Stormloop van satellietzenders op kabel radii Kunstwerken op Neeltje Jans spelen met wind KUNST/RTV Daniel Barenboïm wordt artistiek leider van Staatsoper in Berlijn Britse tv-nieuwsdient ITN ontslaat 79 men£ li SteidMOounant ZATERDAG 20 JULI 1 Gestolen schilderij van Van Ruysdael terug AMSTERDAM Het schilderij 'De doop van den Kamerling' van de 17de eeuwse landsschapschilder Salomon Van Ruysdael dat in mei gestolen werd uit een Amsterdams verzorgingstehuis is weer terecht. Volgens de politie is het doek met een waarde van 100.000 gulden via een Rotterdams detectivebureau opgedo ken. Hoe het Rotterdamse bureau aan het schilderij kwam is niet be kend. De dief is in ieder geval nog niet gevonden. Momenteel functioneert de politie als intermediair tussen het detectivebu reau en de verzekeringsmaatschappij over de uit te keren belo ning. Normaal gesproken, aldus de politie, wordt een beloning slechts uitgekeerd als ook een dader gepakt wordt. Bij onver vangbare zaken zoals kunstwerken echter geldt dit ook voor het terugbezorgen van het gestolene zonder dader. Hoe hoog de be loning zal zijn wilde de politie niet zeggen. Dit is een bepaald percentage van de waarde van het gestolen goed. Zolang over de beloning nog geen overeenstemming is blijft het schilderij op het Amsterdamse politiebureau. Salomon van Ruysdael, oom van Jacob van Ruysdael, werd in zijn vroege werken vooral beïn vloed door Esaias van de Velde, Pieter Molyn en Jan van Goy- en. Zijn zoon, Jacob Salomonsz. was eveneens landschapschilder. Daniel Barenboïm blijft verbonden aan het symfonie or kest van Chicago. foto: ap WASHINGTON De Israëlische diri gent Daniel Barenboïm wordt artistiek leider van de Staatsoper in Berlijn. Daar naast blijft hij verbonden aan het symfo nie orkest van Chicago. Dit heeft de di rectie van het Amerikaanse muziekge zelschap gisteren bekendgemaakt. De werkzaamheden bij de Staatsoper, de trots van de voormalige DDR, beginnen op 1 augus tus van het volgend jaar. Barenboïm, 49 jaar ge leden geboren in de Argentijnse hoofdstad Bue nos Aires, is geen onbekende in Berlijn. Met de Berliner Philhamoniker, pronkstuk van het oude West-Berlijn, onderhoudt hij al langere tijd een goede band. Met het orkest maakte hij zelfs een wereldtoernee, waarbij men ook in Is raël optrad. Barenboïm is zijn carrière als pia nist begonnen. Als zeven-jarige had hij reeds zijn eerste optredens. In het begin van de jaren zestig nam hij steeds vaker de dirigeerstok ter hand. En in 1972, op dertig-jarige leeftijd, diri geerde hij op het festival van Edinburg voor het eerst een opera. Drie jaar later, in 1975 werd hij dirigent van het l'Orchestre de Paris, een functie die hij tot 1989 vervulde. Sovjetfilm wint Gi Prix op filmfestivi MOSKOU De Sovjetfilm hond die aan de rand vanj loopt' van Karen Gevorkj; gisteren het zeventiende int nale filmfestival van Moskou] nen. Gevorkjan kreeg voor gemaakt naar de gelijknamig! van de Kirgizische schrijve: Aitmatov, de Grand Prix van] tival. De speciale prijs op de tatie ging naar de film 'The van de Canadees Atom naar 'The Wedding Maidens] Chinees Wang Jin De Fran: Isabelle Huppert kreeg de pi de beste hoofdrolspeelster rol in 'Madame Bovary' va: Chabrol. „Moeder Annemie" Mac Gillavry overleden VUGHT De schrijfster en journaliste Annemie Mac Gillavry is donder dag op 83-jarige leeftijd in haar woonplaats Vught overleden. Mevrouw Mac Gillavry publi ceerde in de jaren zeventig verschillende boeken over haar ervaringen tijdens de Ja panse bezetting van Neder-» lands-Indië. Het