P
Heimwee haar het hiernamaals
In
M
Indonesische RK Kerk is volwassen geworden
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
Eerste In terna tionaal Jiddisj Festival Amsterdam
COMMENTAAR
CeidoeGomatit
DINSDAG 5 NOVEMBER 1991
ijgük
Nieuw
tijdschrift
DEN HAAG - Het Bezinnings
centrum van de Vrije Univer
siteit in Amsterdam heeft een
tijdschrift gelanceerd: 'In de
Marge'. In het kwartaalblad
staan artikelen over thema's
waarmee het Bezinningscen
trum zich bezighoudt, bijvoor
beeld godsdienst en cultuur,
natuurwetenschap en theolo
gie, levensbeschouwing en
ethiek. Ook geeft het tijd
schrift informatie over activi
teiten en evenemten. Informa
tie: tel.nr. 020 - 5483812.
Velen zonden wijs
geworden zijn
indien zij zich niet
voor wijs gehouden
hadden
Seneca
AMSTERDAM „Als we
toch een jiddisj festival organi
seren, dan moeten we het ook
goed doen. Niet zo'n dagje,
maar een week waarin de vele
misverstanden over de jiddisje
cultuur vanzelf kunnen wor
den opgelost". Mira Rafalo-
wicz, programmadirecteur van
het eerste Internationaal Jid
disj Festival, toonde zich giste
ren tijdens een persconferentie
tevreden over het komende
festival, dat van 24 november
tot en met 1 december in Am
sterdam plaatsvindt. „Het is
mooier dan we in onze mooiste
dromen hadden voorgesteld",
zei ze.
Doel van de week is om te la
ten zien dat de jiddisje cultuur
springlevend is. Tegelijkertijd
heeft het festival een „verkapt
didactisch" karakter, aldus Ra-
falowicz.
Een week lang komen alle as
pecten van de jiddisje cultuur
aan de orde. Zo zullen in thea
ter Bellevue jiddisje theater-
en muziekgroepen optreden,
en wordt in het Nederlands
Filmmuseum een overzicht
van oude en recente jiddisje
films en documentaires ver
toond. Bovendien zijn er zoge
naamde ronde-tafelgesprek
ken en workshops waarin de
jiddisje cultuur wordt toege
licht.
Ook^ is er een tentoonstelling
ingericht over de jiddisje cul
tuur in Nederland in de 20ste
eeuw. Voor de liefhebber zijn
er daarnaast in een aantal res
taurants Jiddisje maaltijden te
verkrijgen. De programma's
vormen volgens Rafalowicz
„een internationaal mozaïek
van het heden en verleden
van de jiddisje cultuur."
Bij de keuze van de muziek-
en theatergroepen vormde de
kwaliteit het belangrijkste cri
terium. Met dit criterium in de
hand bleek het echter enorm
moeilijk een geschikte theater
groep uit Oost-Europa uit te
nodigen. De voorstellingen
bleken te nostalgisch en didac
tisch te zijn. Veel theatergroe
pen geven tijdens de voorstel
ling een beeld van een jiddisje
bruiloft, of laten zien hoe de
kaarsen op vrijdagavond wor
den aangestoken. Desondanks
werd uiteindelijk een theater
groep uit Vilnius (Litouwen)
geschikt geacht en uitgeno-
digd.
Omdat alle voorstellingen in
het jiddisj worden gesproken,
zal voorafgaand aan de optre
dens een gedetailleerde be
schrijving van de inhoud wor
den verstrekt. Voor de voor
stelling van The Yiddish The
atre of Israel, „die klejne
mentsjelech" wordt een Engel
se simultaan-vertaling gege-
KGB gebruikte
Londense kerk
voor rapporten
LONDEN In de kapel
van St. Patrick in het
Brompton Oratory, een
van de bekendste rooms-
katholieke kerken in
Londen, is jarenlang een
bergplaats voor rapporten
van de Russische geheime
dienst KGB gevestigd ge
weest.
