'Een dubbeltje te weinig',
meeslepend televisiedrama
duinrell
Freddy Heineken componeert
een liedje voor tekenfilmserie
13
,Picasso's horen thuis in Haagse collectie*
Overdaad schaadt
niet bij Engelse
groep The Cult
''Schilderende academicus
verdient herwaardering
me
«tj Ingeblikt I
ONTDEK DUINRELL
lUt
£eidóeGou/uwit
KUNST/RTV
VRIJDAG 25 OKTOBER 1991
(Vervolg van de voorpagina)
Ven# HERMAN ROSENBERG
h|c
all
heeDEN HAAG Een belangrijk argument
an de groep van museumdirecteuren,
unsthistorici en verzamelaars tegen de
le pun verkoop van de Picasso's 'Harlekijn' en
'Sybille', is dat deze werken van groot be
lang zijn geweest voor de ontwikkeling
de moderne schilderkunst en boven-
een centrale rol spelen in de collectie
het Gemeentemuseum.
doorze
s iets JMet
mand
kijn' uit 1912 zou van invloed zijn geweest
doelde op Mondriaan. En van deze schilder bezit
Vennihet Gemeentemuseum de grootste collec-
wereld. In het verzoekschrift wordt
verder de toenmalige directeur Wijsen
beek geciteerd, die de Picasso's - 'Vrouw
het kubistische werk 'Harle-
met mosterdpot', 'Harlekijn' en 'Sybille' -
in 1957 aankocht. Deze noemde de wer
ken „een vast fundament voor de afdeling
moderne schilderkunst". Deze uitgangs
punten gelden nu nog, vinden de indie
ners van het verzoekschrift; ze mogen
niet op basis van „persoonlijke en tijdge
bonden overwegingen" worden losgela
ten.
De groep wijst ook de plannen voor het
uitdunnen van de collectie als geheel af.
Fuchs heeft van de raad toestemming ge
kregen om werken met een waarde bene
den de 250.000 gulden te verkopen, te rui
len op weg te geven, zonder dat daarvoor
een ingewikkelde toetsingsprocedure no
dig is. Dit bedrag is „willekeurig", stellen
de indieners van het verzoek. Onder deze
kunstwerken zouden zich best stukken
van grote kunsthistorische waarde kun
nen bevinden. Verder waarschuwt de
groep ervoor dat de opbrengst van de ver
koop wel eens tegen zou kunnen vallen in
verband met de heersende „baisse" op de
kunstmarkt.
Tot de 38 ondertekenaars van het ver
zoekschrift behoren naast de museumdi
recteuren dr. W. Beeren (Stedelijk Mu
seum Amsterdam), drs. H.Bolten-Rempt
(Museum De Lakenhal, Leiden), drs. H.
Defoer (Riiksmuseum Catherijneconvent,
Utrecht), dr. D. Snoep (Frans Halsmu
seum), en drs. F. Duparc (Mauritshuis in
Den Haag), prof.dr. J. Bolten, directeur
van het Prentenkabinet van de Rijksuni-
versteit Leiden, prof.dr. A. Boschloo van
de Rijksuniversiteit Leiden, de Haagse
kunsthandelaar H.M. Cramer en de
kunstenaars F: van den Broek en Wim T.
Schippers.
HILVERSUM Biermagnaat en
componist Freddy Heineken (68)
heeft een liedje geschreven voor de
Veronica tekenfilmserie 'Star
Street'.
Het nummer 'Let's get away from here
verschijnt binnenkort, samen met andere
composities uit de reeks, op ceedee Vol
gens muziekproducent Jos van Wouden
berg gaat het om een Frank Sinatra-
achtig nummer dat in aflevering 'Sydney
is verliefd' is verwerkt.