bekendste werd „Je kunt niet altijd hui len". Nederlanders die als kind in de Jappenkampen ge vangen zaten, schreven haar duizenden brieven. Velen van hen noemden haar „Moeder Annemie". Na de oorlog specialiseerde mevrouw Mac Gillavry zich in de mode-journalistiek. In de jaren zestig en zeventig redi geerde zij de toenmalige Vrou wenpagina in onze krant. Van haar hand verschenen ook boeken over het Koninklijk Huis. De begrafenis geschiedt in alle stilte en heeft maandag plaats. De nabestaanden ver zoeken om voordien geen con tact met hen op te nemen. Geen verrassing bij nominaties Emmy-Award LOS ANGELES De ook in Nederland bekende te levisieseries 'LA-Law', Cheers' en 'Murphy Brown' zijn elk dertien maal genomineerd voor de Emmy-Award, de prijs voor de beste televisie prestaties die al 43 jaar wordt uitgereikt. Op 25 augustus worden de prijswinnaars bekendgemaakt, zo is meegedeeld in de Acade mie voor televisiekunst en we tenschappen, in Hollywood. De nominaties lagen in de lijn der verwachtingen en laten geen verrassingen zien. De meeste kanshebbers hebben in voorgaande jaren de Emmy al eerder in de wacht gesleept. Van de acteurs werd onder meer Kirstie Alley genomi neerd voor haar rol in 'Cheers' in de categorie komische series en Betty White voor haar rol in 'Golden Girls'. Peter Falk werd voor de negende maal genomineerd voor zijn rol als politie-inspecteur 'Columbo' in tie gelijknamige serie als beste dramaspeler. Bill Cosby werd, ondanks zijn populariteit bij het grote publiek, voor de tweede achtereenvolgende maal van nominatie uitgeslo- Geen bezwaar EG Nederlandse steun aan filmfondsen BRUSSEL De EG-commis- sie in Brussel heeft er geen be zwaar tegen dat de overheid de filmindustrie in ons land blijft steunen. Een woordvoer der in Brussel heeft dat deze week meegedeeld. Die steun wordt verstrekt via het Neder landse Filmfonds en het Ne derlandse Film Produktie Fonds. De EG-commissie heeft geen bezwaar tegen de criteria die de overheid aanlegt voor het geven van steun omdat die niet uitsluiten dat films in een vreemde taal worden gemaakt, dat niet-Nederlandse produ centen meewerken of dat er vreemdelingen in de films meespelen. De 30 tot 40 procent steun blijft ook binnen de limieten die de EG-commissie toestaat. Meestal blijft de steun die de overheid aan de beide fondsen verstrekt beperkt tot zo'n twaalf miljoen gulden per jaar. De EG-commissie heeft, vol gens haar woordvoerder, ook geen bezwaar tegen het zoge heten promotiefonds voor de produktie van culturele radio- en televisieprogramma's. Dat fonds wordt gevoed door een heffing op de STER-reclame en door een deel van de kijk en luistergelden. Dit fonds geeft per jaar ongeveer 35 mil joen gulden subsidie voor het vervaardigen van kunstprop- gramma's, documentaires, dra ma, en cabaret- muziek- en balietprogramma's. PUBLIEKE OMROEP OPNIEUW BEDREIGD 0] HILVERSUM De knokkels van de beleids makers in Hilversum wor den wit van nervositeit. Nadat het stuurloze schip van de publieke omroep al midscheeps werd ge raakt door de commercië le concurrentie op tv, slaan nu ook op radioge- bied de kapers toe. On langs gingen vier nieuwe satelliet-stations van start: Power FM, Hit Radio, Holland FM en RTL4-Ra- dio; een ongekende aan was in de vaderlandse mediageschiedenis. Er staan nog meer gegadigden te dringen. Zoals het aloude Radio Noordzee, dat zeventien jaar na haar zeezenderdagen voet aan vaste wal wil zetten. De schrik in het Gooi is groot. Dat de satelliet-zenders een bedreiging zijn, is overtuigend