iclatie Israël- VS vol
rritatie en wantrouwen
Met veldgeschut in de file
n
NAVO: binnen twee jaar verwijdering kernwapens
"APITEIN ROB
DE SCHAT VAN OPA LARSEN
er ïgicbcSomant
BUITENLAND
WOENSDAG 9 OKTOBER 1991
inecker blijft
;h in Moskou
tOU Moskou en Bonn zijn
ingekomen dat de voormalige
en partijleider van de DDR
|Honecker voorlopig in Mos-
'iijft, zo meldt de Duitse krant
Vandaag. Bild, dat welinge-
kringen in Moskou citeert,
1 dat de Duitse minister van
Hlandse zaken, Hans-Dietrich
]her, en zijn Sovjet-collega
Ipankin, deze afspraak vorige
hebben gemaakt. Honecker
j in Duitsland gezocht wegens
in verband met het schiet-
j aan de voormalige Duitse
Irak werkte aan
produktie waterstofbom
NEW YORK Irak trachtte naast atoombommen
tevens een waterstofbom te produceren, zo heeft
Hans Blix, secretaris-generaal van het Internatio
nale Atoom Energie Agentschap (IAEA), gisteren
tegenover de VN-Veiligheidsraad verklaard. Blix
maakte bekend dat een IAEA-missie in Irak de
hand heeft weten te leggen op documenten waar
uit blijkt dat Baghdad streefde naar „de produktie
van lithium-6". Het zou daarbij gaan om ongeveer
honderd kilo. Dit materiaal is uitsluitend nuttig
voor de vervaardiging van thermo-nucleaire
kernkoppen, zoals bij een waterstofbom. Onder
toezicht van de VN-missie heeft Irak zijn superka
non vernietigd, dat overigens nooit is gebruikt.
Irak beschikte over genoeg onderdelen om in to
taal vijf superkanonnen in elkaar te zetten.
Opmars malaria onrustbarend
WASHINGTON Malaria is in opmars en steeds moeilij
ker in toom te houden. Uit een een Amerikaans onder
zoeksrapport dat gisteren verscheen blijkt, dat de vooruit
zichten voor de beheersing van malaria onrustbarend zijn.
Volgens een studie van het Institute of Medicine is in veel
gebieden waar biina een einde was gemaakt aan de over
brenging van malaria de ziekte teruggekeerd en overstijgt
soms eerder waargenomen aantallen ziektegevallen. De af
gelopen twintig jaar blijken pogingen om malaria onder
controle te krijgen steeds minder succes
Dat komt omdat de parasiet die de ziekte veroorzaakt
steeds resistenter is geworden tegen medicijnen en omdat
de muskieten die de ziekte verspreiden minder gevoelig
zijn geworden voor insekticiden.
Er zijn vandaag de dag minder instrumenten voorhanden
dan twintig jaar geleden om malaria in te dammen.
In de tropen, waar de ziekte voorkomt, was malaria bijna
onder controle, maar is er nu hevig teruggekeerd.
Gorbatsjov
was te bescheiden
MOSKOU De Pravda heeft gisteren kri
tiek geuit op Sovjetpresident Michail Gorba
tsjov. Volgens de krant had Gorbatsjov speci
fieke economische hulp aan het Westen
moeten vragen als tegemoetkoming voor zijn
ontwapeningsvoorstellen. Volgens de Pravda
hebben de voorstellen zeer ernstige gevolgen
voor de Sovjet-economie, terwijl het een
„aanzienlijke bijdrage is aan de bouw van een
versterkte universele vrede". De Pravda ver
welkomt wel de voorstellen van Gorbatsjov
zaterdag, over de afschaffing van tactische
kernwapens en de vermindering van strate
gische kernwapens. Met de voorstellen wordt
„de val erkend van het totalitarisme dat ge
baseerd was op overbewapening".
