Indianenopperhoofd verdedigt
belangen van Amazonewoud
Harde aanpak van
drugsmaffia Antillen
BINNENLAND BUITENLAND
Weinig overlevingskansen onafhankelijk Macedonië
li
PvdA wil Suriname ni
snel financieel helpen
CeicLe Qowumt
DINSDAG 10 SEPTEMBER 1991 tdóe€
Menem wil doodstraf
opnieuw invoeren
BUENOS AIRES De Argentijnse pre
sident Carlos Menem wil de doodstraf in
zijn land opnieuw invoeren. Volgens
een woordvoerder van de president zal
daartoe zo spoedig mogelijk een wets
voorstel worden ingediend. Menem wil
dat de doodstraf gaat gelden voor ver
krachtingen, ontvoeringen die gepaard
gaan met moord en drugsmisdaden. Vo
rig jaar zinspeelde Menem ook al op
herinvoering van de doodstraf, maar
liet dit voornemen toen varen na pro
testen van het parlement en de kerken.
Kennelijk gesterkt door de voor hem
gunstige resultaten bij de zondag gehou
den verkiezingen voor een aantal parle
mentszetels en gouverneursposten doet
Menem nu opnieuw een poging.
Estland wil lid
worden van IMF
WASHINGTON Estland heeft als eerste
van de vijftien republieken van de voorma
lige Sovjetunie het aparte lidmaatschap van
het Internationaal Monetair Fonds (IMF)
aangevraagd. President Michail Gorbatsjov
verzocht eerder dit jaar om toetreding van
de Sovjetunie als eenheid tot het IMF en de
Wereldbank. De VS en andere westerse lan
den wilden echter eerst een grondige her
vorming van de onderlinge betrekkingen
van de Sovjet-republieken. Lidmaatschap
van het IMF leidt vrijwel altijd automatisch
tot toegang tot de Wereldbank, een zusteror
ganisatie. De bank leent jaarlijks meer dan
21 miljard dollar aan landen en is de belang
rijkste financiële toeverlaat van de Derde
Wereld en Oost-Europa.
Irak weigert VN
gebruik helikopters
NEW YORK Irak weigert functionarissen van de Verenigde
Naties toestemming om met Duitse helikopters vluchten boven
Iraaks grondgebied uit te voeren om massa-vernietigingswapens
op te sporen. Daarnaast heeft Irak vrachtwagens voor het ver
voer van Scud-raketten, die waren gedemonteerd, weer in el
kaar gezet, zo werd gisteren van VN-zijde meegedeeld.
Rolf Ekeus, hoofd van de speciale VN-missie die zich bezighoudt
met het opsporen en toezicht houden op de vernietiging van
Iraakse wapens, zei dat de Veiligheidsraad zich nu buigt over de
weigering van de Iraakse regering.
Over de vier vrachtwagens voor het vervoer van Scuds merkte
Ekeus op dat zij aanvankelijk onder toezicht van de VN-inspec-
teurs op een plek iets buiten Baghdad waren gedemonteerd.
„Onlangs ontdekten we dat de Iraki's de wagens weer in elkaar
hebben gezet", aldus Ekeus die overigens vermoedt dat de wa
gens niet meer goed bruikbaar zijn voor hun oorspronkelijke
doel.
Vijf maanden cel
voor Griekse
hoofdredacteuren
ATHENE De hoofdredacteuren van zeven belangrijke
Atheense kranten zijn veroordeeld tot vijf maanden gevan
genisstraf. Zij gaan de cel in ter wille van „de verdediging
van de persvrijheid". Zij hebben een vorig jaar december
aangenomen anti-terreurwet overtreden die net publiceren
van communiqués van terreurorganisaties verbiedt. De on
dergrondse organisaties, die in Griekenland al een kleine
twintig jaar flink huishouden, plegen op de plaats van hun
moordpartijen pamfletten achter te laten waarin zij het mo
tief van hun daad verklaren. Met de publicatie van deze
pamfletten krijgen de organisaties nu juist de publiciteit die
ze zoeken, aldus de regering. De Griekse journalisten den
ken daar anders over en zien deze wet als een begin, mis
schien langs een omweg van preventieve censuur, waarvan
het eind zoek is.
