2
liegangstbestrijder scoort honderd procent
ivacy in geding
I j gedetailleerde
lefoonrekening
IMCO
Tweede Kamer dringt aan op
vervolging van Delft Instruments
DeBratwurst
en de Brie door BERT JANSMA
Herziening aow
kost bejaarden
honderden guldens
isor
(up)
70?
het pro
soldate
tijd
defensii
iets te
2n, terv
i bloots
3P
econor
d dat h(
p tal va j
ist wille
ïrussel'
hand
5t terrei
aa
rake. D
n de EÓ",
'HOL Voor men-
gevoel j wie het transpira-
rijkelijk
n wanneer de vaste
onder hun voeten
ijnt of de gedachte
n vliegveld opkomt,
goed nieuws. Deze
is de Stichting
een samenwer-
rerband van de
en de Rijksuniversi-
Nu"deeiden (RUD. twee
Actief in de bestrij
en vliegangst en de
is honderd pro-
zo stelt Valk-direc-
Irs. L. van Gerwen.
ïebben iedereen de
Frankr in gekregen, maar
voor ons pas een
als de mensen met
liegfobie een jaar na
handeling met een
ardbaar angstniveau
>n vliegen".
erwen is klinisch psy-
:n! én in het bezit van
eroepsbrevet. In zijn
riimte bij Valk (Vlie-
bestrijding Leidse Uni-
t KLM), in het gebouw
ht. k Faculteit der Sociale
jchappen van de RUL,
LLr-inte^gjjgg vliegtuigstoelen
ten zicljes erop en eraan. Tegen
k geval I vliegangstigen hebben
;el van <jt nu toe gemeld bij het
t ondar)8st bestrijdingsteam.
j oPÏe van de ijsberg, want
=a^fp schattingen van Valk
de Eue z0'n 2,5 miljoen vol-
Nederlanders last van
is chgst.
en (nptomen van vliegangst
Fran s-fn Duizeligheid, hart-
j ngen. hoge bloeddruk
k a "dpijn zijn er enkele
igheidsag oorzaken lopen nog
n. Juist uiteen. Vast staat dat
ederlanngst niet zelden is ge-
af el veeieert^ met andere fo-
-t als hoogtevrees, angst
/ater en claustrofc1"'"
ïka, zoaiandeling bij Valk
dhaafd I
Gezien de spanning op de gezichten blijft de eerste echte luchtreis, onderdeel van de therapie tegen
een bang avontuur.
pig. Niemand durfde te vlie
gen omdat het oorlog was in
De Golf, maar wij wel".
Na de vlucht onder begelei
ding dienen de cursisten een
'solovlucht' te maken. Daarna
komen de ex-vliegangstigen
terug om hun ervaringen te
bespreken. De cursisten wor
den tot een jaar na de eerste
vlucht gevolgd. De duur van
de behandeling varieert
enorm. Soms hebben angstigen
genoeg aan een boek waarin
alle facetten van vliegangst en
vliegen duidelijk worden be
sproken. Bij anderen is een
maanden- of jarenlange thera-
schilt dan ook van persoon tot
persoon.
Ans Korstanje (45) verzon eni
ge jaren geleden een scala aan
smoesjes om te voorkomen dat
zij bekenden van Schiphol zou
moeten ophalen. De gedachte
aan het vliegveld zorgde er al
voor dat zij het benauwd
kreeg. Het plaatsnemen in een
vliegtuig was al helemaal niet
aan de orde. „Als er gezegd
werd „we gaan op reis" brak
het angstzweet me uit en be
gon ik te hyperventileren. Wat
ik precies eng vond aan vlie
gen is moeilijk te omschrijven.
Het hoge, verre en vreemde
speelden een rol", aldus Kor-
Nadat eerdere psychologische
behandelingen hadden ge
faald, kwam de Nijmeegse in
het bezit van een folder van
de Stichting Valk maar stopte
deze eerst ver weg. Na veel
moeite stapte ze toch naar
Valk. Eërst kreeg ze een diag
nostisch onderzoek. De behan
deling die volgde bestond on
der meer uit gesprekken en
het aanleren van ontspan
ningsoefeningen. Deze oefe
ningen moesten thuis met be
hulp van een cassettebandje
elke dag worden herhaald.
