'artijen Voorschoten stellen
esluit over muziekschool uit
991 idae(3ou/uwt
LEIDEN OMGEVING
geunerbaron in Muzenhof
kzar voor Roemenië
un kerken Noord wijk
'Gebarentaal is prachtig om te zien'
Filiaal bibliotheek Leidschendam mogelijk dicht
WOENSDAG 23 OKTOBER 1991
HTSHUI
n tel. 1
lan den
AMBUUd,
ing in L
3t, Rijn
en, Wai)
71-1741
<1
71 (kan
di.
en lang
orging,
9441 (m
.00-14.0
ENTELI
ma. t
afsprai
intrum
1.00-12.
2195. G(
ïof, spr(
11506.
I, 'tel. P1'
83, spr<
en volg<
ielljk W
noodsll
kelnde
3-8212 H,
EN DIS( 15
Hoge R
9375. K
12 u. 14T
)ERDORP Het
iijrele centrum Muzen-
Leiderdorp staat de
•nde tijd in het teken
~e operette. Het Lei-
)rpse Operette Gezel-
(LOG) brengt in het
aktheater van zater-
!6 oktober tot en met
10 november, in
achtereenvolgende
^einden zes maal de
ïtte „Der Zigeunerba-
voor het voetlicht.
Zigeunerbaron is een
de mooiste operettes
Johann Strauss, met
vele bekende melodieën,
zoals „O habet acht".
Het LOG heeft zich weer van
de steun van de Leidse tenor
Piet Maas weten te verzeke
ren. Vorig jaar oogstte hij in
Muzenhof veel succes met zijn
optreden als Der Graf von Lu
xemburg.
Het operettegezelschap heeft
zich onder de leiding van de
Haagse concertpianist/dirigent
Ernst Stolz gedegen op de uit
voeringen voorbereid. Stolz
heeft al een jaar of zes de mu
zikale leiding bij het LOG in
handen. Voor de dramatische
effecten en de koorregie is nu
ook weer Lyda Spaans verant
woordelijk. In het succes van
Der Graf von Luxemburg had
zij een belangrijk aandeel. Een
fraai ballet en de muzikale on
dersteuning van een salonor
kest moeten de opvoeringen
van Der Zigeunerbaron tot
een succes maken.
De aanvang van de voorstell-
lingen in Muzenhof op de za-
Piet Maas temidden van de le
den van het Leiderdorps Ope
rette Gezelschap
FOTO: PR
terdagavonden 26 oktober, 2
en 9 november is om kwart
over acht. Op de zondagmid
dagen 27 oktober, 3 en 10 no
vember wordt om half drie be
gonnen. Entree vijftien gul
den.
1DWIJK De Noordwijkse kerken houden vrijdag een
in de Vinkenhof aan de Achterzeeweg in Noordwijk-Bin-
opbrengst is bestemd voor hulp aan de Protestantse ge-
van het stadje Marghita in Roemenië. De Noordwijkse
zetten zich al geruime tijd in om de bouw van een nieu-
storie en vergaderruimte in het stadje te financieren. In-
'Is is een flink bedrag binnen zodat met de bouw is gestart,
bouw te voltooien is nog een bedrag van ongeveer 10.000
nodig. De bazar wordt gehouden van 15.00 tot 22.00 uur.
y van verkoopbare spullen is welkom. Een telefoontje
ummer (01719) - 10210 en de goederen worden opgehaald
JJ eden van de werkgroep Roemenië.
REGIOJOURNAAL
Woonoverleg
Het Woonoverleg Zoeter-
woude vergadert vanavond
in het gemeentehuis.
Aanvang acht uur. Belang
rijkste bespreekpunt is de
voortgang van de activiteiten
van het woonoverleg. Aan
het begin van dit jaar zijn de
uitgangspunten van het over
leg geaccepteerd door het ge
meentebestuur. Het gaat
daarbij voornamelijk om het
volkshuisvestingsbeleid.
Daarbij spelen een goede en
betaalbare woon- en leefsitu
atie een belangrijke rol ter
wijl nieuwbouw, woningver
betering en buurtbeheer cen
traal staan.
