DE OPEL-DEALER IS NU IN
UITERST ZORGELOZE STEMMING.
Nederlandse
kinderboek
doet het goed
e.
Omroepen zeggen politiek de wacht aan
ll(
KOM PROFITEREN: SEPTEMBERMAAND OPEL-MAAND.
i?
13
^kbcSomont
KUNST/RTV
DINSDAG 10 SEPTEMBER 1991
Oei!: mopjes uit
De Uitkijk nog
eens nagespeeld
Leuke zijn of niet leuk zijn, dat is de kwestie. Over
wat leuk is zijn de meningen verdeeld, en dat mag.
Dat geldt zowel voor de leveranciers als voor de
consumenten van televisie-amusement. Er is een
hemelsbreed verschil tussen de humor van Koot
en Bie en die van André van Duin, tussen die van
Sjef van Oekel en die van 'Zeg 'ns Aaatussen die
van Herman Finkers en die van Seth Gaaikema.
Het staat een ieder vrij om overal van te vinden
wat hij/zij maar wil; wat de een enig vindt kan de
ander wel verafschuwen en omgekeerd. En dat
kan soms ook heel onvoorspelbaar door elkaar
lopen: er zijn mensen die Koot en Bie leuk vinden
en tegelijk ook Van Duin, terwijl anderen daar
weer niks van begrijpen. Ik wil maar zeggen:
iedereen moet maar zien.
Dat geldt ook voor de vorm van humor die de
VARA ons tegenwoordig toedient onder de
opzichtig-lollige titel 'Oei!'. Hier gaat het om
beeldgrappen: voor de camera nagespeelde
klassieke moppen met de vorm van humor die
vroeger hoogtij vierde in het al lang overleden
(week)blaadje 'De Uitkijk'.
Zoals alle mogelijke varianten van de boef die op
een straathoek met een knuppel klaarstaat om de
aankomende voorbijganger neer te meppen en te
beroven. Ze zijn al in de jaren veertig en vijftig
allemaal in De Uitkijk afgedrukt, maar in 'Oei!'
worden ze allemaal nog eens dunnetjes
overgedaan.
Of die man die de bus mist en wanhopig door
stegen en sloppen rent om de volgende halte te
halen, en daar rijdt de bus weer voor z'n neus weg,
en nog een keer, en nog een keer, net zo lang tot
hij de bus haalt en tot zijn verbijstering constateert
dat die prompt bij de remise arriveert en niet
verder gaat.
U kent die humor vast wel. Van die grappen die je
mijlenver tevoren zien aankomen. Maar dat is nog
niet het ergste. Het ergste is dat de makers ervan
uitgaan dat de grap nog eens dubbel zo leuk wordt
als je de beeldband ietwat versneld afdraait.
Daarbij lijden ze aan de misvatting dat die ouwe
filmpjes van voor de oorlog zo leuk waren omdat
ze versneld werden weergegeven.
Dat ging nog wel een beetje op bij zoiets als de
Comedy Capers, met al die huppelende groepjes
politieagenten en/of brandweerlieden. Maar de
échte comedy van vroeger was leuk ondanks het
feit dat ze versneld waren. Bij échte filmleukheid
gaat het om zaken als expressie, timing en
absurditeit, begrippen die komieken als Chaplin,
Lloyd, Laurel en Hardy tot in hun vingertpppen
beheersten en die hen zo groot maakten dat ze ook
nu nog de échte lach wekken, versneld of
vertraagd, dat maakt niks uit. Sterker nog: Laurel
en Hardy waren zelfs op hun best als ze vrijwel
niet bewogen.