bewezen door Sky Radio en Radio Ten Gold. Binnen drie jaar troggelden ze Hilversum 15 procent van de luisteraars af. De nieuwkomers starten bepaald niet uit idealisme of liefde voor het medium met hun programma's. Ze dingen slechts mee naar de luister- gunst omdat ze in de radio- markt een aardige handel zien. Elke kinkel op de kabel heeft wel een constructie be dacht, waarbij de eigen porte monnee snel kan worden ge vuld. Om de luisteraars te lok ken specialiseren ze zich, zoals in Amerika, allemaal op een ander deel van de muzieks maak: het rustige platen werk, (in vaktermen „middle of the road") jazz, Hollands repertoi re of non-stop hiphop. Hit Radio Als eerste begon Hit Radio, het luidruchtige broertje van Sky Radio met zijn uitzendingen. Beide zenders worden bestierd door Rob de Boer in Bussum, de man die fortuin vergaarde als maker van Veronica's 'Countdown'. Vaste luisteraars van Sky kunnen de komst van de nieuwe zender niet zijn ont gaan. Wekenlang werden ze via een brutale jingle opgeroe pen de kabelexploitanten tot doorgifte van Hit Radio te be wegen. „De opzet is wonder wel geslaagd", beweert direc teur Ton Lathouwers. „Ons signaal bereikt nu al een mil joen potentiële luisteraars". Aan de snelle opmars heeft natuurlijk ook het klinkende succes van Sky meegeholpen. Volgens de mei-peiling van de Dienst Kijk- en Luisteronder zoek van de NOS trekt de zen der negen procent van alle luisteraars. Hit Radio is net zo geprogrammeerd als Sky: de hele dag non-stop muziek zon der disc-jockeys. De muziek (veel house, hiphop en rap, be looft de zender in adverten ties) staat op digitale videoban den en wordt gemixt door de computer. Duur personeel komt er nauwelijks aan te pas, fijn voor de winstcijfers. Hit Radio volgt slaafs de smaak van het publiek. „We draaien de Top veertig en wat nieuw komers. Meer niet, trendset tend willen we niet zijn, laat dat maar aan onze concurrent over", zegt Lathouwers sma lend. Power FM Die concurrent is Power FM inmiddels ook met tests in de weer. Voorlopig is het station non-stop, al brullen in het weekeinde ingehuurde disc- jockeys de huig uit hun keel. Na september zijn ze dagelijks te horen. Power is opgezet door Radio Ten Gold en ope reert vanuit de statige Hon- thorststraat in Amsterdam. Bij de start in 1988 mikte 'Ten' vooral op de jeugd, maar de slag werd verloren met de toenmalige concurrent Cable One. Platenfirma Arcade, die oude hits (van Fortunes tot Beach Boys) opnieuw wil slij ten aan dertigers met een com pact disc-speler, verwierf zich vorig jaar voor een miljoen gulden een meerderheidsbe lang in de zender. Sinds 15 au gustus 1990 draait Radio Ten onder de toevoeging 'Gold' da gelijks veel van de gouwe ouwe uit het Arcade-assorti ment. Power FM wil zich daarnaast volledig op de tie ners richten, voor wie hip- hoppende negers en housemu- zikanten het hoogste goed op aarde zijn. Het belang van Ar cade bij het programma is op het eerste gezicht minder dui delijk. Hoewel: „Wat dacht je van de serie 'Turn up the bass' die ze uitbrengen", zegt pr- man Mark Out argeloos: „dat is het soort muziek dat op Po wer FM te horen is". Op het eerste gehoor lijken Sky en Power onderling inwisselbaar. Maar Lathouwers houdt zich zelf voor dat er wel degelijk verschillen zijn: „Bij Hit Radio weet je precies wat je krijgt, we draaien slechts het aller beste", verheft hij z'n kritiek loze programmering tot deugd. En ook hier zal de nonstop- formule een gouden greep blij ken, verwacht hij: „Kijk maar naar Sky, wij hebben succes. 