Dat staat in een boek waaro
ver de Sunday Times van gis
teren uitvoerig bericht. Het
zondagsblad citeert uit een
memorandum van een niet ge
noemde Russische spion aan
zijn superieuren in Moskou,
die de voordelen van de kerk
beschrijft. „Mensen gaan de
hele dag in en uit en niemand
besteedt aandacht aan hen. De
kerk is geen staatseigendom,
zodat er geen bewakers hun
ronde doen. Ik zou geneigd
zijn te denken dat er geen vei
liger plaats in het centrum van
Londen is".
De bergplaats was in de kapel
links van het altaar tussen een
pilaar en de muur. Het licht
drong er nauwelijks door. De
Sunday Times nam op Aller
heiligen (vrijdag) een proef op
de som door er een filmrolletje
te verstoppen, maar na zes uur
was het niet verdwenen.
Het boek dat deze week uit
komt is geschreven door Oleg
Gordievsky, de vroegere dub
belagent die tot hij in 1985
overliep naar het Westen
hoofd was van de KGB-opera-
ties in Engeland. Gordievsky
herschrijft de kerk als een van
de zeven plaatsen waar KGB-
agenten hun berichten depo
neerden. De kerk werd verre
weg als de veiligste plaats aan
gemerkt. de Engelsen
Pater Michael Napier van het
Brompton Oratory is verrast
door het bericht in de Sunday
Times. „Wij hebben nooit iets
vreemds gemerkt in de kapel
van St. Patrick".
Als KGB-spionnen materiaal
in de kapel of in een van hun
andere bergplaatsen hadden
verstopt, lieten zij op lantaarn
palen of banken bij de Ameri
kaanse ambassade met krijt
een teken achter. Maar vol
gens de Sunday Times was de
Britse geheime dienst MI5 al
tien jaar op de hoogte van de
bergplaatsen en was de dienst
de KGB altijd voor.
BUNA-DOODERVARINGEN YAN NEDERLANDERS
t
UTRECHT De verha
len over de tunnel, het
prachtige licht, de muziek
en de zee van liefde heb
ben hem niet kunnen
overtuigen. „Ik was ag
nost en ik ben dat nog
steeds", zegt de journalist
P. van der Eijk. Wat dat
betreft hebben de mensen
die hij sprak over hun bij-
ria-doodervaring zijn le
ven niet veranderd. Noch
zijn ideeën over het be
staan van een hierna
maals. Hij weet het ge
woon niet.
„Wat ik er zelf van denk, is
ook niet van belang. Je vraagt
toch ook niet aan een sport
journalist of hij voor Ajax of
Feyenoord is?"
Toch blijkt na enig doorvragen
dat het thema bijna-dooderva-
ring Van der Eijk wel aan het
denken heeft gezet. „Ik ben ie
mand die in de loop der jaren
relativeren tot zijn levenswijs
heid heeft gemaakt. Maar
wanneer je al die bijzondere
verhalen hoort, word je wel
met je neus op de feiten ge
drukt. Daar kun je wat van
opsteken. Degenen die een bij-
na-doodervaring hebben ge
had, zijn allemaal erg veran
derd. Ze zijn veel minder ma
terialistisch geworden, heel to
lerant, en stuk voor stuk wer
kelijk hele aardige mensen.
Keerzijde van de medaille is
dat zes van de negen personen
die ik heb gesproken uiteinde
lijk zijn gescheiden. Dat is een
hoog percentage. Hun partner
bleek ineens met een heel an
der iemand te zijn getrouwd".
Vandaag vond in Utrecht de
presentatie plaats van Van der
Eijks boekje 'Naar het hierna
maals en terug'. Geen we
tenschappelijk maar een jour
nalistiek produkt waarin ne
gen Nederlanders vertellen
over hun bijna-doodervaring.
Ook enkele artsen en psycho
logen komen aan het woord.
Hoewel voor velen taboe -
zelfs nu nog - begon er in de
tweede helft van de jaren ze-
Journalist P. van der Eijk laat negen mensen vertellen over hun bijna-doodervaringen.
ventig aandacht te komen
voor het mooie dat mensen
hadden 'gezien' toen ze op het
punt stonden te overlijden. De
verdrinkingsdood nabij zagen
ze een alomvattend licht vol
liefde en harmonie. Of ze za
gen zichzelf op de operatietafel
liggen, terwijl artsen probeer
den de patiënt te redden. Zelfs
jonge kinderen vertelden over
'de hemel' die ze hadden ge
zien. En van de overleden per
sonen die ze hadden ontmoet.