OAS wil handelsembargo
instellen tegen Haïti
PORT-AU-PRINCE De Organisatie van Amerikaanse Sta
ten (OAS) wil dat de Haïtiaanse tegoeden worden bevroren en
een handelsembargo tegen het land wordt ingesteld, dat echter
geen betrekking moet hebben op humanitaire hulp. De OAS
heeft de installatie van opperrechter Joseph Nerette als inte
rimpresident van Haiti scherp veroordeeld. Nerette, in rang de
derde rechter van het twaalf leden tellende hooggerechtshof,
werd maandag voorgedragen nadat soldaten het parlement
hadden bestormd en de afgevaardigden hadden gedwongen de
kandidatuur van Nerette te steunen. De 67-jarige Nerette heeft
de reputatie een integer rechter te zijn. Tot op heden hield hij
zich verre van de politiek. Nerette verwees in zijn inaugurele
rede niet specifiek naar de omstandigheden waaronder hij aan
de macht kwam. Wel viel uit zijn woorden op te maken dat hij
de staatsgreep afkeurde en zei hij dat Haïti zich niet kan afke
ren van „de stromingen van democratie over de aardbol".
chap.
een hi
steem f-Y WERKMAN
ven. H
durenrjzALEM Hoe was
c^karv^k weer toen James
het TNr' de Amerikaanse
ster van buitenlandse
vaaraaP. acht maanden ge-
v00r het eerst met
van TI vredesvoorstellen
j het Midden-Oosten
kan dferuzalem aankwam?
veel t lopers, aardbeienijs
n voor r„ v
itionelf koelkast van zijn ho-
BehaHite en het ereburger-
st of p van een stadje in
het syhoorden.
idere
de o
ijsvor»usiast en vereerd waren
opsparaëliërs met dit eerste,
hefische' bezoek! Want Un-
de ge>m, zo dachten ze, zou na
gegfiterende overwinning op
erwerkm Husayn nu ook de
ioor msche landen aan de ha-
uist eitaar de onderhandelings-
[egeverglepen en ze vrede laten
•ekkinjn met de joodse staat.
heel wat veranderd in-
op do Baker, die volgende
35 voor de achtste keer in
door g-aëlische hoofdstad wordt
ntal geacht, zal zeker nog over
n verlpde loper mogen lopen,
igt in 1 hij zal er ook verstandig
per jadoen onderweg vanhet
;ggen veld de raampjes van zijn
ïrstaat te sluiten. Want de rotte
hten tn zullen, net als vorige
olledig
ditr
aar kaï
ai voor
|r vjfflliaanse
ibeek. j j
odemakers
ter; ARMON
AAN Si si, petje af. De
daagt er op elegante wijze
n in deze week van 'sfila-
•ftewel défilés twee keer
how de stelen, de andere
eriode als accessoires hoofdza-
portersk petjes ten tonele. We
edenerjen het over respectieve-
en mide heer Versace en de
iTrussardi.
orden zelf getekende zijden
ent dafc met thema's als ballet,
antieke Medusa-hoof-
de wbf de madonna's van iko-
tgebied liggen Gianni Versace
is spreker aan het hart dan zijn
antie, )re creaties. Reden voor
Comm om zijn ontwerpen we-
1S vo<£undig te maken, nog
zijn défilé eind deze
60 prd Zijn fraaie en lang niet
ers he^e optrekje in de Via
1) was decor van de 'voor-
jière'; een decor dat ge
nt bez werd met tientallen ver-
5 profe torso's waarover zijn
'eizen jderachtige chemisiers ge-
hun e^erd waren. Daartussen
ngeveeri 's werelds knapste mo-
bus |n die zijn nieuwigheden,
n- ronder hoogwaterbroeken
i wijde pijpen en jeans in
Mietjes.
trussardi krijg je steevast
tidruk dat de wereld uit-
VlScfnd bevolkt wordt door
i en gelukkige lieden. De
i cassettedeuren achter de
talk zwaaien open en in
deurgat verschijnt een
e Veréjke schoonheid in een
'94 jneblauw of wijnrood sue-
derlan^1
maand, ongetwijfeld weer
rondvliegen.
De aanvankelijke opwinding
heeft aan de vooravond van de
vredesconferentie voor het
Midden-Oosten plaats gemaakt
voor irritatie en wantrouwen.
Een Israëlische krant sprak
van „aanranding bij daglicht",
bij de vermelding dat James
Baker Israël - oh schande! -
niet eens het vetorecht geeft
over de namen van Palestijnse
vertegenwoordigers bij de ver
wachte vredesbesprekingen.
En niet lang geleden noemde
een van Israëls ministers, de
ultra-rechtse Rehavem Zeevi,
de Amerikaanse president
Bush zelfs een antisemiet.