'Ten' is nog steeds niet uit de rode cijfers. We zijn gewoon gewoon veel beter". Doelgroep Mark Out (inderdaad, verre familie van Veronica's Rob Out) wordt betaald om dat te bestrijden en dat doet hij van harte. „Power", betoogt hij, „sluit beter aan bij de wens van de luisteraar. Onze disc- jockeys komen uit dezelfde doelgroep, ze bezoeken disco theken, weten wat er leeft bij mensen tussen 14 en 24 jaar. We willen midden in het le ven staan. Daar hoort ook het draaien van nieuwe ontdek kingen bij. En dan heb je ook presentatoren nodig om uit te leggen welke platen men hoort. Anders wek je irritaties op". Op én punt verschillen de me ningen van Out en Lathou wers niet: als je de Nederland se luisteraar wilt bereiken, moet je nu beginnen. Lathou wers: „In de nieuwe mediawet staat dat nieuwe zenders toegang moeten hebben tot zestig procent van de kabel luisteraars". Dat wordt in een hele kluif. Nu al zitten de meeste kabel netten boordevol en elke nieu we zender blokkeert de weg voor latere initiatiefnemers. Dus: hoe eerder de start, hoe groter de kans op succes. Holland FM Het zou de lijfspreuk kunnen zijn van Holland FM, het der de station dat onlangs is ge start De programmering is nog lang niet klaar, maar vori ge week werd overhaast be gonnen om de boot niet te mis sen. Holland FM gaat 35 pro cent van de zenduren met Ne derlands werk vullen. Achter het project zitten medewerkers van de zeezenders Radio Mo nique en 819. De zender werd ten doop gehouden met een galafeest in de studio's van tv- producer Hans Wennekes, die bij de zeezenders ook al zijn uiterste best deed het Neder landse product te promoten. (zijn ex-vrouw Ria Valk en z'n directeur 'evenementen' Krijn Torringa waren ook al op 819 te horen). Dat Wennekes, eige naar van een boekingskantoor van artiesten, zelf ook belan gen in het wereldje heeft, staat helemaal buiten z'n interesse voor Holland FM, stelt pro grammabaas Nico Volker met zijn meest onschuldige gezicht. En dat het galafeest niet in Rotterdam is belegd (waar het station z'n studio's heeft) maar tachtig kilometer verderop bij Wennekes in Utrecht, is na tuurlijk ook „puur toeval", voegt hij toe. Holland FM wil vooral „gezelligheid" bieden. Aan de strijkende huisvrouw in de ochtend, de lunchende kantoorkoelie tussen de mid dag en de schooljeugd in de avond. RTL4 Jammer alleen, dat concurrent nummer vier, RTL4-Radio, zich met ziel en zaligheid op datzelfde marktsegment wil werpen. Vorige week begon nen de testuitzendingen en na de zomer wil RTL de concur renten flink de oren wassen. Ook hier moet „gezelligheid" het uithangbord zijn. Met een mix van knusse praatprogram ma's (Tineke uit voorraad le verbaar), spelletjes en prijzen- shows moet op radio worden gedaan wat op het eigen tv-ka- naal allang een klinkend suc ces is. RTL-voorlichter Harry Severens is niet bang dat hij bij de kabelexploitant in de rij zal staan. „De naam RTL4 opent de deuren wel. Desnoods doen we aan een enorme cross-promotion door avond aan avond op de televisie onze eigen radiozender aan te prij zen". Over cross-promotion gesproken: het was de eigenlij ke aanleiding om met het sta tion «te beginnen. De adver teerders boeken graag zendtijd bij een mediagigant, die de re clameboodschappen gelijktij dig op radio en televisie kan uitzenden. En flexibeler dan de STER dat altijd kon. Radio Noordzee Inmiddels beginnen ze door alle activiteit knap zenuwach tig te worden bij Radio Noord zee Nationaal, (RNN) de laat ste Nederlandse groep die zijn komst op de kabel heeft aan gekondigd. Het