Tabaksreclame wordt
aan banden gelegd
f<
T 1
1
1
M7
nmo
ECONOMIE
Noro op zoek naar partners
Aandeelhouders
overwegen proces
tegen Rodamco
Verrassende herstructering Hollandia-Kloos
BEURS VAN AMSTERDAM
'i&M
£etdóe(3ounant
DONDERDAG 17 OKTOBER 1991
Trans European Airlines
mag blijven vliegen
BRUSSEL Een rechtbank in Luik heeft Trans
European Airlines (TEA) gisteren failliet ver
klaard. De Belgische chartermaatschappij heeft
echter toestemming te blijven vliegen, omdat
wordt gezocht naar een mogelijkheid om het be
drijf te laten voortbestaan. Volgens de curatoren
vloeien werknemers van de vier TEA-bedrijven
die het faillissement hebben aanvroegen af. TEA
mag echter personeel in dienst nemen dat nodig
is om de geplande vluchten tussen Brussel en
Londen en charters te kunnen uitvoeren. Daar
door zullen ongeveer 40 van de 180 personeelsle
den bij TEA blijven. TEA leed in 1990 zo'n 16
miljoen gulden verlies en zou een schuld van
meer dan 50 miljoen hebben. De gewestelijke
Vlaamse regering wees gisteren een plan af waar
bij Belgische financiers en de Vlaamse overheid
geld in TEA zouden steken.
Scandinavische spaarbank-
crisis breidt zich uit
STOCKHOLM De bankencrisis in
Zweden en andere Scandinavische lan
den neemt steeds grotere vormen aan.
De nieuwe Zweedse regering heeft de
noodlijdende Första Sparbanken een
kredietgarantie verstrekt van 3,8 mil
jard kroon 1,2 miljard). Enkele we
ken geleden moest de Zweedse rege
ring al enkele miljarden kronen uit
trekken om de staatsbank Nordbanken
te helpen. Deze week maakte de op één
na grootste bank van Noorwegen,
Christiania Bank, bekend dat haar aan
delen door grote verliezen op kredieten
waardeloos zijn geworden. De banken
crisis in Scandinavië is het gevolg van
een expansief en speculatief kredietbe-
leid aan het einde van de jaren tachtig.
Sluiting Van Melle Brazilië opgeheven Wall Street op record
SAU PAULO Het gezondheidssecretariaat van de Brazili
aanse staat Sao Paulo heeft de tijdelijke sluiting en het pro-
duktieverbod van de Van Melle snoepfabriek in dat land op
geheven. Bij onderzoek bleek dat er tijdens het produktiepro-
ces geen cocaïne in de snoepjes van dat merk is gestopt. Het
Braziliaanse filiaal van Van Melle, Melbra SA, werd vorige
week door de autoriteiten gesloten nadat in verschillende de
len van het land bleek dat snoepjes van Van Melle met cocaï
ne waren ingespoten. Dit leidde tot een ware angstpsychose
onder Braziliaanse kinderen en hun ouders. Hierdoor leed
Van Melle in Brazilië in twee weken tijd een verlies van
meer dan één miljoen gulden.
LPG duurder door stijging marktprijzen
ROTTERDAM Autogas is vandaag twee cent per liter
duurder geworden. De NOVOK, de organisatie van zelfstan
dige oliehandelaren, heeft de vrije pomphouders aangeraden
hun prijzen te verhogen vanwege de stijging van de prijzen
op de internationale markten. De adviesprijs is nu 57,9 cent
per liter.
NEW YORK Dank zij een stijging
van 20,35 punten heeft de Dow Jones-in-
dex van de Newyorkse effectenbeurs
gisteren een record bereikt. De slotstand
van 3061,72 punten zat ruim boven het
vorige record, dat met 3055,24 punten
dateert van 28 augustus dit jaar. Het re
cord kwam niet uit de lucht vallen. In de
vier voorgaande dagen was de beursin
dex al 95 punten omhoog gegaan. Er leek
gisteren een beetje de klad in te komen,
doordat de stijging van IBM van dinsdag
niet doorzette. De definitieve stijging
deed zich voor in het laatste deel van de
handel, toen de grens van de 3050-pun-
ten na veel aarzelen werd gepasseerd.
