a
„Geen politieke interesse voor
levensbeschouwelijke instellingen'
GEESTELIJK LEVEN OPINIE
„Lucht om mij heen
vergeven van engelen
en feestvierders"
COMMENTAAR
EeidóvOouAwnt
VRIJDAG 25 OKTOBER 1991
Frankfurt wil educatief
centrum over holocaust
FRANKFURT a.M. De stad Frankfurt am
Main wil een educatief - en documentatiecen
trum over de holocaust oprichten. Het is vol
gens burgemeester Andreas von Schöler be
schamend dat er in Duitsland nog niet een
centrum is dat aan de weerzinwekkende jo
denvervolging herinnert. Het is een fout van
de naoorlogse periode geweest dat zo'n 'plaats
van waarheid en van bewustmaking' nooit is
opgericht. Juist in deze dagen blijkt dat „een
terugvallen in de barbarij" mogelijk is. Schöler
sprak op een bijeenkomst waaraan vijftig ge
schiedkundigen uit Israël, de Verenigde Sta
ten, Polen en Duitsland deelnamen. De histori
cus Hans Mommsen pleitte ervoor dat de holo
caust als een politiek proces wordt tentoonge
steld. Bestudering van de jodenvervolging
moet consequenties voor de hedendaagse poli
tiek hebben, zo zei de hoogleraar uit Bochum.
Kerken willen Vredesmacht' in Zuid-Afrika
Het heelal verwart
mij, en ik kan mij
niet voorstellen dat
dit uurwerk wel
bestaat, en dat er
geen uurwerkmaker
zou zijn
KAAPSTAD De Zuidafrikaanse
kerken vinden dat er een instantie
in het leven moet worden geroe
pen die toezicht houdt op de nale
ving van het nationale vredesak
koord dat enkele weken geleden is
gesloten. In deze 'vredesmacht'
moeten alle politieke groeperingen
vertegenwoordigd zijn.
Dit staat in een verklaring die de
kerken donderdag hebben uitgege
ven na afloop van hun beraadslagin
gen met de Wereldraad van Kerken.
Een delegatie van de Wereldraad
onder leiding van Emilio Castro
heeft de afgelopen dagen voor het
eerst sinds dertig jaar een bezoek
aan Zuidafrika gebracht. Bij het
overleg waren ook kerken betrok
ken die geen lid zijn van de Raad
van Kerken. Eventueel moet voor
het toezicht ook de internationale
gemeenschap worden ingeschakeld,
aldus de kerken. Zij denken daarbij
van de Verenigde Naties of van de
Organisatie van Afrikaanse Eenheid.
De 'vredesmacht' moet de taak van
de politie overnemen. Die is volgens
de kerken namelijk niet in staat of
bereid om eerlijk en krachtig te rea
geren op al het geweld in het land.
Opheffing van de sancties tegen
Zuid-Afrika wordt door de kerken
afgewezen. Daarvan kan pas sprake
zijn, als het geweld in het land wordt
beteugeld en er een vredesregeling
door middel van onderhandelingen
tot stand is gekomen.
Zij zijn verheugd over de vrijlating
van politieke gevangenen en de op
heffing van het verbod van allerlei
organisaties. Maar het geweld in
Zuid-Afrika brengt sommigen tot
wanhoop, constateren zij. „Velen
denken dat de apartheid is verdwe
nen, maar zij is nog steeds in wetten
verankerd".
Secretaris-generaal Castro verklaar
de zich tijdens zijn bezoek eerder
voor een stapsgewijze opheffing van
de sancties tegen Zuid-Afrika. De
sport-, reis- en culturele boycot moet
nu worden opgeheven, maar de eco
nomische sancties moeten voorlopig
nog blijven bestaan, aldus Castro.
Strijd tegen
Jehovah's
Getuigen
gaat door
L
ENSCHEDE De vereni
ging van ontgoochelde Jeho
vah's Getuigen mag dan op
geheven zijn, de strijd tegen
het invloedrijke Wachttoren
genootschap gaat door. De
ene groepering doet dat met
schreeuwerige spandoeken
op de Dam, de andere met
gedegen informatie die is
verkregen door infiltratie in
de sekte.
