w^een alternatief
oor anti-Kokkianen
^ie is de Jeltsin die president De Klerk zal redden?
OPINIE
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1991 7
IK IN 'T HOUT
afloop van het buitengewo-
wao-congres, dat de PvdA
september in Nijmegen
houden, lijkt men zo lang-
lerhand veilig te kunnen
rspellen. Niet zozeer van-
re de gang van zaken
insdagavond in Noord-Bra-
t, waar Wim Kok zich in
eerste confrontatie met de
nsen in het land' relatief
,d staande hield. Uit het be-
aafde applausje dat Kok
oogstte, kunnen geen
gaande conclusies worden
okken.
Etten-Leur was niet zozeer
an een politieke ver
ering als wel van een goed
ïgisseerde opvoering. Het
I oplopen van de tribunes
daar iets mee te maken,
de daardoor ontstond er
sfeertje dat men ook wel
treft bij de opnamen van
•spelshows: niemand
i roert een vin zonder toe-
nming van de leiding. De
;chtheid' van het gebeuren
d nog eens fors versterkt
de massale aanwezigheid
tv-camera's en bijbeho-
apparatuur,
dan was de eveneens
msdagavond gehouden ver
hing van de PvdA-afde-
in Nijmegen aanzienlijk
lzeggender. Daar werd echt
ebatteerd en wel over de
ag die alle PvdA'ers en
schien wel alle Nederlan-
bezig houdt: heeft Wim
nog het vertrouwen van
partij? De emoties laaiden
ig op. Bijna de helft van de
wezigen vond dat de poli
leider op essentiële pun-
heeft gefaald en daarom
huis gestuurd moet wor-
„Wim Kok is mijn partij-
;r niet meer", riepen ver
diende leden.
leren spraken over de cha-
lie volgens hen al een half
bestaat in de leiding van
de PvdA. „Wim Kok wilde
toch zo graag politieke verant
woordelijkheid dragen... Dan
moet hij nu de consequentie
daaruit trekken en opstappen.
De partij tot een vertrouwen-
suitspraak te willen dwingen
op een extra congres is een
rare en verwerpelijke nood
sprong", aldus P. Timmer
mans, voormalig wethouder
van financiën in de Keizer-
Karelstad.
Puntje bij paaltje
Maar toen puntje bij paaltje
kwam, haalden de anti-Kokki-
anen het nèt niet. Een motie
van wantrouwen werd met
enkele stemmen verschil ver
worpen. Kenners van de
PvdA leiden daaruit af dat het
extra congres op vrijwel de
zelfde manier zal verlopen.
Veel geschreeuw, maar weinig
wol. Die analyse lijkt juist, al
was het alleen maar omdat de
tegenstanders van Kok niet al
leen fel zijn, maar ook slecht
georganiseerd. Heel belangrijk:
zij hebben geen aanvoerder en
kunnen dus het congres ook
geen nieuwe partijleider aan
bieden.
Nog belangrijker dan de vraag
of Kok het zal redden, is de
vraag wat de PvdA daar ei
genlijk mee opschiet. Ook wat
dat betreft was de houding
van 'Nijmegen' illustratief.
Deze afdeling mag Kok zélf
dan wel de hand boven het
hoofd houden; in overgrote
meerderheid waren de Nijme-
genaren wèl mordicus tegen
'zijn' wao-plannen en 'zijn' ge
camoufleerde ontkoppeling
van de sociale uitkeringen. De
PvdA-leiding moet nog vóór
het partijcongres met een be
ter plan komen, vindt Nijme
gen.
De kans dat Kok ook maar
een klein scheutje water bij de
wijn doet, is echter nul komma
nul. Immers: de bijgestelde
plannen zijn volgens hem
„voluit verdedigbaar". Het
aantal wao
mers bijna 900.000 en dus moet
er iets gebeuren! riep Kok uit
in Etten-Leur. Op de vergade
ring in Nijmegen voegde
Frans Leijnse, vice-voorzitter
van de Tweede-Kamerfractie,
daaraan toe dat de 'bijgevijlde'
maatregelen voor de meeste
wao'ers echt niet zo a-sociaal
zijn als velen denken. „Na
tuurlijk, die mensen zullen het
wel in hun portemonnee voe
len, maar ze komen nog lang
niet op bijstandsniveau".
