£eidóe Souia/nt
Oud-minister
Deetman
lichtte Kamer
verkeerd voor
voorbereiding zwaar misdrijf strafbaar
Nieuws
CeidócSounant
18
Luchtmacht ook volop betrokken bij strijd Kroatië
Piloot vliegt onder
Are de Triomphe door
14 Dagen Gratis
MAANDAG
SEPTEMBER 1991
18 PAGINA'S
[in twee katernen
Uitgave Westerpers bv (maakt deel uit van Sijthoff Pers bv). Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune.
82ste jaargang no. 25136 Losse nummers 1,45.
ELKE DONDERDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER. RECREATIE. EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Hl
enisch woord
Is nu aan de
Wereldraad
NA VERKIEZINGSNEDERLAAG:
Zweedse premier kondigt ontslag regering aan
DEN OMGEVING
umentendag viert
geslaagd
lustrumfeest
STOCKHOLM Een stemmen
verlies van ruim vijf procent heeft
gisteren, na ruim een halve eeuw,
een einde gemaakt aan de Zweed
se sociaal-democraten als rege
ringspartij. Premier Ingvar Carls-
son heeft aangekondigd dat hij
vandaag het ontslag van zijn rege
ring zal indienen.
De sociaal-democraten waren
sinds enkele jaren al veroordeeld
tot een minderheidsregering, maar
door het verlies gisteren kunnen
zij zelfs met andere linkse partijen
geen bijna-meerderheid meer vor
men in het parlement. Terwijl de
sociaal-democraten in 1988 nog
43,2 procent van de stemmen wis
ten te veroveren, zakten zij zondag
naar 37,9 procent van de stemmen,
wat 139 van de 349 zetels in de
Riksdag betekent, 17 minder dan
zij in 1988 wisten te bezetten.
De sociaal-democratische SDAP
bleef ruimschoots de grootste par
tij, maar met groot verlies voor de
Groenen die met slecht 3,4 procent
niet meer in het parlement verte
genwoordigd zullen zijn en met
slechts 4,7 procent voor de nieuw-
linkse VP (voormalige communis
ten) verdween vannacht, toen
driekwart van de stemmen geteld
waren, de kans op een levensvat
bare linkse coalitie.
FC Groningen-Ajax vindt geen
doorgang uit vrees voor granaten
GRONINGEN De wedstrijd FC Groningen-Ajax is afgelopen
zaterdag op last van de Groningse loco-burgemeester mevr. T.
van de Vondervoort afgelast. Zij nam die beslissing zaterdaga
vond omstreeks negen uur, na overleg met de Hoofdcommissiaris
van politie en met justitie in Groningen, omdat er ernstig gevaar
leek te bestaan voor de openbare orde en veiligheid. In Gronin
gen waren zichzelf 'hooligans' noemende jongeren aangehouden
die in pamfletten hadden opgeroepen om Ajax-supporters zon
dagmiddag in Groningen 'goed georganiseerd aan te vallen, af te
maken en de binnenstad uit te jagen'. Bovendien had de politie
explosief materiaal aangetroffen. „Het was een hele moeilijke be
slissing om de wedstrijd FC Groningen-Ajax af te lasten. Maar
we besloten om het risico niet te nemen. Dat is beter dan dat we
achteraf het verwijt gekregen zouden hebben: „waarom hebben
jullie de wedstrijd niet afgelast, terwijl je toch voorkennis had?",
aldus woordvoerder A. van de Leur van de Groningse politie.
Pagina 11: KNVB onderkent overmacht bij schrappen duel
FC Groningen
Inwoners Ri jneveld kiezen
overtuigend voor Rijnwoude
Idoor
MARIETA KROFT
RIJNEVELD De naam Rijnwoude is zaterdag als overgrote
winnaar uit de verkiezingsstrijd in Rijneveld gekomen. De in
woners van Rijneveld konden tijdens het referendum over een
nieuwe gemeentenaam kiezen uit Rijn en Veen, Rijnwoude en
Vijfambachten. Rijnwoude sprong eruit met 2609 stemmen, 93
stemmen waren voor Rijn en Veen en 257 voor Vijfambachten.
„Niet verrassend", aldus burgemeester M. Boelen van Rijneveld.
De opkomstpercentages varieerden van bijna 28 procent in Ha-
zerswoude-Dorp tot respectievelijk 17,7, 19,1 en 15,8 procent in
Hazerswoude-Rijndijk, Koudekerk aan den Rijn en Benthuizen.
De definitieve beslissing over de nieuwe naam wordt door de
raad op 26 september genomen. Gezien de verkiezingsuitslag is
het vrijwel zeker dat de naam Rijnwoude met ingang van 1 ja
nuari 1993 de huidige werknaam Rijneveld vervangt.
