Zakkenrollen favoriet
rij het dievengilde
ST5
PvdA-Kamerlid valt
partijvoorzitter aan
us mAdó&QowtiMd
BINNENLAND
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1991 3
A licht aanslagen
Haagse doelen toe
gRID De Baksische afscheidingsbeweging ETA kondigt
n brief aan een aantal Europese media, waaronder de
krant, nieuwe aanslagen aan tegen Spaanse belangen
dan ook". In de brief worden eerdere gewelddadige acti-
j T »n van de groep enigszins toegelicht, bijvoorbeeld de bom-
'igen eind 1989 tegen de Spaanse ambassade en andere
ren, ma,se vertegenwoordigingen in Den Haag. Argumenten waar-
Ise zake groep haar werkterrein anderhalfjaar geleden uitbreidde
erwacht panje naar andere landen worden niet gegeven. De strijd
atië. DJe Basken vergelijkt de ETA met de vrijheidsstrijd van de
lar de en' Litouwers, Kurden en Palestijnen. In die strijd om het
schikkingsrecht wordt het gewapend verzet namelijk be-
erd, zo rechtvaardigt de groep het gebruikte geweld dat in-
ëls zo'n 700 doden heeft gekost. De ETA benadrukt dat zij
geen i gewapende acties voortzet, totdat Spanje het Baskische
„cctoot aar[ referendum zijn recht op zelf-
twoord
Fietser 'tilt'
bankovervaller
GOES Door alert optreden van een
voorbijganger zijn twee gewapende
overvallers van een bankfiliaal in
Wolphaartsdijk op Zuid-Beveland gis
teren een deel van hun buit binnen
enkele minuten kwijtgeraakt. Een toe
vallig passerende fietser uit het dorp
sprong een van de overvallers, die de
buit van 7000 gulden in een tas bij zich
had, bij het verlaten van de bank in de
rug. Beiden kwamen ten val waardoor
een gedeelte van het geld op straat te
recht kwam. De twee overvallers wis
ten echter wel te ontkomen in een ge
reedstaande auto. Via het kenteken
kon de politie later in Vlissingen drie
verdachten aanhouden. Een van hen
werd in de loop van de dag vrijgelaten.
WVC erkent diploma's Poolse verpleegsters
RIJSWIJK Van de 24 Poolse verpleegkundigen die het Aca
demisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit (AZVU) naar Ne
derland heeft gehaald, hebben er 21 een diploma dat voldoet aan
de eisen voor erkenning.
welzijn, volksgezondheid en cultuur (WVC)
heeft maandag van het AZVU alle papieren gekregen die nodig
waren voor de beoordeling. Aan de hand daarvan is het ministe
rie gisteren tot de conclusie gekomen dat 21 van de 24 diploma's
voldoen aan de eisen. Een van die eisen is dat de betrokkenen
de afgelopen vijf jaar drie jaar als algemeen verpleegkundige
moeten hebben gewerkt.
De 21 erkende diploma's hoeven nu alleen nog te worden gere
gistreerd bij de inspectie. De andere drie Poolse verpleegkundi
gen hebben niet voldoende praktijkervaring. Of zij die ervaring
in Nederland kunnen opdoen door hier stage te lopen hangt vol
gens WVC af van het Centraal Bureau voor de Arbeidsvoorzie
ning (CBA). Dat moet dan de daarvoor benodigde tewerkstel
lingsvergunning afgeven.
De beslissing van WVC betekent dat de 21 verpleegkundigen op
korte termijn aan het werk kunnen.
Beginsalarissen
leraren omhoog
ZOETERMEER De aanvangssala
rissen voor jonge leraren zijn per 1 au
gustus verhoogd. Afhankelijk van de
schaal waarin de leraren beginnen, be
draagt de verhoging zo'n 80 tot 260
gulden bruto per maand. De verhoging
van de aanvangssalarissen werd eind
1990 door staatssecretaris Wallage van
onderwijs en de onderwijsbonden
overeengekomen. De verhoging van
de salarissen was één van de maatre
gelen waarmee Wallage en de bonden
het aanzien van het leraarschap hoop
ten te verbeteren. Beginnende leraren
verdienen, afhankelijk van hun in
schaling, 2500 tot 3430 gulden bruto
per maand. Door de verhoging wordt
dat 2750 tot 3510 gulden.