Zo dreigt de bizarre situatie
dat het congres straks zijn ver
trouwen uitspreekt in Kok
maar tegelijkertijd diens beleid
verwerpt. PvdA-staatssecreta-
ris Jacques Wallage (onder
wijs) wees in de wandelgangen
te Etten-Leur op het duivelse
dilemma dat daar het gevolg
van is. De PvdA-leider wil im
mers niet blijven „bungelen"
en zal de afgevaardigden dus
dwingen tot een koppelkoop:
als men hem wil behouden,
moet men ook de kabinets
plannen aanvaarden. Weigert
men dat, dan stapt Kok op en
valt het kabinet.
Derde weg
Dat laatste is voor een aantal
PvdA'ers reden koortsachtig
te zoeken naar een derde weg.
Met name veel kamerleden,
die bij verkiezingen voor hun
baan moeten vrezen, hopen
dat het mogelijk zal zijn het
congres te paaien met een
ogenschijnlijk stevige maar in
werkelijkheid slappe resolutie.
Het partijbestuur, dat na het
vertrek van Maijanne Sint
wordt voorgezeten door het
kamerlid Frits Castricum,
zou een resolutie moeten in
dienen waarin het kabinet
wordt 'opgeroepen alles te
doen wat in zijn vermogen ligt
om de gevolgen van de wao-
plannen voor de betrokkenen
tot een minimum te beperken'.
Met zo'n tot niets verplich
tende tekst zou Kok kun
nen leven en wellicht het con
gres ook, denken de sociaal
democraten op het Binnenhof.
Zeker als daar nog een motie
bij komt ter bescherming van
de zogeheten 'krepeergeval-
len', de mensen met MS of een
dwarslaesie. Als Kok daarmee
zijn huid kan redden, zal hij
zeker ook willen beloven een
dergelijk verzoek uit te voe
ren, denkt men.
In een interview met Brabant
se kranten verklapte de minis
ter van financiën de afgelopen
week dat het kabinet de spe
ciale voorzieningen voor ge
handicapten weer op peil moet
brengen. U weet wel: de ver
hoogde toiletpotten en de
grijpstangen bij de badkuip die
CDA-staatssecretaris Heerma
(volkshuisvesting) te duur
vindt om nog langer volledig
te vergoeden.
Rood maken
Laten we er even vanuit gaan
dat Kok en het congres elkaar
inderdaad op zo'n compromis
zullen vinden. Dat is dan heel
prettig voor de ministers en de
Tweede-Kamerleden van de
PvdA. Zij mogen doorgaan
met regeren en respectievelijk
controleren. Maar de partij be
staat uit méér dan alleen de
Haagse top. Zij bestaat in de
eerste plaats uit al die duizen
den leden die voor niks of
voor een grijpstuiver elke keer
door weer en wind gaan om de
kiezers ervan te overtuigen
dat ze bij verkiezingen het
hokje van de PvdA rood
moeten maken.
Een zichtbaar geëmotioneerde
sociaal-democrate confronteer
de Kok in Etten-Leur met het
volgende: „De minister van fi
nancien vindt dat we hem niet
mogen laten bungelen. Maar al
ben ik maar een eenvoudig
fractievoorzitter van een piep
klein fractietje in een echt niet
zo groot dorp in Brabant, hij
mag mij ook niet laten bunge
len".
„Ik kan straks niet meer ver
antwoorden dat mijn partij dit
soort voorstellen steunt. Dat
kan ik niet verkopen. En moet
ik dan op mijn stoel blijven
zitten? Nee, zeg ik u: sociaal
democraten die zich niet meer
kunnen vinden in een beleid,
die stappen op. Ik ben één van
die sociaal-democraten en met
mij velen die raadslid, wethou
der, ja zelfs burgemeester of
gedeputeerde zijn".