Pagina 8: Opkomstpercentage nog lager dan verwacht
Duitser overlijdt
na vechtpartij
KAMPEN Een 22-
jarige man uit het
Duitse Dillenburg is
het afgelopen week
einde in het Zwolse
Sofia-ziekenhuis over
leden. Hij was daar op
genomen na een
vechtpartij in Kam
pen. Om onbekende
reden hadden de man
en zijn drie metgezel
len slaande ruzie ge
kregen met twee in
woners van Kampen.
Volgens de politie had
den met name de Duit
sers de nodige alcohol
tot zich genomen.
ONDERZOEK ALGEMENE REKENKAMER:
Schie en Faas
i titel voor de bui
binnen
ELIJK LEVEN/OPINIE
HLAND
■el ILAND
4/5
krant
ïgen J
REGIO 7/8
/ERLENING 8
JGRAMMA'S 9
UZZEL'MENU 9
11 T/M 18
burg
aren.
oen m;
volutiet
scho
van
muur,
alleen
t noL
im filo
zou
toeten
oen 'Ab
M '9'
n perioden met zon
het noorden van het
eerst nog een enkele
linimumtemperatuur
iks 12 graden,
jtemperatuur
neer 20 graden,
elijke wind, matig,
it 3 a 4, in het
kustgebied
nog af en toe
6. In de avond
nend.
lelijk 1
i "°-
Al
een
DEN HAAG Oud-mi
nister Deetman van on
derwijs heeft de Tweede
Kamer op een aantal pun
ten verkeerd geïnfor
meerd over de invoering
van het nieuwe stelsel
voor de vergoeding van
de materiële kosten aan
de basisscholen, het zoge
noemde „Londo-stelsel".
Deetman stelde de Tweede
Kamer te laat en onvolledig op
de hoogte van de financiële
gevolgen van de problemen
met de invoering van het stel
sel. Dit blijkt uit een onder
zoek van de Algemene Reken
kamer dat vanmorgen is gepu
bliceerd.
Deetman, sinds 1989 zelf voor
zitter van de Tweede Kamer,
bemoeide zich ook eerder, met
de problemen rond de invoe
ring van het stelsel dan hij een
jaar geleden in de publiciteit
verklaarde. Deetman (CDA)
legde toen de schuld bij zijn
staatssecretaris Ginjaar-Maas
(VVD), die de invoering van
het stelsel tussen 1982 en 1989
in haar portefeuille had.
Deetman bemoeide hij zich
naar eigen zeggen niet „en de
tail" met de invoering van het
Londo-stelsel. Wel zou hij in
1988 druk hebben uitgeoefend
op zijn ambtenaren om meer
zicht op de uitgaven voor het
nieuwe stelsel te krijgen. Vol
gens de Rekenkamer greep
Deetman echter in 1984 al een
keer persoonlijk in.
Begin 1990 werd de net aange
treden nieuwe bewindslieden
op onderwijs Ritzen en Walla
ge duidelijk dat het Londo-
stelsel, dat de basisscholen
meer vrijheid geeft bij de be
steding van hun budget voor
materiële zaken, veel meer
kost dan tot dan toe werd aan
genomen. Een extern onder
zoek door de organisatiebu
reaus Berenschot en Moret,
Ernst Young gaf een zeer
negatief beeld van de gang
van zaken tijdens de invoering
van het stelsel. Het onderzoek
riep ook vragen op over het
optreden van de verantwoor
delijke bewindslieden Deet
man en Ginjaar-Maas in de
richting van de Tweede Ka
mer. De Tweede Kamer wilde
daarop van de Algemene Re
kenkamer weten of zij voor en
tijdens de invoering van het
stelsel wel „adequaat en tijdig"
over mogelijke problemen en
optredende knelpunten werd
feinformeerd.
'agina 3: Deetman meldde
overschrijdingen te laat aan
Kamer
Generale repetitie verloopt vlekkeloos
Vrijwel vlekkeloos is de traditionele generale repetitie voor Prins
jesdag door het Koninklijk Staldepartement gisteren verlopen.
Hier en daar reageerden de paarden wat onwennig, maar deze
kleine onvolkomenheden mochten nauwelijks naam hebben. Zo
als gepland vertrok de stoet bestaande uit ongeveer 130 paar
den, een aantal vierspannen en een achtspan om klokslag tien
uur vanaf de Koninklijke Stallen naar het Binnenhof, waar veel
publieke belangstelling bestond. Het enige dat ontbrak aan de
stoet was de Gouden Koets, die alleen op de derde dinsdag van
september zelf wordt ingezet. De paarden die de Gouden Koets
morgen trekken, namen wel deel aan de stoet, alleen trokken zij
een ander rijtuig. Onder de ruiters was ook ANWB-directeur mr.
