Minder betutteling
oor weggebruiker
Ik voel
me oud
Binnen drie jaar eerste
leverceltransplantatie
Wöltgens ziet kentering in
reacties van PvdA-achterban
een grotere kans op borstkanker door gebruik pil
eidaeGooimit
aan
hij
ische
n m;
geze
priv
BINNENLAND
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1991
Vee studenten zwaar
ïishandeld en ontvoerd
IEBERGEN Twee studenten uit Driebergen zijn in de
ht van maandag op dinsdag in hun woning boven een café
rvallen en vervolgens enige tijd ontvoerd en zwaar mishan-
door twee nog onbekende daders. Gisterochtend omstreeks
uur konden zij zich bevrijden uit de kofferbak van een auto
arin zij door de daders van Driebergen naar Rotterdam wa-
j meegevoerd. Tijdens de nachtelijke rit veroorzaakten de
'8 rvallers tweemaal een aanrijding. De overvallers hadden het
gens de politie in eerste instantie op het café gemunt. Toen
d eenmaal het pand binnengeslopen, de beide jongens ontdek-
eisten zij onder bedreiging met een pistool de sleutels. De
.itoffers konden die niet geven en werden daarop flink toe-
ikeld. De overvallers dwongen de studenten geld van hun
13 /érekeningen uit twee bankautomaten in Driebergen te ha-
Daarna begon een de wilde rit naar Rotterdam. De studen-
zijn er lichamelijk en geestelijk slecht aan toe. Van de da-
die met doeken gemaskerd waren, ontbreekt elk spoor.
Kazernes voor asielzoekers
DEN HAAG Defensie heeft het ministerie van
WVC zeven lokaties, voor een deel kazernes, beschik
baar gesteld voor de opvang van 2500 asielzoekers. Het
ministerie ontvangt van WVC hiervoor 25 miljoen gul
den, zo heeft defensievoorlichting gisteren meegedeeld.
Vier lokaties met in totaal circa 1300 plaatsen zijn vrij
wel onmiddellijk beschikbaar. Dit zijn het Beatrix-
kamp in Eindhoven (waar nu al asielzoekers worden
opgevangen), het kamp Waterloo in Leusden, het Dei-
belkamp in Den Helder en het kamp Hooghalen bij
Assen.
Later kunnen ook de Ernst Casimirkazerne in Roer
mond, het kamp Princenbos in Gilze en het complex
Onder de Linden in Arnhem voor opvang worden ge
bruikt Volgens een woordvoerder van Defensie zal het
minimaal enkele maanden duren voordat deze drie ac
commodaties in gebruik genomen kunnen worden.
Hoelang de verschillende complexen dienst zullen
doen als asielzoekerscentrum is volgens WVC niet pre
cies te zeggen.
Kort geding van politiechef
tegen BVD en Het Parool
AMSTERDAM Het hoofd van
het bureau Werving van de Amster
damse politie, H. M. Bel, heeft een
kort geding aangespannen tegen
dagblad Het Parool en de Binnen
landse Veiligheidsdienst (BVD). Bel
eist ondermeer de rectificatie van
een artikel in het Parool van 3 sep
tember waarin wordt gezegd dat het
Amsterdamse politiekorps is geïnfil
treerd door de Surinaamse cocaïne-
maffia. Het geding dient op 23 sep
tember voor de rechtbank in Am
sterdam. In het artikel in Het Pa
rool wordt gesuggereerd dat door
Bel als hoofd van het bureau Wer
ving „Surinamers waren binnenge
haald met op z'n zachtst gezegd twij
felachtige achtergronden", doelend
op contacten met de Surinaamse co-
caïnemaffia. In het artikel wordt
verder geschreven dat de BVD aan
het ministerie van binnenlandse za
ken heeft gemeld dat het korps was
geïnfiltreerd. Bel is sinds 1 juli 1990
in dienst van het Amsterdamse poli-
tiekops als chef Bureau Personeels-
werving en belast met het zoeken
van nieuwe politiemensen van bui
tenlandse komaf. Hij eist nu van de
BVD dat deze een bericht verspreidt
waarin zij meldt niet over concrete
aanwijzingen te beschikken over de
infiltraties. Het Parool moet zijn ar
tikel rectificeren op straffe van een
dwangsom van 2000 gulden per dag.