VN stemmen deze we
over toelating Balten
)geli
tigar
NEW YORK De Baltische staten
nog deze week toetreden tot de Ver<
Naties, 51 jaar nadat zij door de Sovj
werden geannexeerd. Dit is gisteren
VN-functionaris Fred Eckhard beker
maakt. Eckhard zei dat de V-raad mor
overmorgen over de toetreding van Ei
Letland en Litouwen zal stemmen. De
sche staten dienden pas vorige week ee
zoek in om tot de VN te worden toe|
maar de aanvraag wordt met grote
handeld aangezien de 46ste Algemene
dering op 17 september wordt geopen<
lid te kunnen worden van de Verenigt
ties dient de 15 leden tellende V-raa
voordracht te maken aan de Algement
gadering, die vervolgens met twet1.
meerderheid voor toetreding moet zijn 1
spo
CO-STAE
dse zaken
it Washin
over leenj
le opvanj
hij een b
Bination;
geschil t
"gleelname
o n-Oosten
^lisch met
n de gesp
voortzet,
ashington
n, totdal
heeft ge
iet gehee!
Tweede Kamer zet vraagtekens bij hardhout-beleid
DEN HAAG „Met het
aanbieden van een pro-
dukt van ons regenwoud
wil ik nogmaals uw aan
dacht vragen voor de pro
blemen van het woud en
wil ik u vragen mee te
werken aan het stoppen
van de vernietiging er
van". Met deze plechtig
uitgesproken woorden
bood opperhoofd Catarino
Sebirop van de Braziliaan
se Gavaio-indianen giste
ren tijdens een ludieke ac
tie van de organisatie
'Hart voor het Regen
woud' een viertal kamer
leden een paranoot aan.
De actie vond plaats op het
Binnenhof, een paar uur voor
dat in de Tweede Kamer de
uitgebreide commissievergade
ring over het Regeringsstand
punt Tropisch Regenwoud zou
beginnen. Sebirop was uitge
nodigd door 'Hart voor het Re
genwoud', een samenwer
kingsverband van de Vereni
ging Milieudefensie, Novib,
Werkgroep Behoud Tropisch
Regenwoud, Werkgroep In
heemse Volken en Konsumen-
ten Kontakt. Het opperhoofd
is lid van één van de zoge
noemde partnerorganisaties in
Brazilië. En zijn komst geeft
impuls aan de
L
DEN HAAG De Tweede
Kamer betwijfelt of het kabi
net er-in slaagt in 1995 alleen
nog maar 'duurzaam' geprodu
ceerd tropisch hardhout te im
porteren. Zolang het kabinet
geen afspraken zegt te kunnen
maken met houtproducerende
landen omdat internationale
bevoegdheden zijn overgedra
gen aan de EG, blijft hout ge
leverd worden uit gebied dat
in sneltreinvaart ontbost
wordt.
Tot die conclusie kwam de Kamer
gisteren in een debat met de be
windslieden Van Rooy (buitenland
se handel), Pronk (ontwikkelingssa
menwerking) en Gabor (landbouw
en natuurbeheer). De drie wezen
een door alle partijen ondersteunde
motie van het kamerlid Terpstra
(VVD) af tot het maken van bilate
rale afspraken met de houtproduce
rende landen.
'Duurzaam' geproduceerd hout is in
de optiek van regering en Kamer
hout dat afkomstig is uit gebieden
waar sprake is van gecontroleerde
bosbouw. Het ecologisch systeem
blijft daardoor nagenoeg onaange
tast. Momenteel is nog geen procent
van al het tropisch hardhout dat in
ons land wordt gebruikt afkomstig
uit dergelijke gebieden. In 1995
moet dat honderd procent zijn. De
regering werkt daarvoor aan een
keurmerk dat het duurzame hout
van het onverantwoord geprodu
ceerde moet onderscheiden. Ze
hoopt daarmee de teloorgang van de
tropische regenwouden een halt te
kunnen toeroepen.