Stoppen
Vanwaar die ommekeer? In
die afgelopen acht maanden
heeft Israël pijnlijk moeten
ondervinden dat Uncle Sam
niet meer de alles-door-de-
vingers-ziende vriend van de
joodse staat is. Sterker nog, er
is voor het eerst sinds tiental
len jaren zelfs sprake van een
ernstige crisis tussen Israël en
de Verenigde Staten. Was
hington besloot onlangs Israël
voorlopig niet de bankgaran
ties te verlenen die het land
nodig heeft voor het lenen van
tien miljard dollar voor de op
vang van Russische immigran
ten. En het is niet eens achter
de schermen, maar gewoon
hardop gezegd: eerst stoppen
Baker weer naar Midden-Oosten
WASHINGTON De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, James Baker, reist komend weekeinde op
nieuw naar het Midden-Oosten om te proberen een Ara-
bisch-Israëlische vredesconferentie van de grond te krijgen.
Woordvoerster Margaret Tutweiler van het ministerie van
buitenlandse zaken maakte gisteren bekend dat Baker op
zijn reis Israël, Egypte, Syrië en Jordanië aan zal doen en
ook een ontmoeting zal hebben met Palestijnse vertegen
woordigers. De Egyptische minister van buitenlandse zaken,
Amr Moussa, verwierp gisteren het Israëlische regerings
standpunt „in vorm en inhoud". De Israëlische regering
wijst het principe van land voor vrede af en staat erop staat
dat het Arabische en het Israëlische deel van Jeruzalem sa
men de hoofdstad van Israël blijven vormen.
met de bouw van joodse ne
derzettingen in bezet gebied.
Dan zien we wel verder.
Nu met het wegvallen van de
Sovjetunie als supermacht,
Amerika de onbetwiste politie
man in het Midden-Oosten
kan spelen, is Israëls comforta
bele positie van strategisch
bondgenoot danig aangetast.
En nu ook president Bush on
der de Amerikaanse kiezers zo
populair is, dat hij de joodse
stem in zijn land nauwelijks
nodig heeft voor zijn herver
kiezing, moet Jeruzalem pijn
lijk ervaren dat het met de
blinde Amerikaanse steun af
gelopen is. Baker heeft in de
afgelopen maanden dan ook
niet geschroomd de Israëliërs
met de neus op de harde feiten
te drukken: Vrede is mogelijk
maar dan wel in ruil voor be
zet gebied.
Premier Yitzhak Shamir, die
gevangen zit in zijn eigen
Groot-Israël dogma's, wenst
zoiets zeker niet van de Ame
rikanen te horen. Het bezorgt
hem slapeloze nachten, zeker
nu Baker volgende week de
uitnodigingen voor de vredes
conferentie op zak heeft,
waarmee voor Israël het uur
van de waarheid is aangebro
ken.
Want de vrede, het grootste
goed, is hier het slachtoffer
van de ideologie. Het piespaal-
tje van het machtsspel. Het be
angstigende vooruitzicht, dat
niet alleen frustraties, maar
ook rotte eieren betekent.
Band voor brand
Twee gemaskerde Palestijnse activisten rollen bij Jenin op de bezette Westelijke Jordaanoever een
vrachtwagenband. De band is bestemd voor banden die gisteren werden gesticht uit protest tij
dens de herdenking van het bloedbad van een jaar geleden in Jerusalem. Daarbij sneuvelden 17
Palestijnen.
FOTO: AP
BRUSSEL De NAVO
zal waarschijnlijk minder
dan twee jaar nodig heb
ben voor het afvoeren van
het bestaande arsenaal
kernraketten en -grana
ten, waartoe onlangs is
besloten. Een hoge
NAVO-functionaris ver
klaarde gisteren dat het
nog niet duidelijk is hoe
snel de afvoer van atoom
bommen uit Europa plaats
De vermindering van het aan
tal uit vliegtuigen afgeworpen
bommen zou verder gaan dan
de reducties die de Ameri
kaanse president George Bush
heeft aangekondigd met be
trekking tot de terugtrekking
uit Europa van alle nucleaire
artilleriegranaten en koppen
voor de verouderde Lance-ra-
ket. De NAVO heeft 88 Lance-
raketten met ongeveer 700
atoomkoppen. De raket, die
een bereik heeft van 120 kilo
meter en dus alleen doelen in
de nu gedemocratiseerde Oost-
europese landen kan raken,
zou in 1995 van de sterkte af
gevoerd worden. De NAVO
heeft in Europa ook ongeveer
1200 tot 1600 nucleaire artille
riegranaten. „Met de vermin
dering van de artillerie en de
Lance neemt onze huidige
voorraad met ongeveer 50 pro
cent af", zo verklaarde de
zegsman, die er aan toevoegde
dat de alliantie van plan is om
„aanzienlijke verminderin
gen" door te voeren bij de nu
cleaire bommen voor vliegtui
gen die in staat zijn om con
ventionele zowel als nucleaire
bommen te vervoeren. Een
andere zegsman zei dat de
voorraad aan nucleaire bom
men, die door deskundigen
wordt geschat op zo'n 1400,
waarschijnlijk met de helft
verminderd zal worden. De
NAVO-ministers zullen tijdens
hun gesprek over strategie in
Sicilië op 17 en 18 oktober be
slissen met hoeveel zij de bom
men zullen verminderen.
