Kamer wil Sint Maarten
onder curatele plaatsen
Discussie Europese defensie:
meer vragen dan antwoorden
CcidócSomcmt
BINNENLAND BUITENLAND
tod
Suriname-overleg
op 15 november op
Bonaire van start
Twents-Duitse samenwerking
schoolvoorbeeld voor de toekomst
li
Sociale verhuur moet
zichzelf gaan betalen
OM EIND TE MAKEN AAN CORRUPTIE EN SCHANDALEN
Tweede Kamer houc
spoeddebat over
wervingsacties BVD
Dag van de waarheid
voor president Kaunda
06-031^
WOENSDAG 30 OKTOBER 1991
DEN HAAG/PARAMARIBO Het politiek en mi
nisterieel overleg tussen Nederland en Suriname zal
half november plaatshebben op het eiland Bonaire
in de Nederlandse Antillen. Dat is gisteren bekend
gemaakt door het ministerie van buitenlandse zaken
in Den Haag. De conferentie zal vrijdag 15 novem
ber worden geopend. Het ministerieel overleg wordt
die dag en zaterdag gehouden, waarna werkgroe
pen, die waarschijnlijk uit louter amtenaren bestaan,
de door de conferentie vastgestelde onderwerpen
verder uitwerken. De Nederlandse delegatie wordt
geleid door minister van buitenlandse zaken Van
den Broek en zal verder bestaan uit de ministers
Hirsch Ballin (justitie) en Pronk (ontwikkelingssa
menwerking). Welke ministers Suriname naar Bo
naire stuurt, is nog niet bekend.
DEN HAAG Er is een grote kans dat de
bestuurlijke samenwerking in de stedendrie
hoek Enschede/Hengelo-Osnabrück-Münster
een schoolvoorbeeld zal worden voor andere
samenwerkingsverbanden tussen Nederland
se en Duitse of Belgische gebieden.
Dit bleek gisteravond uit opmerkingen van
minister Dales van binnenlandse zaken tij
dens een studiebijeenkomst over grensover
schrijdende samenwerking in Den Haag. Het
ministerie van Dales laat momenteel onder
zoeken hoe de Twents-Duitse samenwerking,
één van de meest vergevorderde in haar
soort, in de praktijk gestalte krijgt. „Als de
uitkomsten van dit onderzoek positief zijn,
kunnen zij voor alle Euregio's en stedelijke
samenwerkingsverbanden in de grensgebie
den als voorbeeld worden gebruikt", aldus
mevrouw Dales. De minister pleitte in haar
speech voor verdergaande samenwerking
tussen Nederlandse provincies. Zij noemde
dit „onvermijdelijk" met het oog op het Euro
pa van de toekomst, waarin nauwe banden
tussen Nederlandse gebieden, Duitse Lönder
en Belgische landsdelen steeds belangrijker
worden. Dales kondigde voorts aan dat zij
over een jaar een grote conferentie wil beleg
gen met vertegenwoordigers van Nederland
se en Duitse overheden en grensregio's om
gezamenlijk afspraken te maken over verder
gaande vormen van samenwerking.
ROTTERDAM Sociale verhuurders zullen in toenemende mate
hun investeringen en exploitatie kunnen bekostigen uit hun alge
mene bedrijfsreserves. Dat kan „op den duur een zichzelf bedrui
pende sector tot stand brengen", die zich „met zo weinig mogelijk
heid overheidssteun in stand houdt". Dit toekomstbeeld schetste
staatssecretaris Heerma (volkshuisvesting) vandaag tijdens een
congres in Rotterdam, dat werd georganiseerd in verband met het
90-jarig bestaan van de Woningwet. Volgens Heerma vloeit de ont
wikkeling van corporaties en gemeentelijke woningbedrijven tot
„sociale ondernemers" logisch voort uit het volkshuisvestingsbeleid
van na de oorlog. Aanvankelijk werd dat gekenmerkt door een
grote bemoeienis van de overheid. Voor de wederopbouw en het
bestrijden van de woningnood waren forse bouwsubsidies nodig.
De Nederlandse woningvoorraad is nu echter „ontegenzeggenlijk
van goede kwaliteit" en de woningnood behoort tot het verleden,
zegt de staatssecretaris.