Wie de muzikale geschiedenis van Freddy
Heineken kent zal niet vreemd opkijken
dat er Sinatra-trekjes in de compositie zit
ten. Behalve dat de Amerikaanse crooner
een vriend van hem is. werkte hij vorig
jaar als componist mee aan een plaat van
Kenny Coleman, die eenzelfde genre over
het voetlicht brengt. Star Fleet' wordt
sinds drie weken door Veronica op het
scherm gebracht. Het gaat om een komi
sche animatie-reeks van Nederlandse bo
dem waarin muziek een belangrijke rol
speelt. Elke aflevering heeft een liedje
waarin het thema van de uitzending nog
eens op noten is gezet. Bijzonder aan de
serie, die 25 miljoen heeft gekost om te
maken, is niet alleen dat in de hoofdper
sonen sterrenbeelden zijn te herkennen
zoals Plons (waterman) en Sikkie (steen
bok), maar dat voor de 52 afleveringen
een samenwerking werd gezocht met Ja
pan voor de animatie en Amerika voor de
techniek. 'Star Fleet' is bedoeld van kin
deren van negen tot twaalf jaar en wordt
door Veronica elke donderdagmiddag uit
gezonden.
Een dubbeltje te weinig. Tv-c
"JCRV-televis
ur. Vrijdag.
HILVERSUM Het eni-
be dat echt van belang is
bm te weten van 'Een
Bubbeltje te weinig', is de
uiste aanvangstijd. Dit
neeslepende televisie
drama is namelijk van een
kwaliteit die je zelden in
[iet Gooi tegenkomt.
s dus zaak op tijd voor het
jcherm plaats te nemen. Inge
wikkeld is het gegeven, dat
ichrijver Peter van Gestel ge
bruikte voor dit intrigerende
jrerhaal, niet. Kort gezegd
handelt het over een toevallige
kntmoeting tussen een jongen
een meisje aan het begin
de jaren vijftig.
4 DEI)
h zitten in 'Een dubbeltje
weinig' alle ingrediënten
de buisklant door een zee
1 *lf/an emoties te sturen. Daarbij
lfts het verhaal prachtig uitge-
J [icht en wordt er door de twee
hoofdrolspelers Boris Ro-
zwembjtjenko (J6) als Jop en Dokus
'agelet (18) als Ankie sterk
espeeld. Waar Peter van Ge-
regisseur André van
a slagen is om in 72
minuten de Nederlandse sa
menleving in de jaren vijftig
een gezicht te geven („biefstuk
is voor de koningin"). En wat
daarin de plaats van de puber
was, zetten ze ondertussen ook
nog even haarscherp neer. Dat
het duo met kwaliteit voor de
dag zou komen, stond eigenlijk
bij voorbaat al vast. Vooral de
NCRV had goede herinnerin
gen, want in 1989 kreeg 'Het
verhaal van Kees', dat Van
Gestel samen met Willem Wil
mink schreef, een eervolle
vermelding van de Nipkow-
jury. 'Dubbeltje' is de tweede
korte film en voor de derde
gaan de beide heren binnen
kort richting Engeland. Het
derde verhaal gaat over een
handelsreiziger. Hij blikt terug
jp zijn laatste schooljaar. Vlak
voor zijn eindexamen werd hij
door z'n ouders van school ge
haald om te gaan werken.
Autobiografisch
Volgens André van Duren
heeft 'Een dubbeltje te weinig'
autobiografische trekjes. „Pe
ter kent die tijd. In 1953 was
hij zeventien Daarom speelt
het volgende verhaal weer in
die periode. Wat ook speelt, is
dat het een belangrijk decen
nium was. Het liet onder meer
de geboorte van de jeugdcul-
First Floor Features, de produ
cent, samen met de cultuur af
deling van de NCRV aan bij
het Stimuleringsfonds Neder
landse Culturele Omroeppro-
dukties. Dit fonds is zo langza
merhand uitgegroeid tot de
'dramaturg' van deze tijd. De
mensen van het fonds bepalen
immers in grote lijnen welk
drama de buisklant krijgt toe
geschoven. André: „Proble
men bij het lospraten van het
benodige geld waren er niet.
Het Stimuleringsfonds was
enorm onder de indruk van
'Het verhaal van Kees'. Mijn
moeilijkheden lagen vooral op
het visuele terrein, want hoe
breng je de jaren vijftig, een
tijd die ik niet ken, in beeld.
Extra handicap daarbij was,
dat de opnamen in Amsterdam
plaatsvonden. We zijn maan
den bezig geweest om lokaties
te zoeken. Echt om stapelgek
van te worden. Op een gege
ven moment hebben we fiet
sen aangeschaft om de juiste
plekken te vinden. Als ik nu
weer naar de produktie kijk,
heb ik medelijden met de art
director... wat een ondankbaar
werk, want als het goed is,
valt de omgeving niet op".