De 44-jarige P. Bominaar uit
Enschede voert zaterdag in
Amsterdam zijn 23ste actie,
meldt hij niet zonder trots. Sa
men met enkele andere ex-Je-
hovah's Getuigen plaatst hij dit
keer zijn spandoeken op de
Dam. „Justitie, houd onze kin
deren uit de klauwen van sinis
tere hersenspoelers", staat erop.
En: „De sekte van Jehovah's
Getuigen, geen religie, maar
een psycho-industrie".
„Doodenge science fiction"
noemt Bominaar de boodschap
van de Jehovah's Getuigen.
Anders dan N. Klein, die deze
zomer zijn Nederlandse Vere
niging van Ontgoochelden
(NVO) ten grave moest dragen,
probeert hij echter niet de „on
juistheden" hiervan bloot te
leggen. „Dat heeft totaal geen
zin", aldus de initiatiefnemer
van de 'Anti Sekte Agressie'.
Bominaar wijst de passanten
liever op herkenbare negatieve
ervaringen met de Getuigen.
„Iedereen heeft wel eens een
Jehovah aan de deur gehad en
ontdekt dat elke discussie op
niets uitloopt, 't Is net of je te
gen een muur praat". Ook ver
haalt hij graag dat het Wacht
torengenootschap „een com
mercieel bedrijf" is en „beslist
geen onschuldige beweging".
Maar „geleuter over bijbeltek
sten" gaat hij uit de weg.
Dat onlangs in Arnhem enkele
Jehovah's Getuigen hem te lijf
gingen, ervaart hij als een
„groot compliment". Bominaar
probeert zijn voormalige ge
loofsgenoten „in het diepst van
hun ziel tf treffen" en naar ei
gen zeggen slaagt hij daar in.
Het rendement van een agres
sieve aanpak is volgens hem
veel groter dan dat van de ter
ziele gegane vereniging.
W. Edelbroek uit Swifterbant
gruwt daarentegen van Bomi-
naars werkwijze. „Wij zijn geen
bestrijders, geen Don Quichot-
tes", zegt hij van zijn dertien
leden tellende Studie- en Hulp
groep Sekten „Op een nuchte
re, rustige en bekwame wijze"
wil deze werkgroep voorlich
ting geven aan mensen die op
het punt staan een sekte te ver
laten of juist willen toetreden.
De werkgroep probeert haar
informatie zoveel mogelijk
„van binnenuit" te krijgen. De
leden doen dat onder meer
door zich aan te sluiten bij een
van de sekten. Voor hun infor
matievoorziening maken zij te
vens gebruik van sympathisan
ten, die het nog wel even kun
nen uithouden binnen de sekte
en af en toe rapporteren over
hun wederwaardigheden.
Voor de Studie- en Hulpgroep
Sekten staat de vrije wil van de
mens voorop. „Wij zeggen niet:
alles wat sekte heet, is
verkeerd. Als jij je lekker voelt
binnen een sekte, blijf er dan
maar lekker in", zegt Edel
broek. Het is de werkgroep er
vooral om begonnen dat de be
trokkenen zelf goed weten
waarom zij toetreden, uittreden
of lid blijven. „In sekten zitten
ook wel positieve elementen.
Schelden en spugen heeft geen
Edelbroek heeft zelf „in diver
se sekten gezeten" en is vooral
goed thuis in de wereld van de
Mormonen en de Jehovah's
Getuigen. De teloorgang van de
vereniging van ontgoochelden
zag hij al aankomen. Klein (83)
en de zijnen „lieten hun emo
ties en frustraties, die overigens
geheel terecht waren, hoogtij
vieren. En dat ging ten koste
van de bekwaamheid."