Met de succesvolle Ameri
kaanse film 'Flatliners' dringt
het thema bijna-doodervaring
door tot het grote publiek. Me
dicijnenstudenten (gespeeld
door onder anderen Julia Ro
berts en Kiefer Sutherland)
brengen bij elkaar gedurende
een paar minuten een hartstil
stand teweeg om er zo achter
te komen wat er vervolgens
gebeurt. Want dat is immers
de uiteindelijke vraag die zo
veel mensen bezighoudt: is de
bijna-doodervaring het bewijs
voor het bestaan van een he
mel? En - algemener ge
steld - is er leven na de dood?
Voor veel mensen die Van der
Eijk yoor zijn boek heeft geïn
terviewd is er inderdaad geen
reden meer om de dood met
angst tegemoet te zien. Som
migen hebben zelfs een zekere
heimwee. Zo zegt een 48-iarige
Haagse (een voormalige aiplo-
matevróuw, gescheiden): „Mijn
leven is enorm veranderd. Ik
heb aandacht voor andere din
gen, voor zaken waar het le
ven om gaat.... En wat dit alles
heeft bewerkstelligd, is dat ik
absoluut geen angst meer heb
voor de dood. Het is iets om
naar uit te zien, na eerst je
werk hier te hebben ge
daan...".
Bijna-doodervaringen zijn
soms ook negatief. Zo vertelt
een 46-jarige vrouw uit Arn
hem, dat ze na een ernstig
auto-ongeluk in Canada drie
maanden op het randje van de
dood balanceerde en de af
schuwelijkste angsten door
maakte. „Nee, het was geen
droom, het was verschrikke
lijk echt. Reëler dan welke
werkelijkheid ook". Maar ook
zij blijkt frappant genoeg niet
bang te zijn om dood te gaan.
„Ik denk niet opnieuw in zo'n
situatie te komen. Dat iemand
voor zoiets voorbestemd is, ge
loof ik niet. Dat juist ik dit al
lemaal heb moeten doorma
ken, is misschien toevhl".
Zonder dat de schrijver een
conclusie verbindt aan de er
varingen van de geïnterview
den („dit boek is geen getuige
nis, maar een verslag"), zal de
kritische lezer toch op zijn
minst vraagtekens zetten bij
de beschrijvingen van 'de he
mel', die een aantal mensen
geeft. Een aantal van de bijna-
doodervarigen vond namelijk
plaats toen de persoon in
kwestie springlevend was. Zo
als die vrouw die in de zon op
haar balkon zat. En die stu
dent die na een lange fiets
tocht van 70 kilometer in een
drukke boekwinkel flauw viel.
Zij kunnen geen bijna-dooder
varing gehad hebben, omdat
ze - zo gped als - gezond wa
ren.
Afgezien daarvan zal de lezer
zich ongetwijfeld ook afvragen
of sommige geïnterviewden
wel écht over „het randje naar
het hiernamaals" hebben ge
keken, zoals ze zelf beweren.
Hoewel ze er destijds zeer
FOTO: MILAN KONVALINKA*
slecht aan toe waren, en 'bijna'
dood gingen, zijn ze niet 'echt'
doodgegaan. Welke conclusie
de lezer ook aan alle verhalen
wil verbinden, feit blijft dat de
gebeurtenis kennelijk zo'n
overweldigende indruk maakt,
dat alle 'gewone', alledaagse
topmomenten in' iemands le
ven, zoals het slagen voor een
examen of het krijgen van een
kind, in het niet vallen. Is een
bijna-doodervaring dan mis
schien tpch iets om stiekem
naar te verlangen? Van der
Eijk: „Nee, voor mij hoeft het
niet. Want bedenk wel dat het
je leven op zijn kop zet. Trou
wens, voor veel mensen die op
het randje van de dood hebben
gebalanceerd, was er alleen
een zwart gat. Mijn houding
ten opzichte van de dood is
niet veranderd door het schrij
ven van dit boek. Maar ik heb
wel wat moeten overwinnen
voor ik het ging schrijven.
Weet je, als mensen naar een
film gaan, lezen ze vaak eerst
de recensie. Ik doe dat nooit.