Na enkele weken volgde een
groepscursus van 2,5 dag die
werd afgesloten met een 'reis'
vliegangst,voor de meesten
FOTO: ANP
in de vluchtnabootser op
Schiphol. Daarna, als kroon op
het werk, een echte vlucht on
der begeleiding van Van Ger
wen. „Eigenlijk klinkt het
heel simpel. Ik heb het gevoel
dat mijn arm was gebroken en
dat die hier is gezet. Omdat
ook de techniek van de vlieg
machines me zo goed was uit
gelegd, was ik tijdens de
vlucht niet bang. Sterker nog,
ik vond het zelfs leuk. Binnen
kort vlieg ik naar de Verenig
de Staten", zo zegt een van
trots glimmende Korstanje die
nu ook weer in haar de auto
over de snelweg durft. „Eigen
lijk was de eerste vlucht met
mijn medecursisten wel grap-
CHT De komende ja-
ïjgen abonnees van PTT
m de keuze uit vier ver-
ïde soorten telefoonre-
en, variërend van de
die alleen de gespreks-
vermeldt tot een tot in
etails gespecificeerde,
lie tijd moet nog een op-
worden gevonden voor
vacy-problemen die het
lden van gebelde num-
jp de nota kan opleve-
a gisteren in Utrecht .be-
riemaakt na afloop van
indetafelgesprek met 21
saties en instellingen,
nodel waarvoor waar-
ijk veel mensen zullen
en waartegen ook de
lische hulpdiensten en
a™Athen«Ï
Hearing (Rc
5uw Delhi),*
rink (Moski
GRATIS
INFO-
k
BOEKJE?
Belt u de
Vereniging
voor de
Bandenbranche
s
01719
<3
49010
de SWP geen bezwaar hebben,
volstaat met een grove specifi
catie. De Federatie van SOS
Telefonische Hulpdiensten en
de Stichting Waakzaamheid
Persoonsregistratie (SWP) til
len zwaar aan het privacy-as
pect bij een uitgebreide speci
ficatie. Ze denken daarbij aan
situaties waarin het onwense
lijk is dat andere gezinsleden
weten dat iemand een hulp
dienst belt of eens lang zijn
hart uitstort bij een vriend of
vriendin. Dat is meestal niet
degene die beslist over het
soort nota. Een gespecificeerde
rekening kan ook nieuwsgie
righeid en daarmee de neiging
tot controle oproepen.
Het is mogelijk om een „priva-
cy-abonnement" te nemen.
Dat houdt in dat alle gegevens
zo snel mogelijk worden ver
nietigd. Nadeel is dat de klant
dan ook geen navraag kan
doen als de rekening eens uit
zonderlijk hoog uitvalt.
De Consumentenbond ver
klaarde tevreden te zijn met
de gespecificeerde nota. H.D
Perfors stelde dat ze „er al tien
jaar had moeten zijn". Hij zei
dat er in gezinnen veel meer
privacy-problemen spelen dan
alleen „wie belt met wie" en
dat die in principe binnen het
gezin moeten worden opgelost.
PTT Telecom begint in de loop
van 1992 met de invoering van
de vier nota's.
Steiger ingestort
Een ravage is wat rest van een steigerstellage die stond in de liftschacht in aanbouw van het Diaco-
nessenhuis in Eindhoven. De steiger stortte gisteren in, waarbij een man om het leven kwam en
twee mensen zwaar gewond raakten.
FOTO: ANP
Idoor
PAUL KOOPMAN
DEN HAAG De Tweede
Kamer neemt geen genoegen
met het besluit van het open
baar ministerie om af te zien
van strafvervolging tegen het
bedrijf Delft Instruments, dat
ten tijde van de Golfoorlog ten
minste één nachtkijker lever
de aan Irak. Als het bedrijf
zélf niet voor de rechter kan
komen, moet onderzocht wor
den of de directeuren van
Delft Instruments persoonlijk
vervolgd kunnen worden.
Deze opdracht gaven CDA,
PvdA, VVD, D66 en Groen
Links gisteren mee aan minis
ter Hirsch Ballin van justitie.
PER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
ar is mijn
jas
HPST
NoG STÉÉPS oP PÉ GRoNP?
KcN JÉ 'AA NIÉT ÉVÉN
oPKUI/UÉN-?