Brieven
Ook naar de acteurs is lang ge
zocht André: „We hebben
eerst voorgeselecteerd uit brie
ven. Daarna hebben we zo'n
gegadigden auditie laten doen.
Daar zijn uiteindelijk Borus
Rodenko en Dokus Dagelet
uitgerold. Belangrijk aspect bij
de selectie was de echtheid.
We wilden dus acteurs in de
puber-leeftijd. Nadat we ze
hadden gevonden, zijn we op
zoek gegaan naar de 'ouders'.
Die spelers moesten bij het
tweetal passen".
Om in de aankleding van de
film zoveel mogelijk authenti
citeit te brengen, werd het
Fillmmuseum en veel oude fo
to's geraadpleegd. André: „De
herinnering aan die zwartwit
foto's heeft voor het gedempte
kleurgebruik in de film ge
zorgd. Toch zou ik 'Een dub
beltje' willen omschrijven als
een neo-realistische film. Vol
gens ons is het 1953... Maar het
leuke van televisie is dat je
een nieuwe, eigen wereld kunt
Details
Toch werden de details niet
over het hoofd gezien. André:
„Neem de dialogen. De
spraak is geschoond van he
dendaagse termen. We hebben
voor een licht gestileerd taal
gebruik gekozen. 'Joffel' komt
depaardje in VPRO's 'Bij na
der inzien') hebben we geluk
kig kunnen vermijden".
De korte film werd vorig jaar
september en oktober in vijf
Dokus Dagelet als Ankie en Borus Rodenko als Jop: plezier tij
dens de opnamen.
weken opgenomen. Dokus Da
gelet, die voor twee spreekt
omdat Boris met zijn school
klas in Rome zit: „Er is vooral
in de weekeinden gefilmd.
Maar af en toe heb ik vrij
moeten nemen van school of
kreeg ik voor bepaalde vak
ken minder huiswerk op. De
achterstand die ik daardoor
opliep, heb ik later, door mid
del van bijlessen, weer inge-
FOTO: NCRV
haald".
Dokus, die voor haar eindexa
men VWO zit, kijkt met ple
zier terug op de opname-perio
de en vertelt lachend in de
toekomst alleen nog maar met
André als regisseur te willen
werken. Hoewel haar ambities
niet direct op het witte doek
liggen, zou ze best meer willen
doen. „Maar er om zeuren bij
filmmaatschappijen of regis
seurs is mijn stijl niet".
Voor de charme van Rotter
dam lijkt vooral de popmu
ziekwereld te zwichten. Steeds
vaker is de havenstad het ver
trekpunt van een concertserie.
Zo trad de Engelse groep The
Cult gisteravond in het voet
spoor van onder meer The
Rolling Stones door Ahoy te
kiezen als eerste halteplaats
van een vijf weken durend
Europese tournee, die onder
de naam 'Ceremonial Stomp'
de geschiedenis zal ingaan.
De groep, waarvan de harde
kernbestaat uit zanger Ian
Astbury en gitarist Billy Duf
fy, maakte de belofte waar, die
wat weken eerder al uit de
groeven van de nieuwe ge
luidsdrager Ceremony' was
gespat: feesten in de overtref
fende trap. De energierijke
muziek zorgde voor een dan
sende poptempel, waarbij het
publiek na vijfentwintig minu
ten zelfs spreekkoren aanhief.
Toch liep het feestje nergens
uit de hand en vond Ian Ast
bury zelfs dat het publiek zich
wel heel erg koest hield. Die
uitbundige overdaad aan het
begin, werd inderdaad later
ingetoomd.
klonk De vette gitaarpartijen
van Billy Duffy waren adem
benemend en de manier waar
op Ian met zijn stembanden
speelde, was bewonderens
waardig. Hij klonk gedreven
in dit tonenspel, flirte met
rock, danste met boogie, treur
de met de blues en blies de
psychedelische muziek wat
nieuw leven in, zij het dan op
een jaren negentig manier. En
het decor hielp een 'handje'
mee Achtergrondprojecties en
(kleurrijke) lichtshow waren
afgestemd op tekst en muziek.