En bij dit boek had ik ook zo
iets van: moet ik het doodgaan
ook nog allemaal gaan zitten
voorkauwen?"
TILBURG De Indone
sische Rooms^Katholieke
Kerk' is een volwassen
kerk geworden die rust op
de gemeenschap van de
gelovigen en waarin de
bisschoppen in nauw con
tact met de 4,5 miljoen
kerkleden staan. De kerk
eist geen aparte plaats,
maar wil meewerken aan
de opbouw van de Indo
nesische samenleving op
basis van de waarden van
de staatsfilosofie Pancasi-
la.
Dit stelt dr. A. Boelaars in het
proefschrift waarop hij vorige
week promoveerde aan de Ka
tholieke Universiteit Brabant.
Boelaars, nu missieprocurator
van de orde der Kapucijnen,
werkte negen jaar aan de ka
tholieke Atma Jaya Universi
teit in Jakarta. In zijn boek
beschrijft hij de geschiedenis
van de Indonesische Rooms-
Katholieke Kerk en haar inte
gratie in de samenleving. Cen
traal staat het begrip 'Indone-
sianisasi': de veranderingen
die de Indonesische kerk heeft
doorgemaakt om met behoud
van haar banden met de we
reldkerk een volkomen Indo
nesisch karakter te krijgen.
Vooral tüssen 1900 en 1940, de
periode van het 'Grote Mis
sieuur' in de Nederlandse
Rooms-Katholieke Kerk, gin
gen er vele Nederlandse pa
ters, broeders en zusters als
missionaris naar Indonesië.
Om onderlinge conflicten te
voorkomen had iedere orde en
congregatie een eigen missie
gebied toegewezen gekregen.
Het aantal rooms-katholieken
steeg in de jaren voor de
Tweede Wereldoorlog van
50.000 tot 566.000.
Na de oorlog maakte de Indo-
Een van de oudste kerken die in Indonessie gebouwd zijn is de neoklassieke Willemskerk in Jakar-
ta. e/vr#N. „r,
nesische kerk een ontwikke
ling door van een missiekerk
naar een zelfstandige kerk
met een eigen hiërarchie. De
kerk had het volgens Boelaars
aan haar supranationale visie
en haar sterke Indonesische
basis te danken dat ze niet als
koloniale kerk werd afge
schreven. Sommige missiona
rissen steunden het nationalis
me en katholieke Indonesiërs
hadden een belangrijk aandeel
in de nationalistische bewe
ging.
Na 1950 moest de katholieke
kerk dekolonialiseren. Een ge
ring aantal missionarissen kon
Indonesisch staatsburger wor
den, de overigen hadden een
werkvergunning nodig. Het
aantal nieuwe missionarissen
werd door de regering beperkt
en ten tijde van het conflict
rond Nieuw-Guinea werd
geen enkele Nederlandse mis
sionaris toegelaten.
In 1961 kreeg de Indonesische
kerk haar eigen hiërarchie. Er
kwamen zes kerkprovincies.
Haar status van missiekerk
werd opgeheven. Van de 25
bisschoppen waren er 21 uit
Nederland afkomstig.
Het Tweede Vaticaans Conci
lie (1962-1965) deed de bis
schoppen beseffen dat hun
kerk een Indonesische kerk
zou moeten worden. Het Con
cilie bracht de bisschoppen,
die in eigen land maar weinig
samenwerkten, bij elkaar. In
Rome ontstond een nieuwe
kerkvisie en werd een nieuw
beleid bepaald.
Ook de politieke situatie in de
jaren voor de militaire staats
greep van 1965 was van in
vloed. Zowel van islamitische
zijde als van communistische
zijde werd de katholieke kerk
in haar bestaan bedreigd. Van
die kanten werd aangedron
gen op acceptatie van de vijf
zuilen van de Pancasila in hun
zuivere vorm als uitgangspunt
voor alle organisaties in Indo
nesië.
Tussen 1970 en 1985 zochten
de bisschoppen met de pries
ters, religieuzen en leken naar
een Indonesisch gezicht van de
katholieke kerk, zowel in het
openbare leven als binnen de
kerk. Het sluitstuk van deze
discussie was het rapport 'De
Indonesische katholieke ge
loofsgemeenschap temidden
van de Pancasila-samenle-
ving', dat in 1985 verscheen.