De Dow Jones-index kan verder stijgen
tot 3075 punten als het aflopen van op
ties en termijncontracten morgen gunstig
uitvalt.
DEN HAAG Er zijn
nieuwe en scherpere
maatregelen nodig om het
ontmoedigingsbeleid voor
roken gestalte te geven, zo
blijkt uit een brief aan de
Tweede Kamer van
staatssecretaris Simons
van volksgezondheid en
minister Andriessen van
economische zaken.
De beide bewindslieden wer
den het er gisteren over eens
meer vormen van tabaksrecla
me te verbieden dan er nu
zijn. Aanvankelijk wilde Si
mons de tabaksreclame geheel
verbieden, terwijl Andriessen
meer ruimte wilde laten voor
de tabaksindustrie. Vandaag
hebben Andriessen en Simons
overleg met de Kamer over de
tabaksreclame.
Als het aan Andriessen en Si
mons ligt, moet de tabaks
industrie de reclamecode ten
aanzien van sigaretten en shag
aanzienlijk aanscherpen, zodat
nieuwe vormen van tabaksre
clame niet meer mogelijk zijn.
Voorts willen de bewindslie
den een verbod in de code
voor sponsoring van radio- en
televisie-progamma's bij grens
overschrijdend verkeer in het
kader van de EG-riqhtlijn.
Daarnaast zal de campagne
van de stichting Volksgezond
heid en Roken worden voort
gezet en moet er een ministe
riële regeling komen voor een
beter toezicht op de naleving
van de Tabakswet. Het gaat
hierbij om onder meer het
verbod op radio- en televisie
reclame en de rook- en ver
koopverboden in openbare ge
bouwen.
Op de verpakking van tabaks-
waren moeten wisselende ge
zondheidswaarschuwingen ko
men en verder moet de maxi
male hoeveelheid van het
teergehalte in sigaretten wor
den aangegeven. De bewinds
lieden zijn het er over eens dat
er een verbod moet komen op
zuigtabak.
Met deze maatregelen stuurde
Simons tevens de adviezen
over „passief roken" van de
Gezondheidsraad naar de Ka
mer. Daarin wordt onder meer
geconcludeerd dat kortduren
de blootstelling aan tabaksrook
nadelig kan zijn; hinder en
overlast door tabaksrook een
inbreuk vormt op het maat
schappelijk functioneren; het
effect van langdurige bloot
stelling aan tabaksrook van
kinderen zonder meer schade
lijk is en langdurige blootstel
ling aan tabaksrook bij niet-
rokers een verhoogd risico op
longkanker veroorzaakt.
De CDA-fractie in de Tweede
Kamer wil de tabaksindustrie
nog tot 1994 de kans geven tot
een effectieve zelfregulering
bij tabaksreclame te komen.
Het CDA neemt daarmee een
tussenpositie in in het monde
ling overleg dat vandaag is ge
houden. PvdA en D66 voelen
zich door de tussenrapportage
van Andriessen en Simons ge
sterkt in hun opvatting dat er
zo snel mogelijk een wettelijke
regeling móet komen. De
VVD blijft van zelfregulering,
ook na 1994, het meeste heil
verwachten.
De tabaksindustrie verweert
zich tegen een reclameverbod
met het argument dat nog
nooit is aangetoond dat er een
verband bestaat tussen tabaks
reclame en stoppen met roken.
x
'b
John Fentener van Vlissingen zet de pers uiteen waarom hij is afgetreden als directie-voorzitter van
nor0- foto: anp
JERUZALEM/ROTTER
DAM Een groep aan
deelhouders van het vast
goedfonds Rodamco onder
aanvoering van de Britse
accountant Harvey Ches
ter mann uit Jeruzalem
overweegt juridische stap
pen tegen de Robeco-
dochter. Dat heeft Ches-
termann gisteren namens
de zogenaamde „Rodamco
Victims" laten weten. In
zet van de actie is de sta
king van de inkoop van
eigen aandelen door Ro
damco in september 1990,
waardoor de koers van de
stukken op de Amster
damse beurs flink daalde.