De Kamer zette daar gisteren nogal
wat vraagtekens bij. Het PvdA-ka-
merlid mevrouw J. Verspaget vroeg
zich af waarom Nederland, dwars
tegen EG-afspraken in, wel inder
tijd de katalysator kon invoeren en
alsnog de EG achter zich wist, en nu
niet het voortouw durft te nemen
met afspraken met houtproduceren
de landen.
campagne 'kappen met kap
pen', die een volledige import
stop door Nederland van tro
pisch hardhout beoogt.
Om hem een keer te laten zien
hoe Nederland met de proble
matiek van 'zijn' tropisch re
genwoud omgaat, kon Sebirop
gisteren gedurende een paar
uur het kamerdebat bijwonen,
alwaar 'Hart voor het Regen
woud' een reactie op het rege
ringsstandpunt aanbood. Het
felgroene geschrift uitge
voerd in kringlooppapier
bevat een aantal „vereiste
maatregelen", die de regering
zou moeten nemen in het ka
der van duurzaam bosbeheer
Campagne-coördinator Pierre
Hupperts vat de belangrijkste
punten kort samen. Er moet zo
snel mogelijk een plan tot im
portstop komen, te beginnen
met hardhout uit Sarawak in
Maleisië, waar de houtkap de
sastreuze gevolgen aanneemt.
Vervolgens dient een voorlich
tingsplan te worden opgesteld,
zodat het publiek iedere keer
weer nadenkt als het op het
punt staat hardhouten materi
aal aan te schaffen. Daarnaast
moet een wettelijke bepaling
ervoor zorgen dat in de wo
ningbouw minder hardhout
wordt gebruikt. Bij de rijks
diensten geldt deze beperking
al. Zij mogen van de regering
alleen tropisch hardhout toe
passen „als andere materialen
om technische, economische of
ecologische redenen onverant
woord zijn", zo staat te lezen
in het advies van 'Hart voor
het Regenwoud'. Als laatste,
zegt Hupperts, zou Nederland
zich moeten verplichten finan
ciële en technische steun te
bieden aan herkomstlanden en
eventuele inkomstenderving
van die landen te compense-
Hoofdtooi
Terwijl Hupperts met span
ning wacht op de uitkomst van
het debat doet hij in de tussen
tijd zijn best zijn Indiaanse
gast wegwijs te maken op het
Binnenhof. Er is voor de gele
genheid een tropisch woud op
piepkleine schaal opgezet,
waarvoor het opperhoofd,
compleet met hoofdtooi en
kralen, is geposteerd. Onheil
spellend tromgeroffel klinkt
op wanneer een grote ketting
zaag zich richting het 'woud'
beweegt. Voordat het ge
wraakte apparaat de bomen
bereikt, hebben medewerkers
met T-shirts van de Vereni
ging Milieudefensie de karton
nen zaag met fakkels aange
stoken.
Sebirop treedt naar voren en
cou -
i op e
t Kr
ederlan
die a
msen:
n Mo
Ivond v
V die ee
die hij een viertal Kamerleden heeft aangeboden, tovert het indianenopperhoofd allemaal K reage
FOTO: MILAN KONV^.' J^ax v
klieft met een vervaarlijk uit- keels dat de kamerleden hun
ziend kapmes een blijkbaar
keiharde noot in stukken,
waaruit weer kleinere noten
tevoorschijn komen. Voor de
kamerleden, in de hoop dat zij
het Amazone-gebied willen
steunen, niet alleen door te
kappen met kappen, maar ook
met projecten op het gebied
van gezondheidszorg en on
derwijs.
Erica Terpstra (VVD), die zo
juist nog op symbolische wijze
een boom heeft omarmd, be
dankt het opperhoofd: zij is
blij dat het probleem nu ook
een gezicht heeft gekregen.
Het hoofd onder de tooi grijnst
ontwapenend. Een demon
strant op leeftijd vindt luid-
noten terug moeten geven zo
dat die, eenmaal in het regen
woud, weer voor nieuwe aan
plant kunnen zorgen. Dat is
pas symbolisch. „Wilt u ze te
rug hebben?", vraagt een van
de kamerleden aarzelend. Nee,
dat blijkt niet nodig. Dat is
nou jammer, meent de demon
strant. Het opperhoofd biedt
aan samen met hem een nootje
te eten. „Laat maar zitten, die
dingen voer ik net zo lief aan
de marmotten", is de char
mante reactie, die maar niet
vertaald wordt.