Senaat VS stelt
stemming over
opperrechter uit
WASHINGTON De se-
naat heeft de stemming
over de benoeming van
Clarence Thomas tot op
perrechter van het Hoog
gerechtshof een week uit
gesteld.
De opschorting houdt verband
met beschuldigingen dat Tho
mas een vroegere medewerk
ster, Anita Hill, zou hebben
lastig gevallen. Thomas heeft
de beschuldigingen „volledig
en onherroepelijk" verworpen.
De omstreden kandidaat ver
zocht gisteren zelf om uitstel
van de stemming, „om mijn
naam te zuiveren". Verschei
dene Democraten hadden
eerder laten weten niet voor
Thomas te kunnen stemmen
zolang diens naam niet gezui-
Hill, een professor in de rech
ten, zegt dat Thomas tien jaar
geleden, toen hij met haar sa
menwerkte, zich verscheidene
malen schuldig maakte aan
ongewenste intimiteiten. Zij
zei bereid te zijn mee te wer
ken aan hoorzittingen.
De 44-jarige Thomas geldt als
een voorbeeld van een zwarte
Amerikaan die het dank zij
groot persoonlijk doorzettings
vermogen tot de top van de
maatschappelijke ladder heeft
gebracht. Anita Hill is jurist en
eveneens zwart en dat maakt
haar tot een 'onverdacht' aan
klager van een zwarte vroege
re baas. Thomas leek zeker te
zijn van de benoeming, tot de
beschuldigingen van Hill het
afgelopen weekeinde in de
openbaarheid kwamen door
dat een vertrouwelijk commis
sierapport over de zaak in
handen kwam van nieuwsme-
In de hele affaire speelt ook de
beginnende stembusstrijd in de
VS een rol. Over een jaar zijn
de presidentsverkiezingen. De
Democratische Partij, die in de
oppositie is maar in beide ka
mers van het Congres een
meerderheid heeft, is steeds
meer geneigd om de Republi
keinse president Bush dwars
te zitten. Bush heeft Thomas
genomineerd voor het Hoogge
rechtshof en blijft de zwarte
conservatieve rechter onvoor
waardelijk verdedigen.
Ontwerper Krizia toonde gisteren in Milaan zijn 'catwalks', een
jurkjasje in combinatie met een ultra kort short.
FOTO: EPA
dejasje - heuplang of taillekort
- maar met grote vergulde
knopen en gedragen over een
witte pantalon. Petjes zijn ech
ter hoofdzaak. Bijvoorbeeld
zwart-wit geruit ter bekroning
van een bijpassend recht en
kort jasje over een steenrode
broek. Even onontbeerlijk als
de petjes, blijken de shorts.
Geen slobberdingen, maar
heuse hotpants die deel uitma
ken van driedelige Prince de
Galles pakken met heuplange,
aansluitende jasjes en opa-ves
tjes met rood satijnen rug. De
ruitjes van de Burlington-sok-
ken scoren bij Trussardi hoog.
Op de blazoenen van een vor
stelijk fregat borduurde Trus
sardi voort in het goud, bij
voorbeeld langs het rugdecol-
lete van een aansluitende ma
rinetrui.
Amnesty contra
executies van
jongeren in VS
LONDEN In de Verenigde
Staten worden, afgezien van
in Irak en Iran, meer jongeren
terechtgesteld dan in enig an
der land, aldus Amnesty Inter
national. De mensenrechtenor
ganisatie levert vandaag in
een rapport kritiek op de VS.
Washington heeft een interna
tionale conventie over het te
rechtstellen van jeugdigen wel
ondertekend, maar niet gerati
ficeerd, aldus de organisatie.