Kalm wijst de ex-Jehovah's
Getuige op enkele inconse
quenties in de leer van het
Wachttorengenootschap. Rustig
spreekt hij over de leer van de
144.000 uitverkorenen, over de
buitensluiting van Jehovah's
Getuigen die roken, drinken of
contact hebben met een an
dersgelovige. Over de overheid
als „politiek wildebeest". Klein
van de NVO kon zich over de
zelfde onderwerpen altijd vre
selijk opwinden.
KAMERLEDEN GEÏRRITEERD NA OPMERKING KERKEN BIJ HOORZITTING
DEN HAAG Vertegen
woordigers van de geza
menlijke kerken hebben
gisteren tijdens een hoor
zitting de irritatie gewekt
bij de Tweede-Kamerfrac
ties van VVD, PvdA en
D66.
Voorzitter A. J. Gijsbers
van het Interkerkelijk
Contact in Overheidsza
ken constateerde een de
sinteresse bij de overheid
ten aanzien van kerken
en levensbeschouwelijke
instellingen. Volgens
PvdA-woordvoerder P.
Stoffelen zorgen de ker
ken met deze opmerking
voor oneigenlijke polarisa
tie.
Tijdens een hoorzitting over
overheidssubsidies voor ker
ken en instellingen op levens
beschouwelijke grondslag heb
ben de kerken gepleit voor het
in stand houden van subsidies
voor identiteitsgebonden in
stellingen. Delegatievoorzitter
Gijsbers hekelde met name dé
opstelling van minister d'An-
cona van WVC die vergelijk
bare instellingen bijelkaar wil
voegen ongeacht hun levens
beschouwelijke grondslag.
Gijsbers: „Intussen lijkt meer
en meer dat de onwenselijk
geachte hechte band tussen
dragers van publiek gezag en
dragers van kerkelijk gezag
vervangen wordt door desinte
resse in elkaar, althans van de
zijde van de overheid. Dit leidt
tot een negatieve opstelling.
Het gaat niet zozeer om de
kerk in engere die in het ge
ding is, maar om private insti
tuties met een bepaalde ge
loofsovertuiging".
Volgens de gezamenlijke ker
ken leeft in de politiek onvol
doende besef dat instellingen
met een levensbeschouwelijke
grondslag net zo goed rechten
hebben als de kerken zelf.
Gijsbers: „Ja sterker, er wor
den besluiten genomen die te
gen het vrijheidsrecht indrui
sen zoals voorschriften voor
benoeming van bestuursleden
die zelfs de identiteit niet be
hoeven te respecteren en on
derschrijven, intrekking van
subsidies tenzij instelling met
verschillende grondslag wor
den samengevoegd In het al
gemeen bevordert de politiek
bij herhaling een veralgemeni
sering die de betekenis van le
vensovertuiging onderschat".
Boze fracties
De kerken deden tot slot een
dringend appèl op de niet-con-
fessionele partijen die slecht is
gevallen bij de fracties van
PvdA, VVD en D66. Gijsbers
zei tijdens de hoorzitting na
melijk: „U zult als leden van
onze volksvertegenwoordiging
toch beseffen - ook als u wei
nig of geen affiniteit heeft tot
kerken en godsdienst - hoe
groot het belang is van nor
men en waarden in de maat
schappij?", aldus Gijsbers.
De aanwezige kamerleden van
verschillende politieke partij
en - maar allen met een ker
kelijke achtergrond - bleken
in meerderheid onaangenaam
verrast te zijn. VVD'er J.C.
Wiebenga reageerde als volgt:
„Ik ben erg verbaasd over
deze inbreng van de kerken.
Ik voel me enigszins 'aange
sproken. Ik ben van mening
dat er geen leven zonder reli
gie denkbaar is. Alleen vind ik
dat de kerk moet bouwen op
eigen krachten en niet op die
van de overheid".
