Kok: Knokken
om extreme
loonstijging
te voorkomen
Uitgeputscht
BINNENLAND
De Visser verlaat
PvdA-fractie
Nibud: Uitkering minder
omhoog dan minimumloon
li
ELSEVIE
P
a IC
deGDEKv
CfiidaeSou/ia/nt
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 19
Staatsschuld Nederland
niet overdreven groot
ENSCHEDE Ons land is met zijn grote
staatsschuld geen koploper, maar een meel
oper in het peloton. De Nederlandse over
heidsschuld bedraagt weliswaar vierhon
derd miljard gulden of wel tachtig procent
van het bruto nationaal produkt, maar in te
genstelling tot andere westerse landen staan
er hier opgebouwd pensioenvermogen en
een flinke vordering aan belastingen tegen
over. Als daarmee rekening wordt gehou
den is de staatssschuld van ons land 33 pro
cent. Dat is minder dan de „gecorrigeerde"
schuld van Duitsland (38 procent) en onge
veer evenveel als die van Japan (32 pro
cent). Dit is de conclusie van een onderzoek
door dr C Petersen (Universiteit Twente)
en prof. dr. L. Bovenberg (Erasmus Univer
siteit).
Piet de Visser.
DEN HAAG Piet de Visser heeft gisteren aan
gekondigd zijn kamerlidmaatschap op te geven.
Het PvdA-fractielid verliet gisteravond na afloop
van het debat over de wao en Ziektwet verstikt
door emoties het parlementsgebouw. De steun van
zijn fractie aan het kabinetsbesluit ten aanzien van
de wao en de koppeling is voor hem volstrekt on
aanvaardbaar. De Visser stemde gisteravond als
enige PvdA'er mee met een motie van afkeuring
over de gevolgde procedure van het kabinet. De
motie die was ingediend door VVD, D66 en Groen
Links haalde geen meerderheid. Zowel vice-pre-
mier Kok als vice-fractievoorzitter Leijnse hebben
gisteravond begrip getoond voor het besluit van De
Visser.
Ter Veld: wao-besluit
was nog niet zo slecht
DEN HAAG Ondanks de golf van kritiek op
het oorspronkelijk wao-besluit van het kabinet,
vindt staatssecretaris Ter Veld van sociale zaken
het „terugkijkend" niet zo slecht als wel werd
voorgespiegeld. Het was wel „een bijzonder ver
gaand besluit", zo zei de bewindsvrouwe gisteren
voor de VARA-radio. Zij voegde daar echter aan
toe blij te zijn dat het voorstel kon worden aan
gepast. Ter Veld liet verder merken met dit ka
binet toch redelijk ingenomen te zijn. Bij geen
enkel ander kabinet zou het gelukt zijn de infla
tiecorrectie te schrappen en een nieuwe herver
deling van inkomens te bewerkstelligen, zo stelt
zij. En welk kabinet heeft ooit zonder druk van
het parlement, maar gehoord de kritiek van de
samenleving gezegd „hier gaan we een brug te
DEN HAAG Vice-pre-
mier Kok, tevens PvdA-
leider, verklaarde gisteren
tijdens het debat in de Ka
mer nogal geëmotioneerd
dat er geen sprake kan
zijn van koppeling bij
loonstijgingen van vijf of
zes procent.
Kok ..Dat kunnen we niet
betalen. Ook volgend jaar ver
slechtert de verhouding tussen
het aantal werkenden en het
aantal niet-werkenden. Dus
we moeten zorgen dat er meer
mensen aan het werk komen.
We zullen tot de laatste vezel
moeten knokken om een ex
treme loonstijging te voorko
men en ons niet neerleggen bij
fatalistische scenario's die er
van uitgaan dat het toch wel
niet zal lukken". Wöltgens
wilde de zaak niet op de spits
drijven: „Als het kabinet faalt,
moeten we opnieuw bezien
hoe het kabinet zijn doelstel
ling van een evenwichtige in
komensverdeling wil verwe
zenlijken"
Bolkestein en Van Mierlo we
zen herhaaldelijk op het feit
dat het kabinet de loonontwik
keling absoluut niet in de
hand heeft. Fractiewoordvoer
der Brouwer van Groen Links
voorziet dat de ingrepen in
wao zich tegen het kabinet
zullen keren. De bonden heb
ben al aangekondigd dit
lies straks bij de cao-onder
handelingen te compenseren
„Je kunt loonmatiging wel
vergeten als je geen ovei
stemming hebt met de vak
bonden", aldus Brouwer, die
door Lubbers bij vergissing
werd aangesproken als me
vrouw Bakker.