Etrusken
Mevrouw drs. A. van Wie-
chen (archeologe) en R. Co-
nens (fotograaf) houden mor
gen een lezing over de Etrus
ken in het gemeentecentrum
aan de Lijtweg 9 in Oegst-
geest. Aanvang kwart over
acht, entree f8,50.
Verkeersplan
In het gemeentehuis van
Zoeterwoude wordt morgen
een informatieavond gehou
den over het Verkeerscircu
latieplan Dorp-zuid. Het gaat
om voorstellen om te komen
tot een betere verkeersafwik
keling in het zuidelijk ge
deelte van het dorp. In toe
nemende mate is er sprake
van sluipverkeer via de
Geerweg en de Zuidbuurtse-
weg. Ook sluipverkeer via de
Weipoortseweg baart het ge-
meentebestu ur zorgen
Aanvang acht uur.
Zwemmen
In het kader van de landelij
ke actie Zwemfan worden in
zwembad De Fluit aan het
Fluitpolderplein in Leid-
schendam op 24, 26 en 31
Psychiater Sleeboom-van Raaij begint de gebarentaal aardig onder de knie te krijgen.
AFDELING VOOR DOVE PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN SCHAKENBOSCH JAAR ACTIEF:
LEIDSCHENDAM
„Een collega van mij zegt
altijd: gebarentaal is de
mooiste taal om te zien.
En dat vind ik ook. Het is
een prachtig om naar te
kijken". Psychiater C.J.
Sleeboom-van Raaij en
haar collega's beginnen de
gebarentaal inmiddels
aardig onder de knie te
krijgen. Het is de taal
waarvan zij zich dagelijks
bedienen in het werk met
dove psychiatrische pa
tiënten.
De Visuele Interactie Afdeling
(VIA) voor dove psychiatri
sche patiënten in psychiatrisch
centrum Schakenbosch in
Leidschendam bestaat nu bijna
een jaar. Psychiater C.J. Slee
boom-van Raaij heeft de afge
lopen periode als 'heel zwaar'
ervaren. Het ontwikkelen van
de psychiatrische zorg voor
doven - een voor Nederland
uniek specialisme - vroeg de
nodige inspanning. Daarbij
kwam dat heel Schakenbosch
kampte met een tekort aan
psychiaters. Sleeboom moest
daardoor ook op andere afde
lingen bijspringen.
Eigenlijk richt Sleeboom zich
al vanaf 1985 op de hulp aan
psychiatrische dove patiënten.
„In dat jaar kreeg Schaken
bosch te maken met twee dove
patiënten. We voelden ons
machteloos toen bleek dat we
hen niet goed konden helpen.
En de derde dove die erbij
kwam was doorslaggevend:
deze man kon ons echt totaal
niet volgen". Vanaf dat mo
ment is Sleeboom zich ook de
gebarentaal eigen gaan maken.
Ze wil ermee op het niveau
komen van een tweede taal.
„Maar zoals ik Engels spreek,
zo beheers ik de gebarentaal
helaas nog niet", zegt Slee
boom.
Boos
Het ontwikkelen van een psy
chiatrische afdeling voor do
ven verliep niet zonder pro
blemen. Het feit dat het perso
neel op de VIA de gebarentaal
in het begin niet voldoende
beheerste, was moeilijk voor
sommige dove patiënten. Do
ven, die het volgens Sleeboom
al moeilijk genoeg hebben met
zichzelf. Sleeboom: „Veel do
ven denken dat de problemen
die zij hebben, alleen te maken
hebben met hun doofheid.
Hier blijkt dan dat het pro
bleem in henzelf zit, dat ze
niet goed met zichzelf kunnen
omgaan. Het ligt niet alleen
aan hun handicap. Ze komen
erachter dat ze aan zichzelf
moeten werken. Dat is een
hele schok".
Ook viel het volgens Sleeboom
niet mee om in korte tijd een
hecht team te smeden van een
groot aantal nieuwe medewer
kers. Toen de ziekenfondsen
in 1990 toestemming gaven
voor het aantrekken van extra
personeel voor de speciale zorg
aan doven, groeide het be
staande team in zeer korte tijd
uit van vijf man personeel tot
dertig medewerkers. Slee
boom: „Nu is het een fantas
tisch team. Maar het duurde
even voordat iedereen op een
lijn zat. Iedereen kwam van
een andere instelling af en
nam dus ook zijn eigen cultuur
en benaderingswijze mee".