Sinds de jaren '70 hebben de
VS meer dan negentig Ameri
kaanse jongeren tussen de vijf
tien en zeventien jaar geëxe
cuteerd. Op 1 juli van dit jaar
wachtten 31 ter dood veroor
deelde jongeren op de uitvoe
ring van hun vonnis, aldus het
rapport. De meeste veroor
deelden zijn afkomstig uit soci
aal achtergestelde milieus.
orden&63 - Terwijl Rob benedendeks aan de accu zit te prutsen
aanvtt plotseling een klein stoomschip uit de nevel op. Voorop
bovenit een matroos met geregelde tussenpozen de bel te luiden.
srkge\J is nog druk bezig met de accu, maar opeens hoort hij de
hetftsignalen van het naderende schip. Hij springt verschrikt
endenfaind en is met twee, drie sprongen aan dek. Te laatl Voor
n doemt de boeg van een schip op, hij hoort verwarde kreten
van de matrozen aan boord, dan dreunt het stoomschip met een
hevige slag tegen de „Vrijheid II", die midscheeps wordt geramd
en lek slaat. Het stoomschip is alweer in de mist verdwenen,
maar de „Vrijheid II" is er slecht aan toe. Het water stroomt met
kracht naar binnen en het schip maakt zware slagzij. Betekent dit
het einde van Rob's trouwe zeilschip? Ach, het ziet er wel naar
uit...
ZAGREB Aan zijn ge
zicht te zien vindt de
chauffeur van de militaire
vrachtwagen het zelf ook
enigzins gênant: is er een
algehele mobilisatie, staat
hij compleet met veldge
schut in de file op de uit
valsweg van Zagreb. De
loop van het achter de
wagen hangende klein
kaliber kanon mag dan
fier in de vooruit van een
Joegoslavische replica van
de Fiat 600 prikken,
krijgshaftig is anders.
Schrale troost voor de in de
avondspits vastgelopen militai
ren is dat er niet al te veel
haast is om de linies met dit
geschut te versterken. Het
eenzijdig door het leger afge
kondigde staakt-het-vuren
wordt naar Joegoslavische be
grippen redelijk nageleefd.
De stad was ook hard toe aan
een vuurpauze. Bij het binnen
rijden lijken de door de Kroa
tische media verspreide verha
len over de 'complete ver
woesting' nog overtrokken, in
het centrum aangekomen
blijkt de schade meer in over
eenstemming met de dagen
lange beschietingen. Kraters
van een halve meter diep, ver
woeste huizen, zwartgeblaker
de gevels en een centimeters
dik tapijt van glasscherven op
straat vertellen hun eigen ver
haal, dat zich in alle soberheid
niet laat overdrijven.
Daar waar nodig kleuren de
bewoners de gebeurtenissen
in, maar veel hebben ze er niet
van gezien. „Iedereen heeft in
de schuilkelders gezeten. Het
enige wat we konden doen
was luisteren en de inslagen
tellen", aldus een man van
middelbare leeftijd. Staand in
de verwrongen raamopenin
gen van zijn woning op de
tweede verdieping kijkt hij
over een zwaar getroffen
plein. „Daar sloeg een zware
granaat in, de scherven zitten
tot aan de dakgoot van dat
gele gebouw op de hoek", wijst
hij.
Gelaten trekt hij de laatste
glasscherven uit de sponnin
gen en gooit deze op straat.
Voorlopig zal hij zijn ramen
moeten dichttimmeren. „Er is
niet genoeg glas in de stad om
alle ruiten te vervangen. Dat
zou waarschijnlijk ook zonde
van de moeite zijn, want het
leger heeft zich nog niet terug
getrokken, de kanonnea staan
klaar voor de volgende ron
de". In een permanent staakt-
het-vuren gelooft hij niet.
Voor het hoofdkwartier van
de crisisstaf tonen op wacht
staande leden van de Kroati
sche nationale garde zich
evenmin optimistisch. „Als het
moet zullen we de blokkades
voor de kazernes opheffen,
maar dan moet er wel over
eenstemming zijn over hoe het
dan verder gaat. Het is voor
ons moeilijk om de soldaten
uit de barakken te laten, na
wat ze ons hebben aange
daan". Volgens de dienstdoen
de commandant is het nog
steeds gevaarlijk om door de
stad te lopen. „Er zitten overal
sluipschutters, ik zou niet rich
ting oude centrum of kazernes
gaan", adviseert hij. Zijn
vrouw en kinderen heeft hij
naar de kust gestuurd; zelf
staat hij al dagen lang achter
de zandzakken voor het
hoofdkwartier. Zijn hoofd
schudt ongecontroleerd heen
en weer, als gevolg van een
zenuwtrek in zijn nek.
