Franse joden: tweehonderd jaar burgers
U
Kampen strijdt voor
behoud universiteit
Vakbeweging moet streven
naar economie van het genoeg
Ccwtaö «Souumt
GEESTELIJK LEVEN I OPINIE
Geen extra geld voor Kerkendag
CNV-VOORZITTER HOFSTEDE:
COMMENTAAR
Het oppositie-voeren gaat de VVD nog steeds niet zo,
af. Dat blijkt opnieuw uit de alternatieven voor de Mi j
nennota die de liberalen vandaag hebben ingebracht tij rerigen v
de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer. Een met, ^a'
mage zoals vorig jaar, toen zij wèl kritiek hadden maar
in staat waren een samenhangend financieel tegenvoorsi
te dienen, blijft de VVD ditmaal bespaard. De oppositie-] Je't' korps
nen zijn op hun effecten doorberekend door het Cenljkking g€
Planbureau. Maar zowel de voorgestelde maatregelen zei e politie b
de resultaten van de CPB-berekeningen tonen aan, dat 'a8en bij«
beralen geen geloofwaardig alternatief hebben voor hei -
leid van het kabinet-Lubbers.
De financiële gaten die zo ontstaan wil de VVD die
door extra bezuinigingen. Op zich is daar niets mis mee.
het kabinet van CDA en PvdA is steeds opnieuw op
naar uitgaven die geschrapt kunnen worden. Het gaat e
om de keuze die daarbij wordt gemaakt. Dan blijkt da"
VVD onder meer het milieu voor de kosten wil latenIr
draaien, door zowel te korten op de uitgaven voor heten
lieubeleid als door het ongedaan maken van de verhogii >f
van de benzine-accijns en de motorrijtuigenbelasting. Efn
mee spelen de liberalen in op de 'milieu-moeheid' die zii
langzamerhand van veel Nederlanders meester begint
ken. Dat is een, vanuit electoraal standpunt, even ver!
bare als, met het oog op het belang van het milieu, oi
standige keuze.
'92
x—
Behoudende kerken VS blijven leden winnen
DINSDAG 8 OKTOBER 198
Publiciteit is
bemesting waarop
gedachten kunnen
groeien
Kerkgangers in Kampen
nemen ''donder op9letterlijk
KAMPEN Mag een voorganger tijdens een kerkdienst een paar keer
'donder op!' zeggen? Die brandende kwestie houdt de gereformeerde
kerk in Kampen al weken bezig, na de preek die professor P.N. Hol-
trop in september hield als gastpredikant in de Westerkerk.
Holtrop, hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen, richtte
zich in zijn preek tot de kinderen. Hij sprak over een koning die tegen
zijn broer zegt, maak dat je weg komt, 'donder op'. Eén van de gemeen
teleden riep hem toe niet van zulke taal gediend te zijn, 'omdat de ou
ders de kinderen dat soort woorden juist af proberen te leren'. Toen
Holtrop niet op deze kritiek in ging, stapten tientallen kerkgangers op.
De kerkeraad heeft Holtrop inmiddels over het voorval benaderd. De
professor vindt dat 'donder op!' past in een levendige conversatietaal.
Wel heeft hij de boze kerkgangers schriftelijk laten weten het 'verve
lend te vinden' dat hij mensen heeft gekwetst. Daarmee is de zaak vol
gens predikant W. van Herwijnen nog niet uit de wereld. Welke stap
pen er genomen zullen worden, wil hij niet kwijt, maar het is duidelijk
dat de kans klein is dat Holtrop ooit in de kerk op de kansel verschijnt.
DEN HAAG De Gereformeerde Kerken
in Nederland weigeren 76.000 gulden uit te
trekken voor de tweede Kerkendag van
volgend jaar september in Amersfoort. Zij
willen slechts 40.000 gulden geven, hetzelf
de bedrag als zij voor de eerste Kerkendag,
in september 1989, ter beschikking stelden.