EUWE VERKEERSREGELS 1 NOVEMBER VAN KRACHT
Da)
in mi
;e aki
sette
AN VAN HAASTEREN
t beei
ggen
n dat
r gee
HAAG Boeren
tn, nadat het 25 jaar
Dden is geweest, van-
november weer met
zeis of hooivork op de
stappen. Deze en nog
zieveer 250 regels wor-
hiermee gekapt uit
woud van overbodig
:houwde verboden
.^fervan bijna niemand
bestaan nog wist. Min-
overheidsbetutteling
de weggebruiker
wil niet zeggen dat de
weggebruiker, nu hij zich aan
minder regels te houden heeft,
de vrijheid krijgt om nóg ge
vaarlijker te gaan rijden. Het
zogenaamde 'kapstok-artikel',
dat inhoudt dat elk gedrag dat
het verkeer onveilig kan ma
ken verboden is, wordt be
langrijker. Een boer die op een
onvoorzichtige manier met
zijn hooivork fietst, is dus nog
steeds strafbaar.
Het wordt aan het inschat
tingsvermogen van de wegge
bruiker én natuurlijk de poli-
tie-agent overgelaten te bepa
len wat veilig is en wat niet.
Zo moet een nieuw soort ver
antwoordelijkheidsgevoel wor
den gekweekt, dat uiteindelijk
de veiligheid op de weg ten
goede moet komen. „Als de re-
verkeersregels worden vanaf 1 november ingrijpend ge-
a zigd. Vandaag startte een grootscheepse voorlichtingscam-
De meest ingrijpende veranderingen zijn:
sommige gevallen vervalt het rode stoplicht voor de
verzo oetgangers. In de plaats daarvan komt er een geel knippe-
ind driehoekje dat wil zeggen: 'u kunt oversteken, maar
as op!' Mensen die zeker willen weten dat er geen verkeer
al kruisen kunnen op de knop drukken, waarna gewoon
x>r neet vertrouwde groene licht verschijnt,
ils is en voetganger die kenbaar maakt over een zebrapad te
h ing; rillen oversteken, heeft voortaan voorrang. Tot nu toe had
ng \ij alleen voorrang als hij met ten minste één voet het ze-
harifaPacl had betreden.
etsers en bromfietsers die rechtsaf willen slaan hoeven in
ipaalde gevallen niet meer voor het rode licht te wachten.
vluchtstrook mag niet meer als verlengde invoegstrook
orden gebruikt. Alleen in geval van nood (bijvoorbeeld
"ch) mag de weggebruiker op de vluchtstrook parkeren.
arder wordt een groot aantal regels die als overbodig wor-
n beschouwd geschrapt.
gels geloofwaardig zijn, wil
men zich daar namelijk wél
aan houden", zegt een woord
voerder van het ministerie
van verkeer en waterstaat.
Veilig Verkeer Nederland ge
looft heilig in de nieuwe aan
pak. „Het wordt een stuk
overzichtelijker voor de weg
gebruiker", zegt een woord
voerster. „Door het rode licht
alleen nog in situaties die echt
gevaarlijk zijn toe te passen,
wordt het rode licht weer een
echte verbodskleur. Daar
wordt het verkeer natuurlijk
veiliger van. Ik vind het goed
dat de regels worden gemoder
niseerd, want de moderne
weggebruiker is minder ge
voelig voor regels en meer
voor goede argumenten".
Om de weggebruiker duidelijk
te maken dat blind de regels
volgen (of niet volgen) niet
meer volstaat voor een veilige
deelname aan het verkeer,
hebben de ministers Maij-
Weggen van verkeer en wa
terstaat en Hirsch-Ballin van
justitie vandaag het startschot
gegeven voor een grootse
voorlichtingscampagne. 'Geef
je verstand eens voorrang' is
de leuze die tot een veilig weg
gebruik moet aansporen.
Kindermoord
Volgens een woordvoerster
van de actiegroep 'Stop de
Kindermoord' is het niet zo
best gesteld met het verant-
woordlijkheidsgevoel van de
gemiddelde automobilist. „Ik
moet de eerste automobilist
Een voetganger die kenbaar maakt over een zebrapad te willen oversteken, heeft voortaan voor
rang. Tot nu toe had hij alleen voorrang als hij met ten minste één voet het zebrapad had betreden.
FOTO: SP
nog zien die echt voor een ze
brapad gaat stoppen zoals de
nieuwe regels voorschrijven.
Ik zie dat nog niet gebeuren.
Door aanpassingen in de weg,
zoals verkeersdrempels, zou
het de automobilist onmogelijk
gemaakt moeten worden zich
niet aan de regels te houden.