De PvdA'er P. Stoffelen rea
geerde eveneens geprikkeld op
Gijsbers: „Ik had niet gehoopt
nog mee te maken dat iemand
suggereert dat enkele partijen
wél naar de kerken zouden
horen en anderen niet. De op
merkingen komen op mij over
als een oneigenlijke polarisa
tie". D66-kamerlid O. Schelte-
ma-de Nie deelde die opvat
ting: „De toonzetting van de
kerken heeft me nogal getrof
fen alsof er een politeke desin
teresse bij ons heerst. Wij vra
gen ons alleen af of de eis van
een eigen bijdrage bij projec
ten niet net zo goed geldt voor
kerken als andere organisa-
Tijdens de hoorzitting stond de
reactie van het kabinet op het
rapport 'Overheid, godsdienst
en levensbeschouwing' cen
traal. Het rapport, dat in maart
1988 verscheen en is opgesteld
door een commissie onder lei
ding van de huidige minister
van justitie, dr. E. Hirsch Bal-
lin, gaat in op de criteria voor
steunverlening van de over
heid aan de kerken en andere
genootschappen op levensbe
schouwelijke grondslag.
Het kabinet vindt in navolging
van de commissie-Hirsch Bal-
lin dat overheidssteun aan le
vensbeschouwelijke organisa
ties een aanvullend karakter
moet hebben en dat de (kerk-)
genootschappen moeten mee
betalen aan de geestelijke ver
zorging in de krijgsmacht en
de inrichtingen van justitie.
De genootschappen wijzen dat
laatste af, omdat zij zo ge
dwongen zouden worden amb
tenaren te subsidiëren.
Moslimorganisaties keerden
zich donderdag tegen het
standpunt van het kabinet, dat
gebedsruimten voor minder
heden niet moeten worden ge
subsidieerd. Volgens R.M. Ka-
siem van de Stichting Welzijn
Moslims in Nederland worden
moskeeën niet alleen voor
godsdienstige activiteiten ge
bruikt, maar ook voor jonge
ren- en vrouwenwerk en an-
Misverstand
Volgens Gijsbers berust de ir
ritatie op een misverstand. „Ik
heb geen polarisatie willen be
werkstelligen. Het ging
alleen om helderheid t
schaffen.
Zowel C. Passchier van het
Humanistisch Verbond als
Gijsbers, die sprak namens 18
christelijke en joodse kerkge
nootschappen, toonde zich be
zorgd over de geestelijke ver
zorging in instellingen voor
zieken- en bejaardenzorg. Als
deze instellingen voortaan een
budget wordt toebedeeld
waarvan zij alle kosten moeten
voldoen, kan de geestelijke
verzorging gemakkelijk in de
knel komen. Bovendien is vol
gens Passchier het aanbod van
humanistische geestelijke ver
zorging te gering. Zo is in
slechts 18,8 procent van de zie
kenhuizen en in 10,6 procent
van de verpleeghuizen een hu
manistische geestelijk raads
man of -vrouw werkzaam.
HERMAN FINKERS:
GRONINGEN „Je wist
als kind dat wat je zag,
hoorde en voelde slechts
een heel klein beetje was
van nog iets veel mooiers.
Nu nog moet ik me erg
forceren om niet te den
ken dat de lucht om mij
heen vergeven is van en
gelen, cherubijnen en
feestvierende heiligen.
Het lukt me wel, maar het
kost veel moeite en ik
houd het niet lang vol".
Deze wonderlijke woorden
sprak de conferencier Herman
Finkers onlangs in de Martini
kerk te Groningen voor een
gehoor van honderden studen
ten. Elk jaar probeert het Gro
ninger Studentenpastoraat
voor de eerste dienst van het
nieuwe studiejaar een vrolijke
vogel die verder kijkt dan zijn
snavel lang is, te strikken.
In het oktobernummer van
Intensief, het maandblad van
het Groninger Studentenpas
toraat, staat op veler verzoek
de 'preek' van Finkers afge
drukt.
Voor zijn moeder was het op
treden van Herman Finkers in
de Martinikerk zo'n beetje een
gebedsverhoring. „Onlangs
heeft mijn moeder tegenover
mij verklaard dat zij vroeger
jarenlang vurig en veelvuldig
heeft gebeden dat haar oudste
zoon priester mocht worden.