Overigens is er niet veel be
langstelling voor het straatto
neeltje. Een aantal jongeren in
allemaal dezelfde T-shirts met
onbegrijpelijke opdruk pan op
luid zingend het Binnouitenla
opgehost. Ze hebben geeneen gü
wat er allemaal gebeurt. 1 0£ pra|
zitten in de groentijd",L tJL
klaart er eentje schor. r
Maar drie dames die zi<fet vera
hun gemeente (Zoeterme£n gesp
Vlaardingen) inzetten vooebeperl
terugdringen van gebruibaan
hardhout hebben wel dej
hart voor het regen\^,r Stoel.
Mary Louw uit Zoeterr voor jg
„Ik hoop zo dat er goed^ gezegi
sluiten worden genomeijen gen€
het debat. Als iets op lanqet u ee
niveau wordt bereikt, he er tocj
wij kans dat onze gemLtf ove,
het overneemt. Want zelfL> geeft
dig durft de gemeente |g en het
niets te doen". Inrechter
dan wi
BELGRADO Verkla
ren de Macedoniërs zich
zelf via een referendum
op termijn min of meer
onafhankelijk, en nie
mand die het merkt.
Heeft de zuidelijkste repu
bliek van Joegoslavië ein
delijk eens de kans om de
wereldpers te halen,
wordt er enerzijds een in
ternationale vredesconfe
rentie georganiseerd, ter
wijl anderzijds het etnisch
geweld in Joegoslavië ge
woon doorgaat.
Toch lijkt 'de Macedoonse
kwestie', belangrijk genoeg
voor een plaatsje op het mid
den van het toneel. Met het
referendum willen de ruim
twee miljoen inwoners voor
komen dat zij achterblijven in
een klein Joegoslavië met
daarin een groot Servië. Bin
nen het Joegoslavië van tussen
de twee wereldoorlogen, dat
officieel koninkrijk van Ser-
ven, Kroaten en Slovenen
heette, werd de Macedoonse
natie niet erkend en, aldus po
litici ter plekke, uitgebuit door
met name Servië. Pas met de
stichting van Joegoslavië kre
gen de Macedoniërs hun eigen
Bulgarije bereid tot erkenning
GENEVE De Bulgaarse minister van buitenlandse zaken,
Viktor Valkov, heeft gisteren gezegd dat zijn land in de nabije
toekomst waarschijnlijk de onafhankelijkheid van de naar af
scheiding strevende Joegoslavische republieken zal erkennen.
Valkov zei dat als de meerderheid van Macedoniërs zich wil af
scheiden van Joegsolavië, Bulgarije „het natuurlijke proces van
erkenning van hun recht op onafhankelijkehid en soevereniteit"
zou volgen. De Macedonische premier Nikola Kljoesev zal bin
nenkort een officieel bezoek brengen aan Bulgarije. Hii voegde
daar aan toe dat Sofia „goede realties en samenwerking met de
buurlanden wil. Valkov benadrukte dat Bulgarije geen gebruik
wilde maken van de burgeroorlog in Joegoslavië om territoriale
eisen ten aanzien van Macedonië te stellen.
republiek. Nu de federatie uit
een dreigt te vallen is de grote
angst van de bevolking dat
Macedonië opnieuw vervalt tot
een arm en domgehouden ach
terland van de noordelijke
buurrepubliek.
Behalve Servië hebben ook de
buurlanden Albanië, Grieken
land en Bulgarije zo hun eigen
gedachten over een onafhan
kelijke staat aan hun grenzen.
De Albanezen zeggen niets te
gen een zelfstandig Macedonië
te hebben, mits Skopje de in
de nieuw te vormen staat le
vende Albanese minderheid
maar officieel als natie erkent.