Dat heeft de woordvoerder van de Gerefor
meerde Kerken meegedeeld. Zijn kerk is
eventueel bereid voor sommige program
ma-onderdelen geld te vragen bij Zending
en Werelddiaconaat, maar dan gaat het om
hooguit enkele duizenden guldens.
De Raad van Kerken vergadert morgen
over het programma en de financiering van
de Kerkendag. De Raad heeft de kerken
voorgesteld 388.000 gulden van de benodig
de 900.000 gulden bij te dragen. Daarvan
zouden de Nederlandse Hervormde Kerk
en de Rooms-Katholieke Kerk ieder 37,5
procent (144.500 gulden) moeten bijdragen
en de Gereformeerde Kerken 20 procent
(76.000 gulden). De hervormden en de
rooms-katholieken hebben nog geen besluit
over hun bijdrage genomen, zo laten de
woordvoerders van beide kerken desge
vraagd weten.
Voor de vorige Kerkendag zocht de Raad
van Kerken zelf sponsors. Vooral rooms-
katholieke fondsen hebben toen het door
gaan van de dag mogelijk gemaakt. Dit
keer heeft de Raad van Kerken voor een
andere aanpak gekozen. De kerken moeten
zelf sponsors zoeken. „De Kerkendag is een
verantwoordelijkheid van de kerken. Bo
vendien hebben zij meer stafkracht om
fondsen aan te schrijven dan de Raad zelf",
aldus ds. W.R. van der Zee, secretaris van
de Raad.
LEEUWARDEN CNV-
voorzitter Henk Hofstede
vindt dat de vakbeweging
moet streven naar een
economie van het genoeg.
Dit betekent dat hij zich
niet alleen wil inzetten
voor hogere salarissen,
maar ook voor werkgele
genheid, het milieu en de
Derde Wereld. „We
moeten kiezen voor kwa
liteit in plaats van voor
meer centen".
Hofstede die gisteravond in
Leeuwarden sprak voor enke
le honderden gereformeerde
diakenen, zei dat het de schijn
hef et dat anno 1991 het wes
terse gedachtengoed overal de
overwinning heeft behaald.
„Maar is nu alles pais en
vree?" vroeg Hofstede. "Hoe
zit het met de zwakkere in
onze economische orde? Hoe
zit het met het milieu? Hoe
komt het met de Derde We
reld? Hoe zit het met onze ver
antwoordelijkheid voor de we
reld?"
De grote Nederlandse politieke
partijen kregen van Hofstede
een onvoldoende voor hun op
stelling met betrekking tot
deze zaken. De PvdA vertoont
zijns inziens het gedrag van
een 'wanhopig spartelende
drenkeling' die nu haar heil
zoekt in een soort 'verlicht li
beralisme'. Fout, volgens Hofs
tede. De socialisten moeten
hun kracht blijven zoeken in
"werkelijke solidariteit".
Het CDA koerst in de ogen
van de CNV-voorzitter af op
een christelijke liberale sa
menleving. "Het recht van de
armen wordt weer liefdadig
heid". Deze opstelling verdient
een krachtige afkeuring van
de christelijke sociale bewe
ging, aldus Hofstede.
Hofstede stelde dat de mens
heid hier smoort in eigen vuil,
uitlaatgassen en overvloedige
produktie. Leefbaarheid en
bewoonbaarheid moeten weer
centraal staan. „Onze welvaart
is daar toch groot genoeg voor.
We moeten in toenemende
mate toe naar een economie
van het genoeg. Daarbij
moeten we niet stoppen bij de
landsgrenzen. We moeten han
den en voeten geven aan de
evangelische opdracht om met
elkaar van dit leven wat te
maken".