De „Rodamco Victims" bezit
ten volgens Chestermann
„enige tienduizenden aandelen
Rodamco". De Brit heeft in
middels contact opgenomen
met enkele Nederlandse advo
caten die hem over de mogelij
ke juridische stappen moeten
adviseren. De groep streeft
naar financiële compensatie
voor de geleden beleggings-
verliezen die volgens Chester
mann zo'n dertig gulden per
aandeel belopen.
De Brit is niet te spreken over
de wijze waarop Rodamco zijn
aandeelhouders heeft ingelicht
over de de beëindiging van de
zogenaamde „open-end struc
tuur". Volgens hem volgde de
informatie pas nadat de eigen
inkoop door het fonds al was
gestaakt.
Coca Cola
bottelt in
Oekraïne
ATLANTA De Amerikaan
se frisdrankgigant Coca-Cola
gaat in de Sovjet-republiek
Oekraïne een bottelfabriek op
zetten. Volgens de voorzitter
van Coca-Cola Co., Roberto
Goizueta, wordt hiervoor een
joint-venture in het leven ge
roepen met de Oekraïnse bot
telfabriek Rosinka in Kiev.
Het is volgens hem de eerste
belangrijke stap van Coca-Cola
is om in de Oekraïne het
„Coca-Cola-systeem te ontwik
kelen". Rosinka verwierf
reeds in 1982 het recht om
Fanta en Coca-Cola te botte
len.
AMSTERDAM De be-
leggingsgroep Noro is ac
tief op zoek naar partners,
zowel voor onroerend
goed- als voor de venture
capitalactiviteiten. Er zijn
tussen de vijf en tien ge
gadigden, maar de inmid
dels afgetreden Noro-top-
man J. A. Fentener van
Vlissingen wilde geen na
men noemen zolang er
nog geen concrete afspra
ken zijn gemaakt.
Verder zal Noro de verlieslij
dende onroerend-goedbeleg-
gingen in Europa gaan afsto
ten evenals de specialtyfond-
sen in aandelen en obligaties.
Het fonds in Engeland verloor
de afgelopen vijf jaar veertig
procent van haar waarde.
Voor dit jaar wordt op een
waardedaling van zeventien
procent gerekend. Noro gaat
zich nu concentreren op de
Amerikaanse onroerend-goed-
markt en op participaties in
bedrijven. Die participaties
zullen in de VS plaatsvinden
en in Nederland, „waarbij ook
een klein stukje Europa zal
horen", aldus directeur Mout-
haan gisteren op de persconfe-
De door tegenvallende resulta
ten geplaagde Noro beleg-
gingsgroep gaat ingrijpend re
organiseren. Voor J. A. Fente
ner van Vlissingen wordt een
nieuwe directeur aangezocht.
Boven de directie komt een
raad van commissarissen. De
aangekondigde reorganisatie
volgt uit een onderzoek naar
de structuur en het functione
ren van deze exclusieve beleg
gingsclub. Noro kwam dit jaar
meermalen negatief in de pu
bliciteit, omdat aandeelhou
ders Fentener van Vlissingen
beschuldigden van persoonlij
ke verrijking en handel met
voorkennis.
Uit het onderzoek is niet ge
bleken dat dit ook werkelijk
gebeurd'is. Bij een paar trans
acties echter zetten ook de on
derzoekers hun vraagtekens.
Fentener van Vlissingen is
naast directeur namelijk ook
grootaandeelhouder in diverse
Noro-fondsen die hij beheerde.
Om aan deze mogelijke belan
genverstrengeling een einde te
maken heeft Fentener beslo
ten af te treden als directeur.
„Het is mogelijk dat ik nog als
commissaris terugkeer, maar
daarover heb ik nog geen be
slissing genomen", aldus Fen-
In de nieuwe opzet komt er
een driehoofdige directie met
daarboven een raad van com
missarissen. De raad zal voor
een minderheid uit aandeel
houders bestaan en voor de
meerderheid uit deskundigen
van buitenaf opdat de onaf
hankelijkheid van de controle
gewaarborgd wordt.
moet het
geschonden vertrouwen in de
Noro Groep weer herstellen.
