Robbins Landon schreef een onmisbare Mozart- literatuur Oude ensembles gaan, nieuwe kome Julio Iglesias eert Van Gogh CeidóeGommit KUNST RTV ïidóe Dommelsch Theaterprijs voor 'Café Lehmitz' Sovjet-schrijvers voeren eigen ideologische strijd MAANDAG 9 SEPTEMBER 19S DEN/F jreorga: lambul Leidse ft nog; jliteit v loneel Ide op i'oorde jisch h verv [ctie v neid in Gevoelige John Travolta en zijn vrouw Kelly Preston bezochten gisteren het Amerikaanse Filmfestival in de Franse stad Deauville. Tijdens hun bezoek aan het casino van Deauville werden zij door fotografen opgewacht en op de gevoelige plaat gezet. FOTO: AP Mannelijke strippers naar Eli Blom Scheveningen overleden DEN HAAG Een groep mannelijke strippers uit Amerika is naar ons land onderweg. The Chippenda- UITHOORN les heten deze 'hottest hunks' van de Verenigde Sta- De acteur Eli ten. Hun twee shows in oktober in het Scheveningse Blom is vorige Circustheater zijn al uitverkocht. Het theater heeft week op 69-jarige een extra avond in november voor de 18 gebruinde leeftijd in zijn spierbundels ingeruimd. De voorstelling 'A night for woonplaats Uit- the ladies' wordt dit najaar verder uitgevoerd in Rot- hoorn overleden, terdam, Groningen, Amsterdam en Breda. Er wordt Dat heeft zijn fa- niet alleen gestript, maar ook gedanst en enig vocaal milie bekendge- werk verricht. Het strippen kent overigens beperkin- maakt. Blom de gen: slipjes blijven aan, strikjes worden omgehouden. buteerde in 1946 Joop van den Ende, Jacques Senf en Mojo Concerts en was verbon- halen de heren naar Nederland, na een succesvolle den aan de gezel - toernee door Amerika en Groot-Brittannië. Op West schappen Start End in Londen heeft de groep zes weken lang voor (waar hij debu- een uitverkocht huis gespeeld. Volgens Van den Ende teerde in 'Paulus mogen de bezoeksters van de shows „meedoen" op Onder De Jo- het podium. den'). Israëlische kinderen tekenen hun leven AMSTERDAM Israëlische en Palestijnse kinderen zien hun leven en toekomst heel verschillend. Nationalisme en geweld spelen daarin een grote rol, zo is te zien op een ten toonstelling van ruim 100 tekeningen van Israëlische en Palestijnse kinderen tussen de acht en veertien jaar die woensdag 11 september in het Amsterdamse stadhuis wordt geopend. Het is tevens het begin van een tournee langs ver schillende plaatsen in Nederland en andere Europese landen die zal eindigen in Jeruzalem. Een begeleidend onderwijs programma bij de tentoonstelling beoogt leerlingen uit de hoogste groepen van het basisonderwijs en de brugklassen van het voortgezet onderwijs te informeren over de situatie van Israëlische en Palestijnse kinderen en de achtergronden van Palestijns-Israëlische conflict. De tentoonstelling is van 11 september tot 8 oktober te zien in de passage van het Stadhuis-Muziektheater in Amsterdam; van 12 tot 30 okto ber in het Museon in Den Haag, van 6 tot 22 november in het Martenahuis in Franeker; van 26 november tot 31 de cember in de Gemeentebibliotheek in Rotterdam; van 13 tot 31 januari 1992 op de Hogeschool De Horst in Driebergen. SALTO moet toch boeten voor striptease-uitzendingen rhksi AMSTERDAM De Raad van State heeft het beroep ve pen dat de Stichting Amsterdamse Lokale Televisie Oi- (SALTO) had ingesteld tegen een boete die het Commissi voor de media in 1989 had opgelegd. Dit blijkt uit de zal bekendgeworden uitspraak van de raad. SALTO kreeg de boete van 40.000 gulden omdat ze zendt beschikking had gesteld voor het vertonen van striptease pjes, waarvan het bijbehorende geluid te beluisteren vie het bellen van een 06-lijn (50 cent per minuut) van de fin