Als de PvdA Kok wil behou
den, betaalt zij een hoge prijs.
Na de uittocht van de kiezers
dreigt nu ook nog een exodus
van kaderleden.
APSTAD De mis
te coup in de Sovjetu-
heeft de aandacht ge-
tigd op een 'Gorbatsjov
het zuidelijk half-
2nd' die zich moet weren
;en reactionaire krach-
Het is de Zuidafri-
se president Frederik
de Klerk. Evenals
Irbatsjov heeft hij veel
het spel gezet om zijn
ld uit een bekrompen
rieden te trekken; hij
eft zich de toorn van de
nservatieven op de hals
haald en de noodzaak
n economische groei en
/esteringen is groot.
e groot zijn de kansen dat
Klerk omver geworpen zal
rden? En als dit gebeurt, is
i een Boris Jeltsin in de
om hem te redden? Gor-
v en De Klerk stonden
dezelfde problemen. Ze
)ben een onwerkbaar poli
systeem geërfd dat gebukt
it onder ideologische belem-
ringen en inefficiëntie. In
Sovjetunie was het commu
nie de drijvende kracht, in
id-Afrika de apartheid. Bij
nastreven van deze vruch-
doelen verarmden de
goudrijke landen zich-
D.^Belei
mi
slecl
liet
532,50.
21,50 t
op I
iststijgi
•uitgang
Veel mensen werden uit hun
huis verdreven of de balling
schap, de gevangenis of zelfs
de dood ingejaagd. Onder De
Klerks voorganger Pieter W.
Botha stuurde Zuid-Afrika
troepen om nabijgelegen lan
den te destabiliseren. Dat de
den ook Gorbatsjovs voorgan
gers, getuige Afghanistan.
Toch liep de ideologische tijd
van hun land snel ten einde.
Terwijl communistisch China
de aanval van verlichting
doorstond, bewogen Zuid-Afri
ka en de Sovjetunie zich in de
richting van een vrijere sa
menleving. Gorbatsjov sprak
van glasnost; De Klerk van
het einde van de apartheid.
Het militaire apparaat en de
conservatieven knorden en
mokten in Pretoria en Mos
kou. Het betekende het einde
van hun machtsmonopolie.
Redding
Niets symboliseerde de veran
derde atmosfeer meer dan de
embryonale diplomatieke be
trekkingen tussen de Sovjetu
nie en Zuid-Afrika van de af
gelopen maanden of gezamelij-
ke ondernemingen zoals on
langs de dramatische redding
van Sovjetonderzoekers die
vast waren komen te zitten in
het Antarctisch ijs.
De Klerk, die in 1989 aan de
macht kwam, maakte dezelfde
fundamentele fout als Gorba
tsjov. Hij zette de conservatie
ven niet onmiddellijk uit hun
verschanste posities in de bu
reaucratie en het militaire ap
paraat. Evenals Gorbatsjov
was hij waarschijnlijk bang dit
te proberen.
Ni.ettemin heeft De Klerk on
langs twee ministers van vei
ligheid op een zijspoor gema
noeuvreerd. Dat zal wellicht
de onwelkome gebeurtenissen
die Gorbatsjov in zijn datsja
overvielen kunnen afwenden
in Zuid-Afrika. Veel conserva
tieven zijn echter aangebleven
De Klerk politiek
Het is een ver
bijsterende
maar niet
denkbeeldige
mogelijkheid
dat wanneer
De Klerk in de
problemen
komt, voordat
de nieuwe
grondwet en
een niet-racia-
le regering een
feit zijn, Man
dela zijn aan
hang op de
been zou bren
gen om hem te
redden.
FOTO:AFP
gezien uitglijdt hun kans zul
len waarnemen hem opzij te
schuiven.
Of De Klerk de steeds fellere
conservatieve aanvallen op
zijn hervormingsplannen zal
kunnen weerstaan valt nog te
bezien. Het gevaarlijkste deel
van zijn programma komt nu
in zicht: het uitnodigen van
alle politieke partijen voor het
einde van het jaar om te pra
ten over een nieuwe, democra
tische grondwet die een zwar
te meerderheidsregering moet
betekenen. Een dergelijke stap
is voor een blanke leider vol
gevaar.