De bonden lieten gisteravond
nog eens weten dat het kabi
net de sfeer voor overleg
Vice-premier Kok
volgt met
gefronste
wenkbrauwen het
debat in de
Kamer.
FOTO: ANP
..grondig heeft verpest" en dat
er in het voorjaar flinke loon
eisen te verwachten zijn. In
het debat werd duidelijk dat
het kabinet zijn doelstelling
om het aantal arbeidsonge
schikten terug te dringen al op
16 juli heeft laten varen. Vol
gens Lubbers werd toen dui
delijk dat het terugdringen
van het aantal wao'ers in 1994
tot het niveau van 1989 (zoals
in het regeerakkoord afgespro
ken) een onhaalbare kaart
was. „Juist daarom, om de
zaak niet te forceren, zijn we
scheiden taakstelling".
Met de huidige maatregelen
wordt volgens Lubbers een be
perking van het aantal uitke
ringsjaren met 55.000 bereikt,
in plaats van het streefcijfer
125.000. Ook de financiële
doelstellingen worden bij lan
ge na niet gehaald, zo gaf de
premier ruiterlijk toe. Het
nieuwe wao-pakket leidt tot
een besparing van 3.8 miljard
in 1994, bijna twee miljard gul
den minder dan nodig is om
de doelstelling van 1989 te ha
len. Op de lange termijn resul
teert het pakket in een struc
turele besparing van ƒ7,1 mil
jard, dat is ƒ2,7 miljard lager
dan de oorspronkelijke doel
stelling
De PvdA kreeg het behoorlijk
te verduren van de oppositie.
VVD-leider Bolkestein herin
nerde Wöltgens aan diens uit
spraak van nauwelijks twee
maanden geleden dal een ver
laging van de wao-uitkering
geen begaanbare weg was.
Brouwer van Groen Links
sprak van de capitulatie van
de PvdA. Zij haalde aan hoe
staatssecretaris Ter Veld zich
kortgeleden nog fel had ge
keerd tegen maatregelen
waardoor wao'ers er financieel
op achteruit zouden gaan. Van
Mierlo verweet het kabinet
niet genoeg te vertrouwen op
andere maatregelen. „Ik zou
er een lief ding voor over heb
ben om alleen volumemaatre
gelen te hoeven nemen", zei
Kok opnieuw fel. „Maar ge
zien alle problemen moesten
er knopen worden doorgehakt.
Ik durf te verdedigen dat het
niet anders kan".
De oppositiepartijen dienden
gezamenlijk een motie van af
keuring in over de gang van
zaken bij de besluitvorming in
het kabinet. De motie haalde
echter geen meerderheid in de
Kamer.
DEN HAAG Mensen
met een uitkering gaan er
het komende jaar een half
procent minder in inko
men op vooruit dan mini
mumloners. Dit is volgens
het Nationaal Instituut
voor Budgetvoorlichting
(Nibud) het gevolg van
het nieuwe inkomensbe
leid van het kabinet.
Het verschil wordt volgens het
Nibud veroorzaakt door de
verhoging van het arbeidskos
tenforfait. Werknemers kun
nen zoals bekend bij hun be
lastingaangifte vier procent
hun inkomen aftrekken
kosten die ze maken in
verband met hun werk. Dat
wordt vijf procent. Voor uitke
ringsgerechtigden geldt een
vast bedrag van ƒ480,-. Dat
bedrag wordt met vijf procent
verhoogd. Maar de effecten
van die verhoging zijn volgens
woordvoerster Cristine Groe
ne wegen van het Nibud voor
uitkeringstrekkers een half
procent lager dan voor men
sen met een minimumloon.
Het Nibud berekent het voor
deel van de maatregel voor
mensen met een uitkering op
0.6 procent, de minimumloners
zouden er 1,15 procent op
vooruit gaan.
Jonge Socialisten: PvdA moet opstappen
DEN HAAG De Jonge Socialisten vinden dat de PvdA-be-
windslieden, na het wao-compromis en het loslaten van de kop
peling, beter vandaag dan morgen hun biezen kunnen pakken.