leservice. Net als het commissariaat is de Raad van State van meni SALTO hierdoor artikel 55 van de mediawet heeft overt door zich dienstbaar te maken aan het maken van wins derden. Het uitzenden van de seksfilmpjes in de nacl uren op de Amsterdamse kabel heeft enkele weken gt SALTO stopte er mee nadat intern onenigheid was onstaai de vraag of dergelijke filmjes vertoond kunnen worden v open kanaal. )ERDOI ter van verong op rijk! i'nd. Het ■n agen d (lf met v stilst iestuurd< had nie ston< door w n richi moesten e wagen rige ove ■h 51e e Idoor ANDRÉ DE GROEVE SALZBURG Het Mo- zartjaar is inmiddels over de helft en de meeste boe ken- en platenuitgevers hebben hun publicaties rond de Salzburgse mees ter de wereld ingestuurd. Enkele uitgaven zijn nog niet volledig maar er is stof genoeg om flink te grasduinen. Het Mozartjaar gaf aanleiding tot belangrijke publicaties. Bo vendien werden bepaalde uit gaven goedkoper op de markt gebracht. In een reeks van twee artikelen geven wij een overzicht van inmiddels ver schenen Mozart-uitgaven, waarvan vandaag de eerste af levering. De bedoeling is lou ter en alleen wegwijzer uit te zetten, want met een gedetail leerde analyse zouden we be zig zijn tot het jaar 2006, de herdenking van Mozart's tweehonderdvijftigste geboor tedag. Het eerste wat opvalt in de stapel uitgaven is de terugkeer van een aantal bekende na men en titels. Misschien heeft de gevorderde melomaan daar weinig boodschap aan, maar er mag niet worden vergeten dat er altijd mensen zijn en niet uitsluitend jongeren die nog met hun ontdekkings reis door Mozart's wereld moeten beginnen. Voor hen betekent dit Mozartjaar een gouden tijd, zowel wat litera tuur als discografie betreft. Voor de beginner, maar ook voor de ervaren Mozartiaan, is 'Het Mozart Compendium' een onmisbaar boek. Het biedt een volledig overzicht van leven en werk van Mozart, samenge steld onder de redactie van de bekende musicoloog H.C.Rob bins Landon. Over Mozart als mens en de wereld waarin hij leefde is reeds meer dan een pen leeg- geschreven, maar in 'Het Mo zart Compendium' kun je in een oogopslag een bepaald the ma terugvinden. Onderwerpen zoals bijvoorbeeld muzikale, culturele en politieke gebeur tenissen, de vrijmetselarij, Mo zart's houding tegenover zijn omgeving, zijn huwelijk, zijn ziekten en dood zijn direct te rug te vinden. Het is een hel der, kort en bondig geschre ven boek. Hoe interessant een analyse van Mozart's kijk op de wereld van toen ook is, de muziek blijft de hoofdzaak en uiteraard komt die in het werk uitgebreid aan bod. Alle werken, ook fragmenten, schetsen en twijfelachtige ge vallen worden van informatie voorzien. Soms gaat het om in formatie waar niet iedereen direct boodschap aan heeft maar anderzijds denk je, goed dat ik het weet. Een ander interessant hoofd stuk handelt over de uitvoe ringspraktijk van Mozart's muziek. De leek zal bij voor beeld niet direct begrijpen wat 'alla breve' betekent of wat een gepunteerd ritme is, maar met een muzikaal woorden boek in de hand kunnen de meest voorkomende vakter men vrij gemakkelijk worden ontcijferd. (Uitgeverij Tirion, die 'Het Mozart Compendium' in het Nederlands uitgaf, heeft overigens zo'n handige 'Ency clopedie van de Muziek' met drieduizend trefwoorden). Er kan weinig kritiek worden ge geven op dit meer dan vier honderd bladzijden tellend 'Mozart Compendium'. Veel meer dan een gangbare biografie is het diepgravende boek 'Mozart' van Wolfgang Hildesheimer. Robbins Lan don zelf beschouwt het werk van Hildesheimer als bijzonder waardevol en dat is een refe rentie. Aanbevolen lektuur dus die dit