Volgens Hofstede lijkt de vak
beweging op een club die niet
verder komt dan te strijden
voor verworven rechten. Hij
meende echter dat het CNV
moet strijden voor een andere
orde. Zo zal de Nederlandse
landbouw zijn beschermde po
sitie die ten koste gaat van de
landbouw in de Derde Wereld,
moeten opgeven. De consump
tie die in de westerse wereld
hoog staat aangeschreven,
moet omlaag. "Rijkdom wordt
op rijkdom gestapeld. Dat is
geen bijbelse notie", onder
wees de vakbondsman.
Wijziging bespreekbaar
Hofstede deelde verder mee
dat voor het CNV de wao-
maatregelen van het kabinet
bespreekbaar als voor alle
mensen die nu in de wao zit
ten, de situatie niet gewijzigd
wordt. Voor nieuwe wao'ers
mogen duur en hoogte van de
wao-uitkeringen wel aangetast
worden. Deze nieuwe positie -
tot nu toe was verlaging en
verkorting van de duur van de
uitkeringen van de 'oude' en
nieuwe wao-ers onbespreek
baar - betrok Hofstede giste
ren tijdens de bijeenkomst in
Leeuwarden. De CNV-voorzit-
STRAATSBURG
Tweehonderd jaar gele
den werden de joden in
Frankrijk, na 31 maanden
van discussie in de Consti
tuante, het Franse parle
ment tijdens de Revolutie,
erkend als volwaardige
burgers.
Dat historische feit is het afge
lopen weekeinde plechtig in
Straatsburg herdacht in aan
wezigheid van onder anderen
president Frangois Mitterrand
en oud-president Valéry Gis-
card d'Estaing. De aanwezig
heid van Giscard leidde tot
enige fluitconcerten. Giscard
was lang voor zijn inmiddels
beruchte uitspraak over de
buitenlanders („Er heeft een
invasie plaats") uitgenodigd,
zei Jean Kahn, voorzitter van
de CRIF, de federatie van
joodse organisaties in Frank
rijk.
In 1791 woonden in Frankrijk
ongeveer 40.000 joden. Bepaal
de gemeenschappen genoten
bescherming, zoals de joden
van Avignon sinds het verblijf
van de pausen aldaar (1309-
1376) en de 5.000 joden in Bor
deaux, die vrij handel moch
ten drijven. Elders golden be
perkingen. Deze waren het
zwaarst in het oosten van het
land. Daar werden de joden
zware beperkingen opgelegd,
als ze een stad in wilden gaan.
In Straatsburg kondigde
hoorngeschal tegen de avond
aan, dat joden de stad uit
moesten. Zij mochten voorts
uitsluitend kleine ambachten
uitoefenen of in het bankwe
zen actief zijn.
De gelijkberechtiging van de
joden verliep niet van een lei
en dakje. Bij de eerste stem
ming kort na het uitbreken
van de revolutie haalde de ka
tholieke priester Maury en de
afgevaardigde van de Elzas,
Reubell, de overwinning. De
Franse protestanten kregen
volwaardige rechten, maar het
debat over de joden werd uit
gesteld. Joden kunnen geen
echte Fransen zijn, want poli
tiek en religie wordt in het jo
dendom niet voldoende ge
scheiden, klonk het toen. Mau
ry waarschuwde de Constitu
ante, dat de Elzas binnen een
paar jaar een joodse kolonie
zou worden.
Enkele maanden later kregen
de joden in Zuid-Frankrijk
alle rechten. Die van Oost-
Frankrijk moesten wachten
tot 27 september 1791. De ja
ren daarop kregen de joden
ook elders in Europa de rech
ten van een vrije burger. Al
leen in Zwitserland en in
Warschau bleven hun rechten
beperkt. Maar niet overal be
hielden de joden hun rechten.
Zo moesten de joden in Pie-
monte, in het noorden van het
huidige Italië, een deel van
hun rechten afstaan na de ne
derlaag van Napoleon bij Wa
terloo in 1815. Het duurde tot
1848, voor joden in Frankrijk
in een regering werden opge
nomen.