Met het loslaten van de koppeling is het laatste duidelijk linkse
beleidspunt van de PvdA van de baan, aldus de jongerenorgani
satie. Indachtig wijlen PvdA-leider Burger: „De PvdA moet al
leen meéregeren als er ook iets te regeren valt", is voortzetting
van regeringsdeelname nu meer dan dubieus. De wao-voorstel-
len pakken het eigenlijke probleem van slechte arbeidsomstan
digheden en misbruik van deze uitkeringsregeling door werkge
vers nauwelijk aan. stellen de JS. Zij bestempelen de plannen
als ..kiezersbedrog".
NS kwaad over acties tegen wao-plannen
UTRECHT De Neder
landse Spoorwegen zijn
„zeer verbolgen" over de
aangekondigde acties van
treinpersoneel tegen de
wao-plannen van het ka
binet.
„Waarom alweer de trein als
actiemiddel?", zo vraagt het
veelgeplaagde bedrijf zich ver
twijfeld af. NS zegt het als „ui-
pijnlijk"
dat nu ook de Vervoersbond
FNV „zich schaart bij het
groeiende gilde van treinver-
stoorders". Het doel van de ac
ties heeft niets met verkeer en
vervoer te maken. De ver
slechteringen van de wao ra
ken de 26.000 NS-werknemers
niet omdat het bedrijf eigen
regelingen voor ziekte en in
validiteit kent. De
bond vreest echter dat de
voorgestelde ingrepen in de
NS-regelingen zullen doorwer
ken.
De Vervoersbond FNV heeft
een werkonderbreking van
NS-personeel aangekondigd
tijdens de Troonrede op Prins
jesdag en een staking tijdens
de ochtendspits op 26 septem
ber. Voor 7 oktober is een een
daagse staking
SUSKE EN WISKE
HET WITTE WIEF
Van der Scheur
verontwaardigd
over wao-plan
DEN HAAG Oud-AbvaKa-
bo-voorzitter Van der Scheur,
momenteel PvdA-raadslid in
Rotterdam, zal zijn lidmaat
schap van de PvdA opzeggen
als de fractie in de Tweede
Kamer en het PvdA-congres
in oktober akkoord gaan
de wao-plannen van het kabi
net. „Ik kan dan mijn gezicht
niet meer laten zien bij de
90.000 wao'ers in Rotterdam",
zei Van der Scheur gister
avond voor de KRO-televisie.
Van der Scheur toonde zich
ook verontwaardigd over het
ontkoppelingsbesluit van het
kabinet. „Er zou niet ontkop
peld worden. Ik hoor het Wim
Kok nog op de televisie zeg
gen". Over het effect van de
wao-maatregelen merkte Van
der Scheur nog op: „Sociaal
democratische ministers jagen
de komende jaren 237.000
wao'ers over de armoede
grens".
Voormalig CDA-minister van
sociale zaken Albeda zei in
hetzelfde programma dat
PvdA-leider Kok „een politie
ke blunder van de eerste orde"
heeft begaan door niet te on
derkennen dat het ingrijpen in
de wao-uitkeringen zoveel on
rust in zijn partij zou veroorza
ken. Albeda zei dat Kok zich
sterker manifesteert als minis
ter van financiën dan als par
tijleider van de PvdA.
UIT DE WEEKBLADEN
Z !wa
^etl
Je kon het natuurlijk
uittekenen. De putsch is
'uitgeputscht', dus de
weekbladen analyseren,
filosoferen, recapitule
ren en voorspellen zich
te pletter. De bladen
kunnen 'natuurlijk' ook
niet heen om de wao/
koppelingscrisis en de
PvdA. Maar er is geluk
kig verstrooiing in de
vorm van kunst, cul
tuur, seks(poëzie) en we
tenschap. HN was niet
beschikbaar.