Prijs voor NederlandsPres
kankerverpleegkundi§)ok
UTRECHT De Nederlandse verp h
kundige Yvonne Willems heeft vandaqolt
een internationaal congres in Italië eenjaast zijl
derscheiding van de Europese Organi;h<
voor Oncologieverpleegkundigen gekri je:
De 36-jarige Willems werd geprezen, oioolse
zij binnen tien jaar vanuit het niets eenor
tegraal kankercentrum heeft opgericht oei
nu geldt als het belangrijkste centrum ng
de opleiding van kankerverpleegkund >g<
voor heel Zuid-Europa. ;n
Willems werd opgeleid in het Nederl it
Kanker Instituut in Amsterdam. Tien
geleden verhuisde ze naar Zwitserland i
ze de leiding kreeg over een nieuwe
pleegafeling voor kankerpatiënten
poliklinieken in het San Giovanni H<
in Bellinzona.
tap op
irder
gi
lei^oncentr
imde c
ngen di
jelevei
>n kabii
voort
ier, eer
ande
ootste
laat
,muni
tiosp )mi
DEN HAAG De Neder
landse regering moet zich
langzamerhand afvragen
of het geen tijd wordt in
te grijpen in het bestuur
van het Antillen-eiland
Sint Maarten. De corrup
tie, drugssmokkel, onde
mocratische machtswisse
lingen en de gebrekkige
rechtshandhaving geven
voldoende aanleiding tot
zo'n ongebruikelijke stap.
Deze oproep deed een ka
mermeerderheid van
CDA, PvdA en VVD gis
teren tijdens een debat
met minister Hirsch Bal
lin van Antilliaanse Za
ken.
CDA-kamerlid Krajenbrink
noemde de situatie op Sint
Maarten „zeer zorgwekkend".
Het verzoek van 250 promi
nente burgers van het eiland
aan de koningin om actie te
ondernemen moet volgens
Krajenbrink serieus worden
genomen. Het CDA wil daar
om desnoods via het indienen
van een motie eisen dat een
„bijzondere bestuursvorm" op
Sint Maarten wordt ingesteld.
Krajenbrink kreeg in de Ka
mer bijval van onder anderen
Pvd A-collega Vermeend,
VVD-kamerlid Terpstra en
SGP-kamerlid Van der Vlies.
Volgens Van der Vlies is de
tijd van „pappen en nathou
den" voorbij. Hij stelde het
sturen van een regeringscom
missaris voor, die het bestuur
van het eiland moet controle
ren dan wel overnemen. Ver
meend pleitte ervoor de moge
lijkheden te inventariseren om
doeltreffend op te treden. „De
rijksministerraad is daar, ge
zien de talloze bestuurs- en fi
nanciële schandalen, toe be-
Uiteenvallen
Verder moet de regering vol
gens de Kamer alles in het
werk stellen om het uiteenval
len van de Antillen in een
handjevol min of meer zelf
standige eilanden te voorko
men. Ook Aruba, dat reeds
een aparte status heeft ver
worven, moet zijn banden met
de overige eilanden weer aan
halen. Die wens werd gisteren
op het bordje gelegd van mi
nister Hirsch Ballin van Antil
liaanse Zaken.
CDA, PvdA, D66, VVD en
Groen Links stelden in wisse
lende bewoordingen vast dat
het nieuwe ontwerp voor het
koninkrijksstatuut dat Hirsch
Ballin eerder dit jaar presen
teerde, alweer ruimschoots
door de feiten is achterhaald.
De opsplitsing van de Antillen
in drie delen (bovenwindse ei
landen, benedenwindse eilan
den en Aruba) is volgens de
Kamer geen haalbare kaart
meer.
„De schets van de minister is
een doodlopende weg. Niet al
leen Aruba wil zijn eigen weg
gaan, maar ook Curasao, Sint
Maarten, Bonaire en St Eusta-
tius en zelfs het eilandje
Saba", stelde VVD-kamerlid
Erica Terpstra. „Voorlopig
hebben we eerder te maken
met middelpuntvliedende
krachten", voegde D66'er Aad
Nuis daar aan toe.
De regeringsfracties CDA en
PvdA toonden zich bezorgd
over de mogelijke verbrokke
ling en bijgaande bestuurlijke
chaos in de West. Volgens
Vermeend (PvdA) kan de
band van Nederland met de
Antillen worden voortgezet,
maar dan wel op een andere
basis waarover de bevolking
zich bij referendum moet uit
spreken. Als het aan de CDA-
fractie ligt wordt de Curagaose
wens voor vergaande zelfstan
digheid niet gehonoreerd, om
dat zulks zou leiden tot vér
gaande versnippering.
De Tweede Kamer wil verder
veel meer grip krijgen op de
besteding van de 283 miljoen
gulden aan ontwikkelingshulp.