Groen Links-kamerlid Paul
Rosenmöller hekelde tijdens
het mondeling vragenuurtje in
de Tweede Kamer het besluit
van het openbaar ministerie
om de zaak tegen Delft Instru
ments te seponeren. Daarmee
is volgens hem een verkeerd
signaal gegeven aan andere
bedrijven die illegale wape
nexporten zouden overwegen.
„Hoe ernstig moet een over
treding zijn wil rechtsvervol
ging wèl doorgaan?" zo vroeg
hij zich af.
Aanvankelijk wilde Hirsch
Ballin niet van heropening
van het onderzoek horen. Jus
titie had de strafvervolging ge
staakt om daarmee een snelle
afronding van het gelijktijdig
ingestelde Amerikaanse on
derzoek tegen het bedrijf mo
gelijk te maken, betoogde hij.
Uiteindelijk bleek Hirsch Bal
lin bereid na te gaan of het on
derzoek in Nederland tegen de
directie van het bedrijf niet
tóch kan worden voortgezet,
maar dan op basis van kopieën
van de rechtsstukken. Erg op
timistisch over de kans dat
zulks zal lukken toonde hij
zich overigens niet.
dócSoiVUmt BINNENLAND woensdag 16 oktober 1991 3
Duitsland en Frankrijk willen dat er een Europees
leger komt. Mij lijkt het niets. Erger nog, mij lijkt
het voorlopig zelfs een verderfelijk idee. Mijn
hemel, denkt u zich eens in: Er is nog niet eens een
Europese landbouw, er is nog geen Europese
politiek, er is nog geen Europese munt, er zal nooit
een Europese taal komen en dan opeens wél een
Europees leger. Het, lijkt op een baby die op straat
uit de kinderwagen valt en vervolgens moeder met
z'n vingertje aanwijst dat-ie in die voorbijkomende
pantserwagen verder wil. Ik ben geneigd positief-
Europees te denken, als braaf burger van het
Europa der volkeren hier en daar iets in te
leveren, Europa-zegels op m 'n brieven te plakken,
maar een Europees leger? Jakkes. Als het idee nu
uit de koker van een van de kleinere landen zou
komen, dan zou je kunnen zeggen: Ach, ze weten
daar niet beter. Vervolgens zou je het idee met z'n
allen verachtelijk weg kunnen stemmen, de
minister van buitenlandse zaken van dat land in
z'n hemd laten staan, je zou met je dikke achterste
in een auto kunnen gaan zitten die voor die kleine
plannetjesmaker bestemd was en gierend naar je
vriendjes rijden om daar verder te lachen. Maar
nee, het idee van het Europese leger komt uit de
koker van Duitsland en Frankrijk. Genscher en
z'n Franse collega zijn waarschijnlijk nog direct na
de laatste top bij elkaar gaan zitten, hebben de
mouwen opgestroopt en het plannetje bij elkaar
gesmoesd. En tegen elkaar gezegd: „Moet je
luisteren. Als we dat plan keurig indienen moet
dat weer door al die landen besproken gaan
worden. Lastig. Weet je wat, Cher Ami, Lieber
Freund? Laten wij zeggen dat we die mening van
de anderen uiteréérd op prijs stellen, maar dat we
saampjes wel alvast aan een Franco-Germaans
legertje beginnen. Moetje zien hoe snel wij die top
in Maastricht onder tafel hebben". Mooi idee hoor.
Ik zie dat federale Europese leger al meteen
ingezet worden tegen het federale Joegoslavische
leger. Heeft het meteen wat te doen en zijn die
problemen ook uit de weg. U ziet het: zet de Brie
en de Bratwurst bij elkaar en je hebt het
hoofdgerecht voor het aanstaande Europa. Niks
Hollandse kaas, niks Belgische bieren. Ik mag
lijden dat er hééél lang geconfereerd gaat worden
over de kleur van de Europese legerpakken, hoe
lang het haar van de Europese soldaat gedragen
mag worden, hoe vaak hij uit de kazerne terug
mag naar z'n Europese meisje, en of de VVDM ook
een Europese tak moet oprichten. En geloof me,
daér ligt dan weer een belangrijke taak voor
Nederland.
ZOETERMEER Een 65-
plusser met een partner bene
den de 65 jaar met een eigen
inkomen van 1200 gulden per
maand gaat er op 1 januari '93
65 gulden per maand in zijn
aow-uitkering op achteruit. Bij
een partnerinkomen van 1600
gulden loopt dat op tot 326 gul
den per maand.
