Verering van Jeltsin
test voor democratie
Sovjet-legerrklimaatsverandering maakt hervormingen mogelijk
CeidócGommvt
Zeventig iaar lang hebben de
propagandisten in de Sovjetu
nie beweerd dat hun maat
schappij een nieuw menselijk
ras zou voortbrengen: de 'Sov
jet-man' zou geen Rus of Geor
giër zijn, maar een volstrekt
communistisch mens. Als de
Sovjet-man ooit heeft bestaan,
moet de soort met uitsterven
bedreigd worden na de siniste
re klucht die begin deze week
in Moskou werd opgevoerd.
Het erbarmelijke einde van de
Moskouse potsenmakerij van
de conservatieve Acht was de
slotscène van Stalins visoen
van de transformatie van het
oude, multinationale, tsaristi
sche rijk in een monolitische
eenheid. De pathetische Sov-
jet-retoriek van de samen
zweerders stond in scherp con
trast met de bekrachtiging
door de Russen en anderen die
verzet boden tegen de coup
van hun nationale identiteit.
Evenals bij de Oosteuropese
revoluties van 1989 was het de
nationale vlag die het symbool
werd van het verzet tegen het
communisme. Niet alleen wer
den de hamer-en-sikkel uit de
Rode Vlag geknipt, de vlag
werd zelfs geheel vervangen
door de rood-wit-blauwe vlag
van het kortstondig liberale
Rusland waaraan Lenin in
1917 een einde maakte als het
werkelijke symbool van het
volksverzet.
Boris Jeltsin was de belicha
ming van het verzet. Tot deze
week deden veel van Gorbats-
jovs bewonderaars in het Wes
ten Jeltsin af als een Russisch
nationalist en demagoog,
wiens campagne om de identi
teit en de rechten van Rusland
binnen de Sovjetunie in ere te
herstellen een bedreiging
vormde voor Gorbatsjov. Nu
Jeltsins populariteit en stand
vastigheid de 'putsch' lijken te
hebben laten mislukken, over
laden de westerse politici die
hem zes maanden geleden nog
met de nek aankeken hem
met complimenten.
Republieken
Michail Gorbatsjov zelf nam
na zijn vrijlating de eerste ge
legenheid om met de pers te
spreken te baat om 'die grote
Russische man, Boris Nikolaje-
vitsj Jeltsin', te prijzen. Plotse
ling is Russisch nationalisme
in de gunst. Het is moeilijk
voor te stellen hoe Gorbatsjov
nu nog Jeltsins eisen kan
weerstaan, dat wat resteert
van de Sovjet-macht daadwer
kelijke soevereiniteit moet toe
kennen aan de republieken,
en vooral aan Rusland zelf.
Hoe zal deze kolossale repu
bliek met haar enorme bevol
king van 176 miljoen en steeds
grotere problemen de toe
komst het hoofd bieden? De
conservatieve dreiging is
ineengezakt voor Jeltsin en de
rechten van zijn republiek,
maar de vraag blijft of de Rus
sische republiek en haar volk
de ravage van de Sovjet-maat
schappij kunnen transforme
ren in een leefbare democratie
De staten van Oost- en Cen-
traal-Eurppa hebben een kor
tere en minder verschrikkelij
ke ervaring gehad met het
communisme dan het land
waarin het is geboren. Hun
nationale identiteiten hebben
het beter overleefd en boden
de mensen iets om zich mee te
identificeren in de zonsopgang
van de nieuwe orde na 1989.
Ook wilden zij 'terugkeren
naar Europa', een uitdrukking
die van Warschau tot Sofia te
horen was. De menigte in
Moskou scandeerde weliswaar
in triomf 'Rossija!', maar wat
ze daarmee bedoelen is minder
duidelijk.
In tegenstelling tot bijvoor
beeld Tsjechoslowakije is er in
het verleden van Rusland wei
nig geweest wat als model
voor een democratische toe
komst zou kunnen dienen. De
betrekkingen van Rusland
met West-Europa zijn altijd
oppervlakkig geweest. De
godsdienst van Rusland is an
ders en het land stond al vij
andig tegenover Rome lang
voordat het protestantisme in
het Westen verscheen. Het be
stuursapparaat en de samenle
ving stonden altijd vreemd te
genover het Westen. Van tijd
tot tijd voelde de regering van
Rusland zich ertoe verplicht te
lenen van de westerse voor
raad technische ideeën om
Rusland te beschermen tegen
de Westeuropese militaire
macht, maar de bestuurders
meden de constitutionele en
politieke ideeën van het Wes
ten.
