Natascha Wright wint
Holland Casino Festival
VPRO wil 160.000 nieuwe leden werven
L
Geesteszieke
beschadigt
David van
Michelangelo
KUNST/RTV
CcwIAC Qowuvnt
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1!
lidAC
KPMG hoofdsponsor
van Nieuw Sinfonietta
Amsterdam
AMSTERDAM Het accountants-
en consultancybureau KPMG en
het kamerorkest Nieuw Sinfonietta
Amsterdam hebben voor een perio
de van drie jaar een sponsorove
reenkomst gesloten. Over de hoogte
van het bedrag dat met het sponsor-f
schap is gemoeid, wilde KPMG don-'
derdag geen mededelingen doen.
Nieuw Sinfonietta Amsterdam, dat
in 1988 werd opgericht, werd in mei
van dit jaar onderscheiden met een
Edison voor de CD met werken van
Sjostakovitsj. In mei volgend jaar
zal het kamerorkest met twee pro
gramma's optreden tijdens het Hol
land Festival.
Ontmoeting
De Britse prinses Anne
en de Italiaanse tenor
Luciano Pavarotti
ontmoetten elkaar
zaterdag op de
'Pavarotti Internationale
Paardenshow' in het
Italiaanse Modena. De
prinses is een grote
paardenliefhebster en
was speciaal voor de
show naar Italië
I FOTO: AP.
Expositie over Brabants
plattelandsleven
DEN BOSCH In het Noordbrabants Museum in Den Bosch is
van tot en met 24 november de tentoonstelling 'Rijke oogst van
schrale grond' te zien. De groots opgezette tentoonstelling geeft
een beeld van het plattelandsleven in Noord-Brabant tussen
1700 en 1900. In de Generaliteitsperiode en de jaren daarna leid
de de boerenbevolking op de schrale Brabantse zandgronden
een moeizaam bestaan. Desondanks ontwikkelde zich een rijke
volkscultuur. Op de expositie zijn ongeveer 450 voorwerpen uit
die tijd te zien. Het gaat onder andere om landbouwwerktuigen,
gereedschappen, huisraad, devotionalia en volkskunst. In 1987
kwam het Noordbrabants Museum door een aankoop in het be
zit van een omvangrijke collectie voorwerpen die betrekking
hebben op de Zuidnederlandse volkscultuur. Die ongeveer 1.500
zeer uiteenlopende voorwerpen zijn de afgelopen jaren onder
werp geweest van een wetenschappelijke studie. „Nu dit onder
zoek is voltooid is het mogelijk een ruime en representatieve se
lectie in de juiste samenhang te presenteren", aldus museumdi
recteur M.van Boven.
New Kids on the Block pass*
Bill Cosby als veelverdiener!
elhei
NEW YORK De tiener-sensatie New Kids
Block heeft de televisiekomiek Bill Cosby op de
bestbetaalde entertainers van het Amerikaanse tij
Forbes van de eerste plaats verdrongen. De ver<>
van de popgroep voor 1990 en 1991 worden cloorfwf
becijferd op 115 miljoen dollar. Cosby, die alleei
herhalingen van de Cosby Show iedere maand
miljoen opstrijkt, komt daar met 113 miljoen doll ót
in de buurt. Op de derde en vierde plaats kom r
show-gastvrouw Oprah Winfrey (80 miljoen do
Madonna (63 miljoen dollar). Michael Jackson
nog tweede, volgt met een geschat inkomen van
joen dollar over 1990-1991 op de vijfde plaats. Nje
mers in de top 40 zijn rapper M.C. Hammer
mijoen dollar nummer 19), talkshow-gastheer
Hall (35ste met 23 miljoen dollar), de schrijver T(
cy (36ste met 20 miljoen dollar) en rapper Vai^e
(40ste met 18 miljoen dollar).