Wegggeven
De Klerk heeft zich erop vast
gelegd dat er een referendum
moet komen over de nieuwe
grondwet alvorens zij wordt
ingevoerd. Wat als zenuwach
tige blanken dit afwijzen? De
Klerk zou zelfs kunnen wor
den geconfronteerd met een
gewapende opstand of een po
ging tot staatsgreep om hem
ervan te weerhouden 'Zuid-
Afrika weg te geven' om maar
het refrein te citeren van de
conservatieven, die het met
hun gewelddadigheden voor
de Klerks partij in sommige
delen van het land bijna on
mogelijk hebben gemaakt om
ordelijke politieke bijeenkom
sten te houden.
Er moet evenwel worden op
gemerkt dat het Zuidafrikaan-
se leger grotendeels bestaat uit
dienstplichtigen, afkomstig uit
de gelederen van de gewone
burgerij en dus niet zo geneigd
om heethoofdige generaals te
volgen in een revolutie. Bo
vendien heeft De Klerk een
sterke bondgenoot aan de
machtige zakengemeenschap,
die een snel einde van de
BRIEVEN VAN
!ao(1)
t Hout noemt in zijn
ichouwing van zaterdag jl.
aantal echt schrijnende
•gevallen. Gelukkig doet
rbij de awbz ook een duit in
zakje, al lost dat niet alles
Maar het lijkt mij toe dat
een vrij grote groep van
sonen is die weliswaar on-
ichikt zijn om te functione-
t in het reguliere circuit
ar niettemin volwaardig
rk kunnen verrichten op
a eigen tijd en in hun eigen
ipo en dat uiteraard ook
m. Te denken dat het aldus
;worven extra inkomen, dat
mers sterk wisselend is,
uw wordt opgegeven aan de
kerende instanties is net zo
•retisch als de handhaving
de maximumsnelheid in
snelverkeer. Verder is er
een categorie waarvoor
dt dat het met onwillige
nden slecht hazen vangen
Wao (2)
Wanneer r
de verschrikke-
honger overal
ter wereld ziet en tegelijk con
stateert hoe met de beste wil
men hier de lonen, koppeling
en wao niet in de hand kan
houden ondanks alle luxe, dan
schaamt men zich diep. Wie
daarbij bovendien verneemt
hoe PvdA-jongeren verklaren:
„De PvdA moet alleen regeren
als er iets te regeren valt", kan
slechts vaststellen dat ze alleen
lijken te zijn opgegroeid om te
profiteren. Om als er gewerkt
moet worden, dat dan maar
aan 'anderen' over te laten.
Van hen zullen wij het in elk
geval niet moeten hebben. Of
tewel: Hoe hebben wij onze
jongeren opgevoed?
onze wereld van essentieel be
lang wie de vinger aan de
trekker heeft van deze vernie
tigingswapens. 'n Verstandige,
steeds naar consensus zoeken
de en tot compromissen bereid
zijnd staatsman of 'n door
drammerige zwart-witkijker,
zoals Jeltsin, die nu al sprak
over grenscorrecties en verde
ling van kernwapens? De we
reldgemeenschap staat mijns
Wassenaar
Via de krant hebben wij ver
nomen dat de gemeente Was
senaar een toeristenbelasting
door" gaat invoeren. Dit heeft ons
enigszins verbaasd. Niet het
feit van de heffing zelf, maar
dat dit nu pas wordt voorge
steld. Wij leefden reeds lang in
de veronderstelling dat instel
lingen als Duinrell reeds toe-
nog heel wat narigheid "ul"re.u J;ue-
hten van de nieuwe ristenl3elasting betaalden. Toe
risten maken net zoals de
Wassenaarders zelf ruim ge
bruik van Wassenaars (nog)
te wachten
held van de Sovjetunie.
P.J. Vermeulen,
DEN HAAG.
fraaie infrastructuur. In dit
kader is het dan ook reëel dat
zij ook mee betalen aan het in
dat stand houden daarvan.