Alle grote mannen van de
Russische negentiende-eeuwse
culturele bloei, van Dostojevs-
ki tot Tolstoj, wezen de wes
terse democratie en het kapi
talisme af als model. De anti-
tsaristische revolutionairen
hoopten dat de val van de mo
narchie hen in staat zou stel
len Rusland om te vormen tot
iets heel nieuws, niet een ko
pie van het Westen. Zelfs een
anti-Sovjet-dissident als
Alexander Solzjenitsyn heeft
zichzelf niet bevrijd van dat
typische Russische geloof dat
zijn landgenoten een speciale
morele rol te spelen hebben in
de wereld. Zelfgenoegzaam ge
nieten van politieke vrijheid
en sociale welvarendheid vol
staat hun niet. De welbewuste
vernietiging door het Sovjet
systeem van de Russische erfe
nis heeft geleid tot een vere
ring van een beter verleden,
vooral onder intellectuelen.
Orthodoxe kerk
Bij zijn inauguratie als demo
cratisch gekozen president van
de Russische Federatie twee
maanden geleden koppelde
Jeltsin zijn politieke succes ex
pliciet aan de wederopbloei
van de orthodoxe kerk onder
de nieuwe patriarch. De enor
me populariteit die Jeltsin ge
niet onder de Russen weer
spiegelt zijn rol sinds 1987 als
de man die de partij heeft af
gewezen en ervoor heeft
moeten lijden. Na zijn val
werd hij de vertegenwoordiger
van de miljoenen Russen tegen
'hen', de begunstelingen van
de revolutie die in zeventig
jaar slechts lijden en ellende
heeft gebracht. De verering
van Jeltsin is echter een test
voor hem en de Russische de
mocratie.
Door heel Oost-Europa was de
aanwezigheid van een emi
nente persoonlijkheid om zijn
natie tegen de grijze
nisten te beschermen
groot geschenk. Zonder Havel
of Walesa zouden veel mensen
niet de moed hebben gehad
om te protesteren. De afhan
kelijkheid van post-communis-
tische samenlevingen van een
sterke man om hen te vereni
gen en de weg te wijzen
draagt, met de beste wil van
de wereld, echter duidelijk ge
varen in zich voor het politiek
pluralisme. De wens van veel
Russen om een 'democratische
tsaar' te vinden om hen terug
te leiden naar de rust is begrij
pelijk maar onwenselijk.
Net als Gorbatsjov zal Jeltsin
mogelijk nog ontdekken dat
hervormingen makkelijker te
beginnen dan te volvoeren
zijn. Het Sovjet-systeem mag
dan op zijn laatste benen lo
pen, de erfenis
waarschijnlijk een erg ondjn dan
mijnende uitwerking hebtytantgr,
Het Russisch verleden b%one a
weinig houvast op het gebjagiore
nachtmerries die Jeltsin op Qr geh
punt lijkt te erven. nk een
(De auteur is werkzaam bij jckelinj
Oriel College in Oxford en opzi>
i The TVmèrziet
Ir
1 rende
Het Sovjet-leger, het - voor
malig - machtsinstrument bij
uitstek van de Communisti
sche Partij, is aan een nieuwe
fase in zijn bestaan begonnen.
Het debacle in Afghanistan,
het loslaten van de Brezjniev-
doctrine, het CVSE-verdrag
en de westerse hegemonie tij
dens de Golfoorlog hadden het
aanzien van het Sovjet-leger
sterk aangetast. Dank zij de
'glasnost' kon er zowel vanuit
de bevolking als door de mili
tairen zelf openlijk kritiek
worden geleverd op het leger.
De wijze waarop men het aan
getaste imago heeft hersteld is
heel opmerkelijk. Blinde loya
liteit en fanatisme, dat nog
paste in het klimaat van de
Koude Oorlog, heeft plaatsge
maakt voor pragmatisme.
Commandanten, verantwoor
delijk voor de uitvoering van
de militaire operatie in de af
gelopen dagen, hebben begre
pen dat het leger als machtsin
strument van de politieke lei
ding tegen de eigen bevolking,
heeft afgedaan. Het gezonde
verstand heeft gezegevierd.