Lood taboe bij jacht
op Natuurmonumenten
's-GRAVELAND De Vereniging van Be
houd van Natuurmonumenten in Nederland
staat bij jacht op haar terreinen alleen nog
maar ijzerhagel toe in plaats van het milieuver-
vuilendende loodhagel. De vereniging zegt
hiermee vooruit te lopen op een landelijk ver
bod op loodhagel, dat op 1 februari 1993 moet
ingaan. Het is de vereniging gebleken dat lood
niet alleen het milieu vervuilt. Veel dieren,
vooral eenden, sterven doordat ze tijdens het
zoeken naar voedsel lood binnen krijgen. Het
overschakelen van lood naar ijzer zal volgens
Natuurmonumenten geen problemen opleve
ren. De vereniging staat op het standpunt dat
op haar terreinen alleen gejaagd mag worden
om onaanvaardbare schade aan omliggende
landbouwgebieden of aan de natuur te voorko-
PDRUKTE BIJ OPVANGCENTRUM VOOR BEROOFDE TOERISTEN
[IN SWIERS
intimid
bq
t te welTERDAM „Ameri-
Geen én vinden Amsterdam
in pogfief dorpje met grap-
Croatie kromme huizen,
aarvooö de manier waarop ze
can zickroofd worden, het
haar gëenrollen, vinden ze
druk c want ze merken er
i van. In het agressie-
auisland worden stee
vaimessen revolvers
s laatst?kken bij een over-
een bi beweert Werner
al de E*ers- HiJ is vrijwilliger
ver kr^ Amsterdam Tourist
ng maltance Service
niet zP)> een voor Neder-
akke oi uniek opvangcen-
an de d voor beroofde toeris
me imj}
emeens, Qp best0ienen in
erst ziji^r5am zijn toeristen,
rrang is gehuisvest in poli-
Als daltrict twee met daarin be
la^ plekken zoals het Cen-
vai Station, de Walletjes en
pam. District 2 scoort
vorig jaar passeerde het
vermqi keren dat daar iemand
real 'gerold' riant de vijfdui-
Toeristen uit Groot-Brit-
staan bovenaan de
Europ^'Ulst der gerolden' Duit"
Slovenif
sers en Amerikanen volgen.
Deze maand komen de Italia
nen en Fransen daar dichtbij.
Naast zakkenrollen zijn straat
roof en het leegroven van ba-
gagekluizen en auto's favoriet
bij het dievengilde. Duitse au
to's worden het meest openge
broken. 'Slechts' tien procent
van de klanten van ATAS
werd bedreigd met geweld en/
of mishandeld. Ergste incident
tot nu toe: een Portugees die
zich onder doktersbehandeling
moest laten stellen vanwege
een snee in zijn arm.
Het imago van de stad Am
sterdam als gastheer daalde
fors in het buitenland. De stad
dreigde van de vierde plaats
van meest populaire toeristen
plaatsen naar de zevende te
zakken. Het initiatief van de
Amsterdamse politie om een
opvangcentrum voor toeristen
in te richten, werd met gepast
gejuich ontvangen door ge
meente en bedrijfsleven. Ge
past, want Amsterdam komt
er wel rond voor uit dat toeris
ten er met de regelmaat van
de klok worden beroofd. Maar
zolang andere grote toeristen
centra nog de kop in het zand
blijven steken, steekt Amster
dam met opvang er weer gun
stig bij af, zo werd gerede
neerd. Alleen Barcelona heeft
een dergelijk opvangcentrum,
maar dat is een onderdeel van
de politie. ATAS staat daar los
van, het wordt op proef voor
een jaar gefinancierd door het
ministerie van justitie, de
VVV, de Kamer van Koop
handel en de Stichting voor
een Veilig Amsterdam.
Kluis leeg
ATAS opende 18 mei zijn deu
ren in het politiebureau aan de
Nieuwezijds Voorburgwal. Het
loopt sindsdien storm. Het
aantal 'klantnummers' ligt bo
ven de 250. Dat lijkt minder
dan het in werkelijkheid is.
Echtparen met of zonder kin
deren, groepen en stelletjes
krijgen één nummer. Het wer
kelijke aantal klanten ligt dus
boven de 500. Het experiment
mag nu al gerust een succes
worden genoemd. Augustus is
de topmaand, dan bezoeken
per dag zo'n acht a tien be
roofden het opvangcentrum.