Verder zullen de aandeelhou
ders beter op de hoogte gehou
den gaan worden over de re
sultaten van de verschillende
fondsen. Om Noro aantrekke
lijker te maken studeert de di
rectie op mogelijkheden om
een interne markt op te zetten
waar de aandelen uit de parti
culiere beleggingsfondsen
Noro verhandeld kunnen
NOB boekt opnieuw fors verlies
HILVERSUM Het NOB, het verzelfstandigde facilitair bedrijf,
van de NOS, zal dit jaar opnieuw een verlies maken van 30 tot
35 miljoen gulden. Dit heeft K. Koornstra van de Dienstenbond
FNV van de directie vernomen. De FNV bestuurder sprak zijn
vrees uit dat door de aanhoudende verliezen meer mensen hun
baan bij het NOB zullen gaan verliezen. Het NOB weigert ieder
commentaar op het bericht. Koornstra heeft van de directie te
horen gekregen dat het verlies over het eerste halfjaar al 28 mil
joen gulden bedroeg. „Het getal van 30 tot 35 miljoen hebben ze
toen genoemd. Mocht het tweede halfjaar onverhoopt slechter
zijn dan gepland, dan kan het verlies verder oplopen Hij doelt
hierbij op het contract dat de AVRO heeft getekend met de Ci-
nevideogroep en dat het NOB al 10 miljoen gulden omzetverlies |7fl nP
oplevert. „De kans is groot dat nu ook de NCRV en KRO, die
samen met de AVRO op het eerste net zitten, ook bij Cinevideo
tekenen. Dan verliest het NOB in totaal 30 miljoen gulden om
zet, op een totaal van 400 miljoen". Hij spreekt de vrees uit dat
de werkgelegenheid bij het NOB de komende jaren fors terug
zal lopen als de huidige situatie aan blijft houden. „In 1994 zou
den 1775 van de oorspronkelijke 5200 werknemers overblijven.
Het is maar de vraag of dat getal overeind blijft. We spreken
hierbij over mensen die vaak al van wat oudere leeftijd zijn en
die zo'n gespecialiseerd werk doen dat ze nergens anders op de
arbeidsmarkt inzetbaar zijn".
(ADVERTENTIE)
Niet duur. Wel beter.
*<ijk naar de lijnvoerlng van het kook
centrum en de afwisseling in de lijnen van
le verschillende elementen.
Dat is één van de toepassingen van het
\LNO Vario-Systeem.
_aat u adviseren door de ALNO vakman.
Wereldklasse die u toekomt
Haal gratis de informatieve ALNO brochure bij:
In het wereldje van elektrische auto's is Iza de snelste, zo be- km/u en haar 24 nikkel-cadmium batterijen hoeven pas na een
weerde Tokyo Electric Power co. gisteren tijdens de presentatie rij-afstand van 548 km weer opgeladen te worden.
van deze fraaie vierpersoons wagen. Iza's topsnelheid ligt op 176 FOTO: ap
PRODUCENT ROB LUBBERS WORDT STIMULATOR
KRIMPEN AAN DEN
IJSSEL Rob Lubbers,
de 55-jarige broer van
premier Lubbers, wil wel
eens wat anders. Hij heeft
er genoeg van een pro-
duktie-onderneming te
leiden en wil zijn gaven
meer in een maatschappe
lijke richting gaan aan
wenden.
„Hij wil minder de rol van
producent en meer die van sti
mulator, ondernemer op af
stand", zo verklaarde dr.ir.
W.F. Schut, president-commis
saris van Hollandia-Kloos Hol
ding, gisteren. De ambities van
Lubbers hebben tot gevolg dat
hij weliswaar directeur blijft
van Hollandia-Kloos, maar dat
deze holding van metaalpro-
duktiebedrijven wordt omge
vormd tot een industriële par
ticipatiemaatschappij. Die zal
zich vooral gaan richten op
minderheidsdeelnemingen in
industriële bedrijven. De om
vorming is „voor honderd pro-
Rob Lubbers.
i foto: anp
cent gestoeld op de wensen
van Lubbers", aldus Schut.