Het begint er aardig op te lij
ken dat haar verzoek
teel in behandeling is", aldus
Finkers.
Met grote dankbaarheid kijkt
Herman Finkers terug op zijn
roomse jeugd. „Die heeft me
namelijk kennis doen maken
met het wonder. Het leerde
mij hoe je met ogen, afkomstig
van een andere werkelijkheid
naar deze wereld kunt kijken.
De transsubstantiatie, het ver
schil tussen iets dat gewijd en
niet gewijd was, de biechtstoel
waar zonden werden verge
ven, het was allemaal nogal
onlogisch en verstandelijk niet
te onderbouwen, maar het
heeft mij iets zeer waardevols
meegegeven voor de rest van
mijn leven. En wel een enor
me vrijheid".
"Die vrijheid is het besef dat je
mag leven zonder alles ver
klaard te hoeven zien, aange
zien die verklaring toch nooit
verder komt dan de aardse
werkelijkheid die slechts een
deel is van de totale werkelijk
heid. Sterker nog, je weet dat
het Goddelijk Mysterie zo iets
groots en ongrijpbaars is, dat
wanneer je iets tegenkomt dat
volkomen logisch verklaar
baar en verstandelijk te begrij
pen valt, er gelijk een stem
binnen in je waarschuwt, dat
dét dan waarschijnlijk wel
niks met Waarheid van doen
zal hebben".
Over zijn ideale kerk ver
trouwde Finkers zijn gehoor
toe: "Ik zou me zeer thuis voe
len in een kerk die een zo pro
gressief mogelijke maatschap-
Herman Finkers.
pijvisie koppelt aan een zo tra
ditioneel mogelijke liturgie.
Deze combinatie ben ik echter
nog niet tegengekomen. Of je
treft ruimdenkende mensen
aan met een liturgie waaruit
het wonder is verdwenen; of je
treft mensen die uit conserva
tisme en behoudendheid de
tradities vasthouden, waarbij
het dan niet zo zeer het ver
langen naar het mysterie dan
wel het niet los willen laten
van dogma's de drijfveer
vormt"
Finkers droomt van een kerk
waarin een oude liturgie, in-
FOTO: DIJKSTRA
clusief het gregoriaans, ge
vierd wordt. Vrouw en voor
behoedmiddelen zijn in die
kerk niet langer taboe. Het la-
tijn wordt heringevoerd. "Ky
rie eleison betekent voor mij
meer dan alleen Heer ontferm
Ter afronding hield de cabare
tier zijn publiek Prediker 6
vers 11 voor, waar staat: 'Hoe
meer woorden, hoe meer on
zin en wat heeft de mens daar
aan'. "Ik wil voorlopig vol
staan met prediker eerbiedig
te beamen. Amen".
mts
itie:
Koninklijke waardigheid:;
•oef di
nder
79 pi
1 ïzigers
WAARDIG, een passender woord bestaat er niet voojt
wijze waarop koningin Beatrix deze week ons land heeft
tegenwoordigd tijdens haar staatsbezoek aan Japan. Ir
persoonlijke vlak bestaan er al vele jaren n<
schapsbanden tussen de Japanse keizerlijke familie
huis van Oranje. Maar als koningin van Nederland di
Beatrix vooral ook rekening te houden met de emoties d i
naam Japan nog steeds losmaakt bij degenen die in de
logsjaren in Nederlands-Indië hebben geleden onder d(en ^'e
panse bezetting. Vandaar de koningin er tijdens
sprek met journalisten die met haar meereisden geen gel
van maakte, dat zij blij zou zijn als het bezoek achter de t geva
TOCH hebben die twijfels en zorgen, en de politieke
ligheden, de vorstin er niet van kunnen weerhouden
stempel te drukken op het bezoek aan Japan. Vooraf 1
door sommigen gesuggereerd dat de komst van koni
Beatrix aan de meeste Japanners voorbij zou gaan.