Daarvan verdwijnt volgens
een recent rapport van de Re
kenkamer een aanzienlijk deel
in het niets. Vermeend: „Er is
een veel strengere controle no
dig op de besteding van deze
middelen, wat mij betreft tot
de laatste gulden".
Idoor
BART DE HAAN
Boodschap
Eenzaam spreekt de Etiopische minister van informatie Dima Ne-
gewo een vrijwel lege zaal toe. De door hem belegde persconfe
rentie, gisteren in Den Haag, werd een wat pijnlijke bedoening.
Slechts twee journalisten waren bereid de boodschap van de be
windsman aan te horen.
FOTO: ANP
DEN HAAG Op ver
zoek van de fractie van
Groen Links houdt de
Tweede Kamer morgen
een spoeddebat met mi
nister Dales (binnenland
se zaken) over de zaak
rond de Filipijnse asiel
zoeker Nathan Quimpo.
Kamerlid Willems van Groen
Links eist van Dales ophelde
ring over de rol van de BVD
bij het onder druk zetten van.
de Filipijn door de Ameri
kaanse CIA. Quimpo was ja
renlang lid van een door ex-
dictator Marcos verboden op
positiepartij. Begin 1990
vluchtte hij naar Nederland
nadat ook de regering-Aquino
hem het zwijgen op wou leg
gen. Ondanks het feit dat er
een prijs op zijn hoofd staat,
wacht Quimpo nu al anderhalf
jaar op politiek asiel.
De CIA en de BVD probeer
den onlangs de asielzoeker te
werven als informant. Volgens
het ministerie van binnen-
landse zaken zouden zijnL
nage-activiteiten van nutP
nen zijn, omdat het vei
den bestond dat hij lid
van de militante Filij LJ
New Peoples Army, de
Deze organisatie zou v,
Nederland aanslagen voi
reiden op Amerikaanse o
ten en personen in West-I
pa en de Filipijnen. Quin
advocaat ontkent ten steil
dat Quimpo lid is van de 1 [ADR]
Afgelopen zaterdag vont emeei
een ontmoeting plaats ti jjZond<
de Filipijn en twee age,
van de BVD en de CIA in
Amsterdamse coffeesan
Quimpo schakelde ten e^n in
raad de media in. Zatepn dl
zond VARA's 'Achter
Nieuws' het met verborger
paratuur opgenomen ge*
uit. De agenten die zich
stelden als Cees Overveei
Charles Taylor boden dui
dollar en beloofden Qui nmjHH
een verblijfsvergunning al
medewerking zou verle
Dit voorjaar nog antwoo
minister Dales op kamei
gen dat de BVD in ruil
informatie nooit paspoorte
verblijfspapieren zou verst
ken.
de
it Mi
edewei
spreki
n eindt
Directie NS
positief over
nieuwe president-
directeur
UTRECHT De hoofddiree-
tie en de ondernemingsraad
van de Nederlandse Spoorwe
gen hebben unaniem positief
gereageerd op de benoeming
per 1 juni 1992 van de nieuwe
president-directeur drs. R. den
Besten (50).
De nieuwe NS-topman, nu nog
president-directeur van de
Luchthaven Schiphol, was van
1984 tot 1989 secretaris-gene
raal van het ministerie van
verkeer en waterstaat en te
vens lid van de raad van com
missarissen van NS. In de pe
riode dat hij directeur was van
het Rotterdamse gemeentelijk
vervoerbedrijf RET (1980-
1984) onderhield Den Besten,
als lid van tal van nationale en
internationale instellingen op
het gebied van openbaar ver
voer, al contacten met de
Spoorwegen.
Den Besten studeerde van
1958 tot 1964 economie aan de
Nederlandse Economische Ho
geschool (nu de Erasmus Uni
versiteit) in Rotterdam. Van
1966 tot 1971 was hij in dienst
van het Openbaar Lichaam
Rijnmond, aanvankelijk als
econoom en later als hoofd
van het bureau verkeer en
vervoer. In de jaren zeventig
bekleedde Den Besten diverse
functies bij Hoogovens, waar
na zijn functies bij de RET,
Verkeer en Waterstaat en
Schiphol volgden.
Den Besten heeft verschillen
de nevenfuncties. Hij is onder
meer lid van de raad van com
missarissen van de Stena Line
Holding, lid van de adviesraad
van de ABN-AMRO-bank en
lid van het college van curato
ren Nederlands Economisch
Instituut.