Bij hogere verdiensten van de
partner heeft de 65-plusser
geen recht meer op partner
toeslag en zal de basisuitkering
van de aow terugvallen van 70
naar 50 procent van de volle
aow-uitkering voor twee part
ners boven de 65 jaar.
Dat blijkt uit berekeningen
van het ministerie van sociale
zaken ten behoeve van een ad
visering door de Sociale Ver
zekeringsraad (SVR). De Soci
ale Verzekeringsbank komt op
basis van eigen berekeningen
tot een maximale inkomen
sachteruitgang van 413,36 gul
den op basis van de huidige
pensioenbedragen
De verlaging van de inko
mensafhankelijke toeslag in de
ao\y zou in 1993 60 miljoen
gulden moeten opleveren en
uiteindelijk 160 miljoen gulden
per jaar. Het geld is nodig om
de uitbreiding van de aaw-
voorzieningen (rolstoelen, wo
ningaanpassing, vervoer voor
gehandicapten) voor mensen
boven de 65-jaar te betalen.
Daarnaast worden diverse
voorzieningen gekort, opdat
dit plan in totaal niets meer
hoeft te kosten dan de huidige
aaw-voorzieningen voor men
sen beneden de 65 jaar.
Zowel werkgevers, vakbewe
ging als kroonleden wijzen de
verlaging van de toeslagen in
de aow vierkant van de hand.
Het gaat niet aan aow'ers ge-
dwongep solidair te laten zijn
door een inkomensverlaging
met 65-plussers die in de toe
komst van aaw-voorzieningen
gebruik rnogen maken, meent
de SVR. De raad dringt dan
ook sterk aan op tenminste
een overgangsregeling indien
de regering volhardt met zijn
plannen.
gel
resulta |C|
vormin
vormi
iwerkiin
iet niei 'f
?n vijfdi
d had
evenwél
:n jaar voor
rd op vader
,'RDAM De rechtbank
terdam heeft vanmorgen
arige C.B. uit de Maasstad
deeld tot een gevangenis-
iran zeven jaar wegens
op zijn vader. De recht-
chtte bewezen dat C. op
dit jaar zijn 40-jarige va-
ie zettelijk en met voorbe-
Jn rade om het leven
gebracht in een benzine-
langs de N57 bij Vierpol-
)e verdachte schoot daar
ichtoffer eerst in de nek
m vervolgens met een
lusapparraat enkele ke-
het hoofd te slaan. Diens
werd door dit geweld
:eld.
Plan drugsteam
op Schiphol
SCHIPHOL Rijkspolitie, douane en
het openbaar ministerie in Haarlem wil
len op Schiphol een speciaal team laten
opereren om drugstransporten te onder
scheppen. De rijkpolitie en de Fiscale
Inlichtingen en Opsporings Dienst
(FIOD) krijgen dan de handen vrij voor
het onderzoek naar de organisaties
waarvoor de drugskoeriers werken. Het
team zal bestaan uit ongeveer 20 men
sen. Nu worden de meeste koeriers ge
pakt door de douane die hen vervolgens
overdraagt aan de rijkspolitie. Dat kost
de rijkspolitie teveel tijd, waardoor het
onderzoek naar drugslijnen vertraging
oploopt. In de nieuwe opzet zou het
team verdachten direct aan justitie kun
nen overdragen.
ANWB komt met
eigen keurmerk
DEN HAAG De ANWB in-
troduceert in november een ei
gen keurmerk voor kampeerar-
tikelen. Het is de bedoeling dat
onafhankelijke fabrikanten hun
produkten zelf ter keuring aan
bieden. Volgens een woordvoer
der van de toeristenbond zal het
keurmerk op termijn ook gaan
gelden voor artikelen die „tot
het werkveld van de ANWB
behoren". Bij de test hanteert de
toeristenorganisatie de eisen
van de Certificatieraad. De
goedgekeurde produkten zullen
niet exclusief worden aangebo
den door de kantoren van de
bond, maar gewoon in de win
kels te koop zijn.