De generaals, die verantwoor
delijk waren voor de nieuwe
rol van het leger, zullen dan
ook in de komende weken, als
de balans van de afgelopen da
gen in het Kremlin wordt op
gemaakt, hun aandeel opeisen.
Men moet immers het ijzer
smeden als het heet is. Maar
geldt dat nu ook niet voor
Gorbatsjov c.s.?
Hervormingen
In maart 1990, in zijn inaugu
rele rede ter gelegenheid van
zijn benoeming tot president,
verklaarde Gorbatsjov dat de
militaire hervorming één van
zijn belangrijkste taken zou
zijn. In het daaropvolgend de
bat stonden de omvang en de
organisatie van de strijdkrach
ten, de rol van het politieke
bestel binnen de legerleiding
en de mate waarin de strijd
krachten zouden moeten wor
den geprofessionaliseerd, cen-
Van de beoogde hervormingen
is tot nu toe echter weinig te
recht gekomen. Integendeel,
sinds die tijd is het bergaf
waarts gegaan. De conversie
van de militaire industrie naar
civiele industrie werd gefrus
treerd. Het defensiebudget dat
in 1990 nog 71 miljard roebel
bedroeg, steeg met 36 procent
tot een bedrag van 96 miljard
voor dit jaar. De 'depolitise
ring' van de strijdkrachten
bleef uit.
Op 18 juni j.l. hield de (ex-)mi-
nister van defensie Jazov een
bittere toespraak tot de Opper
ste Sovjet. Hij memoreerde de
explosieve situatie binnen het
leger. Zo moeten als gevolg
van de door Gorbatsjov aange
kondigde reducties circa
100.000 officieren worden ont
slagen, van wie er 35.000 geen
recht hebben op pensioen. Er
is onvoldoende huisvesting
voor officieren die terugkeren
uit Oost-Europa.
Circa 15.000 officieren in Mos
kou en Leningrad kon geen
woning worden toegewezen.
Het aantal dienstweigeraars
neemt snel toe. De opkomst
van dienstplichtigen in de
deelrepublieken laat te wen
sen over. Zo gaf in het afgelo
pen half jaar in Armenië en in
Georgië maar 10 procent van
de dienstplichtigen gehoor aan
hun oproep. In de Baltische
staten bleef 70 procent thuis.
De onzekere situatie binnen
het leger leidde tot verdeeld
heid over de te volgen koers.
Die verdeeldheid is de 'bende
van Acht' noodlottig gewor
den.
Maatregelen
Het leger als beschermer van
het communistische erfgoed
heeft afgedaan, tenminste als
de hervormingen nu met
daadkracht worden aangepakt.
Gorbatsjov heeft nu goede ar
gumenten om zijn vorig jaar
aangekondigde militaire her
vormingsplannen versneld
door te voeren. Nadat de con
servatieve krachten uit het
militaire apparaat zijn wegge
zuiverd is een grote schoon
maak onder de politieke offi
cieren noodzakelijk.
Deze categorie 'militairen', die
bestaat uit tienduizenden trou
we communisten, staat borg
voor de controle op de leiding
van alle militaire onderdelen
en de politieke indoctrinatie
van de soldaten. Ontmanteling
van dit politiek-militaire appa
raat is een eerste vereiste om
de invloed van de Communis
tische Partij daadwerkelijk te
rug te dringen. Ontslag van
deze politieke officieren is dan
ook de besté oplossing.
De praktijk in de Oosteuropese
landen heeft dit inmiddels uit
gewezen. In Polen werden de
circa 5000 politieke officieren
niet ontslagen, maar omge
schoold tot vormingsofficieren.
Hun nieuwe taak is nu de sol
daten op hun patriottische ta
ken te wijzen. In de praktijk
komt het erop neer dat alleen
het uniform iets is aangepast.
Een dergelijke cosmetische
wijziging is vergelijkbaar met
een handelsreiziger die jaren
lang baby-artikelen heeft ver
kocht en nu van zijn baas het
assortiment moet uitbreiden
met anti-conceptiemiddelen.
Het Rode Leger kan nu ook
iets lferen van de processen, zo
als die zich voltrekken in de
strijdkrachten van de demo
cratische Oosteuropese landen.
Een volgende stap is de ont
manteling van het militair-in
dustriële complex. De militaire
sector legt een aanzienlijk be
slag op de produktiemiddelen.
Conversie naar produkten die
de Sovjet-economie uit het
slop kunnen halen verdient
dan ook een hoge prioriteit.