project is ge noemd naar de voormalige zeezender, die tussen 1971 en 1974 met een boot voor Sche- veningse kust lag. Sterker nog: Willem van Kooten (Joost de Draaijer) snoept op de kabel van twee walletjes. foto: dijkstra de financier (het machtige uit gevershuis Strengholt in Naar- den) is precies dezelfde. Ook de initiator is een oude beken de, Willem van Kooten. Hij betrok tevens Conamus bij de voorbereiding, de stichting die door de BUM A STEMR A werd opgericht om "de Neder landstalige muziek te bevorde- Van Kooten (ofwel Joost de Draaijer) wil netjes met de start wachten totdat de Eerste Kamer goedkeuring geeft aan de nieuwe mediawet, zodat hij dit najaar deftig via de voor deur het bestel kan binnen schrijden. De voorzichtigheid is begrijpelijk. Eind 1987 drong Van Kooten als eerste met een eigen radiozender (Cable One) tot de kabel door. Maar juri disch deugde z'n 'U-bocht-con- structie' van geen kant: de mi nister trapte hem uiteindelijk via de dezelfde achterdeur naar buiten, als waardoor hij zich slinks toegang tot de ka bel had verschaft. De programma's voor de zee- zender werden in de jaren ze ventig opgenomen in de rus tieke hofstede 'Oud-Bussum'.i even buiten Naarden. Daar zijn ook nu weer de studio's gebouwd. „Technisch zijn we klaar om te beginnen", zegt projectmanager Martin Banga. RNN zal de hele dag werk van Nederlandse bodem draaien, van een oude smartlap van Jantje Koopmans tot de aller nieuwste hit van de Golden Earring, 's Avonds worden de lin ,,m bijvoorbeeld. De parti1 pen aan RNN een flir te verdienen, en hun l d zijn overduidelijk. Stn bijvoorbeeld, is de a£' muziekuitgeverij van 1 e' De rechten van di songs en teksten zijn e gebracht. Bovendien en het bedrijf zich op de ^C1 markt en bezit men e ?r. platenlabel (Basart). Imperium er r ies Willem van Kooten de laatste decennia bewonderenswaardig rium. Hij bezit Red' (waar het manager™ L tientallen popgroepen verzorgd), een promin luidsstudio, diverse nu |C geverijen en is commi twee Nederlandse plat)E schappijen. Overigens n hij van twee walletjtde samen met de Telegral w hij bij minister D'AmVie middels ook een aanvp- gediend voor een comjac ethervergunning. Ö»-3i poogde sinds twee jaapd; handig de belangstellfllo het Nederlandse produce krikken door de regiontei roepen elke dag een pf maband met Nederlanj ziek toe te spelen, van de stichting is Mol sr. (vader van I van de beroemde tv-pio John jr.). In de jaren |lu was hij de directeur v de originele Radio N Een trouw bondgenoot Als RNN aanslaat bijlen bliek, zal dat de deelrj. partners klinkende r veren. Want in veel I bezitten ze zelf de recri de platen en songs di£ len draaien. Kassa c daarvan is het hoog t den ze, om de verkl flinke duw te geven] 'Hilversum' nooit erjj naar Nederlandse zijn. hun verkoopcijl laatste vijftien jaar drf gekelderd. Het aandl Nederlands werk op dl markt is zo langzail nog maar een tiendel totale omzet. De Vla£® levisie Maatschappij (1 in dat verband een f voorbeeld voor de initl mers. „Sinds zij daar F start", zegt Banga, „isf; koop van het Belgis! dukt met bijna zestig gestegen" BURGH-HAAMSTEDE De propellers van de windmolens op het voor malige werkeiland Neeltje Jans in de Oosterschelde gaan als een razende te keer. In vergelijking hier mee lijken de negen windsculpturen, die sinds donderdag op het werk eiland in de Oosterschel- demonding staan, een slow motion uit te voeren. In trage, meervoudigè, uitge balanceerde, en steeds veran derende bewegingen „verwer ken" de negen kunstwerken de wind op