De 24 vrijwilligers met twee
coördinatoren kunnen de wis
seldiensten (ploegen van twee
met een coördinator) haast
niet meer aan. En dat terwijl
er vaak haast is geboden met
de behandeling van de klant.
Politiebureaus uit het district
leveren het slachtoffer als het
even kan met de surveillance
wagen af bij ATAS. Eerst moet
aangifte worden gedaan. „Een
soort selectie", legt Wiegers
uit, „want we behandelen al
leen buitenlandse toeristen.
Dat is niet discriminerend of
zo, want Nederlanders hebben
vaak familie in de buurt of
kunnen gewoon terug naar
huis. Vaak een kwestie van
een telefoontje. Buitenlandse
toeristen komen hier echt be
rooid aan. Bovendien is daar
nog de taalbarrière".
Eenmaal bij ATAS wordt on
middellijk gepolst of de klant
creditcards of cheques mist. Zo
ja, dan worden die meteen ge
blokkeerd. Zo snel mogelijk
moet worden uitgevonden of
een bagagekluis op het Cen
traal Station is gehuurd. In de
hoop de goederen daar uit te
halen voordat de dief dat doet.
Tot nu toe is dat nog niet ge
lukt, vandaar dat ATAS wil
overleggen met de NS om toe
risten te attenderen op het
onthouden van het nummer
van de kluis. „Misschien dat
iemand kan gaan posten bij de
wand met kluizen. Zodra wij
bellen, kan die persoon de goe
de kluis in de gaten houden",
denkt Wiegers hardop.
Geraffineerd
Laten toeristen na talloze gru
welverhalen over de meest af
grijselijke berovingen zich dan
nog steeds zo gemakkelijk be
roven? „Wij kennen inmiddels
heel wat trucs, maar sommige
zijn zo geraffineerd dat het ons
ook nog steeds kan overko-
Tassen wegrukken is
men", verdedigt de vrijwilli
ger zijn klanten. Het maken
van vlekken op iemands kle
ren en tijdens het schoonma
ken ruim de tijd hebben om
alle zakken te rollen, is een
bekende truc. De weg vragen,
de toerist attenderen in een
drukke tram op een monu
ment, tassen wegrukken uit
kleedhokjes, handtassen uit
toiletten en van terrassen gris
sen. Een vondst is het gebruik
van de fotocamera. Vraag een
toerist een foto te maken van
de handlangers. Leg langdurig
de werking van het uiteraard
o zo ingewikkelde apparaat uit
zodat de auto van de behulpza
me Berlijnse uitgebreid kan
worden leeggeroofd. Twee
Kenya dachten
de dag in Amsterdam.
echt dat de man die met hun
bagage wegreed taxichauffeur
was. Creativiteit kent geen
grenzen bij het dievengilde.
„Achteraf zijn veel mensen ge
frustreerd, omdat ze er zijn in
getuind. Ze zoeken de schuld
bij zichzelf. Wij benadrukken
dat het niet stom is, dat het ie
dereen kan overkomen. De
uiteindelijke schuld ligt nog
altijd bij de crimineel".
Ambassade
ATAS doet meer dan het blok
keren van cheques en credit
cards en zorgen voor nieuwe
waardepapieren. Mensen die
echt overstuur zijn worden
geestelijk begeleid door de
psycholoog. Ambassades wor
den ingeschakeld voor ver-
foto: tjerk heringa
vanging van de gestolen pas
poorten, of voor het voorschie
ten van geld voor de terugreis.
Luchtvaartmaatschappijen
worden gebeld voor een kopie
van het ticket. Hotels worden
gepolst of ze de slachtoffers
willen onderbrengen en van
eten willen voorzien tegen be
taling achteraf. Familie en
verzekeringsmaatschappij
worden gewaarschuwd. Geld
voor benzine of voor het open
baar vervoer wordt voorge
schoten. Bagage die al is inge-
checked, wordt teruggehaald.