,eidi
SCHEN
Holland Casino Scheveningen Festi
val. Met Nilda Fernandez (Spanje),
Mara Getz (USA), Rikki Peebles
(Groot Brittannië), Carmina Cabrera
(Bolivia), Natascha Wright (Neder
land), Piero Cotto (Italië, Gosia (Po
len), Dag Finn (Zweden), Ute Gelier
(Duitsland), Kim Jackson (Ierland),
Yari Moré (Colombia) en Corinne
(Frankrijk). Begeleiding: het Metro-
pole Orkest o.l.v. Harry van Hoof en
Hollywood Selection. Gezien op 14
september in het Circustheater.
De liefhebbers hebben
het riant via de televisie
kunnen zien en horen, en
dus hun mening kunnen
vormen over wie nou de
beste was van het Holland
Casino Scheveningen Fes
tival. Voor wie niet keek
en dit toch leest: dat is een
internationaal songfestival
dat het afgelopen week
end voor de tweede keer
in het Circustheater werd
gehouden. Het evenement
werd direct via televisie
uitgezonden en moest dus
glad verlopen om precies
de tijd van het program
ma te vullen. Dat lukte
uitstekend en na een dik
uur van lichte liedkunst
en - zinderende spanning
konden de gelukkige ge
nodigden via een boule
vard met vuurwerk naar
het galafeest lopen.
Op de tweede avond zongen
twaalf internationale zangers
lands lied, want de promotie
daarvan was een belangrijk
doel van het festijn. Zo hoor
den we een Black Pearl door
de Spaanse countertenor Nilda
Fernandez, een onverant
woord verminkt 'Vluchten
kan niet meer' van de Poolse
Gosia die dus Jenny Arean en
Frans Halsema tegelijk moest
zijn, een Venus van de zich
Engels bewegende Rikki Pee
bles en de typisch kneuterig-
Hollandse ode aan het verse
kopje thee door de Duitse Ute
Geiler. De buitenlanders kon
den met de mooiste vertolkin
gen van dergelijke vaderland
se liederen drie prijzen win
nen. Verder was er een pers
prijs voor de meest belovende
jonge artiest en de drie grote
prijzen in brons, zilver en
goud. Zeven prijzen dus voor
twaalf artiesten. De somber
heid moet groot zijn bij wie
daar helemaal buiten viel.
Het veelbelovendst vonden de
journalisten de Poolse. Zij trad
op in ondeugende-schoolmeis-
jeslook met een brilletje en
een kanten kraagje boven een
luchtig aangekleed gympakje.
De prijzen voor het Neder
landse lied waren voor Bolivia
(brons), Amerika (zilver) en
Italië (goud), en toen ging het
natuurlijk om de echte punten.
Die werden toegekend door
een jury waarvan de een niet
van rockerige nummers houdt,
de ander niet van tienersterre
tjes en een derde valt voor
zwoele Latijnse stemmen.
Twee categorieën komen dan
bovendrijven: uitgesproken
goede en/of karakteristieke
stemmen en voor elk wat wils
middle-of-the-road werk. De
willekeur van de smaak speel
de een rol van belang.
Al snel bleek dat er drie kans
hebbers overbleven. De Ame
rikaanse Mara Getz leerde het
vak in musicals en maakte
veel geluid, dat nogal schel
was. Dan was er de forse, er
varen Italiaanse rot Piero Cot
to, een soort Pavarotti light,
met een eigen geluid, een
voordracht met veel drama en
een klauwtje a la Elvis. Hoge
ogen gooide ook onze eigen
Natascha Wright met haar Su
rinaamse roots, geen slechte
maar een weinig uitgesproken
stem, een lelijke uitspraak van
ij's en ou's en een vriendelijke
presentatie. Dat werd ook de
volgorde: Amerika drie, Italië
twee en Nederland een. On
vermijdelijk was de vraag na
afloop of Natascha ook gewon
nen had als ze uit Luxemburg
was gekomen. In elk geval le
ken de juryleden het goede
gastheerschap van Nederland
op prijs te stellen.