Massa-ontslagen moeten hier
bij niet worden uitgesloten.
Unieverdrag
Voor het af te sluiten uniever
drag hadden de deelrepublie
ken ook een wensenlijstje ten
aanzien van het leger. De
deelrepublieken eisen onder
meer dat de dienstplichtigen
in hun eigen republiek de
dienstplicht vervullen. Hier
aan wordt in het concept-ver
drag geen gehoor gegeven. De
Sovjet-leiding was immers
bang voor de situatie zoals die
zich afgelopen week afspeelde
in de Russische republiek. Het
beroep van Jeltsin op het pa
triottische gevoel van de mili
tairen, waarvan het kader
hoofdzakelijk afkomstig is uit
de republiek Rusland, heeft
zijn uitwerking niet gemist.
Toch zal dit vraagstuk moeten
worden opgelost.
Als de hoofdtaak van het Sov
jet-leger zich in de toekomst
zou beperken tot de verdedi
ging van de eigen grenzen,
rijst de vraag hoe zich dit ver
houdt tot het onafhankelijk
heidsstreven van de unie-re
publieken. Volledige onafhan
kelijkheid van de republieken
met elk een eigen legertje leidt
tot 'Libanese toestanden'. De
conflictstof, veroorzaakt door
etnische, culturele en nationa
le verschillen, is hiervoor in
ruime mate aanwezig. Ook in
de republiek Rusland met zijn
zestien autonome deelrepublie
ken en meer dan honderd ver
schillende volken. Toch heeft
Boris Jeltsin al opdracht gege
ven tot de formatie van een
Nationale Garde. Dit betekent
het einde van de suprematie
v.an het Rode Leger. Voorlopig
echter zullen strijdkrachten,
ressorterend onder de centrale
regering, noodzakelijk blijven.
Alleen al om pragmatische re
denen is dit wenselijk. De Sov
jetunie is immers nog steeds
een grote kernwapenmacht.
Het herverdelen van de kern
wapens over de deelrepublie
ken of ze overdragen aan de
grootste republiek is een al te
simpele oplossing.
Om toch enigszins aan de
wensen van de deelrepublie
ken tegemoet te komen, is een
drietal maatregelen mogelijk.
Allereerst kunnen de speciale
grenstroepen, die nu nog on
der de KGB ressorteren, onder
het gezag van de deelrepublie
ken worden gesteld. Óp die
wijze kan men de eigen bui
tengrenzen zelf bewaken. In
de tweede plaats dient afschaf
fing van de dienstplicht en de
oprichting van een beroepsle-
gei te worden overwogen, lig hee
past in voorgestelde profesdernatic
nalisering van het leger.
lost niet alleen de sociale phro bij
blematiek van de dienstpliiken t
tigen op, maar voorkomt <j
massa-ontslagen onder de 4
roepsmilitairen.
In de derde plaats dienen
veiligheidstroepen, die dl
het centrale gezag worden j
gezet, te worden ontbondlQU"!
De republieken zouden
voor de openbare orde en 'Iq-.,-,
ligheid baas in eigen hid V t
moeten worden. Daarn^g^jj
dienen structuur, organisat.
doctrine en de ingedeef. d
machtsmiddelen ingrijpend
worden gewijzigd. Dit is i deeJ
-TePwfc
langdurig
Er is dus nog e
gaan voordat,
maatstaven, er sprake kan I
van een democratisch geel m
troleerde en defensief ingesL^re"
de Sovjet-strijdmacht. Welli^
kan het Westen ook op dat l va
bied zijn bijdrage leveren. mj
.ve In
(De auteur is luitenant-koldfr^SOTl
bij de koninklijke landmat en
en verbonden aan de a/c/eJi11 Pany
onderzoek van het Instiè& ,zo
'Clingendaelj tendge
:icipe€
BRIEVEN VAN LEZERS
Brood in zee
Schandalig is het plan van de
Stichting Cargo uit Alkmaar
om in het kader van een groot
kunstproject op de Afsluitdijk
bij Den Oever acht- tot tien
duizend broden in zee te gooi
en. In de hongerwinter dankte
men God voor een enkele snee
brood. De Derde Wereld
smeekt er nu om. Kunst is om
de schoonheid en waarheid te
dienen. Er is nu gewoon spake
van een een neergang van re
ligieuze kunst naar afgoden
dienst. Voor de 400.000 gulden
die dit grapje kost, kan er heel
wat honger de wereld uit ge
holpen worden. Het zomaar in
het water gooien van brood is
een schande. Wij betalen dit
decadente wangedrag. Aan zo
iets moet beslist geen subsidie
worden verleend.