jaar verscheen in een vierde druk van de Ne derlandse vertaling bij Uitge verij De Arbeiderspers. Moeilijke keuze Dezelfde H.C. Robbins Landon is ook auteur van het beroem de boek 'Mozart's laatste jaar' dat een paar jaar geleden eveneens in het Nederlands werd uitgegeven door Bosch en Keuning uit Baarn. Ook dit werk blijft onmisbare litera tuur omdat het in de eerste plaats een eerlijk boek is. De auteur ging immers uit van authentieke bronnen uit Mo zart's tijd en rekende zodoende af met fabeltjes en fictie. De invloed van Robbins Lan don laat zich ook voelen in de discografie want platenuitge- ver Decca heeft Robbins Lan don een 'Mozart Almanac' la ten samenstellen. Deze uitga ven van twintig geluidsdragers zet in chronologische volgorde klank bij Mozarts levenswan del. Behalve voor fragmenten uit opera's koos de samenstel ler telkens voor volledige wer ken en dan vooral voor mu- Een scène uit het toneelstuk 'Café Lehmitz' DEN HAAG De toneelpro- duktie 'Café Lehmitz' is gister avond tijdens het Theaterfest- vial in Den Haag bekroond met de Dommelsch Theater prijs 1991. 'Café Lehmitz' is een produktie van Theater groep Carver in samenwer king met het Onafhankelijk Toneel. De festivalorganisatie heeft dat gisteravond bekend gemaakt tijdens een bijeen komst in de Koninklijke Schouwburg. De jury die het festivalaanbod beoordeelde be stond dit jaar uit de cultuurfi losoof prof.dr. J. Doorman, de auteur/regisseur Robert David MacDonald en de crimino- looog prof.dr. K. van Weringh. Met de feestelijke uitreiking van de prijs, die 50.000 gulden bedraagt, werd gisteravond het Theaterfestival in Den Haag afgesloten. In Antwer pen loopt het festival nog door tot zondag 15 september. 'Café Lehmitz' is geregisseerd door Mirjam Koenen en wordt ge speeld door Leny Breederveld, René van 't Hof, Beppie Melis sen en Jim van der Woude. Demo's gevraagd voor een rap-compilatie AMSTERDAM De Stichting Popmuziek Nederland wil een tweede rap-compilatie samen stellen als opvolger van de drie jaar geleden verschenen 'Rhythm Rhyme Vol I'. Hiervoor vraagt de stichting Nederlandse hiphop en rap groepen een demo te sturen naar SPN in Amsterdam. Waar Marcel Wouter, samen steller van de nieuwe compila tie, naar zoekt zijn de zoge naamde 'hardcore' hiphop- groepen, die niet eerder hun werk op plaat of compact disc hebben kunnen zetten. De demo (inclusief contact-adres en biografie) moet voor zeven oktober naar SPN, Wibaut- straat 214, 1091 GS Amster- Noor wint Gaudeamus Prijs 1991 AMSTERDAM De Noorse componist Asbjorn Schaatshün heeft gisteren de Gaudeamus Prijs 1991 gekregen voor zijn compo sitie 'Actions, Interpola tions and Analyses', voor basklarinet en ensemble. Het stuk werd zaterdag uitgevoerd door het Radio Filharmonisch Orkest, on der leiding van Richard Dufallo met medewerking van basklarinettist Harry Sparnaay. De Stichting Gaudeamus in Amsterdam heeft dit gister avond bekend gemaakt aan het slot van de Internationale Gaudeamus Muziekweek 1991. De prijs bestaat uit een geldbe drag van 10.000 gulden en is gekoppeld aan een opdracht voor het schrijven van een nieuw werk voor kleine be- zettng dat moet worden uitge voerd tijdens de Internationale Gaudemausmuziekweek van volgend jaar. De jury bestond dit jaar uit de Israëlische com ponist Mark Kopytman en de Nederlandse componisten Huub Kerstens en Enrique Raxach. De muziekweek vond in Amsterdam plaats en was voor het eerst na ruim 45 jaar geheel gewijd aan werk van jonge componisten onder de 30 jaar. Er zijn 45 werken van componisten uit 17 landen uit gevoerd. Het aanbod varieerde van pianoduos, strijkkwarten