Maar het door de rode pluche
gordijnen theaterachtig ogende
podium was vooral het speel
terrein van Billy Duffy. Hij
hanteerde de gitaar als een
prima ballerina die, gedragen
door bas en drums, heel veel
open doekjes kreeg In een
muur van geluid etaleerde
Duffy een berg aan subtilitei-
ten>tiie sfeerbepalend waren.
Hierdoor werd het concert een
dolhof van stemmingen, waar
in het publiek maar al te graag
verdwaalde. Toch waren het
de bekende nummers als
'Sanctuary' die de Cult-aan-
hang tot de wildste taferelen
aanspoorde. De groep moest
uiteindelijk voor twee toegif
ten terugkeren, waarna ze na
honderd minuten afsloten met
het sterke 'Talking about
love'. De Cult was overdadig,
maar schaden deed hij aller-
AGENAAR BAKELS TERUG INSCHEVENINGEN
an uitb
;genhei<
d stelde
bereidi
If miljo
Schepen tussen wolken en water'.
Sybrand Bakels (1873-1956)'.
met 13 januari in Museum
iningen (zondag en maandag
esloten). Daarna in het Veluws Mu-
eum te Harderwijk.
F
ecE
di^'
ractievo
den Ou<f{
ng dat
tanden
i: u br
egelijk"
aad dooi
VD liep
arlichtih
daar
reclame
entelijkt
moeten
frequen
eringen
ou moet
huis-
d. Ten
nde roul
■keersbo
:ekst 'Ri
g is sm
estie d(
begin
te plaa'
ggebruik
Vat bezielt iemand met een
ïeesters- en een doctorstitel
op z'n dertigste zijn veelbe-
ivende ambtelijke carrière af
breken en zonder artistieke
pleiding het vak van kunst-
childer te kiezen? Deze keuze
Reinier Sybrand Bakels
ant om hem gaat het
rordt verklaard in een brief
hem die hij vier maanden
zijn huwelijk schreef aan
schoonvader, de- textielfa
brikant en eigenaar van talrij-
Van Wulfften
'althe.
Juist dóór het huwelijk heb
mijzelf, na zooveel jaren
depressie, teruggevonden
mijn vrouw hield haar vin-
op de wonde plek, zij deed
lij herleven" Want ondanks
et feit dat hij cum laude was
,c fgestudeerd in de rechts- en
staatswetenschappen en een
'n riljante carrière in de ambte-
3 pij
:ek, was de ambitieuze Bakels
iet gelukkig met zijn vaste,
baan. Zijn
rb rouw wist dat en raadde hem
zich geheel aan het schil-
n te wijden. De 30-jarige
lier Bakels klopte bij zijn
phoonvader aan voor een le-
„De eenige onderneming
die ik kan beginnen met
5, ja, zekerheid van slagen,
Zelfportret uit 1916.
is te schilderen, eene onderne
ming waarin naar mijne aan
vankelijke berekening niet
meer dan f 5000,- behoeft te
worden gestoken, om in mijn
levensonderhoud te kunnen
voorzien. Ik reken 2 jaren
hard naar de natuur te stu-
deeren, zonder iets te verkoop-
en of te expooseren. Daarna te
expooseeren en te verkoopen,
hoewel ik reken nog 3 jaren
daarna nog niet genoeg te
kunnen verdienen".
Bakels overtuigde zijn schatrij
ke schoonpa Van Wulfften
Palthe en in februari 1904 kon
hij zijn aktentas inruilen voor
het palet.
In staat gesteld door het over
bruggingskrediet van duizend
gulden per jaar en een onge-
Werf te Scheveningen.
kend zelfvertrouwen in zijn
schilderkunst maakte Bakels
in de jaren die volgden zijn ei
gen woorden waar: „geef mij
slechts de tijd en ik zal het
kunnen als ieder ander". In
zijn jeugdjaren had hij al laten
zien dat het schilderen hem in
het bloed zat. De gedrevenheid
en werklust van dit natuurta
lent zou uiteindelijk uitmon
den in een oeuvre van vijf
honderd landschappen, stads
en havengezichten en honderd
portretten. Een bescheiden
deel daarvan hangt momenteel
in het Museum Scheveningen.