Het team van de VIA bestaat
momenteel uit een psychiater,
een psycholoog, een maatscha-
pelijk werkende, een creatief
therapeut, ergotherapeuten,
een psychomotorisch thera
peut, verpleegkundigen en ac
tiviteitenbegeleiders. Een keer
per week krijgen alle mede
werkers les van een docent ge
barentaal. Want zelfs als de te
amleden met elkaar praten,
wordt van hen verwacht dat
ze dat in gebarentaal doen, als
er althans een dove in de
buurt is. Zelfs al doet de dove
op dat moment niet mee aan
het gesprek. Sleeboom noemt
dit 'de wet van VIA'. „Is er
een dove in de buurt dan ge
baren we. Dat is een heilig
principe hier. Het klinkt mis
schien overdreven. Maar we
willen graag een omgeving
creëren waar de dove zich vol
ledig op zijn gemak voelt".
Depressies
Op de VIA kan iedereen te
recht die door gehoorproble
men niet door de reguliere
hulpverlening kan worden ge
holpen. Doof of slechthorend,
op de Visuele Interactie Afde
ling wordt geen scherpe grens
getrokken.
Wat problematiek betreft, on
derscheiden doven of slecht
horende psychiatrische patiën
ten zich niet van de horende
mensen. Alle 'klassieke' psy
chiatrische ziektebeelden als
depressies en schizofrenie
worden op de VIA behandeld.
Het verschil met horenden is
alleen dat de doofheid het
ziektebeeld vaak verergert,
omdat de mensen zo weinig
Met name na de middelbare
(doven)schooltijd lopen ze te
gen problemen aan. Van het
beschermde wereldje waarin
met elkaar werd gecommuni
ceerd, gaan de doven vaak
weer terug naar huis. Slee
boom: „Daar beginnen de
moeilijkheden. Het contact dat
de mensen op ae dovenschool
hebben ervaren, ontbreekt".
Het blijkt moeilijk om echt
contact te krijgen met mensen
in de omgeving. Ook het vin
den van werk is een groot pro
bleem onder doven. Sleeboom:
„Op een sociale werkplaats
functioneren doven vaak juist
heel goed omdat ze geconcen
treerd kunnen werken, niet
snel worden afgeleid. Maar de
sociale werkplaats is uiteraard
niet geschikt voor iedere dove.
Je ziet dan ook vaak dat intel
ligente doven gefrustreerd zijn
over het feit dat ze geen pas
send werk kunnen vinden".
Nazorg
Op de VIA blijven de doven
maximaal twee jaar. Maar de
meesten keren al veel eerder
terug in de maatschappij. „Het
is echt verrassend hoe snel de
mensen hier soms opknap
pen," vindt Sleeboom. Aan ae
nazorg wordt zeer veel aan
dacht besteed. Via de dagbe
handeling worden mensen nog
een aantal dagen per week be
geleid, en dan komen ze nog
eens een keer in de week, eens
in de veertien dagen en zo
wordt de behandeling geleide
lijk afgebouwd. „Maar niet al
leen in praktische zin wordt
afgebouwd door minder fre
quente behandelingen, ook in
emotionele zin proberen we de
mensen voortdurend voor te
bereiden op een terugkeer in
de maatschappij".
oktober activiteiten gehou
den voor mensen van rond
de 50 jaar en ouder. Op deze
open dagen gaat het om
voorlichting over cursussen
'bewegen voor ouderen' en
opleidingen voor het behalen
van zwemdiploma 's. Tussen
negen en twaalf uur 's och
tends wordt bovendien aan
trimzwemmen gedaan. Voor
het geven van voorlichting is
een zweminstructeur aanwe
zig. De toegang is gratis, er
wordt een kopje koffie ver
strekt en men kan ook een
baantje trekken. De water
temperatuur is 30 graden in
het diepe en 29 graden in het
ondiepe bassin.
Imkers
De Imkersvereniging Leiden
en omstreken houdt vrijdaga
vond een bijeenkomst in
wijkcentrum Zijlkwartier
aan de Van der Marckstraat
19 in Leiderdorp. Op het
programma staan onder meer
de diploma-uitreiking voor
de cursus bijenteelt en de en
de Leidse Honingkeuring.