hun manier. Dit alles onder de noemer 'North sea Dances', een expositie van de Engelse kunstenaar Peter Logan. Het is voor de 27-jarige Brit zijn eerste solo-tentoon stelling in Europa. Hij maakt sinds 1968 bewegende sculptu ren. Zijn eerste werkstukken bestonden uit plastieken die acrobatiek en dans verbeeld den, echter aangedreven door elektromotoren. Later ging hij bij zijn ontwerpen gebruik ma ken van de wind. Hij zegt met deze vierde dimensie de relatie tussen, machine, en natuur te willen verkennen. Logan noemde bij de opening van de buitenexpositie het werkeiland een ideale plaats voor de windsculpturen. Dit eiland en de hele Óosterschel- dekering zijn door mensen handen gemaakt om de na tuurlijke elementen te bewer ken, evenals met windsculptu ren het geval is. De negen kunstwerken bestaan uit me terslange aluminium voorwer pen als potloden, spelden, spij kers of werpspiesen, die zijn gemonteerd door middel van verschillende draaibare assen per installatie. De sculpturen, met een hoogte van vijf tot tien meter en een draaicirkel die varieert van twee tot negen meter, bewe gen al onder invloed van ge ringe windkracht. Enkele sculpturen zullen na afloop van de expositie op Neeltje Jans worden verplaatst naar Piccadilly Place in Londen. Logan installeerde onlangs zijn eerste windsculptuur bui ten Engeland in een Japans hooggebergte. De tentoonstel ling op Neeltje Jans, onderdeel van Delta Expo. is nog te zien tot 30 september. G ps Een van de windsculpturen van Peter Logan op de Neeltje Jans. LONDEN ITN, de be faamde onafhankelijke nieuwsdienst van de Brit se commerciële tv-maat- schappijen heeft besloten 79 mensen te ontslaan. Het gaat om verslagge vers, buitenlandse corres pondenten, cameramen sen en andere technici. ITN wil hen niet langer in dienst houden omdat men in grote financiële nood verkeert. Bijna 10 miljoen pond zijn de afgelopen jaren de mist in ge gaan wegens "fouten in de boekhouding". De uitgaven waren doorlopend hoger dan de inkomsten. Begin dit jaar bleek dat ITN 13 miljoen pond te veel had uitgegeven. De nieuwsdienst bouwde een prachtig nieuw hoofdkwartier met tien etages. Vier of vijf daarvan zouden worden ver huurd en "veel geld" opbren gen. Ten gevolge van de reces sie staan ze nog steeds leeg. De beslissing om het perso neelsbestand van bijna 900 fors in te krimpen werd genomen door managers die in het ver leden niets hebben gedaan om te voorkomen dat ITN na ver loop van tijd op dramatische wijze zou moeten bezuinigen. Zij zorgden er wel voor dat hun eigen positie worden bedreigd. Eei der wordt hen kwalijk genomen do< neel dat zijn ontslag kregen. De vakbondenl met actie. Maar het naar uit dat hoe dan| ontslagen niet zullen ingetrokken. Voor dl tv-kijkers betekent dit] nenkort diverse bekt zichten zullen verdwij de buis. Vooral IT1 n ieu wsprogramma Ten" en het avom van Channel Four zul stig worden getroffe: raan-verslaggever I Hamill (54), die ooit g< ped werd in Beiroet ei voor ITN heeft gewelf ving"-reporter Keith f (49) met 23 jaar dienst! en Sarah Cullen (41), c vrouwelijke politieke geefster van de Britst^' ten binnenkort zond Cameraman John Phi c| werkte 21 jaar voor was lid van het team tijds aangerijpende maakte in het door oo scheurde Vietnam. Ph schouwt zijn ontslag "verraad". De 79 pre leden van ITN's perst stand die uit de diens' treden, krijgen elk et den handdruk" van i 75.000 pond. Verwacl dat het plan van ITI procent van het pers ontslaan ruim 4 miljo zal kosten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 8