Opmerkelijk trouwens dat de Belgische serie (die
ik dus niet leuk vind) uitgerekend bij de VARA
terecht is gekomen. Ik had een heel ander idee
over het gevoel voor humor van de VARA-
programmaleiding. Die heeft zich immers de
laatste jaren geprofileerd als hét doorgeefluik van
hedendaagse kleinkunst op de Nederlandse
televisie (Kaandorp, Finkers, Urbanus), en dat is
echt heel wat anders dan het gedoe van 'Oei!'. Aan
de andere kant: de VARA is ook verantwoordelijk
voor de wat brakke grappen die worden
uitgehaald in de gevangenisserie 'Laat maar zitten
(dat zit al een heel stuk dichter in de buurt van
'Oei!' dan Finkers). En niet te vergeten voor de
vorm van humor rond het doktersgezinnetje in
'Zeg 'ns Aaadie voornamelijk drijft op éen grap
per aflevering en de komiek-ordinaire uitstraling
van Mien Dobbelsteen. Kortom: er valt weinig van
te zeggen. 'Oei!' moet kunnen, 'Oei!' moet mogen,
en het zal wel niks uitmaken wie het vertoont.
AMSTERDAM Het Ne
derlandse kinderboek
doet het opmerkelijk
goed. Het aantal kinderen
dat lid is van de biblio
theek is stabiel en de ver
koop van kinderboeken is
de laatste vier jaar aan
zienlijk gestegen.
Dit maakte directeur H. Krai-
ma van de Stichting Collectie
ve Propaganda van het Neder
landse Boek (CPNB) gisteren
bekend tijden de perspresenta
tie van de 37e Kinderboeken
week, die dit jaar wordt ge
houden van 2 t/m 12 oktober.
De omzet van kinderboeken is
in de periode 1987-1991 geste
gen van 32 miljoen naar 45
miljoen gulden. Het aantal
verkochte boeken steeg in die
periode met twintig procent
van 2,5 naar 3 miljoen exem
plaren. Kraima concludeerde
hieruit dat ouders vaker be
reid zijn om een boek voor
hun kind te kopen.
„Basisscholen slagen er steeds
beter in om het lezen in al zijn
facetten te bevorderen. Het
speerpuntbeleid 'Lezen' van
het ministerie van onderwijs
en wetenschappen heeft niet
gebracht wat velen ervan ver
wachtten, maar het heeft wel
in het onderwijs zaken in be
weging gezet. Daarbij begint
Nederland nu pas goed de
vruchten te plukken van het
rond 1970 ingevoerde biblio
theekbeleid: de nieuwe lich
ting onderwijzers op de basis
school is opgegroeid met een
volstrekt vrije toegang tot een
breed boekenaanbod. Hetzelf
de geldt voor de ouders van de
huidige schoolgaande genera
tie. Ook zij zijn groot gewor
den met een openbare biblio
theek als vanzelfsprekend on
derdeel van hun lezen. En dus
met het lezen van boeken. Dit
effect op de lange termiin be
zien is voor de CPNB de be
langrijkste pijler onder het
vertrouwen in de nabiie toe
komst in het kinderboek", al
dus Kraima.
Overheidsstéun
Hij merkte verder op dat on
langs het ontbreken van struc
turele overheidssteun de basis
scholen ook dit jaar weer mas
saai meedoen aan de Kinder
boekenweek. „Dit uit zich on
der meer in het aantal bestel
lingen van het door de CPNB
ontwikkelde lespakket. Dit
jaar zijn er 13.000 pakketten
gemaakt", aldus Kraima. Hij
betreurde het dat de leesbe-
vorderende instanties het tot
nu toe niet gelukt is „entree te
krijgen bij het ministerie van
onderwijs en wetenschappen".
Kraima: „Een structurele in
breng, organisatorisch en fi
nancieel, zou de effectiviteit
van het vele werk dat tijdens
de Kinderboekenweek op de
basisscholen wordt gedaan,
enorm kunnen verhogen.
Denk maar aan speciale acties
voor de kinderen van allochto
nen, waarvan de ouders niet
zijn opgegroeid met Boeken
weken. Denk maar aan het be
vorderen van de wisselwer
king tussen school en thuis. De
Kinderboekenweek biedt door
de medewerking van de boek
handel, auteurs en culturele
centra hiervoor een prachtige
ie twa<
bemid
iets te
g uit
;uwe ej
jng, d|
taat die
e verd
prijs te
lie ovel
kt en
liet te
)ord ah
vel zo,
r zus I
Schal
een b(
xeerd,
ied da
t niet
:ot Exj
ekt mi
ipeelgo
komen
gelege
r te k
nsing
over d
ïxposi
kan
Schall
Jan M
De Opel-dealer is er één van het opgeruimde
type. En deze maand is hij helemaal in een uiterst
zorgeloze stemming. Dat komt omdat september
van oudsher Opel-maand is. Een maand waarin
het voordeel voor het oprapen ligt. Dat merkt u niet
alleen aan de gulle (inruil)prijzen. Maar ook aan de
grote keus.