Aanvang acht uur.
Kinderopvang
dam wordt morgenochtend
in de kantine van de brand
weer aan de Veurse Achter
weg 14 een bijeenkomst over
kinderopvang voor het
bedrijfsleven gehouden. De
bijeenkomst die om tien uur
begint is bedoeld voor Leid-
schendamse bedrijven die
kinderopvang voor het per
soneel willen realiseren.
Aanleiding is de Stimule
ringsmaatregel 1991-1993 van
de rijksoverheid. Volgens dit
besluit wordt een korting
verleend op de kostprijs van
een kindplaats van 2.000 gul
den per jaar. Dit geldt voor
zowel de profit- als de niet-
profit-organisaties. Voor in
lichtingen kan men nog bel
len met mevrouw D.P.C.de
Koning,nr 320 93 50,toestel
476.
Steven Mead in Zoeterwoude
ZOETERWOUDE De wereldberoemde euphoniumspeler Ste
ven Mead is vrijdagmiddag te gast in Zoeterwoude. Vanaf twee
uur treedt hij op in het Muziekcentrum aan de Schenkelweg. Hij
houdt op uitnodiging van de Zoeterwoudse Sint Jan's fanfare
een workshop in het Muziekcentrum. De toegang is gratis.
Steven Mead verricht momenteel baanbrekend werk met nieu
we ontwikkelingen in instrumentale technieken en repertoire.
Hij is op 6-jarige leeftijd begonnen met het bespelen van de eup
honium in de plaatselijke juniorband van het Leger des Heils.
Later werd hij lid van het National Youth Brass Band of Great
Brittain.
Dit was tevens de start van zijn vele televisieoptredens. Nadat
hij zijn studie had voltooid verhuisde Steven Mead naar Mid
lands waar hij lid werd vap de beroemde Desford Colliery Band.
Met dit muziekgezelschap won hii praktisch elke titel die er te
winnen valt in de brassbandwereld.
In 1986 werd hij gekozen tot de Euphonium Player of the Year
en schitterde hij op het Galaconcert van Brassband kampioen
schappen van 1986 in de Royal Albert Hall te Londen.
Concert Ottovoci in Alphense kerk
ALPHEN AAN DEN RIJN Het vocaal ensemble Ottovoci
geeft morgenavond een concert in de Oudshoornsekerk in Al
phen aan den Rijn. Ottovoci specialiseert zich in composities uit
de Romantiek. Daarnaast worden werken uit latere stijlperioden
uitgevoerd. Zo komen, behalve Brahms, Gounod en Mendels
sohn, componisten als Barok en Milhaud voor op het repertoire.
De aanvang is kwart over acht. De entree bedraagt 17,50, voor
CJP-en Pas 65-houders f 15 en f 7,50. Kaarten zijn in de voor
verkoop verkrijgbaar bij de Wv aan het St. Jorisplein.
Alphense Rechtswinkel naar ruimer onderkomen
ALPHEN AAN DEN RIJN
Met de verhuizing van de
Alphense Rechtswinkel van
de Boterbloemweg naar het
buurtcentrum Halfje Wit
aan de Van Brakelstraat,
kunnen de hulpvragers van
af 1 november rekenen op
meer privacy. Het huidige
onderkomen was te klein
geworden. Het zaaltje aan de
Boterbloemweg was tijdens
de spreekuren overvol. De
veelal vertrouwelijke ge
sprekken konden dan ook
gemakkelijk worden afge
luisterd. Hierdoor moesten
de vrijwilligers soms de wijk
nemen naar buiten en ge
bruikten zij de bushalten als
„spreekkamer".
De Rechtswinkel is op 6 fe
bruari 1986 in Alphen be
gonnen met het verlenen
van rechtshulp, met name
op een aantal rechtsgebieden
die niet of onvoldoende door
andere (rechts)hulpverle-
nende instanties worden be
streken. Het gaat hierbij on
der meer om consumenten-,
huur-, jeugd- en belasting
recht. De hulp is vooral be
stemd voor mensen met een
inkomen beneden de zieken
fondsgrens.