P. Nouwen, een enthousiast ruiter, die uitgenodigd is dit jaar aan
het politiedetachement deel te nemen. Ook vanmorgen moest hij
aantreden om op het Noorderstrand van Scheveningen de paar
den vertrouwd te maken met de onrust die hun morgen ongetwij
feld te wachten staat.
FOTO'S: MILAN KONVALINKA
ZAGREB De strijd in
de Joegoslavische burger
oorlog is verder geësca
leerd nadat vliegtuigen
van de federale troepen
de afgelopen nacht lucht
aanvallen uitvoerden op
militaire doelen in de af
gescheiden republiek
Kroatië. Ook voerden
straaljagers vluchten uit
boven steden als Zagreb
en Osijek. Voor het eerst
werd luchtalarm gegeven,
maar er werd niet tot de
aanval overgegaan.
Eerder dit weekeind had
Kroatië alle federale kazernes
op zijn grondgebied omsingeld.
Voor het eerst in het conflict
werden ook schepen van de
Joegoslavische marine ingezet
die havens aan de Kroatische
kust met raketten aanvielen.
Volgens onbevestigde berich
ten zouden er honderden do
den zijn gevallen bij de ge
vechten. Terwijl de strijd door
ging, raakte de Europese Ge
meenschap verdeeld over de
kwestie. Minister Van den
Broek van buitenlandse zaken
zei zaterdag dat Kroatië ver
antwoordelijk is voor het op
laaien van het geweld. De
Kroaten brengen de Haagse
vredesconferentie in gevaar
door nog meer gevechten uit te
lokken, meende de bewinds
man die tevens functioneert
als voorzitter van de EG.
Maar de Duitse minister van
buitenlandse zaken Genscher
nam duidelijk afstand van zijn
Nederlandse collega. Volgens
hem ligt de verantwoordelijk
heid voor de jongste escalatie
zonder twijfel bij eenheden
van het federale leger. Kroati
sche eenheden vechten niet in
andere delen van het land, zei
hij. De voorzitter van de vre
desconferentie, de Brit Lord
Carrington, voert vandaag ge
sprekken met de Servische en
Kroatische president. Kroatië
liet aan de vooravond van dit
gesprek doorschemeren zich
uit het vredesoverleg te zullen
terugtrekken indien de ge
vechten toenemen.
Pagina 5: Italië bereidt zich
voor op vluchtelingen
:'-publi<P
kelijk.
I. Ook?
wa^
m(
voorsl
was 1
film. j
de zaa
'de Noi
wil zj
van
Alex n
t de nej
%o konl
Van Wi
rte actel
r uiteini
ij een h
it Burki
Mare v
een Frai
hij er 11
et eerst
zi
op eiei
tuele lil
Roelofarends-
veen liep
zaterdag
massaal uit
voor het
jaarlijkse
bloemencorso.
De vrolijke,
bonte stoet
oogstte veel
succes. Deze
jeugdige
deelnemers
wezen het
publiek op de
gevaren van de
combinatie
alcohol en
verkeer.
FOTO: WIM
VAN NOORT
plotseli
ie niet m
k van D
t' verlat
n Wan
iets m<
ïlijke Fe
straat (e
m bewc
smet
ten) acl
an de
m LJ 3
VAN RIETSCHOTEN
rgens ne
wèl 1
Dsurd
woeste
Er e'
PARIJS Een klein, eenmotorig vliegtuig heeft gisteren in Pa
rijs voor een stunt gezorgd door tegen alle verboden in laag over
de Champs Elysées te vliegen en precies door de smalle opening
van de belangrijkste boog van de Are de Triomphe (29 meter hoog
en 14,6 meter breed) te passeren. Het toestel, dat vermoedelijk ge
stolen was, deed enkele aanvliegpogingen boven de statige boule
vard voordat het om ongeveer half acht onder de boog, die aan
het eind van de Champs Elysées staat, doorvloog. Het vliegtuigje
werd korte tijd later buiten Parijs op een akker in de regio Seine-
et-Marne leeg aangetroffen. Het was om zeven uur in de ochtend
gestolen bij een vliegclub, aldus de politie. De piloot is spoorloos.
Amerikaanse schrijver schenkt
scholen boek over oorlog
UTRECHT De Amerikaanse auteur Yehuda Nir (1930)
schenkt de middelbare scholen in Nederland en Vlaanderen elk
één exemplaar van zijn boek „Verloren kinderjaren".