Zolang men in een auto rond
rijdt die 200 kilometer per uur
kan rijden en met een klein
duwtje op het gaspedaal al zes
tig rijdt, zullen de automobilis
ten dat doen waar ze kunnen".
Ook het ministerie van ver
keer en waterstaat ziet dit ge
vaar en spoort de gemeenten
dan ook aan zoveel mogelijk
deze infrastructurele verande
ringen aan te brengen. Maar
veel gemeenten hebben al la
ten weten daar de financiële
mogelijkheden niet voor te
hebben. „En voor geld hoeven
ze niet aan te kloppen bij het
ministerie", zegt de woord
voerster van 'Stop de Kinder
moord'.
Overigens worden nog veel
meer verboden en geboden ge
schrapt. Zo staat in het huidige
verkeersreglement nog gede
tailleerd omschreven hoe ie
mand moet oversteken. Maar
vanaf 1 november overtreedt
een voetganger niet meer de
wet als hij dat niet helemaal in
een rechte lijn of zonder on
derbrekingen doet. Verder
mag een voetganger nu ook
links van de weg gaan lopen
als hij dat veilig vindt.
Als een agent een andere me
ning is toegedaan, kan deze
voetganger alsnog op de bon
worden geslingerd omdat hij
het eerdergenoemde 'kapstok
artikel' heeft overtreden. Vol
gens een woordvoerder van de
Enige Nederlandse Fietsbond
zal een agent zich wel twee
keer bedenken voordat hij dat
doet. „Het is bijna onmogelijk
te bewijzen dat iemand zich
onveilig gedraagt. Een zegs
man van de Raad voor de Ver
keersveiligheid is het met hem
eens. „Een regel biedt een
houvast bij het vaststellen of
iemand in overtreding is. Het
begrip 'onveilig gedrag' is na
tuurlijk voor heel wat discus
sies vatbaar. Verder wordt het
moeilijker om bij ongelukken
vast te stellen wie de schuldige
was".
Een woordvoerder van de
Verkeerscentrale in Drieber
gen heeft er echter alle ver
trouwen in dat agenten in
staat zijn om te beslissen wat
onveilig is. „Ook voor ons
wordt het helderder, want er
zijn nu zoveel regels dat het
soms moeilijk is door de bo
men het bos te zien".
Over één ding zijn de meeste
verkeersdeskundigen het eens.
„Verwacht niet dat er veel te
recht komt van de mentali
teitsverandering van de weg
gebruiker", klinkt het eenslui
dend. „Er vanaf 1 november
heus niet veel veiliger- gere-
door BERT JANSMA
Gisteren zag ik in vóórvertoning 'Terminator II'.
Een film die in Amerika bruto al zo'n 190 miljoen
dollar heeft opgebracht. Het gaat over een robot
met menselijk vlees over z'n stalen botten, een
Verdelger die vanuit de toekomst naar het heden
wordt gezonden om alle rampen in die toekomst te
vermijden. Hij is Het Goede en wordt gespeeld
door spierbal-op-benen Arnold Schwarzenegger.
Vanuit diezelfde toekomst komt ook een technisch
nóg geavanceerder heerschap naar het heden. Een
robot die bestaat uit vloeibaar metaal. Door wie
kanonskogels geschoten worden zodat hij er even
als een zoekplaatje uitziet, maar die zich daarna
herstelt. Hij wil dat het blijft zoals het is op de
wereld. Hij is Het Kwade. Goed tegen Kwaad, een
oerconflict. Niets mee mis dus. Maar waarom
maakt zo'n 'Terminator' me dan spuugmisselijk?
Kan ik zelfs geen vaktechnische waardering
opbrengen voor al die speciale effecten? Omdat de
moraal in die film op een manier wordt verdedigd
die me absoluut niet zint. We moeten niet
doorgaan zoals we bezig zijn, luidt het. Robots
nemen het straks van ons over en wanneer zij -
niet geleid door gevoel - op de knoppen gaan
drukken wordt de wereld een puinhoop. Zo begint
'The Terminator' dan ook. Met één grote
schroothoop waar tanks over duizenden skeletten
rijden. Ja, ja. Maar dat Kwaad wordt bestreden
met precies eenzelfde geweld. Der Arnold ramt,
slaat, schiet iedereen overhoop die hem in de weg
komt. Geweld is vanzelfsprekend geworden. Een
middel waarmee je zelfs Het Goede kan bereiken.