Dat de hulp gewenst is,
blijkt uit het feit dat de
Rechtswinkel in 1990 in to
taal 111 algemene zaken en
104 belastingrechtzaken be
handelde. Daarnaast werden
nog eens 40 telefonische ad
viezen gegeven. Alle cliën
ten werden in principe gra
tis geholpen door in totaal 15
medewerkers waaronder
twee afgestudeerde fiscalis
ten. De overige vrijwilligers
zijn studenten rechten.
De Rechtswinkel wijdt haar
nieuwe onderkomen in op
vrijdag 1 november tijdens
een receptie van 17.00 tot
19.00 uur.
de ag<
nde
T", de
ie van
jrtprijzen
/Jbrschoten
iSCHOTEN De Voorscho-
sportprijzen voor het seizoen
II worden morgenavond uitge-
in het gebouw van het modebe-
MEXX (de voormalige zilverfa-
De sportprijsjury heeft inmid-
esloten uit de tientallen kandi-
acht sporters of teams en een
."lete club met een prijs te eren.
esentatie van de uitreiking is in
>n van Piet den Hartog. Wet-
M. Breunesse reikt twee prij-
it. Optredens zijn er van Avanti,
Bergers en Chantal Arbouw
Gratis toegangskaarten zijn
ijgbaar bij de afdeling sportza-
het gemeentehuis. Er is plaats
i0 bezoekers. Aanvang van de
king acht uur.
•eri
Idoor
NOLWESSELING
LEIDSCHENDAM Het
bibliotheekfiliaal aan het
Molenpad in Leidschen
dam zou kunnen worden
gesloten. Deze besparing
levert geld op voor de
verbetering van de kwali
teit van de twee overige
bibliotheekvestigingen.
'Burgemeester en wethou
ders van Leidschendam
doen dit voorstel aan het
bestuur van de biblio
theek.
Het voorstel is een reactie op
de beleidsnota voor de korte
en lange termijn die de biblio
theek bij de gemeente heeft
ingediend. Het bibliotheekbe-
stuur vraagt voor volgend jaar
bijna 287.000 gulden extra sub
sidie, voornamelijk voor circa
8.500 vervangende banden
voor de drie vestigingen en 99
naslagwerken. Voor het inlo
pen van de achterstand zou
echter ruim het dubbele nodig
zijn. Voor opbouw van bejaar
dencollecties (1200 banden) en
onderwijscollecties (1310 ban
den) is ruim 63.000 gulden no
dig. Volgens het bibliotheek-
ring van contributie in Maas
sluis heeft uitgewezen dat het
aantal jeugdleners met de helft
afnam. Het bestuur heeft ook
gewezen op het dalend aantal
leners en uitleningen. De da
ling moet geweten worden aan
de kwaliteit van de collectie
want landelijk is sprake van
een lichte stijging.
De gemeente heeft vorig jaar
75.000 gulden gegeven voor de
collectie. Bij de begroting zal
de raad opnieuw 75.000 gulden
(en niet meer) worden ge
vraagd. Voorwaarde is echter
dat het bedrag volledig voor
de aankoop van boeken moet
worden gebruikt.
bestuur is de collectie gemid
deld vijf jaar te oud wat bete
kent dat ruim 30 procent van
de collectie onterecht aanwe
zig is.
Twee jaar geleden is door het
bestuur al gewezen op de sterk
verminderde kwaliteit. Een
verhoging van het lidmaat
schap, die B en W al eerder
hebben gevraagd, leidt volgens
het bestuur gezien ervaringen
elders niet tot spectaculaire
verhoging van inkomsten. De
gratis uitleen aan jongeren be
neden 18 jaar is in 1975 een
wijs besluit geweest dat men
sen zonder leestraditie de weg
naar de bibliotheek heeft ge
wezen. Een proef met invoe-
DN 3:
18.45,
hof 20
2 (12);
\C 2:
18.45,
(Spui 2
d_a.'>: RSCHOTEN Het
onduidelijk of
dijschoten aangesloten
bij de Streekmuziek-
18-45, j)l Leiden en omstre-
Burgemeester
ouders willen
blijven maken van
ensten van de school,
zij kregen daarvoor
en in een vergade-
DLE 1 <qvan de commissies fi-
ën en welzijn geen
De partijen willen
pas in de gemeente
van 31 oktober uit-
5, 2i.3den. Alleen Groen
^PCS was duidelijk. Deze
acht 13 wil weg bij de mu-
u ^a'^' chool
N 2: ThLlluul-
18.45, -
ik (12); mrrussie besprak gisteren
•l 4: Bctitie „Toekomst Muziek-
l wijs" Hierin stellen bur-
13 ^ster en wethouders voor
ier 1 januari 1993 uit de
10, 2Ï.4( mschappelijke regeling
ampf; d [muziekschool Leiden en
antikaeheken te stappen, maar
e ingeie nemen aan ^et jn gang
gezette sanerings- en innova
tieplan.