en ensembles tot glasorkest en synthesizers. De concerten van deze muziekweek zijn opgeno men en worden later uitgezon den door de NOS. Idoor SERGEI SHARGORODSKY MOSKOU De schrijvers van de Sovjetunie doen de ideologische strijd die zo juist definitief beslecht lijkt in het voordeel van de hervormers, nog eens dunnetjes over. Een bezetting van het Russische schrijvershuis in Moskou door vertegen woordigers van de behou dende vleugel werd door een krant omschreven als een „goedkope parodie" op de tegenstanders van de staatsgreep die zich in het Russische parlement hadden verschanst. Kort na het ineenstorten van de staatsgreep kwamen her vormingsgezinde schrijvers onder leiding van Grigori Baklanov en Jevgeni Jevtoes- jenko in opstand tegen de con servatieve leiding van de Sov jet-schrijversbond, die volgens Baklanov de „ideologische ba sis" voor de staatsgreep had geleverd. Tijdens een door hen belegde vergadering op 23 au gustus werden de leden die als Russische nationalisten of con servatieven te boek stonden uit leidende functies gestoten. Toen de Moskouse gemeente raad een week later het ge bouw van de Russische schrij versafdeling, een bolwerk van de conservatieve vleugel, wil de confisqueren, verschansten de traditionalisten zich in het gebouw. „Wat bij de schrij versbond is gebeurd was een. literaire staatsgreep", zei Vale- ri Rogov in een telefoonge sprek vanuit het gebouw. Hij zei dat „patriottische groepen' de schrijvers-bezetters te hulp zouden komen. De bezetters werden vorige week in het gelijk gesteld door een uitspraak van de Moskou- se officier van justitie dat de inbeslagname van hun gebouw illegaal was. Rogov en zijn aanhangers maakten echter geen haast het gebouw te ver laten en betoogden dat hun strijd nog lang niet voorbij was. „Het gaat niet om het ge bouw, maar om een „pogrom tegen Russische intellectue len", zei hij. „De kosmopolie ten zijn nu aan de macht en de patriotten moeten zich barrica deren." Herrijzenis Medestanders van Rogov zijn schrijvers als Valentin Raspoe- tin en Joeri Bondarev, pleitbe zorgers van een spirituele en politieke herrijzenis van Rus land en dikwijls beschuldigd van chauvinisme en antisemi tisme. Hun strijd met de „kos mopolieten" een uitdruk king die Stalin in de jaren vijf tig gebruikte voor joden sluimert sinds het aantreden van Gorbatsjov en kwam in juli tot uitbarsting toen de „Russen" een manifest publi ceerden onder de titel: „Een Woord aan het Volk". Het was een oproep om het land te be schermen tegen hervormers die zouden toelaten dat het land uiteenviel. De liberale Baklanov noemde het mani fest „de ideologische basis voor de coup". Beide groepen willen de oude schrijversbond, die 10.000 le den telt, naar hun ideeën om vormen en voortzetten. De bond bezit verschillende ge bouwen, waaronder het door de Russische schrijvers bezette gebouw, en een rijk gevuld li terair fonds waaruit pensioe nen, medische verzorging en reissubsidies voor de leden worden betaald. Als „wakkere bewaker van de communisti sche ideologie van de Sovjetu nie", zijn oorspronkelijke functie, stelt de bond onder de huidige omstandigheden niet veel meer voor. Holland festival Oude Muziek in Utrecht, vrijdagmiddag, zaterdag, zondag; voortzetting tot en met donderdag. Ook het tweede lange week end van het Oude Muziek fes tival in Utrecht bood de vele bezoekers weer een baaierd van verschillende geneugten. Vaste festivalbezoekers komen in de eerste plaats voor hun favorieten. Daaraan was deze dagen geen gebrek. Zo speel den de Nederlandse Bach Ver eniging onder Jos van Veldho ven Bach cantates, blonk het Freiburger