wordt letterlijk onder de voet gelopen door westerse del
ties en bezoekers: de koningin van de Lage Landen 2
welijks opvallen. Maar de sceptici kregen ongelijk. Tij k
het officiële staatsbanket maakte de koningin indruk doe
lengte van haar speech langer dan die van de keize
en vooral door haar openhartigheid. „Het is een hoofd
uit onze geschiedenis dat minder bekend is in uw land.
van mijn landgenoten hebben de oorlog niet overleefd
die wel zijn teruggekomen, blijven getekend door de h< f
nering. Aan hun leed is daardoor nog altijd geen einde g
men, ondanks de tijd die sindsdien is verstreken", aldus
ningin Beatrix. Hoe groot de indruk is die haar
hebben gemaakt bleek onder meer uit het commentaar
de grote Japanse krant Yomiuri Shimbun, die de tafel
van de keizer maar schril vond afsteken tegen de toesp
van de Nederlandse koningin. Dergelijke kritiek
adres van de keizer is in Japan zeer ongebruikelijk. Oonoet
andere commentaren werd koningin Beatrix met ins 1 op
ming geciteerd.
MODERNE staatsbezoeken staan overigens steeds i
het teken van de promotie van de BV Nederland, en
ichiet
Fiseli
ïlevin
loen 1
Zelf
le he!
dat terrein heeft koningin Beatrix haar bijdrage gelet lie n
Vooral de ontvangst gisteravond van Nederlandse zake j(
den en hun Japanse gasten door koningin Beatrix en kil is.
Akihito, heeft veel goodwill gekweekt. Al blijft het nat
lijk de vraag of en in hoeverre die goodwill kan worden
gezet in een verbetering van de handelscijfers. Het grote 1
het staatsbezoek van koningin Beatrix kroonj
Willem-Alexander moest duidelijk nog wennen hee13eP
Indische organisaties, die ook naar Japan waren gereisdrsi
tussen wel voor een moeilijke keus gesteld. Woordvoent
de organisaties hebben hun tevredenheid uitgespro rlenin
zowel over het optreden van koningin Beatrix als c
eigen contacten in Japan. De Stichting Japanse Ereschu 1
overweegt zelfs op 7 december in Japan deel te 1
de herdenking van de Japanse aanval op Pearl HarboiP
1941. Is het daarom geen tijd om te proberen
duw van het verleden heen te stappen, overigens zond^l
gruwelen uit de jaren '40-'45 te vergeten?
De eis tot schadevergoeding, waarvoor de juridische fTf
zwak is, mag immers niet als alibi worden gebruikt orn^-
naar de toekomst te hoeven kijken. De conclusie lijkt,
rechtvaardigd het bezoek de weg heeft geëffend voork
nieuwe relatie met Japan, die niet langer volledig é-*
overschaduwd door het oorlogsverleden. De Indische or§"^
saties zouden in die nieuwe relatie een belangrijke rol
nen spelen, bijvoorbeeld door ter plekke meer bekendhei q
geven aan wat zovele Nederlanders onder de Japanse br—
ting hebben doorgemaakt. Want dat de Japanse kennis
het eigen oorlogsverleden schromelijk tekort schiet, daarf
bestaat geen twijfel. In zo'n klimaat van vergevingsgez
heid kan het niet anders, dan dat de Indische Nederlan'
in Japan en in eigen land de erkenning krijgen van het
recht dat hen is aangedaan.
be!
DI
iique v
EGEI
HAA
„Kwart
Oostenrijkers
is anti-semiet'
WENEN Tussen de 20 en 30
procent van de Oostenrijkers
heeft een negatieve houding
tegenover joden. Een op de
vijf joden is van mening dat
het beter zou zijn als er geen
joden in het land zouden wo-
Dit blijkt uit een enquête on
der 2.000 Oostenrijkers boven
de 14 jaar, die door Gallup in
opdracht van het Amerikaans
Joods Comité is uitgevoerd.
Ruim de helft (53 procent)
meent dat het nu tijd is om
een streep onder de verwer
king van de holocaust te zet
ten. Eén op de drie Oostenrij
kers is van mening dat joden
slechts in beperkte mate
toegang tot invloedrijke func
ties zouden moeten hebben.