Imperium
Rond 1870 stak het antisemi
tisme in Frankrijk opnieuw de
kop op, allereerst in het kiel
zog van het opkomend socia
lisme in de vorm van anti-ka-
pitalisme. Enkele joodse fami
lies, zoals de Rothschilds, wa
ren er inmiddels in geslaagd
een financieel imperium op te
bouwen met filialen in ver
schillende landen.
Toen de Duitsers in 1870 de
Elzas bezetten, werden de
Franse joden met hun Duitse
namen de zondebokken en
werden zij afgeschilderd als
spionnen van de Pruisen. Ene
Edouard Drumont kreeg in
1886 bekendheid met zijn
openlijk antisemitische boek
'Het joodse Frankrijk'. Hij
richtte een anti-Joodse krant
op 'La libre parole' (het vrije
woord) en werd op een antise
mitisch programma gekozen
tot afgevaardigde van Algerije.
Daar heersten sterke antisemi
tische gevoelens sinds de
50.000 joden daar in 1870 de
Franse nationaliteit hadden
gekregen. De affaire-Dreyfus
in 1894 was koren op de anti
semitische molen. De extreem
rechtse organisatie ^ction
Josef Sitruk, de Franse opperrabbijn, spreekt op de joodse be
graafplaats van Carpentras. De daders van de uiterst geweldadi-
ge grafschennis vorig jaar mei werden nooit gevonden.
FOTO: EPA
Frangaise vroeg openlijk om
„joden dezelfde beperkingen
op te leggen als alle andere
vreemdelingen".
In 1936 ontstond een nieuwe
golf van antisemitisme nadat
de Volksfront-regering van de
joodse socialist Léon Blum aan
de macht was gekomen. De
schrijvers Céline en Brasillach,
die overigens na de Tweede
Wereldoorlog wegens collabo
ratie met de Duitsers is geëxe
cuteerd, schreven felle anti-
joodse pamfletten. De regering
van maarschalk Pétain in Vi
chy wachtte niet op een bevel
van de Duitsers, maar richtte
uit zichzelf een Commissariaat
voor Joodse Zaken op. Veel jo
den zijn door Fransen onder
het bewind van Vichy uit de
'vrije zone' naar de Duitse ver
nietigingskampen gevoerd.
Rene Bousquet, voormalig
hoofd van de politie van Vi
chy, Maurice Papon, secreta
ris-generaal van het departe
ment Gironde in de oorlog en
tot 1981 minister, en Paul Tou-
vier, rechterhand van de kort
geleden overleden Klaus Bar
bie in Lyon, wachten nog
steeds op hun berechting.
Onder het bewind van gene
raal De Gaulle werden de jo
den in Frankrijk opnieuw met
scheve ogen aangekeken. De
Gaulle mikte immers op een
goede verstandhouding met de
islamitische landen, waaron
der een groot aantal voormali
ge Franse koloniën. Zijn hou
ding tegenover de staat Israël
was op zijn zachtst gezegd af
standelijk. Onder de presiden
ten Giscard en Mitterrand is
die verhouding aanzienlijk
verbeterd. Maar met de op
komst van het Front National
van Jean-Marie le Pen komt
het af en toe opnieuw tot anti
semitische uitingen.
Een voorbeeld daarvan is de
schending van het joodse
kerkhof in Carpentras ander
half jaar geleden. De daders
daarvan zijn nooit gepakt. Ook
het revisionisme (het ontken
nen van het bestaan van de
vernietigingskampen van de
nazi's) steekt bij tijd en wijlen
de kop op. Dergelijke gebeur
tenissen worden op het ogen
blik gevolgd door een vrijwel
algemene uiting van afschuw
en walging.