Wanneer er een Oscar moet worden uitgereikt
voor de film waarin het meeste kapotgaat, kan die
zó naar 'The Terminator'. Je ziet robots in
menselijke gestalte letterlijk aan flarden gaan. De
kwade robot heeft een arm van metaal die door z'n
tegenstander heenpriemt. Overal waar Arnold en
z'n tegenstander hun voetstappen zetten, verandert
Amerika in een vuurzee. En de filmmakers
smijten het allemaal hijgend van opwinding over
het doek. 'The Terminator' is de meest succesvolle
film in Amerika sinds jaren. Een Amerikaans
vakblad liet kortgeleden weten dat Europa steeds
belangrijker wordt voor de Amerikaanse film. Dat
de helft en soms meer van de opbrengst uit óns
werelddeel komt. En dat de films van meneer
Arnold Schwarzenegger het hier beter doen dan in
Amerika zélf. 'The Terminator' - volgende week in
de bioscopen - wordt hier. dus een succes. Bij een
publiek dat in hoofdzaak uit jonge mensen tussen
de vijftien en de vijfentwintig bestaat. De
filmkeuring adviseert zelfs een minimumleeftijd
van twaalf jaar. Ik ben vandaag 49 jaar geworden.
Niks natuurlijk. Maar na het zien van 'The
Terminator II' voel ik me opeens oud.
„KABINET ZAL CONGRES OVERLEVEN"
FOTO: SACHA PIETERSE
DEN HAAG Er is een
„kentering" te bespeuren
in de reacties van de
PvdA-achterban op de
wao- en ziektewetplannen
van het kabinet. Dit heeft
PvdA-fractieleider Thijs
Wöltgens gisteren gezegd
in een vraaggesprek naar
aanleiding van de kort
daarvoor gespresenteerde
Miljoenennota.
Wöltgens is er nu vast van
overtuigd dat het kabinet het
buitengewone PvdA-congres
van 28 september in Nijmegen
zal overleven. Vice-premier en
PvdA-leider Wim Kok heeft
zijn politieke lot verbonden
aan het oordeel van dit con
gres. Als een meerderheid van
de circa achthonderd afge
vaardigden zijn beleid afkeurt,
stapt hij op als partijleider en
als minister, waardoor het ka
binet ten val zou komen.
Aanvankelijk werden de door
de regering voorgestelde wijzi
gingen in wao en ziektewet zo
fel neergesabeld op afdelings-
en gewestelijke vergaderingen
van de PvdA dat velen voor
het hoofd van Kok gingen
vrezen. De afgelopen ander
halve week zou de achterban
echter steeds meer begrip op
brengen voor de plannen en
het aandeel daarin van de ei
gen voormannen. Volgens
Wöltgens is dat te danken aan
de wijze waarop bewindslie
den en kamerleden van de
PvdA avond na avond in zaal
tjes in het land de noodzake
lijkheid van de maatregelen
uitleggen.
Ook CDA-fractieleider Brink
man verwacht dat het PvdA-
congres uiteindelijk positief zal
oordelen over de koers die
Kok, de overige PvdA-be-
windslieden, de Tweede-Ka
merfractie en partijbestuur
hebben gekozen. D66-
Van Mierlo is dat met Brink
man eens, maar vindt het „uit
staatkundig opzicht bedenke
lijk" dat tussentijdse partijcon
gressen beschikken over het
lot van een kabinet.
VVD-fractievoorzitter Bolke-
stein verwacht eveneens dat
Kok in Nijmegen uiteindelijk
het vertrouwen van zijn con
gres krijgt. Maar door de hele
affaire zal het kabinet uitein
delijk wel „vleugellam" raken,
zo meent de liberaal.
Zowel Van Mierlo als Bolke-
stein heeft kritiek op de ver
wachting van het kabinet dat
de loonstijging volgend jaar tot
3,75 procent beperkt zal blij
ven. Volgens hen gaat deze
„hoeksteen van het kabinets
beleid" zeker onderuit. Loon
stijgingen van 4 5 procent
liggen eerder voor de hand, al
dus Bolkestein. Wöltgens daar
entegen acht 3,75 procent ze
ker haalbaar. Hij wees erop
dat ook het Centraal Planbu
reau hiervan uitgaat.
Hoorzittingen over
Coupépolder van start
DEN HAAG De gemeente
lijke enquête-commissie van
Alphen aan den Rijn start van
avond een reeks van twaalf
openbare hoorzittingen, waarin
ongeveer veertig betrokkenen
bij het gifschandaal Coupépol
der worden gehoord. Doel is
duidelijkheid te krijgen over
de rol van de gemeente Al
phen aan den Rijn. Tijdens de
eerste hoorzitting, die om 19.30
uur in het stadskantoor begint,
hoort de commissie functiona
rissen van het bedrijf Vomil,
van Provinciale Waterstaat,
het Hoogheemraadschap van
Rijnland en onderzoeksbedrijf
Fugro. Zij zijn allen betrokken
geweest bij de contróle op de
stortplaats die in 1984 werd ge
sloten. De laatste zitting wordt
6 november gehouden.