Boelaars beschrijft het proces
van integratie in de samenle
ving bij zowel de kerkelijke
hiërarchie als de priesters en
religieuzen en de 'Umat kato-
lik' (de gewone gelovigen).
Indonesische bisschoppen heb
ben grote nadruk gelegd op de
inschakeling van leken. „Wij
moeten er naar toe dat bij le
ken en niet-leken de opvatting
groeit dat een katholieke ge
loofsgemeenschap normaal en
Lijst-Van Mierlo
{ein
aakt
In een ietwat triomfantelijke sfeer heeft D66 het 25-jarigPk^
staan gevierd. De partij verkeert als gevolg van een operwettel
stapeling van goede verkiezingsenquêtes in een jubelst% door
ming, terwijl ze toch is opgericht om het politieke bestehtse ge
laten ontploffen. Van enige interne vernieuwing is al everdijk j
min sprake: de partij moet het nog steeds doen met Hans f re.tf"g<
Hoe is dan toch het succes te verklaren van deze partij, it erme<
niet ten onrechte de lijst-Van Mierlo wordt genoemd.
nog belangrijker vraag is gezien de malaise waarinr^nat
PvdA verkeert waarom D66 zo fel tegen een Progression te i
Volkspartij is als een redelijk alternatief om alle zich pi milieu
gressief noemende kiezers onder één noemer te vangen? Tt
wijl D66 zich veelal kenmerkt door geen keuzen te maken
de partij op dit punt juist heel duidelijk. Wat de Democraj(
betreft hoeft het bestaande aantal partijen niet te verminj
ren en gaat zij liever op eigen kracht en bewust van eij^
kracht de volgende vijfentwintig jaar tegemoet.
)M
HET standpunt van D66 om niet mee te doen aan de
standkoming van een Progressieve Volkspartij wekt ei
bevreemding, want D66 is van nature ronduit anti-CDA,
het algemeen tegen christelijke-partijvorming. D66 is derh
ve een verklaard voorstander van een kabinet dat wordt
vormd door PvdA, VVD en D66, al is het alleen fnaar om
CDA uit het centrum van de politieke macht te verwijde]
Op papier is deze combinatie bovendien het enige alternatj
voor de huidige coalitie CDA-PvdA. Maar wat is dan het
zwaar van een Progressieve Volkspartij? Welnu, dat is
consequentie van het daaraan meedoen van Groen Li;
Immers, een Progressieve Volkspartij van PvdA, D66
Groen Links, zal de VVD in onoverkomelijke problei
brengen. De VVD zal nooit in een kabinet gaan zitten wat
van ook Groen Links deel uitmaakt. En daarmee is een c<)
litie PVP-VVD plotseling geen alternatief meer voor de ei
litie CDA-PvdA en is de discussie over de vorming van
Progressieve Volkspartij meteen verstomd.
LPHE
Opgaan in een dubieuze Volkspartij, die op het ogenhf*^
alleen maar bedoeld lijkt om de kwijnende PvdA te reddf. ,az11
maakt het voor teleurgestelde kiezers tevens onmogelijk dlssl®
h
ij
raj
een proteststem te gunnen aan de partij van Van Miei
want deze politicus straalt tenminste nog betrouwbaarhd
rond
pord v
puder
jij hiel
En daarmee is meteen één van de problemen van D66 fe^vui
schetst, want ooit zal er toch een opvolger van Van Mie^p^
mmoeten komen. Het is helemaal niet denkbeeldig, dat K jn
partij, als er geen tweede Van Mierlo aan de haak wordt g
slagen, meteen weer duikelt naar de regionen waarin I
kleine partijen zich bevindeh. Want D66 mag dan wel e^gens
trend heten zelfs de rechterlijke macht gedraagt zich ihokkei
dat punt modieus een trend is ook zomaar omgebogölitie s<
Net als door het meedoen van D66 aan het kabinet-Van A^phen
/Den Uyl/Terlouw in 1981 de ondergang dreigde, zou datf^
hernieuwde deelneming aan een kabinet andermaal kunnf
gebéuren. Want dan zullen de bewindslieden van D66 oiLpépo
onaangenaam beleid moeten uitvoeren en daarvoor voelt 'at niet
Boerenpartij van links' niet zo veel. J [i buit<
compleet wordt gevormd door
leken", zei de aartsbisschop
van Pontianak in 1969. Paro
chies mogen niet afhankelijk
zijn van de aanwezigheid van
een celibataire priester, maar
zij mogen anderzijds ook niet
verstoken blijven van eucha
ristievieringen en andere sa
cramenten.