J. Ligthart (CDA): „We wilden
een antwoord op uittreden, de
gevolgen daarvan en eventue
le alternatieve mogelijkheden
voor het muziekonderwijs.
Daar geeft de notitie geen ant
woord op. De notitie geeft al
leen de keuze doorgaan met de
muziekschool of helemaal
niets".
H. van Gogh (VVD): „Er moet
behoorlijk muziekonderricht
zijn en laagdrempelig. De
streekmuziekschool is een gro
te eter uit de subsidiepot. Er
zullen strengere maatstaven
aangelegd moeten worden om
te komen tot muziekonder
richt dat voor iedereen moge
lijk is. Belangrijk is of de
streekmuziekschool daaraan
kan voldoen".
Wachtgelden
R. Kalfsbeek (PvdA) noemde
de notitie aan de magere kant.
„Het plan tot ondersteuning
van de scholen bij het muziek
onderwijs is een goede zaak,
maar kan dat voor hetzelfde
geld? Overigens blijft het zon
de om bij eventuele uittreden
vijf jaar lang het subsidiegeld
uitsluitend te besteden aan de
wachtgelden en niet aan de
lesgelden".
Y. Molenkamp (D66): „De
doelstellingen van de muziek
school stammen uit 1969 en
aan vele doelstellingen voldoet
de muziekschool niet. De vrij
hoge lesgelden zorgen aller
minst voor een lage drempel".
S. Harlaar (Groen Links): „Wij
willen nu geen uitstel meer en
liefst zo snel mogelijk uittre
den uit het samenwerkings
verband. We betalen 115.000
gulden voor 140 leerlingen.
We hebben een muziekconsu-
lente van 40.000 gulden weg-
bezuinigd. Zij deed toch voor
treffelijk werk op de basis
scholen".
Wensen
B. Prinsen, sinds 1 oktober
van dit jaar directeur van de
streekmuziekschool, zette uit
een dat de school bezuinigin
gen toepast en zich wil richten
naar de wensen van de deel
nemende gemeenten. „De
school is natuurlijk nog gebon
den aan vele zaken uit het
verleden. We hebben een
rijkserkenning vanwege de
hoog geklasseerde docenten".
Prinsen zei dat er nu, door de
vele zaken, die in het verleden
verkeerd gingen ten aanzien
van de begrotingen, scherp
wordt gecalculeerd. Naast de
eerste lijn, het lesgeven in de
muziekschool wordt nu ook de
tweede lijn, het ondersteunen
van scholen en verenigingen,
in het programma opgenomen.
Wethouder F. ten Have (CDA)
stelde dat de muziekconsulen-
te geen direct muziekonder
wijs gaf en bovendien niet
door alle scholen geaccepteerd
werd. „Zij was niet te vergelij
ken met de muziekschool".
Wethouder M. Breunesse
(PvdA) meende dat 140 leer
lingen profiteren van de
streekmuziekschool en wan
neer in de toekomst de school
ook ondersteuning gaat geven
bij muziekonderricht op scho
len en verenigingen, dan is die
school waard om te blijven be
staan in Voorschoten.
Tot teleurstelling van wethou
der Breunesse deelden alle
fracties mee dat ze voorlopig
nog geen besluit wilden ne
men. W. Zoetemelk (CDA):
„We hebben allemaal gezegd
dat gezien het grote tekort op
de ontwerp-begroting voor
1992 dat alle zaken en taken
van de gemeente kritisch be
keken zullen worden. Dit is
dan de eerste zaak waarover
we heel goed na willen den-