HP heeft twee bijdragen
over de Sovjetunie. Een er-
toekomst,
eerder, a
amilie
enlan
Waarom
Nederland ontbreek
maatschappelijke
Die sluit aan op de colle anem
i zuilen die eind e
begin deze
Die zuilen zijn t en
weg, deels in ontbindini enden
Ait. In
an «.KI
et lai
Dvjet-
j ind v«
Het omslagartikel van
vier 'Een wereldrijk
in' vraagt om een
somming Een bericht -KG
RIGA
)MON
innen
arette
en blo
1(j mnest
sprek i
se
analyse van Martin Walker,
getiteld „Requiem voor een
regime". Walker beschrijft
het voorspel, de crisis, de
'war games' en de ongewisse
Walker had
tafeltjes in Mos-
WOSK
alle
uittekenen en
horen bespreken. Daarbij
werd de coup gezien als de
slechtste zet die de conserva
tieven konden doen. De
Moskovieten kregen gelijk.
Alleen hadden ze het stuk
voor stuk fout waar het het
tijdstip van de coup betrof.
Allen gokten 'conservatief'
op de winter, in navolging
van eerdere machtsgrepen.
Hans van Mierlo staat cen
traal in een HP/Privé-affai-
re. Hij houdt niet van boe
ken. Over hemzelf dan. „Als
ze een boek over je schrij
ven, ga je dood. Ik wil niet
dood", schijnt Van Mierlo
gezegd te hebben toen het
idee hem ter ore kwam. Na
de reactie van Van Mierlo
was het intimidatie, chanta
ge en leugentjes troef. Dat
alles om te voorkomen dat
er een licht zou gaan schij
nen op de D66-mythe.
Nog meer boeken. En nog
meer hommeles. Bij het
„chic uitgevershuis" Arbei
derspers. Auteurs, 28 stuks,
liepen te hoop tegen Ronald
Dietz, opvolger van direc
teur Theo Sontrop. Of eigen
lijk tegen het gevoerde be
leid. Dietz is namelijk Emile
Brugman niet Met Brugman
loopt 'De bende van 28' weg;
ze hadden AP dan ook aan
geraden Brugman te benoe
men als directeur. Dat ge
beurde niet en dus is de trots
en het vertrouwen van de 28
een weinig gekrenkt, terwijl
Brugman waarschijnlijk ver
trekt bij AP.
Max van Wezel en Leonard
Ornstein hebben in VN even
uitgezocht hoe we de caprio
len en uitspraken van vice-
premier, minister van finan
ciën en ook nog PvdA-par-
tijleider het relaas lezend
is -lijder wellicht meer op
zijn plaats moeten in
schatten. Conclusie: ordinai
re overbelasting. Een vice-
premier die ook nog een
zwaar departement moet
runnen en daarbij partijlei
der is, heeft het druk. „Het
is nog net te doen, maar dan
moet er niets tegenzitten",
beoordelen Van Wezel en
Ornstein. Nou, en dat er van
de zomer het een en ander
tegenzat, da's geen nieuws.
En dus kon Kok het niet
bolwerken, waardoor hij in
oververmoeide toestand
meldde de ontkoppeling niet
mee te maken om er vervol
gens toch mee akkoord te
gaan. Tip voor Kok van een
partijgenoot: meer slapen
Ook VN gaat in op het uit
eenvallen van de Sovjetunie
Of eigenlijk van de kern
macht Sovjetunie. Het ont
staan van „een nucleair Joe
goslavië" is mogelijk, met
alle mogelijkheden van dien
voor 'de Irakken' van de
wereld om kernwapens te
kopen. Communist Igor Cor-
nelissen neemt, ongetwijfeld
door tranen overmand, af
scheid van zijn ideaal. „Het
was een mooie droom, ook
voor Nederlandse leden en
sympathisanten. Er kon er
gens in geloofd worden, zon
der god, zonder hierna
maals".
Een ander ideaal: de gren
zen tussen pop en klassiek
laten vervagen. Het Britse
Miranda Sex Garden, twee
sopranen en een alt, vecht
voor dat ideaal door het zin
gen van middeleeuwse ma
drigalen voor een poppu
bliek. Zaterdag treden ze tij
dens 'Ein abend in Wien' op.
Nog een ambitie: de Neder
landse samenleving een an
der aanzien geven. Het is
hooi op de vork van schei
dend directeur van de OV-
studentenkaart BV Pim For-
tuyn. Hij is toe aan het ver
wezenlijken van zijn eigen
ideeën. En toevallig wil hij
de verzorgingsstaat compleet
herinrichten. Werkgevers en
werknemers krijgen slechts
beperkte ruimte. En er zijn
in het Utopia van Fortuyn
twee politieke partijen: het
CDA en de geheel nieuwe
SLDV, de Sociale, Liberale
Democratische Volkspartij.