AMSTERDAM Binnen
twee tot drie jaar wordt
de eerste transplantatie
van levercellen bij de
mens uitgevoerd. Dit
voorspelt D.K. Bosman op
grond van de resultaten
van experimenteel onder
zoek bij dieren. Hij denkt
dat leverceltransplantatie
in de toekomst levertrans
plantatie overbodig kan
maken of uitstellen.
Bosman, die werkt bij het la
boratorium voor experimente
le interne geneeskunde van
het Academisch Medisch Cen
trum in Amsterdam, is van
daag gepromoveerd op een
proefschrift dat de uitkomsten
bevat van jarenlang onderzoek
naar hepatische encephalopa-
thie, een neuro-psychiatrisch
ziektebeeld dat kan ontstaan
bij mensen met een ernstige
leverziekte. Het leidt tot be-
wustzijnsdalingen (levercoma),
veranderingen in de hersenac-
tiviteit en biochemische afwij
kingen. Bosman heeft het le
vercoma bij ratten nagebootst
en vervolgens bij deze dieren
vrij in de buikholte levercel
len getransplanteerd. De resul
taten zijn zo bemoedigend dat
hij verwacht dat de nu nog
niet toegestane leverceltrans
plantatie binnen afzienbare
tijd bij de mens experimenteel
kan worden toegepast.
De enige oplossing voor pa
tiënten bij wie een ernstige
leveraandoening fataal dreigt
te worden is nu nog levert
ransplantatie. Daarvoor is
vaak niet direct een geschikte
donor voorhanden. De ingreep
is ook erg duur.
Bosman noemt de transplanta
tie van levercellen een goed
kopere en weinig belastende
ingreep voor de patiënt. Inge
vroren levercellen kunnen
ook goed worden bewaard, zo
dat ze op elk gewenst moment
beschikbaar kunnen zijn.
ADVERTENTIE
'ERDAM Vrouwen
geen extra risico borst-
te krijgen als zij de pil
orkoming van zwanger-
gebruiken. Het onder
lat dit heeft aangetoond
hiermee een einde aan
isienlange discussie in me-
kringen over de relatie
de anticonceptiepil en
het ontstaan van borstkanker.
Prof. M. Pike van de universi
teit van Californië in Los An
geles haalde vandaag op het
vierde internationale congres
over hormonen en kanker in
Amsterdam alle twijfels weg.
Uitgebreid epidemiologisch
onderzoek toont volgens hem
aan dat vrouwen niets te vre
zen hebben van het gebruik
van de huidige pil, voorzover
dit het krijgen van borstkan
ker betreft.
Borstkanker is onder vrouwen
de meest voorkomende
kwaadaardige aandoening.
Prof. Lamberts van de Eras-
musuniversiteit in Rotterdam
schat dat een op de tien tot
twaalf vrouwen vroeg of laat
borstkanker krijgt. Minder
dan de helft van ae patiënten
met borstkanker, welke ziekte
bijna een kwart van alle kan
kergevallen uitmaakt, komt te
overlijden.
De aandoening vormt een toe
nemend probleem, vooral in
Nederland, dat in dit opzicht
koploper is in de wereld. De
Rotterdamse hoogleraar denkt
dat dit onder meer te maken
heeft met de hoge consumptie
van vet. Met name dierlijke
vetten kunnen ertoe bijdragen
dat borstkanker ontstaat.
Daarnaast spelen ook andere
factoren, zoals erfelijke eigen
schappen, een rol.
PER EN HOBBES
HpT BÉVA-T /Hp WS..
SoPlP ZUMt-mAK
ooK
DOOR BILL WATERSON
Anti-rookactie
succesvol
UTRECHT De actie „Sa
men stoppen met roken" van
de Stichting Volksgezondheid
en Roken, de KRO en Teleac
heeft 24.000 extra stoppers met
roken opgeleverd. Dit blijkt
uit een evaluatie van de actie
die in het eerste kwartaal van
1991 is gehouden. Gemiddeld
hebben 400.000 mensen geke
ken naar het KRO-televisie-
programma Hou nou toch op
en 300.000 naar de Teleac-cur-
sus Stoppen met roken.