De bisschoppen dringen daar
om al jaren bij het Vaticaan
aan op het toestaan van ge
huwde priesters. „Een langdu
rig uitblijven van deze toe
stemming kan rampzalig zijn
voor de kerk van Indonesië",
waarschuwden zij al in 1970.
Maar paus Johannes Paulus II
maakte in 1989 tijdens zijn be
zoek aan Indonesië nog eens
duidelijk, dat de kerkleiding
nog lang niet toe is aan de op
heffing van het priesterceli
baat. „Duidelijkheid achter
een vriendelijke glimlach", be
schreef een Indonesische
krant de woorden van de paus.
Bij hun pogen de kerk te laten
aansluiten bij de Indonesische
cultuur stuiten de bisschoppen
op de adat, de oude Indonesi
sche zeden en tradities. Omdat
de adat stoelt op een niet-
christelijke levensbeschouwing
roept een confrontatie met het
evangelie spanningen op.
De bisschoppen hebben op
drie manieren gereageerd.
Sommige ceremonieën die los
waren geraakt van hun gewij
de context, werden door de
bisschoppen niet afgewezen'.
Dat was wel het geval met ce
remonieën die duidelijk waren
geïnspireerd door magie, bijge
loof of tovenarij. Sommige ge
bruiken werden bijvoorbeeld
in de rooms-katholieke ere
dienst verwerkt. Ook inheem
se kunstvormen werden door
de kerk geïntegreerd. In de
kerkenbouw bijvoorbeeld
werd rekening gehouden met
de bouwkunst van het desbe
treffende gebied. Ook in de
kerkversiering en kerkelijke
beeldhouwkunst zijn de in
vloeden van de Indonesische
cultuur zichtbaar.
rj* üeidc&(2owumt
iff Pers bv).
Uitgave:
Kantoor:
Telefoon:
Postadres:
Westerpers bv (maakt deel uit
Apothekersdijk 34, Leiden.
071 - 122 244
0/1 - 134 941
Postbus 112300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk
Telefoon: 070-3190 933
Telefax: 070-3906 717
Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel. 070-3190 808) L van.Koot
hci(
Sport Leiden e.o. (tel 071 -
4 047): R. Kleijn (chef), M. Rostpgj^ j
Herpen (chef), F. Buurman, jlSter
iensie
yerkei
Duits j
Holstein, ing i
n Kestere
i, H Jansen, drs. J van Leeuwen - Voorbij, R de Roo. drs K Veraart
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G. Ansems (coördinator), B. Jansma, H. Pièt.
Geestelijk leven (tel 070 - 3190 835). L. Kooistra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S Evenhuis, S. Pieterse
Redactie-secretare
e (tel 070-3190 819) T. Kors
jere
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van:
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied.
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie, e
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederland ei
België De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs K Swiers, M. van de
Ven en P. Vogels De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout (chef), H. Bijlingen
leveld, D. Hofland, P Koopman, D. van Rietschoten en K. van Wees. jan de
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus; kp p
- de volgende correspondenten in het buitenland' S. Akkerman (Praag), r
drs. D, J van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A Courant (Athene), F" ee
R. Hasselerharm (Johannesburg), T Heard (Kaapstad), drs. A. Heering (Rome), jen.
I- jtert (Nieuw Delhi), L
Vunderink (Moskou),
n Wijland (Belgrado),
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal- e
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London. Vertaalster drsj_
M. de Cocq.
118.00 tot 19.00 uur, op z
25,70
76,60
294,30
Nabezorging
Telefoon- 071 - 122 248 op mi
15.00 uur.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling
per maand
per kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart:
per kwartaal 78.60
per Jaar 299,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Bankiers
ABN/AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK 663 050