D$ Macedoonse nationalistisch
ingestelde regering is dat voor
lopig echter nog niet van plan,
hoewel zij exact hetzelfde van
Griekenland en Bulgarije ver
langt: deze landen zouden de
op hun grondgebied levende
etnische Macedoniërs als zoda
nig moeten erkennen.
Onrust voorkomen
Maar zowel Griekenland als
Bulgarije ontkennen het be
staan van een dergelijke min
derheid. Zij beschouwen de
door Skopje geclaimde Mace
doniërs gewoon als Grieken
dan wel Bulgaren. Beide sta
ten willen daarmee onrust on
der hun bevolking voorko-
Onder het mom van mijn vij-
ands vijanden zijn mijn vrien
den, is het Turkije dat zich als
beschermheer van de Macedo
niërs opricht. Met Turkije zijn
alle landen terug die al eeu
wenlang het gebied onderling
betwisten. Gelegen op het
oude kruispunt van twee be
langrijke handelsroutes tussen
Italië en de Levant enerzijds
en Europa en het Midden-Oos
ten anderzijds, is Macedonië
altijd van cruciaal belang ge
weest voor de Balkanmachten.
„Hij die Macedonië beheerst,
beheerst de Balkan", is een al
eeuwen bekend adagium. Zelfs
deze eeuw werden er nog twee
Balkanoorlogen uitgevochten
rond het gebied, dat uiteinde
lijk werd verdeeld tussen de
buurlanden. Een dergelijke
opdeling lijkt anno 1990 onmo
gelijk, maar de emoties lopen
zo hoog op dat de reacties niet
altijd te voorspellen zijn. „Het
uiteenvallen van Joegoslavië
zou de grenzen in de nek van
de Balkan wel eens gevaarlijk
vloeibaar kunnen maken, al
dus een westerse waarnemer
in Belgrado.
Tot nu toe wist Macedonië zich
als republiek te handhaven
omdat het binnen het grotere
Joegoslavië bescherming en
economsiche hulp genoot.
Mocht de moederstaat wegval
len dan zijn de economische en
daarmee op termijn de politie
ke overlevingskansen van Ma
cedonië vrijwel nul. Geïso
leerd tussen een vijandelijke
ring van buurlanden, zal de nu
al straatarme republiek econo
misch ten onder gaan nog
voordat het zichzelf ook maar
zal kunnen verdedigen tegen
over een eventuele buiten
landse agressor.
r
Idoor
RIK IN 'T HOUT
DEN HAAG De PvdA
is het niet eens met de be
slissing van haar 'eigen'
minister Jan Pronk (ont
wikkelingssamenwerking)
om Suriname geen over
bruggingshulp te geven.
Nu Suriname in drs. Ronald
Venetiaan weer een democra
tische gekozen president heeft
en er op korte termijn in Para
maribo weer een wettige rege
ring zal zitten, is er volgens
het PvdA-kamerlid Ad Mel-
kert voor Nederland voldoen
de reden zijn voormalige kolo
nie nog dit jaar een „substan
tieel" bedrag te geven. Mel-
kert wil dat de meest betrok
ken ministers (Lubbers, Van
den Broek, Pronk en Hirsch
Ballin) snel met hun nieuwe
ambtgenoten gaan praten.
Vrij man
Ingespannen luistert Luo Hai-xing naar de vragen van journalis
ten. De zakenman uit Hong Kong is eindelijk weer vrij man. Om
dat hij in 1989 twee prominente Chinese dissidenten het land
hielp ontvluchten verdween Luo voor twee jaar achter de tralies.
Voor 1991 is er nog zo'n 1
200 miljoen gulden aan was de
wikkelingsgelden voor Su[je con<
me beschikbaar. Dat geld jhet lege
'bevroren' na de Kersje Comi
coup van legerleider Boutrzjjds ei
Maar Pronk wil pas opn[ven(je
geld geven als er „in eei10g njet
taaikader" gesprekken 1 die nu
aangegaan over de toek jngezett
van Suriname. nrechtei
President Venetiaan mai. We n
dit weekeinde bekend dadat de E
op vreedzame wijze, datig bestoi
zeggen door middel van van bin
derhandelingen, een eindaan was
maken aan de macht vaan de
militairen. Maar als dat Isch biet
lukt, sluit Venetiaan nieidingen
dat hij militaire hulp vanen weze
tenaf (lees: Nederland ei gebied
Verenigde Staten) zal vrn verw
om Bouterse te kunnen b$nde b<
gelen. Gisteren verklaarde!)