Barockorchester o.l.v. Thomas Hengelbrock uit door pittig en homogeen spel in onder meer werken van Bach en Mozart en waren de Gothic Voices en het Gabrieli Consort bijzonder indrukwek kend met respectievelijk zoet gevooisde Engelse kerkmuziek en een pakkende meerkorige Kerstmis van de Gabrieli's, zo als die ooit in de Venetiaanse San Marco zou kunnen hebben geklonken. Daarbij konden liefhebbers de vergelijking maken of zij de bovenstem men die vroeger door castra ten werden gezongen, mooier vonden door countertenors zo als bij het Gabrieli Consort of door de jonge vibratieloze alt Margaret Philpot waarmee de Gothic Voices hoge ogen gooi- Niet alle oude bekenden wa ren een succes. De bezielende leider van Musica Antiqua Köln Reinhard Goebel die lang door een spierziekte was geveld speelde zaterdagavond hier voor' het eerst weer mee, nu als linkshandige eerste al tist. Zoiets wekt uiteraard be wondering. Helaas gaf dit con cert, ondanks de goede presta ties van de zangers, reden tot bezorgdheid voor de toekomst. Het ensemble waarin naast Goebel nog maar 2 leden van de oude kern over bleken te zijn gaf van het programma met 17e eeuwse Duitse treur- muzieken niet meer dan een vlakke vertolking die boven dien werd ontsierd door into natieproblemen van de eerste Bij de interessante nieuwko mers kan in de eerste plaats het enige Poolse ensemble voor oude muziek worden ge noemd, 'Ars nova Warschau'. Met goed klinkende Poolse kopieën van oude instrumen ten brachten zij op een heel pure wijze onder meer een programma van mooie 15e eeuwse Poolse kerkmuziek. Van een heel andere orde was de fraaie boottocht naar het Huis te Linschoten, een buiten dat gewoonlijk gesloten blijft voor bezoekers. Bovendien bleek dat een van de daar ge boden concertjes, het concertje van het Galleria Armonica Trio, bijzonder inventief was opgebouwd. De Russische cla- vecinist Alexander Pavloff speelde na iedere triosonate improvisaties op thema's uit de sonates; improvisaties die veel al rijker en interessanter klon- De Vereniging voor Huismu ziek vierde zijn 40-jarige jubi leum met een vrolijke Engelse Masque over Cupido en de Dood naar oude teksten, in een bizarre mengeling van ei gentijdse grappen en oude stijldansen. De amateurmusici en het dito koor, kregen ade quate hulp van broepsmuzi- kanten en zangers. De meest opvallende prestaties werden daarbij geleverd door de sop raan Marieke van der Meer en de bariton Mitchell Sandler, beiden nog studerend aan het Haagse Koninklijk Conserva torium. Twee andere afgestu deerden van dit conservatori um verdienen ook een aparte vermelding, namelijk de schit terende cellist Job ter Haar en fortepianist Bart van Oort die met het Freiburger Barockor chester Mozarts pianoconcert in A KV 414 een boeiend nieuw gezicht gaf. Het zaterdagavondconcert dat weer gelijktijdig via werd uitgezonden n(<T"Lei( de Mozartconcerten op d[ngtree^ ste drie dagen van deze L aar jie met op dinsdagavond d actjef zonder miniversie van hLee 0V( quiem o.l.v Joshua Ri£Jin Lei, met feestelijke Franse cjneveld was een topper. Ris et Vhedriiv ries en vre o.l.v. Mare MinkowslUp^g den in klank en bewegin Couperins L'Espagnoler elegante Franse hof her! Hëndels Watermusic daa gen kreeg een choreol mee die voor kenners ief de schilderijen van Watta beeld bracht maar die \P alleen wat betreft de pasj ieder van de dansen eef veel mogelijk authentiek# liet zien. Het tempo lag F soms zo hoog dat het vq virtuoze hoornisten onmogelijk was alle nolfc spelen. Het ziet er naar u dit jaar het totaal van jaar van 65000 1 wordt overschreden. H.C. Robbins Landon: samensteller