De onderzoekers wijzen erop
dat slechts 0,1 procent (75.000)
van de 7,5 miljoen Oostenrij
kers joods is. Tot 1938 was dit
3 procent. Oostenrijk fs anti-
semitischer dan andere West-
europese landen, aldus Gallup.
Oostenrijkers denken overi
gens nog slechter over zigeu
ners, Serviërs en Turken dan
over joden. Terwijl 31 procent
geen joden als buren wil heb
ben, wijst 49 procent zigeu
ners, 43 procent Serviërs en 41
procent Turken als buren af.
Gisteren, de dag waarop de cij
fers bekend werden gemaakt,
hielden enkele honderden per
sonen een stille demonstratie
door het centrum van Wenen
uit protest tegen het' beklad
den van joodse grafstenen.
Het groeiend antisemitisme is
voor de werkgroep voor chris-
telijk-joodse toenadering reden
om aandacht voor de joden en
hun godsdienst in het onder
wijs te bepleiten.
Bovendien moeten politici dui
delijker dan tot dusver zich
van anti-semitische uitingen
distantiëren.
CeidaeSomant
ïoet
Kantoor:
Telefax:
Postadre
Hoofdkai
Telefax
Westerpers bv (maakt deel uit van Sijt
Apothekersdijk 34, Leiden
071 - 122 244.
071 -134 941
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Koopmansstraat 9. 2288 BC Rijswijk
070 - 3
070 - 3906 7
070-3190 933.
070-3906 717
is: Postbus 9, 2501 CA Den H:
r/hoofdredacteur J Leune
Secretariaat directie/hoofdredai
Stadsredactie Leiden (tel 071 -
drs J van Zeijl
Omgeving Leiden (tel 071-1
i (tel. 070-3190 808):
4 046 Of 071 - 144 04
l. Koldenhof, f
<roft, T F
Kleijn (chef), I
Herpen (chef). F Buurman.
Sport L
(tel. 071 - 144(
Binnen- en buitenland, financien
A. van Rijn (chef), W. Bunschoter
E. Huisman, H. Jansen, drs J. vi
Sport algemeen (tel. 070 - 3190 826)
D. Kiers, R. Langeveld, drs. H.-F. Ruijl.
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): G- Anse
Geestelijk leven (tel 070 - 3190 835) L
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinh
n Kesteren
e (tel: 070-3190 815):
drs. C. van Haers
Werkman (chef), P Alleblas, D. Dijkhü istoke
ns (coördinator), B
Kooistra, drs. P van
a (chef). S Evenhuis
Opm
k (tel 070 - 3190 831): Ch Bels (chef), i
i, W Diekstra, L. Hei
t Hout (chef).
Hofmeester, C de Kier, H. Nieu\
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van'de Stichting Pers Unie,
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale
Belgie De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn dr
Ven en P. Vogels De parlementaire redactie bestaat uit F
leveld, D Hofland, P Koopman. D van Rietschoten en K van wees
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland S Akkerman (Praag),
drs. D. J van den Bergh (Peking), drs H Botje (Tunis). A Courant (Athenr
R Hasselerharm (Johannesburg), T Heard (Kaapstad), drs A Heering (Rorl.
B van Huet (Parijs), M de Koninck (Washington), H Kuitert (Nieuw Delhi),
F Lindenkamp (Sao Paulo). R. Simons (Londen), drs R. Vunderink (Moskoi
W. Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G
F Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel)
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Ur
publicatierechten van The Times en The Sunday Times
M.de Cocq
doen
>U ïllingt
Wijland (Belgradojjssen
071 - 122 248 op ma t/m vr. va
lentsprijzen (inclusief 6% btw)
aling per acceptgirokaart
118 00 tot 19.00 u
|oei
Nederlan d jaar
aarde
h ëpunt
Ancor
Advertenties
Informatie en té
Telefax voor uit
I 071 -122 244
S 071 -134 941
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