De president-commissaris
noemde de wensen van Lub
bers zeer bijzonder, verrassend
duidelijk en sympathiek. „Wij
hadden er als raad van com
missarissen geen enkele moei
te mee". Lubbers zal wel aftre
den als directeur van Hollan-
dia bv, een werkmaatschappij
van Hollandia-Kloos. Alle ac
tiviteiten van Hollandia wor
den gecontinueerd onder ver
antwoordelijkheid van ir. M.
Jongejan, zo staat in een brief
die is verstuurd aan de aan
deelhouders.
Er is nog geen definitief plan
omtrent de toekomst van de
huidige dochterondernemin
gen van Hollandia Kloos. Het
ligt in de lijn der verwachtin
gen dat Hollandia-Kloos de
meerderheidspakketten in
deze dochters zal afstoten, om
dat de participatiemaatschappij
zich vooral richt op minder
heidsdeelnemingen. Volgens
Schut zullen de commissaris
sen er zeer nauwgezet op toe
zien wanneer, hoe en aan wie
aandelen zullén worden ver
kocht.
Voor de positie van premier
Lubbers als grootaandeelhou
der in Hollandia Kloos heeft
de voorgenomen wijziging
geen gevolgen. De aandelen
van premier Lubbers ziin on
dergebracht in een beheers
stichting waarin de premier
geen directe zegggenschap
heeft. In verband met de ge
wijzigde doelstelling van Hol
landia-Kloos krijgt het bedrijf
de naam Hollandia Industriële
Participatie Maatschappij.
Fokker en KLM
gaan onderuit
AMSTERDAM Fokker en
KLM zijn gisteren onderuit
gegaan op de Amsterdamse ef
fectenbeurs. Fokker moest
ruim drie procent prijsgeven
en bij KLM ging er bijna twee
procent van de koers af.
Het was bij gebrek aan steun
van buiten een beetje kwakke
len op het Damrak. Wall
Street had dinsdag weliswaar
een aardige koersstijging laten
zien, maar er gebeurde weinig
met het koersniveau van de
beurzen in Tokyo, Londen en
Frankfurt. De dollar daalde
met ruim één cent. Dat was
verre van bemoedigend. Ook
de opening van Wall Street
gisteren gaf geen reden tot
vreugde.
De stemmingsindex gaf 0,1
punt prijs op 90,4 punten, ter
wijl de koersindex een half
punt steeg tot 193,8. De omzet
kwam uit op 1,3 miljard
waarvan ƒ500 miljoen in aan
delen. Koninklijke Olie was
met een omzet van bijna 90
miljoen wederom het meest
verhandelde fonds.
De beleggers straften Fokker
met een koersverlies van 1
op ƒ30,20. Ze zijn bang dat de
aandelenemissie
BEURS
Fokker geld binnen wil hal<
om de bouw van het nieuM
toestel te bekostigen, ten ko^
zal gaan van de winst per aal
deel.
Ook KLM kreeg stevig l
wind van voren. Na dagenlail
de hoogvlieger van het Dail
rak te zijn geweest, moest
luchtvaartmaatschappij gist)
ren zeven dubbeltjes prijsg
ven op ƒ36,10. Unilever levé
de zeventig cent in op 161,1
De andere hoofdfondsen wl
ten de lagere dollarkoers I
weerstaan. Philips, dat gist)
ren zijn eerste cd-i produkt*
op de Amerikaanse marl
heeft gebracht, won een dul
beitje op 34,80. Koninlijl
Olie pakte zes dubbeltjes J
157,40 en Akzo won tw
dubbeltjes op 119,30.
De financiële fondsen dede
alle een stap vooruit. Verzekj
raar Amev voerde het geze
schap aan met een winst v|
1,30 op 47,90. Aegon wo
twee dubbeltjes op 111.8
ABN Amro één dubbeltje
ƒ39,30. Ook de uitgevers gi
gen goed. Elsevier pakte n
gen dubbeltjes op 90,40, W<
ters Kluwer eenzelfde bedr
op ƒ57,10 en VNU ste«
vier dubbeltjes tot ƒ76,8