Aanleg mangrovebos vordert
De werkzaamheden aan het mangrovebos in Burgers Dierenpark
in Arnhem vorderen gestaag. Er moet een tropisch vloedbos ont
staan, waarbij de getijden kunstmatig worden opgewekt. Het pu
bliek kan nu al, tijdens de aanleg, de tropische hal bezoeken.
FOTO: ANP
LUSAKA De dag van
de waarheid is aangebro
ken voor een van Afrika's
bekendste leiders: presi
dent Kenneth Kaunda
van Zambia. Voor het
eerst in bijna dertig jaar
kunnen morgen de Zam-
bianen hun stem uitbren
gen tijdens vrije verkie
zingen en de verwachting
is dat Kaunda (67 jaar) zal
verliezen.
Zijn vertrek zal door weinigen
worden betreurd. Toen Kaun
da in 1964 de eerste president
van Zambia werd na de onaf
hankelijkheid van Engeland,
zag de toekomst van het land
er goed uit. Zambia had
vruchtbare landbouwgrond, er
waren waardevolle grondstof
fen voorradig en de regering
beschikte over een riante fi
nanciële reserve van zo'n ze
ven miljard gulden. Kaunda
slaagde erin tijdens 27 jaar dic
tatoriaal bewind het land aan
de rand van de afgrond te
brengen.
Kaunda voerde een eenpartij-
staat in om zo 'stammencon
flicten' te voorkomen en wist
de economie te verwoesten in
zijn pogingen om een 'huma
nistisch paradijs' op aarde te
scheppen. Hij nationaliseerde
grote bedrijven, die werden
hervormd tot verlieslijdende
staatskolossen met overbetaal-
de ambtenaren. Ook de koper
mijnen die negentig procent
van de buitenlandse deviezen
opleverden, werden staatsei
gendom. Zambia betaalde fikse
compensatiebedragen aan de
voormalige Zuidafrikaanse ei
genaar Anglo American, ter
wijl al snel na de eigendomso
verdracht de koperprijs in
stortte. De verliezen waren gi
gantisch.
De landbouwstructuren in
Zambia zijn vernietigd en de
bevolking is nu aangewezen
op internationale voedselhulp,
terwijl het in principe zelf
voorzienend zou kunnen zijn.
Een staking in de gezond
heidszorg veroorzaakte on
langs tientallen doden en zelfs
de beste ziekenhuizen hebben
een schrijnend gebrek aan me
dicijnen. De cholera-epidemie,
die onlangs uitbrak, werd ver
sterkt door matige gezond
heidsvoorzieningen en het ge
brek aan schoon water.
De bevolking is inmiddels toe
genomen van 3 tot 8 miljoen
en de buitenlandse schuld be
draagt 15 miljard gulden.
Werkloosheid, criminaliteit,
overheidstekorten en inflatie
(honderd procent per jaar)
breken record op record. Een
schooljongen vroeg in een
open brief aan 'grootvader
Kaunda' hoe zijn moeder, een
gediplomeerde verpleegster,
een gezin met vier kinderen
moet onderhouden van een
maandsalaris dat niet toerei
kend is om een paar nieuwe
schoenen te kopen. De hoofd
stad Lusaka is vervallen, er
zitten kraters in de wegen, te
lefoonverbindingen werken
niet en het hoogste gebouw in
de stad maakt een ontredderde
indruk. Halverwege de bouw
President
Kaunda van
Zambia.
FOTO: EPA
werd het werk gestaakt, om
dat het geld op was.
Biezen
Lang was Kaunda, de 'vader
van de natie', verheven boven
iedere kritiek. Het duurde
lang voordat de Zambianen de
ballon doorprikten en de straat
op gingen om het einde van de
dictatuur te eisen. De onvrede
resulteerde in steeds meer so
ciale onrust en de opkomst
van een brede oppositiebewe
ging met vakbondsleider Fre
derick Chiluba als lijsttrekker.
Hij moet de nieuwe president
worden en hoewel er geen opi
niepeilingen zijn, vertrouwt de
man in de straat erop dat
Kaunda zijn biezen gaat pak
ken.
Chiluba wil met behulp van
het buitenland de economie
weer op gang brengen, maar
maakt zich geen illusies over
de opoffering die daarvoor
noodzakelijk is. „De economie
is verwoest en er is geen geld.
Zijn jullie bereid om ons land
weer op te bouwen en weten
jullie wel dat opbouwen moei
lijker zal zijn dan afbreken?",
zijn de vragen waarmee de
presidentskandidaat zijn land
genoten confronteert.