Geen alternatief
pldin
trong
:cht
een 36-ja
ia te later
ek vrijdaj
ral op de
olgens ee
an in Nee
kan d(
■tenschap
id begra\
niet ver
T HA
DAARMEE is niet gezegd dat de VVD helemaal geen
volle ideeën presenteert. Meer geld voor het ouderenb
bijvoorbeeld, daar kan niemand bezwaar tegen hebben
ook de suggesties voor de aanpak van de wao dragen
menten in zich, die wellicht kunnen helpen de ergste
van de kabinetsvoorstellen te verzachten. Wat de pi;
van de liberalen echter onwaarachtig maakt, zijn de effe
op de werkgelegenheid, de gevolgen voor de hogere
mens en de aandacht voor het milieubeleid.
HET CPB is niet erg enthousiast over de directe werk
genheidseffecten van de VVD-plannen. In vergelijkingl,
de kabinetsvoorstellen zou het aantal banen met enige
zenden verminderen. De VVD brengt daar tegenin dat
de langere termijn juist meer banen zouden komen. Het
bevestigt dat weliswaar, maar tekent erbij aan, dat hel
geldt in 1994. Uit de berekeningen van het CPB blijkt v<
dat vooral de beter betaalde ambtenaren en de menser
twee keer modaal verdienen er in de VVD-plannen in k
kracht op vooruitgaan. Voor de overige groepen maakt
weinig of geen verschil. Vanuit VVD-optiek zijn deze
mens-effecten natuurlijk goed verdedigbaar, maar gezie
gen de achtergrond van het volledige pakket voorst!
kunnen ze, terecht, niet rekenen op steun in de Kamer
DE HAA
)EN
is opj
drietal
;n zogen
In Hac
over!
twe
nada
[enfoto
met
stof. In
aar blij
noj
heft
contras'
te zijn
k ant
in
Bisschoppen pleiten voor buitenlanden
ERFURT De evangelische en rooms-katholieke bisschSmezieken
in de deelstaat Thtlringen in de vroegere DDR hebben dt Mat haa
gers opgeroepen „de buitenlandse medeburgers in liefde ei roegedier
verstand te aanvaarden". Zij waarschuwen hen zich niet t< v. Onmid
weid te laten verleiden, maar „goede en betrouwbare bunhuis or
voor de buitenlanders te zijn. Wie zich tot de buitenlairing om
wendt, hen beschermt en zich ook in hun gewoonten probei schakelt
te leven, overwint „elk gevoel van vreemdheid, alle vre(icier var
alle reserves", menen de bisschoppen. De inwoners van Th> laboratt
gen moeten hun weg in de nieuwe situatie nog zien te vii van uit:
De bisschoppen zien met zorg dat de „geest van de verachises ble
van mensen weer om zich heen grijpt". „Onze vrijheid Asseling 1
gerechtigheid in het land zijn door onszelf in gevaar gebi| „Bij een
menen de bisschoppen. r één mi<
kt, alle an
AT CeidbcSoumitt
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv)
Kantoor Apothekersdijk 34. Leiden.
Telefoon 071 - 122 244.
Telefax: 071-134 941
Postadres: Postbus 112300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
Telefoon: 070-3190 933.
Telefax: 070-3906 717.
Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune
Adjunct-hoofdredacteur J Timmers.
Chef-redacteur G - J Onvlee.
Secretariaat directie/hoofdredactie (tel 070-3190 808) L van Koot.
t Herpen (chef), F. Buurman,
Sport Leiden e.o. (tel. 071 - 144 049): K van Kesteren.
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815):
A van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. van Holstein,
E Huisman, H Jansen, drs J. van Leeuwen - Voorbij, R de Roo. drs. K
)UV
HAA'
zuller
10.000
ferdwiji
lat de
investe
ngen
wwerk
Kunst/rtv (tel 070 - 3190 834) G. Ansems (coördinator), B Jansma, H Piet.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L Kooistra, drs P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Korvahnka (chef), S. Evenhuis, S Pieterse
Opmaak (tel: 070 - 3190 831): Ch. Bels (chef), A de Bruijn, W. Diekstra, L H
J Hofmeester, C de Kier. H Nieuwmans, H Schneider.