Moskou,
?t de Letlandse
in buitenlandse
ken, een analyse
om republieken uit de i
treden, een beschrijving
de problemen de defei
industrie
consumenten-industrie,
stuk om in een adem i
lezen is 'Jeltsins demo
toera'. Het gaat c
gry young men' rond
Jeltsin. De ambitieuze ki
ste koppen van Rusland,
vloeiend Engels spreken
VS als hun voorbeeld |ouw
en nog even moeten w lovjet
ten tot de eerste genei taat
hervormers klaar is met )leg
voorbereiden van de []nj
waaraan zij woest zo
voorttimmeren. Of ze bij
timmeren trouw blijven
Jeltsin is overigens de vi lingtC
Elsevier blijft Elsevier aalsr;
dus moet er geschreven i en
den over goed verdientwt
managers. Als het een b<
tegenzit heeft Nederl
binnenkort misschien
maal geen top-manai
meer. Calvinistisch Ne 'a'oeE:
land doet het weer heler
verkeerd. Dit keer on GB-cl
Hollandse onderneminge
krenterig zijn
doen aan de in het bui 1
land florerende praktijk 'e *\ol.
de fringe benefits. Wi ;eer<T
Tertiaire arbeidsvoorwj11 1
den. Voorbeeld:
met het gezin
warm, luxueus e
oord met royale hoeveel
zakgeld om er eèn sem a.
bij te wonen op kosten atsJovs
de baas. Of: lease-a
chauffeur e
lease-h
Nog een: studiele
gen voor de kinderen, u
aard met minimale ri
Het contrast met de per an,
len rond wao en koppeli
schrijnend. Wao'ers en i
uitkeringsgerechti
er verstandig aan
rechts te laten ligg
Op de voorpagina van
Groene worden twee ou f
wetse pakken billekoek
gedeeld. Het eerste w
gedeeld door Wim Kok,
ke ter Veld en het kab
Foute boel met de heibf 10°jte£
;n grot
Ata
wao en koppeling,
Guikje Roethof. Het tw
pak rammel is vj
tsjov. Eigenlijk
veeg na, want dat Gorbi
ef was, te veel filosofe
en schipperde, dat hebbe
hem vorige week
land al verteld.
Leuker is de bijdrage
„de helden van het
woord", de journalisten
de onafhankelijke So ,„en
pers. Zij mochten van jncj
IGORI
plegers van de coup
werk niet meer doen.
.vluchtten' in pamfle
die ze fotokopieerden oorde'
overal verspreidden. Nu
ze moe, maar tevreden ,orgen
lachen om de collega s laa°
de Pravda; en waarschij j.n k00
niet onopvallend ir
vuistje. Igor Istomin i
free-lance journalist bi
Russische televisie de pir «rtijen
Hij was in een klap zijn 't 'PPen
kwijt en ging de straa en toc'
om de tanks in de weg t j6" ëro
pen, het Witte Huis
dedigen en pamfletten
noodedities van (verbo let
kranten te versprei 'et r
Igors verhaal maakt du SJ0V 1
lijk dat de ontwikkelii °P
die Gorbatsjov
de niet meer zijn teruf
draaien en de putschi 'an
parten speelden. De pam
ten werden gekopieerd jei"-
een Xerox-kopieermac 'al c'e 1
die bij een joint
Er is ook geleerd doo
journalisten. Dat hun
nog mijlenver weg
echte democratie. Alexi
Kokatkin van Studinfi
„Deze democraten hai
nog volgens de bolsj
sche traditie. Ze zijn
vergelijken met die
Westen. Er is wederoi
tendens dat één
goed het juiste is
dere niet".
essay gaat Jon
OEA
ton in op „de willekeur!!
de serial killer".
moordenaar het
meen serie-moord i
zestiger jaren in opmaiW
is een vreemd type, dill
detective in zijn hempif
en de maatschappij i
loos maakt. Dat komt d
dat een motief voor het 3N850
gerichte kwaad ontbfl
En juist een motief is 'olen",
haak waaraan de deter de Tafel
het speurwerk, koppelen Nieuw
strepen en analyseren 1648 loc
hangt 'an Rie