Dat heeft de uitgever, Kwadraat in Utrecht, vanmorgen be
kendgemaakt. In het boek wordt beschreven hoe de joodse jon
gen Yehuda Nir zich, met zijn moeder en zijn zusje, door de oor
logsjaren in Polen heen worstelde. Met zijn schenking wil Nir
bereiken dat de jeugd kennis van de geschiedenis krijgt en er
van doordrongen raakt dat de gruwelijke gebeurtenissen zich
niet herhalen. Zijn gift sluit leuk aan bij het streven van de Ne
derlandse regering. Jeugd voorlichting over de Tweede Wereld
oorlog was recent nog onderwerp van een beleidsnota aan de
Tweede Kamer.
Hele enquêtes worden er over gehouden, maar als je gewoon
rechtsteeks zo langs je neus weg aan een lezer van de Leidse
Courant vraagt wat hij graag in zijn lijfblad aantreft dan is
zijn antwoord kort en bondig: nieuws. Net als het nieuws in
de Leidse Courant zelf. Natuurlijk vindt hij Casper en Hob-
bes, Suske en Wiske en kapitein Rob figuren die hij niet
graag in de kolommen van de Leidse Courant zou willen mis
sen en raadpleegt hij graag het rtv-programma, leest hij een
columnpje of maakt hij soms een puzzeltje. Maar wat hij
vooral wil weten is wat er vlak in de buurt of ver van zijn
bed gebeurt. En dat vindt hij nergens beter samengevat dan
in de Leidse Courant.
J ÏAAG Het voor
de "nieu en van een zwaar
herinifjf zoals ontvoering
bankoverval wordt
inige tijd strafbaar,
er Hirsch Ballin
heeft vandaag
'etsontwerp van die
ing aan de Tweede
aangeboden.
Op dit moment kan iemand al
leen voor een misdrijf worden
gestraft als de daad al is be
gaan of als er tenminste een
„begin van uitvoering" is ge
weest. In bepaalde gevallen
leidt dit voor politie en justitie
tot onbevredigende situaties.
Als de politie bijvoorbeeld een
bende op het spoor komt die
de bedoeling heeft een ernstig
misdrijf te plegen (zoals deze
zomer gebeurde, toen een
complot werd ontdekt om de
industrieel Klaas Molenaar te
ontvoeren) zijn de strafrechte
lijke gevolgen voor de daders-
in-spe na arrestatie doorgaans
gering. Hooguit kunnen zij
worden gestraft wegens verbo
den wapenbezit.
In het wetsontwerp van
Hirsch Ballin, dat overigens al
was voorbereid door diens
voorganger Korthals Altes,
kunnen voor het smeden van
een ernstig complot flinke
straffen worden uitgedeeld: in
het algemeen de helft van de
straf die zou zijn opgelegd als
het misdrijf ten uitvoer zou
zijn gebracht.
De strafbaarstelling van
„voorbereidingshandelingen"
is aan drie belangrijke voor
waarden verbonden. Ten eer
ste moet de voorbereiding een
misdrijf betreffen waarop ten
minste acht jaar gevangenis
straf staat. Ten tweede moet er
sprake zijn van voorbereiding
door meer dan één persoon,
hetgeen betekent dat solo-ac
ties er niet onder vallen. Ten
slotte dienen de voorbereiden
de handelingen van zodanige
aard te zijn dat de bedoeling
ervan overduidelijk is.
In het wetsontwerp wordt ook
rekening gehouden met „vrij
willige terugtred". Als een
groep personen, die enige tijd
door de politie is geschaduwd
omdat er een ernstig vermoe
den van voorbereidende mis
dadige handelingen bestaat,
vrijwillig afziet van het uit
voeren van het misdrijf, is vol
gens het wetsontwerp „straffe
loosheid gegarandeerd".
Stofwolk ontsnapt
bij Hoogovens
IJMUIDEN Bij Hoogovens
in IJmuiden is tijdens het
weekeinde voor de vierde
keer sedert 22 juli een wolk
roodbruin en zwart stof ont
snapt en neergeslagen in Wijk
aan Zee. Volgens een woord
voerder van het bedrijf is nog
onduidelijk of het weer om
grafiet- en ijzerstof gaat. Be
woners van Wijk aan Zee
spreken van „plaatselijk grote
hoeveelheden" stof, dat iets
roodbruiner is dan het zwarte
grafiet- en ijzerstof van voor
gaande keren.
Ik wil de Leidse Courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Ik wil een proefabonnement van 5 weken
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 18,50.
Noteer mij direct als abonnee
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 25,70 (met automatische betaling)
kwartaal f. 78,60
Dhr/Mevr:
Voorl:
Straat:
Postcode/Plaats:
(voor controle op bezorging)
Deze bon opsturen in e
- ronder postzegel - na;
Leidse Courant, Antwot
2501 VC Den Haag
Of bel 071-313 677
711 848 003000
iiuiimi»innmu»n