Natascha Wright wordt met haar eerste prijs gefeliciteerd door de voorzitter van de jury.
ieur, k
ite ve
anders
lopt.
FOTO: PETER VAH wat is
De 'Masqué' is
springlevend
'Cupid death', een produktie van
Huismuziek. Zaterdag 14 september
in de Leidse schouwburg
In stramme danspassen vieren
twee oudjes ongelooflijke:
de pijl die hu: irt doorboor
de en die de uood had afge
vuurd, vervulde hen met een
gloedvolle liefde waarvan zij
al jaren niet meer durfden
dromen. De barokke danspas
sen lijken op die van het wat
nuffige pruikengezelschap dat
de verschillende scènes inleidt
en afsluit. Ook de muziek die
uit het petieterige orkestbakje
klinkt stamt uit die tijd en
wordt voor een deel op au
thentieke instrumenten ge
speeld. De tekst en muziek zijn
dan ook die van een zeven-
tiende-eeuwse masque, een
vorm van muziektheater die
van Engelse hovelingen au
teurs, zangers en dansers
maakte.
Ter gelegenheid van haar
veertigste verjaardag gaf Huis
muziek, vereniging voor Mu
ziek en Instrumentenbouw,
barokspecialist Marius van Al-
tena, choreografe Dorothée
Wortelboer en regiseur Jos
Groenier opdracht tot een re
constructie van 'Cupid
death', een masque uit 1653. In
Nederlandse dialogen (een
vrije vertaling van de oor
spronkelijke tekst) en Engelse
recitatieven brengen spelers,
zangers en koor het verhaal
van de ontmoeting tussen Cu-
Eido en de Dood in een her-
erg. Daar worden hun fatale
pijlen verwisseld, met alle ge
volgen van dien. Dat liefde en
dood een gevaarlijk spel met
elkaar spelen was ook in de
zeventiende eeuw geen
nieuws, maar de vorm die des
tijds werd gekozen om het
verhaal opnieuw te vertellen
blijkt nog steeds aan te spre
ken.
Drijvende krachten van de
voorstelling zaterdagavond
waren onmiskenbaar Mare
Krone, die als een komische
kwade genius de vaart erin
hield, en sopraan Marieke van
der Meer, die de dialogen in
ingetogen, maar schitterende
recitatieven van commentaar
voorzag. Op enkele zeer ver
makelijke en ontroerende mo
menten na, was nergens tij
dens de voorstelling sprake
van werkelijke uitschieters.
De aandacht die duidelijk aan
de reconstructie van muziek
en dans was besteed stond -
gelukkig - volledig ten dienste
van het geheel. En juist daar
door was de voorstelling bij
zonder geslaagd. Stof tot na
denken, maar niet te veel. Een
paar fraaie 'aria's', enkele ge
slaagde grappen en een af en
toe een ontroerend moment.
De hovelingen moesten na de
voorstelling tenslotte nog zin
hebben in een babbel en een
dansje. Ondanks alle twintig-
ste-eeuwse elementen in en
scenering beleefde het publiek
zaterdagavond een waarlijk
zeventiende-eeuwse masque.
Idooc ris van Cultuur, Antonio Co-
AART HEERING vatta, zijn episoden als deze
1 helaas onvermijdelijk: „Gek-
ROME De David van Mi- ken zijn nu eenmaal gek, hun
chelangelo, het bekendste daden zijn onvoorspelbaar en
beeldhouwwerk ter wereld is we kunnen er niet aan begin-
zaterdag door een geestelijk nen om alle kunstwerken ach-
MOZART OP or
MONUMENTEr
Yrijmetselar
de Lokhorst|0 J
DEN WlJfj
srvaïl*
Rushdie nam de prijs in ontvangst in het Dorchester Hotel in
Londen. Hij kon zijn tranen bijna niet bedwingen
FOTO: AP
gestoorde beschadigd. De 47-
jarige gesjeesde schilder Pietro
vier suppoosten in de zaal van
de Florentijnse Galleria del-
l'Accademia, waar de David
staat opgesteld. Met een hamer
hakte Cannata in op de onder- schermd).