Prins Claus de koningin niet Eveneens uit de krant hebben
Prins Claus
De RVD deelde mede,
zal begeleiden op
en naar Japan. Heel verstan
dig van de RVD ons advies
dat Graaf
Zuylen van Nijevelt de Ge-
Wassenaar verwijt dat
N rm.
Die houden de boel
Misschien is het beter om
wao-uitkering voor deze
oep te zien als een soort af-
hen buiten het
tale circuit te houden,
ar die afkoopsom moet niet
oog zijn dat degenen die
onder stress, tussen vier
'ren, in wisseldiensten, on-
een baas, etc. etc. kunnen
rken er slechter af zijn. Zij
alen toch al het 'gelach'.
J. Mulder,
N HAAG.
USSR
viert prinses Juliana
Op 7 januari zij niets of nauwelijks iets doet
i het toerisme in Wassenaar
de
de Vrede, Mi
chael Gorbatsjov, niet goed af
gelopen. Boris Jeltsin heeft er
alles aan gedaan om zijn presi
dent zo veel mogelijk te verne
deren. Ik betwijfel of de we
reldgemeenschap wel zo ge
lukkig mag zijn met deze ont
wikkeling. De Sovjetunie be-
haar familie haar 55-jarig hu- te bevorderen. Het zal de
welijksfeest en op 10 januari Graaf van Duinrell toch niet
a.s. viert prinses Margriet en ontgaan zijn dat de Wasse-
haar familie haar zilveren naarders graag willen dat hun
bruilofsfeest. Wordt het nu gemeente de oase in de rand-
niet eindelijk tijd de heer Van stad blijft en zij hier geen akti-
Vollenhoven op een gelijk
waardige niveau te brengen
Pieter tenminste graaf te
viteiten willen a la Noordwijk
of Zandvoort, waar het toeris-
de gemeente geheel
ken zodat de aanstaande klein- ban heeft. Met het huidige be-
kinderen van prinses Margriet zoekersaantal, dat naar wij
ook een adelijke titel hebben, hebben vernomen meer dan
Namens de Oranjevereniging één miljoen bedraagt, zorgt
het voortbestaan
het i
Prinses Juliana,
Mr. R.C. Sangster, secretaris,
DEN HAAG.
Duinrell reeds
overlast. Was Duinrell eerst
uitsluitend een seizoengebon
den bedrijf en werden de in
woners van Wassenaar zoetge-
houden met het geven van een
enkel vrijkaartje. Nu wil de ei
genaar van het pretpark de tot
„Duingalows" opgewaardeerde
stacaravans het gehele jaar be
nutten en zal de (verkeers)
overlast van Duinrell bezoe
kers permanent worden.
Wie afgelopen zomermaanden
een kijkje heeft genomen bij
de (kermisachtige) entree van
Duinrell zal geschrokken zijn
van de vele voertuigen die
hier passeren en vervolgens
door de Wassenaarse woon
straten rijden.
Waarom had Duinrell niet
kunnen blijven zoals het een
aantal jaren geleden was? Een
leuke camping met een bezoe
kersaantal van 100.000 per jaar
en een geringe overlast voor
de Wassenaarse bevolking.
Onlangs heeft de Graaf van
Duinrell voor de NCRV-tv
verteld dat exploitatie van het
landgoed noodzakelijk is ter
dekking van de kosten. Het
gaat dan om kosten zoals het
onderhoud van bomen en het
opbrengen van belastingen.
(Geen toeristenbelasting). Het
huidige misbruik van Duinrell
strookt toch al lang niet meer
met deze door de Graaf ge
noemde doelstelling.
Het is voor ieder weldenkend
mens duidelijk dat de wild
groei van dit pretpark in onze
kleine gemeente al lang elke
redelijke verhouding over
schrijdt!
We zitten in een vicieuze cir
kel van steeds wildere attrac
ties die door steeds grotere be
zoekersaantallen rendabel
moeten worden gemaakt. Was
senaar moet nu eindelijk deze
wildgroei stoppen. Welicht is
een progressieve toeristenbe
lasting bij een toenemend be
zoekersaantal het overwegen
waard om het bezoekersaantal
in te dammen.
