krishna's, Boeddhisten en an
dere sekten die Christus ver
loochenen. Maar ja, als je het
raam openzet, krijg je behalve
een hoop frisse lucht ook een
paar vliegen binnen."
Jongeren zeggen dat zij wor
den aangetrokken door de
evangelisten vanwege de na
druk die wordt gelegd op een
persoonlijke relatie met Jezus,
Achterna hinken
De Britse gentleman-diplomaat lord Carrington liet zich 1
gin deze week even gaan, toen hij zei dat hij de Joegoslaf
sche deelnemers aan de vredesconferentie van Den HéT
desnoods met de koppen tegen elkaar zou slaan om hen)
dwingen tot een vreedzame oplossing. Lord Carrington he
al ondervonden dat ze daar op de Balkan bijzonder had
koppen hebben. Misschien weet hij nog maar half hoe hal
TeN einde raad zijn de EG-onderhandelaars uiteindelijk
gestapt van hun vriendelijke en onpartijdige bemiddellingl
het conflict. Vanaf het begin ging de EG er immers van
dat het conflict binnen de Joegoslavische context en met
houd van de Joegoslavische staat moest worden opgelost,
schuld voor het conflict werd bijgevolg op de schouders
alle strijdende partijen gelegd, Slovenen, Kroaten en Sa
viërs. ren
VAN dat onhoudbare standpunt is men inmiddels moetl
afstappen. De verantwoordelijkheid voor het voortduren vjH*n
de oorlog wordt nu vooral op rekening van Servië geschi]
ven. De fictie van het behoud van de Joegoslavische sta* 1
werd opgegeven. Het nieuwe, gewijzigde EG-voorstel, cM-IlI
gisteren in Den Haag ter sprake kwam, spreekt nu over i
mogelijkheid van een gemeenschappelijke staat van die ifISTE.
publieken, die dat willen. De EG staat een losse federaF^j^
van soevereine of onafhankelijke republieken voor oge^e j.
Servië liet na de bekendmaking van het nieuwe EG-plan Vo
maandagavond al weten er niet mee akkoord te gaan. [talen
|r jaar
riET officiële 'nee' van Servië, gistern in Den Haag, is edF® zii'
nieuwe tegenslag voor lord Carrington. Maar het is duideliL 8
dat de EG ook met dit plan de werkelijkheid weer ver ac|
terna hinkt. Welke Joegoslavische republiek is nog berebnsum
samen met Servië één staat te vormen? Zeker niet de Slovï het s
nen. De Kroaten evenmin. En Macedonië en MontenegP8sger
hebben ook al duidelijk hun argwaan laten blijken over
Groot-Servische ambities van de Servische leider Milosevf^^
Inmiddels bouwen de Serviërs hun Servische staat verdjmster
uit: na hun machtsgreep in het staatspresidium, voerden ^nteerc
gisteren een machtsgreep uit in het Joegoslavische pari
ment. Besluiten kunnen daar voortaan genomen wordej
door de meerderheid van de aanwezige vertegenwoordigen
Aangezien de zittingen van het parlement geboycot worde
door Slovenië, Kroatië en Macedonië, en gezien de perma^kj
nente afwezigheid van de moslims uit Kosovo en Bosnië
Herzegovina, is het Joegoslavische parlement louter een Sei -
visch parlement geworden. Bovendien gaan de Serviërs ge g i
staag voort met hun gebiedsuitbreiding.
Met dat beeld voor ogen, kan men nu al voorspellen dat a
voorgestelde sancties tegen de republieken die weigeren hu}
medewerking te verlenen aan de uitvoering van het ECj ~K
plan, een slag in het water zijn. De Joegoslavische economi^"w
is toch al helemaal ingestort. De economische gezondhe* E
van Joegoslavië is bovendien in dit stadium de minste van cr^~
zorgen van de Servische maar ook de Kroatische ga ^oor
neraals. De EG zal zich daarom goed of kwaadschiks moetel JOS
neerleggen bij het feit dat Joegoslavië al enige tijd opgehoir
den heeft te bestaan. Men zou het best de raad van Sloven:
kunnen opvolgen, namelijk zo vlug mogelijk een begin
maken met de boedelscheiding. Werkelijk effectieve sanctie
kunnen dan getroffen worden tegen die republiek die d
vrede in de weg staat en niets minder dan een verovering:
oorlog voert, in casu Servië.