van Michelangelo, de Pietè,
die sinds de aanval van een
waanzinnige in 1972 in de St
Pieter op deze wijze wordt be-
De beroemde David van Michelangelo
kant van het 410 centimeter
hoge beeld, volgens zijn eigen
verklaring omdat een van de
figuren van de door Veronesi
geschilderde Emmaüsgangers
in het Parijse Louvre hem had
gezegd dat de David door
kwade geesten was bezeten.
Hij werd terstond overmees
terd door bezoekers en perso
neel, zodat achteraf de schade
bleek mee te vallen. Slechts
van de tweede teen van Da
vids linkervoet is een deel af
gehouwen, maar alle scherven
zijn verzameld en de restaura
tie zal niet moeilijk zijn. Het
voorval heeft een discussie los
gemaakt over de veiligheid
van de kunstschatten van Ita
lië, maar volgens staatssecreta-
Het is niet de eerste keer dat
de David wordt beschadigd.
Direct na zijn gereedkomen in
1504, tijdens het transport van
Michelangelo's werkplaats
naar het centrale Piazza della
Signoria werd het beeld al be
kogeld en besmeurd door fat
soensrakkers die op deze wijze
uiting gaven aan hun gram
schap over de naaktheid van
de mooie jongeling. Tijdens
een burgeropstand in 1527
brak zijn linkerarm in drie
stukken, die pas in 1543 ge
lijmd werd. In 1873 werd de
David overgeplaatst naar de
academie en sinds 1910 staat
op de plaats van het origineel
een kopie van Luigi Arrighet-
ti.
Rushdie krijgt prijs
bond voor het beste
LONDEN De Britse schrij
versbond heeft gisteren Sal
man Rushdie de prijs voor het
beste kinderboek toegekend
voor zijn roman 'Haroun en de
Zee van de Geschiedenissen'.
Het boek is een sprookje dat
beschouwd kan worden als
een allegorie van de toestand
waarin Rushdie zich bevindt.
De in India geboren Britse
schrijver nam bijna in tranen
de prijs in ontvangst in het
Dorchester Hotel in Londen.
Hij arriveerde geflankeerd
door lijfwachten en veront
schuldigde zich daarvoor. „Ik
wilde hier zijn omdat ik zoveel
haat te verduren heb gehad,"
zei hij. „Ik zou me willen ver
ontschuldigen voor de onge
wone manier waarop ik hier
verschijn... Ik zou hier graag
de hele avond gebleven zijn,
maar in dit vrije land ben ik
geen vrij man. Ik ben op een
tamelijk problematisch rif ge
stoten."
Britse schrijvers
kinderboek
In februari 1989 werd Rushdie
door wijlen ayatollah Khomei
ni ter dood veroordeeld we
gens vermeende godslastering
in zijn boek 'De Duivelsver
zen'. Anderen stelden een prijs
op zijn hoofd. Sindsdien leeft
de schrijver op een geheime
Rushdie schreef het kinder
boek „om mijzelf en anderen
te vertellen dat ik niet tot
zwijgen gebracht zal worden
en zal doorgaan." Hij heeft zijn
verontschuldigingen aangebo
den aan die moslims die aan
stoot hebben genomen aan het
boek of zich gekwetst voelen,
maar Rushdie meent niet dat
zijn 'Duivelsverzen' godslaster
lijk zijn.
Gisteren deed hij een beroep
op zijn collega's van de schrij
versbond om hem te blijven
steunen totdat Iran het - ook
door veel moslims al niet-isla-
mitisch beschouwde - dood
vonnis intrekt.
Werken
Wolfgang Amadi
Caroline van Oyen (sopral
ton Doornhein (orgel).