C.A.M. v.d. Berg
NOORDWIJK
Daar zegt u zoiets
Wanneer tijdens een bijeen
komst een spreker er opmerk
zaam op maakt, dat deze een
bepaald punt heeft vergeten te
vermelden, dan kan men de
spreker horen zeggen: „Daar
zegt u zo iets". Wanneer tij
dens een vergadering van EG-
minsters te 's-Gravenhage
over de kwestie Joegoslavië en
het zenden van commissies om
in genoemd land de politieke
moeilijkheden te helpen oplos
sen, zou worden besproken,
zou een van de aanwezigen
kunnen opmerken, dat de
voorzitter uit de geschiedenis
van Nederland kan opmaken,
dat het zenden van commissies
niets oplost. Nederland heeft
ook geen Spaans-Hollandse
gewild om de poli
tieke en godsdienstige geschil
len tussen Spanje en Neder
land op te lossen. Nederland
heeft zich in 1583 onafhanke
lijk verklaard en 80 jaar ge
streden die onafhankelijkheid
te verkrijgen. De voorzitter
van zo'n EG-vergadering zou
niets anders kunnen doen dan
zeggen:„Daar zegt u zoiets".
Daaraan heb in k nooit ge
dacht.
Zou op een vergadering van
milieu-ijveraars een minister
hoog opgeven van de verbete
ring van het milieu dan kan er
iemand in de zaal opstaan en
betogen, dat door de eindeloze
stroom van vakantiegangers
Engeland openlijk wordt ge
sproken over de vernietiging
van stad en land, dat in Zwit
serland vuren worden ontsto
ken als een oproep om de
stroom van toeristen te stop
pen, dat in vele andere landen
bezienswaardigheden worden
gesloten om ze van ondergang
te redden. Aanwezige milieu
beschermers zouden schrikken
bij deze woorden en uitroepen-
.„Daar zegt u zoiets", daar heb
ik nooit van gehoord. Spon
taan zou zo'n vergadering be
sluiten tot oprichting van een
anti-toerisme-groep om kunst
en natuur in Europa (en de
wereld) te redden van onder-
Laagvliegoefeningen
„In het internationale denken
over veiligheidsvraagstukken
dient ook aandacht te zijn voor
het onderwerp 'milieu-veilig
heid'. Het ontbreken van mi
lieu-veiligheid kan leiden tot
„Zouden die bontjassen van Raisa Gorbatsjov niet als reclame bedoeld kunnen zijn voor de schit
terende bontjassen, dank zij de talloze pelsdieren in Siberië?".
FOTO: AP
conflicten over bijvoorbeeld de
toegang tot schaarse bronnen,
inclusief land en water, die
noodzakelijk zijn voor een
duurzame ontwikkeling".
Woorden van minister Alders
(milieu) bij de opening van de
Internationale Conferentie
over Milieurecht (IELC). Mi
nister Alders vergeet even het
conflict wat de Nederlandse
regering met de Innu („-India
nen") in Nitassinan (Labrador
en Quebec, Canada) heeft. Re
gelmatig worden de jachtkam-
pen van de Innu gestoord door
het overvliegen van onder
meer de Nederlandse F-16's.
Deze laagvliegoefeningen wor
den op 30 meter of lager ge
houden. Oefeningen die in Ne
derland verboden ziin. De Ne
derlandse regering heeft zelfs
besloten dit jaar met zestien F-
16's te vliegen in tegensteling
tot twaalf vorig jaar. Daar
naast heeft zij de Canadese re
gering verzocht in 1993 (het
VN-jaar voor de inheemse vol
ken) met vierentwintig F-16's
te gaan vliegen en in 1996 met
nog meer vliegtuigen.