Chiluba, vader van negen kin
deren, is een begaafd rede
naar. Hij heeft gevoel voor hu
mor en is met zijn nauwelijks
anderhalve meter lengte een
dreumes vergeleken met
Kaunda. Maar zijn zelfver
trouwen is er niet minder om.
„Ik heb nu op mijn 48e de goe
de leeftijd bereikt voor het
presidentschap", aldus een
zelfverzekerde Chiluba. Zowel
Chiluba als Kaunda hebben
beloofd de uitslag te respecte
ren, maar de angst dat de ver
kiezingen met geweld gepaard
gaan, groeit.
Basisscholen in berc
bij Raad van State -enwel
DEN HAAG Ongevee plomat
venhonderd basischolen sieren
bij de Raad van Stat
beroep gegaan, omdat zi
niet eens zijn met de ve
dingen die zij uiteindelijk
het ministerie van onde
hebben gekregen voor dekj
schaf van krijtjes, schrifte
ander lesbenodigheden.
blijkt uit het antwoord pPOU.
staatssecretaris Wallage f8 tv^e'
derwijs) op vragen vanfrmoor
PvdA-kamerlid De Cloe.jn kam
door de scholen gewraaktf de hi
schikkingen hebben bef moet
king op de afrekening fr- Bij c
één van de vergoedingsfiverv
1985, 1986 en 1987. T>imon
(ADVERTENTIE) Llllf!
TIJDEN
VERANDERE
Daarom voen
AbvaKabo
campagne vc
betere tijdelijk
flexibele en
deeltijdcontracn
SUSKEEN WISKE
"TAZUUR EN TAZIJN"
BONN De politiek
zwaar beladen discussie
over de Europese defensie
vormt één van de vele
struikelblokken op weg
naar de politieke vereni
ging van de twaalf EG-
landen. Dat bleek gisteren
opnieuw op de Petersberg
nabij Bonn waar de minis
ters van buitenlandse za
ken en defensie van de
West Europese Unie
(WEU) bijeen waren.
(c) Standaard UltgeverlJ/Wavery Productions Na afloop Van het overleg
volgde de bekende reeks ge
ruststellende, maar allerminst
duidelijke verklaringen, die
het kluwen van de Europese
defensie nog verder verwar
den. Met de snelle interventie
macht van de NAVO kunnen
straks onverhoopte conflicten
op Europese bodem te lijf wor
den gegaan. Het probleem is
evenwel dat, als er zich con
flicten voordoen buiten het
verdragsgebied van de NAVO,
de interventiemacht in feite
onbruikbaar is. Bovendien
opereert de snelle interventie
macht van de NAVO niet on
der een exclusief Europese pa
raplu. Want via de NAVO
houden de Amerikanen een
forse vinger in de Europese
veiligheidspap.
Dus is ooit het plan bedacht
dat de WEU zoiets als een ei
gen leger zou ontwikkelen. De
WEU zou dan op termijn on
der de hoede van het hoogste
autoriteiten in de EG kunnen
worden gebracht. Dat zijn de
EG-regeringsleiders die vere
nigd zijn in de Europese Raad.
Maar in dat geval schiet de EG
in feite onder de politieke en
militaire duiven van de Ame
rikanen, die zich dan ook zeer
terughoudend opstellen, daar
bij geholpen door Atlantisch
georiënteerde landen als Enge
land en Nederland.
Dat probleem kan worden op
gelost door de snelle interven
tiemacht van de NAVO twee
petten op te zetten. De troe
penmacht zou onder de
NAVO-vlag kunnen optreden
in conflicten binnen het ver
dragsgebied van het bondge
nootschap. Wil Europa zich
militair mengen in zaken bui
ten het NAVO-verdragsge
bied, dan zou diezelfde inter
ventiemacht onder de WEU-
vlag en, in een later stadium,
onder de EG kunnen opere
ren. Frankrijk en Duitsland
hebben een ander plan. Beide
landen willen een Europees le
ger opzetten. Zo is een discus
sie ontstaan die geen begin en
geen einde meer heeft en die
een oplossing tijdens de
NAVO-top volgende week in
Rome en de EG-top over en
kele weken in Maastricht
hoogst onwaarschijnlijk
maakt.
Heeft u vraqen~~~"
suggesties, iaeeëI/\
plannen of
problemen? SSp
Bel dan gratis onnKs
speciale infolijn^\
tot en met vrijdaS
1 november op
werkdagen van
9.00-16.30 uufc
I 'i ngi 1
AbvaKabo de, di
'n. „A
I De vakbond die zorgt voor d 2jj ve
tot m