Buurtvereniging Oost-West-
Thuis-Best,
WASSENAAR
Shampoo
In een artikel van Gerrit Jan
van Ochten over roos, in de
krant van 26 augustus jl, staat
dat shampoo van het merk
Resdan niet voor vergoeding
van ziekenfonds en verzeke
ring in aanmerking komt,
maar dat is onjuist. Resdan RX
wordt wél vergoed, mits op re
cept.
P. Claessen-v.d. Knaap,
DEN HAAG.
Organist (3)
Naar aanleiding van het com-
pastoraal werker
E.M. van Zijl op het
met de organist Ton
van Eek (in de krant van 23
augustus jl.) graag een korte
Het restaurant van de Tweede
Kamer, waar ministers,
staa tssecretarissen,
parlementaire journalisten,
hoge ambtenaren en
natuurlijk de geachte
afgevaardigden een vorkje
prikken, houdt momenteel een
enquête. Wat vindt de geachte
clientèle, zo wil de directie
graag weten, van zaken als
bediening, entourage en
kwaliteit, smaak en prijs van
drank en spijs?
Tot dusver was niet bekend
waar de directeur van het
restaurant het idee voor dit
onderzoek vandaan had. Dat
zorgvuldig bewaarde geheim
kunnen wij hier ontsluieren.
De man had één van de
formulieren in handen
gekregen die Wim Kok laatst
tijdens een diner had
uitgedeeld aan alle overige
PvdA-bewindslieden.
Het bleek een mini-enquête te
zijn met een aantal
rubrieksgewijs afgedrukte
vragen. De eerste rubriek ging
apartheid goed voor de zaken
acht.
Maar als de Klerk het vuur
werkelijk na aan de schenen
wordt gelegd en hij massale
steun nodig heeft om de drei
ging te weerstaan, wie zal er
dan voor hem op een metafo
rische tank stappen om hem te
verdedigen? Er is niemand in
de blanke minderheid die ge
noeg mensen op de been zou
kunnen brengen.
De enige mogelijke 'Jeltsin' is
zwart: het is niemand minder
dan ANC-leider Nelson Man
dela. Het is een verbijsterende
maar niet denkbeeldige moge
lijkheid dat wanneer De Klerk
in de problemen komt, voor
dat de nieuwe grondwet en
een niet-raciale regering een
feit zijn, Mandela zijn aanhang
op de been zou brengen om
hem te redden. De persoonlij
ke betrekkingen tussen de
twee mannen zijn goed en ze
hebben elkaar nodig bij de ne
telige onderhandelingen die in
het verschiet liggen.
Aangezien Mandela zijn hele
leven lang een onverzoenlijke
tegenstander is geweest van
De Klerks Nasionale Partij,
zou een dergelijke stap niet ge
speend zijn van ironie. Maar
De Klerk zou uiteindelijk poli
tiek in de schuld kunnen ko
men te staan bij Mandela net
als Gorbatsjov bij Jeltsin.
Anthony Heard is voormalig
hoofdredacteur van de Cape
reactie van het kerkbestuur
van de parochie van de Heili
ge Jacobus de Meerdere, al
waar de heer Van Eek orga
nist is.
Met een kleine variatie op het
gezegde: C' est le ton,'qui fait
la musique het is Ton die de
muziek maakt. Hij is echter
niet verantwoordelijk voor de
liturgie in de parochie als zo
danig. Het commentaar is
klaarblijkelijk over zijn hoofd
heen voor anderen bedoeld.
De heer Van Eek wordt aan
gevallen op het gebruik van
de term 'hoogmis'. Argument:
Jezus van Nazareth heeft deze
term nooit gebruikt. Heeft de
zelfde Jezus het wel over pas
toraal werkers? Daarenboven
begeleidt de heer Van eek niet
alleen de liturgie van de latijn-
se hoogmis die overigens
geheel in overeenstemming
met de richtlijnen van het
door inzendster aangehaalde
Vaticanum II gevierd wordt
maar begeleidt hij ook van
ganser harte wekelijks de Ne
derlands gezongen dienst om
twaalf uur èn de periodiek te
rugkerende gezinsmisvierin
gen op de zaterdagavond.