Bijvoorbeeld de Corsa Strada. Een buiten
gewoon zorgeloze auto voor in de stad. Of ver daar
buiten. Voorzien van heel veel extra's. U wilt nog
meer extra's? Dat kan. Voor f 695,- heeft u er een
vanaf de fabriek gemonteerd transparant schuif-/
kanteldak met jaloezie bij. 4 sportieve lichtmetalen
'Cross-spoke'-velgen, inclusief brede banden,
kosten op de Strada slechts f 1210,-.
Wat te denkefi van de Kadett Expression.
Die is nu kompleter dan ooit. Voorzien van een in
hoogte verstelbare bestuurdersstoel tot en met
een waarschuwingszoemer voor brandend licht.
Afgebeeld: de Kadett Expression, v.a. f26.200,-.
U rijdt al Opel Omega v.a. f 44.765,-.
Afgebeeld: de Omega Diamond GL Stationwagon, v.a. f
En dan de Vectra. De representatieve limou
sine die zichzelf al ruimschoots heeft bewezen.
De afgebeelde Vectra GLS wordt geleverd inclusief
o.a. stereo-inbouwset met 6 speakers en elektrische
antenne, elektrisch verstelbare en verwarmbare
buitenspiegels, in delen neerklapbare achterbank,
getint glas, hoofdsteunen achter en centrale deur
vergrendeling.
Nog zo'n juweel, de Omega Diamond. Zowel
zakelijk als privé biedt deze auto alles wat u maar
wenst. Onder andere een stereo-inbouwset met
6 speakers, stuurbekrachtiging, getint glas, mist
lampen, lichtmetalen velgen, 'n exclusief lederen
stuurwiel, centrale deurvergrendeling met anti
diefstalsysteem, tweelaags metallic- of mica-lak...
Maar waarom gaat u niet zelf even langs?
De kansen op een voordelige koop zijn extra groot.
Zeker nu de Opel-dealer in een zo'n zorge
loze stemming is.
lealer in een zo'n zorge-
georg
eert v
rapen
<ut aan
en zal
innen,
acht
rmatie.
;en
iosi
?n Jori^
□si in
ïen m(
erenigi
serder^
ar wer
:en va)
geschoi
van d<
atie is i
er. Het
verenij
op di<
geeft i
van N
ornlaai
aansch
„Dat
verl
>or, mai
verkoo
el heef
ik dan,
rug te 1
hii al
ïaal nie
op-poten heeft verzonden aan
de minister van WVC en aan
de Tweede Kamer, waarin het
laat weten alle werkzaamhe
den aan interne bestelvernieu-
wing op te schorten, tot de po
litiek eindelijk eens duidelijk
heid heeft geschapen over de
toekomstkansen van de pu
blieke omroep.
NOS-voorzitter Max de Jong
meldde het verzenden van de'
brief in zijn biidrage aan het
'Eerste Nationale Omroepcon-
gres', dat gisteren in Amster
dam werd georganiseerd door
het vakblad Broadcast Magazi
ne, in het kader van de beurs
MediaVisie 91. De melding
maakte deel uit van een be
toog waarin De Jong niet al
leen een mistroostige klaag
zang richting Den Haag liet
horen, maar ook namens Hil
versum de hand in eigen boe
zem stak.
Immers: inplaats van alert te
reageren op de aanstormende
internationalisatie van de
elektronische media, waarin
'lokaal denken' moest worden
vervangen door 'globaal den
ken', heeft de Nederlandse te
levisie met de haar eigen be
stuurlijke en inhoudelijke log
heid de problemen over zich
zelf afgeroepen.