van de Mozart Almanac die in twintig CD's Mozart's lefad Le wandel volgt. Fn| op Jide kv 4en. Dc ziek die hij zelf het meest re presentatief vond. De 'Almanac' loopt van 1761 tot 1791 en de jeugdwerken nemen twee platen in beslag. Dan is er vanaf 1775 telkens een compact disc en Mozart's laatste levensjaar krijgt er twee. Robbins Landon geeft zelf toe dat deze keuze de moeilijkste was die hij ooit heeft moeten maken. werken van kapitaal beli" t;nfJ nnthrpkpn 7al hii 7.plf nnf ontbreken, zal hij zelf o< weten, maar in elk geï deze Decca-uitgave een i sentatief en waardevol gek als h de E Concert Julio Iglesias. Frieslandhal, Leeuwarden. Vrijdag. Herhaling 12 t/ m 14 september: Ahoy', Rotterdam. Idoor MARCEL DE JONG Vincent van Gogh heeft in de Leeuwarder Fries landhal een origineel eer betoon gekregen. De Spaanse zanger Julio Igle sias roemde tijdens zijn optreden voor de ogen van ruim vijfduizend fans de Nederlandse schilder. „Vincent was gek in het hoofd en in het hart", sprak de 47-jarige Madri- leen. „Dat is de goede combinatie". Met zijn zwoele stem bereikte Igle sias dat effect ook bij zijn toehoorders. De succesvolle zanger is zijn concertserie in april van dit jaar in Australië begonnen. Over twee maanden zal hij zijn laatste optreden doen in Japan. Met zijn concert in Leeuwarden, de eerste van zes in Nederland, trok de Span jaard vooral veel vrouwelijke fans. Opgedirkt en nog voor zien van zijn door langdurige zonneschijn gebronste gezicht, zette hij de dames naar zijn hand. Bij zijn opkomst bewoog Julio subtiel met zijn heupen en dat was genoeg om zijn aanbidsters twee Uur lang in trance te houden. En die tijdsduur van het optre den betekende dat de Span jaard het naar zijn zin had. „Want", zo vertelde een ver stokte fan, „als Julio geen con tact heeft met het publiek, raf felt hij alles in een uurtje af". Iglesias had een hoog tempo en wisselde Spaanse, Engelse en Franse (Jacques Brels 'Ne me quitte pas'), langzame en snelle hits met elkaar af. Tus sendoor bespeelde hij het pu bliek met grapjes en liel zijn liefde voor Nederlanfl ken. Zo droeg hij het nur 'Vincent' op aan de genol schilder. De toon waarJ man, die wereldwijd ruiil miljoen platen heeft ver! zijn liederen bracht, wasl nerend en gaf de klasse vr megaster weer. Bij het I gende 'Brasil' bij voorbeel verde Julio een noncha blik voor en zong op eeif nier van ingehouden trol subtiele danspasjes en d wegingen met de handegr Q, den de rest. Iglesias heel' één vierkante meter pc De achtergrondzanger lieten zien meer te zijn da corstukken. Alle drie k 's waai inzittei J gera. orp. H ze de kans met de multi nair een duet te zingen c mogelijkheid lieten ze ni< zich voorbijgaan. 'All klonk zonder Diana Ros d. XX prachtig. Jammer was dat als Iglesias werkelijl zijn stem uithaalde de b( het niet helemaal konde benen en het geluid ic hard werd. Nou ja, de achterin de zaal, haddei recht op een goed stukje LEG< ziek. wschc De Spaanse hartenbreke derda waarde het mooiste voo laatst. Geen 'Quiereme m of 'Quiero', de nummers hij groot mee is gewo 6lers Neen, Iglesias durfde he beide hits te negeren, z< dat iemand daar last van De zanger met bijna du gouden platen haalde twq sept( vers van stal als uitsn geen Een gewaagde set die het verwachting goed uitplcj. Om Een kwartier lang was 'Can't help falling in lov 'When I need you'. W d) uiii veel dames naar voren l adellik om zich aan de voeten v stralende zanger te wie to Van Gogh mag trots zij)rn'en zo'n fan. weg 6 Julio Iglesias heeft aan één vierkante meter podium genoeg. FOTO: AP

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 6