Het valt dus eigenlijk wel mee
met onze Ton van Eek en zijn
functioneren in de liturgie.
Namens het kerkbestuur paro
chie H. Jacobus de Meeraere,
A.J.M. Bogaards, secretaris,
DEN HAAG.
- de ambiance
i de
staatssecretarissen op de
departementen hun werk
doen. „Is uw werkkamer naar
uw smaak ingericht? Is uw
kamer voorzien van bad,
douche en bidet? Is uw kamer
wel groot genoeg?". Ook
informeerde Kok naar de
kwaliteit van de
kamerbewaarders. Dit zijn
manusjes-van-alles die
voortdurend klaar staan om de
dames en heren Excellenties te
voorzien van kranten,
tijdschriften, kopjes koffie,
thee, glazen sherry, bier,
whisky, zoutjes of andere
liflafjes en versnaperingen.
Rubriek twee van Koks
enquête had betrekking op het
inkomen. Voor een
staatssecretaris bedraagt dit
zo'n 160.000gulden, terwijl een
minister circa 180.000 gulden
toucheert. Daarbij komen nog
diverse vergoedingen. „Is dit
voldoende?", wilde de vice-
premier annex minister van
financiën mogelijkerwijs
met het oog op de
begroting weten.
Vervolgens stelde hij vragen
over de zogeheten secundaire
arbeidsvoorwaarden, zoals het
kosteloos gebruik van een
limousine met chauffeur.
Waren de PvdA-
bewindslieden tevreden over
hun vervoermiddel? „Zit er
ook een goede CD-installatie
en een koelkastje in?". Ook de
kwaliteit van de man achter
het stuur bleek Kok te
interesseren. Komt uw
chauffeur u 's ochtends op tijd
van huis halen? Schiet hij
voldoende op als u haast heeft?
Is hij bereid desgevraagd uw
gezins- en familieleden te
rijden, ook als het gaat om
buitenlandse vakanties? Heeft
hij dan voldoende geld bij zich
de parkeermeters en -
De laatste rubriek op het
formulier van Kok had
betrekking op wat misschien
het best 'tertiaire
arbeidsvoorwaardengenoemd
zouden kunnen worden.
Ministers en
staatssecretarissen smaken
nogal eens het genoegen te
worden uitgenodigd voor
belangrijke sportieve en
culturele manifestaties. Denk
aan wedstrijden van het
Nederlands elftal en aan het
onlangs in Ahoy gehouden
gala van Luciano Pavarotti.
Daar stond PvdA -
staatssecretaris Hans Simons
van volksgezondheid zich voor
het oog van Neêrlands volk te
vergapen aan een zekere
Vanessa, een voormalig
zangeres met een inderdaad
gapend decolleté. Wordt u
naar uw smaak voldoende
voor dit soort gala's
uitgenodigd en wordt u dan
met voldoende egards
behandeld?", informeerde Kok
belangstellend.
Op de laatste bladzij van het
formulier legde de PvdA-
leider uit wat de reden was
van zijn enquête. Na bijna
twee jaar regeren wilde hij
weieens weten of zijn mede
socialisten genoten van hun
jobs in het kabinet. Kok
voelde zich gerechtigd tot die
wat indiscrete vraag, schreef
hij, omdat hij degene was die
hun de functies had bezorgd.
Het is inderdaad een publiek
geheim dat kamerleden als
Hans Alders en Relus ter Beek
alleen dankzij Kok op zulke
belangrijke ministeries als
VROM en Defensie terecht
zijn gekomen.
Onderaan de laatste pagina
legde Wim Kok zijn collega's
een wat opiniepeilers
- concluderende
oor„Bent u het in
het licht van het bovenstaande
met mij eens dat de PvdA nog
steeds de dure plicht heeft in
het kabinet te blijven?".