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten van
- freelance-medewerkers en -correspondenten in zijn verspreidingsgebied:
- de parlementaire redactie en de nieuwsdienst van de Stichting Pers Unie. ee
dactioneel samenwerkingsverband van negen regionale kranten in Nederl,
Belgie De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs. K. Swiers, M vj
't Hout (chef).
Ven en P Vogels De parlementaire redactie bestaat
leveld, D. Hofland, P Koopman, D. van Rietschoten
het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
de volgende correspondenten in het buitenland: S. Akkerman (Praag),
drs D J. van den Bergh (Peking), drs. H Botje (Tunis), A Courant (Athene),
R. Hasselerharm (Johannesburg), T. Heard (Kaapstad), drs. A. Heering (Rom
Huët (Parijs), M de Koninck (Washington), H. Kuitert (Nieuw Delhi),
De Leidse Courant heeft als lid van de Stichting Pers Unie de exclusieve vertaal
publicatierechten van The Times en The Sunday Times of London Vertaalst!
M de Cocq
n 08.30 tot 17 00 u
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 op n
15.00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% btw)
Bij automatische betaling:
per maand
per kwartaal
per jaar
Bij betaling per acceptgirokaart
per kwartaal
per jaar
Het abonnementsgeld dit
n 18 00 tot 19.00 u
25.70
76,60
294.30
299,30
it vooruit te worden voldaan
en de w;
egelen a
tpensere
erwacht
van het
luwbe
oepelenc
bouwon
onder:
rtefeuilli
ri wijst
sprake
8". „D;
lan een
ie in de
WBB-vc
urig van
>t hc
De loon
iet bep
rocent,
De tot
'er PER
X MAA/
N B-fef
I W-MR
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 7i
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
Henk Hofstede
FOTO: DIJKSTRA
ter toonde zich aan de voora- over de begroting '92 op dit
vond van het Karperdebat punt optimistisch.
Glemp in VS
KAMPEN Vanuit de
Kamper gemeenschap
worden alle zeilen bijge
zet om de gereformeerde
synode (landelijke kerk
vergadering) ervan te
overtuigen dat de Theolo
gische Universiteit van de
Gereformeerde Kerken in
Kampen moet blijven.
Zowel de Kamper gemeente
raad, als de Kerkeraad Alge
mene Zaken van de gerefor
meerde kerk als zeventig pro
minente Kampenaren zijn in
de pen geklommen.
Vandaag praat de gerefor
meerde synode in Lunteren
over de toekomst van haar
theologische opleiding. Het
college van bestuur van de
Kamper universiteit heeft de
synode gevraagd om in te
stemmen met het houden van
een onderzoek naar de moge
lijkheden van samenwerking
met de Katholieke Theologi
sche Universiteit Utrecht en
de theologische faculteit van
de Rijksuniversiteit Utrecht.
Als het onderzoek positief uit
valt dan zal in Utrecht een
theologisch dienstencentrum
gebouwd worden waarvan de
drie opleidingen (met behoud
van de eigen onafhankelijk
heid) gebruik kunnen maken.
Oud-directeur Wim Steunen
berg van uitgeverij Kok en
journalist Hans Wiersma ver
zamelden binnen een week ze
ventig handtekeningen van
prominente Kampenaren die
tegen het vertrek van de uni
versiteit zijn. "Het zou voor de
infrastructuur van Kampen
een ramp zijn als de universi
teit verdwijnt", aldus Steunen
berg.