ÏEN(
kaar willen afstemmen.
„Daarom moeten er ook in
Duitsland klinische testen
worden uitgevoerd met RU
486", aldus Suessmuth, die lid
is van de conservatieve CDU
van Kohl.
De federale regering zegt dat
er vorig jaar in West-Duits-
land 79.000 abortussen werden
gemeld, maar voegt er aan toe
dat sommige mensen het wer
kelijke aantal op 150.000 of
meer schatten. In Oost-Duits-
land werden vorig jaar 74.000
abortussen uitgevoerd. In
Oost-Duitsland gelden strenge
re meldingsregels voor abor
tussen.
in plaats van de formele rela
tie die wordt gepredikt door
de Russisch-orthodoxe Kerk.
Waar zou de godsdienst met de
bijbel in vruchtbaarder aarde
kunnen vallen dan in een land
waar de belangrijkste ideologie
een plotselinge dood is gestor
ven en een vacuüm heeft ach
tergelaten. Boris, een blozende
jongen uit Siberië, is drie
maanden geleden bekeerd. „Ik
zat in Duitsland in het leger
en zag daar zoveel kwaad",
zegt hij. „Toen ik terug kwam
begon ik te drinken. En toen
zag ik al die Amerikaanse
mensen met die blijde gezich
ten, en ik zei tegen mezelf dat
ik ook wilde hebben wat zij
hadden."
Vader Johann, een orthodoxe
aartspriester, is ongerust over
wat hij noemt de 'agressie' van
de evangelisten. „Politieke
groeperingen kunnen inspelen
op deze religieuze geschillen",
aldus Johann. „En we hebben
al genoeg etnische proble-
Maar het enthousiasme van de
gemeente van Vande Riet is
nauwelijks te beschrijven.
„Het is het enige lichtpuntje in
mijn leven", zegt Olga, een
vrolijke 21-jarige verpleegster.
„Ik heb zo weinig plezier in
mijn leven, behalve tijdens
deze wekelijkse bijeenkom
sten." Zelden zie je jonge Mos-
kovieten zo gelukkig.
(c) The Times, Londen
Uitgave' Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon. 071-122 244
Telefax: 071-134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
Telefoon: 070-3190 933.
Telefax 070-3906 717
Postadres: Postbus 9. 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur J Leune
Adjunct-hoofdredacteur J. Timmers
Chef-redacteur: G.- J Onvlee
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070 - 3190 808): L. van Koot.
046 of 071 - 144 047): R. Kleijn (chef), M. Roso,
van Herpen (chef), F Buurman,
Sport Leiden e.o. (tel 071 - 144 049) K. van Kesteren.
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815)
A van Rijn (chef), W Bunschoten, drs C van Haersma Buma, A van Holstein,
E Huisman, H Jansen, drs J van Leeuwen - Voorbij, R de Roo, drs K Veraart
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834) G Ansems (coördinator), B Jansma, H Piët
Geestelijk leven (tel 070-3190 835) L. Kooistra, drs P van Velthoven
Foto (tel. 070 - 3190 838) M. Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse.
Opmaak (tel 070 - 3190 831) Ch. Bels (chef), A. de E
J Hofmeester, C de Kier, H Nieuwmans. H Schneid
Redactie-secretaresse (tel 070 - 3190 819): T Kors
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
:ysiot
angr
nense
net n.
'er 1
•anda
lierfy
latum
in zijn verspreidingsgebied;
van de Stichting Pers Unie, e
i regionale kranten in Nederla
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst v
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale k
België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs K. Swiers, ivi van ub
Ven en P. Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout (chef), H. Bij-
leveld, D Hofland, P Koopman, D van Rietschoten en K. van Wees
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: S Akkerman (Praag),
drs. D. J van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A Courant (Athene),
R Hasselerharm (Johannesburg), T Heard (Kaapstad), drs A Heermg (Rome),
3. van Huët (Parijs), M de Konmck (Washington), H. Kuitert (Nieuw Delhi),
DEN
Dale
zake
Kam
ben
Quir
me
hoor
n 08.30 tot 17 00 uur.
n 18 00 tot 19.00 uur, op z;
25,70
76,60
294,30
Bij betaling per acceptgirokaart:
per kwartaal 78,60
per jaar 299,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050