Dat laatste geldt ook voor de
Chinees die twee weken op z'n
nieuwe paspoort moest wach
ten, terwijl zijn bagage al in
Studenten
krijgen toch
studiebeurs
ZOETERMEER Enkele
honderden studenten die
eerder van het ministerie van
onderwijs te horen kregen dat
hun recht op studiefinancie
ring was verlopen, krijgen
toch een studiebeurs of een te
gemoetkoming in hun studie
kosten. Het ministerie van on
derwijs deelde dit gisteren
Het besluit van minister Rit-
zen betreft twee groepen stu
denten: aankomende studen
ten van 27, 28 of 29 jaar oud en
studenten die nu al een deel
tijdstudie doen met een tege
moetkoming in hun studiekos
ten. Beide groepen verloren
dit jaar hun recht op studiefi
nanciering omdat het beurzen
stelsel is gewijzigd. De 'oudere'
studenten krijgen nu tot 1 ja
nuari 1992 een beurs. In de ja
ren daarna kunnen zij die
beurs, rentedragend, lenen. De
deeltijdstudenten met een te
gemoetkoming in hun studie
kosten volgens de voor hen af
geschafte regeling TS 21-plus
kunnen hun studie afmaken
met behoud van de regeling.
Daar bovenop wordt de moge
lijkheid om voor het afgelopen
studiejaar alsnog een tege
moetkoming aan te vragen
verruimd.
De Landelijke Studentenvak
bond (LSVb) ziet na het be
sluit van Ritzen af van kort
gedingen over beide zaken die
de bond tegen de bewindsman
had aangespannen. De gedin
gen zouden vanmorgen in Den
Haag hebben gediend. De
bond toonde zich in een ver
klaring zeer tevreden over het
besluit van Ritzen.
Editie verhoorde
dachten in
ik Molenaar
tRICUM/AMSTERDAM
e politie van Amsterdam
op 24 juli vier Joegosla-
tangehouden die mogelijk
kken waren bij plannen
ud-Wastora topman Klaas
naar te ontvoeren, zo
een woordvoerder van
torps vandaag bekendge-
tt.
h het viertal is proces
tal opgemaakt wegens
)den vuurwapenbezit.
van hen zijn overgedra-
lan de vreemdelingenpoli-
i het land uitgezet omdat
legaal in Nederland ver
in.
msterdamse politie kwam
Degoslaven op het spoor
M. ^aanleiding van informa-
an de politie Castricum.
astricumse recherche had
genlang auto's zien posten
het huis van Molenaar en
de per telex kenteken-
ners naar politiekorpsen
Hoistein.jt iand. Eén van de auto's
eraa' aangetroffen in Amster-
D. Dijkhui; De politie heeft vervol
huiszoeking gedaan bij
l Piet Joegoslaven en diverse
ins in beslag genomen. Na
bor zijn twee van hen op
voeten gesteld, de twee
llen overgedragen aan de
L. HenUdelingenpolitie.
ACHT GEWESTEN TEGEN EXTRA PARTIJRAAD OP 24 AUGUSTUS
Topdrukte
Bij deze filmontwikkelcentrale van Kodak in Waddinxveen heerst deze week topdrukte. De centrale wordt overstroomd met karre-
vrachten volgeschoten vakantiefilmpjes die in een ijltempo moeten worden verwerkt tot kleurige printjes.
foto: anp
HAVELTE Het PvdA-
Kamerlid Bert Middel
heeft sterke kritiek op
partijvoorzitter Maijanne
Sint. Zijns inziens ont
breekt het haar aan „be
trokkenheid en bevlogen
heid". De fractie-woord-
voerder over de wao eist
echter niet het aftreden
van Sint. Hij betreurt de
suggestie dat hij dat ge
zegd zou hebben.
In een interview met het
weekblad HP/De Tijd zegt
Middel: „Ik val Sint aan, want
zij heeft als lid van de partij
leiding de plicht haar politieke
leider af te dekken. Zij had die
man uit de wind moeten hou
den. Als die partijleiding in
Amsterdam sterker leiding zou
geven en niet zo bang en ver
krampt zou reageren als er
een discussie wordt gevoerd
dan zou er veel gewonnen
zijn", aldus Middel.
Het Drentse Kamerlid denkt
dat de partij nu een voorzitter
nodig heeft in de stijl van de
voormalige voorzitter André
van der Louw. Middel: „Hij
kon in de jaren zeventig het
allemaal goed uitdragen en
verkopen en tegelijkertijd wist
hij de boel bij elkaar te hou
den. Van der Louw had hart
het socialisme. Dat zag je.
bevlogenheid hebben
nu een ernstig tekort". De
fractie noch partijleiding was
bereikbaar voor commentaar.