Burgemeester H. C. Kleemans
schrijft in een brief namens de
gemeenteraad dat de gemeente
Kampen in korte tijd al ver
schillende instellingen voor
hoger beroepsonderwijs is
kwijtgeraakt. "Thans zijn in
Kampen nog twee theologi
sche opleidingen en het kunst
onderwijs gevestigd. Wij wil
len ons tot het uiterste inzetten
om de instellingen die hier
thans gevestigd zijn, voor
Kampen te behouden".
Volgens de burgemeester past
de universiteit prima in Kam
pen. "De universiteit heeft
hier de beschikking over een
uitstekende accomodatie in
een stijlvolle en passende om
geving en de studenten heb
ben, naast een scala aan voor
zieningen, hele goede moge
lijkheden om zich te huisves
ten".
De Kerkeraad Algemene Za
ken (KAZ) van de gerefor
meerde kerk van Kampen
vreest dat als de theologische
universiteit naar Utrecht ver
trekt, dit ten koste zal gaan
van het kerkelijk karakter
van de opleiding. "De Theolo
gische Universiteit van de Ge
reformeerde Kerken moet niet
aanleunen tegen de universi
teiten in Utrecht of de VU in
Amsterdam", aldus KAZ-voor
zitter prof. K. A. Schippers.»
De emeritus hoogleraar pleit
ervoor om het Kamper model
(de theologische universiteit is
het eigendom van de kerken)
in te brengen in het Samen op
Weg-proces. "Je moet niet
voortijdig dit model vervagen,
maar het inbrengen als duide
lijke optie".
Zoals bekend heeft de Her
vormde Kerk overeenstem
ming bereikt met de Rijksuni
versiteiten over een nieuwe
opzet van de predikanteno
pleidingen. Schippers plaats
hier een kanttekening bij: "De
hervormden zijn er uit. Maar
voor hoe lang? Hij wijst erop
dat de hervormde predikants
opleidingen van heel verschil
lende snit zijn. Zo is de oplei
ding in Utrecht confessioneel,
terwijl andere opleidingen
meer vrijzinnig zijn.
NEW YORK De meer be
houdende kerken in de Vere
nigde Staten, zoals de Baptis
ten en ook wel de Amerikaan
se RK kerk blijver\ leden win
nen. Daarentegen daalde het
ledental van de liberalere ker
ken, zo blijkt uit het zojuist
verschenen jaarboek van de
kerken in Canada en de Vere
nigde Staten.
In de Verenigde Staten woon
den eind 1989 meer dan 147
miljoen christenen, joden en
moslims. Dat is 59,3 procent
van de bevolking, 1,5 procent
punt meer dan een jaar eerder.
Met meer dan 57 miljoen leden
blijft de Rooms-Katholieke
Kerk veruit de grootste kerk.
Zij kende in 1989 een groei
van bijna 4 procent. Andere
kerken die ledenwinst boek
ten, zijn de Zuidelijke Baptis
ten, met 15 miljoen leden de
grootste protestantse kerk. en
betrekkelijk kleine evangeli
sche kerken. Ook de Getuigen
van Jehovah, de Zevendedags
Adventisten en de Mormonen
kregen meer leden.
Daarentegen werd de derde
kerk in de Verenigde Staten,
de Verenigde Methodistische
Kerk, geconfronteerd met een
daling van het ledental met
0,84 procent tot nauwelijks 9
miljoen mensen. Ook de Epis
copaalse (anglicaanse) Kerk en
de Presbyteriaanse Kerk
boekten ledenverlies.
In Canada is de Rooms-Katho
lieke Kerk met 11,3 miljoen
aanhangers eveneens veruit de
grootste kerk. Daarna komen
de Verenigde Kerk van Cana
da en de Anglicaanse Kerk.
De Poolse kardi
naal Glemp (mid
den) reist mo
menteel door de
Verenigde Staten
waar hij de om
vangrijke Poolse
gemeenschappen
bezoekt. Glemp
was gisteren in
New York waar
hij een bezoek
bracht aan de St.
Patrick kathe
draal.
FOTO: AFP
I