Lokhorstkerk in Leiden, zi
september. IETA H
„Leg af het kleed, datÊN
me heet". Dat is vrijjr D. r
de boodschap van d& he-
Deutsche Kantate' dif i
in juli 1791 schreef in
van de Weense vrijm*
loge. De verbroederin Dat
godsdiensten lag Moza vere:
lijk na aan het hart. Dde
te is misschien niet i )Urg
werk, maar uit iet t
klinkt duidelijk zijn J
sympathie voor de vp L.eic
laarsgedachte van
broederschap. ar kn
Afgelopen zaterdag le zat€
cantate, samen met ter var
werken (en bewerkin een
Mozart tijdens een ree,Jaren!
Leidse Lokhorstkerk. inen ii
te concert werd gegevsprak
kader van de vijfde ïdoen
Ópen Monumentendaj iplexei
enige tijd geleden ig. O"'
reerde laat achttiend xen
orgel van orgelbouweli is er
nes Mittenreither sp een ti
vaste organist van geslote
horstkerk, Anton D< agen
een aantal werken ekerhe
zart, die in karakter ihtszek
elkaar verschillen.
Die grote variatie le
toe iets te veel voor 1
VOOR VERKRIJGEN A-STATUS
UTRECHT De VPRO
wil nog dit jaar de A-sta-
tus verwerven. In tien we
ken moeten 160.000 nieu
we leden worden gewor
ven. Dit heeft de VPRO
gisteren bekendgemaakt.
De campage onder het
motto 'Stop de verloede
ring. Stem VPRO' is gis
teravond direct van start
gegaan. De actie is moge
lijk doordat de ledenraad
van de omroepvereniging
zaterdag met het plan
heeft ingestemd.
Volgens voorzitter A.J. Heer-
ma van Voss moet de VPRO
in het „gistende omroepbestel"
een grotere positie in nemen.
De druk om minder program
ma's met lage kijkcijfers uit te
zenden is groot. De discussie
bij de omroepen over de toe
komstige programmering
heeft volgens de VPRO de af
gelopen maanden te veel in
het teken gestaan van minder
kinderprogramma's, meer dra
ma en meer toegankelijke in
formatieve programma's. Ook
bestaat er volgens Heerma van
Voss grote paniek over de toe
komstige financiën.
Hij is er van overtuigd dat ooit
een geheel ander bestel zal
ontstaan. Dan is het voor de
VPRO goed een meer substan
tieel vertrekpunt te hebben.
De VPRO blijft volgens Heer-
ma van Voss de „elitaire om
roep met de lage kijkcijfers".
De omroep wil vechten voor
behoud van documentaires,
culturele programma's, achter
grond-informatie en concer
ten. Indien de ledenactie
slaagt, krijgt de VPRO met in
gang van 1 oktober 1992 de A-
status. Of dat voor de toekomst
daadwerkelijk meer zendtijd
oplevert valt nog te bezien. In
dien TROS en Veronica het
publieke omroepbestel verla
ten, zullen de resterende om
roepen over twee nettten wor
den verdeeld. De VPRO zal in
zo'n situatie niet veel zendtijd
■erbij krijgen.
De eigen programma's hebben
een centrale plaats in de le
denwerfactie. De VPRO-tele-
visie doet vanaf zondag 22 sep
tember tien zondagmiddagen
haar schatkamers open. Le
gendarische programma's als
Hoepla, Fred Haché, Barend
Servet en Sjef van Oekel ko
men opnieuw op de buis. Ook
Het Gat van Nederland, Theo
Thea en De 20-er en 30-er
jaren krijgen een herverto
ning. De VPRO-radio zal tot
eind november met zo'n veer
tig programma's door het land
reizen. Het Gebouw, Ischa, tal
loze concerten en verschillen
de themanachten komen van
uit onder meer Groningen,
Enschede, Nijmgen, Amster
dam en Den Haag.