netiaan dat hij zo snel rr
lijk overleg wil met Bout
Het liefst al voor zijn ina
ratie van volgende dichten c
maandag. jevange
in elk
at te 1
SUSKE EN WISKE
"TAZUUR EN TAZIJN"
Jk zal eens een intelligen
te uit lei ven. Uezyn
nu op de markt en dit mo
numentale iebouw is het
gemeentehuis. Het is ónl-
worpen m eilectissprlkks..
Dus m eclecticistisihe stul ontworpen
1 en voltooid in iaob Sn oat daar is de
geklasseerde 0 L - Zrouwekerk.
SCHIPHOL Nederland,
de Antillen en Aruba
gaan de drugshandelaren
en aanverwante crimine
len op Curacao, Aruba en
St. Maarten keihard aan
pakken. „Het is oorlog en
dan passen geen halve
maatregelen", zei minister
Hirsch Ballin (justitie, An
tilliaanse en Arubaanse
zaken) gisteren op Schip-,
hol na terugkeer van een
vierdaags bezoek aan de
overzeese delen van het
koninkrijk der Nederlan
den.
Volgens Hirsch Ballin is de si
tuatie op de Antillen en Aruba
zeer ernstig. „Deze criminali
teit komt ook in andere delen
van de wereld voor maar zij
(c) Standaard UltgeverlJ/Wavery Productions ne.
geconfronteerd met de internationale drugshandel. De
van de bewindsman uit Willemstad naar Amsterdam liep een
uur vertraging op, doordat een medepassagier een koffer met
cocaïne Nederland probeerde binnen te smokkelen. Zo maakte
de minister aan den lijve mee dat de Antillen en Aruba steeds
vaker worden gebruikt als havens voor de doorvoer van cocaï-
dreigt een verwoestend effect
te hebben op de kleine en
kwetsbare samenlevingen van
de eilanden daar". Directe
aanleiding om nu in actie te
komen was een verzoek van
het vorige bestuurscollege op
St. Maarten aan Nederland om
te helpen bij de bestrijding van
misstanden. Bovendien zou
sprake zijn van een explosieve
groei van de cocaïnehandel op
de eilanden. „De Antillen lig
gen nu eenmaal in een kwets
bare regio: tussen de produk-
tiegebieden in Zuid-Amerika
en de afzetgebieden in Noord-
Amerika en Europa", aldus
Hirsch Balin. In samenwer
king met zijn ambtgenoten op
de Antillen en Aruba heeft de
Nederlandse minister daarom
een 'breed actieplan' opgesteld.
Terugval in genezing prins Clai
DEN HAAG Na een
aanvankelijke verbetering
is in het genezingsproces
van prins Claus een terug
val ontstaan. Dit betekent
dat de prins voorlopig
geen werkzaamheden en
verplichtingen zal kunnen
vervullen. De Rijksvoor
lichtingsdienst (RVD)
heeft dit gisteren bekend
gemaakt.
Als gevolg hiervan zal de
prins naar alle waarschijnlijk
heid de koningin ook niet ver
gezellen tijdens het staatsbe
zoek aan Japan in oktober. In
dat geval neemt prins Wc
Alexander zijn plaats in|
achteruitgang van de
heeft een verandering iiF
behandelingsplan noodzalfc
gemaakt. Waaruit die v«
dering bestaat heeft de r
niet meegedeeld. In ie<'
val zal de prins op adviesË
de behandelend specialist p
dr. S.J. Nijdam, nog
tijd behandeling nodig hel^
Prins Claus heeft afgelj
vrijdag zijn 65ste verjaao
gevierd. Hij dankt eeni Waarn
hartelijk voor de vele bl|',je j-|0|
van medeleven en goede 1 van ze
sen die hij de afgelopen pj
de heeft ontvangen, aldqeeste 01
RVD. Id avont