Deugdelijk
Gisteren lieten de voorzitters
van acht belangrijke gewesten
het partijbestuur weten tegen
een extra partijraad op 24 au
gustus te zijn. Zij vinden dat
een deugdelijke voorbereiding
van de discussie over het wao-
besluit van het kabinet meer
tijd vergt. De gewestelijke
voorzitters zien meer iets in
een extra partijraad in de loop
van september.
De verklaring aan het PvdA-
bestuur is ondertekend door
de voorzitters van de volgende
PvdA-gewesten: Amsterdam.
Den Haag, Brabant-West, Gel
derland, Groningen, Utrecht,
Zuid-Holland en Limburg.
De voorzitters hebben over
deze verklaring niet hun vol
tallige besturen geraadpleegd.
De Amsterdamse gewestvoor
zitter Koole gaat er echter
vanuit dat zijn collega's glo
baal op de hoogte zijn van de
opvattingen in hun gewest en
vanuit die kennis de verkla
ring mee hebben ondertekend.
Het PvdA-bestuur zal zich
vanavond op een geheim ge
houden plaats buigen over het
in de partij ont-
r de wao.
êJA-K: nieuwe aanpak ziekteverzuim succesvol
d.1
EC
;CHT De bij het GAK
isloten bedrijfsverenigin-
Athene), [boeken goede resultaten
ng (Rorrjeen nieuwe aanpak van
ziekteverzuim en de in-
[MOSKOUF
ïlgrado),"1 in de wao-
e ruim 180 bedrijven waar
iaar Bij wijze van proef
de nieuwe, zogeheten be-
gebonden begeleiding
werd gestart daalde het ziekte
verzuim drastisch van gemid
deld negen naar zeven pro
cent. De instroom in de wao
lag tien procent lager dan in
bedrijven waar de nieuwe me
thode nog niet wordt toege
past.
Een woordvoerder van het
GAK zei dat toepassing van de
nieuwe methode op grote
schaal volgens een voorzichti
ge schatting „zeker enkele
honderden miljoenen" zou
kunnen opleveren. Bij de 180
bedrijven waar de proef vorig
jaar van start ging schat het
GAK de besparing_op jaarbasis
op in totaal vijf tot zes miljoen
gulden.
Centraal in de nieuwe begelei
dingsmethode staat de eigen
verantwoordelijkheid voor het
verzuim van werkgever en
werknemer. Essentieel is dat
de begeleidende verzekerings-
geneeskundige van het GAK
niet alleen de individuele
werknemers kent maar ook
grondige kennis heeft van het
bedrijf en de arbeidsomstan
digheden.
ZAC? PR ZPKPK 'N 0B6TJÉ /eaup
9IT,HETWATpe,HÈ TARZAm
Bukman laat
omstreden
experiment
doorgaan
DEN HAAG Minister Buk
man (landbouw, natuurbeheer
en visserij) acht voortzetting
van het onderzoeksproject
naar de toepassing van bio
technologie voor de bestrijding
van uierontsteking (mastitis)
bij koeien gewenst. De be
windsman schrijft dit in een
tussenrapportage aan de
Tweede Kamer. Tegen het
project zijn eerder protesten
aangetekend. Doel van het on
derzoek is het verkrijgen van
melkvee met een hogere pro-
duktie van bepaalde eiwitten
in de melkklier. Deze eiwitten,
lactoferrine en lysozym, heb
ben de functie van natuurlijke
afweerstoffen. Bukman
schrijft de Kamer ook de mo-
felijke gevolgen van het on-
erzoek op de gezondheid en
het welzijn van de dieren te
willen bekijken. Het project
wordt uitgevoerd door het
DLO-instituut voor Veeteelt-
kundig Onderzoek (IVO-DLO)
en het Leidse biotechnologi-
sche bedrijf Gene Pharming.
Automarkt nieuwe opzet
Drukke onderhandelingen op het Veemarkt-terrein waar de Utrechtse automarkt gisteren opnieuw
werd gehouden. Handelaren lijken tevreden met de nieuwe opzet volgens welke men ingeschreven
moet staan bij de Kamer van Koophandel. De markt biedt nu plaats aan maximaal 1500 auto's
er gisteren slechts duizend werden aangevoerd. foto: anp