Hoogtepunten van de VPRO-
radio en televisie komen ook
op de videoband. Zestig minu
ten bijzondere programma's op
een speciale band die niet op
de televisie wordt getoond. De
totale campagne met adverten
ties, mailings en een beroep op
de leden in actie te komen
kost tussen de 2,5 en 3 miljoen
gulden. De actie wordt uit ei
gen middelen betaald.
W interprogramma
In het nieuwe winterprogram-
ma, dat de VPRO gisteren
eveneens presenteerde, spelen
informatieve programma's een
belangrijke rol. Nieuw is een
maandelijks programma onder
de titel Het Noorderlicht. Een
magazine over ontwikkelingen
in de wetenschap die in sterke
mate het maatschappelijke en
persoonlijke leven bepalen.
Versterking van de actuele be
richtgeving vindt plaats door
invoering van een discussie
programma onder leiding van
Ad 's-Gravesande. Verder
krijgt Belevenissen van Peter
van Ingen een ander vorm en
handhaaft de VPRO de maan-
delijke buitenland-rubriek
Diogenes. Bij de documentai
res ligt het accent vooral op
series. Zo is er een serie over
Nederlandse overheidsinstel
lingen, een vierdelige reeks
over het hedendaagse middel-
bare-schoolleven en een twee
delige documentaire over de
stad Dresden. Op het terrein
van de verstrooiing keren
Kees van Kooten en Wim de
Bie terug met Keek op de
Week, opent Paul Haenen we
kelijks de VPRO-avond met
een cultureel-humoristisch
programma vanuit het Betty
Asfalt Complex in Amsterdam
en is er een nieuwe serie rond
Kamagurka en Herr Seele.
Wim Schippers schreef verder
twaalf nieuwe afleveringen
over de weduwe Nel van der
Hoed-Smulders en haar drie
De programmering op het ter
rein van de cultuur bestaat uit
een maandelijkse aflevering
van Atlantis over belangrijke
ontwikkelingen in de media
en de cultuur in het algemeen,
'Han Reiziger in muziek' en
een nieuwe serie programma's
met Adriaan van Dis. Verder
is een aantal dramaprodukties
in de maak. In 1992 wordt een
driedelig drama uitgezonden
gebaseerd op Vestdijks roman
Op Afbetaling.
Radio
De VPRO-radio biedt behalve
de speciale programma's in het
kader van de ledenwerving dit
najaar een aantal bijzondere
projecten. Met onder meer op
Radio 2 een zes-delige serie
van Het Spoor Terug over de
oktober-revolutie en de „zege
ningen van het arbeiderspara
dijs" onder Lenin, Stalin,
Chroestjov en Breznjew. Het
programma op Radio 4 ver
meldt onder meer Tak in Ar-
tis, live vanuit het Artis-In-
sektarium, een Armeense mu
ziekdag en een bewerking van
„De Bronzen Ruiter" van
Alexander Poesjkin. Verder
hoopt de VPRO nog dit najaar
een begin te kunnen maken
met uitzending van de 40-deli-
ge hoorspelbewerking van An
nie M.G. Schmidt's Pluk van
de Petteflet.
Het Adagio in C g
(KV 356), oorsprong
schreven voor trekh;
kwam uitstekend
recht, en datzelfde
de Ouverture in C II
In andere stukken,
begeleiding van het n
sultate jubilate' (KEN/R]
kwam het instrumei Iiente
klankleur te kort om dank
spronkelijke ensembl terufi;
nen vervangen.
Het programma
Van Oyen en Doornl
deze recital hadden be
steld paste geheel in iten z
van de Open Monum ere
een beetje rondwand ancjei
eens kijken en daar e
felen, en dan weer
huis. De tegenstelli
overeenkomsten tu er 2.0
vrijmetselaarscantate ei"dag
'Exsultare jubilate' mogeli
daardoor misschien
4art te
maal uit de verf. De aantal
tatie miste nuancerii' De
door het allemaal ütbote
beetje te veel 'open gi
Sop h<
inume
geme
ELKE DONDERDAG Ogheer
n de B
ieke