Onder de titel 'Schepen tussen
wolken en water' is een der
tigtal schilderijen uit particu
liere en museale collecties bij
eengebracht. Veel van het hier
getoonde werk heeft vissers
schepen, waaronder bomschui
ten, tot onderwerp. Behalve de
havens van Dordrecht, Maas
sluis, Schiedam en rond de
Zuiderzee was de bij zijn wo
ning gelegen Scheveningse
vissershaven voor hem een ge
liefd werkterrein. Met zijn
vaak brede penseelvoering en
pure kleuren schilderde hij
'naar de natuur', zoals hij het
I FOTO'S: MUSEUM SCHEVENINGEN
zelf omschreef. Bakels had
geen goed woord over voor
H.W Mesdag ook een auto
didact wiens schilderkunst
hij omschreef als „slordig".
„Mesdag nu vertoont een ver
bluffende onkunde omtrent de
vorm en constructie der sche
pen en dat hoewel hij model
len op zijn atelier had; ik kan
mij deze verregaande noncha
lance niet begrijpen".
Voordat hij succes kreeg met
zijn vrije werk voorzag Bakels
in zijn levensonderhoud met
het schilderen van portretten.
In 1919 brak hij door met zijn
eerste expositie in Amsterdam.
Het Haags Gemeentemuseum
Tot de crisisjaren gaat het
voorspoedig met de op Texel
geboren en het grootste deel
van zijn leven in Den Haag
wonende kunstenaar. In ver
band met zijn academische op
leiding wordt veelvuldig een
beroep op hem gedaan voor
bestuurs- en adviseursfuncties
in het Haagse kunstleven. Een
greep: hij wordt lid van de
Schoonheids- en Monumen
tencommissie en adviseur van
het Gemeentemuseum. Jaren
lang is hij lid en daarna voor
zitter van de Raad van Be
stuur van de Academie van
Beeldende Kunsten. Van Pul-
chri-studio is hij secretaris.
In 1930 schrijft hij over zijn
vriend en schilder W.B. Tho-
len een monografie, die tot op
de dag van vandaag als een
standaardwerk geldt
Het broodschilderen van nota
belen die zich door Bakels wil
len laten portretteren, moet hij
in de jaren dertig noodge
dwongen weer hervatten om
in zijn onderhoud te kunnen
De naam Bakels is in onze tijd
geen 'household-name' (een
naam die op ieders lippen ligt).
Het is waar, hij hangt in wei
nig musea, particulieren die
zijn schilderijen bezitten, koes
teren zijn werk, waardoor het
zelden tot nooit op de veiling
komt Slechts af en toe wordt
er een tentoonstelling aan hem
gewijd, zoals in 1974 in Pulchri
ter gelegenheid van de her
denking van zijn honderdste
geboortedag. En nu dan, in
1991 en 1992, achtereenvolgens
in Assen, Scheveningen en
Harderwijk. Vergeten is deze
perfectionist ('ik wil uitmun
ten, hiertoe is mijn karakter
geschikt en bestemd') aller
minst, maar feit is dat hij
slechts in kleine kring bekend
en gewaardeerd is. Een eerste
kennismaking in Museum
Scheveningen kan daar veran
dering in brengen. Je zou al
leen wensen dat de belichting
in de bovenzaal van dit mu
seum nog wat wordt verbeterd
om de kleuren op de doeken
meer tot hun recht te laten ko-
Foto naakte
actrice in
krant schokt
heel Japan
TOKYO De twee
grootste kranten van Ja
pan, de Yomiuri en de
Asahi, hebben veel stof
doen opwaaien door een
hele advertentiepagina te
vullen met de jonge actri
ce Rie Miyazawa. De ster
van films en tv-series is
geheel naakt.
De publikatie van een derge
lijke foto, voor het eerst in het
zeer zedige land, heeft een
groot aantal lezers geschokt.
Menigeen kondigde aan het
abonnement op te zeggen.