Door het overheersen van de
behoudende krachten, het on
geloof in de kracht van de
commercie, het gebrek aan
flexibiliteit, de inefficiëntie, de
uit de oude monopolie-positie
voortkomende arrogantie en
de onderlinge verdeeldheid
van het Gooi kon RTL4, ook
tot haar eigen verbazing, zon
der veel problemen de macht
overnemen en zag het oude
bestel zijn 'marktaandeel' (een
woord dat vijf jaar geleden
nog geheel wezensvreemd was
in het omroepvocabulaire) in
twee jaar tijd van 85 procent
verschrompelen tot vijftig pro
cent.
Een percentage dat ook nog
eens wordt behaald door drie
netten samen. Daartegenover
steekt de dertig procent van
RTL4, behaald op maar één
net, glanzend af. En dreigend,
zo wordt in Hilversum erva
ren.
Perspectief
TROS-directeur Cees den
Daas schetste het congres in
een door reclame- en marke-
tingterminologie overheerst
betoog het lonkende perspec
tief van het komende VTV2-
net (met VARA, TROS en Ve
ronica), samen goed voor een
groot aantal absolute toppers.
Maar programmadirecteur
Ruud Hendriks van RTL4 rea
geerde daar heel nuchter op,
door die ballon effectief door
te prikken: „Nederland 2 is
helemaal geen vechtnet; waar
om denkt u dat de TROS zijn
best bekeken programma's op
vrijdag pas na negen uur durft
uit te zenden?"
Het eventuele uittreden van
TROS en Veronica, en de uit
gestelde vrijage van de VARA
met de NOS, waren voor Hen
driks evenzovele geruststellin
gen, dat hij van het bestel niet
veel heeft te vrezen: „Wie zegt
mij dat dit prachtnet van Den
Daas volgend jaar nog be
staat?"
Als TROS en Veronica inder
daad uit het bestel stappen, en
van minister D'Ancona een
zender cadeau krijgen bij hun
vertrek, wordt het voor de
tientallen resterende zendge
machtigden wel heel erg drin
gen op de twee resterende net
ten, hield De Jong het congres
voor. Ook al omdat iedereen
op 'prime time' wil worden ge
programmeerd. „Rampzalig",
noemde hij dit toekomstbeeld
en de schuld daarvoor legde
hij weer in Den Haag. De Jong
sprak in dit verband over een
'sterfhuisconstructie', die het
bestel alleen maar nog sneller
naar de ondergang zal voeren.
Reclameguldens
Inmiddels werd het congres
vooral ook duidelijk gemaakt
dat de knellende greep van de
commercie op de omroep nog
steeds strakker wordt. Radio
directeur Lex Harding van
Veronica rekende voor dat er
in 1995 zoveel reclameguldens
'boven de markt hangen', dat
er dan voldoende emplooi is
voor een tweede, commercieel
net naast RTL4.
En Den Daas liet in zijn com
mercie dadendrang weten dat
de omroepen in hun angst
zelfs niet vies zijn van inhou
delijke beïnvloeding van een
tot nu toe redactioneel onaf
hankelijk instituut als het
NOS-Journaal.
eden
en en
aren
st woi
n aan
Voo
iniseei
Jeroen
;n opi
1TERDAM Het Ne-
marl landse publieke om-
pbestel heeft er genoeg
Het wil wel anders
beter, zegt het, maar
mag niet anders en
Ier. Dat is de schuld
ni 'Den Haag', die het de
^roep politiek en finan-
let eei :1 onmogelijk maakt
ïzelf te vernieuwen.
vernieuwing is hard nodig
en tijd waarin Hilversum
DMAJ ^ec*e °8en moet toezien
RNA# de Nederlandse kijker zich
vee jaar tijd in groten geta-
eeft bekeerd tot de vlotte
letjes- en soap-leverancier
,4. Vandaar dat het be-
Kr van de NOS, om Den
ek beg eens een koekje van ei-
t Poell deeg te geven, een brief-
■traat
tiegetr
avond
'iefheb
de