Los van de mensenrechtelijke
kant van de zaak de Innu
zijn thans in discussie over
hun landrechten met de fede
rale regering van Canada en
de provinciale regering van
Newfoundland over hun land
rechten wordt hier één van
de laatste subarctische natuur
gebieden aangetast, waarin on
der anderen honderdduizen
den kariboes rondtrekken. Al
in 1980 zou wat betreft deze
laagvliegoefeningen al een Mi
lieu Effect Rapportage ver
richt moet zijn. Tot op heden
is deze nog niet afgerond. Wil
de Nederlandse regering daad
werkelijk denken over veilig
heidsvraagstukken en conflic
ten voorkomen, dan zou het
gepast zijn om het in 1986 ge
geven advies van Alders Ca
nadese collega om de vluchten
onmiddellijk te bevriezen op
te volgen. Dat houdt in dat de
Koninklijke Luchtmacht met
onmiddellijke ingang haar oe
feningen moet staken. Het zou
wrang zijn als Nederland als
één van de eersten gedaagd
wordt voor het nieuw in te
stellen Internationaal Milieu-
gerechtshof.
G. de Groot,
namens de stichting
Innu Supportgroep i.o.
DEN HAAG.
Gould
Gaarne wil ik reageren op de
boekbespreking in uw editie
van afgelopen zaterdag over
het nieuwe boek van Stephen
J. Gould. De stelligheid, waar
mee recensent P. van Veltho-
ven beweert, dat ook onder de
christenen het geloof in het
bijbelse relaas rond de wor
ding van de wereld en de
mens inmiddels alom heeft
plaatsgemaakt voor een alge
mene acceptatie van de evolu
tiegedachte is merkwaardig en
feitelijk onjuist. Talrijke ge
loofsrichtingen en ook indivi
duele gelovigen houden in
hoofdlijnen juist vast aan het
geen in Genesis staat beschre
ven. Zij doen dat niet uit naï
viteit of uit een gebrek aan
voorstellingsvermogen maar
zij zien in de evolutietheorie
met zijn fantastische veronder
stellingen gewoon geen aan
vaardbaar alternatief. Boven
dien houdt de evolutiegedach
te een ontkenning in van een
wezenlijk onderdeel van de
Heilige Schrift en vloeit het
streven naar een min of meer
rationeel te verklaren wor
dingsgeschiedenis veelal voort
uit een onwil of onmacht voor
veel intellectuele mensen om
hetgeen op geloofsgebied de
ratio te boven gaat in de mo
derne tijd te accepteren. Ook
Stephen J. Gould toont slechts
aan, dat de moderne weten
schap steeds zoekt naar nieu
we lijnen in het evolutieden-
ken en het 'scoren' op dit ge
bied is bij de miljarden jaren
waarmee wordt gerekend en
de moderne honger op dit ge
bied niet zo moeilijk.
Veel gelovigen houden zich
liever vast aan de bijbelse
schepingsgedachte. Daarvoor
is meer geloof dan wijsheid
nodig. Gelukkig maar, want
daardoor heeft niet alleen de
wetenschap de wijsheid in
pacht.
J.A. Pirovano,
WADDINXVEEN.
Raisa Gorbatsjov
Wat een laf stukje in de krant
over president Gorbatsjovs
vrouw Raisa. Zouden niet in
elk gelukkig huwelijk man en
vrouw president of iets an
ders met elkaar overleg ple
gen? In alles! En zouden die
bontjassen van de presidents-
dit moment.
W.J.A. Arntz,
WASSENAAR
pu
•vj
doeld zijn voor de schittere^'
bontjassen, dank zij de tal!
pelsdieren in Siberië? Het a
keltje van een zekere A
Hamilton is beneden de
ding van onze krant. Zekei: -n
t Mon
fcrbeto:
ppton
Uitkering £2™
Naar aanleiding van de hj
over de wao kwam mij r<
telijk het volgende ter
Een jongeman, gezond na,
chaam en geest, had na
havo geen zin in een bero(
opleiding en achtte een
loosheidsuitkering meei
schikt als vast inkomen,
situatie duurt nu al acht j[
De controle is minimaal;
beidsbureau en sociale di(
werken gewoon langs ell
heen. Dit geval is er
de vele velen. Naast
ongeschikten zijn er
ten langdurig werklozen
is er nog wel het een e
Sociale fraude wordt
saai gepleegd en is e
verspreid en erkend be{
Dit wordt in hoge mate
stuurd en bevorderd dooi
PvdA, de vakbonden
links is. Hier komt bij, dat
cessie velijke regeringen
parlementen de zaak jaren)
hebben laten sloffen. Het i
de hoogste tijd dat er definj
een einde wordt gemaakt
deze maatschappelijke
toestanden. En daarmede
einde komt aan
structuur van de samenle^
in dit land, waar de ene
voor de andere helft werk{
betaalt.
Drs. R.C. Zjeerdema,
DEN HAAG