Militairen mogen
geen bordeel houden
DEN HAAG Beroepsmilitairen mo
gen naast hun functie in de krijgs
macht geen bordeel exploiteren. Een
dergelijke activiteit is „niet in over
eenstemming met het militaire ambt",
zo heeft minister ter Beek (defensie)
de Tweede Kamer meegedeeld in ant
woord op schriftelijke vragen van het
GPV-kamerlid Van Middelkoop. On
langs werd bekend dat een officier en
een onderofficier van de marine be
trokken zijn bij de exploitatie van een
sexclub in Den Helder. Op zich is er
geen reden tot strafrechtelijke vervol
ging van het tweetal, zo schrijft Ter
Beek, maar de beide marinemensen
moeten zich wel realiseren dat zij niet
tegelijkertijd marinier en bordeelhou
der kunnen zijn.
INieuw overlegorgaan
ouderenorganisaties
DEN HAAG De ouderenbonden Unie
KBO, PCOB en ANBO, en de twee lande
lijke verenigingen van pensioenorganisa
ties OVGO en CSPO hebben gisteren een
principe-akkoord bereikt over een samen
werkingsverband. Dit zogeheten Coördina
tieorgaan Samenwerkende Ouderenorga
nisaties (CSO) vertegenwoordigt 600.000
ouderen in ons land. Het nieuwe overleg
orgaan voor de ouderenorganisaties richt
zich vooral op het voorbereiden en coördi
neren van het overleg met de landelijke
overheid; het stimuleren en coördineren
van onderzoek en studie en het opzetten
kelijk voorzitter en tiep leden, twee na
mens elke organisatie.
n Straa
d
Vermoedelijke
voedselvergiftiging
AMSTERDAM Tientallen
gedetineerden in de Bijlmer
bajes in Amsterdam zijn gister
avond plotseling ziek gewor
den. De klachten van de gede
tineerden duiden op voedsel
vergiftiging. De Keurings
dienst van Waren heeft een
onderzoek ingesteld.
De maaltijden van de Bijlmer
bajes worden in een centrale
keuken bereid. In alle zes to
rens van het gevangeniscom
plex waren gedetineerden die
last hadden van braken, maag
krampen en diarree. Volgens
een woordvoerster van de ge
vangenis waren de meeste
klachten 's nachts al weer
voorbij.
Jack in vier
combinaties met
veel functionele
details
Blue-black
stonewashed
Blue Rldge jeans
pie nodig. De kracht van Valk
schuilt volgens Van Gerwen
in een individuele benadering.
„Vertel ik tegen een groep van
honderd mensen wat over de
techniek en gaan we vliegen,
dan hoeven die honderd nooit
meer. Per geval kijken of er al
gevlogen kan worden, is de
kracht".
Er blijken drie groepen vlie
gangstigen te zijn: door onwe
tendheid, door angst veroor
zaakt door een fobie of door
angst afkomstig van meerdere
klachten en fobieën. Deze laat
ste groep is het moeilijkst te
'genezen'. Vliegangst loop je
alleen op in een periode van
verhoogde persoonlijke span
ning. „Iedereen zou zich
moeten realiseren dat angst
zich altijd in de fantasie af
speelt", aldus Van Gerwen.
„Mensen krijgen geen vlie
gangst door wat er gebeurt of
door wat er gezegd wordt".
Het overwinnen van vlie
gangst en andere fobieën is
niet goedkoop. De kosten voor
de diagnostische fase bedragen
200 gulden. Een individuele
sessie kost 121 gulden per
keer. Het tarief voor een
groepsbehandeling van 2,5 dag
is 1750 gulden. Hierbij is wel
een lijndienst-vlucht met de
KLM inbegrepen. „In principe
zou het een AWBZ-verstrek-
king moeten zijn. Er worden
hier veel meer angsten over
wonnen dan alleen de' vlie
gangst. Het scheelt de gezond
heidszorg uiteindelijk veel
geld", zo pleit Van Gerwen.
Vliegtuigmaatschappij Trans-
avia organiseert sinds 1989
cursussen ter bestrijding van
vliegangst. Oorspronkelijk wa
ren het eendaagse groepscur
sussen voor 100 deelnemers,
die werden afgesloten met een
vlucht. Nu wordt gekozen
voor een kleine groepjes,
waaraan een theoretisch en
een psychologisch deel wordt
aangeboden, plus een afslui
tende vlucht. De kosten bedra
gen 696 gulden. Transavia
claimt 92 procent genezing.