De reclamepagina, die op 13
oktober is afgedrukt door de
Yomiuri en de dag erna door
de Asahi, was een idee van de
uitgeverij Asahi Shuppansha
die binnenkort een foto-album
op de markt brengt onder de
titel 'Rie Miyazawa - Santa
Fé'. Het album is in de Vere
nigde Staten gemaakt door de
Japanse fotograaf Kishin Shi-
noyama. die gespecialiseerd is
in naaktfoto's.
In kringen van de gespeciali
seerde pers klaagt men er over
dat de 18-jarige actrice naakt
geposeerd heeft voor een gage
van ruim 7 miljoen gulden. De
directies van de Yomiuri en de
Asahi, die respectievelijk een
oplage van 14,5 en 13,9 miljoen
hebben, zeiden dat ze tot hun
besluit waren gekomen omdat
de foto zeer artistiek is, „en
bepaald niet pornografisch".
De Japanse uitgever heeft heel
veel bestellingen gekregen
ovor het foto-album dat vanaf
13 november te koop is.
ADVERTENTIE
van Lodewijk de Boer
(nf-flj in het
.VJjLx Appeltheater Den Haag
slechts t/m 17 november
'i Reserveer tijdig:
Jk 070-350 22 00
Seizoen 1991/92: twintig jaar Toneelgroep De Appel
Omroep Brabant
start 1 december
regionale reclame
DEN BOSCH Omroep Bra
bant start uiterlijk op 1 decem
ber als eerste regionale om
roep met het uitzenden van
reclameboodschappen. De ver
wachting is dat de andere re
gionale omroepen pas in 1992
met het uitzenden van recla
mespotjes beginnen. Om het
uitzenden van reclame moge
lijk te maken heeft Omroep
Brabant samen met de in
Noord-Brabant verschijnende
regionale dagbladen de Rekla-
memaatschappij Omroep Bra
bant opgericht.
Geestelijke vader 'Star Trek' overleden
ADVERTENTIE
LOS ANGELES Gene Rod-
denberry, de bedenker van de
televisie- en filmserie 'Star
Trek' is gisteren in een zie
kenhuis in Los Angeles over
leden. Hij was 70 jaar.
De eerste tv-serie 'Star Trek',
die gaat over vluchten van het
ruimteschip Enterprise naar
andere werelden 200 jaar in de
toekomst, liep van 1966 tot
1969 op het Amerikaanse sta
tion NBC. In termen van kijk
dichtheid was de serie geen
succes. Maar een stroom fans
van de serie, die zich 'trekkies'
noemden, zorgde met een la
wine van brieven dat er een.
vervolg kwam. Tien jaar na
het begin van de serie werd hij
in maar liefst 48 landen, onder
meer in Nederland herhaald.
In Hollywood werd een reeks
zeer succesvolle Star Trek-
films gemaakt. De film 'Star
Trek IV: The Voyage Home'
kostte 45 miljoen gulden aan
produktiekosten. Alleen al in
de Verenigde Staten bracht de
film 220 miljoen gulden in het
laatje. Voor de televisie kreeg
de serie een vervolg: 'Star
Trek: The Next Generation',
die nog loopt.
loot in het Amerikaanse leger.
Hij maakte 89 bombarde-
mentsvluchten, waarvoor hij
twee hoge onderscheidingen
kreeg. Na de oorlog werd de in
El Paso (Texas) geboren Rod-
denberry piloot bij Pan Ame
rican. Nadat hij voor het eerst
televisie had gekeken, reali
seerde hij zich het enorme po
tentieel van dit nieuwe medi
um. Hij verhuisde naar Holly
wood. maar ondervond dat de
in de kinderschoenen staande
tv-industrie niet veel schrij
vers nodig had. Hij ging bij de
politie van Los Angeles wer
ken en stuurde van tijd tot tijd
scripts naar tv-maatschappijen.
Spetterend familiebuffet op zondagmiddag:
Vanaf 14 0Q uur gratis zwemmen in het unieke tropische Tikibad
met peuterbad. whirlpool, binnen-zonneweide en waterglijbanen
Om 17 30 uur familiebuffet in de Schaapskooi met onbeperkt
smullen van warm/koud buffet.
Peuters tot 4 jaar gratis, kinderen tot 12 jaar 28 -, volwassenen 38 -
Duinrell Wassenaar ook voor gezellige steengrill- en ski-arrange-
door kikker je van op!
i info 01751-40186
